Van der Klaauw had het
knap lastig in Jeruzalem
vrijdag zaterdagvoordeel
Fusie CDA—
partners
niet uitstellen
van
erge Henegouwen
WAT WIL DE ARP?
Kijk eens op de kalender:
1 maart moet u een nieuwe bromfietsverzekering hebben!
vend polis
NU de nieuwste PHILIPS KLEUREN T.V.
1995.-
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 1 MAART 1979 PAGINA 6
ZAAK-MENTEN WIERP SCHADUW OVER BEZOEK
fVan onze verslaggever
Evert Mathies)
JERUZALEM Het was zondagmor
gen bladstil op het zonovergoten
voorplein van het oorlogsmuseum Jad
Washem aan de westkant van Jeruza
lem toen Gideon Hausner, die inder
tijd optrad als openbare aanklager in
het proces tegen de oorlogsmisdadiger
Adolf Eichmann, zich tot zijn gast dr.
Christoph A. van der Klaauw, Neder
lands minister van Buitenlandse Za
ken, richtte met de uitspraak dat het
Israëlische volk met grote verbijste
ring had kennisgenomen van de uit
spraak van de Haagse rechtbank die
leidde tot de vrijlating van Pieter
Menten, door de Israëlische premier
Menachem Begin later op de dag aan
geduid als „die verschrikkelijke oor
logsmisdadiger".
Van der Klaauw, nog diep onder de
indruk van de rondgang in Jad Was
hem, leek enigszins verrast door het
moment waarop de zaak-Menten aan
de orde gesteld werd. Hij reageerde
met de uitspraak dat ook het Neder
landse volk geschokt was en dat de
regering de officier van justitie op
dracht had gegeven cassatie bij de
Hoge Raad aan te tekenen.
De uitspraak van Hausner is geduren
de het bezoek dat Van der Klaauw
aan Israël bracht enkele malen her
haald, in allerlei toonaarden maar met
dezelfde ondertoon: hoe is het in vre
desnaam mogelijk dat een man als
Pieter Menten in vrijheid gesteld kon
worden? Het is duidelijk dat de uit
spraak van de Haagse rechtbank in
Israël een afschuwelijke indruk heeft
gemaakt. Begin herhaalde maandag in
een gesprek met Nederlandse journa
listen dat het wellicht het beste zou
zijn als Nederland positief zou reage
ren op het Israëlische verzoek om uit
levering. Een Israëlische journalist
vroeg Van der Klaauw, waarom Men
ten tijdens zijn detentie een „aparte
behandeling" kreeg. De minister wist
er geen afdoend antwoord op te ge
ven. Dezelfde avond sprak Begin ech
ter zijn vertrouwen uit in het beleid
van de Nederlandse regering ten aan
zien van Menten.
De zaak-Menten was een van de on
derwerpen die een schaduw wierpen
op de overigens hartelijke ontmoetin
gen tijdens het driedaagse bezoek van
minister Van der Klaauw aan IsraëL
Overduidelijk bleek dat men van een
spanningsveld tussen Nederland en Is
raël kan spreken, mogelijk juist ómdat
Israël Nederland beschouwt als zijn
beste bondgenoot in de Europese Ge
spraak van de Europese Gemeenschap
van medio 1977 waarin van het recht
van de Palestijnen op een „home
land" (eigen land) werd gesproken. Hij
„zat" bovendien met een uitspraak die
zijn voorganger Max van der Stoel on
langs in de Tweede Kamer deed. Van
der Stoel zei toen o.m.: „Wij zouden
graag zien dat de minister bij zijn be
zoek aan Israël duidelijk maakt dat
het Palestijnse probleem een oplossing
moet vinden, wil het ooit tot een vre
desregeling in het Midden-Oosten ko
men. Dit betekent in onze (PvdA)-ogen
een Palestijnse identiteit, een Pales
tijns territoir en staatsvorming in eni-.
gerlei vorm van de Palestijnen, al dan
niet in confederatief verband met Jor
danië."
Van der Stoels uitspraak stond in een
uitvoerige context (van de totale Mid-
den-Oostenpolitiek). Van der Klaauw
zei in de Kamer naar aanleiding van
Van der Stoels betoog-als-geheel dat
het hem sterk had aangesproken. Dat
was ongelukkig in die zin, dat de mi
nister niet concréét inging op wat zijn
voorganger over de Palestijnen gezegd
had. Nu leek het net alsof Van der
Klaauw min of meer achter Van der
Stoels uitspraak over de Palestijnen
stond, hetgeen niet het geval is. In Je
ruzalem herhaalde Van der Klaauw
keer op keer dat hij gehouden is aan
de EG-uitspraak van 1977, die in Isra
ël overigens óok al niet goed gevallen
Het probleem kwam ook in een ander
verband aan de orde. Van der Klaauw
had in hetzelfde Kamerdebat toegege
ven dat er feitelijke contacten tussen
de Nederlandse ambassade in Beiroet
en de PLO waren geweest er bevorde
ring van de vrijlating van TROS-ca-
meraman Rutten. Begin liet maandag
weten dat hij dergelijke feitelijke con
tacten afkeurde. Maar toen hij er later
op de dag door Van der Klaauw op
gewezen was dat slechts humanitaire
redenen tot dit feitelijke contact had
den geleid liet hij zijn woordvoerder
meedelen dat hij daarvoor begrip kon
opbrengen.
EERSTE BEZOEK
Dit alles maakt duidelijk dat het be
zoek van Van der Klaauw bepaald
niet gladjes verlopen is. Het was voor
de Nederlandse minister (die voor het
eerst in Israël was) een boeiend maar
ook moeilijk bezoek. Hij moest im
mers ook met Israël op éen lijn zien
te komen ten aanzien van de Neder
landse bijdrage aan Unifil (die tot
conflictsituaties tussen de beide lan
den zou kunnen leiden gesteld dat Is
meenschap. Andere moeilijke zaken
waren de Arabische boycot, Unifil en
de relatie tussen Nederland en de
PLO, de Palestijnse bevrijdingsorgani
satie. In het vliegtuig op weg naar Ne
derland zei Van der Klaauw dat deze
(mogelijke) wrijfpunten wel veel publi
citeit krijgen, „maar u mag niet verge
ten dat ze gezien moeten worden te
gen de achtergrond van de uitsteken
de betrekkingen tussen Israël en Ne
derland".
ZWAAR KARWEI
Het bezoek van minister Van der
Klaauw aan Israël was bepaald geen
gemakkelijk karwei voor de Neder
landse minister. Dat stond vóór de af
reis met het regeringsvliegtuig al vast.
Niet ten onrechte was het bezoek in
een aantal zware sessies tussen de mi
nister en de betrokken topambtenaren
Rutten (directeur-generaal politieke za
ken) en Van Dijl (chef van de directie
Afrika en het Midden-Oosten) op het
departement voorbereid.
Nederland neemt met betrekking tot
het Midden-Oosten een bijzondere po
sitie in. Enerzijds is er sprake van een
bijzondere relatie tussen Israël en Ne
derland, een relatie van grote vriend
schap en diep respect. Anderzijds
heeft Nederland, als lid-staat van de
Europese Gemeenschap, een vertrou
wensrelatie met op z'n minst een aan
tal Arabische landen. Niet voor niets
werd in de afgelopen tijd in de hoofd
steden Damaskus (Syrië) en Amman
(Jordanië) met enige trots gewezen op
het feit dat Van der Klaauw eerst
deze landen bezocht had en pas daar
na naar Israël zou gaan. Ze vergaten
voor 't gemak dat er sprake was van
een samenloop van omstandigheden,
maar het is waar dat Nederland al
het mogelijk doet om ook de Arabi
sche landen niet voor het hoofd sto
ten. Het was dan ook om deze reden
dat Van der Klaauw tijdens zijn be
zoek aan Israël geen bezoek bracht
aan het interessantste deel van Jeruza
lem: de ommuurde oude stad, die
door de Arabische landen als door Is
raël bezet gebied beschouwd wordt.
PLO
In het al vermelde spanningsveld ligt
ook de houding ten aanzien van de
Palestijnen. Eerste minsiter Menachem
Begin haalde in een gesprek met Ne
derlandse journalisten uitermate fel
uit tegen de PLO, „met haar Nazi-me
thoden en Sovjet-wapens". Van der
Klaauw moest over deze zaak aanzien
lijk genuanceerder spreken. Hij diende
zich te houden aan de bekende uit-
raëliërs in Zuid-Libanon tegenover Ne
derlandse militairen zouden komen te
staan) èn hij moest een bevredigend
antwoord aan Begin geven op diens
indringende vragen over de Arabische
boycot. Klip en klaar was dat het rap
port van de Tweede-Kamercommissie
hierover in Jeruzalem uitermate zorg
vuldig bestudeerd is.
Daar komt bij dat de Nederlandse mi
nister in de Kamer had toegezegd dat
hij kritische opmerkingen zou maken
over de politiek van nieuwe nederzet
tingen van Israël op de sinds 1967
door Israël bezette westelijke Jordaan-
oever. Tot opmerkingen hierover
kwam hij echter pas aan het slotdiner
met Begin. In het officiële gesprek
van zondagmiddag was daarvoor geen
ruimte geweest, ze werd althans door
de veel pratende Begin niet gegeven.
Ook wat dit betreft was het te betreu
ren dat Begin en niet Van der
Klaauws collega Mosje Dayan de Isra
ëlische gesprekspartner was. Dayan is
een betere luisteraar.
Al met al had Van der Klaauw het
met dit bezoek knap moeilijk. Juist
omdat de betrekkingen tussen Israël
en Nederland - terecht - uitstekend
zijn is het voor beide zijden niet ge
makkelijk om fundamentele kritiek op
elkaar te leveren. Die kritiek is van
beide kanten gekomen, zonder dat ze,
naar onze indruk, de betrekkingen
heeft geschaad.
Israël heeft Van der Klaauw leren
kennen als een bijzonder sympathieke,
maar ook als een niet zo trefzekere
bewindsman. Hij kwam nogal eens erg
aarzelend over, een ervaring die ook
het Nederlandse parlement rijk is.
Van der Klaauw is nog steeds meer
een diplomaat dan een bewindsman,
maar hij heeft al met al tijdens dit
bezoek de, ook letterlijk aanwezige,
„hitte des daags" weerstaan.
Een probleem apart was dat de aan
dacht van de Israëliërs tijdens dit
driedaagse bezoek meer uitging naar
wat zich in Camp David afspeelde
dan naar de betrekkingen met Neder
land. Het zou wat dit betreft mis
schien toch beter zijn geweest als het
bezoek van Van der Klaauw een paar
weken later had plaatsgehad. Hopelijk
zal Mosje Dayan spoedig gevolg kun
nen geven aan de uitnodiging (voor
een tegenbezoek) die hij dinsdagavond
op het vliegveld Ben Goerion van zijn
Nederlandse ambtgenoot ontving. Voor
een ieder die het bezoek van Van der
Klaauw meemaakte is het duidelijk
dat frequente gesprekken op regering
sniveau tussen „Den Haag" en „Jeru
zalem" bepaald geen luxe zijn.
Dader
steekpartij
wordt
voorgeleid
LEIDEN De 50-jarige man
die maandagmiddag na een
hevige ruzie zijn 22-jarige
zoon John in zijn woning aan
de Leidse Trompstraat dode
lijk verwondde, wordt mor-
De politie weet nog steeds
niet wat de oorzaak van de
fatale ruzie is geweest. De
man. die is ingesloten is nog
te zeer overstuur om zijn re
laas te doen.
De zoon werd met twee mes
steken in borst en buik zo
ernstig verwond dat hij op
weg naar het ziekenhuis over
leed. Inmiddels is duidelijk
geworden dat de ruzies in het
gezin al vaker zo hoog oplie
pen dat de politie te hulp
moest komen.
Brand in
Katwijkse woning
KATWIJK Een brand
heeft gisteravond voor ruim
tienduizend gulden schade
aangericht in een woning aan
de Katwijkse Romeinen
straat.
De brand ontstond in de
woonkamer doordat een 6-ja-
rig zoontje de gevelkachel op
de hoogste stand had gezet.
Hierdoor raakten de voor de
kachel hangende overgordij
nen in brand. Een deel van
de woonkamer brandde uit.
Het gezin is verzekerd.
Achtervolging
gereconstrueerd
LEIDEN De Leidse politie
heeft gistermiddag de Willem
de Zwijgerlaan gedurende
een klein uur over een rij
baan afgesloten. Reden hier
van was een reconstructie
die de politie wilde maken
van een wilde achtervolging,
die in de nacht van dinsdag
op woensdag plaatshad.
Rond een uur signaleerde de
bemanning van een surveil
lance-wagen een automobilist
die ruim honderd kilometer
reed. Toen de politie de man
hiervoor wilde aanhouden,
gaf deze gas bij en wist te
ontkomen. Op de Willem de
Zwijgerlaan kreeg de beman
ning van de surveillancewa
gen versterking van een twee
de politie-auto. De naar later'
bleek dronken automobilist
keerde daarop zijn wagen en
wilde in tegengestelde richting
alsnog ontkomen. De te hulp
geschoten surveillance-wagen
kon zich slechts het vege lijf
redden door razendsnel de
berm in te rijden. Pas nabij
het woonwagenkamp kon de
man klemgereden worden.
Het bleek een 22-jarige Lei
derdorper te zijn. De recon
structie van gisteren moest
uitwijzen of de man poging
tot doodslag ten laste kon
worden gelegd.
sa
Wie de gesprekken over de totstandkoming
van het CDA van dichtbij heeft gevolgd,
vraagt zich in deze dagen met enige bezorgd
heid af: waar willen we heen? Naarmate de
dag, waarop definitieve beslissingen dienen
te worden genomen, dichterbij komt, schij
nen de bezwaren weer toe te nemen. Zie ik
het goed, dan vormen zij, die in deze dagen
van zich laten spreken, bepaald geen homo
geen gezelschap. Onder hen bevinden zich
personen van wie het iedereen die meeleeft
bekend zou zijn, dat de bezwaren vooral
voortvloeien uit onbehagen met het tegen
woordige kabinet en het optreden van de
CDA-fractie. Het niet voortzetten van de co
alitie met de socialisten ligt hun nog steeds
zwaar op de maag. Weer anderen willen
eerst de grondslag-discussie nog meer uitdie
pen, de aanspreekbaarheid op het uitgangs
punt verder aan de orde stellen om maar
niet nieer te noemen. Er zijn leden van de
ARP, die bij het naderen van het 100-jarig
bestaan van de partij er niet aan moeten
denken dat deze eerbiedwaardige grijsaard
er straks niet meer zou zijn. Ik geloof dat
deze en mogelijk nog andere motieven, die
fen grondslag liggen aan het optreden van
genoemde personen, serieus moeten worden
genomen.
Ik mag daar nog aan toevoegen dat. indien
er organisatorische moeilijkheden zijn, die
niet in de beperkte tijd die ons nog rest zijn
op te lossen, de andere partijen (CHU en
KVP) hiervoor veel begrip moeten tonen.
Toch geloof ik niet dat de obstakels van or
ganisatorische aard zijn. De vraag mag niet
worden ontlopen hoe de andere gesprekspart
ners reageren op de steeds maar weer nieu
we vragen oproepende ARP. Men kan moei
lijk volhouden dat de andere partijen geen
enkele geduld hebben gehad met de ARP.
Gelukkig hebben ze dat wel. De ARP is dat
ook waard. Zonder enige trots mag ik zeggen
dat de oude ARP ook een grote plaats in
mijn hart heeft na meer dan 40 jaar lidmaat-
Wat mij zo opvalt in hlle brieven, artikelen
en ingezonden stukken is dat altijd over de
bezwaren van de ARP wordt gesproken en zo
weinig over de intenties van de beide andere
evenwaardige gesprekspartners. Zij zijn be
reid de lastige en onmisbare en waardevolle
ARP in het verbond op te nemen. Vervolgens
wordt alsmaar gesproken over het karakter
van het CDA. Daardoor wordt de indruk ge
vestigd dat de CHU en de KVP minder evan
gelisch zijn dan de ARP. Als dit werkelijk zo
zou zijn, dan is de ARP een begenadigde
groep met een grote taak in het CDA. Maar
zo zal het allemaal niet zijn bedoeld. Maar
laat men toch met vergeten dat deze vragen
en opmerkingen wel gesteld mogen worden
door onze politieke vrienden, met wie wij aJ
tien jaar in gesprek zijn. De accenten mogen
verschillen, zij menen het niet minder oprecht
dan wij.
RISICO NEMEN
Was het nu zo, dat de ARP in alles een voor
beeld was dat navolging verdient, dan zou
met gepaste dankbaarheid gezegd kunnen
worden: kom, ga met ons en doe als wij, en
probeer zo snel mogelijk onze manieren in al
les over te nemen. Maar zo ligt het niet, we
weten wel beter. Ik zal hier geen opsomming
geven van feiten en gebeurtenissen in de
ARP, die geen navolging verdienen. Daar
koop je niets voor. Zie ik dan geen bezwaren
in een fusie op korte termijn? Natuurlijk zie
ik die wel. Wie echter wacht tot het moment
waarop alle bedenkingen zijn verdwenen, kan
nog wel even aan het uitstellen blijven. Men
moet ook eens in alle ernst de vraag onder
ogen zien wat de gevolgen van uitstel zullen
zijn. Zullen onze kinderen het ooit begrijpen,
dat wij met ons roemruchte verleden, onze
brede kijk op de zaak, onze mondiale instel
ling het niet kunnen opbrengen een politiek
huwelijk met onze mede-christenen aan te
gaan? Reeds een eeuw lang prijzen wij de
grote voordelen en zegen van de coalitie met
onze roomse en christelijk historische vrien
den. Uit de ingezonden stukken en open brie
ven krijgt de buitenstaander een verkeerde
indruk van wat er leeft in de anti-revolutio
naire kring. Er zijn met mij vele duizenden
anti-revolutionaire mensen die het uitstel van
de fusie zeer zouden betreuren. Wie regelma
tig contact met onze leden in het land onder
houdt, weet hoe sterk het CDA leeft. Het is
niet meer weg te denken. Ik ben er niet ze
ker van dat een smaldeel maar welwillend
spraakmakend smaldeel van de ARP de fusie
wel zo begeert.
Op grond van jarenlange waarneming in en
rondom de zogenaamde top heb ik zo mijn
twijfels. Of spreekt de minder prettige kant
van de mannen-broeders-mentaliteit hier een
woordje mee? De kledij moge veranderd zijn,
maar is de mentaliteit geheel verdwenen?
Vele deugden en ondeugden zijn na één ol
twee generaties niet verdwenen. De discussie
van de laatste tijd heeft mij doen besluiten
om, uiteraard naast mijn lidmaatschap van
de ARP, mij te melden als rechtstreeks Lid
van het CDA.
Blacken Decker
cirkelzaag-
machine
Sensationele aan
bieding voor vakman en
doe-het-zelver. Voor
langdurig en zwaar gebruik.
1200 Watt. Zaagblad 0 185 mm>
Instelbare zaagdiepte van 0 tot 60 mm.
Verstek-instelling van 0-45°. Met zaaggeleider
Dubbel geïsoleerd. 1 Jaar schriftelijke garantie!
Adviesprijs 269 - '■"ye
Vroom Dreesmannprijs mm 9a
Vendor
interieur matras
Huishoud trap
Solide kwaliteit
Bruin gelakt metaal
hardhouten treden.
Incl. plateau
6 Treden 45-
5 Treden 38.-
4 Treden 34 -
Pedaalemmer
Zonder mechaniek
of roestende onder
delen. In bruin/bei-
ge of groen/groen.
12 Liter 12.50
6 üter 8.50
Stevige stalen vering, afgedekt/
met cocosvezel en polyether. 1
j Dubbelzijdig doorgestikt,
t Luxe damast overtrek met
siersteek en handgrepen.
2-Persoons 140x200 cm.
van 425.- voor 359.-
I 2-Persoons 130x190 cm van 340.- voor
1-Persoons 90x200 cm van 250.- voor
I 1-Persoons 90x190 cm van 225.- voor
1-Persoons 80x190 cm van 197.50 voor
Italiaans stijl-
I meubeltje
H55xD32xB63 cm.
Noten/antiek finish.
Twee laden met op-
bergvak. Leuk voor
gang of woonkamer.
Van 139.
voor
110.-
Borduurset/ontbijt-
laken 130x160 cm.
Wit, ecru en licht
groen in diverse
dessins o.m."Pasen"
Zowel kruis- als
steel steek.
16.95
Itaee-
zits
bankje
Uitgevoerd in een donkerbruine katoenen ribcord.
Losse zitkussens. Bijzonder sfeervol. Past in elk
interieur. w W
Van 675.- voor
VROOM ^3> DREESM ANN
ook geldig op de plaatselijke koopavond
Jopolis bromfietsverzekering
Vendopolis maakt het u makkelijk:
Voor uw nieuwe bromfietsverzekering
kunt u terecht bij Vendopolis in uw
warenhuis Ook op zaterdag en op de
koopavond!
De Vendopolis bromfietsverzekering
wordt uitgeschreven terwijl u wacht!
Kompleet, mét boutjes en moertjes,
het nieuwe plaatje en een etui
voor de papieren krijgt u meteen mee
De premie is konkurrerend!
De Vendopolis bromfiets verzekering: voor mensen die van makkelijk houden!
VROOMS DREESM ANN
66 cm. Hibri beeldbuis
U betaalt maar de helft bij
plaatsing en de andere helft
in 6 maanden zonder rente
of kosten.
tijdelijk
GROTE SORTERING
RADIO-T.V -MEUBELEN.
B
Al was het alleen maar om de service
i voorrijkosten
1 geen plaatsingskosten
geen afregelkosten
alleen de nieuwste types
"AALMARKT 12-14-15-16 TEL. 071-12.17.82 LEIDEN
VOLOP PARKEERRUIMTE