„Je krijgt toch
zo'n gevoel dat
al het oude
nu voorbij is
£cidóC@outti/nt
NU 30%
IJKSSUBSIDIE
ROCKWOOL
DUWMUUR-
ISOLATIE.
Calotec 8.V.
hunnenland
ent
163 jaar
5,-Oud
Verdwijnen cent kritisch ontvangen
PvdA wil
controle
op banken
Consumptief krediet
Centenkwestie
Betere voorlichting
gewenst over
inenting tegen polio
,NKV is niet
katholiek genoeg
Hogere straf geëist tegen
popster Herman Brood
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 26 JANUAR11979 PAGINA 9
X
3,
W HAAG - Het ziet
ar uit dat de rol
de cent, onze
yfleinste munteenheid,
linnen afzienbare tiid
uitgespeeld. Staats
ecretaris Nooteboom
inanciën) zei donder-
ig in de Tweede Ka
ter dat hij met be
langstelling een voor
meld uit Zweden
ilgt dat inhoudt, dat
kleinste munteen-
9 leid ais betaalmiddel
'rfebouden blijft.
Zweden wordt bij de
•taling afgerond naar
iven of naar beneden,
laar de prijzen worden
it de de öre nauwkeurig
igegeven. Zo'n situatie
zich in Nederland ook
innen voordoen. Een
inkelier bijvoorbeeld zal
in tot op de cent nauw-
•urig zijn prijs moeten
••tstellen (ook als deze
f 1.78 zou bedragen)
iar bij de betaling kan
',erond worden, al naar
naar boven of
lar beneden.
staatssecretaris be-
igde dat hij er niet
ir voelt tegemoet te ko-
?n aan de behoefte aan
(steeds zeldzamer) cen-
in; de aanmaakkosten
*n een cent bedragen al
leent
is nog geen sprake
jn een laten vervallen
in de cent als munteen-
iid; daarvoor moet eerst
in verandering in de
iuntwet worden aange
dacht.
e cent werd in Neder-
pd in 1816 ge'introdu-
lerd na zijn debuut in
'92 in Amerika. Tot 1887
rouleerde zowel de halve
de hele cent en waren
beide munststukken in
jper uitgevoerd. Daarna,
1941, werden ze uit
ms gemaakt, en prijkte
het muntstuk de Ne-
•Iandse leeuw. In die
•iode bestond ook de
'enaamde halve stuiver,
nu nog in Suriname
de Antillen in omloop
De huidige cent en
:ver zijn vanaf 1948 in
loop geweest.
DEN HAAG - Een postor
derbedrijf dat 11,50 be
taalt voor een tientje losse
centen ora daarmee een re
clamecampagne, waarin Ne
derlands meest verguisde
munt een belangrijke rol
speelt, te kunnen uitvoeren.
Een bank in Zeeland, die de
slogan: bij ons is uw gulden
een daalder waard, van de
markt leende, en voor een
gulden losse centen 1,50
neertelde om de met centen
woekerende detaillist tevre
den te kunnen stellen. Een
Haagse bakker, op wiens
winkeldeur de transactie
van een gulden centen voor
1,25 wordt voorgesteld. En
dat alles in schril contrast
met de uitspraak van ach
tereenvolgende ministers
van Financiën, dat er cen
ten genoeg zijn en dat er
geen enkele reden tot een
verhoogde aanmaak is.
In theorie heeft het ministe
rie altijd gelijk gehad. In
Nederland zijn 1,7 miljard
centen in omloop en jaar
lijks worden er 40 miljoen
nieuwe aangemaakt. Elke
Nederlander heeft, zo leert
een eenvoudig rekensomme
tje, op die manier ten min
ste 125 centen in zijn bezit.
Maar zoals gezegd, dat is al
lemaal theorie. Want in de
praktijk is de cent spoor
loos. Met name de laatste 10
jaar was er voor de Rijks
munt geen aanmaken aan.
Jaarlijks werden meer cen
ten in omloop gebracht,
maar alsof de duvel ermee
speelde, het tekort aan deze
in het dagelijks betalingsver
keer zo onmisbare munt
werd steeds groter. „We heb
ben geen idee waar al die
centen blijven", zegt een
woordvoerder van de Rijks
munt. „Er is nooit echt on
derzoek naar gedaan, we
vermoeden dat centen, om
dat ze te zwaar zijn in de
portemonnee in verhouding
tot hun waarde, thuis wor
den gelaten. In potjes belan
den, gespaard worden voor
het kaartspel en vanwege
hun vermeende waarde ook
worden gehamsterd. En een
SENTIMENTEN ROND DE CENT
9?
deel verdwijnt vermoedelijk
in de goot".
Dat die cent waarde zou
hebben, berust overigens op
een diepgeworteld misver
stand. Een cent kost 0,8 cent
aan brons, dus minder dan
een cent Bovendien is de
cent als materiaal vanwege
de weinig gangbare legering
slecht verkoopbaar. De be
langrijkste reden van de
problemen rond de cent is
ongetwijfeld de geringe
waarde die de munt verte
genwoordigt Wim Sonne-
veld's overbekende mijme
ring over de rijkdom van
een cent doet nu niet meer
dan herinnering levendig
houden aan een allang voor
bije tijd. Geen voorbijganger
zal nog door de knieën gaan
om een cent op te rapen. En
zelfs de oogjes van een kleu
ter zullen nauwelijks nog
glimmend gestemd raken bij
de vondst van een cent in
de zandbak. Toch is de cent
voor met name de wat oude
ren zeker niet waardeloos.
Een Haagse broodbakker
zegt: „Ik heb mijn winkel in
een wijk met veel bejaarden.
Mensen die hebben geleerd
iedere cent om te draaien
voor ze hem uitgeven. En
dat eigenlijk uit gewoonte
nog doen. Ik zorg dat ik al
tijd centen heb, want die
mensen kijken je boos aan
als je zegt: mag ik die cent
laten zitten tot morgen? Die
mensen hebben nog een
enorme band met de cent.
Begrijp me goed, ik zelf zal
er geen nacht van wakker
liggen als het ding ver
dwijnt. Dat lossen we in de
winkel heus wel op". En een
melkventer tenslotte: „Ja,
wat zal ik ervan zeggen. Die
dingen hebben natuurlijk
twee kanten. Kijk, het zal
me ergens een zorg zijn dat
die cent er straks niet meer
is. Er zijn ergere dingen in
de wereld. Maar aan de an
dere kant zeg je toch: ver
domme, weer een stukkie
traditie weg. Ik word nou
misschien een beetje senti
menteel, maar vroeger kon
je wat met zo'n cent. Eigen
lijk is het natuurlijk nog een
beetje symbolisch, hè. Zo
van: nou is het echt afgelo
pen en is al het oude voor
bij".
TON VAN BRUSSEL
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG - Detailhandel, consumen
tenorganisaties en vakbonden hebben
grote bezwaren tegen de plannen van
staatssecretaris Nooteboom van Finan
ciën om de jaarlijks groeiende tekorten
aan centen niet langer aan te vullen.
Algemeen wordt verwacht dat de
maatregel sterk prijsverhogend zal
werken.
Met name het Koninklijk Nederlands
Verbond van Ondernemingen is uiterst
verrast door het voornemen van de
staatssecretaris, omdat de bewindsman
eerder deze maand in een vergadering
van de vaste Kamercommissie nog had
gezegd, niets te voelen voor het ver
dwijnen van deze kleinste munt. „We
begrijpen niet", aldus een woordvoer
der, „dat de overheid, die zelf steeds de
minimumprijzen voor bijvoorbeeld
brood, suiker en melk vast moet stellen,
dit kan overwegen. Prijsverhogingen
zullen in dat geval zeker niet tegen te
houden zijn. Als rekeneenheid is de
cent nog steeds zeer belangrijk en mag
de munt nooit verdwijnen".
De Consumentenbond en het Consu-
mentencontaet hebben soortgelijke be
zwaren. Volgens het Consumentencon
tact moet de cent dan maar van een
goedkoper materiaal worden vervaar
digd.
De FNV wil zich over het kostenaspect
van de productie van centen (een cent
kóst 0,8 cent aan materiaal en 2 cent
aan productiekosten) niet uitlaten. „Dat
is ons probleem niet. V/ij vinden dat de
cent hoe dan ook moet blijven en dat
elke prijsverhoging als gevolg van een
eventueel verdwijnen, moet worden af-
DEN HAAG De PvdA-
fractie in de Tweede Kamer
maakt zich zorgen over de
toeneming van aktiviteiten
van de banken op het gebied
van het reiswezen. Hierdoor
zou onder meer het midden-
en kleinbedrijf grote concu-
rentie worden aangedaan.
Dit bracht de PvdA-fractie bij
monde van Mevr. Epema-
Brugman naar voren bij de
bespreking van de begroting
van financiën. Minister An-
driessen (Financiën) ziet ech
ter geen reden tot ingrijpen.
Volgens hem beperken de
banken zich tot het bemidde
len voor derden. Van overna
me van touroperators of een
vergroting van de machtsin
vloeden van banken is geen
sprake, aldus de minister.
Financiën
dicht mazen in
belastingwetten
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG - Staatssecreta
ris Nooteboom (Financiën) is
druk bezig met het dichten
van de mazen in de belas
tingwetgeving, maar de mate
rie is zo gecompliceerd dat
het nog lange tijd kan duren
voor een bevredigende oplos
sing is bereikt.
De bewindsman deelde don
derdag in de Tweede Kamer
mee dat over enkele weken
het eerste deel van de zoge
naamde reparatiewetgeving
bij de Kamer zal arriveren.
Onder meer bevat het enkele
maatregelen op het gebied
van de rente-aftrek; deze
wordt niet afgeschaft, maar
wel worden voorzieningen ge
troffen om de mogelijkheden
tot oneigenlijk gebruik te ver
kleinen.
Berouwvolle
inbreker
BORNE Een inbreker
heeft het geld dat hij bij een
inbraak in een keukencen
trum had ontvreemd, uit be
rouw in een envelop naar de
politie gezonden.
In een brief die bij de 120
gulden aan bankbiljetten zat,
bood de inbreker zijn excuses
aan voor zijn daad, zonder
echter zijn naam te noemen.
VANUIT de Tweede Kamer is opnieuw aangedrongen
op maatregelen tegen het nog sterk toegenomen con- 1
sumptieve krediet. Doordat vrijwel iedereen zeer ge
makkelijk bij banken en andere geldschieters kan le
nen, komen steeds meer mensen in financiële moeilijk
heden. Mensen, die dat zichzelf weliswaar hebben aan
gedaan, maar die door de vaak overenthousiaste en
soms misleidende reclame voor het krediet, tot hun
overvloedige geld lenen zijn gekomen.
N*AAST deze individueel soms fnuikende kant van het
toegenomen consumptieve krediet is ook een ander ele
ment van belang. Het is in strijd met de geest van het
kabinetsbeleid dat het consumptiegedrag van de men
sen alsmaar wordt bevorderd door haast buitensporige
mogelijkheden om geld te lenen. Wie de krediet-markt
bekijkt kan niet anders dan de indruk krijgen dat het
geld niet opkan. Maar wie de bewindslieden van het
kabinet Van Agt aanhoort, weet dat onder meer de te
rugvallende economie ons noopt tot een vrij aanzienlij
ke mate van versobering.
Het is in dat licht gezien vreemd dat het juist de
Rijkspostspaarbank is, die in korte tijd een belangrijk
deel van de markt van het consumptief krediet heeft
veroverd. Het is op zich te verdedigen dat dit over
heidsbedrijf zich op een kennelijk willige markt be
geeft. Maar de nadelige effecten overheersen in dit ge
val. Zo kan het bijvoorbeeld niet anders, of een deel
van de Nederlanders die zich voorheen tien keer be
dachten alvorens geld voor consumptieve doeleinden te
lenen, is over de drempel geholpen toen ook de
achtenswaardige Rijkspostspaarbank reclame voor het
consumptieve krediet ging maken. Een terughoudend
overheidsbeleid op dit gebied, zoals minister Andriessen
gisteren heeft aangekondigd, is in het belang van het
stimuleren van de versoberingsgedachte.
STAATSSECRETARIS Nooteboom heeft weinig sym
pathie voor de cent. Hij wil het behoud ervan niet na
drukkelijk nastreven. Hetgeen betekent dat de cent
langzaam zal uitsterven.
LOUTER financieel gezien is dat niet zo gek. Maar
psychologisch werkt het averechts. Je kan niet met de
mond versobering preken, en tegelijkertijd met de hand
de kleinschaligheid in het muntstelsel laten verdwijnen.
Juist in deze tijd moet het aloude gezegde, ook voor
onze munt, weer opgeld doen: „Wie het kleine niet eert,
is het grote niet weerd".
Angel Dust" onder opiumwet
UTRECHT (ANP) Staatsse
cretaris Veder-Smit (volksge
zondheid) heeft het middel
phencyclidine (beter bekend
als „Angel Dust") onder wer
king van de opiumwet ge
bracht. Het van 12 januari
daterende besluit is opgeno
men omdat phencyclidine nu
ook op de Nederlandse markt
wordt aangeboden.
onwettig bezit van en handel
in „Angel Dust" dezelfde
straffen als voor stoffen als
LSD en heroïne. Volgens het
ministerie is er vooral in de
Verenigde Staten sprake van
„aanmerkelijk" misbruik van
het middel. Er zijn daar in
1977 meer dan honderd over-
lijdensgevallen en ruim vier
duizend spoedopnamen in zie
kenhuizen gerapporteerd in
verband met het gebruik van
phencyclidine.
iAM-uropa-
JDHjnderhulp
n
1 de krant van dins-
p s 23 januari plaat-
lC n wij een artikel
ïr de Stichting Euro-
at i23Kmcterhulp, die zich
1808 i doel stelt kinderen
cintpn verschillende lan-
voor een vakantie
^jer te brengen in
flerlandse gastgezin-
I in de hoop dat er
PI II meer duurzame
OMJid ontstaat, waar
in de kinderen,
lArgaans levend in
"Tste omstandigheden,
kans krijgen zich
n hun omgeving
tillen.
t bij dit artikel afge
likte informatieadres
[r Den Haag en om-
g blijkt inmiddêls
jkraclPr verhuizing) te
gewijzigd.
Interesseerden kun-
fi zich opgeven of
fere informatie krij-
l bij: mevr. M.H.
1 Hessem-Muller, mr
prbeckestraat 34
idland, telefoon
i 81-1676.
ROTTERDAM (ANP) Bij veel mensen die al
volledig tegen polio zijn ingeënt bestaat grote
onzekerheid over de vraag of men toch niet door
de ziekte besmet kan worden. Een betere voor
lichting zou angst en onzekerheid kunnen wegne
men en bovendien kunnen voorkomen dat men
sen onnodig meedoen aan entingsacties.
Dat is een van de conclusies die kunnen worden getrokken uit
een sociologisch onderzoek dat twee wetenschappelijke mede
werkers van de Erasmusouniversiteit in Rotterdam hebben in
gesteld naar de motieven van menzen om zich al dan niet
tegen polio (kinderverlamming) te laten inenten. Het onderzoek
werd verricht in een aantal Zuidhollandse gemeenten en be
perkte zich voornamelijk tot gereformeerden.
Redenen om zich niet te laten inenten waren ondermeer dat
het uit godsdienstig oogpunt niet is toegestaan een voorbe
hoedmiddel tegen bijvoorbeeld ziekten te gebruiken. Het gaat
om een beproeving en wie zich laat inenten heeft onvoldoende
vertrouwen op God. Zij behoren niet tot de standvastigen in
het geloof. Verder vonden sommige „weigeraars" de ziekte, in
verhouding tot andere verschijnselen in onze samenleving, niet
ernstig te noemen.
Degenen die zich voor het eerst hadden laten vaccineren, voer
den ondanks godsdienstige bezwaren aan dat de ziekte nu
heerst en dat inenting dan geen voorbehoedmiddel, maar een
geneesmiddel is. Sommigen hadden hun bezwaren laten varen
en zich bij inenting neergelegd op uitdrukkelijk verzoek van
de kinderen.
ADVERTENTIE
9- Uw erkende Rockwool dealer:
postbus 185
2250 AD Voorschoten
tel.: 01717-5913
Sneeuwcent
voor
melkman
DEN HAAG Melkbezor
gers uit verschillende de
len van het land hebben,
nu de winter het zo moei
lijk maakt de melk aan
huis te leveren, hun orga
nisatie gevraagd of ze iets
meer geld mogen bereke
nen. Het bestuur van de
Nederlandse Melkhadela-
ren Organisatie heeft hun
laten weten dat het, af
hankelijk van de plaatse
lijke situatie, verantwoord
kan zijn een cent per liter
melk meer te rekenen.
Het verkeer heeft vanochtend
door de verse sneeuw weer in
de knoop gezeten. Ook op
veel doorgaande wegen was
het moeilijk, en vaak lang
zaam, rijden.
Zeeland heeft visite. Vele
honderdduizenden koolganzen,
rietganzen, meerkoeten en
wilde eenden zijn op de eilan
den, waar verhoudingsgewijs
weinig sneeuw ligt, neerge
streken om nog wat voedsel
te vergaren. De Zeeuwse boer
bekijkt het zorgelijk, want er
is pas ingezaaid.
99
HEERLEN Drie prominente NKVers, gepensioneerde be
stuurders, hebben besloten hun lidmaatschap op te zeggen.
Zij hopen aansluiting te vinden bij het CNV. Hun voornaam
ste grief is, dat het huidige NKV te weinig vanuit een katho
liek standpunt opereert.
Op een persconferentie werden gisteren in Heerlen de motie
ven van de drie toegelicht Het gaat om Frans Dohmen (68),
oud-voorzitter van de Hogere Katholieke Mijnwerkersbond, Jos
von Berg, (63), oud-vice-voorzitter van de Ambtenarenbond
Kabo, en Jan Maenen (76), oud-voorzitter van de voormalige
KAB-Limbu. Deze laatste was donderdag door ziekte niet aan
wezig.
Namens de drie zei Frans Dohmen: „We hebben geen achter
ban meer, maar wel nog zoveel invloed, dat we mogen ver
wachten dat heel wat katholieke arbeiders in Limburg ons
voorbeeld zullen volgen." De stap van de drie oud-bestuurders,
die door het NKV zeer wordt betreurd, is geïnspireerd door
het voornemen van NW en NKV om in 1980 te fuseren. Nu
zijn zij nog verenigd in een federatie. „Het NW heeft nooit
het bestaansrecht van confessionele organisaties erkend" aldus
Dohmen. „Gelukkig is het CNV niet bereid geweest mee te
doen aan een eenheidsvakorganisatie. Dat zou een ramp zijn
geweest voor de Nederlandse arbeiders."
AAGEMEMESZ REIKT GOUDEN PLAAT UIT
OP BORDES GERECHTSGEBOUW
LEEUWARDEN „On
danks dat ik beroemd
ben, heb ik straf ver
diend", zei gisteren de
bekende popmusicus Her
man Brood tegen het
Leeuwarder Gerechtshof.
Hij moest voor dit colle
ge verschijnen, omdat hij
hoger beroep had aange
tekend tegen een vonnis
van de politierechter te
Groningen, waarbij hij
was veroordeeld tot drie
weken gevangenisstraf.
De procureur-generaal
bij het Leeuwarder Hof,
mr H. Niemeijer, vond
deze straf zelfs te licht
en eiste nu twee maan
den gevangenisstraf. Aan
de popmusicus waren
twee inbraken, waarvan
een in een opleidings
school voor apothekers
te Groningen en het
voorhanden hebben van
harddrugs ten laste ge
legd.
Mr Niemeijer legde in zijn
requisitoir vooral de nadruk
op de bij deze inbraken ge
pleegde diefstallen. De be
kende zanger-gitarist is al
vaker met de justitie in aan
raking geweest. Bovendien
loopt er nog een zaak tegen
hem. Hij is nu echter weer
volledig op het goede pad
en scoort in de popwereld
succes op succes.
De raadsman van Herman
Brood, mr A. Fokkema uit
Groningen, bepleitte een
voorwaardelijke straf of een
geldboete. Bovendien had hij
een bijzondere sanctie op
het oog: het geven van een
benefit concert door zijn
cliënt ten bate van een
stichting die een liefdadig
doel nastreeft. Het Hof zal
over veertien dagen uit
spraak doen.
De komst van Herman
Brood naar Leeuwarden ver
oorzaakte wat chaotische
Op het bordes van het gerechtshof in Leeuwarden kreeg
popster Herman Brood (midden) gisteren een gouden
plaat uitgereikt door „vakgenoot' Aage Meinesz (tweede
van links). Brood hoorde in hoger beroep twee maanden
tegen zich eisen wegens het plegen van inbraken en het
in bezit hebben van harddrugs.
toestanden bij het Gerech
tsgebouw. Het bordes was
gevuld met enkele honder
den fans, voornamelijk mid
delbare scholieren die dit
gebeuren niet wilden missen.
Brood's platenmaatschappij
Ariola had de beroepzaak
voor het gerechtshof boven
dien aangegrepen voor een
stunt: de uitreiking van een
gouden plaat aan Brood
vöor zijn elpee „Cha cha".
Voor dit doel was Aage
Meinesz uit Goes naar de
Friese hoofdstad gehaald.
Samen met Herman Brood
begaf hij zich naar het Ge
rechtsgebouw waar boven
op het bordes de gouden el
pee uitgereikt werd. Het ge
zelschap keerde daarna te
rug naar een restaurant in
Leeuwarden, waarvan de
ruiten door opdringerige
fans bijna kapot gedrukt
werden.
Door de zaak-Brood was de
parketpolitie genoodzaakt
het gehele Gerechtsgebouw
hermetisch af te sluiten. Ad
vocaten die voor andere za
ken kwamen, konden slechts
met moeite het Gerechtsge
bouw betreden. Bepaalde za
ken werden voorlopig uitge
steld. Tot tweemaal toe
moest de Leeuwarder politie
enige drang uitoefenen om
vrij baan te maken voor ge
rechtsdienaren. De komst
van vele muziekfans zorgde
ervoor dat het verkeer rond
om het Gerechtsgebouw
meerdere malen vast kwam
te zitten.
In de afgelopen nacht en och
tend trok een zone met sneeuw
over ons land, waardoor de
sneeuwlaag die reeds over ons
land lag, weer wat dikker is
geworden. Er ligt rond 1 cm in
Zeeland tot omstreeks 25 cm op
veel plaatsen langs onze oost
grens. Een slecht weergebied,
dat nu nog ten noorden van
Londen ligt zal morgen in de
loop van de dag bij ons opnieuw
sneeuwval gaan brengen. In het
temperatuurverloop zal ook
maar weinig verandering ko
men. Het kan in de nacht licht
vriezen en op de dag zullen de
temperaturen om het vriespunt
liggen. Dit kwakkelweer is het
gevolg van de aanwezigheid van
een lagedrukgebied, waarvan
het centrum zich vanmorgen
boven de Noordzee bevond.
Vooruitzichten voor zondag:
enkele buien en weinig verande
ring in temperatuur.
aantal uren zon 0 tot 4
min. temp. omstreeks -1 gr.
max. temp. omstreeks +3 gr.
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur 80 procent kans
op een geheel droog etmaal 50
procent.
Mix Nmt»
fËr
