J
Mengeling van amusement
en reportage in „Showroom"
BEELD
SPRAAK
TERUGBLIK
Zulke grote schoolklassen
als op tv bestaan
er nog niet In ons land
r-t
scherm
in het
oog
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE DINSDAG
RADIO VANAVOND
RADIO DINSDAG
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
MAANDAG 5 MAART 1979 PAGINA I
Voor het merendeel van de kij
kers blijft de tv een huisbioscoop,
een scherm om aangenaam door
bezig gehouden te worden dan
wel lol aan te beleven. Oudere
cijfers alweer maken duidelijk,
dat meer dan de helft van de kij
kers dat van de tv verlangt. Een
grote minderheid, nl. 35 pet., ziet
informatie als de belangrijkste
functie van televisie en slechts
zeven pet. vindt, dat de tv een
opvoedende taak heeft. Nogal ont
nuchterende cijfers voor mensen
die leren en doceren als roeping
hebben en daarvoor tv als de
aangewesn weg zien. Zij troosten
zich evénwel met de gedachte,
dat één tot twee pet. van de kij
kers, die tv-cursussen heten te
volgen, nog altijd een Feyenoord-
stadion tot de rand toe bemannen
en dat zulke grote schoolklassen
in ons land nog niet bestaan.
door Ton Oliemuller
De televisie is echter geen schoolklas. Om
iets aan de weet te komen over het ver
schil hierin heeft men eens dezelfde les ge
geven aan twee groepen personen. De ene
groep kreeg les van een leraar in levende
lijve voor de klas, terwijl de andere groep
voor het scherm ging zitten. Het bleek, dat
de geloofwaardigheid van de leraar voor
de klas groter was dan die voor de tv, om
dat de eerste direct kon worden aange
sproken. De man op de tv werd als min
der meelevend ervaren.
Dat zijn dingen die men moet weten als
men tv-cursussen gaat samenstellen. Daar
om was het een zinvol onderzoek, dat drs.
Tom v.d. Voort en Frans Beekenkamp ten
behoeve van de edukatieve afdeling van de
NOS hebben verricht en waarvan zij hun
bevindingen in een rapport hebben neerge
legd. Van der Voort is als wetenschappe
lijk medewerker verbonden aan de sociale
fakulteit van de Leidse Rijksuniversiteit en
Beekenkamp is schoolhoofd te Den Haag.
NOS-voorzitter Erik Jurgens schreef in een
woord vooraf bij dit rapport, dat zich tot
op heden het gemis deed voelen van gege
vens over de doelmatigheid van het ge
bruik van de tv voor instruktieve doelein
den.
Gebleken is nl. dat men bij instruktief ge
bruik van de ,tv voor complete verrassin
gen gesteld kan worden. De deskundigen
zijn er nog steeds niet over eens hoe men
met een programma moet voorkomen, dat
het effect omgekeerd evenredig is aan het
beoogde doel. Voor huisvrouwen werd eens
een programma opgezet, geheten „Bon
voyage" en met de opzet het toerisme naar
Frankrijk te bevorderen. Verteld werd, dat
het Frans moeilijk is, maar dat daar in
weinig lessen een mouw aan te passen
was. Verder had het zijn nut om de Fran
se kruiers in de gaten te houden, omdat
die de gewoonte hebben je bagage weg te
grissen. Ook werd gezegd, dat je op je
hoede moest zijn voor de Parijse taxi
chauffeurs, die nogal eens teveel rekenen.
En van de Franse ontbijtgewoonten was
het ook de moeite waard iets te weten. Al
deze informatie werd in dat programma
verstrekt met het doel de mensen, die naar
Frankrijk zouden reizen, het verblijf al
daar te veraangenamen door onverwachte
situaties uit te sluiten. Grote vergissing. Na
al deze goedbedoelde waarschuwingen had
geen enkele huisvrouw nog zin haar va
kantie in Frankrijk door te brengen. Dan
zit je er als docent natuurlijk wel goed
naast met je eerlijke gezicht. Navraag bij
de huisvrouwen bracht verder aan het
licht, dat zij ook huiverig waren geworden
van het voortreffelijke Frans, dat de tv-do-
centen spraken. Zo zouden zij het toch
nooit kunnen leren en ook daarom beslo
ten zij niet naar Frankrijk te gaan. Men
bereikte met deze uitzending derhalve pre
cies het tegenovergestelde dan men bedoel
de.
ïvenmin te verwaarlozen factoren bij het
1 brengen van lessen op de tv. De presenta
tor tegen een lege achtergrond werd door
kijkers minder eerlijk, minder diepgaand
en minder betrouwbaar gevonden dan de
presentator met foto-achtergrond. Het to
nen van een spreker met aantekeningen
leidt ertoe, dat hij als verwarrend wordt
gezien, waarschijnlijk omdat men meent,
dat hij zijn eigen les niet helemaal be
heerst.
Bij al deze constateringen moet overigens
onderscheid gemaakt worden tussen de
verschillende soorten van instruktieve tele
visie. Er bestaan tv-cursussen, gericht op
een beperkt getal van geïnteresseerde kij
kers, zeg leerlingen, en daarnaast zijn er
de edukatieve programma's voor een bre
der publiek, dat niet uit is op het behalen
van een diploma. Het blijkt, dat een steeds
groter aantal vrouwen tv-lessen gaat vol
gen. Zij vergroten daarmee het getal sterk
betrokken leerlingen die vooruit willen in
de maatschappij, een bemoedigend gegeven
voor tv-docenten en samenstellers van tv-
cursussen. Ook kansarme groepen in de
bevolking kunnen met instructieve tv be
reikt worden. Lessen via de tv voor anal
fabeten in Engeland en Amerika hebben
aangetoond, dat deze mensen interesse to
nen mits de inhoud van de lessen is afge
stemd op hun behoeften. Die overeenstem
ming in behoefte en lesvorm vraagt echter
de nodige studie vooraf en moet steunen
op de kennis van de houding die kijkers
aannemen tegenover bepaalde vormen van
televisielessen. Met name zijn er in het
verleden lessen gegeven op een niveau, dat
mensen met minder dan een middelbare
opleiding uitsloot en daarmee spant men
het paard achter de wagen.
Bij die bereikbaarheid van een publiek
spelen ook de uitzendtijden een rol. Totnu-
toe is men aangewezen op de twee netten,
die de zelfstandige omroepen tot hun be
schikking hebben. Dit betekent, dat de les
sen uitsluitend vroeg in de avond (rond e-
tenstijd) of heel laat (tegen middernacht)
uitgezonden kunnen worden. In het rap
port wordt daarom bepleit om in navol
ging van Engeland een eigen derde net
voor tv-lessen te scheppen. Men kan dan
op alle tijden in de avond terecht, nadat
de dagtaak is verricht en de maaltijd is
genuttigd. Van vaders en moeders die iets
bij willen leren en om zes uur voor het
scherm zouden moeten gaan zitten mag
men niet verlangen, dat zij hun kinderen
voor een zak patat de deur uitsturen.
Een leraar op tv komt als minder betrouwbaar over dan een leraar voor de klas.'
De samenstellers van de
NCRV-rubrlek „Showroom"
brengen vanavond weer een
mengeling van amusement en
reportage met onderwerpen als
over de Indlanentweellng Gre
gory en Gary Christmas, die In
Amsterdam een coffeeshop an
nex boetiek hebben, over de
Rotterdamse Koperen Ko die
zl|n zoon opleidt en over de
Goudse antiquair Barry van
Deursen. Ook hobbelpaardraces
krijgen de aandacht.
Ned. II21.20 uur.
Platenpanel
Meta de Vries neemt met een
gezelschapje mensen weer de
nieuwste platen door, waarbij
persoonlijk commentaar over de
kwaliteit wordt gegeven.
Ned. 119.30 uur.
dochter van Obono doet het hij
het echter toch.
Ned. 121.55 uur.
Heidi
Heidi woont met haar opa in
het dorp. Heidi gaat zelfs naar
school en neemt Geiten-Peter
onder handen, die lieyer spij
belt.
Ned. I118.59 uur.
Dik
Onderwijs
Menig kind, dat op de lagere
school goed mee kan, struikelt
in het voortgezette onderwijs.
Naar de oorzaak hiervan wordt
gezocht in een documentaire
van Fred v.d. Bosch.
Ned. I 20.40 uur.
De Saint
Simon Templar voorkomt een
aanslag op de Afrikaanse dicta
tor Obono, een man die hij ver
acht. Daarom voelt hij er niets
voor die man later opnieuw ter
wille te zijn. Voor de mooie
Dik Voormekaar gaat vanavond
voor de tiende maal en voor het
laatst met zijn vaste vrienden
toeristisch op stap.
Ned. I119.25 uur.
Geheim commando
Een geredde en teruggekeerde
gealliëerde piloot is zo dom zijn
verhaal op schrift te stellen en
aan een krant te verkopen. Dit
gaat natuurlijk niet door, maar
de Duitsers krijgen het verhaal
in handen en menen te weten
hoe de reddingslijn te kunnen
onderscheppen.
Ned. II 20.27 uur.
Koperen Ko in „Showroom".
„Hollands Spoor", de rubriek
van de VPRO, die regelmatig
voor ons „het contact met de
ruggegraat van het vaderland,
de residentie" onderhoudt,
was gisteren geheel gewijd
aan de opheffingsvergadering
van de anti-revolutionaire
partij. Zij volgde nota bene
direct op „Herenleed", het
programma dat zo terecht
aan „weemoed en verlangen"
gewijd heet te zijn. Wat mij
overigens opviel uit de vele
korte maar kernachtige
vraaggesprekjes is, dat zij zo
(betrekkelijk) nuchter over
het verdwijnen van hun partij
spraken. Dat wil zeggen: ik
voelde de brok in de keel, die
ik eigenlijk bij hen had ver
wacht. „De ver van m'n bed
show", waarin wij voorgelicht
worden over derde wereld-za
ken bevestigde de voortreffe
lijke indruk, die hij van meet
af aan maakte. Han van der
Meer stelt er allerlei toch vrij
zwaarwichte zaken in aan de
orde, met een lichtvoetige
grondigheid, die men ook
maar zelden op het scherm
aantreft.
De AVRO had zaterdagavond
twee uitstekende amusement
sprogramma's van de onder
ling overigens nogal uiteenlo
pende soort „Als je lacht, dan
ben je rijk" en „An American
in Passadena", een show van
Gene Kelly. Het volksstuk
van Herman Bouber werd ge
speeld door het Amsterdams
Volkstoneel, dat er geruime
tij mee optrad in het theater.
En je zou het onderhand wel
tot de Nederlandse „klassie
ken" kunnen rekenen. Wat
mij betreft: ik ben (als gebo
ren ^Amsterdammer, maar ook
als mens) niet bestand tegen
zulk een opeenstapeling van
gein en af en toe wat pathe
tisch drama. Ik heb mij dus
willoos overgegeven. Maar het
wil mij voorkomen, dat ook
degenen die de lichtelijk
chauvinistische stelling dat
„Nederland Amsterdam en
omstreken" is niet kunnen on
derschrijven, oprecht plezier
kunnen beleven aan dit bewo
gen brok Mokums volksleven,
dat inmiddels, vrees ik, helaas
zo goed als uitgestorven is.
Waar vind je.nog zo'n „moe
der van de buurt" als waar
aan Hetty Blok op zo'n hart-
veroverende manier gestalte
gaf? De Amerikaanse show
had overigens wel dit met het
Jordaan-spek takel gemeen,
dat het ons in een diepè, her
innerende weemoed stortte.
Gene Kelly immers had vele,
zo niet alle, figuren om zich
heen verzameld, die in de
loop van zijn rijke carrière
een (belangrijke) rol hebben
gespeeld. En aangezien zich
onder hen bijvoorbeeld men
sen als Frank Sinitra, Lucille
Ball, Liza Minelli, en Betty
Garrett bevonden, is het wel
duidelijk dat aan een meesle
pende nostalgie niet viel te
ontkomen. Maar zeker ook
niet aan een grote bewonde
ring voor zulk een overrom
pelend vakmanschap. Ziehier
de „showbizz" in de meest
perfekte vorm. In „TROS-Ac-
tuca" kwam de heer Luns
aan Bob Kroon toch nog eni
ge nadere toelichting geven
op de verklaring die er na
zijn onderhoud met dr. L. de
Jong werd uitgegeven. De se
cretaris-generaal van de
NAVO maakte (geenszins on
begrijpelijk) een tikje een ver
bitterde indruk en gewaagde
onder meer van „een symp
toom van de in ons land
waarneembare radicalisering"
en zelfs van „een volstrekte
onverdraagzaamheid ten aan
zien van alles wat niet-links
1S HERMAN HOFHUIZEN
•V'
NEDERLAND 1
NOS
18.30 Sesamstraat
18.45 Kortweg
18.55 Journaal
AVRO
18.59 Wie van de drie?
19.30 Platenpanel
20.40 Onderwijs:wijs of onwijs
NOS
21.37 Journaal
AVRO
21.55 De terugkeer van de
Saint
NOS
22.50 Journaal
NEDERLAND 2
NOS
18.25 Biologie, les 14 (TELEAC)
18.40 Aardrijkskunde, les 7 (TE
LEAC)
18.55 Journaal
NCRV
18.59 Heidi
19.25 Van hot naar haar met
Dik Voormekaar
NOS
20.00 Journaal
20.27 Geheim Commando
21.20 Showroom
22.20 Hier en nu
23.00 Ander nieuws vandaag
NOS
23.20 Journaal
DUITSLAND 1
WDR
18.00 Das Intermezzo bietet an,
aansl. Zwischen Kamera
und Bildscherm;
18.30 Splel urn halb 7;
18.40 Der 7.Kontinent;
19.15 Hier und heute;
19.45 Spielum4telvor8
20.00 Tagesschau
20.15 PS-Feuerreiter, serie
21.15 Olriese Nigeria, reportage
21.45 Einmal Spanien und zu-
rück
22.30 Tagesthemen
23.00 Film-première: Nummer
Siebzehn (Number Seven
teen), Engelse speelfilm
uit 1932
00.05 Tagesschau
DUITSLAND 2
1820 Die Protokolle des Herm
M., serie; 19.00 Heute;
19.30 Hitparade
20.15 Aus Forschung und Tech-
nik, populair wetenschap
pelijk magazine
21.00 Heute-joumal
21.20 Das Naturkind (l'lngénu),
Frans televisiespel uit
1975
23.05 Heute
DUITSLAND 3
WDR
18.00 Sesamstrasse; 18.30 Cur-
sus Duits; 19.00 HlntertO
den Schlagzeilen;
19.45 Journal 3
20.00 Journaal
20.15 Deutsche Denkmaler, do
cumentaire serie
21.00 Momente A
21.15 Film am Montag: Die
Hündin (La chienne),
Franse speelfilm uit 1931
onder regie van Jean Re- mm
noir V
ENGELAND
BBC 1
18.05 John Craven's News-
round; 18.10 Blue Peter;
18.40 Journaal; 18.55 Na
tionwide, regionaal pro
gramma; 19.50 A questi
on of sport
20.20 The Rockford Files, Ame
rikaanse detective-serie
21.10 Panorama
22.00 Journaal
22.25 Monday film
00.05 Tonight, actualiteiten
BBC 2
19.55 The Water Margin, serie
20.35 Journaal
20.45 In the post, filatelie
21.10 Lennie Jerry at the
talk of the town
22.00 Fawlty Towers
22.30 Horizon
23.20 Arena, cultureel program
ma
24.00 Light of experience
00.15 Journaal
00.30 Telé-journal, Frans
nieuws
00.55 Closedown
BELGIE
BRT1
18.00 De Tovermolen; 18.05 De
Vijf, jeugdreeks;
18.30 Open School, weer
en water; 19.00 Doe mee;
19.30 Kijk uit, verkeers-
tips; 19.35 Mededelingen
en Morgen; 19.45 Nieuws
20.15 Micro-Macro, spelpro-
gramma
20.50 Esther Waters, serie naar
roman van George Moore
21.40 Wikken en wegen, consu
mentenrubriek
22.20 Nieuws en Wetstraat
22.40 Open School
RTB1
18.00 Le renard a l'anneau
d'or, serie; 18.30 Zigzag,
spelprogramma; 18.45 De
socialistische gedachte;
19.15 Lundi-sports;
19.30 Journaal
19.55 Un privé dans la nult
(The Dain Curse), Ameri
kaanse serie
21.35 Journaal
21.50 I'Autre journal: un nouve-
au romantisme
NEDERLAND 1
DUITSLAND 1
WDR
08.05 Magnetismus; 08.25 Die
Sprache der Bilder;
08.45 Unsere Stadt;
09.05 News of the week;
09.30 Sesamstrasse;
10.15 Von der Luft;
10.50 Der einfache
Stromkreis; 11.15 Actuali-
tés; 11.35 Living in Great
Britain; 11.55 Zur Berufs-
reife
DUITSLAND 2
16.30 Mosalk; 17.00 Heute;
17.10 Mach doch was!,
kinderen als kunstenaars;
17.40 Die Dréhscheibe
DUITSLAND 3
ENGELAND
BBC1
07.38 Schooltelevisie;
10.10 Telé-journal, Frans
nieuws; 10.38 Schooltele
visie; 11.30 Let's go;
12.00 Schooltelevisie;
12.38 Shakespeare In
perspective;
13.05 Schooltelevisie;
13.45 Journal; 14.00 Peb
ble Mill; 14.45 Playboard,
poppentheater; 15.00 You>^
and me, serie;"
15.14 Schooltelevisie;
16.20 Pobol-Y-Cwm,
Welsh programme;
16.55 Play school;
17.20 Winsome Witch;
17.25 Jackanory;
17.40 StarTum, serie
BELGIE
BRT1
14.00 en 17.00 Schooltelevisie
RTB1
14.00 Schooltelevisie; 17.30 II
était une fois I'homme,
kinderprogramma
HILVERSUM 1
EO: 18.00 (S) Daar waar de molens
staan. P.P.: 18.19 Uitz. van de PSP.
EO: 18.30 Nws. 18.41 (S) EO-Metter-
daad. 19.00 (S) Ronduit. 19.40 (S) De
Bijbel open. 20.00 (S) Ga er maar
eens voor zitten. NOS: 21.05 (S)
Hobbyscoop. 21.30 Voor blinden en
slechtzienden. 21.40 Open School.
22.25 BOND ZONDER NAAM. 22.30
Nws. VOO: 22.40 (S) Veronica op 1.
inform 2. en muz. 23.55 Nws.
HILVERSUM 2
NCRV: 18.00 Nws. 18.11 (S) Hier en
nu 18.50 NCRV-Leerhuis. 19.00 (S)
Muziek in vrije tijd. 19.45 (S) Psalm
van oe week. 20.00 Nws. 20.05 (S)
Klassiek in NCRV Studio 2. 21.35 (S)
Vondel had een kousenwinkel spel-
progr. NOS: 23.00 (S) Met het oog
op morgen. 23.55 Nws.
HILVERSUM 3
NOS: 18.03 vacaturebank. 18,10 (S)
Avondspits. AVRO: 19.02 (S) 13 spe
ciaal. 20.02 Radiojourn. 20 05(S) Folk
live. 20 30 (S) Country and Western.
21.02 (S) Vierkleur. 22.02 Radiojourn.
22. 05 (S) Tien uur jazz show. 23.02
(S) Blues, ballades en baat. 0.02 Ra
diojourn. 0.05 (S) Pim Jacob s pla-
tenscala. VARA: 1.02 (S) VARA Stu
dio 2. 2.02 (S) Groot licht. 5.02-7.C0
(S) Truck.
HILVERSUM 1
NOS: 7.00 Nws 7.02 (S) AVRO: Muz.
en verkeersinform. (7.30 Nws. 7.41-
7.55 AVRO's Radiojourn.) 8.30 Nws.
8.36 Gym. voor de vrouw. 8.45 De
Groenteman. 8.50 Morgenwijding.
9.00 (S) Divertimento: marsmuz.
NOS: 9.15 Open School. AVRO:
10.00 De zandbakshow. 10.10 (S-M)
Arbeidsvitaminen: verzoekplatenprogr.
(10.30 Nws. 10.33-10.35 AVRO's Radi
ojourn. 11.30 (S) Rondom twaalf.
12.26 Meded. t.b.v. land- en tuinb.
12.30 Nws. 12.41 AVRO's Radiojourn.
12.55 (S) Pianomuz. 13.10 Europa
Nws. 15.33 AVRO s Radiojourn.)
16.00 Hersengym. 16.30 De zand
bakshow. 16.40 (S) De AVRO diligen
ce. 17.00 Kat in de zak. OVERHEIDS-
VOORL. 17.20 De Nederlandse Antil
len. AVRO: 17.30 Nws. 17.32 AVRO's
Radiojourn.
Hilversum 2
NOS: 7.00 Nws. KRO: 7.11 Och-
tendgym. 7.20 Het levende woord.
7.27 Badinerie: klassieke muz. 7.54
Overweging. 8.00 Nws. 8.11 Echo.
8.30 Aubade. 9.30 Scheepspraat. 9.35
Waterstanden. 9.40 De letter M.
11.00 Nws. 11.03 Ik sta hier niet
voor de banken te praten, schoolra
dio. 11.30 Ouder worden we alle
maal. 11.59 Bericht Vastenaktie.
12.00 Ratel. OVERHEIDSVOORL:
12.49 Uitz. voor de landb. KRO:
13.00 Nws 13.11 Echo magazine.
13.40 Nader om te horen. 14.00 Lan
ge vingers, schoolradio. 15.00 Hel
melodrama van de maand: hoorspel.
15.25 Geen verboden toegang. 16.00
Nws. 16.03 Spreekuur. NOS: 17.00
Het zal mijn tijd wel duren. 17.20
Eurolight. 17.40 Knollen voor citroe
nen. 17.55 Meded.
Hilversum 3
(leder heel uur nws.) VARA: (van
7.00-18.00 (S) Actualiteiten vla din
gen van de dag). 7.02 (S) Gesode'
meurders. een mieters progr. 8.30
(S) Leoni Jansen - Peter Holland.
11.30 (S) VARA's zoekplaatje. 13.30
(S) Spitsbeeld. 15.30 (S) Popkrant.
16.30 (S) Beton.
Hilversum 4
NOS- 7 00 Nws TROS 7,02 (S) Ca
priccio: klassieke kamermuz. 9.00
Nws. 9.02 (S) Muzin. 9 30 (S) Van
heinde en verre. 10.00 (S) Opus tien
tot twaalf. 12.00 (S) Intermezzo.
13.00 (S) De meest verkochte „Klas
sieke Tien". 13.30 (S) Koren-korpsen.
14.00 Nws. 14.02 (S) Coulissen op 4:
kunstprogr. 14.30 (S) Guitariteiten.
15.00-17.00 (S) Belcantorium.