WORLD PRESS PHOTO
China voor het eerst vertegenwoordigd op
„Geluk en toeval
bestaan in dit vak
helemaal niet"
Japanner wint World
Press Photo 1979
Peter Komiss: de keus wordt steeds logi
scher
Peter Korniss, jurylid
van World Press Photo:
AMSTERDAM Negen juryleden uit acht
verschillende landen zijn de afgelopen
dagen in conclaaf geweest om uit de
kleine vierduizend ingezonden foto's de
beste persfoto van het jaar te kiezen.
Onder hen Peter Komiss, chef van de
fotoredactie van het Hongaarse blad
„Womens Weekly", een familiemagazine,
dat elke week in een miljoen exemplaren
van de persen rolt
Komiss was dit jaar voor de dere keer
jurylid en dat betekent een verplicht
afscheid van World Press Photo, voor
Peter de belangrijkste gebeurtenis op het
gebied van de fotojoumalistiek in de door
hem voor een groot deel bereisde wereld.
Afgelopen dinsdag was er er tussen het
jureren door even tijd voor een broodje en
gesprek. ,,De manier van jureren werkt
uitstekend, maar we zijn er nog lang niet
uit. Ik moet zeggen, ik kwam hier zondag
aan, ik zag de foto's liggen en ik kreeg het
werkelijk benauwd. Ik doe het voor de
derde keer, dus ik weet ongeveer hoe het
gaat, maar ik heb nog nooit zoveel
kwaliteit bij elkaar gezien. Nu, een paar
dagen later zeg ik. we komen er uit, zoals
altijd. Het is heel fijn werken met al deze
mensen. Ze zijn allemaal deskundig,
hebben een grote ervaring en kennis van
wat er gaande is. Uiteindelijk blijkt steeds
weer dat we behoorlijk op dezelfde noemer
zitten".
Een omschrijving van die noemer, van de
criterea die door de jury worden
gehanteerd gaat Kornissondanks alles
moeilijk af. Hardop denkend formuleert hij:
vooropgesteld: het gaat om de beste
persfoto, dat betekent dat je meer doet
dan alleen maar kijken naar wat artistiek
het meest opvalt. We zijn toch altijd op
zoek naar een gebeurtenis, die voor de
geschiedenis van belang is. Waarvan je
later terugkijkend kunt zeggen: dat is
belangrijk geweest, dat heeft invloed
gehad, of een ommekeer betekent. Op het
moment dat de fotograaf zijn werk doet
staat dat nog helemaal niet vast. Hij kan
het instinctief aanvoelen, dat wat hij ziet
gebeuren, niet onbesproken zal blijven.
Meestal gaat het niet om een incident
zomaar. Het kan best een incident zijn,
maar dan toch altijd weer een moment dat
symbool is voor een heleboel
ontwikkelingen die gaande zijn en de
wereld bepalen. De naakte vrouw, die in
Vietnam wegloopt van het spervuur. Je
kunt, en dat is al vaak gezegd, schrijven en
vertellen wat je wilt, maar die foto heeft
het. zegt alles, laat een diepe indruk achter.
Een duidelijk „winner".
Het geweld in de ingezonden foto's van
World Press Photo is in het verleden en
vandaag nog steeds voer voor lange en
eindeloze discussies geweest. De afkeer
van dergelijke foto's bij het publiek zou
groeien. We weten het zo langzamer hand
wel. nu maar eens iets anders. Peter
Komiss staat er wat ambivalent tegenover.
„Het is niet meer zomaar geweld. Dat is
ook nauwelijks interessant en zomaar
geweld is ook nooit bekroond. Maar je kunt
er niet om heen, het is het meest
ingrijpende wat er gebeurt. Een
mensenleven dat op die manier wordt
beëindigd, of kan eindigen. Je merkt wel
een tendens om meer de omgeving van
het geweld dan het geweld zelf in beeld te
brengen. Dat laatste is ook interessanter
en veelzeggender. Maar neem Jonestown,
ledereen is het over eens, dat het vreselijk
is wat daar gebeurde. Het was de topic van
gesprek en waarom? Omdat er een
uitvoerig fotografisch verslag van was. Dat
zet tot denken aan"
Het gesprek komt op de wedergeboorte van
Amerikaanse tijdschriften als „Look" en
Life", toonaangevend in de fotojoumalistiek.
In het eerste nummer van Look deze
maand een reportage van de in Jonestown
overleden fotograaf Robinson uit San
Fransisco. Een potentiële winnaar?
Voor mij zeker", zegt Komiss, het is
zo aangrijpend wat die man heeft gemaakt,
vlak voor het allemaal gebeurde, die sfeer.
Hij is zelf dood en de foto's zijn nu pas
vrijgegeven. Ze vallen dus buiten de
selectie, maar ik weet bijna zeker dat ze het
voor mij waren geworden. Werkelijk
uniek".
„Weet je, er wordt vaak gesproken van
het geluk van de fotograaf, omdat hij er
toevallig was toen het gebeurde. Ik
bestrijd dat toeval. Geluk bestaat in dit vak
helemaal niet en toeval nog minder. Die
fotograaf loopt daar niet voor niets. En het
is ook geen geluk dat hij net door zijn
krant gestuurd is. Hij mocht, omdat hij
goed was en dat goed zijn is geen toeval.
Sommigen hebben altijd geluk, anderen
nooit en daar ligt het onderscheid, daar
ligt het vak. Ik sta niets morgens op met
het idee: dit wordt mijn dag, vandaag
gebeurt het. Ik ga wel met het idee naar
bed dat het inderdaad is gebeurd. Maar
dan heb je het achter de rug en heb je er
zelf voor gezorgd. Ik denk dat dat het
belangrijkste criterium voor ons is bij de
selectie. Dat je dat vakmanschap er uit
pikt en werkelijk, als je zo'n paar dagen
bezig bent, wordt de keuze steeds
logischer".
Over de invloed van World Press
tenslotte:,, Die winnende foto is natuurlijk
het symbool voor het hele jaar. Dat wordt
misschien een beetje overschat. Vandaar die
49 andere vermeldingen en de expositie
met driehonderd foto's. Als je dat boek in
handen hebt en jaren later nog eens
inkijkt heb je een goed beeld van wat er
gaande is geweest. En als je er andere
jaren naast legt, ja, dan is het
onmiskenbaar. World Press Photo is van
een enorm belang, dat zie je dan zeker".
TON VAN BRUSSEL
NENLAND LEIDSE COURANTDONDERDAG 22 FEBRUAR11979 PAGINA 9
AMSTERDAM Minister Gardeniers van
CRM zal op woensdag 4 april in het
Amsterdamse Van Goghmuseum de prijs
uitreiken voor de winnaar van de 22e
World Press Photo, de strijd voor de
beste persfoto van het jaar. Tegelijkertijd
wordt in het zelfde museum de expositie
geopend, waar de door een internationale
jury geslecteerde driehonderd beste
ingezonden foto's te zien zullen zijn.
Afgelopen zondag troffen de juryleden
elkaar voor het eerst in het hoofdgebouw
van de KLM in Amstelveen, waarin het
tijdelijke hoofdkwartier voor de jurering is
ondergebracht. Een kleine vierduizend
foto's lagen die ochtend op de grond
uitgespreid in de hal en een groot aantal
gangen van het gebouw. Nog nooit eerder
werd zoveel werk ingestuurd, nog nooit
namen zoveel fotografen deel (725) en nog
nooit waren zoveel landen
vertegenwoordigd (50).
Het is duidelijk, de belangstelling voor
World Press Photo groeit nog steeds en
dat maakt het er voor de jury allemaal niet
makkelijker op. Onder voorzitterschap van
Guus van der Heijden, directeur van ANP-
foto Amsterdam hadden acht juryleden tot
gisteravond de tijd om hun keus te maken.
Prominente fotoredacteuren uit alle delen
van de wereld, zoals Harold Evans (Sunday
Times), Mario de Biasi (Epoca), Hal Buell
(Associeted Press New York), Petere
Korniss (Womens Weekly, Boedapest) en
Yuri Korolev (Sovjet Union Magazine)
maakten deel uit van dat gezelschap, dat
via een een puntensysteem in een serie
ronden steeds meer foto's lieten afvallen,
om uiteindelijk de in totaal vijftig
vermeldingen, waar onder die van de beste
van het jaar, over te houden.
En hoe beter die jury haar werk doet, hoe
moeilijker de keus het jaar daarop wordt,
want alle betrokkenen zijn het daar over
eens: World Press Photo heeft een enorrrte
invloed gehad op het niveau van de
fotojoumalistiek in de hele wereld. Nieuwe
invalshoeken en benaderingswijzen kregen
grote bekendheid en navolging door deze
jaarlijkse terugkerende competitie en de
daaraan verbonden reizende
tentoonstellingen. Volgend jaar zal het
overzicht van de winnende foto's overigens
als alles volgens plan verloopt voor het
eerst ook in Amerika te zien zijn. Het
bestuur van World Press Photo
onderhandelt op het ogenblik over de
mogeleijkheid om de tentoonstelling in het
gebouw van de Verenigde Naties in te
richten.
Een jaarlijks terugkerend probleem voorde
organisatie is nog steeds de magere
deelname van landen in de Derde Wereld.
Gebrek aan kennis en middelen zijn de
belangrijkste oorzaak van het ontbreken
van werk van fotografen uit deze landen.
Voor World Press Photo, die dit jaar
wederom materiaal naar bijvoorbeeld India
stuurde, om foto's te kunnen afdrukken en
zodoende deelnemers uit dat land te
krijgen, een onderwerp van aanhoudende
discussie. Wel is dit jaar voor het eerst de
volksrepubliek China vertegenwoordigd met
werk van in totaal 26 fotografen.
„Hij is er niet bij"- Wim Hofland (Nederland), 3e prijs categorie foto-series
(Van een onzer verslaggvers)
„Two pointers"- Russel Mcphedran (Australië). 1e prijs categorie sport
„Passareila in extase"- Jor Mooy (Nederland), 2e prijs, catego, :e Sport
AMSTERDAM De Japanse fotograaf Sadayuki
Mikaml Is winnaar geworden van de 22ste World
Press Photo op de internationale wedstrijd om de
beste persfoto van het jaar. Mikaml, fotograaf bij
het bureau van Associated Press in Tokyo maakte
de winnende foto tijdens een demonstratie tegen
de luchthaven Narifa van Tokyo. De foto toont een
demonstrant wiens kleding vlam heeft gevat, terwl|l
de politie op hardhandige wijze de demonstranten
uiteen wilde drijven. De foto werd vorig jaar op
zondag, 26 maart genomen.
Onder de totaal 23 foto's, die in elf categorieën
werden bekroond, zijn er vier van Nederlandse
fotografen. De Alkmaarse fotograaf Cor Mooy won
de tweede prijs in te categorie sport met een foto
van de aanvoerder van het Argentijnse nationale
voetbalteam, Passarella, die de wereldcup koestert.
Dirk Buwalda uit Haarlem won de tweede prijs in de
categorie kunsten wetenschappen met een plaat
van Rudolf Nureyev en het Nationaal Ballet. De
Amsterdammer Wim Hofland werd derde in de
categorie fotoseries. ËrhJe Rotterdammer Peter
Marlens won in de categorie kleur met een foto van
het Franse vreemdelingenlegioen.
De meeste deelnemers kwamen dit keer uit Rusland
(114), gevolgd door Amerika (100). Nederland
stuurde evenwel de meeste foto's in; in totaal 418.
f en geweren"- Edward T. Adams (Amerika), 1e prijs categorie verhalend nieuws
