Lompe de nieuwe lijn.
Lampe
©I
Vluggertjes" als Wiersma
en Gantwarg gelijk eindigen
Spectaculair 'Muziekboek'in vertaling te Engels
Totaal overzicht van
de drie trekkingen
677e Staatsloterij
Ruim 30 miljoen aan
prijzen
4 .164
8
meer spelers
meer kansen
De
Staatsloterij
SPORT/KUNST
LEIDSE COURANT
PAGINif|j\j|
HERKAMP W.K. DAMMEN
DEN HAAG De mogelijk
heid is aanwezig dat de
strijd om de wereldtitel dam
men wordt bepaald in snel-
dam wedstrijden van tien mi
nuten. Deze even vreemdsoor
tige als unieke oplossing han
teerde de werelddambond
naar aanleiding van de gere
zen controverse tussen Harm
Wiersma en Anatoli Gant
warg over de vraag wie zich
wereldkampioen mag noemen
als de herkamp tussen beide
spelers onbeslist eindigt
In Arco eindigden Wiersma
en Gantwarg vorig jaar in de
strijd om het wereldkampi
oenschap gelijk. De wereld
dambond besloot een her
kamp over zes partijen uit te
schrijven, waarbij bepaald
werd dat bij gelijk eindigen
de regerend wereldkampioen
(Wiersma) de titel zou behou
den. De Russische dambond
maakte hiertegen bezwaar en
lanceerde zelf het voorstel het
puntenwaarderingssysteem
(Sonnenbom-Berger) toe te
passen. In dat geval zou bij
gelijke stand de titel naar
Gantwarg gaan. De wereld
dambond verwierp dit voor
stel en het einde van de con
troverse leek niet in zicht.
Recentelijk kwamen de Rus
sen met een nieuw voorstel.
Bij gelijke stand zullen drie
sneldampartijtjes van elk tien
minuten de beslissing moeten
brengen. Mocht de stand na
deze drie „vluggertjes" nog
gelijk zijn, dat wordt doorge
speeld tot de eerste overwin
ning voor een van beide spe
lers. Om uit de impasse te ge
raken ging de werelddam
bond hiermee schoorvoetend
akkoord.
De herkamp wordt van 11 tot
en met 17 maart in het Itali
aanse Arco gespeeld. Al se
condant van Wiersme treedt
Jannes van der Wal op, als
begeleider Willem Jurg, de se
cretaris van de werelddam
bond.
Tegelijkertijd zal in dezelfde
stad de herkamp gespeeld
worden tussen Clerc en Mits-
janski. Beide spelers eindig
den op de zesde plaats, die
voor een van beide spelers
recht geeft op plaatsing in de
halve finales van het toernooi
om het wereldkampioenschap.
Bij een onbeslist na zes par
tijen slaat de balans door in
het voordeel van de Rus, om
dat in dit geval het Sonnen-
bom-Bergersysteem wel door
slaggevend is.
Kamerorkest in een concert
zonder dirigent
Het is niet zo vreemd te ver
onderstellen, dat het publiek
van het Nederlands Kameror
kest gisteravond in de Nieu
we Kerk naarstig heeft ge
zocht naar de vermelding
van de dirigent. Het pro
grammablad repte daarover
met geen woord en toch nam
er iemand voor de weergave
van de Suite Terpichore U
Pastor Fido van Handel de
dirigentenplaats in. Het was
niet klavecinist Glen Wilson,
die zich had belast met de
samenstelling van de suite,
doch aanvoerder Jean-Jacqu-
es Kantorow. Waarom neemt
men nu niet de moeite daar
over één en ander te vermel
den, zo vraagt men zich af.
Zeker als de verhalen over
de levensloop van de solisten
in extenso worden vermeld-
Bij de weergave van de can
tate B.W.V. 210a van Bach,
zong de sopraan Nelly van
der Spek zonder dirigent. Dit
werk is een reconstructie van
de cantate 210 en met die
taak belastte zich eveneens
Glen Wilson. Hij had dan ook
best even in het applaus be
trokken mogen worden, doch
die mogelijkheid deed zich
pas voor in het „concert" (ei
genlijk meer een samenstel
ling van dit en van dat) voor
orgel en vier blazers, waarin
Wilson de orgelpartij vertolk
te. Het verdient vermelding,
dat de „griezelig hoge" so
praanpartij in de cantate juist
in die hoogte door Nelly van
der Spek 't meest overtuigend
werd gezongen. Bijzonder spi
ritueel was de weergave over
igens niet.
Het concert, dat nog al wat
belangstelling trok, werd afge
sloten met Bach's Branden-
burgse Concert nr. 2 in een
„moderne" versie met als be
kwame solisten trompettist
Guy Touvron, fluitist Paul
Verhey, hoboïst Thomas In-
dermühle en violist Jean-Jac-
ques Kantorow.
A.H.
Wie „Het Muziekboek" even in
handen heeft, zal al gauw zeg
gen: „een schitterend boek", ze
ker als hij er net bijna zes tien
tjes voor heeft neergeteld. Het
grote formaat, de spectaculaire
lay-out, het overvloedig en kleu
rig illustratiemateriaal, het lijkt
allemaal heel aantrekkelijk. Maar
dan leest u de eerste regel van
de flaptekst: „Over muziek zijn
waarschijnlijk vele honderden
boeken geschreven". Dat is geen
dooddoener, dat is onzin. Het is
niet „waarschijnlijk" maar een
vaststaand feit dat er over mu
ziek tienduizenden boeken zijn
geschreven. Vervolgens: Nog
nooit verscheen er echter zo'n
complete uitgave" als dit "fasci
nerende naslagwerk". Dit is mis
leiding want er bestaan vele hon
derden boeken die completer zijn
dan deze nieuwe uitgave, die in
eerste instantie trouwens niet
eens als naslagwerk werd be
doeld. Anton Kersjes, de dirigent
van het Amsterdams Philharmo-
nisch Orkest, maakt in zijn voor
woord dan ook terecht het voor
behoud „zonder pretenties van
volledigheid" en ook Hans Kox,
de componist-pedagoog, die op de
achterflap aan het woord komt,
zegt waar het op staat: „informa
tie voor de geïnteresseerde leek
op muziekgebied".
Dat was dus de bedoeling en dan
behoeft niemand volledigheid te
verwachten. Wat men voor Neder
landse leken wèl verwacht, is dat
het boek goed zal aansluiten bij
de Nederlandse uitvoeringsprak
tijk. Nu weet ik niet of Kersjes
en Kox hun aanbevelingen ba
seerden op de oorspronkelijke
Engelse editie of dat ze de Neder
landse bewerking in proef hebben
gezien. In het laatste geval zou
het hun moeten zijn opgevallen
dat er zoveel Engelse componis
ten zijn afgebeeld van wie (te
recht of ten onrecW in ons land
maar hoogst zelden muziek te be
luisteren valt: Bliss, Delius, Holst,
Tippett. Zij paraderen hier alsof
ze van hetzelfde kaliber zijn als
Bach, Haydn, Mozart, Beethoven,
Brahms, Bruckner en noem maar
op. In een Nederlands boek of
een boek voor de Nederlandse
markt zouden op hun plaatsen de
portretten hebben moeten staan
van Sweelinck, Diepenbrock,
Zweers, Pijper, Badings maar die
ontbreken, al worden ze in de
tekst wel heel vluchtig, als ter
loops, behandeld. Het hoofdstuk
over de opera maakte het nog net
mogelijk aan het slot één zin toe
te voegen: „In ons land schreef
Jan van Gilse (1881 - 1944) een
belangwekkende opera: Thijl
(1940)". Misschien denkt de ondes
kundige lezer nu wel dat er maar
één Nederlander is die ooit een o-
pera heeft geschreven, maar van
„Thijl" is slechts één enkele keer
een concertuitvoering gegeven en
nog nooit een scenische verto
ning! Dat is wèl het geval met
„De Doge van Venetié" van Wa
genaar, „Heer Halewijn" van Pij
per, opera's van Badings en Ton
de Leeuw en recentelijk, opera's
Zo tekende Jean
Cocteau Stra-
winski. Het gaat
niet, zoals in
een bijschrift in
"Het Muziekboek'
staat om een re
petitie van 'Le
Sacre du Prin-
temps', maar om
de componist tij
dens het compo
neren en instru
menteren van
het werk, waarbij
hij passages op
de vleugel con
troleert.
-an Henkemans, Kox en Schat
maar die worden in dit „comple
te" werk niet vermeld!.
Het zal wel duidelijk zijn wat
„Het Muziekboek" is: een voor de
internationale markt in Londen
door een groep publicisten vol
gens een bepaalde formule in el
kaar gezette uitgave, aan de opzet
waarvan bij vertaling zo min mo
gelijk diende te worden veran
derd omdat layout en illustraties
op hun plaats moesten blijven en
de vertaalde tekst die moest wor
den ingedrukt, ongeveer even
lang moest zijn als die van het
Engelse origineel. Alleen al daar
om was het moeilijk, zo niet on
mogelijk van het Engelse boek
een evenwichtig informatieboek
voor het Nederlandse muzikale
publiek te maken.
Hierop zou geantwoord kunnen
worden: „dat is de prijs die be
taald moet worden voor een rijk
gëillustreerd werk dat alleen door
internationale samenwerking voor
de redelijke prijs kan worden
vervaardigd". Voor dat argument
zou men begrip kunnen hebben,
als er niet alleen op de keuze
maar ook op ;de kwaliteit van de
illustraties niets viel af te dingen.
Men bekijke dan echter bladzijde
27. Wie het schilderij met Mem-
lincs musicerende engelen al eens
zag, weet dat de kleurstelling in
het boek nergens naar lijkt, en de
tekening van het fragment uit
Robbia's zangerstribune in het
Florentijnse Dommuseum is ge
woon stuntelig: elke goede, scher
pe foto ware hier verre te prefe
reren geweest, zoals trouwens ook'
bij heel wat nagetekende portret
ten van componisten.
Of er van dit imposante boek
niets dan slechts valt te vermel
den? Natuurlijk niet. Er staat ge
noeg interessants in maar het be
zwaar blijft dat het een kritische
lezer vergt en dat is geen redelij
ke eis als het er om gaat leken te
informeren. Zo wordt een grote,
duidelijke afbeelding gegeven van
een aantal maten uit Alban Bergs
pianosonate opus 1. Ofwel men
gaat er van uit dat de lezer deze
muziek kan „lezen" en dan is het
onnodig aan te geven wat nu pre
cies de „notenbalk", de „hulplijn",
de „vioolsleutel" e.d. zijn, ófwel
men gaat er van uit dat de lezer
geen muziekschrift kan ontcijfe
ren en dan heeft hij ook niets
aan niet nader toegelichte aandui
dingen als „overgebonden noot",
„staccato-afgestoten", enz. Elders
in het boek vindt men wel een
meer of minder geslaagde ele
mentaire muziekleer maar ik
vrees dat die voor zelfstudie toch
wel velen te moeilijk en te ondui
delijk zal zijn.
Het beknopt en schriftelijk popu
lariseren van vakkennis is heel
wat zwaarder en verantwoordelij-
ker dan het volgens beproefde
schoolse regels onderwijzen van
diezelfde vakkennis. De samen
stellers van „Het Muziekboek"
hadden er verstandiger aan ge
daan de geïnteresseerde leek tot
wie zij zich wenden, niet al te
hoog aan te slaan en bij het be
handelen van de stof dus ook
niet te hoog te grijpen en ook
niet te streven naar een in dit ka
der ongewenste en ook onhaalba
re volledigheid. Bij de opzet van
hun van meet af aan beoogde in
ternationale uitgave hadden zij er
verder meer rekening mee moe
ten houden dat het boek bij ver
taling, in welke taal en voor welk
land ook, sterk zou moeten wor
den aangepast, ook wat de illus
traties betreft-. Dat zij dit niet de
den, is des te vreemder omdat uit
de tekst heel goed blijkt dat zij
de muziek niet als een universele
taal beschouwen. Inderdaad is de
romantische opvatting dat de mu
ziek de enige taal zou zijn die
overal ter wereld wordt verstaan,
reeds lang door de feiten achter
haald. Ook de muzikale talen
hebben hun grenzen waarbinnen
zij verstaanbaar en genietbaar
zijn, ook al vallen die grenzen
niet samen met de grenzen vein
de naties. Juist omdat dit in het
boek goed tot uitdrukking komt,
had men mogen verwachten dat
werd beseft dat de op Engeland
afgestemde uitwerking voor ande
re landen aanzienlijke wijzigingen
met zich mee zou brengen. Dat is
helaas zowel door de Engelse als
door de Nederlandse uitgever on
voldoende onderkend.
J. KASANDER
Het Muziekboek, Rondreis door
de wereld van de muziek in
woord en beeld. Formaat 24 x
30,5 cm., 192 blz.. Gebonden
59.50. Uitgave Zomer en Keu-
ning. Wapeningen. Bij dit boek
zal Philips een elpeecassette uit
brengen onder de titel Muziek
door de eeuwen heen, volgens de
aankondiging met voorbeelden
van klassiek tot jam, van midde
leeuwse muziek tot 20ste eeuwse
evergreens.
De nieuwe modelijn
met brede schouders,
smalle tailles en felle
kleuren vind je
typisch, zoals altijd bij
Youtiek.Kom'ns langs
om gezellig rond te
snuffelen.
zwart. Mt. 36 t/m 42.
Hot Top. Katoen in zwart,
wit, rood, kobalt, geel en lila.M"
Printrok met noppen. Van viscose
in zwart, kobalt en m
rood. Mt. 36 t/m
Stemmige uitreiking van Nijhoff-prijzen
DEN HAAG De voorzitter van het
Prins Bemhard Fonds, mevr. mr. J. M.
Oorver, heeft gisteravond in de Haagse
raadszaal de Mart in us Nijhoff (vertaal-
Iprijzen uitgereikt aan Ingrid Wikén Bon-
de, Robert Lemm en prof. Karei van het
Reve. Aan de prijs is verbonden voor ie
der een bedrag van 7500 gulden. Het jury
rapport werd toegelicht door de voorzitter
van de vijfkoppige jury, Henk Mulder.
Ingrid Wikén Bonde kreeg haar prijs voor
haar vertalingen uit het Nederlands en het
Vlaams in het Zweeds, met name voor
haar vertaling van Louis Paul Boons „Ka-
pellekensbaan". Hoewel, aldus Henk Mul
der, mevrouw Bonde in Nederland in zeer
kleine kring bekendheid geniet, is zij in
Zweden bezig een nest te bouwen voor de
Nederlandse letteren. Mulder benadrukte,
hoe mevrouw Bonde erin slaagt het karak
ter van het Vlaams in het Zweeds over te
brengen.
Robert Lemm kreeg zijn prijs vooral voor
zijn vertaling van „Barokconcert" van de
Cubaan Alejo Carpentier, maar ook voor
zijn overige vertalingen uit het Spaans.
Lemm toonde zich verheugd; hij dacht aan
een kwalijke grap toen hij van zijn bekro
ning hoorde, maar toen zijn naam werd
genoemd via de radio, werd hem duidelijk
dat het ernst was.
Prof. Van het Reve, aldus Henk Mulder,
had al in 1955 bekroond kunnen worden,
toen de Martinus Nijhoff-prijs voor het
eerst werd uitgereikt. De gelukkige was
destijds Alet Schouten; Van het Reve zou
pas veel later aan de beurt komen, gedeel
telijk omdat zijn werk altijd zo onopval
lend goed was. De prijs die hij gisteravond
kreeg, moest hij delen met zijn echtgenote,
die dermate veel vertaalwerk voor hem
heeft gedaan, dat ook zij in de huldiging
werd betrokken.
Bij de prijsuitreiking was niets meer te
merken van de wanklanken, die twee jaar
geleden ontstonden, omdat wegens ver
meend gebrek aan kwaliteit geen prijs
werd uitgereikt en later Anneke Brassings
haar prijs zou weigeren. De drie bekroon
den toonden zich gisteravond allen even
gelukkig.
Mevrouw mr. J. M. Corver (links), voorzitter van het Prins Bemhard Fonds,
reikte gisteravond de Martinus Nijhoff-prijzen uit aan prof. Karei va-Reve,
Ingrid Wikén Bonde en Robert Lemm.
Grafisch werk van Dali op Haagse tentoonstelling
DEN HAAG Op donderdag 22
maart zal dr. José Maria Castroviejo
y Bolibar, cultureel attaché van de
ambassade van Spanje in ons land,
in Pander Kunstcentrum, Wagen
straat 1, de officiële opening ver
richten van de expositie 'Salvador
Dali: een halve eeuw grafisch werk'.
De expositie, die onder auspiciën
van de ambassadeur van Spanje
wordt gehouden en t/m 28 april zal
duren, omvat ongeveer 450 litho's en
etsen van de spaanse meester uit
het Catalaanse Cadaques. Daarmee
wordt een representatief overzicht
gegeven van zijn grafisch werk ge
durende de afgelopen vijftig jaar.
De prijzen van de te exposeren wer
ken variëren van ongeveer 200.- tot
ongeveer 4.000.-
Sportwereld
BREDA Het militair elftal
heeft op een militair sportterrein
in Breda met 4-2 gewonnen van
het Nederlands amateurelftal.
BRUSSEL Bratislava heeft
gisteravond in Brussel de Euro
pese volleybalbeker voor lands
kampioenen bij de heren ge
wonnen. Tweede werd Steaua
Boekarest en derde het Poolse
Plomien Milowice.
ABCOUDE Oud-wereldkampi
oen dammen Isar Koeperman en
Jannes van der Wal strijden van
26 februari tot en met 3 maart
in Abcoude om een prijzenbe-
drag van 4500 gulden.
BRUSSEL Oud-wielrenner
duido Reybroek heeft de
we profformatie Isobel/Fai
opgericht met als ploegla
Etienne Oyen (Bel Ton Via
zal de public-relations ven
gen. Tot de veertien renners
de ploeg zal tellen behorenj
Nederlanders Bukacki, f
Scheuneman, Langerijs en
Geen roeien op Schie DEK
DELFT De roeiwedstnji
die het komende weekeiq
op de Schie bij Delft gel
digheden en de ijsgang
door. Organisator zou
Proteus-Eretes. Indi
jtiji
extra prijs serie B
troostprijs
andere series
052092
058202
069522
077962
2.000
2.000
25.000
50.000
001793
023883
089523
2.015
5.015
2.015
844
3764
5104
005424
extra prijs serie L 005444
troostprijs
andere series 005444
039774
047634
062264
1.000
2.000
2.000
500 000
5.000
5.000
25.000
2.000
55
068035
073925
086515
5.000
10.000
5.000
extra prijs serie R
troostprijs
andere series
005827
015097
075077
2.025
5.025
50.025
extra prijs serie L
troostprijs
andere series
057109
068269
080439
1.000
250.000
4.000
5.000
2.000
U hoeft geen prijzen bii elkaar
op te tellen.
Wanneer op een lot meer dan één prys is gevallen, is
achter het nummer van de hoogste gewonnen prijs het
totale prijzenbedrag vermeld. De prijzen zijn dus al
bü elkaar opgeteld.
Zetfouten voorbehouden.
Prijzen boven f l .000,- zijn aan kansspelbelasting
onderworpen. Deze belasting bedraagt 25% en wordt
op de prijzenbedragen m mindering gebracht. De
hoofdprijs van f500.000,- wordt „schoon" uitgekeerd.
Speel de volgende keer (wéér) mee. En speel dan eens
samen, dan kunt u meer loten kopen en heeft u dus
meer kansen.
Volgende lotenverkoop begint maandag 5 maart 1979.
De verkoopkantoren staan in de Gouden Gids.
Spelen per postgiro kan ook.
loten wilt hebben. Als het bedrag vóór 1 eind van deze
maand van uw postrekening is afgeschreven, speelt u
in de volgende maand mee. Een paar dagen voor de
eerste trekking krijgt u dan uw lotnummer(s) thuis
gestuurd. Noteer het gironummer: 5151 t.n.v. Collecteur
Directie Staatsloterij. Den Haag. U kunt de Staatsloterij
ook machtigen voor automatische afschrijving (11 keer
per jaar of 6 keer per jaar). Aanvraagformulieren
hiervoor kunt u telefonisch opvragen: 070-653955.
Gewonnen prijzen worden na de derde trekking
automatisch op uw rekening gestort
Alle informatie: 070-653955.
