Machtevenwicht in Europa wankel
Bisschoppen in
Puebla toe aan
moeilijkste deel
van conferentie
Maak vuillozingen
in Rijn openbaar
BELGISCHE PARA'S VERTREKKEN MAANDAG NAAR ZAïRE
Staking in Leyland Longbridge onvermijdelijk
Aanhangers
Khomeini maken
zich meester van
macht in steden
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DONDÉRDAG 8 FEBRUAR11979 PAGINA 15
Deze Londense verpleegster probeert een toevallig passerende fietser te overtuigen van het feit, dat
het verplegend personeel in de Britse ziekenhuizen zwaar onderbetaald wordt en derhalve hun sta
king gerechtvaardigd is.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Het is nu bijna zeker, dat het
Britse genationaliseerde automobielbedrijf
Leyland spoedig volledig plat gelegd zal
worden. 19.000 arbeiders van de Leyland-fa-
briek te Longbridge bij Birmingham hebben
het startsein voor een algemene staking al
gegeven.
In plaats van te wachten op de stemming die van de
wede gehouden wordt in alle 36 Leyland-fabrieken van
Groot-Brittannië, besloten zij gisteren op een bijeenkomst
in de open lucht het werk meteen neer te leggen.
De uitslag van de stemming zal pas maandag wereldkun
dig gemaakt worden. Daarna zou het nog een week du
ren eer de eventuele algemene staking zou beginnen. De
arbeiders van de Leyland-fabriek te Longbridge zijn ech
ter bijzonder militant. Zij beweren, dat aan de premie
van tien pond, die hun contractueel beloofd was, geen
productiviteitsvoorwaarden verbonden waren. Volgens de
Leylanddirectie kan dit extra-geld niet uitbetaald worden,
zolang de productie niet aanmerkelijk omhoog gaat.
De arbeiders van Leyland Longbridge tijdens de bijeenkomst, waarop besloten werd om te staken.
f ziSacharov: laat
<VZ(
S nensenrechten
awe?ven rusten
IRUSSEL (Reuter)
lussische dissident en Nobel-
irijswinnaar Andrej Sacha-
ov heeft het Westen gezegd
lat voorkoming van een nu
cleaire oorlog belangrijker is
im- lan proberen het leven van
1 lussische burgers te verbete
en.
n een interview met het
Jrusselse dagblad „Le Soir"
egt Sacharov dat de hulp
an Westerse landen voor de
D nensenrechten in de Sowjet-
LJnie weliswaar uiterst belang-
ijk is, maar dat het vermin
leren van het risico dat het
nensdom vernietigd wordt,
irioriteit verdient. Hij vond
lan ook dat bij besprekingen
>ver wapenbeperkingen
3iau\ iet SALT-overleg beter de
*«l twestie van de mensenrech-
q I en niet op tafel kan komen.
Chinese
ambassadeur
ip Schiphol is gisteren de nieu-
e Chinese ambassadeur aange-
A/V?tomen- mevrouw Ding Xuesong.
.ij is de eerste Chinese vrouw
ambassadeur wordt. Zij is
jaar oud en heeft sociale we
gschappen gestudeerd en
'erkt voor een Chinese per-
igentschap.
[indemans
luropees
kandidaat
,a BRUSSEL (ANP) Leo Tin-
demans, de voormalige Belgi
sche eerste minister, zal voor
linfl de Europese christen-demo-
era ten, kandidaat zijn voor
het Europees parlement bij
de verkiezingen die in juni
van dit jaar gehouden wor-
os'den.
ar-ITindemans heeft dat, een slag
om de arm houdend, gister
middag in Brussel bevestigd.
Op een vraag of hij kandi
daat zou zijn, zei Tindemans
L,op een persconferentie: „Op
dit moment, in de huidige
(1 Belgische politieke context is
IW het antwoord ja. Maar het es-
,rflJ sentiële van politiek is het on
verwachte", zo voegde hij er
aan toe.
GEEN GREEP OP NIEUWE SOVJET-RAKETTEN
BONN (DPA) Het traditionele militaire
evenwicht tussen Oost- en West—Europa is
door nieuwe raketwapens van de Sovjet-Unie
aan het wankelen geraakt. Nadat de Sovjet-
Unie onlangs nieuwe, hypermoderne raketten
met drie kernkoppen in dienst heeft gesteld,
is hij het westelijk hondgenootschap de
vraag gerezen of, en zo ja met welke midde
len, deze dreiging moet worden opgeheven.
David Aaron, plaatsvervangend veiligheidsad
viseur van president Carter van Amerika,
pleegt op het ogenblik overleg in verscheidene
Westeuropese hoofdsteden over deze kwestie.
Zo was hij deze week in Bonn en in Parijs.
De ongeveer 135 nieuwe raketten zijn van het
type SS-20 en hebben een bereik van zeker
4.000 kilometer. Zij zijn mobiel en hebben een
zeer grote precisie. De beste „tegenwapens"
van het westen zijn de Amerikaanse intercon
tinentale raketten en de door onderzeeboten
af te vuren Polaris- en Poseidon -raketten,
maar zij kunnen de SS-20 door zijn mobiliteit
in het geheel niet te pakken krijgen of alleen
maar zonder enige precisie bestrijden.
Het in Londen gevestigde „International insti
tute for strategie studies" verklaarde tegen
over het Duitse persbureau DPA: „Geen west
elijk ballistisch raketstelsel is zo doelvast en
flexibel als dat Sovjet-systeem".
Onder de lidstaten van het Navo-bondgenoot-
schap bestaan meningsverschillen over de wij
ze waarop dit Sovjet-overwicht moet worden
geneutraliseerd. Ook onder de politieke stro
mingen in de westelijke landen bestaan ver
schillende opvattingen. Hamvraag is of de mi
litaire situatie in Centraal-Europa toestaat na
gestreefde onderhandelingen over het raket-
vraagstuk met de Sovjet-Unie af te wachten,
of dat onafhankelijk daarvan de kern-afweer
middelen eerst moeten worden versterkt.
Het kernraketvraagstuk wordt gecompliceer
der doordat de Sovjet-raketten voor middel
grote afstand niet zijn betrokken bij de onder
handelingen in Wenen over wederzijdse en
evenwichtige vermindering van de strijdkrach
ten in Centraal-Europa (MBFR) en ook niet
bij de Sovjet-Amerikaanse onderhandelingen
over vermindering van de strategische kern
wapens (SALT 2). Die laatste handelen over
raketten en bommenwerpers waarmee die
twee landen elkaar zouden kunnen bestoken.
Bij de onderhandelingen in Wenen gaat het
uitsluitend over vermindering van troepen en
conventionele wapens als tanks.
Over alle andere wapensystemen, waarbij dus
ook de SS-20, wordt vooralsnog niet gespro
ken en zij worden dan ook. de grijze-zonewa-
pens genoemd. De Duitse bondsrepubliek zou
van oordeel zijn dat eerst moet worden ge
streefd naar onderhandelingen over die wa
pens met de Sovjet-Unie, en dat pas, als geen
overeenkomst kan worden bereikt met tegen-
bewapening, bijvoorbeeld met de ontplooiing
van nieuwe Navo-raketten voor middellange
afstand in West-Europa moet worden geant
woord.
PUEBLA De derde algemene Zuidamerikaanse bis
schoppenconferentie in het Mexicaanse Puebla is be
gonnen aan het laatste maar moeilijkste deel van haar
werk: het samenvoegen van de resultaten van 21 com
missies tot enkele documenten met beleidslijnen voor
de kerk van Zuid-Amerika. Dit vergt van de bisschop-
Êen lange vergaderingen, soms tot diep in de nacht.
>e documenten zullen direct als besluiten van de con
ferentie kunnen worden gepubliceerd; de paus heeft
daar bij zijn vertrek uit Mexico mee ingestemd.
Over de richting die in het
commissiewerk is ingeslagen,
is ondanks dagelijkse pers
conferenties, niets naar buiten
gekomen. Slechts uit een en
kele uitlating is af te leiden
dat er soms scherpe discus
sies zijn gevoerd. Zo heeft
Roger Schutz, prior van de
oecumenische monnikenge
meenschap van Taizé, gezegd
Eis Italiaanse
communisten:
mèeregeren
ROME (REUTER-UPII De
communisten in Italië hou
den vast aan zetels in een
nieuwe regering als prijs
voor een voortgezette samen
werking met de christen-de
mocraten.
Hun leider, Enrico Berlinguer,
heeft verklaard dat hij deze
eis naar voren had gebracht
tijdens twee uur durende be
sprekingen met waarnemend
premier Giulio Andreotti, die
probeert een nieuw kabinet
samen te stellen dat de plaats
moet innemen van de vorige
week gevallen christen-demo
cratische regering, die slechts
bij de gratie van de commu
nisten kon bestaan.
Op de vraag of de communis
ten een voortzetting van de
samenwerking zouden willen
overwegen, maar dan op an
dere voorwaarden dan meere-
geren, antwoordde Berlinguer:
„Absoluut niet".
Later bleek dat Andreotti de
communistenleider nul op het
rekest had gegeven: geen mi
nisterszetels.
dat men eigenlijk niet kan
spreken van botsingen maar
wel van openhartige discus
sies. Daarin werd op essentië
le punten geen duimbreed
toegegeven, zo verduidelijkte
hij.
De conferentie zal naar ver
wacht vijf documenten publi
ceren. Het eerste geeft een
pastorale visie op de Zuida
merikaanse werkelijkheid, het
tweede stuk de leerstellige on
derbouw, het derde en vierde
document zullen gewijd zijn
aan de verkondiging nu en in
de toekomst en aan de eisen
die aan de kerk worden ge
steld. Het vijfde document zal
enkele pastorale keuzen bie
den. De redactiecommissie
voor deze documenten bestaat
uit twee als progressief be
kend staande bisschoppen en
drie gematigden.
Vat met 60
kilo cyaankali
in België
verdwenen
BRUSSEL België is in rep
en roer, omdat een vat van
zestig kilo cyaankali zoek is.
Het vat werd twee weken ge
leden per trein van Brussel
naar Verviers vervoerd om
daar aan een bedrijf afgele
verd te worden. Onderweg
mnoet het vat zijn zoek ge
raakt. De inhoud is voldoende
om een stad met enkele hon
derdduizenden inwoners te
vergiftigen.
Rosalynn
Carter in
senaat
Mevrouw Rosalynn
Carter verscheen gis
teren voor een com
missie van de Ameri
kaanse senaat om
een verklaring af te
leggen inzake ge
neeskundig onder
zoek. De voorzitter
van de commissie,
senator Edward Ken
nedy begeleidde haar
naar haar plaats.
TEHERAN (Rtr, AP) De
religieuze oppositie in Iran
heeft het volk opgeroepen
vandaag bij miljoenen de
straat op te gaan om het ver
trek van premier Bakhtiar te
eisen. Van de zijde van de
strijdkrachten wordt verno
men, dat de soldaten de beto
gers niet in de weg zullen lo
pen.
In Teheran en andere steden
hebben ook woensdag duizen
den mensen te kennen gege
ven, dat ze de door Khomeini
aangestelde Bazargan als de
leider van de regering be
schouwen en Khomeini als de
vader des vaderlands. In de
op een na grootste stad, Isfa
han, namen volgens radio Te
heran aanhangers van Kho
meini zonder incidenten poli
tie en stadsbestuur over.
Behalve uit Isfahan komen
ook uit andere steden berich
ten, dat aanhangers van Kho
meini het bestuur geleidelijk
aan overnemen. Veel tegen
stand schijnen zij niet te on
dervinden.
Verscheidene duizenden aan
hangers van de Sjah hebben
in Teheran, onder sterke mili
taire bescherming, woensdag
het nationale eenheidsfront
van Iran" opgericht, een nieu
we politieke partij die tegen
Khomeini is en de regering-
Bakhtiar steunt. Huilende
vrouwen hielden tijdens de
bijeenkomst portretten van de
Sjah omhoog onder geroep
van „Wij willen onze Sjah te
rug".
In Teheran demonstreerden
ook 8000 mensen hun trouw
aan de grondwet. Ze eisten
het recht ook wat tegen Kho
meini te kunnen zeggen.
Bazargan streeft naar geen
enkel compromis met premier
Bakhtiar, zo heeft iemand uit
de omgeving van Khomeini
verklaard. Er is geen enkel
contact tussen Bazargan en
Bakhtiar zo voegde hij eraan
toe, in reactie op eerdere be
richten.
Het pro-Islamitische dagblad
„Etelaat" schrijft woensdag
dat tijdens de parlementszit-
ting van dinsdag opnieuw 22
afgevaardigden hun ontslag
hebben ingediend. Hiermee is
het aantal parlementsleden
dat ontslag heeft genomen op
44 gekomen. Het indienen van
de ontslagen volgt op een op
roep van Ayatollah Khomeini
aan de parlementsleden zich
terug te trekken uit het parle
ment dat hij als illegaal be
schouwt.
Jlllllllll
ROTTERDAM OP RUNSYMPOSION:
(Van onze correspondent Ami van Vree)
DÜSSELDORF Wethouder H. van der Pols
van Rotterdam, die ondermeer voor Milieuzaken
verantwoordelijk is, is van mening dat er een al
gemeen inventarisatie moet komen van alle afval
die op de Rijn wordt geloosd, hoeveel moeite dit
ook zou kosten. Deze inventarisatie moet regel
matig worden herhaald en in de publiciteit ge
bracht. Kritiek heeft Van der Pols op het feit
dat er tot nu toe nog altijd zo geheimzinnig
wordt gedaan met gedetailleerde gegevens over
de vervuilers.
De Rotterdamse wethouder zei dat in zijn inleiding „Wij allen
dragen de verantwoordelijkheid", die hij gisteren voordroeg
tijdens het tweedaags internationaal symposion „Zuivere Rijn"
dat woensdag en donderdag in Düsseldorf wordt gehouden en
dat georganiseerd is door de steden Amsterdam, Rotterdan,
Den Haag en Düsseldorf. Er nemen vertegenwoordigers van
circa 30 Rijnsteden alsmede van een groot aantal internationa
le Milieu-instanties aan deel. Het doel van de bijeenkomst is
dat (voor het eerst) de gezamenlijk gemeentebesturen namens
hun miljoenenbevolking druk uitoefenen op de verantwoorde
lijke instanties (onder andere de regeringen van de Rijnstaten
die deze maand in Luxemburg over de vervuiling confereren)
eindelijk ernst te maken met de sanering van deze belangrijke
rivier. Daarover zal vandaag een resolutie worden aangeno
men.
Aan de hand van een aantal voorbeelden toonde Van der Pols
aan hoever het al met de vervuiling van de Rijn is gekomen.
Het slib van de .Rotterdamse haven kan niet meer voor land
en tuinbouw gebruikt worden en evenmin in de Noordzee
worden geloosd; het aantal zeehonden in het waddengebied
neemt af; de tuinbouw in het Westland lijdt schade door
grondverzilting; en de drinkwatervoorziening van Rotterdam is
een Uiterst moeilijke en kostbare zaak. De verbetering van de
kwaliteit van het Rijnwater de afgelopen jaren is volgens Van
der Pols nog lang niet zodanig dat men al van een werkelijke
sanering kan spreken. Pas een inventarisatie als hierboven
genoemd kan volgens hem een eerste stap in deze richting
Algemeen werd op het symposion gisteren kritiek geuit op de
starre houding van Frankrijk inzake de overeenkomst dat het
zout uit de kalimijnen van de Elzas (circa 35 procent van de
totale hoeveelheid zout in de Rijn) niet meer in de rivier zal
worden geloosd. Frankrijk heeft dit verdrag nog altijd niet
geratificeerd. Opvallend in dit verband was dat onder de on
geveer 20 genodigde steden die niet waren komen opdagen
zich een groot aantal Franse steden bevond. Ook de burge
meester van Colmar in de Elzas, die vandaag een inleiding
zou houden, heeft onverwacht afgezegd.
Naast Van der Pols hield prof. Rincke, lid van de federale
raad van deskundigen in milieukwesties van de Bondsrepu
bliek, gisteren een inleiding onder de titel „Hoe ziek is onze
Rijn". Daarin deed hij een dringend beroep op de verantwoor
delijke instanties zich niet met de verbetering van het Rijnwa
ter van de afgelopen jaren, die vele miljarden hèeft gekost, te
vreden te stellen temeer daar deze voor een deel met
gevolg is van de conjuncturele flauwte maar om de be
staande plannen en wettelijke regelingen consequent door te
voeren.
WC BRUSSEL - Het Belgische ministerie van defensie
v heeft gistermiddag bekend gemaakt dat een eerste
te; I in kleine groepjes naar Zaïre worden overgevlogen
met c-130 toestellen van de Belgische luchtmacht.
De Belgische premier Paul vanden Boeynants hééft
woensdagmiddag in een vraaggesprek met een Franse
radiozender gezegd dat zijn regering weliswaar vorige
week besloten heeft troepen naar Zaïre te sturen,
maar dat al verscheidene weken geleden die zaak be
studeerd werd. Hij ontkende nogmaals dat de troepen
gezonden worden om in Zaïre tussenbeide te komen
bij opstanden of andere verwikkelingen.
Inmiddèls is van socialistische kant in België .gepro
testeerd tegen het zenden van Belgische parachutisten
naar de voormalige kolonie Zaïre. Doelend op het feit
dat de regering Vanden Boeynants demissionair is
zegt het bestuur dat een besluit over het zenden van
troepen niet genomen had mogen worden zonder dat
het parlement zich erover kon uitspreken.
President Moboetoe Sese Seko heeft gezegd dat de
komst van Belgische parachutisten naar Zaïre uitslui
tend bedoeld is om „behulpzaam te zijn bij de oplei
ding van Zaïrese militairen en om een Belgisch con
tingent af te lossen dat in Zaïre is gestationeerd". Mo
boetoe verklaarde dit naar aanleiding van geruchten
over dreigende opstanden van de hongerende bevol
king rond de hoofdstad Kinshasa, waarbij vooral de
blanke gemeenschap gevaar zou lopen,.
Diamant stelen
in Isra ël
even
gemakkelijk als
zeep pikken in
winkel
TEL AVIV (AP-REUTER-
AFP) De Israëlische po
litie heeft in verband met
diefstal van diamanten ter
waarde van een half mil
jard gulden op de luchtha
ven Ben Goerion 23 ver
dachten aangehouden, on
der wie veertien man van
het luchthavenpersoneel.
„Het stelen van diamant op
de luchthaven is even ge
makkelijk als het gappen
van een stuk zeep in een
supermarkt", zo heeft com
missaris Mosje Knollover,
die de leiding van het on
derzoek heeft, verklaard.
Naar zijn zeggen verdwij
nen er in Israël als belang
rijk centrum voor de ver
werking van diamant twee
tot drie pakjes per week,
die systematisch nauwkeu
rig uit de lading worden
gepikt. Medeplichtig zijn,
naar alle waarschijnlijk
heid, bepaalde verzenders,
die de schade door hun
•verzekeringsmaatschappijen
laten vergoeden. Het meest
verbazende vindt de com
missaris dat de betrokken
verzekeringsmaatschappijen
de politie niet verzoeken
om een onderzoek in te
stellen.
Diamanten worden
woonlijk verzonden in klei
ne postpakketjes, die niet
meer dan enkele tientallen
grammen .wegen en geen
speciale aanduiding heb
ben.
Tot dusverre heeft de poli
tie voor 120 miljoen gulden
aan gestolen diamant kun
nen achterhalen.
Tegenstanders
van
kernopslagdepot
Ahaus
winnen eerste
ronde s
AHAUS Met het opnieuw,
maar nu voor veel langere
tijd uitstellen van de hoorzit
tingen en het openbaar ma
ken van nagenoeg alle rap
porten omtrent het omstre
den opslagdepot voor be
straalde splijtstofelementen,
heeft de Bürgerinitiative
Ahaus een belangrijk succes
geboekt. Een duidelijk teleur
gestelde dr. Einfeldt, presi
dent-directeur van de Deut
sche Gesellschaft ftir Wiede-
raufarbeitung von Kern-
brennstoffen (DWK) in Han
nover zei, dat het opnieuw
ter inzage leggen van een
groot aantal rapporten wel
licht zou neerkomen op een
vertraging van naar schatting
vier maanden.
Intussen de Bürgerinitiative
Ahaus aangekondigd, dat,
mocht er inderdaad een
bouwvergunning voor het op
slagdepot in Ahaus worden
afgegeven, men qnverwijld
naar het Verwaltungsgericht
in Münster zal stappen en
daar een bouwstop zed eisen.
Voorzitter Gerd Schater kon
digde in dat geval aan ook
demontraties in Ahaus te zul
len gaan organiseren.
Een en ander komt er op
neer, dat de nieuwe hoorzit
tingscyclus wellicht pas na de
grote zomervakantie kan wor
den gehouden of men zou
moeten kiezen voor een par
tiële behandeling tussendoor.
Dr. Einfeldt van de DWK zei
in een eerste reactie dat hij
en zijn staf gehoopt hadden
alle vragen op bevredigende
wijze in vier dagen te kunnen
beantwoorden, maar dat er
thans na de beslissing van de
Landesregierung in Düssel
dorf een nieuwe situatie is
ontstaan. Hij zei dat de DWK
niet de bedoeling heeft meer
dere tussentijdse opslagdepots
voor bestraalde splijtstofele
menten te bouwen.
