Mr. Luns:
Lidmaatschap
NSB berust op
misverstand
PETÏR STORMT
Nederlands kamp
in Libanon binnen
tien dagen klaar
LAGE CIJFERS DIE SPREKEN
EXTRA MILD
fteidóaQotvuvnt
}yvesant
REGERING LAAT NEDERHORST-BOUW
NIET IN DE STEEK
CNV- j ongeren
boos op
christelijke
werkgevers
Politiebond tevreden
over arrestatieteams
Buitengebeuren HIS WA
geplaagd door ijsgang
Luns en de NSB
'mg teer 0,43 mg nicotine
dat is belangrijk minder dan 97,8% van
alle in Nederland verkochte sigaretten
- BINNENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 2 MAART 1979
PAGINA 13
Lichte daling
werkloosheid
DEN HAAG Volgens de
eerste tellingen van het mi
nisterie van Sociale Zaken is
de voor seizoensinvloeden ge
corrigeerde werkloosheid
eind februari dit jaar ten op
zichte van vorige maand ge
daald met 400 tot een niveau
van 211.100 personen.
Het verschil is ontstaan door
een daling bij de mannen met
1.500 en een stijging bij de
wouwen met 1.100 personen.
Eind deze maand waren
225.800 personen geregistreerd
als feitelijk zonder werk.
Stookolie
wordt duurder
DEN HAAG De prijs van
stookolie gaat met ingang
van morgen met zes tot tien
procent omhoog. Dat heeft
minister Van Aardenne van
economische zaken in overleg
met de oliemaatschappijen
besloten.
Omdat de prijzen van stook
olie zijn gekoppeld aan die
van aardgas, wordt binnen
kort ook daarvoor een prijs
verhoging verwacht. De ver
hogingen zijn nodig in ver
band met de stagnatie van de
aanvoer van Iraanse olie en
de verhoogde prijzen van de
OPEC-landen.
Marine bezoekt
West-Australië
DEN HAAG Een eskader
van de Koninklijke Marine
bezoekt in mei en juni van
dit jaar de West-Australische
havens Fremantle en Gerald-
ton. Dat gebeurt op uitnodi
ging van de regering, ter ge
legenheid van het 150-jarig
bestaan van de staat West-
Australië.
Tijdens de reis, die onder
meer door het Suezkanaal
leidt, worden ook nog andere
havensteden bezocht, om
vriendschapsbanden met die
landen aan te halen. Om wel
ke landen het daarbij gaat is
nog niet bekent.
Paus sprak met
mgr. Bluyssen
ROME Mgr. J. Bluyssen
van Den Bosch heeft gister
middag de situatie in de Ne
derlandse kerkprovincie be
sproken met paus Johannes
Paulus II. Het gesprek duur
de bijna een half uur en ver
liep in een goede en open
sfeer.
Over het gesprek met de
paus wilde mgr. Bluyssen, ge
zien de vertrouwelijke aard
van dit soort ontmoetingen
alleen nog zeggen, dat de
paus goed op de hoogte is
van de situatie in Nederland,
waardoor zulke gesprekken
heel zinnig en zinvol zijn. De
paus heeft nu zes van de ze
ven Nederlandse bisschoppen
gesproken. Dezer dagen zal
mgr. Möllèr van Groningen
als laatste met de paus spre
ken.
Korte staking
bij Hoogovens
IJMUIDEN Bij de koud-
bandwalserij en de vertinne-
rijen van Hoogovens is van
nacht spontaan een staking
ontstaan, waaraan door 200
werknemers werd deelgeno
men. Directe aanleiding is
een overeenkomst van Hoogo
vens met het Joegoslavische
bedrijf Technomont, dat
voorlopig 60 Joegoslavische
werknemers gedurende 1 jaar
bij Hoogovens zullen gaan
werken. Volgens de vakbon
den betreft het hier 200 Joe-
goslaven, die netto 150 gul
den meer per maand krijgen
dan de overige werknemers.
In de loop van de ochtend is
het werk hervat, nadat de
vakbonden hadden meege
deeld vanmiddag met de Hoo
govensdirectie over deze
kwestie te gaan praten.
Mogelijk als
lid opgegeven
door familielid
DEN HAAG/BRUSSEL Secretaris-generaal
van de Navo mr. Luns heeft ontkend ooit lid
te zijn geweest van de NSB. De gegevens, die
over dat lidmaatschap in de jaren '33 '36
bij het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumenta
tie liggen, moeten volgens Luns op een mis
verstand berusten. Hij gaat met dr. L. De
Jong, directeur van het Rijksinstituut, bekij
ken hoe dat misverstand kan zijn ontstaan.
Vandaag had mevrouw Gardeniers, waarne
mend minister van Onderwijs, een gesprek
met dr. De Jong. Over haar bevindingen zal
zij verslag doen aan de Tweede Kamer.
De voorzitter van de Tweede Kamerfractie
van het CDA.drs. Lubbers, en zijn vice-voor-
zitter Schakel, menen dat het misverstand is
ontstaan doordat Luns indertijd buiten zijn
medeweten voor het lidmaatschap is opgege
ven door een familielid. Lubbers voerde giste
ren telefoongesprekken met zowel mr. Luns
als dr. De Jong. Luns liet gisteren weten dat
hij in 1935 een bestuursfunctie had bij het
Amsterdams Studentencorps. Het lidmaat
schap van dat corps _was toen al onverenig-
schijnheilige opstelling te vinden om iemand
die al in 1936 heeft bedankt voor de NSB, dat
na zoveel jaren nog kwalijk te nemen. Hij is
niet erg gelukkig over de wijze waarop het
gegeven in het nieuws is gekomen. Het is
weer de heer De Jong geweest, die het heeft
geventileerd". Schakel vindt, dat als het om
zulke hoge functionarissen gaat, de informatie
dient te komen van de minister-president, of
eventueel in dit geval de minister van Defen-
PvdA-fractieleider Den Uyl vroeg gistermid
dag via Kamervoorzitter Vondeling de rege
ring om de Kamer zo spoedig mogelijk te in
formeren over de kwestie. „Het is een vreem
de zaak dat niet minister Pais van Onderwijs
en Wetenschappen (die politiek verantwoorde
lijk is voor het Rijksinstituut voor Oorlogsdo
cumentatie) maar de directeur van dit insti
tuut prof. De Jong de betrokken gegevens be
kend gemaakt heeft", aldus Den Uyl.
Dr. De Jong legt in verband met het bereiken
van de pensioengerechtigde leeftijd op 1 mei
zijn directeurschap van het Rijksinstituut
neer. Hij blijft wel werken aan zijn geschied
schrijving van de tweede wereldoorlog.
Twee charmante mannequins tonen hier de nieuwste creaties van
Jaqueline de Gier aan de vooravond van de opening van de HIS-
WA. die vandaag plaatsvindt. Door de vele ijsschotsen ontstonden
wel wat problemen bij de aanvoer van de boten.
AMSTERDAM De Hiswa, de grote watersporttentoonstel
ling in het Amsterdamse LI, is vandaag met een fiks aantal
boten minder van wal gestoken dan oorspronkelijk de bedoe
ling was. De haven, waarin 120 boten tentoongesteld zouden
worden, wordt geplaagd door ernstige ijsgang.
Een groot deel van het buitengebeuren kan om die reden geen
doorgang vinden. Het vele ijs in het IJ was ook de reden dat
veel boten niet via het water, maar over de weg moesten
worden aangevoerd.
Nauw overleg ook met werknemers
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Van Aarden
ne (Economische Zaken) is bereid een
grondig onderzoek in te stellen naar
de wijze waarop de Ogem de laatste
drie jaar het management over de
bouwpoot van Nederhorst heeft ge
voerd. In de Tweede Kamer deed de
minister tijdens een spoeddebat over
het afketsen van de fusie tussen
Ogem en Nederhorst deze toezegging.
Vrijwel alle fracties wilden een der
gelijk onderzoek.
Een groot deel van de Kamer vroeg
zich af of de Ogem geen misbruik van
overheidsgelden heeft gemaakt en
geen trucs heeft toegepast met het
overdoen van personeel, orders, know
how en relaties van Nederhorst naar
het eigen bedrijf.
Het D'66-kamerlid Engwirda kwam
met een motie waarin ernstige twijfel
werd uitgesproken aan de kwaliteit
van de directie die de Ogem bij Ne
derhorst heeft gevoerd. Het kamerlid
stelde zelfs de vraag of er niet eerder
sprake is van schadevergoeding die
door de Ogem aan Nederhorst betaald
zal moeten worden inplaats van, zoals
de Ogem wil, de kosten die met het
management gemoeid zijn geweest
door Nederhorst flees door de Staat)
te laten vergoeden.
Door alle fracties werd benadrukt dat
alles in het werk gesteld moet worden
om uitverkoop van de nog gezonde
Nederhorst-bouwbedrijven te voorko
men. De suggestie van de socialist
Van der Hek om de mogelijkheid van
een combinatie van Nederhorstbouw
met de bouwafdeling van DSM te be
zien wees Van Aardenne van de hand.
Hij zegde de Kamer wel toe dat han
gende het onderzoek over de totale
overdracht van de bedrijven geen ge
dwongen ontslagen zullen vallen. De
acquisitie en de vervangingsinvesterin
gen bij Nederhorst gaan normaal
door. En bij de besprekingen over de
overname van de gehele onderneming,
of, in een later stadiulm, delen daar
van, zullen de werknemers ten nauw
ste betrokken worden, aldus de minis
ter.
Materieel nu ook in Haris aangekomen
Gisteren kwamen ook de voertuigen van het VN-detachement ii
HARIS In het hoofdkwartier van het Neder
lands VN-detachement in Libanon, Haris, zijn gis
teren ook de 43 soldaten aangekomen, die in de
havenplaats Haifa werden opgehouden, vanwege
de douaneformaliteiten rond het materieel. De
groep is nu compleet. Ook het volledige materieel
is nu in Haris aangekomen.
Volgens majoor Straatman, die de leding heeft over
de opbouwactiviteiten, is het terrein dat door de
Nederlanders bewaakt moet worden 10 km breed
en 18 km lang.' Hij zei gisteren dat de controle op
het gebied niet mee zal vallen, omdat het sterk
heuvelachtig is, met steile heilingen en diepe dalen.
De wegen zijn er erg slecht, zo is gebleken. De
majoor vermoedt dat binnen tien dagen het kamp
in zijn geheel is opgebouwd.
De soldaten zijn inmiddels zo gewend dat de eerste
typische Nederlandse klachten over het eten al de
ronde doen. Afgesproken is dat de eerste veertien
dagen van het verblijf wordt meegegeten met de
Franse soldaten. De Nederlanders waren over hun
kookunst niet te spreken. We hoeven dat zooitje
niet" aldus de soldaten gisteren, na een maaltijd
van spaghetti en kip.
De Nederlandse koks zijn inmiddels op eigen initia
tief gemilimeterd bij de plaatselijke kapper in ver
band met de hitte en om een zo optimaal mogelijke
hygiène te bereiken.
Tijdens de maaltijd gisteren werd trouwens spon
taan het reactievermogen van de militairen op de
proef gesteld, toen twee als Palestijnen verkleden
Fransen de eettent binnenstormden. Een Neder
landse sergeant-majoorreageerde snel en deelde
een paar rake klappen uit. De succesvbolle proef
werd met champagne gevierd.
De gemoederen van de nog in Nederland verblij
vende soldaten, die later naar Haris vertrekken,
zijn overigens nog steeds in beroering over de vrij
willigheid. Vier militairen hebben minister Scholten
van defensie een brief gestuurd, waarin zij aange
ven dat het uitgangspunt van vrijwilligheid een far
ce is geworden. Het viertal behoort tot de 126 sol
daten op wiens verzoek om thuis te mogen blijven
afwijzend is beschikt.
TOTAAL irrelevant, was de wat hautaine eerste reac
tie die de secretaris-generaal van de Navo mr. Luns
gisteren gaf op het bericht dat het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie de bewijzen heeft dat Luns voor
de oorlog lid is geweest van de fascistische NSB. Geen
ontkenning, geen bevestiging. Slechts een subjectieve
beoordeling van de belangrijke vraag of een eventueel
lidmaatschap van de nationaal-socjalistische beweging
wel of niet van invloed had moeten zijn op de politieke
carrière die mr. Luns gemaakt heeft.
WANT wie bepaalt of een gegeven wel of niet relevant
is? Als het politieke figuren betreft tot wie Luns, ge
zien de loopbaan via welke hij tot zijn huidige functie
is gekomen,toch eigenlijk nog steeds behoort dient
de samenleving daar een belangrijke stem in te hebben.
Het is .dan zaak dat algemene meningsvorming opti
maal wordt gevoed. Een nietszeggende mededeling van
de hooggeplaatste man in kwestie draagt daar niet toe
bij. Het illustreert wellicht dat Luns wat van de maat
schappelijke werkelijkheid is weggegroeid.
HaD het lidmaatschap van de NSB in vooroorlogse
jaren, als dat er al ooit geweest is, een belemmering
voor een grote politieke carrière moeten zijn? Op het
eerste gezicht, zonder dat verdere bijzonderheden be
kend zijn, moet die vraag met een terughoudend nee
beantwoord worden. In de jaren '33-'36 had de NSB
nog lang niet het gezicht zoals wij dat ons nu uit de
oorlogsjaren herinneren. Bovendien bedankte Luns vol
gens het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie na en
kele jaren weer voor het lidmaatschap (op 25-jarige
leeftijd), hetgeen op politieke bewustwording in de posi
tieve zin kan duiden.
HET was niet in allereerste instantie dr. De Jong van
het Rijksinstituut die de zaak aan het rollen bracht: hij
heeft slechts de juistheid van een gerucht bevestigd op
de vraag van een verslaggever. Maar er dient toch een
vraagteken te worden geplaatst bij het feit, dat hij dit
opnieuw heeft gedaan zonder daarbij nadrukkelijk de
verantwoordelijkheid van zijn „politieke baas" minister
Pais te betrekken, nu het een vooraanstaand man be
trof. Ook het feit dat er voorafgaande aan de medede
lingen, die dr. De Jong openlijk deed, geen overleg ter
verificatie met mr. Luns is geweest, is bevreemdend.
Mede daardoor ligt er nu opnieuw een zeer gevoelige
kwestie in de publiciteit, waarbij de juistheid van feiten
nog onvoldoende is onderbouwd. Het kabinet zal er met
zijn politieke verantwoordelijkheid zeker nog aan te pas
moeten komen.
Valse vijfjes in omloop
NIJMEGEN In Nijmegen
zijn tijdens de caranavalsop-
tocht valse briefjes van vijf
verspreid. Hoewel ze het op
schrift „goed voor een dag
ziekenhuis" dragen zijn ze
verder zo goed nagemaakt,
dat de politie een onderzoek
Roermond zijn deze valse
vijfjes, die in verschillende
winkels zijn aangenomen, ge
signaleerd. De briefjes zouden
door drie earn a val vierders
zijn verspreid.
DEN HAAG Werkende Jeugd CNV is zeer ontstemd over
de uitlatingen van het Nederlands Christelijk Werkgeversver
bond in het blad „De Werkgever", waarin men pleit voor
afschaffing van het minimumloon van jongeren in een oplei
dingssituatie. Naar de mening van Werkende Jeugd CNV be
moeilijkt deze publikatie het overleg tussen werkgevers,
werknemers en overheid over de problematiek met betrek
king tot de koppeling van leer- en arbeidsovereenkomsten.
Werkende Jeugd CNV is het volstrekt oneens met de opvatting
van de werkgevers dat er een scheiding aan te brengen zou
zijn tussen leren en werken in beroepsopleidingen volgens de
wet op het leerlingwezen en dat als gevolg hiervan jongeren
geen aanspraak meer zouden kunnen maken op het volledige
wettelijke minimumjeugdloon.
Men vindt dat er een koppeling moet zijn van leer- en arbeids
overeenkomst, en meent dat de regering dit spoedig moet
regelen in de wet op het leerlingwezen, zoals aangekondigd is
in de memorie van toelichting op de onderwijsbegroting van
1979. Werkende Jeugd is het „meer dan zat" dat de werkgevers
voortdurend onderwijsinhoudelijke argumenten denken aan te
met het doel de loonkosten in de onderneming te
drukken.
DEN HAAG De regering
blijft bij haar standpunt dat
de drie van Breda niet moe
ten worden vrijgelaten. Dat
heeft minister De Ruiter van
Justitie gisteren laten weten
aan prof. mr. I.A. Diepen
horst, die hem in januari van
dit jaar als voorzitter van de
Interkerkelijke Commissie
voor de Inrichtingen van Jus
titie een brief had geschre
ven waarin werd gepleit voor
van de drie van Breda.
Regering zal
drie van Breda
niet vrijlaten
van de gevangenisstraf „geen
erkend doel meer kan die
nen". Volgens De Ruiter er
kent de regering „dat naast
juridische ook.de sociaal-psy
chologische factoren sterker
in het oordeel dienen té wor-,
den betrokken".
UTRECHT De Politiebond vindt dat het
overleg rond de oprichting van arrestatiete
ams inmiddels de toets der kritiek kan door
staan. Dit naar aanleding van de overeen
stemming die eeder werd bereikt tussen bond
en ministeries over de taak en organisatie
van de teams
De politiebond had zich in het verleden nogal
kritisch tegenover de plannen opgesteld, om
dat deze strijdig zouden zijn met de opzet om
de teams een zo goed mogelijk antwoord te
laten zijn op harde en gevaarlijke criminali
teit. De bond is er blij mee, zo blijkt uit een
publicatie in haar orgaan, dat nu vast staat
dat de teams inderdaad alleen in geval van
acties tegen gevaarlijke criminelen kunnen
worden ingezet.
Ook zijn de politiemensen tevreden over de
voorschriften voor het gebruik van automati
sche wapens. Die voorschriften komen er op
neer, dat deze wapens pas mogen worden ge
hanteerd na toestemming van de minister van
justitie.
TT15CTFi»iirftM"Ai^ VM
pêï^Tstuyv^ MILD
HET U K1EZEH STEEDS HEERHEHSEH VOOR PETER STUYVESflNT EXTRA «Lij
ZACHT EN MILD VAN SMAAK
ZIJN TIJD VOORUIT