'Vrije oliemarkt
lijdt tot
3ri j sverhogingen'
Van der Klaauw: niets
bekend over vervoer
Amerikaanse tanks
11:
Meer vervalsingen
)ij muntenhandel
Rechtstreekse
CDA-leden
overwegen oprichting
van eigen partij
Van Agt: Ook geen gevolgen
bij valse verklaring Luns
ÊeidócSomcmt
De zaak-Luns
Politie-apparaat staat te ver van maatschappij
ÏOT/M18 MAART
AMOY-ROTTERDAM
INNENLAND
LEIDSE COURANT
CDA-KAMERLID VAN HOUWELINGEN:
EN HAAG Het CDA-
weede Kamerlid Van
louwelin^en vindt het
en ernstige zaak, dat de
liemaatschappijen de
latste tijd aanzienlijke
ctiviteiten op de vrije
iarkt hebben ontplooid,
onder meer ten koste van
de Nederlandse olievoor
raad (zie ook voorpagina).
Volgens Van Houwelingen
zal dit er vermoedelijk
toe leiden, dat de olie
maatschappijen de rege
ring kunnen dwingen de
'an een onzer verslagevers)
OTTERDAM De omzet van de handel in oude munten en
nningen en het aantal verzamelaars vertonen een sterke
jging. Dit gegeven en het feit dat de waarde van sommige
nten sterk stijgt, maakt het voor de valse munters steeds
itrekkelijker munten na te maken of te veranderen. Door
voortschrijdende techniek wordt het hun tevens veel ge-
'•Jtelijker gemaakt valse munten te vervaardigen.
Stichting Numismatica, die dit weekeinde in het Groot
indelsgebouw in Rotterdam een internationale munten- en
snningenbeurs houdt, schat dat de handelaren jaarlijks voor
igeveer vijftien miljoen gulden aan munten en penningen
irkopen.
alse munten zijn voor een leek vrijwel niet te onderkennen,
elfs deskundigen hebben soms moeite om vast te stellen dat
j met een vervalsing te maken hebben.
Ie valse munten komen voornamelijk uit het buitenland. Het
aat hier om Nederlandse munten die bijvoorbeeld in Duits-
ind, Italië, Indië en Indonesië worden vervalst. Zelfs de offi-
iele munterij van de Libanese overheid maakte oude Neder-
rndse munten na. Sinds de moeilijkheden in dat land is de
room valse munten naar Nederland gestopt.
;DEN HAAG Onder de
10 rechtstreekse leden
het CDA heerst grote on-
le over het dreigende uit-
:I van de CDA-fusiedatum,
lie oorspronkelijk op 1 juni
ilgend jaar was gesteld. On-
;r de rechtstreekse leden
stemmen op om bij ver
uitstel voorlopig een ei-
partij op te richten, een
hristen Democratische Be
efing.
rechtstreekse leden zijn
•ral zo teleurgesteld, omdat
tot aan de fusiedatum
inder rechten binnen het
DA hebben als de leden van
rp. CHU en KVP. Uitstel
tn de fusiedatum betekent
ilijkertijd verlenging van
i situatie, waarvan de
chtstreekse leden zo snel
ogelijk af willen. De twaalf
chtstreekse leden van het
chtig man tellende CDA-be-
uur deden gisteren na af-
op van een vergadering in
«ia een beroep op de
)A-partijen om de fusieda-
m niet uit te stellen. Prof.
eenkamp, voorzitter van het
)A, toonde vanochtend in
n reactie voor de KRO-ra-
begrip voor de positie van
de rechtreekse leden, en zei
dat hun plan één van de ge
varen is, die hét CDA be
dreigt bij uitstel van de fusie
datum.
binnenlandse prijzen bin
nen niet al te lange tijd
fors te verhogen, „met
alle gevolgen van dien
voor onze economie".
Het verschuiven van een deel
van de oliestroom (of -voor
raad) naar de vrije markt,
„wat de maatschappijen gi
gantische winsten oplevert",
heeft volgens Van Hou welin
gen namelijk het gevolg dat
het accent van de oliehandel
steeds meer wordt verlegd
naar de dure „vrije" markt.
„En dan zeggen de oliecon
cerns na enige tijd: wij moe
ten onze voorraden met dure
olie aanvullen; dat moet tot
uitdrukking komen in de bin
nenlandse prijzen".
Van Hou welingen ging op
deze zaak gisteravond in het
Kamerdebat over het Interna
tionaal Energieprogramma
slechts summier in. Hij is
echter van plan er binnenkort
op terug te komen, nadat hij
een eigen onderzoek zal heb
ben voltooid. De uitspraak
van minister Van Aardenne,
dat hem niets is gebleken van
een verschuiving naar de
vrije markt, kon de CDA-er
daar niet van afbrengen.
„Mijn bronnen beweren het
tegendeel en vooralsnog ge
loof ik dat zij gelijk hebben".
De kans is vrij groot, dat
Van Houwelingen vanwege
het door hem gesignaleerde
gedrag van de oliemaatschap
pijen, een amendement van
de PvdA zal steunen op de
wet, die de uitvoering van het
Internationaal Energiepro
gramma mogelijk maakt. Met
deze wijzigingen (van de soci
alist Van der Hek) zou wor
den bereikt, dat de oliemaat
schappijen verplicht zijn alle
gevraagde informatie over de
oliesituatie te verstrekken. Mi
nister Van Aardenne verzet
zich daartegen, omdat zijns
inziens een systeem gebaseerd
op vrijwilligheid betere resul
taten oplevert. Mocht een
maatschappij weigeren iets te
vertellen, dan kan in het re
geringsvoorstel alsnog een
verplichting worden opgelegd.
Van Houwelingen zei echter
geen enkel argument van de
bewindsman te hebben ge
hoord, dat pleit voor die vrij
willigheid.
Intern overleg in de PvdA-fractie tijdens het debat over Luns, v.l.n.r. Kosto, Poppe
en Den Uyl.
DEN HAAG Ook als zou blijken dat mr.
Luns, secretaris-generaal van de Navo, on
waarheid zou hebben gesproken over de wij
ze waarop hij voor de oorlog lid is geweest
van de NSB, dan nog behoeft dat geen gevol
gen te hebben voor het uitoefenen van zijn
belangrijke functie. Met die uitspraak schok
te premier Van Agt gisteren de oppositie in
de Tweede Kamer, die had aangedrongen op
een onderzoek naar het waarheidsgehalte van
de verklaring van Luns, dat zijn broer hem
buiten zijn medeweten voor het NSB-lidmaat-
schap had opgegeven.
Behalve de oppositie was ook de CDA-fractie
het niet met deze stelling van Van Agt eens.
Daartoe uitgedaagd door PvdA-leider Den Uyl
zei CDA-fractievoorzitter Lubbers dat indien
zou blijken dat Luns om de waarheid heeft
heengerdraaid, dat gevolgen zal moeten heb
ben. Maar hij vond onvoldoende redenen aan
wezig om een motie van de oppositie te steu
nen, waarin werd gevraagd om een onderzoek
naar het waarheidsgehalte (zie ook voorpagi
na).
De CDA-fractie had bij de aanvang van het
debat onomwonden haar „afkeuring" had uit
gesproken over een eventueel NSB-lidmaat-
schap van Luns. De PvdA was hierover een
stuk milder. Den Uyl schaarde zich achter de
mening van de regering, dat een lidmaatschap
van de NSB in de eerste helft van de jaren
dertig niet zo'n ernstige zaak was. Belangrijk
vond de socialistische woordvoerder echter
wel of Luns nu over dat lidmaatschap on
waarheid heeft gesproken of niet. „Zolang dat
niet is opgehelderd, is de geloofwaardigheid
van de secretaris-generaal van de NAVO in
het geding".
In één opzicht waren alle grote fracties het
eens, namelijk dat er regels moesten komen
voor het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumen
tatie (RIOD) wat betreft het verstrekken van
informatie over individuele personen. Zo'n be
slissing behoort niet door de directeur van het
RIOD te worden genomen, zoals ook nu, net
als in de zaak-Aantjes, is gebeurd, maar door
de (verantwoordelijke) minister van Onderwijs
en Wetenschappen. CDA-woordvoerder Lub
bers was van plan hierover met een motie te
komen, maar trok deze in, nadat de minister-
president het gevraagde had toegezegd.
De Tweede Kamer heeft gisteren terecht geconclu
deerd dat er nu echt haast gemaakt moet worden met
de gedragsregels voor het Rijksinstituut voor Oorlogs
documentatie met betrekking tot openbaarmaking van
gegevens over individuele personen. In de zaak-Luns is
opnieuw gebleken dat er vrij willekeurig, zonder her
kenbare lijn, en vaak zonder terugkoppeling naar de
politieke verantwoordelijkheid, is gehandeld. Een jour
nalist kreeg vorige week uiteindelijk van dr. De Jong
de informatie over het NSB-lidmaatschap van mr. Luns
bevestigd, terwijl tweemaal eerder (in '68 en in '74)
journalisten die vrijwel de zelfde vraag stelden, werden
afgescheept. Naast dat element van willekeur is ook de
bescherming van privé-personen in het geding. Aan
deze situatie dient snel een einde te komen.
Het was juist dat het kamerdebat van gisteren zich
niet toespitste op het NSB-lidmaatschap van mr. Luns,
maar op de vraag of zijn mededeling dat hij zich nooit
van dit lidmaatschap bewust is geweest, juist was. Te
rugblikkend op het debat kan niet gezegd worden dat
kabinet en kamer zich slagvaardig hebben opgesteld.
Premier Van Agt heeft volstrekt gelijk dat er geloof
dient te blijven in de verklaring van mr. Luns zolang
het tegendeel niet is bewezen. Maar het is wel de vraag
of er geen reden is om te pogen dat tegendeel vast te
stellen, of, positief geredeneerd, om te pogen de on
schuld van mr. Luns wat dit betreft onomstotelijk vast
te stellen. Want wie de achtereenvolgende verklaringen
van Luns over zijn NSB-lidmaatschap nog eens terug
leest, en wie het rapport van dr. De Jong over deze
kwestie nauwkeurig heeft bestudeerd, kan onmogelijk
volhouden dat er geen reden is voor althans enige twij
fel.
Twijfels over de vraag of over een belangrijk on
derwerp door een hooggeplaatst persoon wel of niet de
waarheid is gesproken, passen niet in een samenleving
als de onze. Ze komen bovendien het internationaal
functioneren van de persoon in kwestie niet ten goede.
Een onderzoek zou dus ook in het belang van mr. Luns
zelf zijn. Alleen daarom al zou het goed geweest zijn
als de Tweede Kamer tot een nader onderzoek had
aanbevolen. Dat dit niet aan de hand van de zeer af
wijzend toegelichte motie van PvdA-leider Den Uyl ge
beurde, is begrijpelijk. Maar dat neemt niet weg dat de
tegenstemmers (CDA en VVD) de verantwoordelijkheid
hebben laten liggen om tot een onderzoek met een posi
tiever uitgangspunt aan te bevelen.
99
UTRECHT Het politie-apparaat aan hogere rangen zijn gekoppeld.
opereert te veel los van de maat
schappij en moet daarom naar een
volkomen andere organisatiewijze. In
het huidige apparaat worden het per
soonlijke denken en de persoonlijke
verantwoordelijkheid niet bevorderd.
Bij de politie wordt nog altijd ge
dacht dat vaardigheid en intellect
Dat zegt voorzitter L. van der Linden
van de Nederlandse Politiebond in de
Vakbondskrant van de FNV, naar
aanleiding van het onlangs gepubli
ceerde rapport van het wetenschappe
lijk onderzoek- en documentatiecen
trum van het ministerie van justitie.
Dat rapport handelt over de relatie
Volgens Van der Linden hebben poli
tiemensen hele duidelijke en vaak goe
de denkbeelden over hun werk. „Maar
ze krijgen zelden de kans het beleid
mee te be'in vloeden", aldus de voorzit
ter van de politiebond. Maar naar zijn
mening komen die denkbeelden in de
meeste korpsen niet eens naar boven
omdat dat niet op prijs wordt gesteld.
Volgens Van der Linden is het politie
apparaat in het algemeen te weinig in
gebed in de samenleving en opereert
het bovendien te weinig vanuit de ge
dachte dienstverlenend aan de burge
rij te moeten zijn.
talianen
;epakt met
leel losgeld
an Caransa
OMO (AP) De Itali-
anse grenspolitie heeft
wee mannen gearres-
terd op verdenking
an betrokkenheid bij
ontvoering in 1977
de Nederlandse
liljonair Maupie Ca-
ansa, die voor zijn
rijlating een losgeld
an 10 miljoen gulden
>P tafel moest leggen.
olgens de politie bleek het
Weetal. Tonino Mazzuchitti
Rolando Perugini, bij de
inhouding in het bezit te
ijn van 100.000 gulden aan
ederlands geld. De twee
lannen, beiden afkomstig uit
ome. werden door de gren-
x>litie gecontroleerd toen zij
achtten de grens naar Zwit-
ïrland over te steken. De
'annen werden gezocht in
irband met de ontvoering
Caransa in oktober 1977.
e miljonair werd na vijf da-
n vrijgelaten nadat hij het
sgeld van 10 miljoen gulden
ad laten betalen.
De Libanongangers uit de kazerne in Zuidlaren namen gistermiddag met een mars
door het dorp afscheid van de bevolking Sommige bewoners stonden met span
doeken langs de weg, waarmee de soldaten sterkte werd toegewenst.
(Van een onzer verslaggvers)
DEN HAAG - „De regering beschikt
over geen enkele aanwijzing dat de
veertig Amerikaanse legervoertuigen
die tegelijk met het materieel van
de kwartiermakers van het Neder
landse bataljon van Unifil in de Is
raëlische haven Haifa werden ont
scheept bestemd zijn voor de chris
telijke militie in Zuid-Libanon."
Dit zei minister Van der Klaauw (Buitenland
se Zaken) gisteren in antwoord op een groot
aantal vragen van Tweede Kamerleden. Toen
vorige week bleek dat de oude Amerikaanse
legervoertuigen in hetzelfde schip waren ver
voerd als het Nederlandse Unifil-materieel
ontstond er grote beroering, ook in het parle
ment. Bekend is dat Israël de christeüjke mili
tie in Zuid-Libanon op grote schaal steunt en
gevreesd werd dat deze gelijktijdige versche
ping politieke problemen met zich mee zou
brengen.
Uit een verklaring die gisteren door hewt VN-
hoofdkwartier in Naqoera is uitgegeven blijkt
dat circa vijftig „gewapende elementen,, een
paar dagen geleden hebben geprobeerd het
door Franse militairen bewaakte Unifilgebeid
in Zuid-Libanon binnen te trekken. Het inci
dent had plaats op drie kilometer afstand van
Haris, waar de Nederlanders zijn onderge
bracht. De groep die onder leiding stond van
een Israëlische officier, is aangehouden. Hun
optreden werd door de VN als een „ernstige
inbreuk" gezien op de toezegging van Israël
dat alle troepen uit dit gebied zouden worden
teruggetrokken.
In Zuid-Laren zijn gistermorgen negentien Li-
banon-gangers na een kort verlof zonder be
richt niet in de kazerne teruggekeerd. Na een
onderzoek dat door de kazerneleiding werd in
gesteld, bleek dat het grootste deel van de af
wezigen onderweg was. Vijf van de Libanon
gangers zijn echter nog spoorloos.
Kamer wil dat
Nederhorst bij
elkaar blijft
DEN HAAG De Twee-
de Kamer wil dat de
bouwbedrijven van Neder
horst in zijn geheel wor
den gecontinueerd. Met al
gemene stemmen werd
Kis teren een motie van
et socialistische kamer
lid Van der Hek, waarin
de regering wordt ge
vraagd dit te bevorderen,
aangenomen. Daarbij is
de mogelijkheid inbegre
pen om de Nederhorst
bouwbedrijven zelfstandig
voort te zetten.
De WD ziets niets in Neder
horst als staatsbedrijf omdat
de concurrentieverhoudingen
daardoor verstoord zouden
worden, terwijl D'66 weinig
voelt voor voortzetting op ei
gen benen van Nederhorst,
vanwege de financiële conse
quenties.
Moties van D'66 en WD,
waarin werd gevraagd een
onafhankelijk onderzoek in te
stellen naar het management,
zoals dat de afgelopen jaren
door de OGEM bij Neder
horst is gevoerd, werden aan
genomen.
Man onstlagen
na zwangerschap
echtgenote
MAASTRICHT Een werk
nemer van een niet-commer-
cieel uitzendbureau in Maas
tricht is onlangs vermoede
lijk de eerste Nederlander ge
weest, die is ontslagen van
wege een zwangerschap van
zijn vrouw. Beide werkten
sinds *77 voor hetzelfde be
drijf, de vrouw in een volle
dige baan, de man partime.
Het echtpaar besloot dat de
man zich na de geboorte van
het kind met de verzorging
zou bezighouden en dat de
vrouw zou blijven werken.
Volgens de Vakbondskrant
van de FNV is de gelegenheid
aangegrepen om beide krach
ten te ontslaan. De kanton
rechter keurde het ontslag
goed.
[ADVERTENTIES
REGIONALE CARAVANSIKWf
OPENINGSTIJDEN: DAGELIJKS VAN 11.00-17.00 UUR
EN VAN 19.00 -22.00 UUR
ZATERDAG EN ZONDAG VAN 11.00 17.00 UUR.
Campo üw
caravaiüiefhebber.
De storm die vandaag oveï-
ons land woedde zal morgen
geluwd zijn. Er blijft nog wel
veel wind staan. In de lucht
die dan vanaf de Atlantische
Oceaan wordt aangevoerd
komt vrij veel bewolking voor
waaruit mogelijk een bui kan
valen. Dit weertype vindt zijn
oorzaak in een actieve depres
sie, waarvan het centrum
vanmorgen tussen IJsland en
Noorwegen lag. Dit lagedruk
gebied brengt vooral in de
landen rondom de Noordzee
storm en regen. In Schotland
en Ierland komen ook hagel
en sneeuwbuien voor. Heel
wat beter weer is het op dit
moment in het Alpengebied.
Daar bevindt zich een klein
hogedrukgebied dat voor rus
tig, droog en zonnig weer
zorgt
Vooruitzichten voor zondag:
Buien, afgewisseld door op
klaringen. Middagtemperatu-
ren omstreeks 7 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor zondag:
Aantal uren zon: 1 tot 7
Min. temp.: omstreeks 3 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 7 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 70 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal: 40 procent.
Weer
Amsterdam
Do Bilt
Deelen
regen
Z -ümfjurg
Attfene6"
onbew"'
ET
h.bew.
siföw.
Helsinki
Klagenfurt
Kopenhagen
Luxemburg
zwbew.
MaHorca
jSjr-
NiceC
ontaw
Pargs
fEholm
onbeST
nonrv
SjttWM
New York
Tunis"*
mSt1*'