grCeimte FRf^rr
BL OEMEN B#LLEIM
VeilingBerkeltimmert
aan hallen en.aan de weg
jan land en tuinbouw
Vijfenveertig schapen krijgen
tegehjk lammeren
KAMERLEDEN WILLEN MIDDELBARE
TUINBOUWSCHOOL IN EMMEN
SLA WORDT GOED BETAALD
VEEL WERK VOOR NARCISSENVEREDELAARS
LEIDSE COURAN1
MAANDAG 26 MAART 1979 PAGINA 11
BERKEL -„Veiling Berkel,
goed voor bloemen en plan
ten". Wie hiervan nog niet
overtuigd was wordt dat
wellicht nu. Want onder dat
motto is men in Berkel be
gonnen met op nogal specta
culaire wijze aandacht te
trekken voor dit dynamische
tuinbouwgebeuren vlak on
der de rook van Rotterdam.
Er is daartoe een fraaie fol
der uitgebracht, waarin op
populaire wijze getracht
wordt de populariteit van de
veiling vooral onder de
kwekers, voor wie men tuin-
bouwgrond beschikbaar stelt
op te vijzelen en er is een
serie stickers in omloop ge
bracht, die de actie moet on
dersteunen.
Het gaat deze veiling dan
ook voortdurend voor de
wind. Groeide de omzet in
1971 bijvoorbeeld van 14
naar 19 miljoen gulden, en
bereikte men in 1976 de 56,5
miljoen, vorig jaar was het
al 84 miljoen. Het ziet er
naar uit dat in 1979 de 100
miljoen wordt bereikt Daar
mee is een omzetstijging be
reikt van twintig procent,
terwijl de landelijke gemid
delde stijging elf procent is.
Bij deze veiling wordt door
ongeveer zeshonderd tuin
ders gezorgd voor een regel
matige aanvoer van rozen,
anjers, gerbera 's, orchideeën,
chrysanten, tulpen, an thuli
ums en diverse bloeiende en
zogenaamde groene plan ten.
In de in kleurendruk uitge
voerde folder wordt ook
door middel van een kaart
aangetoond, dat de ligging
van de veiling bijzonder
gunstig is. Midden in een
Nederlands tuinbouwgebidd,
in het hartje van de Rand
stad Holland. En ook aan
snelle verbindingswegen met
Duitsland, België, Frankrijk
en Engeland.
De veiling is dan ook bezig
zich uit te breiden. En als in
1981 de nieuwbouw klaar is
dan staat er voor 60.000
vierkante meter aan hallen.
Geen wonder, dat de folder
vermeldt: „Je hoort 't er
groeien".
Wageningen Precies op
de eerste lentedag woens
dag 21 maart kregen 45
schapen waarmee door de
vakgroep Veehouderij van
de Landbouwhogeschool in
Wageningen een zogenaamde
synchronisatieproef wordt
gedaan, allemaal tegelijk
lammeren. Over 17 dagen
herhaalt zich deze procedu
re nog eens met een tweede
groep van 30 schapen. De
gelijktijdige geboorte wordt
opgewekt door alle ooien
142 dagen na de bevruch
ting een hormooninjectie te
geven.
Om dit te kunnen doen is
het nodig dat de schapen in
het najaar ook ongeveer ge
lijktijdig bronstig en be
vrucht worden. Daarvoor
was al langer een methode
bekend. Deze methode geeft
echter nog een zeer geva
rieerde draagtijd te zien. De
Wageningse methode om ook
aan het eind van de dracht
het proces te beïnvloeden is
nieuw. Het doel van beide
hormooningrepen is vooral
de boer minder werk te be
zorgen in een periode dat
hij het met de rest van zijn
vee ook erg druk heeft Zon
der beïnvloeding duurt het
wel zes weken voor alle,
lammeren geboren zijn.
Het Nederlandse schaap, het
Texelse ras, is een goed pro-
duktieras, maar het heeft
wel de eigenaardigheid dat
er nogal vaak hulp bij de
geboorte nodig is. Dat kost
in het voorjaar de boer veel
werk en nachtrust, temeer
daar ^veel koeien dan juist
ook die hulp nodig hebben.
Onder andere om deze re
den is de LH vijf jaar gele
den de proef begonnen die
nu als geslaagd en afgeslo
ten beschouwd mag worden.
Nu kan de proef nader uit
gewerkt worden op enkele
proefboerderijen in het land
waar op praktijkschaal
wordt gewerkt en vervolgens
kan de veehouder er zijn
voordeel mee doen. Van be
lang is ook dat alle lamme
ren ongeveer even oud zijn
en op dezelfde wijze gevoe
derd kunnen worden.
Uit de proef is gebleken dat
bij beïnvloeding van én be
vruchting én geboorte onge
veer 80% van de kudde tege
lijk, dus binnen 24 uur lam
meren werpt De rest zijn
vroeg-geboorten. Woensdag
tijdens de geboorte-mara
thon bij dé LH, waren er
konstant drie helpers bij de
schapen.
De proef werd uitgevoerd
onder leiding van dr. ir. A.
Osinga, die met zijn beide
assistenten dr. J. E. M.
Scheerboom en W. Hazele-
ger, vijf jaar aan de proef
werkte. Het doel van de stu
die was in de eerste plaats
meer inzicht te krijgen in
het geboorteproces bij vee
in het algemeen.
De gaande man: de heer Schenderling.
Exporteurs kozen nieuwe voorzitter
De Algemene Nederlandse Bond van Groenten- en Frultexpor-
teurs heeft een nieuwe voorzitter. Het is de heer M. L Polak
(55). Hij volgt de heer mr. P. L. Schenderling op, die al ruim
veertig jaar, vanaf 1970 als voorzitter, bij de Bond werkzaam
is. De heer Schenderling zal, vanwege het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd, in de loop van het'jaar ook zijn
nevenfunkties neerleggen. De nieuwe voorzitter is een beken
de exporteur uit Pijnacker, alwaar hij het In 1933 door zijn
vader gestichte bedrijf in 1946 voortzette. Met de heer Polak
heeft de exporteursbond dus typisch een voorzitter uit het
••ak gekozen.
DEN HAAG - De Tweede Kamerleden ten van het land een middelbare tuin- reeds een middelbare landbouwschool
Hermsen en Borgman (beiden CDA) en bouwschool komt Zij wijzen daarbij bevindt Zij stellen dan ook voor om de
Evenhuis (VVD) willen, dat Emmen de met name op de groei van de glastuin- gewenste middelbare tuinbouwschool te
vestigingsplaats wordt van een middel- bouw-en bloementeelt in Drenthe. koppelen aan de reeds bestaande mid-
bare tuinbouwschool voor het noord- delbare landbouwschool. Tenslotte vesti-
oosten van het land. Dé Kamerleden De Kamerleden suggereren Emmen als gen de Kamerleden er de aandacht op,
hebben hierop in schriftelijke vragen vestigingsplaats voor de nieuwe school dat de nieuwe schoolopleiding voor Env
bij minister Van der Stee (Landbouw) te nemen, omdat Emmen gemakkelijk men „bepaald niet zonder betekenis
aangedrongen. bereikbaar is en centraal ligt temidden moet worden geacht voor de werkgele-
van de tuinbouwgebieden in noordoost genheid en de infrastructuur van een
Volgens de Kamerleden is het zeer Nederland. Bovendien wijzen de Ka- der zwaarste probleemgebieden van
noodzakelijk, dat er voor het noordoos- merleden erop, dat zich in Emmen Noord-Nederland.
C*"-
De afzet van sla liep in de afgelopen
week weer op rolletjes. Nederland is nog
steeds heer en meester op de Westduitse
markt De concurrentie van buitenlandse
sla bleef duidelijk achter bij die van vo
rig jaar. Naast de export naar West-
Duitsland zat er ook groei in de export
naar Engeland, Noorwegen, Oostenrijk
en Zwitserland. Er was dus sprake van
een ideale marktsituatie. Deze gunstige
marktsituatie kwam duidelijk in de vei-
lingprijzen tot uitdrukking. Er werd de
afgelopen week gemiddeld 50 cent voor
een krop sla betaald.
De gemiddelde prijs lag hierdoor 17 cent
per krop hoger dan vorig seizoen. Uit de
gegevens van het Produktschap voor
Groenten en Fruit, deze instelling ver
strekt dagelijks een overweldigende hoe
veelheid gegevens over de marktsituatie,
blijkt, dat het seizoen '78r79 tot op he
den goede resultaten te zien geeft Over
het seizoen gerekend, dus van 1/6 t/m 17
maart komt er een gemiddelde prijs van
41 cent per krop uit de bus. In "77/78
was dit 30 cent en in 76/77 lag deze
prijs op 37 cent per krop. Over de eerste
drie weken van maart gerekend is dit
verschil nog gunstiger, want de gemid
delde prijs over deze periode bedroeg dit
seizoen 55 cent tegen vorig jaar 32 cent.
Er zit dus tot op heden duidelijk muziek
in de slahandel. Let wel de natuur heeft
hier dit jaar ook een handje aan mee ge
holpen en op het weer, dit wijzen de er
varingen uit, valt moeilijk te rekenen.
Het is natuurlijk verheugend om deze
goede resultaten te kunnen melden, maar
er zal toch rekening gehouden moeten
worden met grotere aanvoeren waardoor
de prijs wat lager uit zal vallen. Een
prijs van 25 cent per krop lijkt op het
ogenblik nog niet te zullen ontstaan.
Minder rooskleurig
Op de tomatenmarkt is de situatie duide
lijk minder rooskleurig. De aanvoer op
de binnenlandse markt stijgt aanmerke
lijk sneller dan voorgaande jarep, daar
naast is de aanvoer dok groter. Op de
Westduitse markt verloopt alles ook wat
moeizaam door de concurrentie aldaar.
De Marokkaanse tomaat is er sterk ver
tegenwoordigd, evenals voorgaande ja
ren. Daarnaast werd Bulgarije dit sei
zoen plotseling dktief. In de periode van
12 t/m 17 maart exporteerde dit land 257
ton tegen vorig jaar niets. De export van
Hollandse tomaten naar andere landen
speelt tot op heden geen rol Al met al
is er dus sprake van een moeilijke mark
tsituatie, de veilingprijzen getuigen hier
ook van. Voor de A-I-tomaten daalde de
prijs naar 4,79 per kilo. Hierdoor ont
stond er een verschil van 82 cent per
kilo met de prijs van vorig jaar. De ge
middelde prijs van een kilo tomaten in
de periode van 1/1 t/m 17/3 ligt op
5,11, vorig jaar was dit 5,49 en in
1977 was dit 4,93. Gezien de jaarlijks
stijgende kosten mag er tot op heden
van teleurstellende resultaten gesproken
worden. Op verbetering in de situatie
wordt er voor de komende weken niet
gerekend. Het aanbod zal verder groeien
en de prijsdruk blijft aanhouden.
Komkommerpri j s
Er werd door een gelijkblijvende aan
voer rekening gehouden met een stabili
satie van de prijs. Het pakte de afgelo
pen week gunstig uit want de prijzen lie
pen op. Vooral de lichtere sorteringen
stegen aanmerkelijk in prijs. Dit is erg
gunstig omdat dit de groei van de ge
wassen ten goede komt. Door niet te
zware vruchten te oogsten kan de plant
vlotter doorgroeien en is daardoor ook
in staat om meer komkommers te produ
ceren. Voor de sortering 26/31 liep de
prijs op naar 74 cent, voor de sortering
31/36 naar 93 cent en voor de sortering
36/41 naar 1,04. Dit betekent een prijs
verschil van 3 4 dubbeltjes per kom
kommer in vergelijking met de week er
voor. De Commissie van de Europese
Gemeenschappen heeft met ingang van
20 maart een compenserende heffing van
20,89 ingesteld op de invoer van Griek
se komkommers. Dat het komkommersei
zoen tot op heden goed gedraaid heeft
blijkt uit de gemiddelde prijs over de pe
riode van 1/1 t/m. 17/3. De gemiddelde
prijs ligt op 75 cent per stuk. In 1977
was dit 56 cent en in 1978 was dit 68
cent Het ziet er echter wel naar uit dat
deze gunstige situatie zich door een gro
ter wordend aanbod niet zal kunnen
handhaven.
Overige gewassen
Voor de radijs werd er ernstig rekening
gehouden met lagere prijzen. Op donder
dag 22 maart lagen de prijzen echter ho
ger als de week er voor. Voor een 1/1
bosje radijs werd er namelijk 1,12 be
taald. Zodra het aanbod groter wordt zal
de prijs dalen. Door het aanhoudend
koude weer blijft de aanvoer van andij
vie ver achter bij die van vorig jaar. Als
gevolg hiervan handhaafde de prijs zich
goed, te weten 3,60 per kilo. De ko
mende week zal men toch op wat lagere
prijzen moeten rekenen. Hetzelfde kan
van spinazie gezegd worden, er werd de
afgelopen week nog een prijs van 1,1?
per küo betaald. Ook hier komt de ko
mende week wat verandering in. Voor
raapstelen werd er een dijk van een
prijs op de veilingklok afgedrukt, te we
ten 59 cent per bosje. Koolrabie daalde
een dubbeltje in prijs, er werd gemid
deld 80 cent per stuk betaald. Deze prijk
zal de komende week door groter wor
dende aanvoeren verder dalen.
BLOEMENPRUZEN BLUVEN BENEDEN PEIL
De late Pasen demonstreert zich ook in
de bloemenhandel, die achterstand heeft
vergeleken bij de situatie in het vorig
jaar, toen we Pasen juist achter de rug
hadden. Dat wil zeggen, het is nog
steeds rustig in de bloemenhandel het
geen een weerslag geeft in de prijzen,
die ook afgelopen week veel te wensen
overlieten. Over de hele linie waren de
prijzen op een lager niveau met heel
weinig uitzonderingen. Ook het aanvoer-
patroon gaf een duidelijk verschil te zien
en eveneens het totale omzetcijfer aan
de CCWS.
De aanvoer beliep nu in totaal 27.147.039
bos of stuks met een opbrengst van
10.698.329,31 tegen aanvoer van
34.186.140 en opbrengst van
14.657.173,81 in dezelfde week van het
vorig jaar. Maar, zoals gezegd, toen za
ten we vlak voor de Pasen en dat telt
mee.
Maar als geheel is er toch een zekere
matheid in de handel, waaraan vermoe
delijk de nog steeds winterse weersom
standigheden bijdragen.
De potplanten liggen nog wel op vrijwel
gelijke hoogte, maar voor de perkplanten
is weinig animo hetgeen is te begrijpen.
Het omzetcijfer voor de snijbloemen lag
afgelopen week met een bedrag van
ƒ9.008.053,73 ruim vier miljoen gulden
achter vergeleken bij vorig jaar.
Bovendien is het nog steeds zo, dat er
fors gestookt moet worden en daar zal
de rekening aan de kwekers voor gepre
senteerd worden. Die kosten worden
door de opbrengsten beslist niet goed ge
maakt.
Voor slechts enkele produkten kunnen
de prijzen redelijk worden genoemd, vee
lal blijven die beneden peil.
Snijgroen deed het wel aardig hoewel de
gemiddelde prijs toch beneden die van
vorig jaar bleef.
Tot de bloemen die het goed deden be
horen de Amerikaanse anjers met een
gemiddelde prijs van 31 cent tegen 19
cent vorig jaar. Maar hierbij moet aan
getekend dat de aanvoer nu beperkt was
tot 759.780 tegen 1.065.572 in dezelfde
week van het vorig jaar en dat speelt
uiteraard mee een rol. Met de trosanjers
lag het weer iets anders, hier een gemid
delde prijs van 24 cent tegen 29 vorig
jaar bij een vrijwel gelijke aanvoer van
ruim een miljoen en bijna de helft van
vorig jaar.
Andere gemiddelde prijzen met tussen
haakjes die van vorig jaar zijn: anthuri-
um 2.02 (2,50) snijgroen 24, (31), jaarrond
troschrysanten 54 (77) idem geplozen 77
(82), freesia 27 (28), gerbera 32 (48), iris
sen 20 (27), lelietak 56 (59), grote cymbi-
dium 60 (60), idem klein 24 (41), grote ro
zen 53 (72), idem klein 34 (48), sonia 49
(66), belinda 38 (44), tulpen 20 (24). Er
was een forse import van trosanjers,
ruim 700.000 met een opbrengst van 36
tot 55 cent. Verder anjers 36 tot 47 cent
en de statice bleef rustig met nog geen
miljoen aanvoer en prijzen van 37 tot 74
cent.
De import wordt kennelijk momentel
aardig beperkt hetgeen de concurrentie
nog niet te zwaar maakt.
Bij de huidige weersomstandigheden is
geen grote uitbreiding van de bloeme-
naanvoer op korte termijn te verwach
ten, hoewel tegen het einde van afgelo
pen week het zonnetje toch wel wat
vriendelijker werd en dat kan dan van
invloed worden op de aanvoer.
Zoals vrijwel iedereen, zitten de bloe-
menkwekers te wachten op wat milder
klimaat maar zonder dat het ineens te
warm wordt
Donderdag 17 mei zal de CCWS een le
denvergadering houden waarin onder
meer aan de orde komen de toekomst
plannen voor verdere uitbreiding van de
gebouwen.
De vaderlandse narcissenkwekers weten
van wanten!... Ze zijn erin geslaagd een
groot aantal nieuwe soorten te creëren.
Ook de Engelse kwekers weten hun par
tij zeer goed mee te blazen. Onlangs kre
gen ze in Hillegom de gelegenheid te la
ten zien wat ze in hun mars hadden,
maar daar ontbraken juist de allernieuw
ste zaailingen. Het heet dat met name op
het Kirton Experimental Horticulture
Station in Lincolnshire en op het Rose-
wame Experimental Horticulture Station
in Cornwall opmerkelijke resultaten zijn
bereikt Maar daarvan kreeg men in Hil
legom niets te zien. Boze tongen fluiste
ren dat de Engelsen van hogerhand geen'
toestemming kregen hier hun nieuwste
creaties voor het voetlicht te brengen.
Maar daar willen we het hier verder niet
over hebben.
GEEN ECHTE DOORBRA
KEN
Aan nieuwe narcissen dus geen gebrek,
maar is er daarom plaats voor een onbe
zorgd optimisme? Hebben de veredelaars
kans gezien om tot werkelijke doorbra
ken te komen? Helaas moet het ant
woord op die vraag ontkennend luiden.
Op de keper beschouwd werd de krui
sing van de eeuw uitgevoerd in 1911
door de Sassenheimse kweker Willem
Warn aar. Hij kruiste toen de gele trom
pet King Alfred met de gele trompet
Golden Spur en uit het zaaisel kwam
om. de fraaie warmgele Golden Harvest,
een trompet die vandaag de dag nog een
dominerende plaats in het assortiment
inneemt
NIET SUNPROOF
Al is een narcis mooi, dan zegt dat op
zich nog niet zo veeL Dat hebben Neder
landse kwekers die een groot aantal
nieuwigheden in Engeland kochten tot
hun schade moeten ervaren. Vele rood-
cup-narcissen bleken niet sunproof: het
oranje of rode cupje verschoot sterk als
er ook maar even zonnig weer kwam.
Anderen bleken maar heel matig te
groeien en dan willen we het nog maar
niet hebben over de gevoeligheid voor
ziekten. Een alleraardigste cyclamineus-
narcis als Peeping Tom is bijv. in enkele
jaren vrijwel geheel uit de culturen ver
dwenen, omdat men deze cultivar niet vi
rusvrij kon houden.
Narcissen veredelaars wacht nog veel
werk
MATIG HOUDBAAR
Een zwak punt van vele narcissen is de
matige houdbaarheid. Dat is vermoede
lijk een gevolg van het feit dat veruit de
meeste narcissen diploïde zijn. Met ande
re woorden: het aantal chromosomen is
gering. Heel zelden zijn narcissen bijv.
tetrapoïd en exemploren die hexaploïde
zijn, komen nauwelijks voor. Hexaploïde
wil zeggen: zeven maal vijf of wel 35
chromosomen. Intussen is al aangetoond
dat er in het wild wel degelijk "narcissen
voorkomen die hexaploïde zijn. De hor-
tulanus van de Botanische Tuinen in
Utrecht, de heer M. H Hoog (telg uit een
vermaard geslacht van bloembollenkwe
kers in Haarlem) trof dergelijke narcis
sen aan toen hij als „planthunter" door
Noord-Spanje trok. Naar zijn mening
moeten de narcissenkwekers deze narcis
sen gaan kruisen met de allerbeste die
ze nu in cultuur hebben. Dan zal men
wellicht wel komen tot revolutionaire
doorbraken en ook narcissen creëren die
een veel grote houdbaarheid hebben dan
de meesten van het huidige assortiment
MIGRATIE
De narcis komt met een aan zekerheid
grenzende waarschijnlijkheid uit Noord-
Af rika. Omdat Afrika destijds door twee
bergruggen met het vaste land van Euro
pa was verbonden, kreeg de narcis de
gelegenheid te migreren naar Spanje, via
een thans verdwenen bergrug bij Gibral
tar. Daarnaast was er nog een bergrug
die Noord-Afrika met Italië verbond. Het
eiland Malta is nog een overblijfsel van
de bergrug-van-weleer. Via Spanje kwa
men de narcissen ook in Frankrijk, Bel
gië en zelfs Nederland. Het deel dat via
Italië oprukte, boog oostwaarts af en
daar kan men vandaag in de Balkan de
bewijzen nog van vinden. In Noord-
Spanje kómen wilde narcissen voor die
extreem veel kunnen hebben. Enkele
species groeien in moerassige gebieden
en de vindplaatsen staan enkele maan
den per jaar zelfs onder water. Dat is
onder meer het geval met Narcissus
Longispatus.
Daarmee moeten de Nederlandse kwe
kers gaan kruisen. Dat zijn narcissen
met een groot aantal chromosomen en
als vuistregel kan men aannemen: zo
veel te meer chromosomen, zo veel te
beter ook de houdbaarheid.
GEEN ZIEKE PLANTEN
Wat betreft de ziekten werd door de
heer Hoog meegedeeld dat hij geen zieke
planten in het wild had aangetroffen. Op
hun natuurlijke groeiplaatsen komen in
de onmiddellijke nabijheid van de nar
cissen ook vele sterk geurende scherm-
bloemigen voor. Vermoedelijk houden
die de narcisvlieg en andere veroorza
kers van plagen op een afstand.
Wellicht verdient het aanbeveling die
schermbloemigen in Holland eens in
combinatie met narcissen te telen. Wie
weet welk een goedkoop en doeltreffend
middel men op die manier kan hebben
om tal van aantastingen te voorkomen.
En dat de chemische fabrieken op die
manier een brokje afzetterrein zouden
kwijt raken, dat is een punt dat beslist
niet zal knagen aan de immer frappante
gemoedsrust die vele bloembollenkwe
kers van oudsher kenmerkt!...