Filmcyclus uit de jaren dertig
Billy Wilder en
het oude Hollywood
Formule i
Syntagma Musicum
Concert in Huys Dever
'T SLOKKIE
Een aubade
aan het bier
„Bedden" in Rijnlands
DEZE WEEK IN DE BIOSCOPEN
De boze
wereld
gezien door
de ogen van
konijnen
En verder....
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 19 JANUAR11979 PAGINA 7
Tot nu toe gold ik, onbetwist, als de Karl Marx van het Nederlandse
drankmisbruik en al is mijn werk "Kroeglopenniet zo dik als "Het
Kapitaal", de verwervingskosten die ik er in investeerde, hebben stellig
een kapitaal belopen.
Simon Carmiggelt.
LEIDEN Het Filmhuis
van het Leids Vrijetijdscen
trum aan de Breestraat 66
organiseert eind januari en
in de maand februari een
filmcyclus van zes avonden
met films uit de dertiger
jaren, zowel Nederlandse
als buitenlandse.
Op donderdag 25 januari
begint de cyclus met twee
Nederlandse films, te weten
een film gebaseerd op het
boek „Op hoop van zegen"
van Herman Heijermans,
gemaakt door A. Benno en
de film „De Steeg" van Jan
Koelinga, een portret van
een arbeidersstraatje in
Rotterdam.
Op donderdag 1 februari
vertoont het filmhuis „Pea
ce and Plenty", een korte
Engelse documentaire van
Ivor Montagu uit 1939 over
de gevaren van het fascis
me en „Little Ceasar" van
de Amerikaan Mervyn Le-
Roy uit 1930, de eerste
Amerikaanse gangsterfilm
met in de hoofdrollen Ed
ward G. Robinson en Doug
las Fairbanks jr.
Op donderdag 8 februari
worden er twee Franse
films gedraaid, namelijk
„Dogent Eldorado du di-
manche" van Marcel Carné
uit 1932 en „Le régie du
jeu" van Jean Renoir uit
1939, een beroemde speel
film over een oceaanvlieger
die, als hij in Parijs landt,
verzeild raakt in talloze ver
wikkelingen.
Donderdag 15 februari staat
weer in het teken van de
Nederlandse films; een ko
mische film van Max de
Haas uit 1931 over een hoge
hoed die na veelvuldig ge
bruik in de gracht belandt
en twee documentaires van
Joris Ivens, „Nieuwe Gron
den", een kritische film
over de inpoldering van de
Zuiderzee en „Borinage",
een niet minder kritische
film over de werkomstan
digheden in deze Belgische
mijnstreek.
Op donderdag 22 februari
wordt de Russische film
„Chapayew" van de gebroe
ders Vasiliew" uit 1934 ver
toond, een representant van
het socialistisch realisme;
de film behandelt de lotge
vallen van een verwaande
commandant van het Rode
Leger die zich tot een zoge
naamde „positief socialisti
sche held" ontpopt en een
tragische heldendood sterft.
Op donderdag 1 maart
wordt de cyclus besloten
met Duitse films: „In der
Nacht" van W. Ruttmann
en „Filmstudio no. 7" van
O. Fischinger, twee korte
experimentele filmpjes en
de beroemde speelfilm ,M-
Ein Stadt sucht ein Mör-
der" van Fritz Lang, over
een opgejaagde psychopati-
sche moordenaar met in de
hoofdrol Peter Lorre.
Bij de cyclus is een boekje
verkrijgbaar (gratis) met
veel informatie over de
films. Alle avonden begin
nen om 21.15 uur. De en
tree bedraagt 4,-, CJP
3,50 en LVC-leden 3.-.
Het cabaret Ivo de Wijs brengt
op zaterdag 20 januari het nieu
we programma „Formule 2" in
de Leidse Schouwburg. Mamix
Kappers, Peter Nieuwint en Ivo
de Wijs uiten in dit programma
hun onvrede over hun persoon
lijke problemen en over de moei
lijkheden in de hun omringende
wereld. Fysieke aftakeling, faal-
aangst, relatieperikelen, overbe
lichte jeugdherinneringen en
dreigende maatschappelijke on
verschilligheid bepalen het
beeld. Het wachten is op de
Nieuwe Mens, de gezonde en
verstandige aardbewoner die al
le narigheden moeiteloos uit de
wereld helpt. Aanvang 20.15 uur.'
Leiden Het ensemble Syntagma Musicum geeft zondag
21 januari een K&O-concert in het Groene Kerkje in
Oegstgeest.
Het Ensemble staat onder leiding van Kees Otten en bestaat
uit Rita Dams, alt, Marius van Altena, Tenor, Walter van
Hauwe, blokfluit en Kees Otten, oude blaasinstrumenten,
Toyohiko Satoh, Luit en gamba, Charles Toet, trombone en
Kees Boeke, blokfluit, gamba en oude blaasinstrumenten. Het
ensemble voert muziek uit die gecomponeerd is in de periode
1050—1650. Kaartverkoop bureau K&O, Oude Vest 45, de
firma Van der Luit, Lange Voort 20 en de firma Van Weizen,
De Kempenaerstraat 23 in Oegstgeest.
LISSE Het Parnassos Blaaskwintet uit Den Haag geeft
zaterdag 27 januari een concert in 't Huys Dever aan de
Lissese Heereweg. Het concert in de gerestaureerde ridderhof
stede bestaat uit werken van Reicha en Hindemith.
Na de pauze speelt het Parnassos Kwintet stukken van Haydn,
Hugo de Groot en Farkas. Toegangskaarten voor het concert
dat om acht uur begint, zijn uitsluitend verkrijgbaar bij het
Lissese VW-kantoor aan de Heereweg. Gezien de beperkte
ruimte in 't Huys Dever zijn er slechts 40 kaarten beschikbaar.
De prijs bedraagt 6 gulden. CJP-houders en 65-plussers betalen
4 gulden.
Oegstgeest Liesbeth List en Dimitri Frenkel Frank treden
morgen 20 januari op in de komedie ,Bedden" van Dimitri
Frenkel Frank in het Rijnlands Lyceum in Oegstgeest.
„Bedden" speelt zich af in een hoog flatgebouw. Er worden
achter elkaar vier scènes gespeeld in vier verschillende
slaapkamers, maar in feite wordt beschreven wat er tegelijker
tijd gebeurt. De vier verschillende paren in de slaapkamers
reageren allemaal verschillend op een gebeurtenis buiten de
flat; voor een restaurant wordt een man neergeschoten. Een
doorgewinterde diplomaat probeert zijn rendez-vous niet te
laten vertonen door het schot. Een hooglopende ruzie tusse
een manager en zijn vrouwelijke porno-ster, die een beter
soort films wil maken wordt afgebroken. Een man wordt
verlaten door zijn vrouw. Een nerveuze auteur en een niet
minder zenuwachtige fotografe komen in verwarring door
de moord, en mogelijk dichter tot elkaar. Aanvang 20.15 uur.
Het konijn Hazel wordt bijna
opgepeuzeld door de kat Tab
Na de tekenfilms voor het
hele gezin van de Disney-stu-
dio's en de tekenfilms voor
volkwassenen van de ondeu
gende Fritz the Cat en de
oversexte Tarzoon, een
avondvullende animatiefilm
die je, met z'n lieve konijn
tjes, toch niet al te jeugdige
kijkers moet voorzetten,
maar juist veel ouderen
schijnt te trekken. Volgens
producent Martin Rosen is
dit in Zweden en Engeland
zelfs tachtig procent van het
publiek, terwijl de cijfers in
Amerika zo rond de fifty-fifty
liggen.
Watership Down „van Ri
chard Adams lijkt als boek
even moeilijk te verfilmen als
George Orwell's „Animal
farm", maar Rosen heeft het
er veel beter afgebracht dan
destijds John Halas en Joy
Bachelor.
Op aanraden van het helder
ziende konijntje Fiver verlaat
een groep konijnen de ver
trouwde omgeving en begint
een gevaarvolle tocht naar
veiliger oorden, van alle zij
den bedreigd door honden,
katten, door mensen opgezet
te strikken en zelfs door hun
eigen soortgenoten. Eenmaal
op Watership Down gearri
veerd (een terp waarop her
ders hun schapen plachten te
hoeden) worden de dappere
avonturiers met een nieuwe
moeilijkheid geconfronteerd:
er zijn geen wijfjes in het
gezelschap. Maar geholpen
Studio Waterschaps
heuvel (a.l.) Animatiefilm
van Martin Rosen.
door een schreeuwerige
meeuw weten zij ook dat pro
bleem na vele nieuwe bange
momenten op te lossen.
De wijze waarop Richards
Adams dit alles in 1972 be
schreef, maakte van „Waters
hip Down" een onmiddellijke
bestseller. Maar ook wie het
boek niet kent zal bij het zien
van de film onder de indruk
komen van dit konijnen ver
haal voor grote mensen. Want
Rosen heeft met een zeer na
turalistische animatie ook
al bespeur je de invloed van
Philip Duncan, de ontwerper
van Thumper uit Disney's
„Bambi" zo nu en dan en
zeer fraaie achtergronden die
het Engelse landschap recht
doen wedervaren, de sfeer
van het boek zeer knap weten
te benaderen.
Martin Rosen heeft, toen hij
eenmaal de rechten van het
boek had, geheel naar eigen
inzicht gewerkt en de film pas
aan Richard Adams laten zien
toen hij klaar was. „Adams
kon er 2ich vrijwel helemaal
mee verenigen. Alleen vond
hij dat ik Fiver te klein had
gemaakt. Maar ik denk dat
Adams zichzelf in die figuur
had willen weerspiegelen. Ik
heb precies echter gedaan wat
er in het boek stond, ja zelfs
een figuur toegevoegd wat
Adams niet eens is opgeval
len. Dat is het konijntje Violet,
dat door de buizerd wordt
gegrepen. In het boek wordt
het gevaar dat van alle kanten
dreigt gesuggereerd, in een
film moet je het ook laten
zien".
Wat de stemmen betreft
„Watership Down" wordt met
Nederlandse ondertitels ver
toond en is gelukkig niet nage-
synchronyseerd ze passen
bij de karakters en voor de
meeuw Kehaar werd zelfs een
beroep gedaan op Zero Mos-
tel, die als Amerikaan dat
werk in Engeland van de vak
bonden aldaar niet mocht
doen, zodat Rosen met zijn
script naar de andere kant
van de Oceaan moest.
„Het was een geweldige erva
ring. Het zou, zoals achteraf
bleek het laatste optreden zijn
van Mostel voor zijn dood. De
meeste acteurs spreken hun
tekst staande voor de micro
foon, maar Mostel fladderde
krijsend de hele studio door
en wij er met een microfoon-
hengel achteraan".
„Watership Down" laat zich
als film moeilijk beschrijven.
Daarom is ons advies: Ga 'm
zien en constateer dat er nog
andere tekenfilms bestaan,
met meer pretenties, dan de
Disney-producenten, hoe
knap die ook vaak op hun
eigen terrein in elkaar zitten.
MILO
Café 'tSlokkie"
Hoek Musschenbroekstraat/Hansen-
straat
Open: alle dagen van de week, behalve
op dinsdag, van 's morgens elf uur
tot de gebruikelijke sluitingstijden van
een of twee uur na middernacht.
Drie jaar geleden werd hier nog melk ver
kocht, geen slechte nering overigens, die van
melkslijter, maar onvergelijkbaar met het
vak van kastelein. Er was geen enquête voor
nodig om er achter te komen, waar de buurt
na melk als tweede drank de voorkeur aan
zou gevenCafé 't Slokkie" heeft dat
in die drie jaar, dat het bestaat wel bewezen.
Een onvervalst volkscafé, maar wel eentje
van het joviale soort, zonder kapsones. Stilte
kent men hier niet. Zeg maar gerust dat het
er luidruchtig is. Gesprekken worden ge
voerd vanaf de bar met gebruikers, die op
meters afstand met hun glas voor zich aan
het raam zitten. Voor de echte Lei den a ar
bestaan er eigenlijk maar twee "echte" dran
ken, koffie en bier en daar begint men dan
ook vaak 's morgens vroeg mee. In 't
Slokkie" heeft men die gewoonte aardig in
de hand, zonder dat men het uit de hand
laat lopen. Hoewel vrouwen hier perse niet
persona non grata zijn, treft men er het
zwakke geslacht maar zelden aan. Uitzonder
ing is natuurlijk Ans Brandon, want zonder
haar zou dit café niet bestaan.
Buurtcafé
Samen met verloofde Ger van de Water heeft
Ans dit café op zijn huidige niveau gebracht
Het is een kunst om een café op te bouwen
en dagelijks een trekker te zijn voor tientallen
liefhebbers van de alcoholische versnape
ring. De kastelein bepaalt het gezicht van
zijn zaak. We hebben ooit in deze stad een
café bezocht waar iedereen braaf met zijn
armen over elkaar moest zitten, althans dat
was zo de indruk die we kregen en we zijn
toen ook luidgillend weggevlucht. Bij 't
Slokkie" gaat het er wel een beetje anders
aan toe. Een typisch voorbeeld van een
buurtcafé. Ger daarover: ,fiet zijn allemaal
gezellige en uitgelaten klanten. Ook al zitten
we pal aan de Willem de Zwijgerlaan, ik
kan moeilijk zeggen dat we die man zijn
naam hier nou bepaald eer aan doen. Ik
heb overigens weinig omkijken naar mijn
klanten. Iedereen vermaakt zichzelf. Is het
niet met kaarten of met tafelvoetbal, dan
is het wel met moppen aan elkaar vertellen".
Ger is zo'n beetje de stand-by van Ans, want
zakelijke bemoeienis met het café heeft hij
niet. „Ik val meestal in als Ans weg is en
dan vind je me even vaak achter de tap
als achter de voetbaltafel, want van stilstaan
ga ik dood. Vaak zitten de mensen achter
de leestafel aan het raam te klaverjassen.
De meeste klanten zijn tussen de 20 en 30
jaar, merendeels vrijgezellen. Zo nu en dan
komen ze binnen met een meisje aan de arm.
Maar dat gebeurt toch niet zo vaak. Ik geloof
dat zij het liever zo willen houden, met
jongens ondermekaar. Vrouwen zijn welkom,
maar la ten we wel reël wezen
Niet zeuren
Ger bekijkt de dingen met filosofische aan
dacht. Na vijftien jaar ervaring in de stedelij
ke horeca kent hij zijn pappenheimers wel
zo een beetje. „Je moet niet te streng zijn
in een café. Een heleboel van mijn klanten
ken ik ook vanuit andere bars in de stad.
Ik weet hoe zij zijn en zij weten hoe ik ben.
Ik kan ze allemaal vertrouwen. We hebben
nooit moeilijkheden met elkaar. Dat is toch
wel belangrijk als je een café hebt. Je weet
dat mensen hun rekening betalen, als ze geen
geld bij zich hebben. Dat is een goede
mentaliteit, vind ik. Collegiaal zijn is belang
rijk. Dat geldt ook voor de kastelein zelf.
Veel mensen zijn werkloos of uitgevroren
door de kou. Nou dan moet je een beetje
begrip voor ze kunnen opbrengen en als er
dan iemand zonder centen zit, dan moet je
niet gaan zeuren over de afrekening, maar
iemand een pilsje voor zijn neus zetten
Het interieur van 't Slokkie" is sober.
Weinig tierelantijntjes. Een lange bar, die
doorgaans welgevuld is met genotsartikelen
en aanklevende genieters. Aan de raamkant
staan solide tafes en stoelen, zoals in de
restauratie van de trein. Aan de leestafel
wordt sfeer gemaakt door de kaarters met
soms bijval vanaf de bar. In het midden
staat het tafelvoetbal, een niet geheel geluid
loos product, mede dankzij het geratel van
de bal en de spelers zelf. Het licht stroomt
van verschillende invalshoeken naar binnen.
„Het zou iets donkerder kunnen, wat intie
mer, maar daar doen we van de zomei
misschien iets aan", aldus Ger. 's Avonds
is het rustiger in het café. De meeste jongens
treklten dan naar de stad. Rust. 's Morgens
begint het lieve leven weer. Sta er niet gek
van te kijken als de hele ploeg dan al staat
te dansen en een van de klanten op de
tam boer ein hierbij muziek maakt Een ode
uitbrengend aan de melkboer, maar een
aubade aan het bier.
TRIANON Fedora (16)
met William Holden en
Marthe Keller. Regie: Billy
Wilder.
In de rouwkamer hoort
filmproducent Detweiler de
waarheid rond de legendarische
filmvedette Fedora.
De nu 72-jarige filmregisseur
Billy Wilder heeft nog een
appeltje te schillen met Hol
lywood, dat hem na onsterfe
lijke succeskomedies als „So
me like it hot" en "Irma la
douce" steeds minder kansen
gaf. Dat zijn latere komedies
niet het succes hadden bij het
publiek, dat hij er van ver
wachtte, lag natuurlijk ook
aan Wilder zelf, maar wraak
is zoet en als hij in zijn
jongste film een filmprodu
cent laat zeggen, dat Holly
wood nu in handen is van
baardige knapen met een
handcamera en een zoemlens,
dan kon je er zeker van zijn
dat Wilder hem deze woorden
in de mond heeft gelegd.
„Fedora" is de naam van een
legendarische Hollywood-
ster, die na een dertigjarige
carrière, waarin zij maar niet
ouder scheen te worden, nu
teruggetrokken leeft in een
afgelegen villa op Korfu,
streng bewaakt door de oude
gravin Sobryanski in haar
rolstoel, een plastisch chirurg
en een huishoudster. Filmpro
ducent Barry Detweiler, die
zijn volgend project alleen
gefinancieerd kan krijgen als
Fedora de hoofdrol speelt,
tracht de vedette tot een co
meback te bewegen met tragi
sche gevolgen. Pas in de
■rouwkamer krijgen we de
waarheid te horen over de
mysterieuze Fedora via een
aantal verrassende flash
backs.
Zo op het eerste gezicht doet
"Fedora" denken aan Wilde-
r's cynische „Sunset boule
vard" uit 1950, waarin de oude
Gloria Swanson ook van een
glorieuze come-back droom
de. Te meer daar ook in laatst
genoemde film William Hol
den de tegenspeler was. Maar
„Fedora" gaat met al zijn
dubbele bodems en verras
sende wendingen veel en veel
verder. De film is gebaseerd
op het boek „Crowned heads"
van Tom Try en, eens een
middelmatig acteur, die later
fascinerende mysterieverha-
len ging schrijven.
Billy Wilder en zijn vaste me
de-scenarioschrijver I. A. L.
Diamond hebben er nog eens
een bitter sausje overheen ge
goten en zo blijf je geboeid
kijken naar iets wat je een
melodrama, maar dan met
vergif in plaats van sentiment,
zou kunnen noemen. In de
groteske omgeving van de ex-
diva komen dan ook alleen
maar meer dan levensgrote
figuren voor. De cynische
Holden wordt er geconfron
teerd met de verbitterde Hil-
degard Knef eh Jose Ferrer
als een alcoholische lijfarts,"
die de „ster" Marthe Keiler
uit de publiciteit trachten te
houden. Henry Fonda en Mi
chael York spelen zichzelf en
de dialoog zit vol verwijzingen
naar de vergane glorie van
Hollywood.
„Fondant met een betonnen
ondergrond" is de omschrij
ving van diegenen, die het in
Hollywood maakten en Wil
der heeft nog meer wrange
opmerkingen over het leven
aan de top van de Amerikaan
se filmwereld, verpakt in een
verrassend verhaal dat je niel
loslaat. Een film om te gaan
zien.
'tSlokkie", pleisterplaats voor "gezelligeen uitgelaten klanten".
LUXOR Even en oneven
(a.1.) Spectaculaire slapstick
met het Trinity-duo Bud
Spencer en Terence Hill. Het
tweetal beleeft tal van avontu
ren. (vijfde week).
CAMERA Grease (a.l.)
John Travolta en Olivia New
ton-John is een lieve, vriende
lijke musical geworden die
pretendeert een beeld te ge
ven van de jeugd in de jaren
vijftig, (vijftiende week).
LEDO I Revenge of the
pink panther (a.l.) Peter Sel
lers wederom als inspecteur
Clouseau, hetgeen borg staat
voor een grote hoeveelheid
visuele grappen, weliswaar
zonder al te veel verhaal, (zes
de week).
LIDO II - Jaws II (12) Roy
Schneider opnieuw gewik
keld in een strijd met een
mensenetende haai. Het is re
gisseur Jean Swarcz nauwe
lijks gelukt nieuwe kruiden
toe te voegen aan zijn Jaws
I-recept, (zesde week).
LIDO III An unmarried
woman (16). Jill Clayburgh als
de tegen de veertig lopende
vrouw die voor de grootste
teleurstelling in haar leven
komt te staan wanneer haar
man bekent dat hij een ver
houding met een andere
vrouw heeft, (zesde week).
REX Eros roulette (16) Ma
tig sexwerkje.
EUROCINEMA I (Alphen)
Even en oneven (a.L) zie Lu
xor.
EUROCINEMA II (Alphen)
Jaws II (12) zie Lido II.
EUROCINEMA III (Alphen)
Grease (a.l.) zie Camera.
EUROCINEMA IV (Alphen)
De Turkse non (16) Onsmake
lijke en sadistische film over
een non met een ziekelijke
emancipatiedrang.
