Regering werkt zelf mee
aan Arabische boycot
QaMar—
Wellicht nog hoop
voor Bronbeek
Qeidte<2owuwit
SIT RAPPORT KAMERCOMMISSIE BLIJKT:
s
BOYCOT NADEUG VOOR
HANDEL MET ISRAËL
lezuinigingsplan
VdA Defensie
eugt niet
11
Nederland en de
Arabische boycot
033332©
De Aanhouder wint
altijd
wfc
ers
NENLAND
LEIDSE COURANT
"(Van onze parlementaire redactie)
N HAAG Hoewel zij zegt deze
mguitoefening „zeer ernstig" te
den, werkt de Nederlandse rege-
l zelf op een aantal manieren mee
j de Arabische economische boycot
I Israël. Vele Nederlandse bedril
'l die zaken doen met Arabische
den, menen zelfs dat zij door hun
en overheid gedwóngen worden de
irwaarden na te leven, die gesteld
rden door het boycotbureau van de
ibische Liga in Damascus.
ij-blijkt uit het rapport van de Bij-
jdere Commissie uit de Tweede Ka-
r, die een onderzoek heeft ingesteld
ir de gevolgen van de boycot voor
Jerland. Ondanks het beperkte ka-
ter van het onderzoek, meent de
rIimissie dat er nu voldoende gege-
|s en inzichten beschikbaar zijn om
|r deze zaak een Kamerdebat te
iden.
[betrokkenheid van de regering bij
poycot begint al in. een vroeg stadi-
t Wil een bedrijf zich oriënteren
ir de mogelijkheden van zakelijk
keer met Arabische landen, dan
jt het al snel op de Economische
)rlichtingsdienst van het ministerie
i Economische Zaken. Deze geeft,
Ier meer in het „Vademecum voor
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Arabische boycotmaatregelen hebben aantoonbare
gevolgen gehad voor de handel van ons land met Israël. Als aanwijzing
daarvoor dient onder meer het feit dat de Nederlandse export naar Is
raël aanzienlijk minder snel is gestegen dan de export naar andere lan
den. Onze export naar de Arabische landen nam in de laatste jaren
juist een enorme vlucht. In 1972 was daarmee blijkens cijfers van de
Nederlandse Credietverzekering Maatschappij een bedrag van bijna 360
miljoen gulden gemoeid, terwijl over 1978 voor een bedrag van 9,1 mil
jard werd verzekerd. Ook de invoercijfers bevestigen ook een duidelijke
verschuiving ten gunste van handel met de Arabische landen.
de lm- en Export", uitgebreid infor
matie over belangrijke aspecten van
de boycot. De commissie twee be
windslieden op het spreken van on
waarheden betrapt. Staatssecretaris
Beyen (Exportbevordering) verklaarde
dat dit soort activiteiten door zijn mi
nisterie waren gestaakt. De commissie
heeft echter geconstateerd, dat „Eco
nomische Zaken" nog steeds op dit
terrein bezig is. Minister Van der
Klaauw (Buitenlandse Zaken) vertelde
dat zijn departement zich in het ge
heel niet met dit soort voorlichting be
zig hield. Het is de commissie echter
bekend, dat op de Nederlandse am
bassades publicaties liggen, „waarin
expliciet vermeld wordt aan welke
Arabische boycotvoorwaarden het Ne
derlandse bedrijfsleven moet voldoen".
De betrokkenheid van de overheid
wordt actief waar er speciale regels
gesteld worden voor het verzekeren
van de politieke en financiële risico's,
die verbonden zijn aan het zaken
doen met de Arabische wereld. Het
bedrijfsleven kan voor dit soort verze
keringen terecht bij de particuliere
Nederlandse Credietverzekering Maat
schappij (NCM), die deze risico's ech
ter herverzekert bij de staat, in dit ge
val het ministerie van Financiën. In
overleg met dit departement en met
dat van Buitenlandse Zaken heeft de
NCM in 1961 voor transacties met
Arabische landen een bijzondere polis
voorwaarde ingevoerd. Een verzekerde
mag de boycotwetgeving van het land
van zijn cliënt niet overtreden. Houdt
een bedrijf zich niet aan deze voor
waarde, dan behoeft de NCM een
eventuele schade niet te vergoeden. De
commissie trekt hieruit de conclusie,
dat de NCM en dus de staat, die als
herverzekeraar optreedt, ten minste de
indruk wekt dat zij medeplichtig is
aan de boycot. In het bedrijfsleven
heeft men het gevoel door de genoem
de polisvoorwaarden gedwongen te
worden naar de pijpen van de Arabie
ren te dansen, aldus de commissie.
■INISTER SCHOLTEN:
HAAG Minister
olten (Defensie) heeft de
r de PvdA voorgestelde
tuinigingen op de defensie-
roting 80 miljoen dit
oplopend tot ca. ƒ240
joen in 1983) met klem
de hand gewezen. Hij
dit gisteren tijdens de
rtgezette Kamerdebatten
de defensiebegroting. De
Volgens de bewindsman is
het onmogelijk om, zoals
PvdA-woordvoerder Stemer-
dink had voorgesteld, in de
komende vijf jaar 50 mil
joen te bezuinigen op .Neder
landse nucleaire taken. „Ik
heb daar bovendien geen en
kele behoefte aan", aldus de
minister.
Ook wees hij de PvdA-stelling
van de hand dat verhoging
van de ontslagleeftijd van be
roepsmilitairen een flinke be
sparing zou kunnen opleve
ren. Door zo'n maatregel (die
overigens wel in studie is)
zullen volgens de minister pas
op veel langere termijn be
sparingen zichtbaar worden.
Hij weerlegde voorts de kri
tiek van CDA-zijde op zijn
voornemen om niet alleen tot
1983, zoals vorig jaar door de
Kamer is goedgekeurd, maar
ook daarna jaarlijks de de
fensiebegroting met 3 procent
extra te verhogen. „Voor de
periode na 1983 is het alleen
nog maar een kwestie van
planning. We kunnen ons
daar nu nog niet definitief op
vastleggen. We weten immers
niet hoe de veiligheidssituatie
in de jaren '80 zal zijn", aldus
de minister.
Anderzijds gaf hij echter op
vragen van Brinkhorst (D'66)
toe dat de afgesproken 3 pro
cents-verhogingen tot 1983
niet toereikend zullen zijn om
de financiële achterstanden in
de defensiesector in te lopen.
noordenwind wordt over
noordzee koude lucht aan-
oerd, waarin langdurige
laringen voorkomen. Het
vannacht in het binnen-
I dan ook licht vriezen,
ir morgen ziet het weer er
gunstig uit Neerslagkan-
zijn er nauwelijks en het
netje zal in de middag de«
ïperaturen tot enkele gra-
i boven nul doen stijgen,
regen- sneew- en ijzelzone,
gisteren over ons land
i lag vandaag boven Dene
rken en Duitsland. In De
narken viel volop sneeuw.
midden-Duitsland kwam ij-
voor. In Zuid-Duitsland en
Alpengebied regende het.
een hoogte van ongeveer
0 meter in de Alpen zijn
dit moment de temperatu-
boven nul gestegen.
iruitzichten voor zaterdag.
erwegend droog met opkla-
gen. 's Nachts lichte vorst,
idagtemperaturen om het
espunt.
ntal uren zon 1 tot 6.
i. temp. omstreeks -3 gr.
x. temp. omstreeks 1 gr.
ns op een droge periode
i minstens 12 uur: 90 pro-
ns op'een geheel droog et-
al: 60 procent.
jrSL
mSüro
W Hf Mu Nmt-
oëhbew
onbew.
regen
I* ET
fir
jgui.
Ëlr:
Burgemeester
Waddinxveen
tegen centraal
meldsysteem
WADDINXVEEN De
burgemeester van Wad
dinxveen, mr A. Small en-
broek, vereet zich met in
stemming van de gemeen
teraad fel tegen het cen
trale meldsysteem van de
rijkspolitie.
Evenals in 26 andere gemeen
ten in het hart van Holland
wordt de telefoon van het po
litiebureau van Waddinxveen
tussen zes uur 's avonds en
acht uur 's morgens overgezet
op de centrale meldkamer
van de rijkspolitie in het dis
trict 's Gravenhage in Leider
dorp, terwijl het Waddinx-
veense bureau 24 uur per dag
bezet is. Volgens de burge
meester treedt hierdoor niet
alleen onnodig tijdverlies op,
maar werkt het contact met
de meldkamer niet mee aan
het dichter bij de bevolking
brengen van de politie.
Burgemeester Smallenbroek
noemt het een volstrekt on
aanvaardbare situatie dat de
bevolking van zijn gemeente
's avonds en 's nachts geen
contact meer kan krijgen met
de „eigen" politiemensen wan
neer het bekende nummer
wordt gebeld.
De rijkspolitie zei desge
vraagd, dat de bevolking na
tuurlijk steeds direct contact
met de eigen politie kan krij
gen via de kantoorlijn. De
burgemeester stelt daar tegen
over, dat de bevolking dat
nummer niet kent Het staat
niet in de gids.
STAATSSECRETARIS SCHORT BESLISSING OP
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het ziet ernaar uit, dat
Huize Bronbeek, het met sluiting be
dreigde onderkomen voor oud-militairen,
open kan blijven, wanneer staatssecreta
ris Van Lent van defensie tenminste be
zwijkt voor de grote druk uit de Twee
de Kamer Gisteravond moest bij de ka
mer al beloven „elke maatregel ter uit
voering van het besluit op te schorten,
om ruimte te geven voor nadere bezin
ning".
WD en CDA, waarin staat dat het besluit om
Bronbeek per 1 januari 1981 te sluiten, in her
overweging moet worden genomen. In feite
betekent dit dat de Kamer de voorgenomen
sluiting van het Arnhemse tehuis onaanvaard
baar vindt. Van Lent zegde de Kamer toe bin
nenkort een nota te publiceren, waarin al zijn
argumenten om Bronbeek te sluiten op een rij
zijn gezet. Hij vroeg de Kamer om in afwach
ting van deze nota nog niet over de motie te
stemmen.
Hij liet de kamer echter ook weten de volle
verantwoordelijkheid voor de opheffing van
Bronbeek op zich te nemen, waarbij hij geen
overleg met de kamer behoeft te voeren.
ADVERTENTIE
CDA-fractie
heeft eigen
abortus
commissie
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De CDA-ka-
merleden mevrouw M.P. Cor-
nelissen en mr. G.C. Van
Dam zullen bij de komende
behandeling van het abortus
wetsontwerp de standpunten
van de CDA-fractie verdedi
gen. Daartoe is gisteren be
sloten op de eerste vergade
ring van de speciale fractie
commissie, die zich met de
deze week in te dienen abor
tus-wet gaat bezig houden.
Kamerlid drs. J. Deetman
werd gekozen tot voorzitter
van die commissie. Pas als
het wetontwerp is ingediend,
gaat de commissie zich inhou
delijk met hetwerp bezig hou
den. „We hebben nu nog geen
letter van het wetsontwerp
gezien", asldus vanochtend de
heer Deetman.
Grote ravage
bij brand in
benzinestation
WOERDEN Twaalf auto's,
vier boten en een caravan
zijn gisteren volledig ver
nield of ernstig beschadigd
bij een felle uitslaande brand
in een bezinestation in Woer
den. De schade, die slechts
gedeeltelijk door de verzeke
ring wordt gedekt, loopt in
de tonnen.
De brand is vermoedelijk on-
staan bij het overgieten van
benzine. Een brandende ka
chel in de buurt deed de bezi-
ne ontbranden, waarna het
vuur snel om zich heen greep.
De Woerdense brandweer wist
te voorkomen dat de twee be-
zinepompen bij het station
zouden ontploffen. In het sta
tion,dat midden tussen en rij
huizen staat, waren ook een
tweetal cylinders met gas een
zuurstof aanwezig. Ook hier
wist de brandweer door pre
ventief optreden te voorko
men dat deze de lucht in gin
gen. Het pompstation brandde
geheel uit.
DONDERDAG 8 FEBRUAR11979 PAGINA 13
Niet alleen het Nederlandse bedrijfsleven, maar ook
en vooral Nederlandse overheidsorganen blijken stillet
jes in te gaan op de Arabische economische boycot te
gen Israël. Tot die droevige conclusie is vandaag een
speciale onderzoekcommissie uit de Tweede Kamer ge
komen.
Die commissie begon in april vorig jaar een eigen on
derzoek, nadat de ministers Van der Klaauw en Van
Aardenne geweigerd hadden om zo'n onderzoek in te
stellen. Het argument dat de ministers daarvoor ge
bruikten klonk toen vrij redelijk: de Nederlandse over
heid erkent de boycot niet, en wil zich ook onthouden
van stappen die op een erkenning van die boycot zou
den kunnen lijken. Het instellen van een onderzoek
naar de Nederlandse betrokkenheid zou zo'n bedekte
erkenning kunnen zijn, aldus de argumentatie van de
ministers bijna een jaar geleden.
Die argumenten zijn, in het licht van de nu bekend
geworden feiten, niet zo redelijk meer. Gebleken is, dat
de overheid zelf daadwerkelijk het bedrijfsleven advi
seert (via een memo van Economische Zaken op de
ambassades) over de bepalingen van de Arabische boy
cot. En zelfs blijkt de Nederlandsche Credietverzekering
Maatschappij met als herverzekeraar de overheid zelf,
in contracten bij leveringen aan Arabische landen ex
pliciet de bepaling te hebben opgenomen dat bij niet
naleven van de Arabische boycot-bepalingen de dekking
vervalt
De opstelling van de beide ministers vorig voorjaar
blijkt onjuist te zijn geweest, in strijd ook met de
werkelijke feiten. De ministers staken liever de kop in
het zand, dan alarmerende en vrij reëel lijkende berich
ten te controleren. Nu de feiten op tafel liggen dankzij
het feit dat de Tweede Kamer uiteindelijk maar zelf
ging onderzoeken, is het duidelijk dat er een einde
moet komen aan de overheidsbetrokkenheid bij laakba
re bepalingen in de Arabische boycot tegen Israël, en
vooral ook aan de niet-jood-verklaringen, die het be
drijfsleven soms nog steeds over medewerkers blijkt af
te geven. Nu de regering zich zo afhoudend heeft opge
steld, is het zaak dat de Kamer zelf in een spoedig te
houden kamerdebat de richting aangeeft waarin nu ver
der gehandeld moet worden.
Hij liep altijd een paar passen vóór zijn vrouw uit, als
een wegbereider, maar zonder diens geestdrift. Het vuur
in zijn ogen was voortijdig gedoofd en zijn lome benen
droegen hem slechts. Maar ook niet meer dan dat. Als
hij van het trottoir stapte deed hij dat als een eend, die
in een vijver plonst. En dan kwaakte zijn vrouw
synchroon, want ze hield van hem en wilde hem graag
nog een tijdje bij zich hebben. En dan zei ze: „Herman,
daar komt een auto van links". En dan draaide hij zich
om en antwoordde hij met een vliesdun lachje: „Laat
het verkeer eerst maar eens op Herman letten". En
vervolgens liep hij stug door.
Hij stak altijd onverhoeds de rijbaan over en luisterde
daarbij aandachtig naar het kermen der remmen. En het
leek op zulke momenten, alsof hij het erop aanlegde
om nog eens tot de krantenkolommen door te dringen
als de bejaarde voetganger Herman P, die bij het
oversteken door een langskomende auto was gegrepen.
Misschien zag hij dat als de enige mogelijkheid om uit
de tredmolen van zijn langdurige echtvereniging te
stappen. Veertig jaar was hij nu alweer getrouwd en
daarvan had hij er vierendertig een paar passen vóór
zijn vrouw uit gelopen. Op zondag gingen ze altijd door
dezelfde straten met dezelfde huizen en dezelfde
mensen, die vanuit hun leunstoelen naar hen keken en
na een paar maanden voorzichtig naar hen glimlachten.
Soms peuterde hij met zijn wandelstok het onkruid
tussen de straattegels weg en in mei en juni keek hij
aandachtig naar het ontluiken van de rozen in de
heggen. En dan dacht hij: „Nog drie keer op zondag
met Annie een ommetje maken en dan zullen ze zo
langzamerhand wel bloeien". En later in het jaar dacht
hij ook: „Als ik zondag met Annie een ommetje ga
maken, zal het mij benieuwen of de rozen nog bloeien.
Het zal een dubbeltje op zijn kant zijn".
Slechts éénmaal kort na hun zilveren bruiloft, had hij
een andere route voor hun zondagse wandeling willen
kiezen. Hij hield bij de Stieltjesstraat de pas met opzet
in, keek schuin naar achteren en stapte toen kwiek de
Bunnikseweg op. In plaats van rechtdoor te gaan, zoals
ze altijd deden. Zijn vrouw riep alleen: „Hé, Herman,
wat doe je nou. Je gaat verkeerd". En toen was ie
maar weer omgedraaid en de Stieltjesstraat ingelopen.
Later thuis bij de thee op het waxinelicht had zijn
vrouw hem langdurig geobserveerd en tenslotte
gedacht: „Hij wordt wel oud, Herman".
Later was ze er nog eens op teruggekomen: „Waarom
liep je vorige week opeens de Bunnikseweg op,
Herman? Was je even vergeten, hoe we altijd gaan?"
En ze had hem daarbij over zijn haar gestreken alsof ze
een sullige leeuw aaide, die zich in het circus altijd
manmoedig door de hoepel wringt.
Hij knikte en dacht: „Mijn hemel, hoe kun je nou
zeggen, dat het leven zo boeiend is".
Maar de zondag erop zag hij het rood al uit de
rozenknoppen barsten en toen dacht hij toch weer: „De
wereld zit wonderlijk in elkaar". En hij tikte met zijn
stok op de stenen en voelde zich tevreden. Uitermate
tevreden eigenlijk en daarom vond hij het niet erg om
de Stieltjesstraat voor de zoveelste maal uit te lopen.
Hij had er zelfs schik in.
Drie dagen vóór zijn 69e verjaardag vond zijn vrouw
hem in de stoel bij het raam, waar hij op de kop af 34
jaar had gezeten en gekeken naar langskomende
fietsers en de enkele auto's, die door hun stille straat
moesten. Hij was dood. Dat was een ding, wat zeker
was. Zoals alles in zijn leven zeker was geweest.
De begrafenisstoet vertrok op een maandagmorgen
vanaf het sterfhuis. Stapvoets gingen de auto's door de
Stieltjesstraat en op het kruispunt gingen ze linksaf de
Bunnikseweg op.
Want het kan lang duren, maar er komt een moment,
dat de aanhouder wint.
