Scheel wil geen
2 e ambtstermijn
Carter neemt grote risico's
Sadat: erg moedige
reis van Carter
Weg voor
EMS
Varkens
blokkade in
Frankrijk
opgeschort
ZDF wilde namen
van deelnemers
Kohl-uitzending
Fles halfvolle melk
hele liter tijdelijk
Agenda Euroraad
veel te vol
Hanoi bevestigt
Chinese terugtocht
Massamoord op
moslims in Tsjaad
Khomeini probeert
Iraanse vrouwen
gerust te stellen
^BUITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 7 MAART 1979 PAGINA 9
opge-
aktijki
lig te
indu-
lijkt vrij
BRUSSEL (ANP) - Het ziet
er naar uit dat het EMS, het
nieuwe Europese Monetaire
stelsel, nu eindelijk binnen
kort in werking kan treden.
Frankrijk blokkeerde tot nu
toe het in werking treden van
het EMS door te eisen dat er
eerst een oplossing gevonden
moest worden voor het afbre
ken van de zogenaamde com
penserende bedragen in de
landbouw (een heffingen- en
vergoedingsstelsel dat wijzi
gingen van de nationale
muntpariteiten opvangt). Voor
die Franse eis heeft men nu
een oplossing gevonden, maar
dat betekent wel dat Neder
land (en andere landen met
sterke munten in Europa)
daar een prijs voor zullen
moeten betalen. De Neder
landse onderhandelingspositie
in de komende ronde over de
landbouwprijzen wordt er
door verzwakt.
PARIJS (ANP) - De Franse
varkenshouders, die sedert
begin vorige week aan de
Belgische en Duitse grens au
to's met varkensvlees en var
kens uit andere EG-landen
hebben tegengehouden, heb
ben besloten hun actie op te
schorten.
De actie was, zoals bekend,
gericht tegen de monetair
compenserende bedragen, die
in het verkeer in landbouw-
produkten tussen de EG-lan
den worden toegepast om de
invloed van muntkoersveran-
deringen op de prijzen van
die produkten weg te nemen
of te verminderen en die in
Frankrijk werken als invoer-
subsidies.
Dreigement
van Britse
prostituees
ingetrokken
LONDEN(DPA) De Britse
prostituées hebben hun drei
gement namen te onthullen
van bekende politici en gees
telijke leiders die tot hun
clientèle behoren, ingetrokken
nadat het Lagerhuis met rui
me meerderheid een wets
voorstel liet passeren waar-
door de prostituées het bij
uitoefenen van hun beroep
het juridisch gezien gemakke
lijker krijgen. Met name de
Labourpartij stemde voor ver
soepeling van de wetgeving.
Het voorstel moet nu nog
naar het Hogerhuis.
Carters broer
ondergaat
ontwenningskuur
LONG BEACH (UPI) Billy
Carter, broer van de Ameri
kaanse president, wordt in
een ziekenhuis vt
opgenomen voor
ontwenningskuur,
departement vj
meegedeeld.
Behalve een zw
ker is Billy Carter ook een
zware roker: vier tot vijf pak
jes sigaretten per dag, zegt
men. Hij wordt sinds enkele
dagen ook medisch behandeld
wegens bronchitis.
n alcohol-
heeft het
defensie
bièrdrin-
Executies
in Libië
CAIRO (REUTER) - In Libië
zijn een paar weken geleden
twintig officieren terechtge
steld wegens samenzwering
tegen het staatshoofd Gadaffi.
Dit heeft het semi-officiele
Egyptische blad Al-Ahram be
kend gemaakt.
Aanval van
Zuid-Afrika
op Angola
PRETORIA (UPI/AFP)
Zuidafrikaanse troepen heb
ben, gesteund door de lucht
macht, gisteren bases van
Naraibische guerrillastrijders
van de SWAPO in Angola
aangevallen.
Dit heeft premier Botha giste
ren medegedeeld. Hij zei, dat
de actie een antwoord was op
de overvallen, die de SWAPO
de laatste dagen heeft ge-
CAIRO (Rtr/UPI) In Egypte is men bezorgd
over de eventuele druk die president Carter
deze week op Cairo zou gaan uitoefenen. Nu
de Israëlische regering in eerste instantie de
voorstellen van de Amerikaanse president als
uitgangspunt voor besprekingen heeft aan
vaard, is het woord nu aan Egypte. Een hoge
Eguptische woordvoerder drukte het gisteren
zo uit: wij hopen niet dat Carter iets mee
brengt dat niet aan onze eisen tegemoet komt.
President Sadat heeft gisteren tegenover Car
ters adviseur Brzezinski verklaard dat de reis
van Carter een erg gedurfde en moedige on
derneming is en dat hij bereid is de Ameri
kaanse president een warme ontvangst te ge
ven. Brzezinski en Sadat hielden een algeme
ne voorbespreking onder vier ogen van wat
Sadat en Carter verder in detail zullen be
spreken. Er was geen aanwijzing of Sadat de
voorstellen van Carter aanvaardbaar vond.
De Egyptische radio beklemtoonde gisteren
nog eens dat vrede niet bereikt kan worden
in het kader van een gedeeltelijk akkoord,
maar alleen in een breder kader. In dat brede
kader zou Israël zich moeten terugtrekken uit
de sinds 1967 bezette gebieden.
De Israëlische premier Begin verklaarde giste
ren in Washington dat hij hoopvol is gestemd
over een aanvaarding van de voorstellen door
president Sadat „Als dat zo is, kan een vre
desverdrag binnen zeer korte tijd ondertekend
worden", aldus Begin, die hoopt dat een Ara
bische versie van het verdrag in Cairo wordt
ondertekend en een Hebreeuwse in Jeruzalem.
Carter zou dan naar beide steden reizen om
een Engelse versie te ondertekenen.
De ministers van buitenlandse zaken van de
radicale Arabische staten hebben zich gisteren
in Koeweit uitgesproken tegen het bezoek van
de Amerikaanse president en Sadat er op
nieuw van beschuldigd dat hij bereid is zich
over te geven.
Carters adviseur Brzezinski wordt begroet.
(Van onze correspondent
Dick Toet)
WASHINGTON Eindelijk
wordt er weer gepraat over durf,
inzet en volharding, als de Ame
rikanen het hebben over hun pre
sident Carter. De aankondiging
van zijn trip naar Cairo en Jeru
zalem om opnieuw te trachten
„het onmogelijke mogelijk te ma
ken" heeft hem voor het eerst
sinds het vredesoverleg in Camp
David, vorig jaar september, on
verdeeld gunstige reacties opgele
verd. Carter was er hard aan toe,
want zijn vorig jaar door Camp
David flink opgevijzelde prestige
was bezig af te glijden naar een
nieuw dieptepunt. De hoog blij
vende inflatie binnenlands en de
buitenlandse problemen, waar
Amerika tot veler verdriet maar
geen grip op kan krijgen, hebben
Maar de risico's van Carters reis
worden ook vrijwel zonder uitzon
dering groot genoemd. Als Carter
er niet in slaagt een doorbraak te
forceren, zal de trip hem wellicht
meer nadeel dan voordeel bezor
gen. Opnieuw wordt in de pers
gesproken over de „grootste gok
uit zijn presidentschap". Carter
heeft meer persoonlijke inzet en
tijd gestoken in de pogingen een
vredesakkoord tussen Egpte en Is
raël te bewerkstelligen, dan in
enig ander probleem. Presidenten
plegen echter beoordeeld te wor
den naar hun resultaten, niet naar
hun pogingen.
Carters trip dient evenwel nog
een ander doel dan besprekingen
met Israël en Egypte alleen. De
president moet er via zijn per
soonlijke aanwezigheid aantonen,
dat de Amerikaanse rol in het
Midden-Oosten nog lang niet is
uitgespeeld. De onwenteling in
Iran, de verkoeling van de ver
houding met Saoedi-Arabië en de
vijandigheden tussen de beide Je-
mens betekenen elk een ernstige
bedreiging voor de breekbare ver
houding tussen de grootmachten.
De Amerikaanse media blijven
spreken over het Amerikaanse fa
len in Iran, hetgeen in feite bete
kent dat Carter wordt verweten
de sjah niet op de troon te heb
ben kunnen houden. En Saoedi-
Arabië maakt sinds enige tijd op
enlijke avances in de richting van
de Sovjet-Unie, terwijl de Ameri
kaanse ministers Brown en Schle-
singer het hebben over eventueel
met de wapens beschermen van
de Amerikaanse oliebelangen in
dit gebied.
In "elk geval heeft de aankondi
ging van Carters trip gezorgd
voor nieuwe hoop, al is het opval-,
lend dat het pessimisme in de
Verenigde Staten verreweg het
grootst is. Misschien enerzijds om
de verwachtingen niet te hoog te
stemmen, maar klaarblijkelijk ook
op grond van gefundeerde be
zorgdheid, verklaarden regering
swoordvoerders gisteren cfat de
kansen op een akkoord niet we
zenlijk groter zijn geworden. Zon
der deze laatste poging zou de
hele zaak al in elkaar gestort zijn.
DUITSE TELEVISIE ONTKENT DRUK
DEN HAAG, BONN Het Zweites Deutsches Fernsehen
(ZDF) heeft de afgelopen dagen onder druk van de CSU van
Franz-Jozef Strauss geprobeerd bij een tijdelijk medewerkster
van 0e Duitse televisie in Nederland namen en adressen te
achterhalen van degenen die aanwezig waren in het Haagse
Pulchri Studio tijdens de geruchtmakende uitzending rond
CDU-leider Helmut Kohl op 22 februari, zo is uit welingelich
te bron vernomen.
De ZDF-uitzending Bürger fragen, Politiker antworten uit Den
Haag waarin de CDU-leider door Nederlanders hardhandig
werd ondervraagd, heeft zowel in Nederland als in de Bonds
republiek tot grote verontwaardiging geleid.
In een officiële verklaring heeft het ZDF de berichten uit Den
Haag tegengesproken. De bewering dat het ZDF onder politie
ke druk zou staan, „mist elke grond". Wel is het juist dat
chef-redacteur Reinhard Appel (wiens aftreden door Franz-
Jozef Strauss is geëist na de uitzending) als voorbereiding van
een zitting van de „commissie politiek en tijdsgeschiedenis"
van deze omroep aanstaande vrijdag een overzicht wil hebben
welke organisaties en welke personen kaarten voor het bijwo
nen van de uitzending hadden gekregen.
In kringen van Kohls partij was na de uitzending de bschuldi-
ging geuit dat de 140 aanwezigen in de zaal voornamelijk
hadden bestaan uit communisten en socialisten. Met de na
menlijst in de hand had het ZDF die beschuldiging willen
verifiëren.
Veertien Westduitse SPD-parlementsleden hebben de eis van
het ZDF om te worden ingelicht over de namen schandalig
genoemd. In een brief aan de secretariaatsmedewerkster dis
tantiëren de veertien bondsdagafgevaardigden zich van de eis
van het ZDF en de „overeenkomstige wensen van de CDU/C
SU". De secretariaatsmedewerkster zegt zelf nog geen beslis
sing te hebben genomen over de eis van het ZDF. Volgens
haar kwam ze met die eis voor een gewetensvraag te staan.
Op de Westduitsetelevisie heeft minister Van der Klauw van
buitenlandse zaken begrip gevraagd voor de kritische houding
van met name de Nederlandse jeugd tegenover de Bondsrepu
bliek die volgens hem wordt ingegeven door humanitaire ge
dachten en gevoelens. Van der Klauw sprak in het actualitei
tenprogramma Monitor op het eerste Duitse net.
Minister verdedigt uitzending Holocaust
Frankrijk is ditmaal aan de beurt om de uitzendingen van Holo
caust over de massale vernietiging van de joden tijdens het Hitier-
regime te bekijken- De Franse minister van Gezondheid, Simone
Veil, die tijdens de oorlog naar Auschwitz werd gedeporteerd, ver
dedigde gisteren in een televisiedebat dat vooraf ging aan Holo
caust, het belang van de serie.
ADVERTENTIE
81.
Alleen voor Melkunie- of Menken Landbouw produkten.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister president Van Agt en minister Van
der Klaauw (Buitenlandse Zaken) vertrekken zondag naar Pa
rijs voor het bijwonen van de z.g. Europese Raad, de bijeen
komst van de regeringsleiders van de negen lid-staten van de
Europese Gemeenschap en hun ministers van Buitenlandse
Zaken.
De vergadering van de Europese Raad wordt ditmaal geleid
door de Franse president Giscard d'Estaing, die in de afgelo
pen weken een omvangrijke agenda heeft opgesteld. Zó om
vangrijk dat er in den Haag irritatie over is ontstaan. De
Nederlandse regering vindt dat de Parijse bijeenkomst van
volgende week maandag en dinsdag niet goed is voorbereid.
Op de agenda staan zaken als de economisch-sociale situatie
in de Europese Gemeenschap, de werkgelegenheid, de energie
situatie, het landbouwbeleid, de dialoog tussen Europa ener
zijds en Azië en Afrika anderzijds en de handelsrelaties met
Japan.
HANOI-BANGKOK (AFP-Reuter) Het Vietnamese partij
blad Nhan dan meldt, dat de Chinese troepen bezig zijn zich
terug te trekken. „Zij doen dat", aldus het blad, „wegens de
krachtige Vietnamese tegenstand. Om onze goede wil te to
nen, staan we toe dat ze vertrekken. Ze hebben een goede les
gehad en hun avontuur duur moeten betalen".
Deze melding uit de Vietnamese hoofdstad was nog maar
enkele uren eerder voorafgegaan door een verklaring van Ha
noi dat de Chinezen nog steeds hun invasiemacht aan het
versterken waren.
Vietnam heeft zich verder bereid verklaard tot een vredesge-
sprek met China te komen als Peking de beloofde terugtrek
king onmiddellijk, volledig en zonder voorwaarden zou uitvoe-
De Russische leider Leonid Breznjev meent dat een Chinese
terugtrekking van Vietnamees grondgebied een teken zou zijn
dat de leiders in Peking „ontnuchterd raken". Volgens Brezn
jev is de tijd nu rijp voor een verbetering van het politieke
klimaat in de wereld.
/Volgens goede bronnen in Bangkok is de Russische kruiser
Sinjavin, van 16.000 ton, op weg naar de Vietnamese haven
stad Da Nang. „Het conflict tussen China en Vietnam is",
volgens deze bronnen, „nog niet ten einde".
N'DJAMENA (AP) In het zuiden van de Afrikaanse repu
bliek Tsjaad zijn het afgelopen weekeinde meer dan 800 mos
lims vermoord door de plaatselijke bevolking, zo is van offi
ciële zijde bekend gemaakt.
De massamoord, een van de ergste bloedbaden in Afrika in de
afgelopen jaren, werd uitgevoerd in en rond de stad Mondou.
ongeveer 475 kilometer ten zuiden van de hoofdstad N'djame-
Mondou ligt midden in het dichtbevolkte zuiden van het land
en de meeste van de 45.000 inwoners zijn christenen of animis-
ten. De handelaars, winkeliers en andere zakenlieden in Mon
dou behoren voor het merendeel tot de islamitische minder
heid. Volgens regeringsfunctionarissen is de islamitische bevol
king bijna geheel uitgemoord en zijn de weinige overlevenden
in de richting van de hoofdstad weggevlucht
De moordpartij is bevestigd door de Franse autoriteiten, die
zeiden dat ongeveer 250 fransen en andere Europeanen die in
Mondou woonden maandag door Franse troepen naar N'dja-
mena zijn geëvacueerd. Van Franse zijde werd vernomen dat
de gewelddaden alleen gericht waren tegen de islamitische
minderheid en dat geen aanvallen op blanken zijn onderno-
(Van onze correspondent Ami van Vree)
BONN Zoals te verwachten was, heeft de
huidige bondspresident Walter Scheel gisteren
verklaard zich niet meer voor een tweede
ambtstermijn ter beschikking te willen stel
len. Zijn verklaring kwam een dag nadat de
„kiesmannen" van CDU en CSU met prak
tisch algemene stemmen Karl Carstens als
hun presidentskandidaat hadden voorgedra
gen.
Aangezien de Unie-partijen de absolute meer
derheid in de „Bundesversammlung" hebben,
die op 23 mei de nieuwe president kiest, zou
Scheel voor een herverkiezing vrijwel kans
loos zijn. Nu hij zich heeft teruggetrokken
staat het wel vast dat Carstens de
president van de Bondsrepubliek zal zijn.
Scheel deelde zijn beslissing mee na een ge
sprek met FDP-voorzitter Genscher die hem
mede namens de SPD om een verlenging van
zijn ambtstermijn had gevraagd. Scheel ant
woordde daarop dat na het besluit van CDU
en CSU voor hem geen meerderheid meer te
verwachten is. SPD en FDP zullen zich nu
over een eventuele andere kandidaat beraden
waarbij de namen zijn gevallen van Anne-Ma-
rie Renger, vice-voorzitter van de Bondsdag
en ex-minister Leber van defensie. CDU en
CSU hebben het besluit van Scheel begroet
en de hoop uitgesproken dat nu een einde zal
komen aan de „campagne" tegen Carstens.
Reactie
PLO op
Holocaust
WENEN (DPA) De Pales
tijnse bevrijdingsorganisatie
PLO bij de internationale or
ganisaties in Wenen heeft de
nazimisdaden tegen de joden
als misdaden tegen de gehele
mensheid bestempeld.
De PLO verklaarde dit naar
aanleiding van recente uitzen
ding van de tv-serie Holo
caust in Oostenrijk. De orga
nisatie stelt dat zij steeds na
drukkelijk onderscheid maakt
tussen jodendom en zionisme
en dat haar strijd uitsluitend
gericht is tegen de „expansio
nistische en racistische doel
stellingen van het
TEHERAN, QOM De ayatollah Khomeini heeft gisteren
een poging gedaan de angst van miljoenen Iraanse vrouwen
weg te nemen door te zeggen dat zij in een islamitische
republiek dezelfde rechten zouden krijgen als mannen.
Tijdens het regime van de sjah vielen vrouwen onder de wet
voor de bescherming van het gezin. Deze werd afgeschaft kort
nadat Khomeini aan de macht was gekomen. Volgens deze wet
was het niet mogelijk bij afwezigheid van hun vrouwen zo
maar te scheiden. Volgens de islamitische wetten zoals die in
Saoedi-Arabië van kracht zijn, hebben mannen het recht naast
vier wettige vrouwen er achttien concubines op na te houden.
De revolutionaire regering van Iran heeft gisteren bekend ge
maakt dat de sjah en zijn gezin bij verstek zullen worden
veroordeeld.
Andros
Patri a
De 219 000 ton we
gende Griekse olie
tanker Andros Patria
die vorig jaar bij een
aanvaring ten noord
westen van Spanje
enorme hoeveelhe
den olie verloor,
wordt in de haven
van Lissabon gerepa
reerd.
ADVERTENTIE
Sombrero
100 gram
de succesvolle special van
de Keurslager
Vers gemalen rundvlees
gevuld mei pikante
pusztacreme.
Opwindend lekker
Eenvoudige bereiding:
2x4 minuten in koekepan
[8] üw Keurslager
