Wat nu nog hen misdrijf is, wordt straks de hobby van miljoenen rland staat een nieuwe rage achten: het zenden op de rband. Staatssecretaris Smit- van verkeer en waterstaat of deze week 22 kanalen van Tmc-band begin volgend jaar geven voor iedereen, die er heeft om zijn of haar stem ether te laten horen. Dat ent, dat men voor het rela- ttele bedrag van enkele hon- n guldens legaal kan gaan Vanuit huis, maar ook de auto en plezierboot, endertjes, die van door de joedgekeurde makelij moeten :ijn uiterst handzaam. Als ze n auto zijn geplaatst, is er eerste gezicht weinig ver met de officiële mobilofoon Ie PTT. Maar het zendbereik ringer en de vrije ether zal waarschijnlijk propvol zitten met andere zendamateurs. Even een boodschapje via de autozender naar huis dat het eten warm ge zet kan worden een droom beeld van veel huidige 27mc-ers zal er daardoor naar alle waar schijnlijkheid niet bij zijn. Alvorens zo'n bericht doorgegeven kan wor den zullen vele andere amateurs uit de ether „gebroken" moeten worden, hetgeen zoveel betekent als vriendelijk verzoeken of men een ander kanaal op wil zoeken. Als dat vele malen moet gebeuren is de hongerige automobilist in middels thuis; als hij tenminste niet op noodlottige wijze van de weg is geraakt wegens gebrek aan aandacht voor het stuurwiel. Als dat gebeurt is een automobi list met een privé-zendertje in de buurt wel weer een uitkomst. Hij kan snel hulp oproepen. Het Ministerie van verkeer en wa terstaat verwacht dat er over en kele jaren maar liefst een miljoen privé-zendertjes in gebruik zullen zijn. Het wordt dus vol in de ether, propvol. De huidige zenda mateurs, die tegen de verdrukking in jaar in jaar uit met hun zender in de lucht bleven, zijn daar niet onverdeeld blij mee. Het roerige wereldje van de 27mc-ers is weer eens scherp verdeeld. Maar ook onder diegenen die altijd hebben gepleit voor het beschikbaar stel len van een „burgerband" naar voorbeeld van de Amerikaanse „citizens-band", zijn er die het be sluit van de staatssecretaris graag anders hadden gezien. Radio-bargcens Toen de citizens band in de Verenigde Staten populair werd onder vrachtautochauffeurs ontwikkelde zich daar een onderlingradiotaalgebruik waarmee men elkaar op de hoogte ging stellen van bijzonderheden onderweg. Wim Bloemendaal heeft daarvan een lijst samengesteld, en dat is een overzicht geworden van vrachtautobargoens dat vaak uitblinkt door originaliteit. Helaas laten veel uitdrukkingen zich onmogelijk vertalen. Eén van de belangrijkste „taken" werd het waarschuwen voor politiecontroles. Een politieagent werd aangeduid als „bear (beer); een politiehelikopterals „bear in the sky (beer in de lucht). Wie desondanks een boete moest betalen was feedinthe bears"(de beren aan het voeden). Werd ergens een snelheidscontrole gesignaleerd, dan hoorden de chauffeurs de waarschuwing comb your hair" (kam je haar) of ging het gesprek plotseling over een double nickle" (een dubbele stuiver, om „55" aan te duiden, de maximum snelheid in mijlen). Een slechte weg is een „religious road", een weg waar je Godsvertrouwen nodig hebt. En een staat waar geen sneeuw wordt geruimd is een „religious state", omdat men er daar van uit gaat dat God de sneeuw heeft laten vallen en 'm ook wel weer zal opruimen. Ook onder de Nederlandse vrachtautochauffeurs heeft zich een eigen vaktaal ontwikkeld, die voor buitenstaanders volstrekt onverstaanbaar is. Zolang het duurt. Wim Bloemendaal: „Inde VS zijn de gewone automobilisten de vrachtautotaai overgaan nemen. De chauffeurs vinden er daar nu niets meer aan. En daarmee dreigt een leuke traditie verloren te gaan. Een illegale zender van de ouderwetse hobbyist: korte-golf-apparatuur. Begin volgend jaar wordt een thans nog veelvuldig gepleegd misdrijf gelegaliseerd en staatssecretaris mevrouw Nelie Smit- Kroes verwacht dat het daarna niet lang zal duren voordat rond een miljoen Neder landers zich „zendamateur" zullen noemen. Amateurs waar de echte „zendgemachtig den", die maanden en soms jaren hebben moeten pezen om het vereiste papiertje te pakken te krijgen, de neus voor zullen op halen, maar die desondanks enthousiast de ether zullen vullen met vrolijk gebabbel, met ontvangstrapporten en ongetwijfeld ook met waarschuwingen aan weggebrui kers voor hier en daar verdekt opgestelde politieagenten. De „27 MC" wordt legaal, en de duizenden liefhebbers riskeren straks geen inbeslagneming meer van hun Ministerie van Verkeer en Waterstaat geeft strijd tegen „27 MCers" op apparatuur en een veroordeling wegens overtreding van de Telefoon- en Telegraaf- wet van 1904 tot maximaal vijfduizend gul den boete of zes maanden gevangenis schap plus de kans dat een soms hoogno dig „bewijs van goed gedrag" niet wordt uitgereikt omdat er nu eenmaal een „mis drijf" in het strafregister staat vermeld. Het Ministerie van verkeer en waterstaat heeft de strijd opgegeven. Terwijl de „27 MC'ersde „burgerbandgebruikers" of de „amateurs van de citizens band" zoals ze zichzelf noemen, jarenlang actie voerden voor toekenning van die ene golflengte in de 11 meter-band stootten zij voortdurend de neus en ook de verwijzing naar het buitenland, waar „collega's" in West-Duits- land, Luxemburg, Frankrijk, Zwitserland, Ita lië, Portugal, Zweden, Noorwegen en IJs land en niet te vergeten de Verenigde Sta ten al jaren legaal gebruik van zo'n „bak je" maken, vermocht de autoriteiten hier niet te imponeren. Zelfs werd enkele jaren geleden een „D-machtiging" ingevoerd, een zenddiploma waarvoor weinig techni sche kennis vereist is, maar rijkspolitie en PTT bleven geconfronteerd met een niet in te dammen stroom van verbalisabelen die, thuis en in de auto, naar hartelust bléven zenden. „Een voorzichtige schatting van het aantal 27 MC'ers komt uit op 50.000 a 100.000" zegt de heer R. J. van der Hoe ven uit Terneuzen, secretaris van de Ne derlandse Citizens Band Federatie (NCBF), die zelf 3000 a 4000 leden telt. Piraten Maar of de straks gelegaliseerde mogelijk heid een alternatief biedt voor de honder den „etherpiraten", die veelal gebruikma ken van een golflengte rond de 190 meter en behalve in Oost-Groningen in met name de grensgebieden van heel Nederland er hun hobby van maken grammofoonplaten te draaien en „rapport te vragen" is de vraag. „De 27 MC is niet geschikt voor muziek", zegt de heer Van der Hoeven. „De aantrekkingskracht ligt in de communi catiemogelijkheid; in de wijze waarop met wildvreemden contact kan worden ge maakt. Dat er, hoewel deze vorm van zen den nu nog verboden is, zoveel mensen veel geld neertellen om zo'n apparaat te kopen bewijst wel dat ermee in een be hoefte wordt voorzien". „Oompie Koerier", die ergens in Oost-Gro- ningen een behoorlijk luisterpubliek vrijwel dagelijks pleziert met het uitzenden van smartlappen, heeft in elk geval al te ken nen gegeven daarmee door te gaan. Met het legaliseren van een deel van het amateur-zenden lijkt ook andersoortige pi raterij niet ten einde te zijn. Het 27MC-we- reldje heeft deze week roerig gereageerd op het besluit van de staatssecretaris. Men is er vooral boos over het feit dat al leen op frequentie-modulatie (FM) mag worden gezonden. Op de 27MC-band stond het deze week bol van geluiden tégen de nieuwe regeling. Als afgegaan wordt op deze eerste, emotionele reacties, moet worden geconcludeerd dat een belangrijk deel van de huidige 27MC-ers gewoon door blijft zenden zoals het dat nu doet. En dus onwettig. In een deze week in Den Haag verspreid stencil werd zelfs gesugge reerd dat het bestuur van de Nederlandse Citizens band Federatie zélf met het door de 27-MC-ers betwiste voorstel bij de staatssecretaris is gekomen, omdat enkele bestuursleden financieel belang zouden hebben bij de handel in de apparatuur, die door de PTT zal worden goedgekeurd. Vrachtautochauffeurs Ook niet erg verheugd toont zich Wim Bloemendaal, presentator van het radiopro gramma „Truck" dat elke woensdagmorgen tussen vijf en zeven uur door de VARA wordt uitgezonden op Hilversum 3. De „ci tizens band" is daarin een regelmatig te rugkerend onderwerp, want veel vrachtau tochauffeurs hebben de 27 MC ontdekt als uniek middel waarvan overigens slechts beperkt gebruik kan worden gemaakt, want bij terugkeer in Nederland dreigt nog steeds inbeslagneming van de apparatuur, die men in ons land niet eens in bezit mag hebben, laat staan gebruiken. „Dat is voor die chauffeurs, die anderhalf uur no dig hebben om bij de grens te komen en daarna soms weken in het buitenland rondtoeren een frustrerende zaak", zegt Bloemendaal, „terwijl de oplossing zo sim pel is. In het programma heb ik regelmatig de vraag gesteld of het niet mogelijk zou zijn het „bakje" bij binnenkomst in Neder land te verzegelen, maar de douane wil daar niets van weten. Hij is echter niet onverdeeld gelukkig met de komende legalisatie. „De citizens band vormt voor de chauffeur een fantastische mogelijkheid voor contact met collega's. Maar het ziet ernaar uit dat Jan en Alle man zo'n ding aan zal schaffen. Dan is de charme voor de chauffeur wel verdwenen. In de Verenigde Staten is dat trouwens al het geval. Het gebruik van de 27 MC is daar begonnen, in de zuidelijke staten, door vrachtautochauffeurs. En die ontwik kelden in de loop van de tijd een eigen radiotaal, om collega's ervan op de hoogte te stellen wat ze onderweg tegenkwamen. Dat konden snelheidscontroles zijn, ver keersongelukken, gevaarlijke rijders of slechte wegen. Ze vroegen elkaar inlichtin gen over goede en slechte chauffeursca- fé's en wezen via de radio de weg naar vreemde steden. Maar sinds de meeste gewone automobilisten ook zulk speelgoed in de wagen hebben is de lol eraf. Veel vrachtautochauffeurs in de VS hebben hun zender al uit hun cabine gesloopt. Ze vin den er niets meer aan. En ik ben bang dat dat in Nederland net zo zal gaan." Niet nodig „Als er over de citizens band wordt ge praat in Nederland wordt ook altijd Ameri ka als voorbeeld gesteld", constateert Wim Bloemendaal, „maar dat is onzin. De Ame rikaanse situatie is niet met de onze te vergelijken. In de VS kan het uren duren voordat je op de stille wegen in het uitge strekte land een tegenligger tegenkomt. Wanneer er iets gebeurt - pech, een onge luk staat de chauffeur vaak machteloos. Het volgende dorp kan tientallen kilome ters verder liggen. Via de radio kan zo'n pechvogel collega's oproepen en die ver schijnen dan snel ter plaatse. Maar in Ne derland of West-Europa, met z'n dichte be volking, z'n praatpalen langs de kant van de weg, met overal dorpen en druk ver keer is zo'n situatie uiterst zeldzaam. Wat hier blijft is het isolement van de vrachtau tochauffeur die dagen en weken onderweg is en voor wie de afleiding van de 27 MC bijzonder belangrijk is. De enige functie die overblijft als inderdaad iedereen met een zendertje in z'n auto gaat rijden is verkeersinformatie en de mogelijkheid om de wagen snel door een onbekende stad te loodsen. De particuliere chauffeur kan op alle mogelijke manieren afleiding vin den. Maar ik vrees dat hij, na de mist lamp, straks ook zo'n „bakje" zal aanschaffen, als nieuw statussymbool". Niet technisch De vrees van Wim Bloemendaal wordt door de heer Van der Hoeven bevestigd. „Ik verwacht dat 't gebruik van de 27 MC enorm zal gaan toenemen wanneer die zendmogelijkheid is gelegaliseerd en dat ook omdat het systeem zo eenvoudig is. Men hoeft straks maar voor zo'n 300 gul den een door de PTT goedgekeurd appa raat te kopen, een antenne te bevestigen en een paar knoppen in te drukken en klaar is Kees. Kennis van de techniek is niet langer noodzakelijk. En de mogelijkhe den zijn enorm. Het wordt, dat voorspel ik, de hobby van honderdduizenden mensen."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 23