Kinderen kunnen somsin uiterst moeilijke situatie worden gebracht 1 (HAAG Vroeger werd ral in kerkelijke kring wel it de opmerking aangehaald: s je 't moeilijk hebt hier leden, dan krijg je 't later d in de hemel". Met name uwen, die een slecht relijk hadden, bedienden zich van die uitdrukking, waarna n negen van de tien lallen min of meer hulpeloos igkeerden naar de dagelijkse ur van kommer en kwel. lesloten als ze zaten in een litioneel rollenspel, dat hun n enkele snappingsmogelijkheid iriiet beeld bestaat niet of iwelijks meer. Mensen geren vandaag de dag raam toe te zien dat hun velijk (en daarmee hun leven lat van de kinderen) naar de ippen gaat. Vrouwen schrijven iven naar weekbladen als argriet", waar een team van kundigen echtscheiding als ossing voor de aangedragen blemen zeker niet uit de weg t. „Het verwachtingspatroon irgeleken met vroeger totaal inderd", zegt men bij de s idrik Pierson-stichting. od ouwen komen °P 660 j (even ogenblik ook tot de iclusie dat ze het zelf moeten ope gewezen", hausse in het aantal itscheidingen in Nederland is d 1960 op gang gekomen en eikte enkele jaren geleden oJ hoogtepunt met een dikke 000 per jaar. En daar blijft bij. Nog steeds echter is een eiding een uiterst pijnlijke ■Évaak ook kostbare ^■gelegenheid, die doorgaans Hn 2.000 tot 3.000 gulden kost. ^■duur van de procedure is ^niiddeld een halfjaar, maar Bfir het zover is zijn in de este gevallen soms daartoe igespoord door de rechter— j, huwelijkspartners bij een jeau voor huwelijks- en finsmoeilijkheden geweest, dat mogelijkheden aftast rzover die nog aanwezig zijn. betekent praten. Praten over ®1'felf. je partner, je kinderen, je wachtingen.jehuwelijk.de ledt k°mst'enz- Soms, als er spectieven zijn, kan zo'n ^preksséance wel anderhalf duren, zij het dateer op het st slechts om de twee, drie ten met de echtelieden wordt Sproken. Maar soms is het na °^)r één gesprek gebeurd en staat voor alle partijen de scheiding onomstotelijk vast. Naast het persoonlijke gesprek bestaat ook de mogelijkheid van groepsgesprekken, waarbij men leert van de huwelijkservaringen van anderen. Opzet bij alles is inzicht te krijgen in de eigen relatie en de mogelijkheden, die deze (nog) biedt. Als desondanks de echtscheiding onafwendbaar is, is het volgende uitgangspunt van het bureau: beschuldig elkaar niet meer dan reeds is gebeurd, al was het alleen omwille van de k: ideren. Procedure Een echtscheiding betekent procederen. Het geval wordt bij de Deken van Advocaten aanhangig gemaakt, die een raadsman aanwijst, waarbij gevraagd wordt naar persoonlijke voorkeur. (Iedere bij de balie ingeschreven advocaat krijgt jaarlijks een x-aantal pro deo zaken toegewezen. Er kan namelijk gratis geprocedeerd worden wanneer de partners minvermogend zijn; in andere gevallen moet betaald worden, zoals ook de bemiddeling van de bureaus voor huwelijks- en gezinsmoeilijkheden betaald moet worden, waarbij tarief-per- gesprek bepaald wordt naar rato van het inkomen. Het varieert ussen de 0 en 25 gulden). Tijdens het eerste onderhoud met de raadsman wordt de reden voor de scheiding opgegeven en besproken, op grond waarvan deze kan procederen. Vervolgens dient de advocaat een eis tot echtscheiding bij de rechtbank in. Door een deurwaarder wordt de andere partij de eis tot scheiding aangezegd, waarna beiden van de rechtereen oproep krijgen teneinde voor hem te verschijnen samen met hun raadsman. Dat gesprek duurt meestal erg kort (gemiddeld 10 minuten), maar is wel erg belangrijk. Tijdens dit onderhoud worden reeds enkele voorlopige voorzieningen voor na de feitelijke scheiding getroffen met betrekking tot de alimentatie, de toevertrouwing van de kinderen, de betaling van de kinderbijslag, enz. Tevens is dit de gelegenheid, dat de kostwinner het huis moet verlaten, voorzover dat al niet is gebeurd. Daarna begint de strijd om de precieze hoogte van de alimentatie. Een terzake kundige over dat laatste: „Alimentatie is vaak een pure touwtrekkerij op financieel gebied, waarbij de raadslieden er proberen uit te halen wat er in zit. De man en vrouw komen daardoor vaak harder tegenover elkaar te staan dan strikt nodig is, hetgeen later weer vervelende situaties kan opleveren bij bijvoorbeeld de bezoekregeling van de kinderen. Daarbij moet ik zeggen dat in het algemeen de man te automatisch gevraagd wordt of hij naar andere woonruimte wil zoeken, evenals dat het geval is bij de toewijzing van de kinderen aan de vrouw. Het aantal mannen dat de kinderen krijgt toegewezen, is nog geen procent van het aantal echtscheidingen dat wordt uitgesproken. Terwijl sommige mannen best in staat blijken de kinderen te verzorgen en op te voeden. Maar wanneer een werkende vrouw tegen de rechter zegt, dat ze haar baan zal opgeven, krijgt ze prompt de kinderen toegewezen. Veel mannen beleven na de scheiding hun vader-zijn louter en alleen nog maar door geld af te geven". Moeilijk Hoe het ook zij, er volgt een vonnis van de rechter en als de daaropvolgende acte van berusting met een handtekening wordt bekrachtigd is de echtscheiding een feit en wordt die bijgeschreven in het daartoe bestemde registeren de Burgerlijke Stand. Wat daarna volgt is in vrijwel alle gevallen anders. Soms ontstaat er een voor beide partijen redelijke relatie, waarbij de kinderen geregeld diegene zien eens per veertien dagen een weekeinde bij wie ze niet meer wonen. Soms ook is er nauwelijks contact meer, omdat de ene ouder zich hard tegenover de ander opstelt, waarbij de kinderen soms in een uiterst moeilijke situatie worden gebracht. Terecht stellen het Werkverband Integratie Jeugdwelzijn Nederland en de stichting „Voor het kind" in de brochure „Omgaan met kinderen na scheiding": „Een kind heeft een vader èn een moeder nodig. Ze moeten het al heel bont maken wil een kind van de een of de ander niets meer weten. Zelfs al heeft een kind een slechte verhouding met een van beiden, dan nog kan het goed zijn als die verhouding wordt voortgezet. Het kind krijgt de mogelijkheid zich tegen bepaald* kanten te leren afzetten, kan andere kanten van die ouder leren waarderen en aldus meer zichzelf worden, leder opgroeiend mens moet nu eenmaal leren zijn eigen houding te vinden, ook naar „moeilijke" mensen toe. En misschien vindt een kind de ene ouder lang niet zo moeilijk als de andere ouder deze vindt. En dan nog: ook met een „moeilijk" mens kan er best een warme gevoelsband bestaan Die abrupt verbreken is gewoon slecht. Het zet een ontwikkeling stil, die al op gang gekomen is. Al groeiend moet een kind die band kunnen beleven en ontwikkelen, zonder ingrepen van buitenaf. Als het die band wil verbreken, moet het dat in principe zelf doen!". Vrijheid Tot zover twee instanties, die proberen het kind na de scheiding zo weinig mogelijk het kind van de rekening te laten zijn. Vaak is het dat namelijk wel. Tenminste, zo leert de ervaring mensen van de Hendrik Pierson-stichting. Opdat bureau wordt ook gezegd dat in huwelijken, die stuk lopen of dreigen dat te doen, de huwelijksband geïnterpreteerd wordt als het hebben van een claim op elkaar, het elkaar bezitten. „Gevangen zitten ineen vrijwillig aangegane relatie. Natuurlijk zijn er mensen, die gelukkig zijn in het oude, vertrouwde rollenpatroon. Laat die alsjeblieft. Maar er zijn ook mensen, die zich nog nooit hebben afgevraagd wat ze binnen dat huwelijk eigenlijk zijn voor de ander. Die nog nooit echte belangstelling voor elkaar hebben gehad. In gesprekken proberen we dat boven water te krijgen. Dat kost tijd. Maar soms lukt het mensen ook binnen het huwelijk eikaars vrijheid weer terug te laten geven. Ze leren weer mens te zijn. Een huwelijk is geen doel op zich zelf. Iets dat je per se moet bereiken. Meteen huwelijk begint het pas". KLAAS GOINGA iQRN Door bij' de groenteboer il andere boodschappen te halen is na li zoeken de aap uit de mouw. geko rt. Daardoor is nu bekend geworden, irom er zoveel onverklaarbare babys ite was bij wolapen in gevangenschap, het Apekfoomse Apenheul, waar het beestenspul vrijmoedig ronddartelt isen de bezoekers en waar ze nog |}eds apetrots zijn op een uniek eiland stevige gorilla's, Is voor de allereer- keer een tweede generatie wolaap I eigen kweek ter wereld gekomen. achtergrond ervan betekent groot iws voor de internationale dierentuin- reld. Apertheul heeft ontdekt dat wola- een volkje van suikerpatiënten zijn. Or pietje-precies het dieet aan te passen rden bevallingen, welke voorheen in tal mate fout gingen, opeens modelge- 1es. geldt dan vooral voor de aanstaande 'jjeders, die voor de eerste keer in ver- chting waren. In Apenheul waren er in afgelopen jaren twaalf van die zwanger- lappen bij eerstbarende moeders. Op i uitzondering na bleef er geen kind in >n. En die ene uitzondering is een klei- harige baby, die zónder suiker kernge- id met de oogjes tegen het levenslicht pperde. nen sizersnede 'ig tegen moeders borst geklemd „hup- kleine Mano al een paar dagen mee de groep, als bewijs van het succes van suikervrije zwangerschap. De mannet- baby weegt nabij de driehonderd gram. irheen kregen de zwangere damesapen Apenheul véél zwaardere kinderen of laai niets. Een aantal keren was zelfs keizersnede de enige oplossing om de lur met het operatiemes een handje te •en. 3 bij elkaar opgeteld scoorde Apenheul ■L" emj Du k. tot vandaag negen levendgeboren wolaap- kinderen. Daar zijn er nu nog acht van aan het opgroeien, de nieuwste boreling (met de aantekening eerste tweede genera tie baby) meegerekend. Apenheul-directeur Wim Mager toont zich zichtbaar tevreden nu hij zonder proble men „aap, wat heb je mooie jongen" kan spelen. Vooral omdat de moeder van deze. primeur al zo'n heel bijzonder leventje achter de rug had. Want moeder Joko loopt toevallig wel rond met een afgeklo ven staart en een stel vingers minder. Dat was haar geboorteschade. Mager: „Joko, die nu voor de tweede ge neratie wolaap bij ons heeft gezorgd, kon den we zes jaar geleden maar ternauwer nood in leven houden. Toen ze geboren werd zag het er niet naar uit dat er nog wat leven in zat. Haar moeder was al druk in de weer om het beestje op te eten. Wij grepen in en constateerden, dat het hartje nog heel zachtjes klopte. Toen zijn we met kunstmatige ademhaling begonnen. Ze red de het, begon te schreeuwen en dat was ook voor de moeder het sein om haar kind te accepteren. Het leuke is dat die „oma" nu een heel bijzondere rol in de groep speelt. Niemand uit de groep mag bij de baby komen alleen zij". De eerste Wolapen die in gevangenschap hun gezin uitbreiden, zijn in de wereld meer dan al leen maar zeldzaam. Apenheul heeft in dat opzicht slechts vriendelijke concurrentie van een drietal gespecialiseerde apentui- nen. In het Engelse Looe (Cornwall) en in Banham weten ze van apen en in het Zwitserse Bazel hebben ze vooral wolapen- ervaring. De Zwitser Günther Ruby, die zijn particuliere apencollectie liet „inbouwen" bij de plaatselijke dierentuin, was waar schijnlijk de eerste in de wereld die een gevangen wolaap nageslacht zag voort brengen. Suikervrije apenkeuken redt baby's in Apenheul Stevig tegen moeders borst geklemd „huppelt" de groep, zich niet bewust van het feit, dat hij heulse kweek. de kleine Mano al een paar dagen mee in' de tweede generatie wolaap is van Apen- Wereldnaam Apenheul heeft in de wereld van de ken ners een wereldnaam opgebouwd op het gebied van de wolapen. Er lopen er nu eenentwintig rond. Zeker nu de suiker uit de keuken is verbannen ziet het er naar uit dat de bevolkingsgroei nog veel voor spoediger zal gaan verlopen. Wim Mager: „We hadden tot nu toe altijd te grote baby's, als we tenminste vóór die tijd al geen spontane ingrepen hadden ge had of doodgeboren aapjes. We hebben altijd de uiterste zorg besteed aan de voe ding van de dieren. Veel fruit op het menu, in een speciaal door ons ontwikkel de deegbal. Gewoon een menu dat naar de toen bekende gegevens uit en te na uitgekiend was. Het gekke was echter, dat zwangere apen opeens waanzinnig veel be gonnen te drinken. Achteraf zeg je: we hadden toen al aan suikerziekte moeten denken. Maar het lag niet zo voor de hand, omdat je suikerziekte echt als een individuele kwaal ziet en niet als iets dat vóór de hele groep geldt. Zo zie je maar weer dat het plezierig is als praktijk en la boratoriumwereld op één spoor komen te zitten. Tot dan was wel bekend dat doods kopaapjes glucose-intolerant waren. Dat hebben wij verder proberen uit te knobbe len en nu blijkt dat wolapen nog veel meer dan doodskopaapjes last hebben van zeg maar suikerziekte". Vruchtbaarder De doodskopaapjes in Apenheul kregen als eerste een zoveel mogelijk suikervrij menu voor de kiezen. De lilliputaapjes bleken daardoor opeens veel vruchtbaarder in het voortbrengen van hun nageslacht. Suiker werd vervolgens ook in de daghap van de wolapen verboden waar. En met succes. Verzorgster Marjan Pasman, die al zes jaar goede maatjes is met Apenheuls wolapen. kwam niet eens meer op tijd om de nieu we baby aan te pakken. Het was al achter de rug voordat iemand het in de gaten had. Nu geen sinaasappels meer, geen bana nen, geen worteltjes en geen koekje van eigen deeg» maar grote hoeveelheden wit lof, Chinese kool, andijvie en sla. Mager: „De voerkosten zijn daardoor wel aanzienlijk hoger geworden. Ze moeten enorme bergen eten om de maag te vul len. Maar de ontdekking die we hebben gedaan maakt een hoop goed. Weten schappelijk bekeken is het een doorbraak op ons gebied. De consequentie is dat we nu nog veel strenger zullen gaan opletten om te voorkomen, dat bezoekers op eigen houtje onze dieren gaan voederen". „Absoluut geen pepermuntje of een stukje chocola. Nu is pas goed gebleken, dat het voor de dieren eigenlijk puur vergif is. Ze ker als een zwangere aap zoetigheid eet Ik weet wel: het is geen onwil van de mensen. Daarom zijn we ook van plan bij de ingang een tekst te maken waarop we uitleggen dat zoetigheid vergif is voor de apen". Nieuw seizoen Apenheul is zich al druk aan het opmaken voor het nieuwe seizoen, dat op 1 mei be gint Dan gaan de deuren van de bijzonde re apentuin in Apeldoorn weer royaler open. In de wintertijd blijft dat beperkt tot de zondagen. Er wordt nu orux gepraat en gewend aan een vierjarenplan om in het apen home de laatste puntjes op de i te zetten. De pre sentatie zal verder worden verbeterd en ook de huisvesting van de kleinere apen soorten moet nodig worden aangepakt Als toeristentrekker is Apenheul nog volop bezig aan een opgaande lijn. Afgelopen jaar kwamen er maar liefst 230.000 bezoe kers, opnieuw een record.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 23