LECHT IMAGO VAN LTS-ONDERWIJS
VOORAL GEVOLG VAN ONWETENDHEID
DVER BEROEPSKEUZE EN VAKKENPAKKET
.Schooldekaan staat voor
onmogelijke en ondankbare opgave'
bNDERWIJSBIJLAGE
I - ba<
Hwoi
fen vader tegen zijn zoon: „Joh. als
inou niet beter je best doet op
•hooi. dan kom je nog terecht op
i lts." Een typerende opmerking voor
er in Nederland anno 1979 over
it lager technisch onderwijs wordt
dacht. De 'goeie ouwe
ichtsschool'is een vies woord
rden. Wie ziin kind een redelijke
■komst wil bieden zorgt ervoor dat
t toch tenminste naar de mavo gaat.
lts is de laatste jaren dan ook
confronteerd met een schrikbarende
ugloop van het aantal leerlingen. In
k seizoen '77-78 werd landelijk nog
terugloop ten opzichte van het
iraan voorafgaande seizoen
loteerd van 3300 leerlingen. In
derwijskringen vraagt men zich
Jertussen zelfs al af, of het lager
hnisch onderwijs het jaar 20Ö0 wel
ilt.
slechte imago van de lts, en
uwens ook van veel andere soorten
ir beroepsonderwijs, is voor een
ingrijk deel gevolg van het
'erbreide idee dat de lts'er
'elijks toekomstperspectieven
ift. De lts-leerling zou eenmaal van
iooI onmiddellijk in het legertje
•klozen worden bijgeschreven, of
ts in aanmerking komen voor
intrekkelijke banen. En
lelijkheden tot doorstroming naar
ilgonderwijs zou de lts ook al
relijks bieden. De praktijk wijst
iter anders uit. Cijfers van het
westelijk Arbeidsbureau tonen aan
een leerling van de lts
enwoordig gemakkelijker aan de
j komt dan een mavo'er. En ook
tdie vervolgopleidingen betreft
kt de situatie in werkelijkheid
ïstiger te zijn dan wordt beweerd.
L nwetendheid
jJecteur L.v.d.Geer van de in
dwldwijk gevestigde LTS-Westland
de vooroordelen over het Its-
'Berwijs vooral aan onwetendheid
ide mensen: „Men neemt gewoon
moeite niet om zich in de
(gelijkheden van dit onderwijs te
'diepen. Deed men dat wel. dan zou
A)s een wereld voor ze open gaan.
ven de heer Van der Geer wijst
,e volgens op de
Drstroommogelijkheden van de lts
ar diverse vormen van middelbaar
roepsonderwijs. Een belangrijke
iats bij dat vervolgonderwijs wordt
-DKAgenomen door de mts, maar ook
an tegenwoordig leerlingen van de
i naar andere middelbare
Directeur Lv.d.Geer (vierde van rechts) temidden van „zijn" leerlingen en leraar H. Spaan, die het vak mechanische technieken doceert (derde van links).
Foto: Simon E. Smit
Het verhaal van de werkloze lts'er
verwijst de heer Van der Geer nog
stelliger naar het rijk der fabelen :„lk
zit hier niet om de mavo af te
kraken, integendeel, maar de situatie
is momenteel toch wel zo dat een
leerling, die van de lts afkomt,
meestal sneller werk heeft dan
iemand die van de mavo afkomt. Dat
is op zichzelf natuurlijk een
ontzettend droevige zaak, maar het
blijkt dat de bedrijven op het
ogenblik meer hebben aan leerlingen
die een bepaald vak hebben geleerd.
Bij deze school is het momenteel zo,
dat werkgevers ieder jaar bij de
eindexamens komen vragen naar
vaklieden."
Kritiek
Hoewel de lts-leerling dus ondanks de
werkloosheid nog vrij gemakkelijk aan
de slag komt, klinkt tegenwoordig
tegelijkertijd steeds meer kritiek vanuit
het bedrijfsleven door op de
vaardigheden van een afgestudeerde
lts'er. Die kritiek richt zich vooral op
de veranderingen, die de laatste jaren
in het lager technisch onderwijs
hebben plaatsgevonden. De nadruk
binnen dat onderwijs ligt
tegenwoordig veel minder dan vroeger
op de praktijkvakken. Veel aandacht
wordt vandaag de dag op de lts
besteed aan wat men noemt ,de
algemene vorming van de leerling".
Dit betekent dat de lts'er naast
vakken als mechanica, natuurkunde
en algemene technieken ook les krijgt
in geschiedenis, aardrijkskunde,
wiskunde en maatschappijleer. De
bedrijven klagen nu dat lts'ers niet
deugen voor de praktijk, dat ze bij
wijze van spreken „nog geen hamer
kunnen vasthouden".
Directeur Van der Geer vindt deze
kritiek volkomen onterecht: „Wij zijn
geen school, die onmiddellijk
inzetbare vaklieden aflevert. Dat
kunnen we niet, maar dat zouden we
ook niet willen. D'r wordt nu
geroepen dat de lts weer die
vakgerichte opleiding zou moeten
worden, die 't vroeger was. Maar die
klok valt niet meer terug te draaien.
Ook een lts-leerling heeft recht op
algemene vorming. Het is onze taak
om hem op te leiden, niet alleen voor
het bedrijfsleven, maar ook voor het
gewone leven. De lts is tegenwoordig
een vooropleiding in de breedste zin
van het woord. Gespecialiseerde
vaklieden moeten in vervolg
opleidingen worden gekweekt"
Proef
Die gespecialiseerde vervolg-opleiding,
waar de heer Van der Geer het over
heeft, komt er dit jaar. In augustus
moeten bij wijze van proef een aantal
twee-jarige beroepsopleidingen voor
16- tot 18-jarigen van start gaan. Ook
de LTS-Westland heeft zich (samen
met acht andere lagere
beroepsopleidingen in het Westland)
voor dit experiment bij het ministerie
aangemeld. In deze
beroepsopleidingen komt het accent
vooral te liggen op de praktijkvakken.
De heer Van der Geer verwacht veel
van deze nieuwe opleiding. „Het is
het antwoord op de wens van het
bedrijfsleven van meer
gespecialiseerde vaklieden. Voor de
lbo-scholen is het ook een hele
goede zaak. Die opleiding biedt een
.geweldige aanvulling op het
onderwijspakket, dat nu op de lts en
andere lagere beroepsopleidingen
wordt geboden. Maar ook kan zo'n
opleiding een mogelijkheid zijn voor
bij voorbeeld een mavo-leerling om
zich daarna in een bepaald vak te
specialiseren."
Hoewel de plannen voor de nieuwe
twee-jarige opleiding nog niet
helemaal zijn afgerond wordt gedacht
aan vakken als timmeren, electro-
techniek, installatie-techniek, lassen
en constructiewerken. De opleiding is
daarmee ook bedoeld als alternatief
voorde huidige part-time opleidingen
voor reeds in bedrijven werkzame
jongeren.
„Naar mijn idee" zegt de heer Van
der Geer „kunnen we met deze
nieuwe opleiding een hoger peil
bereiken dan met die part-time
opleidingen. De leerling toordt veel
veelzijdiger opgeleid. Hij is ruimer
inzetbaar in verschillende bedrijven.
Ja, ik verwacht er erg veel van, en
wat mij betreft is die opleiding dan
ook het definitieve antwoord op de
vraag, of het lager technisch
onderwijs het jaar 2000 wel zal
halen."
AD KUYPER
moeilijke zaak. De meeste leerlingen hebben geen flauw Idee
kr wat zij later willen gaan doen. Maar al te vaak komt de leer-
5 bij de schooldekaan met de mededeling dat hij of zij het liefst
it mensen of dieren wil gaan werken en een kantoorbaan niet ge-
ibleerd wordt. Hoe hebben de leerlingen deze op |onge leeftijd te
agint "en keuze ervaren. In hoeverre heeft de beroepskeuze-voorlich-
g invloed gehad op de keuze van de vervolgopleiding? Een onzer
!ende*laS9evers vroeg dat aan een aantal leerlingen van een scholen
kan ineenschap In Voorburg.
Ictjesrjd M5) liet in het begin van de
deklas havo scheikunde vallen
&r aardrijkskunde voor in de
ts te nemen. Eerst wilde ik
kunde kiezen maar dat werd me
s- Op fraden. Naar aanleiding van een
b®" )eps-interessetest werd mij
'ee rtijd scheikunde aangepraat. Daar
!ren lik nu op afgeknapt en ik heb het
}k uit h vallen. Ik weet nog niet wat ik
}aan doen. Vroeger wilde ik
ras derde pedagogische academie, dat
imeweljeuk. Maar dat zie ik nu
niet meer zitten. Ik ga niet meer
de dekanen praten. Ze komen
jberoepen aanzetten waar je nog
heeijj van gehoord hebt en die je niet
resseren en praten net zolang tot
6 5n vakkenpakket kiest dat daarop
bleek gestemd. Op dat pakket knap je
af. Dan hoeft het van mij niet
lr. Ik zoek het nu zelf wel uit en
j eerst dat ik mijn diploma haal,
e,n rnaziewewel weer. Je bentin
lerde klas veel te jong om te
en. Het is vreselijk moeilijk om
979 te kiezen. Uiteindelijk valt dan de
te op een vak als scheikunde. Ik
ratie ht dat doen we dan even, maar
®tel ging dus mooi mis. Nu moet ik
"'9t S inhalen met extra taken inde
Itvakantie. Dat is nog heel wat. Ik
jipeefterst nutteloos bij scheikunde en
'it ik voorlopig nutteloos bij
1De Irijkskunde. Het enige voordeel is
ken efjk een uur mjnder heb.
cel heeft eerst de Mavo afgemaakt en
Pu in de vierde klas van de havo. Hij
I SCHlP1'6" iaar en ho°Pl na Z'Jn HAVO
examen de lerarenopleiding
(Maatschappijleer en Geschiedenis) te gaan
volgen. „Schooldekanen brengen je meer
in onzekerheid, dan dat ze je helpen. In
de tweede klas van de mavo begon de
ellende al, dan moet je al vakken laten
vallen. Je hebt die vakken nog geen twee
jaar gehad dus weet je niet of je die
vakken aan kan. Nee, dat is een complete
puinhoop. Ik kreeg wat mappen van
keuzebegeleiding met oppervlakkige
informatie over bepaalde beroepen. Op die
leeftijd ga je alleen af op de sensationele
beroepen spectakel en zo. Op de mavo
hadden ze mij ingeschreven voor een
school voor fijn-metaal of zo. Ik vond dat
allemaal wel prima. Je ging er toch niet
serieus over nadenken. Maar dat heeft me
wel een jaar gekost, want ik kreeg een
vakkenpakket met wis-,natuur- en
scheikunde. Daar straalde ik mooi op. Ja,
daar ben ze nog steeds dankbaar voor.
Aan de ene kant is het natuurlijk wel
makkelijk, bij vakken die je op dat
moment geen hol interesseerden, kon je
lekker wegblijven. Maar nu denk ik
weieens, wat waardeloos dat ik dat vak
heb laten zakken. Om 's morgens op een
of ander kantoortje om acht uur te
beginnen en om vijf uur te eindigen zie ik
helemaal niet zitten. Vakantiewerk komt
me ieder jaar weer de strot uit. Vandaar
dat ik naar de lerarenopleiding wil gaan.
Geschiedenis, omdat het me wel aardig
interesseert. En maatschappijleer? Als je
ziet hoe a-sociaal veel mensen redeneren;
op scholen en zo. Ik heb twee jaar in de
leerlingenraad gezeten. Er zijn van die
gastjes op school die zo verschrikkelijk a -
sociaal te keer gaan, dat je nergens meer
iets gedaan kan krijgen. Ze duperen de
anderen, daar wil ik iets aan gaan
veranderen".
Imke is zestien jaar, zit in de
eindexamenklas van de Havo en gaat
naar de pedagogische academie.
„Eerst wilde ik aan de sociale
academie gaan studeren, maar daar
moet je achttien voor zijn. Toen ben
ik gaan bladeren in de beroepengids,
want je moet toch iets hebben.
Pedagogische Academie leek me wel
leuk. En je kan ermee verder
studeren, psychologie of pedagogie.
Dat lijkt me wel wat. Ik wil niet na de
havo naar het vwo en dan verder
studeren. Je bent uitgekeken op de
vakken die je hier krijgt. Af en toe
lijkt het allemaal zo nutteloos wat je
hier doet. Ik weet pas sinds een paar
maanden dat ik naar de pedagogische
academie wil. Bij de
vakkenpakketkeuze in derde klas vond
ik het wel fijn dat je sommige
vakken, waar je slecht in was, kon
laten vallen. Vakken die af en toe je
schooltijd verpestten, zoals wiskunde.
In de derde klas wist je nog zo
weinig. Door de beroepenvoorlichting
kreeg je wel wat meer inzicht in het
aantal opleidingen en beroepen die je
kan kiezen, maar het heeft mijn
beslissing niet beïnvloed. De opleiding
voor onderwijzer lijkt me wel erg
zwaar, maar het trekt me op een of
andere manier wel. Ik heb een kennis
op zo'n school zitten".
CHR. SCHOOL VOOR LAGER
EN MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS
„BOSHUIZEN"
TOUSSAINTKADE 51, LEIDEN, TEL 071-310661
Directrice: Mej. M. C. Visser.
Spreekuren: dinsdagmiddag van 2-4 uur
of na telefonische afspraak.
AANMELDING NIEUWE LEERLINGEN
Voorde afdelingen:
LAGER BEROEPSONDERWIJS (L.B.0.)
Toegelaten kunnen worden: leerlingen die het
zesde leerjaar van een basisschool met goed gevolg
hebben doorlopen.
INDIVIDUEEL BEROEPSONDERWIJS
(I.B.O.)
MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS
(M.B.O.)
Het M.B.O. omvat de volgende opleidingen:
INAS (Interim Algemene Schakelopleiding)
duur 2 jaar.
KINDERVERZORGING/JEUGDVERZORGING
duur 2 jaar.
Toelating tot de bovengenoemde opleidingen is
mogelijk voor bezitters van de diploma's Mavo-3 of
Mavo-4 en voor bezitters van een L.B.O.-diploma
met 2 vakken volgens C-programma.
VOOROPLEIDING HOGER BEROEPS
ONDERWIJS (V.H.B.0.) duur 3 jaar.
Toelating is mogelijk voor bezitters van een L.B.O.-
diploma met 3 theoretische vakken volgens C-pro
gramma; bezitters van een Mavo-4-diploma.
Tot alle opleidingen kunnen zowel meisjes als jon
gens toegelaten worden.
Aanmeldingen en inlichtingen dagelijks aan de
school van 8.30-16.00 uur en op het spreekuur van
de directrice.
Uit een enquête onder oud-leerlingen van de school kwam onder meer de volgende
reactie: Wat Ik gemerkt heb, Is dat ondanks alle Informatie die Je gekregen hebt, het
zelf ervaren het belangrijkste is. Pas In het eerste Jaar van de vervolgopleiding kan
je merken of je op het goede spoor zit. Door teveel aan informatie bestaat het ge
vaar dat de eigen voorkeur vertroebelt Volgens mij kan maar een klein percentage van
de afgestudeerde leerlingen een verantwoorde keuze doen. Maar je moet. Daarom
staan de schooldekanen voor een onmogelijke en vaak ondankbare opgave".
HUGO VELDKAMP
ZITA-STICHTING - LEIDEN
scholen voor lager en middelbaar beroepsonderwijs
waaronder ressorteren:
Katholieke Vakschool „Galgewater"
Galgewater 1 - Tel. 071-123717
Directrice: Mevrouw A. C. M. Huibers
OPLEIDING VOOR LAGER- EN INDIVIDUEEL HUISHOUD- EN NIJ
VERHEIDSONDERWIJS
L.H.N.O.
Duur 4 jaar.
Ie en 2e leerjaar brugperiode;
3e en 4e leerjaar vakkenspecialisatie in de beroepsvoorbereidende vakken.
Mogelijkheden o.a. Gezondheidskunde, Huishoudkunde, Naaldvakken, Win
kel- en Kantoorpraktijk.
Eindexamen kan worden afgenomen op A-, B- of C-niveau.
Na het behalen van het diploma met voldoende vakken op C-niveau is toela
ting tot het M.H.N.O./M.S.P.O. o.a. mogelijk.
I.H.N.O.
Duur 4 jaar.
Dit is de mogelijkheid voor leerlingen met behoefte aan een meer indivi
duele benadering. De opleiding geschiedt in kleine groepen met veel aan
dacht voor de begeleiding.
Eindexamen kan worden afgenomen op A-, B- of C-niveau.
VOORLICHTING OP DINSDAG 6 FEBRUARI 1979
van 14.00-16.00 uur en van 19.00-21.00 uur
R.K. Scholengemeenschap
„De Noorderwiek"
Ter Haarkade 6a, hoek Haagweg - Tel. 071-310545.
Directrice: Mevrouw Th. W. Noordman-van Mechelen
L.H.N.O.
Duur 4 jaar.
Aanmelding: via de hoofden der lagere scholen of op de spreekuurtijden;
maandagmiddag van 2.00-4.00 uur
woensdagavond van 7.00-8.00 uur
VOORLICHTING OP WOENSDAG 31 JANUARI 1979
van 14.00-15.00 uur en van 19.30-20.30 uur
