weekpuzzel door dr. Pluizer
dierenportret
postzegels
oplossing vorige puzzel
m m m
li
DENKSPORTEN/HOBBY
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 10 FEBRUAR11979 PAGING
De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
J. L. S. van Rijn, Kagerdreef 33,2172 HH Sassenheim.
R. Hoeks, Brahmslaan 289,2324 AK Leiden.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
No. 6
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1. uitgestrekte Argentijnse steppe; 6.
vogel; 11. vorm van nabootsing in het
dierenrijk; 13. verfsoort; 15. kleding
stuk; 16. stad op Sumatra; 18. enigs
zins; 20. bloedvat; 21. televisie-ontvan-
aer voor de technische controle; 23.
echtgenoot; 24. zwarte delfstof; 25. uit
roep; 26. teken van de dierenriem; 28.
onderdeel v.e. tennispartij; 29. boom;
30. onverduisterd schijnende; 31. hout
hakkersbijl; 33. stuk stof; 35. kant v.h.
schip die van de wind is afgekeerd; 36.
cowboyfeest; 38. hoogmoedig; 40. deel
i.e. schrijfmachine; 42. deel van de
geldsbedrag; 55. mannelijk dier; 57. ge
laatskleur; 60. bewaarplaats; 62. dwars
hout aan een mast; 63. muurinham; 65.
niet bevestigd; 66. voertuig; 67. vorm
van mij; 68. lichaamdeel; 70. hoofddek
sel; 72. bijbelse naam; 73. gedwee; 74.
overal; 76. muziekinstrumenten; 79. be
grip van tijdelijke aard; 80. lengtemaat;
82. zuivelprodukt; 83. bosgewas; 84.
„Vallende ster"; 86. dichterbij komen;
88. familielid; 89. deel v.e. stoommachi-
Verticaal:
1. spits toelopend buisje; 2. god der
liefde (myth.); 3. verachtelijk; 4. tot
rouwbeklag (afk. Frans); 5. tegenstel
ling van weelde; 6. tegenstelling van
major (hoofdterm); 7. etage (afk.); 8.
punt bij cricket; 9. soort struisvogel;
10. schrijfkosten (Latijn); 11. stad in de
V.S.; 12. Japanse munt; 13. slaghout
bij cricket; 14. vastspijkeren; 15. jacht
vliegtuig; 17. soort pad; 19. verouderde
taal; 21. insekteneter; 22. moerasvogel;
25. praatgrage vogel; 27. met andere
woorden (afk.); 30. gispen; 31. paarde-
slee; 32. sint (afk.); 34. niet moedig
persoon (fig.); 37. bespreking v.h. voor
en tegen; 38. onenigheid; 39. boven
deel van de slokdarm; 41. springloop;
43. ogenblik; 45. boom; 49. plaats in
N.-Holland; 51. kleur; 54. zwerfvolk; 55.
kermistent; 56. koraalbank; 58. oude
lengtemaat; 39. Ned. Spoorwegen
(afk.); 60. waterkering; 61. sein; 64.
wijnsoort; 66. soort papegaai; 69. meer
stemmig koorgezang; 71. bultos; 72.
gespannen; 73. soort kers; 75. stof der
vervanging van spiritus; 77. oude lap;
78. vreemde munt; 79. tijding; 81. snel
le loop; 83. niet mager (b.v. van vlees);
85. bijbeldeel (afk.); 87. lidwoord.
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 6, met vermelding vai
het eigen postcodenummer, dienen uiterlijk woensdagmiddag ii
bezit te zijn van
Leidse Courant,
Postbus 112300 AA Leiden.
Azen
Als in 1980, in Valkenburg, het
Olympisch kampioenschap voor
teams wordt verspeeld, is er
een redelijke kans dat voor
Amerika het befaamde team van
de Dallas Aces zal deelnemen.
Hoewel de samenstelling van de
equipe in de loop van de jaren
enigszins is gewijzigd in verge
lijking tot de oorspronkelijk
door de Amerikaanse industrieel
Ira Corn jr. geformeerde, zijn de
resultaten sindsdien nog steeds
indrukwekkend. Driemaal wereld
kampioen, viermaal tweede en.
nog eens winnaar in een forma
tie met een aantal niet-Azen is
in acht jaar tijd een prestatie,
die door geen enkel ander Ame
rikaans team is geleverd. In no
vember vorig jaar wonnen
Bobby Wolff met Bob Hamman
en Ira Rubin-Fred Hamilton de
Reisinger Cup en kwalificeerden
zich daarmee voor de selectie
wedstrijden voor de Olympiad.
In tegenstelling tot de meeste
viertallenwedstrijden is die om
de Reisinger Cup een board-a-
matchwedstrijd, waaraan geen
IMP's te pas komen, maar waar
in de scores worden opgeteld
en via een vermenigvuldigings
factor een uitslag opleveren.
Van het begin tot het einde (6
wedstrijden in drie dagen had
het team de leiding en dat is
een record. Op het onderstaan
de spel werd winst geboekt
door een niet-alledaagse verde
diging:
♦A843
^AHVB6
o 102
H 9
H92 5
?98543 JV S72
oH 7 oAVB98743
AB42 L +63
VB1076
?10
065
V10875
Het bieden:
Wolff Zuid Hamman Noord
4 O pas pas 4 V
Uitkomst: ruitenheer.
Het doublet op vier harten deed
zuid besluiten zijn heil in
schoppen te zoeken en Ham-
man's tweede doublet was meer
een „erezaak", dan een ver
wachting het contract down te
spelen.
Gelukkig leidde een uitstekende
verdediging, tezamen met
schoppen 9, tot een goede af
loop voor de Azen in plaats van
de leider. Wolff nam ruitenheer
met het aas over, waarna ruiten
vrouw werd geïncasseerd.
„Dit was het moment om na te
gaan denken", zegt Wolff, „om
dat de dummy het maken van
een hartenslag niet mogelijk
maakt en klaverheer maximaal
een klaverslag kon opleveren,
moest Hamman in troef een of
meer slagen maken. Als dat zo
was. zou het kunnen helpen en
kon het niets kosten, de leider
een verliezer te laten afgooien
door in de dubbele renonce te
spelen. Ik vervolgde met een
derde ruitenronde en zuid was
hulpeloos.
Hij was gedwongen met de 10
te troeven, maar Hamman troef
de niet over (doet hij dat wel,
dan is het contract binnen) en
zijn H 9 2 in troef verzekerde
nu een troefslag en de geredou
bleerde manche ging een down.
Ik geloof echt dat het een
scherp doublet was".
Hamman merkte na afloop gek
scherend op, dat hij dacht dat
harten 9 ook een slag zou wor
den.
door
C. J. de Feijter
Domineesschaak
Onder deze titel heb ik u al
eens eerder het een en ander
voorgezet - maar het is natuur
lijk niet eerlijk om alleen maar
van domineesschaak te spreken!
„Reverend" Saavedra is wereld
beroemd geworden door slechts
éèn studie, anders hadden we
nooit van hem gehoord. Het
boek van Loyd dat ik in mijn
bezit heb is van een Nijmeegs
geestelijke, maar of dat nu een
dominee was?
Wist u dat een Boheems geeste
lijke (Traxler) zijn naam in de
theorie heeft vereeuwigd door
zijn tegenaanval in de in zijn
tijd genoemde verdediging
„Tweepaardenspel in de na-
hand"? Dat ging zó: 1. e4,e5 2.
Pf3,Pc6 3. Lc4,Pf6 4. Pg5,Lc5 5.
Pf7:,Lf2:t 6. Kf2:,Pe4t 7.
Kg1,Dh4 8. g3.Pg3: 9. Ph8:,d5
10. Df3,Dd4 11. De3,Ph112.
Lb5,Dg4 13. KM:, Lf5 14. d3.
en verder is dit spel ver uitge
beend. Deze variant is nog
steeds niet dood, getuige het
feit dat Sjachmaty er in 1974
(nr. 6 eri 10) - in 1976 (nr. 2) -
in 1978 (nr. 2) en in nr. 10 van
vorig jaar zeer uitvoerig aan
dacht aan heeft gewijd. In stu
diekringen leeft Traxlers naam
voort in een studie. Hij is al
lang geleden overleden en
speelt nu, volgens de weinig
vrome uitspraak van eveneens
wijlen Mr. G. C. A. Oskam in
C.C.C. (Celestic Chess Club).
Bovenstaande dient om u voor
te bereiden op het laatste pro
bleemvan:
Ds. J. Mostert.
(Zie diagram nr. 1.)
Wit: Kh6.Dc2.Td(TTf8; pionnen:
■SST 1
IA
3
Ai
19 8 BAË
B« ass
diagram
b6.d5.f3.g6.
Zwart: Ke7.Pa6.Pb8; pionnen:
b7,d7,e5.f5.
'Wit begint en geeft mat in 3
(drie) zetten.
Dit probleem is gepubliceerd in
„The Problemist" Sept./Okt. '77.
Volgens de redakteur „very
much appreciated". Ik hoop dat
dit bij u ook zo zal zijn als u
de oplossing zoekt.
Onze nieuwe schaakmeester
heet J. van der Wiel. Hij ver
kreeg de meestertitel door in
Groningen met 11 pt. uit 13
partijen de strijd om de titel van
Europees Jeugdkampioen te
winnen. Wanneer de grote jon
gens onder elkaar met remise
tevreden zijn spelen zij b.v.
Schots om te kennen te geven
dat zij wel een rustige dag wil
len. Niet zo Van der Wiel. Het
was dan wel tegen de Ier Mac
Carthy. een van de zwakkeren
uit het deelnemersveld. Van der
Wiel had wit en speelde Schots,
maar dat beslist niet met de be
doeling op remise te spelen:
Schotse partij.
diagram nr. 2
Wit: v.d. Wiel.
Zwart: Mac Carthy.
1.e4.e5 2.Pf3.Pc6 3.d4,ed4:
4.Pd4:,Pf6 5.Pc6:,bc6: 6.e5,De7
7.De2,Pd5 8.c4,Pb6 9.Lf4,Db4t
In plaat van nu de dame tè rul
len met vervlakking naar remise,
speelt wit: 10.Pd2, waarme
de twee pionnen worden geof
ferd: 10 ...,La6 11.De4,Db2
12.Tb1,Da2: (Zie diagram nr. 2.).
Wit speelde nu: 13.Le2,
waarna de rochade van wit alle
stukken in de aanval brengt.
Zwart vond hier niet beter dan
de zet: 13 .,Pa4 met de drei
ging Pc3. Maar de witte stelling
is al zo sterk dat: 14. e6l,
mogelijk is. Het is interessant
om de gevolgen van fe6: eens
uit te pluizen. Zwart vervolgde
'met: 14 ,,Pc5 en na: 15.
ed7:f Kd7: 16. Lg4|, Peö 17.
O—0,Ld6 18. Tal gaf zwart
het op. Hij verliest een stuk.
Invallen op b2 lopen meestal
verkeerd af. Maar als het twee
pionnen opbrengt wordt het wel
verleidelijk.
Onze driezet voor de oplos
singswedstrijd heeft zes .goede
en zeven foute oplossingen op
geleverd. Niet erg veel, maar
het was dan ook geen gemak
kelijke opgave. Ik geef dan nog
even de stand met de oplossing
en daarna de winnaar die door
loting werd vastgesteld.
Wit:Kh3,Tc3.Lf1,Le7,Pf7,Pg6; pi
onnen: C4,c7,d2,d3.g3,g5,h2.
Zwart:Kd4,Ta1,Lb8,Pd7; pion: h6.
Wit begint en geeft mat in drie
(3) zetten.
Geen enkele paardzet is vol
doende om aan de eis van 3
zetten te voldoen. De zwarte To
ren kan alle dubbele matdreigin-
gen ontzenuwen. Daarom gaat
Le7 ruimte maken voor het
paard op g6, maar dan is: 1.
Le7-b4! alleen voldoende,
omdat de toren ook gedekt
moet zijn voor het geval: 1.
Tdl wordt gespeeld en de dek
king van de toren dreigt te wor
den genomen. Alle andere po
gingen van wit falen, voorname
lijk omdat de zwarte toren veel
sterker is dan u denkt. Zo viel
eèri der oplossers ten offer aan:
1. cb8D,Pb8: 2. Pe5, en mat
op c6 of f3 - maar c6 is gedekt
door het nu op b8 staande
zwarte paard en: 2 Tfl: red!
1. c8D?,Ta5 - 1. Pd8,Ta6 - 1.
Pd6,Ta6 - 1. Pf4,Te1 2. Le2,Pf8
1. Ph4,Tf1- 1.Lg2?, dreigt
niets.
Na: 1. Lb4 is er geen ver
stegen: 2. Pe7, tenzij: 1
Pd8,
Tel.
dan is er i
geen verweer meer.
Het lot viel op C. Levink,
Schoolstraat 69. 7606 EH in Al
melo. Gefeliciteerd en met dank
aan alle deelnemers!
Vierkamp
De Volmac-Vebeda-vierkamp van
december is een geweldig suc
ces geworden. De indrukwek
kende overwinningen van Harm
Wiersma op Clerc en Tsjegolev
leverden geen toernooizege op,
omdat Wiersma in de laatste
partij van het dubbelrondige
toernooi van Gantwarg verloor
door een fikse rekenfout.
Niettemin maakte de wereldkam
pioen de beste indruk. In ieder
geval een nuttige voorbereiding
voor de strijd om de wereldtitel
die Wiersma in Italië zal verde
digen tegen Gantwarg.
Eerder publiceerde ik al de no
tatie van de partij Wiersma-
Clerc, vandaag komen de twee
andere besliste partijen van de
vierkamp aan de orde.
Eerst Tsjegolev-Wiersma. We ne
men de draad op na 24.43-38
van Tsjegolev (zie diagram), 24.
21-27 de diep berekende in
leiding van een geweldige afwik-
WIERSMA
Kü!il
K S H Is
li If li 1
o y Q y i
i S 3 i
S.W $8^
H
i w m m m
m m m m o
i m m m m
m m ji
*IÊ 1^1
TSJEGOLEV
keling. 25. 32x21 17x26 26.28x17
12x21 27.38-32 18-22 28.33-28
22x33 29.31-27 14-20 30.27x16
9-14 31.16-11 8-12 32.11-6 2-7
33.32-27 4-9 34.37-31 26x37
35.42x31 9-13 36.27-21 33-38!
Wiersma drijft de spot van Tsje
golev die ook hier nog zal heb
ben gedacht een schijf te kun-
GANTWARG
uiteraard niet ei
(20-25, 24-29)
38.41-37 23-28
40.40-35 20-25
42.48-43 19-23
44.37-31 2x37
46.42-37 13-18
48x26x17 18-23
laar 48-43 mag
i 48-42 evenmin
37.47-41 19-23
39.31-26 14-19
41.34-29 24x33
43.43x32 33-39
45.31x42 23-28
47.21-17 12x21
49.45-40 39-44.
50.40-34. 7.11 51.49x40 11x22 en
Tsjegolev gaf zich gewonnen.
Ook tegen Gantwarg leken de
vooruitzichten op een ovenwin
ning gunstig voor Wiersma,
wiens laatste zet, 32..1-7 leid
de tot de stand van het tweede
diagram. Nu is 33-29 verhinderd
door 3-8 29x18 13x33 39x28 19-
23 28x19 14x23 en wit is mach
teloos tegen 23-28 enz. Omdat
ook 44-40 of 45-40 evenmin te-
genkansen biedt, kiest wit hier
voor het riskante 33.35-30?
maar wordt toch de lachende
derde. 33.... 14-20 34.15x2410-
15 35.33-29 7-11 36.29x18 13x33
37.24x13 9x18 38.39x28 15-20
39.45-40 18-23 40.28x19 20-24
41.19-14 24x35 42.34-29 25-30
43.29-23 4 11-17 44.23-19 4-9
45.14-10 30-34 46.40x29 17-22
47.27x18 9-13 48.19x8 3x34 en
Wiersma gaf zich gewonnen,
zonder het overmachtseindspel
af te wachten.
Hamster, een grappig huisdier
Wanneer wij over hamsters pra
ten dan zullen we over het al
gemeen de Syrische goudham
ster bedoelen. Er zijn echter
veel meer hamstersoorten. In
Limburg leeft zelfs een soort
dat ongeveer 25 centimeter
groot wordt.
Behalve de goudhamster wordt
heel af en toe de kleine Chine
se dwerghamster ook wel
strepenhamster genoemd als
huisdier gehouden. Alle Syrische
goudhamsters die over de hele
wereld als huisdiertje gehouden
worden hebben één stammoe
der. In 1930 werd er door een
professor van de Hebréewse
universiteit in Jeruzalem in een
woestijn in Syrië een hamstertje
met twaalf jongen gevonden. Hij
wist deze hamstertjes in leven
te houden en fokte ermee ver
der. In de natuur heeft men
daarna nooit meer een goud-
hamstertje gevonden. Er worden
nu hamstertjes in verschillende
kleuren en zelfs met afwijkende
vachtstructuren gefokt. Erg mooi
is de satijnhamster met zijn flu
weelachtige vachtje. Het zeldza
me langharige hamstertje wordt
in Amerika ook wel teddybeer
hamster genoemd.
Hamsters staan erom bekend
dat zij het woord zegt het
voedsel hamsteren. Zij hebben
twee wangzakken waarin zij hun
voedsel verzamelen. Voordat de
hamster gaat eten werkt hij het
opgescharrelde voedsel met zijn
twee voorpootjes naar buiten.
Hij eet op wat hij nodig heeft
en de rest verstopt hij. Een
hamster kan het beste gehou
den worden in een speciale
kooi (waarin zich meestal een
tredmolentje bevindt), in een
oude vogelkooi of in een aqua
rium. Omdat ze graag klauteren
verdient het aanbeveling wat
speelgoed zoals trapjes in het
verblijf aan te brengen. Ham
sters maken om te slapen een
nestje. Geef ze daarom wat lap
jes en stukjes papier. Staat de
hamster in een verwarmde ka
mer dan zal hij 's winters geen
winterslaap houden.
Hamsters worden blind en kaal
geboren. Ze wegen bij de I
boorte ongeveer twee gram
moeder zoogt haar kinderen J
geveer drie weken. Wanne*
jongen tijdens deze periode I
het nest kruipen, draagt
moeder ze weer netjes tea
het veilige nest.
Tijdens de zoogperiode kul
de moeder als extraatje
bakje melk geven. Voor
sters zijn er complete voedf®ntr
met zaden en granen in de
del. Hondebrokjes of een
de-diner met havermout ei
droogde groente worden
erg gewaardeerd. U kunt pr
tisch alle groente voeren,
moet goed opletten dat het
hamsterde voedsel niet gaat
ten of schimmelen.
mSH
Di
Wanneer het diertje ziek is, zi
u dat aan het zogenaamde
zitten. Het hamstertje is dan
teloos en zit stilletjes in
hoekje. Een veelvoorkomer
ziekte is „pasteurellose", een
fektie die abcessen
Met een goede verzorging
de hamster drie vier jaa
maar het is zelfs voorgek*
dat een hamster veertien
oud is geworden.
™ss
De Surinaamse Posterijen heb
ben op 7 februari j.l. een bij
zondere serie bestaande uit vier
zegels in de verkoop genomen.
Deze serie heeft als onderwerp
„Orchideeën" en zal tot en met
28 maart a.s. in de verkoop blij-
Achtereenvolgens nu de waarde
van de zegel en de afgebeelde
orchidee: 10 c.: Rodriguezia
Candida, 20 c.: Stanhopea gran-
diflora, 35. c.: Scuticaria steelei
en 60 c.: Bollea violacea. Voor
deze zegels werden door diver
se Surinaamse fotografen foto's
gemaakt. Hiervan werd door
Studio Enschedé het ontwerp
voor de zegels vervaardigd. Het
drukken was in handen van
Joh. Enschedé en Zonen te
Haarlem.
De eerste „Europa"-zegels voor
1979 dienen zich al weer aan
en hebben dit jaar als thema
„Postgeschiedenis". De PTT van
het Vorstendom Liechtenstein
komt op 8 maart a.s. met twee
„Europa"-zegels en brengt het
thema „Postgeschiedenis" in
beeld met twee bijzondere post-
vluchten. Op een zegel in de
waarde van 40 rappen ziet men
een postvliegtuig van rond 1930
boven de stad Schaan. Met
deze afbeelding brengt men in
herinnering dat op 12 augustus
1930 de eerste postvlucht van
St. Gallen naar Schaan werd
uitgevoerd. De tweede zegel
heeft een waarde van 80 rapperi
en toont het luchtschip „Graf
Zeppelin" en het slot Vaduz. De
„Graf Zeppelin" maakte op 10
juni 1931 een bijzondere post
vlucht naar Liechtenstein en
wierp daar post af, omdat lan
dingsfaciliteiten ontbraken. Het
ontwerp voor deze zegels werd
vervaardigd door Otto Stefferl
uitWenen.
Ook Liechtenstein brengt het
„Internationaal Jaar van het
Kind" onder de aandacht met
de uitgifte van bijzondere ze
gels. Het gaat hier om een se
rie, bestaande uit drie zegels in
Surinaamse orchideeën
c(e waarde van 80 rappen, 90
rappen en 1.10 franken. De
door Roberto Altmann uit Vaduz
ontworpen zegels tonen een
drinkend kind, etend kind en le
zend kind. Al de hier besproken
zegels van Liechtenstein werden
gedrukt door Courvoisier S.A. te
La Chaux-de-Fonds in Zwitser
land.
Naar aanleiding van dit feit ver
scheen op 25 januari in Dene
marken een bijzondere zegel in
de waarde van 1 Kr. 20 öre met
een toeslag van 20 öre. Deze
toeslag komt ten goede aan het
werk van Unicef en het werk
onder de kinderen in de ontwik
kelingslanden. Naast een kinder
kopje ziet men dan ook het em
bleem van Unicef, het kinder
fonds van de VN. De zegel werd
ontworpen door Claus Achton
Friis. 1
Eveneens op 25 januari ver
scheen een bijzondere zegel ter
gelegenheid van het feit dat het
in 1979 honderd jaar geleden is
dat de telefoon zijn intrede
deed in Denemarken. Op de ze
gel ziet men een telefoontoestel
uit de begintijd, een zogenaam
de Gower-Bell-telefoon. Als con
trast daaronder de afbeelding
van een modern drukknop-tele
foontoestel. De zegel heeft een
waarde van 1.20 Kr. en werd
ontworpen door Alfred Madsen.
Het drukken van deze zegels
werd verzorgd door de drukkerij
van de Deense PTT.
De Postadministratie van de
Verenigde Naties heeft op 19 ja
nuari j.l. een nieuwe gebruiksse-
rie uitgegeven. Het gaat hier om
een serie bestaande uit vier ze
gels in waarden, aangepast aan
Amerikaanse postta-
De Verenigde Naties hebben het
jaar 1979 uitgeroepen tot „Inter
nationaal Jaar van het Kind".
Als eerste is daar eer
de waarde van 5 ets. met a
afbeelding een hand met daaif
een olijftak. Daaronder ziet r
de tekst: „To practice toleraj
ce" (Betracht verdraagzaa
heid). Een zegel in c
van 14 ets. heeft als afbeeldj
een vijftal verschillend gekleur
bomen. Deze gestyleerde bom)
groeien samen tot
Daaronder ziet men
„Faith in fundamental hum
rights" (Geloof in de fundar
tele rechten van e mens),
wereldbol met op de voorgro
een witte duif met een ol"
in de bek vormt het motief
een zegel van 15 ets. De vi
zegel in deze serie toont
gestyleerde wereldbol met das
vooi een vlucht duiven,
zegel heeft als bijzondere teks
„Peace, Justice and Security
(Vrede, Gerechtigheid
heid).
De ontwerpers van deze zegel
waren: R. Müller, West-Duitslan
(5 ets.), A. Fricke, West-Duit
land (14 ets.), E. Weishoff, Israsp»
(15 ets.) en Y. Hahn, West-Duit?n l,
land (20 ets.). De zegels werd/
gedrukt door Heraclio Fournii
S.A. in Spanje.
Op 23 augustus zullen er
VN-zegels in Oostenrijkse Schi*
lingen verschijnen. Deze zegei
zullen ook een waarde hebbd
van 50 g.. öS 1. ÖS 3, oS 5. d
6 en öS 10.
