De Spaarbank
is er voor geld.
Misverstanden rond
'Ongevraagd advies'
LEIDSE SPAARBANK
Laatste „Dode-Zeerol" in VS gepubliceerd
Steeds meer
christenen
verlaten Turkije
Korte metten
Er is altijd 'n Nutsspaarbank bij de hand.
Vastenbrief van paus
ANDERE REGELING
VOORUITZENDEN
VAN KATHOLIEKE
VRIJWILLIGERS
kerk
wereld
CDA krijgt meeste geld aan ledencontributies
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 1 MAART 1979 PAGINA 4 F
In Berkeley in Califoraië is de achtste en
laatste „Dode-Zeerol" gepubliceerd. Het is de
volledigste van allemaal. Volgens prof. J.
Milgrom van de universiteit van Californië
bevat de rol verrassend veel nieuws over de
oorsprong van het christelijk denken over
sexualiteit, huwelijk en echtscheiding.
De rol wordt de „Tempelrol" genoemd, om
dat een groot deel ervan gaat over de weder
opbouw van de tempel in Jeruzalem. Maar
daarnaast bevat hij een gedragscode, die
echtscheiding en polygamie verbiedt en het
celibaat steunt door het verbieden van sexua
liteit binnen de muren van Jeruzalem.
De rol is de laatste van de acht die in 1947
door een Arabische jongen werden gevonden
in een spelonk bij de Dode Zee. Zeven rollen
werden in de jaren vijftig ontcijferd en be
studeerd, maar de achtste kon pas geborgen
worden, nadat Israël in de juni-oorlog van
1967 Arabisch gebied had bezet De „Tempel-
rol" werd gevonden in een schoenendoos on
der de vloer van een Arabische winkel, waar
van de eigenaar betrokken was geweest bij
de verkoop van de eerdere rollen.
In de afgelopen tien jaar is het stuk bestu
deerd door Yigael Yadin, de Israëlische ge
leerde, die nu vice-premier is. Volgens prof.
Milgrom, die hem daarbij hielp, werpt de
„Tempelrol" nieuw licht op de oorsprong van
veel christelijke leerstellingen. De meeste bij-
belgeleerden zijn van mening, dat de gemeen
te van Qoemran, bij welke plaats de rollen
zijn gevonden, deel uitmaakte van de secte
van de Essenen binnen het jodendom. Een
groot deel van de studie van de vorige rollen
is gaan zitten in het leggen van verband tus
sen deze secte en de eerste christenen. Prof.
Milgrom meent, dat de achtste rol de verbin
ding verder bevestigd. Volgens hem zullen de
vragen rondom de „Tempelrol" de bijbelge-
leerden nog vele jaren lang bezighouden.
Paus Johannes Paulus II
heeft deze week zijn eerste
vastenbrief in zijn pontifi
caat gepubliceerd. Daarin
doet hij een beroep op alle
katholieken om collectief
getuigenis af te leggen van
boete als voorbereiding op
de liturgische viering van
Christus' lijden, dood en
verrijzenis.
Hij vraagt de gelovigen zich
te bevrijden van de con
sumptiemaatschappij, mede
met het oog op milieuvervui
ling en verspilling van de
natuurlijke hulpbronnen. De
paus dringt erop aan, dat
alle katholieken meedoen
met de bisschoppelijke vas
tenacties.
De paus dringt er voorts op
aan, dat alle katholieken de
mensen in nood hulp bieden.
„Helpt onze broeders en zus
ters, die de noodzakelijke le
vensbehoeften ontberen, om
te ontkomen aan onmenselij
ke levensvoorwaarden en
om te komen tot werkelijke
menselijke vooruitgang".
De uitzending van vrijwilli
gers in dienst van de katho
lieke kerk naar landen in
de derde wereld is sinds
kort anders geregeld. De sa
menwerking die er op dit
gebied bestond tussen het
Centraal Missie Commissari
aat (CMC) in Den Haag en
de Nederlandse Missieraad
(NMR) in Den Bosch is uit
gegroeid tot een taakverde
ling.
Het Bureau Personele Assis
tentie van de NMR zal zich
in de toekomst in de eerste
plaats bezighouden met de
algemene beleidszaken: stu
die en onderzoek, de actieve
recrutering, de presentatie,
de evaluatie en het onder-
houden van contacten op
het gehele terrein van de
personele assistentie. Daarbij
horen ook de contacten met
de teruggekeerde vrijwilli
gers en met hen die zich
aanmeldden maar niet wer
den uitgezonden.
De dienst Missionair Perso
neel van de CMC zal zich
voortaan bezighouden met
de praktische zaken. Hij
toetst kandidaten en regelt
de voorbereiding van de uit
zending.
Begin dit jaar waren er in
totaal 66 Nederlandse, door
het CMC en de NMR uitge
zonden, vrijwilligers in de
derde wereld werkzaam.
Steeds meer christenen ver
laten Turkije. Geregeld emi
greren hele groepen naar
West-Europa en Amerika.
Dit blijkt uit een studie
van mgr. G. P. Dubois,
apostolisch vicaris van Is-
t an boel.
Volgens die studie telde de
hoofdstad van Turkije in
1927 669.900 inwoners, van
wie er ruim tweehonderddui
zend christen waren. Het
merendeel van de christelij
ke bevolking van de stad
bestaat uit Grieken en Ar
meniërs, die maar voor een
klein deel een band met
Rome hebben.
In 1965 had de stad
2.043.500 inwoners, van wie
er zeventigduizend Griekse
en zestigduizend Armeense
christenen waren. In 1970
was het aantal inwoners van
Istanboel 2.250.000. Daaron
der waren twintigduizend
Griekse christenen. Het aan
tal Armeense christenen
geeft Dubois in zijn studie
niet meer aan voor dat jaar.
noeg geen kerken verloren
gegaan, maar is de kerkelij
ke infrastructuur sterk ver
ouderd geraakt. De kerken
bevinden zich juist in die
stadsdelen waar geen chris
tenen wonen. En waar wel
christenen wonen zijn geen
kerken.
De christenen in Turkije
hebben meestal ook te kam
pen met een taalprobleem.
In de kerken wordt hoofdza
kelijk Frans en Italiaans ge
sproken, terwijl de jongeren
vooral Engels op school le
ren. De vertaling van liturgi
sche teksten in het Turks
vormt een moeilijkheid, om
dat in die taal de noodzake
lijke sacrale uitdrukkingen
ontbreken.
Dubois beklemtoont, dat het
christen-zijn voor de Turkse
jeugd aantrekkelijker ge
maakt moet worden. Hij
meent dat de toekomst van
het christendom in Turkije
afhangt van de mate waarin
het zich zelfstandig ontwik
kelt
Paus Johannes Paulus II
heeft gepleit voor intensie
vere arbeid aan de hereni
ging der kerken. Hij deed
dit in een brief aan de
vice-voondtter van het se
cretariaat voor de eenheid,
bisschop Ramon Torrella
Cascante, bij gelegenheid
van de vergadering deze
week in Zwitserland van
de gemeenschappelijke
commissie van Wereldraad
van Kerken en Vaticaan.
„Reeds voordat de eenheid
in geloof, sacramenten en
kerkstructuur volledig is,
moeten we wegen vinden
die ons in staat stellen ge
tuigenis van ons gemeen
schappelijk geloof af te
leggen en van de gemeen
schap die wij in Christus
en in het mysterie van
zijn kerk kennen", aldus
de paus, die nog de wens
uitspreekt, dat de leden
van de commissie een
groeiende samenwerking
mogen bereiken op alle ge
bieden waar dat maar mo
gelijk is.
De bisschoppelijke vaste
nactie in Indonesië zal dit
jaar zijn gewijd aan het
gezin. In 1977 was de actie
gewijd aan de (on)eerlijk-
heid en vorig jaar aan de
(on)rechtvaardigheid. Het
bijeengebrachte geld wordt
voor vijfenzeventig procent
besteed aan projecten in
eigen omgeving. De reste
rende vijfentwintig procent
wordt beheerd door het
ontwikkelingsbureau van
de Indonesische bisschop
pen. Daarvan gaat de helft
naar vorming.
De „Open Kerk Bewe
ging", regio Zuid-Holland,
zal zaterdag 31 maart weer
een ontmoetingsdag hou
den in de pedagogische
academie Thomas More
aan de Stationssingel te
Rotterdam. Prof. dr. H.
Kuitert, hoogleraar aan de
Vrije Universiteit van Am
sterdam, zal spreken over:
„Hoever moet het geloof
in de politiek doordringen
en hoever de politiek in
het geloof?" Aanleiding tot
dit thema was de inleiding
van prof. dr. E. Schille-
beeckx in oktober, waarin
hij de gedachte formuleer
de, dat werken aan de we
reld, dus politiek bezig
zijn, de helft van het
evangelie Ts, maar dat de
kerk zich niet kan verko
pen aan een bepaalde poli
tieke richting. Men zal het
thema ook in groepen en
in een plenair gesprek be
spreken.
De stichting werkgroep
„Vrouw, kerk, tweederde
wereld" (VKW) organiseert
op 22 maart van tien tot
drie uur in de Bergkerk te
Amersfoort een confronta
tiedag met als thema
„Vrouwen, vakbond en
kerk in Latijns-Amerika".
Dit gebeurt in samenwer
king met de Nederlandse
afdeling van de CLAT, die
de overkoepeling is van
bonden van boeren en ar
beiders in Latijns-Amerika.
(door prof. dr. B. Goudzw
aard)
De discussie over de
vraag of ARP, CHU en
KVP per 1 juni 1980 tot
een algehele samensmel
ting moeten overgaan, is
niet geheel vrij van mis
verstanden (naar ik aan
neem over en weer).
Daarom zou ik graag
voor mijn persoonlijke
rekening nog twee opmer
kingen willen maken, die
heide de intentie raken
van waaruit het „onge
vraagd advies" is opge
steld.
1. De beoordeling van het be
leid van kabinet en fractie
zoals die in dit stuk is gege
ven, is in de discussie steeds
meer op zichzelf komen te
staan, d.w.z. losgemaakt van
de strekking van het advies
als geheel. Daardoor zijn de
kritische opmerkingen daar
over echter in een ander
daglicht komen te staan dan
waarin ze in dit advies zijn
bedoeld.
Het was en is niet de bedoe
ling van dit advies CDA-frac-
tieleden en -bewindslieden te
toetsen op hun goede wil,
hun inzet, of wat dies meer
zij. Wie het stuk zó leest, zal
het inderdaad gemakkelijk
als diskwalificerend ervaren.
De vraag was deze, of, geme
ten aan de maatstaf van wat
het CDA in zijn eigen rap
porten en programma's al
sinds 1972 aan richtlijnen
heeft neergelegd, thans zou
kunnen worden gezegd dat
Prof. dr. B. Goudzwaard
die idealen en bedoelingen
daarvan in het concrete be
leid in voldoende mate hun
neerslag hebben gevonden.
Wanneer zo'n - zware - maat
staf wordt aangelegd, zal uit
eraard eerder een negatieve
conclusie worden getrokken
dan wanneer als maatstaf
bijvoorbeeld de goede wil of
de mate van inzet wordt ge
bruikt Tegelijkertijd kan
echter worden gezegd, dat bij
het beoordelen van de vraag
of een algehele samensmel
ting kan worden nagestreefd,
aan het aanleggen van de
eerste - zware - maatstaf nog
niet geheel te ontkomen is.
Daar is dan ook bij het op
stellen van dit stuk van uit
gegaan. Het maken van per
soonlijke verwijten is daarbij
dus nadrukkelijk niet de be
doeling geweest.
2. Het niet doorgaan van dt
fusie wordt in de discussie
met steeds zwaardere termen
afgeschilderd - als een groot
gevaar, of een breuk, of een
weg met onaanvaardbare ri
sico's. Daarom kan het goed
zijn er nog eens nadrukkelijk
op te wijzen dat in het „on
gevraagd advies" niet wordt
voorgesteld een weg terug in
te slaan. Wat aan samenwer
king op landelijk vlak be
staat, moet behouden blijven,
en ook het plaatselijke en re
gionale vlak verzet zich niet
tegen nog intensere vormen
van algehele samenwerking.
De enige vraag, die wordt
gesteld, is deze, of er thans
voldoende redenen zijn om
een nog verdergaande stap te
zetten, en welke stap naar
samensmelting en daarmee
naar een algehele opheffing
van de bestaande drie par
tijen. De motivering dóórvoor
wordt in het advies om di
verse redenen - en dus niet
alleen redenen in het beleid
gelegen! - te zwak, te onvol
doende geacht
De beslissing om voorlopig
een pas op de plaats te ma
ken, is daarom op zichzelf
ook niet dramatisch, betekent
niet een breuk. Maar ze kan
wel dramatisch worden ge
maakt en worden opgeladen
tot de sterkte van een dode
lijk gevaar voor de toekomst
van het CDA. Laten we aan
deze beslissing toch niet
meer geladenheid toekennen
dan strikt noodzakelijk is!
KLM-directeur gehoord
in vooronderzoek
AMSTERDAM De Amsterdamse rechter-commissaris mr.
HJ.W. van Duuren heeft gisteren KLM-directeur drs. S. Or-
Iandini gehoord. Dit gebeurde in het kader van het gerechte
lijk vooronderzoek, dat wordt ingesteld naar strafbare feiten,
die de voormalige KLM-directeur F.B. zou hebben gepleegd.
Binnen afzienbare tijd zal nog een drietal andere KLM-functio-
narissen worden gehoord in verband met deze zaak. De voor
malige directeur F.B. wordt ervan verdacht als directeur van
de KLM giften te hebben aangenomen van de Amerikaanse
vliegtuigfabrikant McDonnel Douglas Corporation. Het onder
zoek vindt plaats op grond van de gegevens naar aanleiding
van een klacht tegen deze vliegtuigfabrikant.
Autodief aangehouden
1 LEIDERDORP Bij toeval
is de Rijkspolitie Leiderdorp
een 19-jarige autodief op het
spoor gekomen. De jongeman
was na een slippartij met de
gestolen auto door het ijs ge
zakt aan de Kalmoeskreek.
Hij was blijven kijken naar
de activiteiten om de auto op
het droge te brengen.
Bij navraag bij de omstan
ders of zij iets van het gebeu
ren hadden gezien, stuitte de
politie op de autodief, die op
gaf aan de Kiekendiefhorst in
Leiden te wonen. Navraag
door de politie had inmiddels
uitgewezen dat de auto daar
enige uren tevoren was gesto
len.
Dorstige dieven
ALPHEN AAN DEN RIJN
Uit een kelderbox van een 36-
jarige vertegenwoordiger in
gedestilleerd zijn 12 flessen
jenever, 11 flessen Franse
cognac en nog eens 12 flessen
gedestilleerd gestolen. Volgens
de politie werd voor het ope
nen van deze kelderbox aan
de Vlietstroom gebruik ge
maakt van een valse sleutel
Behalve alle drank werd ook
een werphengel en een boor
machine weggenomen.
Betere
beveiliging
douane
ambtenaren
DEN HAAG Kogelvrije
vesten, betere pistolen en
verbetering van het commu
nicatie-systeem zijn enkele
maatregelen die zijn of nog
worden genomen, om de vei
ligheid van douane-ambtena
ren te vergroten. Dit deelde
directeur-generaal der belas
tingen CJ. Sleddering desge
vraagd mee.
Alle Nederlandse douane
ambtenaren krijgen deze
week een brief thuis, waarin
een overzicht wordt gegeven
van de reeds genomen en nog
in voorbereiding zijnde maa
tregelen. Om redenen van vei
ligheid en een beter functio
neren van de dienst wordt
een zodanig communicatienet
opgezet, dat iedere ambtenaar
in staat is verbinding te krij
gen met een vaste post. De
bewapening wordt niet zwaar
der, maar het verouderde pis
tool zal worden vervangen
door een moderner type. Voor
bijzondere gevallen zullen ko
gelvrije vesten beschikbaar
zijn.
Om het te brengen als u wilt sparen. Om het te halen als u geld nodig
hebt. Hypotheken, persoonlijke leningen, doorlopend krediet, noemt
u maar op: de Nutsspaarbank is er al héél lang voor. Om u tegen
gunstige voorwaarden aan geld te helpen. Erg gunstige voor
waarden. Vergelijkt u ze met wie u maar wilt. En het zal u duidelijk
zijn: als u geld nodig hebt voor een huis, een auto, een
bankstel of voor wat u maar wilt, dan loopt u
Zonnige perioden en overwe
gend droog. Middagtemperatu-
ren omstreeks 7 graden.
Voor zaterdag:
Aantal uren zon: 1 tot 7
Min. temp.: omstreeks 3 graden.
Max. temp.: omstreeks 8 gra
den.
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 90 procent
Kans op een geheel droog et
maal: 50 procent.
GRONINGEN (ANP) - Het CDA krijgt van alle politieke
partijen in Nederland jaarlijks het meeste geld aan contribu
ties binnen. Volgens de begroting 1978 gaat het om een be
drag van zes miljoen gulden, bijeengebracht door ca. 164.000
leden, wat gemiddeld 40 gulden per jaar per lid betekent.
De PvdA krijgt van 121.000 leden vijf miljoen binnen, wat
betekent dat het PvdA-lid gemiddeld 54 gulden per jaar af
draagt. Bij de WD betalen de 101.000 leden gemiddeld even
eens 40 gulden. Deze cijfers staan in het jaarboek van het
Documentatiecentrum Nederlandse Politiek Partijen. Ze zijn
afkomstig van de heer R.A. Koole van het centrum die een
onderzoek heeft ingesteld naar de „financiële en personele
situatie van Nederlandse politieke partijen".
De hoogste contributie betalen de leden van D'66 en van de
PSP. Zij zitten op 70 gulden per jaar. Volgens de cijfers van
de heer Koole had de CPN eind vorig jaar 27.500 leden (ra
ming), de SGP 18.000, de PPR 12.500, het GPV 12.143, D'66
12.000 de PSP 8500 en DS'70 had in augustus vorig jaar 2780
leden.
