Tijdens verlof
koffie met
speculaas
voor
Nederlandse
blauwhelmen
Het valt niet te verwachten, dat de
slagboom biRosh Hanlkrah tussen Ubanon
en Israël lang gesloten zal blijven. Deze
Indruk heeft één van onze verslaggevers,
die zojuist Is teruggekeerd uit het
Israëlische grensgebied. Hl/ was er
nauwelijks vertrokken, toen de „Senegalese"
smokkelattalre aan het licht kwam.
De grensovergang Is van vitaal belang. Niet
alleen voorde vele militairen en
functionarissen van de VN, die voor
hulsvesting en verlof op Israël zijn
aangewezen, maar ook voor de
bevoorrading, welke zich voor een groot
deel vla Israëlische leveranciers voltrekt
Het land zou op dit rotsplateau een kip met
gouden eieren slachten, als het aan dit
grensverkeer een einde maakte. Als over
enkele weken de voertuigen van ons
bataljon vla de haven van Haifa naar
Ubanon zullen rijden, moet de weg In elk
geval vrij gemaakt worden.
Het lijkt ook zeer waarschijnlijk, dat onze
Jongens straks hun vertier In Israël kunnen
zoeken, zodra zij voor korte of langere tijd
verlof krijgen. Duizenden UnHH-mannen van
alle natiën en tongen zijn hen al
voorgegaan naar het badplaatsje Naharlya.
Wat daarals de grens tenminste open Is
te beleven valt en welke ontvangst de
Nederlanders te wachten staat, wordt
beschreven In dit artikel.
Er zijn volop hotels en pensions en tal van
particulieren bieden er kamers aan.
Naharlya la een Ideaal uitgangspunt voor
tochten In westelijk OpIIlea, naar kibboetsen
met een bewogen en strijdbaar verleden,
zoals het pal aan de grens gelegen Hanlkra
en Peql'ln, bewoond sinds bijbelse tijden.
De In Nederland allerwege bekende
christelijke kibboets Nes Amln ligt op vijf
kilometer van Naharlya. Onze militairen
zullen daar tientallen landgenoten
aantreffen. Een Turks aquaduct, Arabische
dorpen (bewoond en verlaten) Kanaënttiache
tempels en de beroemde mozaïekvloer van
Qlvat Katznelson (een Byzantijnse
kerkruïne), ze liggen allemaal In de buurt
In het onherbergzame landschap bij de
grens zorgt de wat havelote Wlmpy"-
nederzetting voor een merkwaardige
tegenstelling. Akko, vol oriëntaalse
levendigheid, ligt op tien kilometer afstand,
Nazareth op 48, Tiberias op 64 en Haifa op
32 kilometer. Een In Israël gebrouwen
biertje kost/ 1,50, koffie/ 1,-, eenvoudige
maaltijden 5i6 gulden. Sterke drank la
duur, de voortreffelijke Karmelwllnen komen
op een gulden of vier tot zes per fles.
Een stukje vaderlandse knusheid op het terras van de „Hollëndlsche Kondltorel", met fietsen In het rek.
NAHARIYA. ISRAEL Aan hoeveel verlei
dingen een soldaat met verlof ook bloot
kan staan, als de mannen van ons vredes-
bataljon in Nahariya hun ontspanning zoe
ken. kan het thuisfront rustig gaan slapen.
Er wacht hun daar een liefderijk onthaal.
Koffie met speculaas op een terras aan de
flaneerboulevard Haga'aton en desgewenst
de warmte van het huiselijk verkeer in 49
gezinnen, waar Nederlands wordt gespro
ken.
De mogelijkheid dat tijdens een officiële
welkomstreceptie ten stadhuize spontaan
twee coupletten van het Wilhelmus gezon
gen zullen worden, is zeker niet uitgeslo
ten. Ingezetenen als de voormalige loco-
burgemeester Sigi Keren en zijn Nederland
se echtgenote Clary Vromen achten het
passend, een comité te vormen. Zij willen
onze jongens zoveel mogelijk met raad en
daad terzijde staan.
Hoewel Unifil-militairen van velerlei nationa
liteit hun vertier vinden in Nahariya, schijnt
het badplaatsje er toe voorbestemd te zijn,
om speciaal de Hollanders te bekoren. Als
of hij voorzien heeft dat ooit landgenoten
de blauwe baret zouden dragen, heeft een
joodse bakker destijds het dak van zijn
„Hollandische Konditorei" beklommen, om
er een molentje op te bouwen. De zaak is
in andere handen overgegaan. Zijn eertijds
zo fijn gekruide speculaas is deerlijk ver
zand en verschrompeld tot het formaat van
een postzegel. Maar een enclave van vader
landse knusheid wist zich te handhaven in
dit emigrantenstadje, waar tijdig uit Duits
land gevluchte joodse zakenmensen en
academici in 1934 een nederzetting sticht
ten. Zij drukten een stempel van onmisken
bare keurigheid en distinctie op Nahariya.
thans enigszins verbleekt maar nog altijd
waarneembaar, ofschoon mensen uit 50
landen er nu hun tenten hebben opgesla
gen.
Op de fiets
Er wordt nog veel Duits gesproken, ook al
een winstpunt voor het bataljon uit Neder
land. De Haga'aton is bovendien een ave
nue met uit ons stedeschoon herkenbare
trekjes, zoals een soort gracht (het beteu
gelde riviertje Ga'ton) met aan weerskanten
hoog opgaand geboomte en voorzien van
speelse bruggetjes. Is deze aanblik al ge
ruststellend, het zijn vooral de fietsers, die
Nederlandse harten sneller doen kloppen.
Nergens elders in Israël, zegt men, wordt
meer gefietst dan in dit badplaatsje aan de
Middellandse Zee. Het ontleent er zelfs een
zekere bezienswaardigheid aan.
Welk een gelukkig toeval dus, dat Nahariya
onherroepelijk een bekende pleisterplaats
zal worden voor het 44ste pantser-infante-
riebataljon uit Zuidlaren. De VN-militairen
die gaan passagieren kunnen er niet om
heen. Na bij Rosh Hanikrah de grens te
hebben overschreden, vinden zij deze oase
tien kilometer verderop langs de hoofdweg,
als belangrijkste centrum (30.000 inwoners)
van een dun bevolkt en vanouds omstreden
gebied.
Aan deze ligging in westelijk Galilea dankt
Nahariya een opleving, die niemand heeft
kunnen voorzien. Bracht het eertijds de
wintermaanden voornamelijk sluimerend
door, nu slenteren Noren, Senegalezen en
zwarte krijgers van de Fiji-eilanden, dan
weer Fransen, leren of militairen uit Nepal
over de boulevards en winkelpleinen. Een
aanzienlijk deel van de elf miljoen dollar
die maandelijks aan de vredesmacht ten
koste worden gelegd, komt terecht in de
kassa's van Israëlische neringdoenden.
Als straks in Haifa (30 kilometer zuidelijker)
de 160 gepantserde voertuigen van ons ba
taljon zijn ontscheept en in colonne het
dorp passeren, zal dit veel stof tot spreken
geven. Iedereen weet dat de hoofdmacht
op 15 maart operationeel moet zijn. Het
verwekt een zekere nerveusheid. Nahariya
heeft al militairen van vele natiën en ton
gen ontvangen, maar beseft, dat de Hol
landers'recht hebben op extra-gastvrijheid.
Dit leidt tot een zekere verwarring in hun
gevoelsleven. Het vredesleger roept immers
onder de Israëliërs meer en meer bedenkin
gen op en heeft er toe geleid, dat een lief
lijk en vastberaden stadje van zichzelf is
vervreemd. Die stad ligt tussen de zee en
het gebergte als een kleine vulkaan, waar
op gedanst wordt. De nachtclubs, waarin
's winters alle stoelen de tafels beklommen
hadden omdat toch niemand er op wilde
zitten, worden druk bezocht. Discotheken
wedijveren met elkaar in het opvoeren van
hun geluidsvolume en internationale sextijd-
schriften eisen in vele boekhandels hun
plaats op naast deugdzame kijkboeken over
Israëls heilige locaties.
Tegen wil en dank heeft Nahariya zich ont
worsteld aan de wat Pruisische gestreng
heid. Burgemeester Ephraim Sharir regeert
over een gemeente die placht te gehoorza
men aan ijzeren wetten.
De Duitse joden ontleenden een zeker
meesterschap aan de beperkingen uit hun
land van herkomst. Er is in Israël heel wat
afgelachen om de „gründlichkeit" van hun
aanpak. In het vaak zo chaotische land
werd Nahariya het doelwit voor geintjes
over verregaande orde, netheid, gezag en
wat stijve omgangsvormen en zoveel
schoonmaakwoede, dat er van alle vloeren
gegeten kan worden.
Maar dank zij deze burgerlijke pioniers is
hun nederzetting uitgegroeid tot een bad
plaats van allure, begiftigd met onderschei
dingen als „Rivièra van het Noorden" en
„Parel van westelijk Galilea". Dozijnen
paartjes brengen er hun wittebroodsweken
door. Het aantal logeerbedden heeft de
3500 overschreden en het toerisme is de
tweede industrie geworden, waarin tien pro
cent van de bevolking werkzaam is.
De overrompeling door Unifil-troepen
een uniek verschijnsel in het 45-jarige be
staan heeft aan de ordelievendheid van
de bevolking geen geduchte slag toege
bracht. Nahariya is wel wat gewend. Als wij
er op verkenning gaan, vindt op de terras
sen een verbroedering plaats tussen roet-
\zwarte VN-soldaten en dienstplichtigen uit
Israël, terwille van een mooie kleurenfoto
voor thuis. Men sluit elkaar In de armen,
handen worden uitgestoken, maar zodra
het flitslampje dit tafereel verlicht heeft,
gaat ieder zijns weegs.
Een zekere onverstoorbaarheid schijnt alles
terug te brengen tot de juiste proporties.
Zelfs het wat wrange grapje dat in heel Tel
Aviv geen betaalde liefde meer te koop is
omdat alle meisjes naar Nahariya zijn uitge
weken. heeft de ingezetenen niet gekwetst
in hun diepste gevoelens. Op straat speelt
zich maar weinig af, dat het daglicht niet
kan verdragen.
Toch is er sprake van een zekere ontwrich
ting. Als de gemeentelijke bevorderaar van
het toerisme, mr. Sasson (afkomstig uit
Bagdad), ons naar de tinne des tempels
heeft geleid, biedt het dak van zijn raad
huis schitterende vergezichten. Citrusplanta-
ges, een hemelsblauwe zee, bergen die ein
delijk de beloofde vrede schijnen te dragen
en heuvels bekleed met heilig recht, ont
leend aan het boek der psalmen.
Op geringe afstand verheft zich de kaap
Rosh Hanikrah, bespoeld door een onstui
mige branding. De hoofdweg tussen Israël
en Libanon beklimt deze rots. waarop de
I voornaamste grenspost is gevestigd. Als die
I voorgoed gesloten zou blijven is dat pla
teau de offersteen, waarop Israël de kip met
gouden eieren heeft geslacht. Dank zij de
verwarde toestand aan de overkant, slechte
verbindingen en velerlei gevaren, is het vre-
deslegioen van in totaal zesduizend man
voor een groot deel aangewezen op Israël.
Een zeer druk verkeer van witte Unifil-voer-
tuigen beheerst deze verbinding voor zeker
j 90 procent. En dat niet alleen omdat zoveel
militairen in Israël komen passagieren en
als toeristen velerlei excursies maken. Te
gen het morgenkrieken krijgt een argeloze
toeschouwer de indruk, dat een nieuwe
oorlog onvermijdelijk is. Dan rukken dozij
nen van deze militaire auto's in gesloten
colonne op. richting Libanon. De inzitten
den zijn echter officieren en stafpersoneel
van de vredesmacht, die in Nahariya en
omgeving wonen vaak met vrouw en
kinderen en die aan dit forensenbestaan
de voorkeur geven boven een zoveel scha
meler huisvesting in Libanon.
Elke ochtend jakkeren zij als pendelaars
naar hun werkterrein om 's avonds weer
terug te keren in de schoot van het gezin.
Als de Nederlandse topfunctionarissen dit
voorbeeld volgen, worden ook zij min of
meer permanente bewoners van het bad
plaatsje. De kans dat deze grensovergang
ooit definitief gesloten zal worden is ge
ring, zolang de situatie het toestaat om
welvaart te blijven ontlenen aan dit verkeer,
temeer omdat ook de bevoorrading met
motorbrandstof en allerlei duurzame goede
ren, grotendeels geschiedt via Israëlische
leveranciers.
„Zo zit dat", verklaart de heer Sasson, toch
enigszins bedrukt uitkijkend over het land
van de aartsvaders. De Hermon is in neve
len gehuld. Onze begeleider laat deze berg
van het oudtestamentische rouwbeklag on
genoemd, maar gewaagt toch van ernstige
complicaties. Onze suggestie als zou de
sabbatrust in het gedrang komen, wijst hij
beslist van de hand.
De veelbesproken grensovergang tussen Ubanon en Israël bij Rosh Hanikrah.
Bevolkingsaanwas
I stoelen aangevoerd moeten worden. Wat
hem bezig houdt is het feit, dat trouwlusti-
I ge paartjes de dupe worden van een plot
selinge bevolkingsaanwas. Meer dan dui
zend VN-functionarissen (inclusief gezinsle
den dan) sluiten zo gretig bewoningscon-
tracten af, dat de huur met sprongen om
hoog is gegaan. In sommige gevallen zijn
die huurprijzen opgeschroefd tot het zeven
voudige van wat normaal in de wintermaan
den wordt betaald.
Sasson vreest ook een bedreiging voor het
toerisme, als deze situatie in de zomer
maanden voortduurt. „Wij hebben veel vas
te klanten die hier rust zoeken. Worden ze
teleurgesteld, dan raken we ze misschien
voorgoed kwijt".
Het is dus niet alleen goud wat er blinkt.
Maar wat er ook gebeurt, de Hollanders
zullen met open armen worden ontvangen.
„Het beste volk ter wereld", verklaart een
jood uit de Karpaten ongevraagd, als wij in
zijn winkel een horlogebandje kopen, om
dat het oude tengevolge van hevige tran
spiratie de temperaturen lopen hier als
de woestijnwind waait ook in februari op
tot boven de 25 graden is bezweken.
Welkom, welkom in ons midden. Meerdere
functionarissen verzoeken ons de allerharte
lijkste groeten over te brengen aan hoog
geplaatste landgenoten als minister Bee-
laerts van Blokland en de heer Wim Polak.
Zij speelden een rol in het uitwisselingspro
gramma Nahariya-Amstelveen v.v., dat al
heel wat jeugdig volk op de been heeft ge
bracht. En tal van Nederlandse vakantiegan
gers hebben zelfstandig de weg naar Naha
riya gevonden, met als resultaat een diepe
wederzijdse genegenheid.
Kan er dus nog iets fout gaan. als straks
onze blauwe baretten onder die groene
klapperbomen, de reusachtige eucalyptus
sen en oleanders hun broodnodige rust ko
men zoeken? Sightseeing-koets/es met een
versiering als van kermisattracties, getrok
ken door twee paarden, staan klaar om
hun een ritje aan te bieden. Zij krijgen kor
ting op de badgeneugten aan Nahariya's zo
De uH Enschede afkomstige Clary Vromen en haar echtgenoot Slgl Keren: welkomstre
ceptie In het raadhuis
populaire stranden, waar tot grote verba
zing van de inwoners Scandinavische sol
daten ook 's winters al te water gaan.
En landgenoten hebben de fietsen al klaar
staan, voor wie in een vlaag van heimwee
zijn emoties op het rijwiel de baas wil wor
den. Plukrijpe citroenen, sinaasappelen en
mandarijnen hangen gereed in de tuinen
van deze gastvrije bevolking en oh on
uitroeibare nationale dwangneurose als
de jongens bij een landgenoot gebruik ma
ken van het toilet, kunnen zij daar meestal
de zo vertrouwde verjaardagskalender aan
treffen!
Oud loco-burgemeester Sigi Keren en zijn
vrouw en de topfunctionaris van het Israëli
sche kampeerwezen Gershon de Haas
om maar enkele voorbeelden te noemen
zijn al druk aan het organiseren. „Sommige
Unifil-mannen zijn geïnteresseerd in een'
stoomcursus Hebreeuws. Zou dat iets voor
de Hollanders zijn?". Wij weten het niet. Er
is nog zo weinig bekend over de gang van
zaken, dat wij ons enigszins verbazen over
deze voortijdige uitbarsting van welwillend-
heid. Er wordt blijkbaar al op velerlei fron
ten gewerkt voor het toekomstige welzijn
van ons bataljon. Zowel El Al, de Israëli
sche Luchtvaartmaatschappij in Amsterdam,
als het Israëlische Verkeersbureau aldaar
zinnen op mogelijkheden, om een treffend
weerzien te organiseren, door de ouders
van onze militairen naar Israël te laten vlie
gen, met transfer naar Nahariya.
Gezwegen dan nog over de vele pijlen, die
de ons bataljon vergezellende welzijnsoffi-
cieren op de boog hebben, om deze ruim
800 landgenoten verpozing te schenken en
de initiatieven van hun drie geestelijke leid
slieden in Libanon. Enige coördinatie
schijnt dringend gewenst, wil dit gezel
schap niet blootgesteld worden aan een
dermate overweldigend aanbod, dat het op
de zenuwen gaat werken.
Passende ontspanning
Zelfs in het op een steenworp afstand van
Nahariya gelegen Nederlandse rozenkwe-
kersdorp Nes Amin (de bekende christelijke
„kibboets") heeft de mare van hun komst
al voor enige opwinding gezorgd. Wij tref
fen er dominee Simon Schaap aan ue
maaltijd, zojuist teruggekeerd van een be
spreking met de in Shavei Zion woonachti
ge professor Koopman. Onderwerp: de
komst van het Nederlandse vredesbataljon
en wat er gedaan zou kunnen worden om
deze jongelieden een passende ontspanning
te geven!.
Van de plannen om in Nahariya een comité
op te richten, heeft men hier nog niets ver
nomen. Voor het eerst krijgen wij de kans
om als coördinator op te treden en een
paar adressen door te geven. Terug in de
zonovergoten badplaats horen wij de kas
sa's rinkelen. Op de verrassend vele en
lommerrijke terrassen schuimt het inheemse
Macabee-bier in de glazen en tussen vier
en zeven verdringt zich een menigte in de
plaatselijke supermarkt.
Honderden blauwhelmen verlengen de rijen
wachtenden voor kassa's, balies en openba
re telefooncellen en het loket van de drie
bioscopen „Ron", „Hod" en „Trumpeldor"
Het blijft druk tot na middernacht. In het
populaire pizza-restaurant „Rimini" ligt een
half dozijn stenguns van Israëlische militai
ren op de vloer, terwijl de schutters drin
ken en schransen. In een andere hoek zit
ten zwarte militairen, schoon van gedaante
en aangezicht en gekleed in hemelsblauwe
uniformen.
Hoog boven Nahariya-beach branden de fel
le lampen die het terroristen onmogelijk
moeten maken om opnieuw een nachtelijke
landing uit te voeren en onschuldige bur
gers om het leven te brengen. Om dergelij
ke infiltraties te voorkomen, gaan ook onze
dienstplichtigen en vrijwilligers naar dit
grensgebied.
„Ik hoop. dat zij hier ontvangen zullen wor
den als Nederlanders en niet als Unifil-mili
tairen", aldus één van onze zegslieden. Het
tekent de conflictsituatie: een onmiskenbare
genegenheid voor de gast uit ons land
maar toenemende aversie tegen zijn uni
form. Zeker na de ontdekking van een
smokkelhandel in explosieven voor El Fa
tah, waarbij een Senegalees van het VN-le-
ger betrokken was met als gevolg slui
ting van de grens worden witte leger
voertuigen en blauwe baretten gewan
trouwd.
LEOJ. LEEUWIS
