Wereld geconfronteerd met
vernieuwingsgolf Islam
VS-Congres garandeert
veiligheid van Taiwan
Britse stakers beslissen
nu over leven en dood
België op stelten
na beet
Vlaamse hond
in Waals achterwerk
Acties ambtenaren
op til in Suriname
Goedkoper
vliegen
Sacharov protesteert
tegen executie van
Armeniërs in Rusland
BUITENLAND LBDSECOURANT/ VRIJDAG2 FEBRUARI!979 PAGINA 11
HAMBURG (DPA) Ayatollah Kho-
meiny, die gisteren na 15 jaar balling
schap in zijn land is teruggekeerd,
heeft de westelijke regeringen op-
>nieuw geconfronteerd met de vernieu
wingsgolf die in de hele wereld van
de Islam aan de gang is om de uit
gangspunten van de islamitische leer
weer tot richtsnoer voor staat en le
ven te maken. Van Mauretanië tot de
Filippijnen zijn daar in totaal 530
miljoen moslems mee bezig. Een ze
vende deel van de wereldbevolking is
opgestaan om zijn leer weer enige
grondslag te geven.
De avantgarde onder de groene vaan
van de profeet schijnt machtiger te
izijn dan de verlichte bovenlaag. Zelf-
en zendingsbewust drijft zij op olie.
Kolonels zoals Ghaddafi en de oligar-
-chieën van de sjeiks aan de Golf be
lhoren daartoe. Ontevreden generaals
zoals Pakistans Zia Ul-Haq, die zijn
land door middel van de staat van be
leg regeert, en de groeiende moslem
oppositie in Indonesië vormen daaren
tegen Allah's armenhuis. De trend is
echter overal dezelfde.
Een prinses van het koningshuis in
Saoedi-Arabië werd nog maar enige
maanden geleden in het openbaar te
rechtgesteld, omdat de „sjari'a", de
islamitische heilige wet, die 1.300 jaar
geleden tot stand kwam, de doodstraf
bepaalt voor het aangaan van een re
latie met een ongelovige. De Pakis
taanse generaal Zia liet misdadigers
geselen en van Riad tot Tripolis ver
liezen dieven hun rechterhand. Deze
worden thans wel in steriele operatie
kamers afgezet, maar het effect is het
zelfde. De sjari'a in een patriarchale
maatschappij houdt voor de moslems
kennelijk grotere verlokkingen in dan
het dreigende industrieproletariaat.
De terugkeer naar de islamitische tra
ditie wordt daar als des te urgenter
gezien waar westelijke waarden, inbe
grepen de parlementaire democratie,
hebben geleid tot een slechter worden
van de kwaliteit van het leven voor de
massa's. Zij brachten alleen de intel
lectuele bovenlaag privileges en wel
stand en verwoestten de vroeger au
tarkische structuur van gezin en fami
lie.
De moslems verzetten zich tegen cor
ruptie en materialisme, tegen de rege
rende bovenlagen, die zich van het
volk hebben vervreemd. In zwart-Afri-
ka wint de Islam al jaren terrein, niet
in de laatste plaats onder invloed van
de islamitische bewegingen van de
zwarte minderheid.
De islamitische Makua's in Mozambi
que zijn in de oppositie gegaan tegen
het regerende Frelimo. In Tunis heb
ben zich Korangroepen gevormd. In
Turkije wordt na het tijdperk van
Atatürk het aanzien van de islamiti
sche heilspartij weer groter. Door
Ghaddafi met geld en wapens ge
steund, voert het Morro nationale be
vrijdingsfront in het zuiden van de Fi
lippijnen een actieve guerrillaoorlog
tegen de katholieke autoriteiten en in
Indonesië heeft de verenigde ontwik
kelingspartij steeds meer succes.
De Sovjet-Unie slaat de ontwikkeling
met groeiende zorg gade. Het gevaar
dat het islamitische vernieuwingspro
ces overslaat naar de 30 miljoen Oez-
beken, Tadzjiken, Turkmenen en Ka
zakken wordt niet uitgesloten geacht.
Voor hun buitenlandse beleid zullen
de westelijke industrielanden er reke
ning mee moeten houden dat er niet
licht een ommekeer in deze ontwikke
ling zal komen en dat dit verliezen zal
gaan opleveren. Het westelijke ontwik
kelingsbeleid en de voorwaarden waa
ronder hulp werd gegeven hebben ze
ker voor een deel bijgedragen tot de
golf van vernieuwing in de wereld van
de islam.
Premier Callaghan heeft gisteravond in
het Lagerhuis een emotionele oproep
gericht tot het niet-medische personeel
om weer normaal te werken. Maar het
ziet er niet naar uit, dat de stakers dit
zullen doen. Ongeveer de helft van de
Engelse ziekenhuizen kan wegens hun
halsstarrige houding om een basisloon
van 60 pond (ongeveer 240 gld.) per
week af te dwingen, slechts af en toe
spoedgevallen opnemen.
Voor de ingang van een Londens ziekenhuis
werden gisteren de banden van een ambu
lancewagen met een scherp mes stukgesne
den door militante stakers. Overleden patiën
ten moeten nu door verpleegsters naar de lij
kenkamers gebracht worden. In normale om
standigheden is dit een van de taken van de
brancardiers, die nu in het loongeschil ge
wikkeld zijn.
Een en ander heeft tot gevolg, dat stoffelijke
overschotten veel langer dan normaal op
hun sterfbed blijven liggen. Want de ver
pleegsters moeten ook afwassen, het huisvuil
verwijderen, taken verdelen onder vrijwilli
gers die een handje komen helpen en na
tuurlijk de zieken verzorgen.
In de Noordengelse stad Liverpool werd
door de autoriteiten ontkend, dat zij van
plan zouden zijn honderden lijken in het
veen te begraven of een beroep te doen op
troepen om het werk van 65 stakende graf
delvers en arbeiders van de stedelijke crema
toria over te nemen. Hoewel dergelijke dras
tische maatregelen ter sprake zijn gekomen,
is het wat Liverpool betreft nog lang niet zo
ver.
Deze stad heeft al bijna driehonderd stoffe
lijke overschotten, die wegens de staking niet
begraven of gecremeerd kunnen worden. Li
verpool beschikt evenwel over voldoende
ruimte om ze tijdelijk op te bergen. De lij
ken van mensen die een normale dood ge
storven zijn, worden eerst gebalsemd, vervol
gens gekist en dan in lege loodsen geplaatst.
Balseming is echter onmogelijk na sectie.
Dergelijke stoffelijke overschotten en het
zijn er al 70 worden bewaard in koelin
stallaties. De ergste gevallen kunnen echter
vrij snel gevaar opleveren voor de openbare
gezondheid. De overheid tracht dan van de
stakerscomité's toestemming te krijgen voor
een noodbegrafenis.
De staking in de Britse openbare sector
heeft ook bedenkelijke gevolgen voor het on
derwijs. Er blijven voortdurend meer scholen
dicht. Sommige leerkrachten trachten het
probleem op te vangen door hun jongens en
meisjes voldoende huiswerk te geven. Voor
oudere leerlingen, die de leerstof tijdig moe
ten afwerken om in de zomer met enige
kans op succes eindexamen te kunnen afleg
gen, komt deze onderbreking hoogst ongele
gen.
(Van onze correspondent Jan Schils)
BRUSSEL De trouw van een politiehond aan zijn
baas heeft niet alleen beroering veroorzaakt in de Voer
streek (jarenlang een VlaamsWaalse twistappel, waaro
ver de regering-Eyskens destijds is gestruikeld) maar
ook een politieke rel veroorzaakt in Brussel. De beet
van de Vlaamse politiehond in een Waals achterwerk
zondag jl. in de Voerstreek heeft geleid tot ontslagname
op staande voet van de Franstalige kabinetschef J. Hau-
destein van Binnenlandse Zaken, een Franstalige ambte
naar die daarmee protesteert tegen de stellingname van
de Vlaamse minister van Binnenlandse Zaken, R. Boel,
die baas en hond heeft verdedigd tegen Waalse verdach
tmakingen.
Tegelijkertijd hebben ook de andere Franstalige leden
van het kabinet van de minister van Binnenlandse Za
ken hun baantje opgegeven. En als klap op de vuurpijl
heeft nu de Waalse socialistische partij (PS) zich soli
dair verklaard met de kabinetsleden die zijn opgestapt,
terwijl de Waalse socialistenleider André Cools de
waanzin ten top heeft gedreven door te verklaren dat de
beet van de Vlaamse politiehond in een Waals achter
werk niet zal bijdragen tot een soepeler standpunt van
de Walen bij de aan de gang zijnde onderhandelingen
over de kabinetsformatie in België.
Wat is er feitelijk aan de hand? Zondag maakten leden
van de Vlaamse (pseudo-politieke) organisatie TIJL een
wandeling door de Voerstreek, een gebied ten zuiden van
de grens bij Maastricht—Vaals met zeven^gemeenten en
vijfduizend inwoners, dat sedert jaar en dag inzet is van
VlaamsWaalse moeilijkheden. Momenteel is de Voer
streek, waar de bewoners doorgaans binnenskamers on
vervalst Limburgs spreken, maar buitenshuis een soort
van koeterwaals omdat ze daarmee in het leven verder
denken te komen, administratief ingedeeld bij Belgisch-
Limburg. Luik bestrijdt die indeling met als gevolg dat
op gezette tijden Vlaamse leeuwen en Waalse hanen el
kaar in de Voerstreek in de haren plegen te vliegen.
Zelfs twee harmonieën, een Nederlands- en een Franstali
ge, hebben elkaar daar al eens de instrumenten om de
oren geslagen.
Zondag was dat opnieuw het geval. De 46 TIJL-wande-
laars maakten toen een ecologische voettocht door de
Voerstreek. Ze werden prompt aangevallen door Waalse
tegenbetogers, maar beschermd door een aantal Rijks
wachters uit de gemeente Voeren versterkt met een mo
biele groep van de Rijkswacht uit Antwerpen honderd
man sterk. Toen een van de betrokken Rijkswachters op
de grond viel en door Waalse betogers werd mishandeld,
kwam de hond van de Rijkswachter zijn baas te hulp en
beet in een Waals achterwerk. Ook een tweede Waalse
betoger werd door een politiehond gebeten, nadat zijn
baas zijn gevallen collega te hulp was gekomen. Daarop
vielen er rake klappen tussen Waalse betogers en de
Rijkswachters. Een betoger werd door een gummiknuppel
aan de wenkbrauw gewond. De Franstalige radio en tele
visie (RTB) dikte dat incident zondagavond aan en be
weerde nog gisteren dat de Rijkswachters, die hoofdzake
lijk uit Vlaanderen afkomstig waren, de kans hadden
aangegrepen om hun anti-Waalse sentimenten uit te le
ven.
De Vlaamse (socialistische) minister van Binnenlandse
Zaken, R. Boel, nam^het gisteren op voor de Rijkswacht.
Hij veroordeelde de uitspraken van de Waalse Partl Soci-
aliste (PS) die had beweerd dat de minister „de uitspat
tingen van de Rijkswacht had goedgekeurd". Daarop
nam de Waalse kabinetschef ontslag, waarna zijn voor
beeld werd gevolgd door de andere Franstalige leden van
het kabinet van Binnenlandse Zaken. Minister Boel rea
geerde rustig met de verklaring dat iedereen vrij was om
ontslag te nemen. Het was overigens al lang bekend dat
het niet boterde tussen de Vlaamse minister en zijn
Waalse kabinetschef. Deze laatste heeft duidelijk het inci
dent in de Voerstreek aangegrepen om met goed fatsoen
heen te gaan.
Intussen staat politiek Brussel op z'n kop. De Franstalige
radio en televisie houdt niet op om het gebeuren in geu
ren en kleuren tijdens elke nieuwsuitzending uit de doe
ken te doen. Zelfs het formatieberaad over de nieuwe re
gering wordt door het incident in de Voerstreek over
schaduwd.
PARAMARIBO (ANP) In Suriname worden acties van het
overheidspersoneel verwacht, nu de onderhandelingen tussen
de regering in Paramaribo en de Centrale van Landsdienaren
organisaties (CLO) zijn vastgelopen. Inzet van dat overleg is
een verhoging van enkele secundaire arbeidsvoorwaarden,
breekpunt de 3,5 miljoen Surinaamse guldens extra, die de
CLO eist, maar de Surinaamse regering weigert te betalen.
Premier Arron liet gisteravond voor de Surinaamse radio en
televisie weten, dat zijn regering geen mogelijkheid ziet aan
een dergelijke eis te voldoen. „Anders zou de hele overheids-
,aat huishouding in elkaar storten", verklaarde hij bij die gelegen-
een
üng CLO had eerder al ambtenaren-acties in het vooruitzicht
tare Sesteld, met ingang van 1 februari wanneer het overleg met
)r£jj| de regering weer tot niets zou leiden. Het wordt waarschijnlijk
geacht dat vandaag een massabetoging van overheidspersoneel
de georganiseerd wordt. Voor komende maandag zijn prikacties
Hin *n het vooruitzicht gesteld en waarnemers verwachten dat het
geJ aantal ziektemeldingen bij het onderwijzend personeel zal toe-
nemen.
Verplegend en administratief personeel van het Ormond
Street kinderziekenhuis te Londen verzamelen vuil lin
nengoed om het ziekenhuis tijdens de stakingen
draaiend te houden.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN In En
geland beslissen de
vakbonden nu over
leven en dood. Het
niet-medische perso
neel van het ver
scheidene Londense
ziekenhuizen, waar
onder twee voor
kinderen, is vanaf
middernacht in sta
king. In de loop de
dag werden gisteren
sommige ziekenhui
zen van de hoofd
stad ernstig gehin
derd door bliksem-
stakingen, die welis
waar van korte
duur waren, maar
geregeld opnieuw
begonnen. Waarschu
wingen van de sta
kers kwamen nooit
meer dan 5 minuten
vooraf.
Lachende
Patty Hearst
Hand in hand met haar ver
loofde, vpor.malig gevangen
bewaarder Bernhard Shaw,
heeft de gisteren vrijgelaten
Patty Hearst de pers te
Politiemannen bij
aanslagen in San
Salvador gedood
SAN SALVADOR (AFP) -
In El Salvador zijn gisteren
zestien politieagenten en leden
van de Nationale Garde (het
„leger") bij bomaanslagen in
San Salvador (de hoofdstad)
en in San Miguel om het le
ven gekomen.
De aanslagen zijn naar eigen
zeggen gepleegd door het
„ERP", het Revolutionaire
Volksleger, dat door de rege
ring van El Salvador wordt
beschouwd als een terroristi
sche organisatie. De aanslag
geldt als de ergste tot nu toe
in 's lands geschiedenis.
Er was sprake van drie bo
montploffingen in kazernes.
ERP deelde mee dat de aan
slagen een vergelding waren
voor de dood van een priester
op 20 januari, volgens de or
ganisatie een moord door de
autoriteiten.
SCHIPHOL - De KLM heeft
van staatssecretaris Smit-
Kroes (Verkeer en Waterstaat)
toestemming verkregen voor
de invoering van een nieuw,
sterk verlaagd, tarief op Aus
tralië. Het betreft de invoe
ring van een zogeheten Apex-
tarief. Dit tarief varieert voor
de diensten tussen Amster
dam en Sidney van 1.340 tot
2.340 gulden retour, afhanke
lijk van het seizoen. De tarie
ven gelden op basis van de
bestaande luchtvaarovereen
komst tussen Nederland en
Australië. De Australische
luchtvaartautoriteiten moeten
dit tarief nog goedkeuren.
WASHINGTON (Reuter) De rege
ring van president Carter zal zich
overigens neerleggen bij een Congres-
motie waarin voor de veiligheid van
Taiwan wordt ingestaan in het geval
van een aanval door de Chinese Volk
srepubliek, zo heeft de voorzitter van
het Huis van Afgevaardigden, Tho
mas O'Neill, gisteren meegedeeld.
Vice-premier Deng Xiaoping (Teng
Hsiao-Ping) van de Chinese Volksrepu
bliek heeft gisteren zijn bezoek van
drie dagen aan Washington beëindigd.
Hij heeft er danig afgegeven op de
Sovjet-Unie en Vietnam en geruststel
lende woorden gesproken over de po
sitie van Taiwan.
Vlak voordat Deng aan boord stapte
van de helikopter die hem van het
Witte Huis zou brengen naar de luch
tmachtbasis Andrews in Maryland om
er over te stappen in een straalvlieg
tuig van de Amerikaanse luchtmacht,
kreeg hij opnieuw een eresaluut van
negentien kanonschoten.
Van Andrews is de Chinese vice-pre
mier gegaan naar Atlanta in Georgia,
waar hij een rondreis van vijf dagen,
voor een inspectie van de Amerikaan
se industrie zou beginnen.
Teng wordt in Georgia, Texas en de
staat Washington vergezeld door mi
nister van handel Juanita Kreps en
speciaal-handelsvertegenwoordiger Ro
bert Strauss.
In Washington heeft Deng Xiaoping
de indruk achtergelaten dat een nieu
we periode in de Chinees-Amerikaanse
betrekkingen is begonnen. Hij is er
zeer goed gevallen bij de Senatoren,
onder wie er toch niet weinig waren
die vreesden dat het aanknopen van
formele betrekkingen met Peking, ten
koste van de relaties met de Chinezen
op Taiwan zou gaan.
Hoewel de vice-premier niet zover is
willen gaan te beloven dat Peking
nooit naar de wapens zal grijpen om
Taiwan in te lijven, heeft hij wel ge
zegd dat dergelijk optreden in de af
zienbare toekomst niet wordt overwo
gen.
Amerika zal voor China een niet-mili-
taire satelliet in een baan brengen,
waardoor tot in de verste hoeken van
de Volksrepubliek televisieprogram
ma's kunnen worden gerelayeerd.
Voorts zullen de Verenigde Staten een
atoomdeeltjesversneller van tussen de
100 en 200 miljoen dollar voor natuur
kundig onderzoek aan China leveren
die in Peking wordt geplaatst
woord gestaan. Patty Hearts
zat in de gevangenis vanwe
ge haar bemoeienissen met
de terroristische organisatie
Symbionees Bevrijdingsleger
waarmee ze ondermeer een
bankoverval uitvoerde. Zij is
van plan zich te gaan inzet
ten voor de hulpverlening
aan vrouwen.
Executies in
Peking
PEKING (Rtr, AFP) In
Peking zijn midden janua
ri zeven personen door een
volkstribunaal ter dood
veroordeeld en direct daar
na terechtgesteld door
middel van de kogel. Dit
heeft het dagblad van Pe
king gisteren gemeld.
Volgens het blad zelden
worden dit soort zaken ge
meld in bladen die ook be
schikbaar zijn voor buiten
landers werden er bij
een serie zittingen van het
tribunaal in de periode van
10 tot en met 20 januari 26
misdadigers en contra-revo
lutionairen veroordeeld.
Onder hen die direct na
hun terdoodveroordeling
werden terechtgesteld be
vonden zich volgens het
blad vroegere „rode gardis
ten", mensen die ten tijde
van de culturele revolutie
onder anderen moorden
hadden gepleegd en ge
roofd, maar ook drie man
nen, onder wie een vroege
re leraar in Peking, die
zich schuldig hadden ge
maakt aan verkrachting en
moord.
Van de andere negentien
wegens diverse misdaden
veroordeelden kregen er
nog zeven de doodstraf,
maar werd de datum van
de voltrekking ervan nog
niet vastgesteld. De andere
twaalf kregen lange gevan
genisstraffen.
MOSKOU (AFP) Andrej Sacharov heeft gisteren in Moskon
geprotesteerd tegen de omstandigheden waaronder het proces
tegen de drie Armeniërs, die inmiddels zijn terechtgesteld, is
gevoerd. Op een persconferentie verklaarde Sacharov dat de
hoofdverdachte, Zadikian, had geweigerd een verzoek tot gra
tie in te dienen.
Hij onthulde ook de namen van de andere twee veroordeel
den: Akop Stepanian en Zaven Bagdassarian. Het Russische
hooggerechtshof had geweigerd de identiteit van deze twee
bekend te maken.
De internationale federatie voor de rechten van de mens heeft
gisteren in Parijs een communiqué uitgegeven, waarin krachtig
geprotesteerd wordt tegen de executie van de drie Armeniërs
en tegen het feit dat het proces tegen de drie achter gesloten
deuren is gevoerd. De Armeniërs stonden terecht wegens een
aanslag op een trein van de ondergrondse in Moskou in janua
ri 1977. Zij werden ter dood veroordeeld en in de nacht van
dinsdag op woensdag is het doodvonnis voltrokken.
Sacharov deed- in een brief aan president Brezjnjev een be
roep op de president om de zaak tegen de drie te heropenen.
Hij verklaarde dat er alle reden was om aan te nemen dat er
sprake is geweest van een gerechtelijke dwaling of van een
opzettelijk verdraaien van de feiten. Er zijn mensen die kun
nen getuigen dat Zadikian op het moment van de aanslag niet
in Moskou was, aldus Sacharov.
Overigens begint Sacharov de moed min of meer te verliezen.
De meesten van mijn medestanders zijn gevangen gezet of
naar een kamp voor dwangarbeid gestuurd. Ik begin erg moe
te worden. Het soort leven dat ik leid vreet je op. Mijn
streven heeft me morele voldoening gegeven, meer niet Maar
hebben er nog anderen van geprofiteerd?"
Illlllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
CYCLOON VELT DECORS
Door een cycloon is gisteren zware schade toegebracht aan buitendecors van
de Universal Filmstudio's in Los Angeles. De schade wordt geraamd op een
miljoen dollar.