Nieuw altaarmissaal op 28 februari in gebruik Gevecht om geschriften van de paus T. v. -uitzending Holocaust99 krijgt intensieve begeleiding Dertig bisschoppen in Brazilië vervolgd Vauxhall Chevette van General Motors. LFC organiseert "ander" zaal- voetbaltoernooi Kritiekprijs voor Dick Ouwendijk kerk wereld KORTE METTEN LEIDSE COURANT DONDERDAG 8 FEBRUAR11979 PAGINA 4 RE HILVERSUM De TROS gaat de serie Holocaust, die eind april-begin mei op de Nederlandse televisie ni worden vertoond, in samen werking met een aantal in stellingen voor oorlogsgetrof fenen intensief begeleiden. De betrokken instellingen zijn bet Algemeen Pedago gisch Studiecentrum, de Anne Frankstichting, bet Centrum voor Informatie en Documentatie Israël, bet In terkerkelijk Contact Israël, bet Joods Historisch Mu seum, bet Ministerie van CRM, bet Nederlands-Israëli tisch Kerkgenootschap, bet Advies- en Informatiebureau voor door de oorlog getroffe nen en bet Informatiecen trum Oorlogsgetroffenen. In overleg met deze organisa ties zijn de uitzendingen be paald op 23, 28 en 29 april en 3 mei. Daarbij is de TROS afgeweken van de aanvankelijke plannen om 28 april met de serie te begin nen, omdat op die zaterdag voor enkele Joodse groepe ringen de sabbat om kwart voor tien 's avonds afloopt en de aanhangers van die groeperingen dus niet voor dat tijdstip naar de televisie zouden mogen kijken. Bedoeling van de TROS was aanvankelijk op die zaterdag avond met de extra lange eerste aflevering te beginnen. Die is nu naar 23 april ver plaatst, terwijl op 28 april de tweede, kortere aflevering na tien uur wordt uitgezonden. De TROS is overigens niet van plan in te gaan op een aangekondigd verzoek van de stichting Centrum 45 in Oegstgeest om de serie uit te stellen tot na de meidagen. De stichting vreest nadelig gevolgen voor oorlogsgetrof fenen als de serie vlak voor de vierde mei wordt uitge zonden. Een woordvoerder van de TROS zei het aangekondigd verzoek een beetje merk waardig te vinden. „Wij pra ten nu al driekwart jaar met al dje organisaties en die zijn, zij het niet unaniem maar wel in meerderheid, ak koord gegaan met onze uit zenddata. Er zijn zelfs hulp verleners, vooral in de Jood se sfeer, die de hoop hebben uitgesproken dat getroffenen die nog nooit gereageerd hebben, nu naar de telefoon zullen grijpen. Juist omdat men in de eerste dagen van mei meer dan in de rest van het jaar herinnerd wordt aan de oorlog", aldus de TROS- woordvoerder. Ook op scholen De begeleiding van de serie, die overigens op verzoek van vele kijkers in het Duits met Nederlandse ondertitels zal worden uitgezonden, ge schiedt niet alleen via radio en televisie, maar ook op de scholen. Daartoe zal op 2 maart in het cultureel centrum „De Flint" in Amersfoort een in formatiedag worden gehou den voor vertegenwoordigers van de schoolbladredacties en het lerarenkorps van het voortgezet onderwijs. Daar zal men indruk kunnen krij gen van de komende serie, zal een discussie tussen scho lieren en een forum worden gehouden en zullen een aan tal drganisaties met informa tiestands aanwezig zijn. Volgens de TROS is de kans zeer groot dat op vele scho len in ons land het leerpro gramma zal worden aange past aan de televisie-uitzen dingen. Dat maakt men op uit de grote belangstelling, die nu al van de zijde van het onderwijs voor informa tie is getoond. Alle 3.247 scholen van het voortgezet onderwijs in ons land zullen gratis een exem plaar ntvangen van de Ne derlandse vertaling van de platen- en kaartenatlas van de Britse historicus Martin Gilbert, die de geschiedenis van de tweede wereldoorlog in beeld heeft gebracht Deze atlas wordt in ons land uitge geven door het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap en het Verbond van Liberaal Religieuze Joden in Neder land. Ook krijgen al die scholen brochures van het Algemeen Pedagogisch Cen trum en een uitgebreid edu- catief-informatieblad, ver zorgd door het Joods Histo risch Museum. De TROS, die zich de enor me kwetsbaarheid van een groot aantal Nederlanders bij het zien van een dergelijke serie realiseert, maar er ook van overtuigd is dat de serie een bijdrage zal kunnen leve ren tot een werkelijke be langstelling voor alles wat zich in de jaren '30 en '40 in Europa en ons land heeft af gespeeld, zal de serie uiter aard ook via radio en televi sie begeleiden. Emotionele nood Diverse hulpverleningsgroepe ringen zullen op de uitzen dingen assisteren bij het be mannen van provinciale tele foonnummers voor de kij kers, die door de serie in emotionele nood zijn geko men. Daarnaast zal de TROS zelf naar aanleidig van reac ties van kijkers een serie ra dio-uitzendingen verzorgen, waarin een forum op de vra gen zal reageren. Deze radio-uitzendingen zul len aansluiten op de delen van de serie gedurende twee te beluisteren zijn. Ook zal de TROS in de komende maanden een aantal radio programma's gaan verzorgen ter voorbereiding op de serie. Wat de voorzorg op de televi- Het wegvoeren sie betreft zijn de plannen nog niet rond. Die worden echter uitgewerkt in overleg met de organisaties, waarmee de TROS nu al maandenlang een nauw contact heeft. Tenslotte overweegt n Dienst Kijk- en Luisteronder zoek van de NOS een onder zoek te laten instellen naar de vraag in hoeverre de serie Jlolocausteen bijdrage zal hebben geleverd aan het ken nis- en belangstellingsniveau, vooral bij die generatie, die de tweede wereldoorlog niet of nauwelijks heeft meege maakt KNVB verbiedt oorspronkelijke opzet: LEIDEN De KNVB afde ling Leiden heeft het LFC zaalvoetbaltoernooi, dat zon dag zou worden gehouden verboden. Gisteren ontving de voetbalvereniging LFC een brief van de afdeling, waarin stond dat de KNVB geen toestemming kon geven voor het houden van dit toer nooi. Reden voor dit verbod is, dat de spelregels die zon dag zouden worden gehan teerd te veel afwijken van de officiële regels. De KNVB zal derhalve geen scheidsrechters leveren. Bij eventueel toch doorgaan van het toernooi, zullen deelnemende vereni gingen en spelers zich bloot stellen aan strafvervolging door de KNVB. LFC heeft zich bij dit besluit neergelegd en heeft de oor spronkelijke opzet van het laten vallen. Het toernooi zou worden gespeeld met vier Leidse clubs, LFC, Lugdunum, Roodenburg en UVS. Men was van plan te spelen op grote velden (40 bij 80 meter) en met aangepaste regels. De organisatie heeft nu besloten een "normaal- "zaalvoetbaltoernooi te hou den met acht voetbalvereni gingen, die elk drie teams le veren. Die clubs zijn: Rooden burg, Lugdunum, UVS en vier verenigingen die het vori ge toernooi niet mee konden doen: ASC, UDO, Stompwijkse Boys en Meerburg. Voor het houden van dit toernooi heeft LFC al telefonisch toestem ming van afdelingsvoorzitter Ad Dusée. Het toernooi wordt zondag gehouden in de Groe- noordhal en begint om elf De Rotterdamse Pierre Bayle- prijs voor kunstkritiek is dit jaar gegaan naar de filmkriti- cus Dick Ouwendijk. Eenmaal in de zeven jaar is de filmkri tiek aan de beurt en de prijs werd in het verleden al toege kend aan L. J. Jordaan, Charles Boost en C.B. Dool aard. Ouwendijk, die gisteren op het Rotterdamse stadhuis de prijs in ontvangst mocht ne men uit handen van prof. dr. J.M.M. de Valk van de Rot terdamse Kunststichting, was o.m. litterair medewerker van Dagblad Het Binnenhof, maar ging zich later bij De Nieuwe Linie meer toeleggen op de film-kritiek. Tegenwoordig verschijnen ook filmbespre kingen van zijn hand in Trouw. De Pierre Bayle-prijs waar aan een geldbedrag van 3000 gulden is verbonden zal het volgend jaar naar de architec tuurgaan. Alain Teister overleden AMSTERDAM In zijn woonplaats Amsterdam is dinsdag op 47-jarige leeftijd de beeldend kunstenaar en schrijver Jacques Boers ma overleden aan een inwendige bloeding. Hij werd bekend onder het pseudoniem Alain Teister. Jacques Boersma werd op 12 januari 1932 geboren in Am sterdam. Nadat hij van het Utrechts Bisschoppelijk Colle ge Bonifacius was verwijderd, doorliep hij op een kostschool in Weert het gymnasium. In zijn roman „De kosmonaut was een bisschop" (1970) re kende hij af met zijn katho lieke verleden. Ander proza van hem is „Brief aan de ei genaar" (1966), „Kinderen van een dode keeper" (1972) en „Mijn pappie is enkel een foto" (1976). Ook schreef Boersma diverse dichtbun dels: „De huisgod spreekt" (1964), „De ziekte van Cho pin" (1971) en „Zenuwen, dame" (1977). Boersma was ook kunstcriticus, onder meer bij Vrij Nederland. Zijn schilderijen werden tij dens een uitgebreide museum tournee door Nederland in 1965-1966 tentoongesteld. Op het ogenblik is werk van Boersma te zien in de Am sterdamse Galerie „Petit". Deze expositie duurt tot 17 februari. De betrouwbaarheid van dezelfde mensen die de Amerikanen «t zonder mankeren van Alaska naar Florida laten rij den, door einde- loze prairies en over woeste bergendie bewezen betrouwbaar- fg heid van General Motors vindt u óók in de Vauxhall Chevette. Want heel z'n techniek is ontworpen door General Motors' inge- nieurs, voordat Vauxhall er 'n_stialvxJleJEuropeaan van maakte. VAUXHALL Vauxhall Chevette. Kompakte gezins- i wagen met beproefde 1300 motor. Ondanks z'n prestaties: 0-100 km/u in 15 sekonden, top 145 km/u. i toch heel zuinig: bij 100 km/u I konstant slechts 1 op 14,3. Verkrijgbaar in 2-, 3- en 4-deurs uitvoering, en als stationwagen. Acht keuzemogelijkheden in totaal. Vanaf f 11.853,- inkl. BTW, ex. General Motors Continental SA. Prijswijzigingen voorbehouden. J Hët Motorhuis/Vauxhall Alphen aan den Run: Prins Hendrikstraat 41, tel. 01720-73904. Katwijk: Ambachtsweg 1, tel. 01718-29203. Leiden: Vondellaan 80, tel. 071-769313. Voorschoten: Julianalaan 46, tel. 01717-2559/2236 5 Op 19 februari zal het eerste exemplaar van het altaarmissaal voor de Neder landse kerkprovincie worden aangebo den aan kardinaal Willebrands. De plechtigheid zal plaatsvinden om 16.00 uur in het slot van Zeist. Het nieuwe missaal is de officiële vertaling van het „Missale Romanum", dat een van de re sultaten was van het Tweede Vaticaans Concilie. De bisschoppen van Neder land hebben bepaald dat het nieuwe al taarmissaal wordt ingevoerd met ingang van aswoensdag, 28 februari a.s. Dit betekent dat het missaal vanaf die datum is voorgeschreven voor de vie ring van de eucharistie in de Neder landse bisdommen. Bij het verschijnen van het Nederlandse altaarmissaal heb ben de bisschoppen een brief geschre ven, die vergezeld gaat van een handlei ding bij het missaal. De bisschoppen wijzen er in hun brief op dat in het nieuwe missaal de keuzemogelijkheden aanzienlijk zijn, waardoor recht kan worden gedaan aan het eigen karakter van de vele verschillende gemeenschap pen die de eucharistie vieren. Volgens de wens van het Tweede Vaticaans Concilie moet bij het gebruik van het missaal ook de deelname van de gelovi gen ruime mogelijkheden krijgen. Het „Missale Romanum" verscheen in 1970, nadat het Tweede Vaticaans Con cilie had besloten tot herziening van het oude Romeinse missaal. De bezwaren tegen het oude missaal waren met name dat het uitging van de privé-mis van de priester en daarom weinig aan- de deelname vkn de ge- Het missaal was het tweede officiële missaal van de rooms-katholieke kerk. Het oude kwam uit in 1570, in opdracht van het Concilie van Trente. Dit mis saal werd toen uitgegeven, omdat ver schillende missalen en gebruiken in om loop waren en er behoefte was aan eenheid. Het nieuwe Nederlandse al taarmissaal is verlucht met de houtsne den die Lucas van Leyden (1489-1533) gemaakt heeft voor het „Missale Traiec- tense" (Utrechts missaal), dat in 1514 verscheen. Typografische vormgeving, bandontwerp, vignetten en lettertype van het nieuwe missaal zijn van Gerard Unger te Bussum. De afgelopen tien jaar zijn tenminste 30 Braziliaanse bisschoppen vervolgd, om dat zij een eind wilden maken aan armoede en so ciale ongerechtigheid. Dit staat in een studierapport dat door een aantal Brazi liaanse bisschoppen werd gemaakt op verzoek van kardinaal Paulo Evaristo A ras van Sao Paulo en bisschop Thomas Balduino van Goias. Het doel van de studie was te onderzoeken in hoeverre in Brazilië de mensenrech ten worden geséhonden. De periode 1968-78 werd geko zen om een inventarisatie te maken van de situatie sinds de tweede algemene Zuid-Amerikaanse bis schoppenconferentie in Medellin (Colombia) in 1968. Volgens het rapport werd de bisschoppen het leven zuur gemaakt door de mili taire regering van Brazilië en groeperingen die het niet eens rijn met de maat schappelijke activiteiten van de bisschoppen. Van 1968 tot 1978 werden min stens 122 priesters en reli gieuzen gearresteerd, onder wie negen bisschoppen, al dus de studie. Eveneens zouden 273 leden die mee werkten aan door de kerk geleide projecten rijn opge pakt. 34 Priesters zouden gemarteld rijn en zeven vermoord. Het studierap port meldt dat onder de bisschoppen die telkens lastig gevallen werden, zich bevonden: bisschop Adria- no Hypolito van Nova Igu- acu, die in 1977 werd ge kidnapt, kardinaal Aloisio Lorscheider van Fortaleza, die in 1970 werd gevangen genomen, en aartsbisschop Helder Camara van Olinda en Recife, die enige jaren niet in het openbaar mocht spreken. „De reden van de onderdrukking van de kerk ligt in de lijn die christe nen en priesters samen met hun bisschoppen volg den ten aanzien van ar moede en ellende", conclu deert het rapport. De concurrentieslag van Amerikaanse uitgeverijen om de rechten voor het uit geven van een aantal ge- schriften van Johannes Pau- lus II, een heel productief Schrijver voordat hij tot paus werd gekozen, is ten einde. Uitgeverij „Seabury" is nu in het bezit van de rechten voor „Een teken van tegenstrijdigheid", een rede die kardinaal Wojtylq in 1976 in het Vaticaan hield, en „Vruchtbare en verant woordelijke liefde", een es say dat hij verleden zomer in Milaan presenteerde. Over de rechten van „Liefde en verantwoordelijkheid" heeft Seabury nog onenigheid met Robert March, een uitgever uit San Diego. Deze onenigheid ontstond doordat de rechten van dit boek tegelijk werden geveild op een internationale boe kenmarkt in Frankfurt en op een boekenmarkt in Rome. Seabury was de ko per in Frankfurt, March de koper in Rome. Intussen bereidt uitgeverij „Random House" een uitga ve voor met 42 gedichten van de paus onder de titel „Paaswake en andere ge dichten". Als parochiepries ter en later als hulpbisschop van Krakau schreef de paus poezie die hij in verscheide ne Poolse literaire en filoso fische tijdschriften publi ceerde onder het pseudo niem „Andrzej Jawien". Deze naam komt van een romanfiguur uit de Poolse literatuur die zijn geloof ver liest en het later weer her krijgt. Volgens een redacteur van „Random House" is de collectie gedichten, die alle tussen 1950 en 1966,werden geschreven, een beeld van de etappes in de geestelijke groei van Karol Wojtyla en van dramatische veranderin gen in rijn omgeving. De on derwerpen van zijn verzen zouden varieïen van werk in een fabriek tot liefde en wanhoop. Ook de zustercongregatie van de Dochters van St. Paulus geeft een boek met werk van de paus uit. Het bevat 109 toespraken die hij tussen 16 oktober 1978 en eind december van dat jaar heeft gehouden. Om nieuwe ruzies te voorkomen heeft paus Johannes Paulus II een commissie in het leven ge roepen die zich moet ontfer men over zijn geschriften. Voorzitter ervan is Brenno Bucciarelli, directeur van de uitgeverij van het Vaticaan. Volgens de staatssecretaris voor godsdienstzaken in de DDR, Hans Seigewasser, kunnen de Oostduitse christenen er verzekerd van zijn dat hun levenso vertuiging geaccepteerd wordt. „De DDR wil ook voor christenen een tehuis zijn", verklaarde de staats secretaris kortgeleden tij dens een ontmoeting met de leiding van de Evange lische kerk in Th dringen. Bisschop Werner Leich van Thüringen heeft vol gens Oostberlijnse kranten gezegd dat de huidige be trekkingen tussen kerk en staat in de DDR berusten op wederzijds vertrouwen. Met een „kerkelijk-theologi- sche week" van 23 tot 26 april beginnen in Spiers de festiviteiten, waarmee het ontstaan van het protestan tisme op de Tweede Rijks dag te Spiers in 1529 wordt herdacht. Op die rijksdag dienden vijf Evan gelische vorsten en veertien steden een „protestaction" in tegen het besluit van de rooms-katholieke meerder heid, de voor de evangeli sche gelovigen iets gunsti ger rijksbepalingen van de eerste Rijksdag te Spiers (1526) in te trekken en het Edict van de Rijksdag te Worms (1521) weer in volle omvang toe te passen. Afgevaardigden van alle partijen hebben deze week in het Griekse parlement ingestemd met het wets voorstel voor de invoering van het burgerlijk huwelijk in Griekenland. Tot nu toe kon er alleen in de kerk worden getrouwd. De nieuwe wet behelst ook een overgangsregeling voor die echtelieden die willen scheiden, maar dat tot nog toe niet konden. Nu kun nen ook de schuldige hu welijkspartners in het vol gende half jaar om een scheiding vragen, op voor waarde dat rij minstens zes jaar van hun weder helft gescheiden hebben ge leefd. Vroeger was de echt scheiding alleen maar mo gelijk, als ook de onschul dige partij toestemming

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 4