Slachtoffers Jonestown
nog steeds niet begraven
Britse conservatieven: het land is bankroet
Bakhtiar roept
Khomeini op tot
stichten partij
Franse klacht tegen
Oostenrijkse minister
Rijnsteden eisen
uitvoering van
Rijnverdragen
„BUITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 9 FEBRUAR11979 PAGINA 11
SAN FRANCISCO Elf weken na
de massale zelfmoord in Jonestown
J in Guyana zijn de stoffelijke resten
van veel slachtoffers nog steeds
niet begraven of gecremeerd. Ze
liggen, verpakt in plastic zakken
en eenvoudige kisten, opgeslagen
in een koelhuis op een luchtmach-
1 tbasis op 5000 kilometer afstand
van de naaste familieleden.
1 x De lijken zullen de eerstkomende
weken op de basis van Dover, in
de staat Delaware aan de Atlanti-
sche Oceaan, blijven liggen. Nie-*
mand weet precies waar hun laat
ste rustplaats zal zijn, en niemand
schijnt daarover een beslissing te
willen nemen. Er wordt op onkiese
wijze gebakkeleid, staten en de fe
derale regering slaan elkaar met
wetboeken om de oren, de bureau
cratie doet niets: in ieder geval zijn
Eden nog niet begraven.
het voornamelijk om gaat is
de meeste slachtoffers welis-
de Amerikaanse nationaliteit
naaaen, maar over het algemeen
uit arme zwarte gezinnen kwamen,
die de teraardebestelling of crema
tie hoogstwaarschijnlijk niet kunnen
betalen. Een ambtenaar van het mi
nisterie van buitenlandse zaken gaf
toe: „Het is mogelijk dat mensen
uit een hogere sociale klasse dit
niet zou zijn overkomen".
Voor de rechter wordt er nu druk
geargumenteerd. Op staats- en fede
raal niveau wordt onderhandeld,
terwijl begrafenisondernemers ijs
koud met elkaar concurreren en
het beste koopje proberen te slijten.
Het enige waar iedereen het over
eens is zijn de schrikbarende cij
fers. Van de 913 mensen die in Jo
nestown zelfmoord pleegden, wer
den 641 geïdentificeerd,, en daarvan
werden 331 aan de famiüe overge
dragen. Blijven over 272 nog niet
geïdentificeerde lijken, en 310 wel
geïdentificeerde, maar niet aan de
familie vrijgegeven, stoffelijke res
ten. Bij elkaar liggen er dus nog
582 lichamen in het lijkenhuis in
Delaware.
De meeste slachtoffers kwamen uit
het gebied rond de Baai van San
Francisco in Californië. Jim Jones,
de leider van de secte, had daar
zijn hoofdkwartier voor hij met zijn
volgelingen naar Guyana vluchtte.
Maar zijn secte, de People's Temple
(Volkstempel) stond ingeschreven
als een liefdadigheidsinstelling. Dat
betekent volgens de Amerikaanse
wet dat de staat Californië de be
schikking krijgt over het tegoed
van de kerk van Jones, naar schat
ting 25 miljoen dollar '(ongeveer 50
miljoen gulden).
Op dit ogenblik worden voorberei
dende hoorzittingen gehouden aan
het hof van San Francisco om een
einde te maken aan alle verwar
ring. De zaak is des te ingewikkel
der vanwege een proces dat de fa
milie van congreslid Leo Ryan
heeft aangespannen. Ryan werd op
het vliegveld van Jonestown ver
moord na zijn onderzoek naar het
gerucht dat verschilende secteleden
tegen hun zin in het kamp werden
vastgehouden. De familie eist een
schadevergoeding van 10 miljoen
dollar.
De rechter heeft een „noodhulpco
mité" in het leven geroepen, dat be
staat uit plaatselijke protestantse,
joodse en katholieke leiders. Dit co
mité werd opgedragen naar een op
lossing te zoeken. Het comité moet
uiterlijk op 23 februari met een
voorstel op tafel komen. Daarna
worden openbare hoorzittingen ge
houden over dit voorstel. Deze kun
nen een week of langer in beslag
nemen, en het voorstel kan verwor
pen worden.
Geld speelt de hoofdrol. Het minis
terie van buitenlandse zaken vindt
dat het al genoeg heeft gedaan. Er
werd 3 miljoen dollar besteed, uit
het potje voor buitenlandse hulp,
om de ontbindende lichamen uit
het tropische klimaat van Guyana
naar Delaware te vervoeren. „Het
was geen kwestie van bureaucra
tie", zei een woordvoerder, „maar
van wat volgens de wet kon of niet
kon". Eenmaal in Amerika mocht
het ministerie van buitenlandse za
ken geen fondsen meer aanwenden.
De zaak was nu een binnenlandse
aangelegenheid, en als het ministe
rie er zich verder mee zou be
moeien, dan zou het voor de rech
ter gesleept kunnen worden.
Verder wil Delaware niet dat de
stoffelijke resten in die staat begra
ven worden. Als reden gaf de staat
op dat elk lichaam eerst lijkschou
wing verricht zou moeten worden.
Het ministerie van buitenlandse za
ken ontkent dat en heeft Delaware
gevraagd toch de stoffelijke resten
te begraven van mensen wier fami
lie het vervoer naar Californië niet
kan betalen.
Ondertussen hebben in Californië
drie plaatselijke begrafenisonderne
mers aangeboden de hele zaak te
regelen en de doden te begraven of
te cremeren. De offertes hadden ge
heim moeten blijven, maar een
naam lekte uit, met het gevolg dat
Martin Dean, de bedrijfsleider van
de Evergreen begraafplaats in Oak
land, bedreigende en beledigende
telefoontjes kreeg.
Dean vertelt: „Sommige familiele
den van de slachtoffers van Jones
town zeiden dat ze de lichamen
zouden opgraven als ze hier begra
ven zouden worden. En het buurt-
comité heeft mij naar het hoofd ge
slingerd dat als de secte hier mas
saal begraven wordt, er allerlei
vandalen zouden komen om het
kerkhof te ontheiligen".
(Copyright The Guardian)
U Woorden
van
wijsheid
Margaret That
cher, leidster van
de Britse Conser
vatieven, lijkt aan
de lippen te han
gen van de vroe
gere eerste minis
ter van Groot-Brit-
tannië, Harold
Macmillan. Harold
Macmillan die
deze week 85 jaat
werd hield in de
Londense Carlton
Club een ont
vangst voor vrien
den en partijgeno-
NIEUW BRITS SCHANDAAAL
Röntgenonderzoek op immigranten
LONDEN Na het
uitlekken van de in
middels verboden
maagdelijkheids test
op immigranten uit
Azië, is gebleken dat
de Britse immigratie
dienst voor vrouwen
en kinderen uit
Bangladesj een rönt
genonderzoek ver
langt om de leeftijd
van de betrokkenen
te kunnen vaststel
len. Dit onderzoek
wordt uitgevoerd in
Dacca, de hoofdstad
van Bangladesj, op
verzoek van de Brit
se ambassade, wan
neer deze twijfelt
aan de identiteit van
de immigrant, zo
meldt het Britse dag
blad The Guardian.
De krant die ook het
schandaal van de
maagdelij kheidstest
aan het licht bracht,
schrijft over bewijzen
te beschikken dat de
schedel van een
zwangere vrouw rönt-
genologisch onder
zocht is, ofschoon
een dergelijk onder
zoek op zwangere
vrouwen door het
Britse ministerie van
volksgezondheid
wordt ontraden van
wege het gevaar voor
het ongeboren kind.
Het Britse ministerie
van buitenlandse za
ken verklaart even
wel dat het röntge
nonderzoek in be
paalde gevallen
wordt gebruikt voor
het vaststellen van de
identiteit van immi
grantenkinderen. De
methode zou worden
toegepast bij minder
dan tien procent van
de kinderen. Het gaat
daarbij om gezinsle
den van in Engeland
verblijvende mannen.
tijdsonderzoek door
middel van röntgen-
stalen een onzeker
heidsmarge van onge
veer vier jaar be
staan. Daardoor is
moeilijk vast te stel
len of kinderen bij
het opgeven van hun
leeftijd liegen. Boven
dien heeft de Wereld
gezondheidsorganisa
tie een dergelijk ge
bruik veroordeeld
wagens het gevaar
voor kinderen, omdat
het beenderstelsel
zich nog niét volledig
heeft gevormd. Britse
radiologen noemen
het onderzoek een
onethisch misbruik.
Zweden zet
Pauksch het
land uit
STOCKHOLM (DPA) De
in Zweden voor drugshandel
veroordeelde Westduitser
Karl Pauksch is gisteren
naar West-Duitsland uitgewe
zen. Pauksch, die in Zweden
tweederde van de acht jaar
gevangenisstraf waartoe hij
veroordeeld was heeft onder
gaan, werd op het vliegveld
van Stockholm op een toestel
naar Hamburg gezet.
De Duitser was in 1966 in
i Zweden in verband met
drugshandel tot een gevange-
I nisstraf veroordeeld en ver
volgens uitgewezen. Daarna
dreef hij vanuit Nederland
handel in drugs met Scar di
j navië. In 1972 werd Pauksch
in Nederland gearresteerd en
aan Zweden uitgeleverd. Daar
kreeg hij in mei 1973 acht
jaar celstraf. In juli 1976 ge
lukte het hem te ontsnappen.
Hij begaf zich opnieuw in de
drugshandel en werd in
maart 1977 weer in Nederland
kt en weer aan Zweden
uitgeleverd.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Groot-Brittannië is bankroet.
De schatkist is leeg. Zo reageerde de con
servatieve oppositie gisteren op de onver
wachte beslissing van de socialistische
minderheidsregering Callaghan om de
Britse discontovoet (de officiële rentevoet)
op 14 procent te brengen een verhoging
van anderhalf procent. Twee jaar geleden
bevond zich op hetzelfde peil. Voor de
Britten is dit een hoogst onprettige maat
regel. Het betekent voor hen, dat het geld
weer duurder wordt. De banken en de hy
potheekinstellingen zullen hun rentevoet
eveneens verhogen. Alle afbetalingen zul
len dus weer langer duren.
Een treffend voorbeeld is de rentevoet van
Britse hypotheken, die momenteel elf en
driekwart procent bedraagt. Alles laat
voorzien, dat hij nu op minstens twaalfen-
eenhalf procent gebracht zal worden. Op
positieleidster Margaret Thatcher riep gis
teravond in het Lagerhuis uit: „Dit is een
ramp voor mensen, die hun huis afbeta
len".
De conservatieve protesten hadden wel een
holle klank. De discontovoet is namelijk
het instrument waarmee alle naoorlogse
Britse regeringen de geldomloop proberen
te regelen. Als er te veel ponden in circu
latie zijn, wordt de discontovoet verhoogd.
Krijgt de economie later een gezonder
kleurtje, dan mag hij opnieuw een procen
tje zakken.
Het speelt daarbij geen rol welke partij in
Groot-Brittannië aan het bewind is. Pre
mier Callaghan krijgt nu uiteraard het
conservatieve verwijt te horen, dat zijn re
gering overdreven uitgaven en leningen ge
daan heeft. De oppositie noemt de huidige
verhoging van de discontovoet het onver
mijdelijke gevolg van te veel leningen.
Premier Callaghan zegt, dat hij de waarde
van het pond wil beschermen. De Britse
munt was de laatste tijd weer wat gezakt
ten gevolge van de ernstige sociale onrust.
Callaghan wil ook voorkomen, dat de in
flatie opnieuw in stijgende lijn gaat als ge
volg van de toekenning van loonsverhogin
gen, die het door zijn regering uitgekozen
veilige maximum van 5 procent overschrij
den.
Hoewel de Conservatieven niet helemaal
ongelijk hebben, valt het toch te betwijfe
len, dat Groot-Brittannië betere vooruit
zichten gehad zou hebben als het momen
teel bestuurd werd door leden van de Con
servatieve Partij. Want het is nu eenmaal
een feit, dat de Britse inkomens het afge
lopen jaar gestegen zijn met gemiddeld 8
procent.
Daartegenover staat evenwel, dat de Britse
economische groei jaarlijks beperkt blijft
tot hooguit 2 procent. Dit betekent gewoon,
dat als de Britten niet harder leren wer
ken, ze zich nooit de lonen zullen kunnen
veroorloven, die de werknemers van ande
re geïndustrialiseerde naties in het westen
verdienen. Tot nu toe is nog geen enkele
politieke partij erin geslaagd de Britse ar
beidende klasse dit aan het verstand te
brengen.
Verdedigers
Bhoetto
beschuldigen
regering
RAWALPINDI (Rtr) De
verdedigers van de ter dood
veroordeelde oud-premier van
Pakistan, Ali Bhoetto, heb
ben de militaire regering van
Pakistan beschuldigd van po
gingen te belemmeren dat ju
ridische stappen worden on
dernomen om Bhoetto's leven
te redden. In Rawalpindi ver
telden zij verslaggevers dat
zij worden lastiggevallen ^n
dat enkele van hun mede-
Iwerkers werden opgepakt we
gens vermeende belasting
fraude. Dit gebeurt kennelijk
met de bedoeling hen ervan
te weerhouden een petitie bij
het hooggerechtshof in te die
nen over de uitspraak van
het hof waarin het doodsvon
nis van de 51-jarige ex-pre
mier wordt bevestigd.
Inmiddels blijven er uit alle
delen van de wereld verzoe
ken binnenkomen om Bhoetto
die verdacht van het laten
ombrengen van een politieke
tegenstander, te sparen.
Bhoetto's verdediger Bakhtiar
ziet de zaak somber in. Hij
meent dat zijn cliënt waar
schijnlijk volgende week zal
worden opgehangen. De Pa
kistaanse minister van Justitie
is al uitgevaren tegen Enge
land omdat het gratie heeft
gevraagd voor Bhoetto.
Zaïrese kardinaal
gemolesteerd
BRUSSEL De Zaïrese kar
dinaal Joseph-Albert Malula
is in zijn woning door een
gewapende bende gemoles
teerd en beroofd, zo heeft het
katholieke persbureau CIP
donderdag gemeld. In de
nacht van dinsdag op woens
dag drongen vier man in bur
gerkleding en ongeveer twin
tig in legeruniformen de wo
ning van de kardinaal bin
nen. Ze bedreigden de kardi
naal met de dood, sloten hem
°P> in de badkamer en plun
derden zijn woning. Na zes
unr slaagde kardinaal Malula
erin zich te bevrijden en de
politie te waarschuwen.
Overstromingen in Brazilië
Bij overstromingen als gevolg van weken lang durende zware sla- werden verwoest en 450.000 mensen zijn dakloos. Het ergst is de
gregens zijn in het oosten van Brazilië waarschijnlijk al meer dan toestand in de deelstaat Minais Gerais, waar alleen al 150.000
achthonderd mensen om het leven gekomen. Zeker 150 plaatsen daklozen zijn.
TEHERAN (AP/Rtr) De Iraanse
premier Bakhtiar heeft de moham
medaanse geestelijke leider Khomei
ni uitgedaagd een wettige politieke
partij op te richten als hij wil rege
ren, in plaats van „de mensen de
straat op te sturen en leuzen te la
ten roepen waarvan zij de betekenis
niet begrijpen". Terwijl honderddui
zenden betogers door de straten van
Teheran trokken met de leuzen „Ba-
zargan, Bazargan, jij bent onze pre
mier" en „Bazargan, uitvoerder van
de Koran" (Bazargan is de door
Khomeini aangewezen tegenpre-
mier), bood premier Bakhtiar op
nieuw aan verkiezingen te houden
zodra de rust is weergekeerd.
In een interview in het Parijse dagblad
Le Monde noemde Bakhtiar zijn rivaal
Khomeini „een vernielzuchtig persoon,
die het land miljoenen gekost heeft", en
een „jaloerse en onwetende man". Bakh
tiar is er zeker van dat als nu verkiezin
gen gehouden worden, een overgrote
meerderheid op Khomeini zal stemmen,
maar dat als de rust is weergekeerd dit
niet meer het geval zal zijn.
Bakhtiar verklaarde gisteren maatregelen
te zullen nemen om de economie van het
land weer op gang te brengen en de sta
kingen te breken. Hij heeft opdracht ge
geven aan de stakers geen loon meer uit
te betalen. Bakhtiar weet zich gesteund
door veel intellectuelen die in een open
brief een dringend beroep hebben ge
daan op de islamitische leiders zich niet
te bemoeien met de politiek. Zij stellen
de snelle vorming van vakbonden en po
litieke partijen voor en het verzekeren
van de economische onafhankelijkheid
van het land.
Verscheidene staten aan de Perzische
Golf trekken nu lering uit de situatie in
Iran. Koeweit is begonnen met plannen
voor het scheppen van een democratisch
staatsbestel, en ook Saoedi-Arabië zou
- besloten hebben een raadgevende verga
dering in te stellen met vertegenwoordi
gers van alle provincies.
STRAATSBURG - Tegen de
Oostenrijkse minister van
Buitenlandse Zaken Willibald
Pahr is gisteren bij de civie
le strafkamer in Straatsburg
een klacht gedeponeerd, zo is
meegedeeld door mr. Joseph
Rennemann, advocaat van
Ali Mezaach, een van de
twee jongemannen die in de
nacht van 1 op 2 februari
minister Pahr hadden mis
handeld en beroofd in
Straatsburg.
De klacht is ingediend door
de moeder van de jongste
van de twee jongens, een
vanwege zijn minderjarigheid
niet nader genoemde 16-jari
ge. Zij beschuldigt de minis
ter van schennis van de o-
penbare eerbaarheid en po
gingen om een minderjarige
te corrumperen.
Advocaat Rennemann zei dat
hij in de mate waarin dat
mogelijk zou zijn een soortge
lijke ldacht zou indienen bij
het parket in Wenen.
Mezaach en de minderjarige
jongen werden dinsdagavond
door de rechtbank van
Straatsburg voorwaardelijk
vrijgelaten. Zij worden mo
menteel alleen vervolgd we
gens diefstal van het horloge
en de portefeuille van minis
ter Pahr. Deze vertoefde in
Straatsburg voor een bijeen
komst van de Raad van Euro
pa, waar hij het woord heeft
gevoerd.
De van oorsprong Noordafri-
kaanse jongens hebben ge
zegd dat minister Pahr hun
op een zeer late avondwande
ling zonder begeleiding van
zijn Franse gendarmes, oneer
bare voorstellen heeft gedaan
waarop zij niet wensten in te
gaan. Pahr, die onder meer
een gebroken rib opliep, heeft
de lezing vanuit Wenen ont
kend.
Minister Pahr heeft in een in
terview met het Weense con
servatieve dagblad „Die Pres-
se", de handelwijze van de
Franse justitie een proces te
openen zonder vooronderzoek
en zonder hem te hebben ge
hoord, „monsterachtig" ge
noemd.
Hij veronderstelt dat de Fran
se autoriteiten grote moeite
hebben met het reconstrueren
van de zaak en het weerleg
gen van de beweringen van
de twee beklaagden, omdat
het onderzoek door de politie
zo oppervlakkig is geweest.
De minister zei dat hij na de
aanval niet in de positie had
verkeerd om vragen te beant
woorden, maar dat hij wel
aan de politie uur en plaats
van het incident had kunnen
opgeven*
Hij ontkende dat hij tegen
het advies van artsen in naar
Wenen is teruggekeerd en zei
dat een arts in Straatsburg
hem er toestemming voor had
gegeven.
„Iedereen die in een dergelij
ke situatie belandt wil zo
spoedig mogelijk thuis zijn",
zei Pahr.
Hij sprak eveneens tegen dat
hij van de bescherming van
twee agenten die met zijn vei
ligheid waren belast had alge-
Warenhuis uitgebrand
Een enorme brand in Wenen die gekenschetst wordt als de
grootste brand in Oostenrijk sinds de Tweede Wereldoorlog
heeft het warenhuis Gerngross volledig in de as gelegd. De
brand die ontstond door laswerkzaamheden in een liftkoker
veroorzaakte een schade van vele miljoenen guldens.
(Van onze correspondent Ami van Vree)
DÜSSELDORF Na afloop van het tweedaags internationale
steden-symposium „Schone Rijn" In Dtisseldorf, hebben de
deelnemers de ministers van de Rijnstaten, die op 19 februari
in Luxemburg bijeenkomen, dringend opgeroepen om de in
ternationale verdragen over de vermindering van de chemi
sche vervuiling van de zoutbelasting van de Rijn snel .en
gewetensvol na te komen. Het symposium was georganiseerd
door de gemeentebesturen van Rotterdam, Den Haag, Amster
dam en Dtisseldorf, er namen circa 30 steden aan deel. De
ministersconferentie, die op 19 februari aan de Rijnvervuiling
gewijd zou zijn, gaat niet door.
De deelnemers hebben nog eens met bezorgdheid geconsta
teerd dat meer dan twee jaar na de ondertekening van de
zout- en chemieverdragen er altijd nog net zoveel zout op de
Rijn geloosd wordt als voorheen. En op de „zwarte lijst" van
gevaarlijke giftige stoffen die in het chemieverdrag is voor
zien, staan pas 15 stoffen, terwijl er nog minstens 1500 onder
zocht moeten worden.
Andere eisen die in de resolutie worden genoemd zijn onder
andere onmiddellijk opstellen en uitvoeren van een actieplan
ter sanering van het oppervlaktewater dat voor de drinkwater
voorziening nodig is en een voortdurende inventarisatie van
alle afvallozmgen.
In een toelichting wijzen de samenstellers van de resolutie er
nog eens op dat de vervuiling van de Rijn niet zozeer een
onvermijdelijk bijverschijnsel van de toenemende welvaart is,
alswel een gevolg van nalatigheid in heden en verleden. Door
een reeks van maatregelen, met name door de bouw van een
grote hoeveelheid biologische zuiveringsinstallaties, is het zuur
stofgehalte van de Rijn de laatste jaren verheugend gestegen.
Maar dit is slechts een deelsucces: de hoeveelheid moeilijk
afbreekbare schadelijke stoffen is nog altijd zeer hoog en
vormt onverminderd een groot probleem voor de drinkwater
voorziening.