IrmÖBhirïs ^Ioüh
Leidschendamse
PTT-ers doen
de afwas
met zonnewarmte
Niet alleen restanten
Bollenkwekers
De Zilk willen
doelmatiger
bedrijfsvoering
NOORDWIJKSE VROUW
BETRAPT INSLUIPER
Gevelacrobaat drong
woningen binnen
STAD/REGIO
LEIDSE COURANT
DINSDAG 16 JANUAR11979 PAGINA 5
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertél
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
NOORDWÏJK Dank zij een
attente politiepatrouille heeft
de Noordwijkse recherche de
hand kunnen leggen op een
magazijnbediende (22) uit Den
Haag, die kort tevoren in een
drietal woningen had ingebro
ken
De zaak kwam aan het rollen,
toen de bewoonster van een huis
in de kom van het zeedorp in
de vroege avonduren op de
overloop van de bovenetage
plotseling oog in oog kwam te
staan met de indringer. De jon
geman nam de vlucht en sprong
van een hoogte van circa vier
meter naar beneden, waarna hij
zich ijlings uit de voeten maak
te.
Bij een door de recherche inge
steld onderzoek werd duidelijk,
dat de inbreker via de achter
poort het pand was binnenge
klommen en dat hij daarbij
acrobatische toeren moest heb
ben verricht. Blijkbaar was hij
verrast geworden door de
komst van de vrouw, die vroeg
naar bed was gegaan en rumoer
in haar woning hoorde. Het
door haar verstrekte signale
ment van de dader werd onder
meer doorgegeven aan een sur
veillerende patrouille van de
Noordwijkse politie. Deze trof
een uurtje later op de Duinweg
een man aan, die aan de be
schrijving voldeed, maar voor
gaf van de prins geen kwaad
te weten. Ook aan het politiebu
reau bleef de arrestant hard
nekkig ontkennen bij de in
braak betrokken te zijn. Inmid
dels kwamen nog een paar mel
dingen binnen van in de voor
avond gepleegde inbraken,
waarbij de dader zich eveneens
na een formidabele klimpartij
toegang tot de panden had ver
schaft. Bij een familie aan de
Nieuwe Zeeweg bleek het gehe
le huis doorzocht. Daar werd
een bedrag van honderd gulden
vermist, terwijl bij een bejaarde
bewoner van een pand aan de
Van Hardenbroekweg, waar
eveneens was ingebroken, de
buit bestond uit een pakje siga
retten. Toen de Hagenaar ge-'
confronteerd werd met aange
troffen bewijsmateriaal, zag hij
in dat verder ontkennen niet
baatte. Bij zijn aktiviteiten gaf
de man de voorkeur aan hoek
panden, waarin geen licht
brandde. De uit Suriname af
komstige jongeman bleek een
recidivist, die nog enkele maan
den straf tegoed had en de
reputatie genoot nooit te beken
nen.
ZILK/VOGELENZAN-
G De ondernemers in het
Bloembollenbedrijf praten
dinsdag 30 januari over de op
richting van de Machinering en
Arbeidsring in de Bloembollen
streek. Het gaat om een bemid
delingsorgaan in vraag en aan
bod van landbouwwerktuigen
en arbeid. In een dergelijke
opzet kunnen kleine bedrijven
efficiënt werken en in veel
gevallen van de ondergang ge
red worden. De oprichtingsver
gadering die gehouden wordt
in de Lunazaal in het Hillegom-
se Treslong zal aan moeten
tonen of er interesse is voor
een „Machine- en Arbeidsring"
in de Bollenstreek.
Volgens een woordvoerder van
de voorbereidingscommissie
heeft oprichting alleen zin bij
een groot aantal deelnemers. Er
zijn in de Bloembollenstreek
veel bedrijven die hun machines
slechts voor korte tijd benutten.
Gebleken is ook dat veel bedrij-
werknemers tekort komen,
terwijl andere bedrijven ze best
uit zouden willen lenen. Een
arbeids- en machinering kan
bemiddelen in de poging machi
nes en arbeid doelmatiger en
dus goedkoper te gebruiken.
In de beginfase van het bemid-»
delingsorgaan wil de KVOB een
part-time bemiddelaar aanstel
len omdat de ondernemersver
eniging geen andere inkomsten
heeft dan de contributie van de
leden. Pas als de omzet van de
machinering 1 2 miljoen gul
den bedraagt kan op basis van
de provisie van ongeveer 6 pro
cent een bemiddelaar in vaste
dienst worden genomen.
Als er op de oprichtingsverga
dering niet of onvoldoende be
langstelling is voor de bemidde
lende coöperatie wil de Zilker
afdeling van de Katholieke Ver
eniging van Ondernemers in het
Bloembollenbedrijf de plannen
in de ijskast zetten. En dan nog
met tegenzin. „Want", zo vinden
de kleine ondernemers, „alleen
sdmen staan we sterk in tijden
van economische spanning. Dat
geldt voor het hele bollenvak,
niet in het minst wanneer het
gaat over de mechanisatie en
arbeidsratiorialisatie."
KARAKTER
JITVERKOOP
verandert te geef in opruiming
komst wel minder gaan voor
komen.
Hoe het ook zij, de achttiende
is het zover. Tot die datum
zullen we alleen maar kunnen
gissen hoe de uitverkoop dit
jaar zal verlopen.
cijfers is beland): „Papa, wat
doe jij eigenlijk op kantoor?"
Om nog even terug te komen
op het zonnige dakwerk bij
het DNL in Leidschendam,
dan mag geconstateerd wor
den, dat ongeveer 7 vierkante
meter collectoren de zonne
warmte opvangen. Als je het
allemaal hoort van ir. Van
Lutterveld zou je zeggen, dat
het kind de (af)was kan doen,
zo simpel lijkt één en ander
in elkaar te zitten. Dan denk'
je al gauw: de Romeinen had
den óók al hun „centrale ver
warming". Maar in onze da
gen gaat het er toch wel iets
ingenieuzer aan toe: „Al die
opgevangen zonnewarmte
wordt afgegeven aan het wa
ter dat door de collectoren,
de „verzamelaars" dus, loopt.
Dit water op zijn beurt geeft
zijn warmte weer af, via een
warmtewisselaar, aan het wa
ter in het buffervat", aldus de
heer Van Lutterveld. „Nou,
het op deze manier verwarm
de water in het buffervat zal
dan voor onze afwas in de
kantine worden gebruikt. Een
elektrische boiler zorgt voor.
eventuele bij verwarming
(daar ontkom je niet aan),
zodat het afwaswater altijd 70
gr. C is".
Ook met vrij strenge winterse
omstandigheden is rekening
gehouden. Het water namelijk
dat door de collectoren
stroomt in het zogenaamd
„primaire circuit" is, ter voor
koming van bevriezing, voor
zien van antivries. In dit pri
maire circuit is tevens een
overbelastingsbeveiliging
aangebracht, die in werking
treedt, zodra in de zomer,
door sterke zonnestraling en
weinig warmwatergebruik, de
temperatuur in dit circuit bo
ven de 90 gr. C stijgt. Hoe
dan ook, op het Dr. Neher
Laboratorium in Leidschen
dam is de afwas in de kantine
een bijzonder eervolle affaire
geworden.
LEIDEN De seizoensuit
verkoop staat weer voor de
deur. Op 18 januari is het zo
ver, maar het zal wel anders
pan dan in voorgaande ja
ren. Want voor de winkelier
de uitverkoop niet langer
alleen een manier om van
zijn overtollige partijen goe
deren af te komen. Deze ver-
toopperiode wordt temeer
een publiekstrekker, doordat
winkeliers nieuwe speciaal
voor de uitverkoop bestemde
goederen aankopen. Verder
valt op dat veel winkeliers
ook steeds eerder met het af
prijzen van hun waren begin
nen. Dit ondanks het verbod
door de wet op de uitverko
pen.
laatste jaren kon de uit-
'erkoop een redelijk succes
genoemd worden, maar daar
voor moesten de winkeliers
dan ook wel heel diep in de
curieuze en vindingrijke
'roekzak tasten. De meest
vreemde betaalmiddelen de
den hun intrede. Zelfs de
aloude grap„voor een appel
;n een ei" was toen al niet
euk genoeg meer. Knopen,
heb-k°rredriootjes en zelfs oude
jukken zeep gingen als be-
aalmiddel voor de vaak kost
bare goederen over de toon
bank. Het begon erop te
lijken dat de detaillisten niet
langer alleen economische
concurrenten waren, maar
ook een concurrentieslag
voerden op het gebied van de
originaliteit. Een winkelier in
lederwaren ging daarin zelfs
zover dat hij geld toegaf als
een klant zo vriendelijk wilde
zijn hem van een schoudertas
af te helpen. Hoe gekker het
idee, hoe meer aandacht de
winkel van de consumenten
kreeg.
Omdat de leut van de mensen
aan de andere kant van de'
toonbank al zo „ver" is ge
gaan, is moeilijk te voorspel
len met welke bizarre lokkers
de uitverkoop dit jaar zal
worden ingeluid. Natuurlijk
geven de winkelbedrijven op
dit moment hun geheimen
nog niet prijs. En alhoewel de
winkeliers ook alleen nog
maar kunnen gissen naar de
omvang van de volksstroom,
zijn de verwachtingen hoog
gespannen.
Beter inkopen
Dat de uitverkoop niet langer
alleen een middel is om van
de overtollige goederen af te
komen, is misschien mede een
gevolg van een beter inkoop-
beleid van de winkelbedrij
ven. De bedrijven houden
daardoor minder goederen
over dan vroeger en wat
daarvan toch nog resteert,
wordt ook al buiten de uitver
koopperiode afgeprijsd. Naar
mate de tijd na de kerstdagen
verstrijkt, worden de prijs
kaartjes in de etalages steeds
groter en opzichtiger. Toch is
er nergens een raambiljet te
bekennen dat het bekende
uitverkoop-opschrift draagt.
Maar voor wie goed kijkt, is
er weinig verschil te merken
tussen de periode vlak voor
en die tijdens de uitverkoop.
Een aantal weken tevoren is
er in de etalages, van de win
kels weinig opvallends te zien,
binnen daarentegen worden
de artikelen vaak al in de uit
verkoopstellages tegen af-
braakprijzen aangeboden. Zo
doende komt het ook niet
zelden voor dat aan het begin
van de uitverkoop een aantal
artikelen al is uitverkocht.
Dit vlak voor de uitverkoop
aanbieden van afgeprijsde
goederen is bij de wet verbo
den. De winkelier heeft zich
aan een strakke wetgeving te
houden, de wet op de uitver
kopen. Zes weken voor het
begin van de verkoopperiode
moet er door de winkeliers
een „stille periode" in acht
worden genomen. Dit houdt
in dat er in die weken bij
voorbeeld in de etalage geen
opvallende afprijskaartjes mo
gen worden gezet. In de re
clame mogen ook geen slo
gans worden gebruikt die ook
tijdens de uitverkoop in de
etalages voorkomen. Een
week voor de uitverkoop doet
de wetgever er nog een sche
pje bovenop. Dan is het zelfs
niet toegestaan speciale aan
biedingen te brengen.
De controle op de naleving
van de wet is in handen van
de Economische Controle
dienst (ECD). Deze heeft
mensen in dienst die ter
plaatse de winkeliers op
overtredingen controleren.
Maar omdat de ECD op de
naleving van nog tien wetten
moet toezien, is het risico
voor de winkeliers om een
bekeuring te krijgen vrij
klein. Het lijkt erop dat de
winkeliers dit weten. Volgens
een woordvoerder van de
ECD wordt de wet dan ook
„wanhopig slecht nageleefd".
Als een controleur toch een
overtreding constateert, wordt
dit doorgegeven aan de rech
ter. Dit loopt meestal uit op
een boete, waarvan de hoogte
afhangt van de ernst van de
overtreding. Maar veel winke
liers laten zich hierdoor niet
afschrikken. Waarschijnlijk
hopen zij erop dat de ver
diensten groter zijn dan de
eventuele boete.
Ook het koopgedrag van de
consument lijkt sinds een
aantal jaren aan het verande
ren. Natuurlijk zijn er nog ve
len die wel tuk zijn op een
voordeeltje. Alleen de moeite
die ervoor gedaan moet wor
den, lijkt voor de klanten
steeds moeilijker op te bren
gen. Er moet meer en meer
agressieve reclame toegepast
worden om de mensen op de
been te krijgen. Het Konink
lijk Nederland Ondernemers
Verbond (KNOV) verwacht
voor de komende jaren nog
een verdere terugloop van het
enthousiasme der kooplusti
gen. De mensen worden
steed minder gevoelig voor de
stunts van de winkelbedrij
ven", zegt men daar. De veld
slagen in de warenhuizen en
de stretchbedden voor de
winkels zullen dus in dè toe-
Eén van de grootste
collecties bruids- en
avondjaponnen in
Nederland.
Haarlemmerstraat 42,
LEIDEN (071) 131204
ten oeKeno oeeid aan het begin van de uitverkoopperiode: mensen die elkaar verdringen in hun jacht
naar koopjes.
Veel ehloór in drinkwater
VOORHOUT/NOORDWIJKERHOUT Bewoners van Voor-
hout hebben bij het waterleidingbedrijf in Noordwijk ge
klaagd over de chloorsmaak van het drinkwater. Volgens de
klagers lijkt het water uit de kraan momenteel meer op
zwembadwater, dan het gebruikelijke drinkwater, terwijl het
water dermate naar chloor ruikt, dat hele woningen er mo
menteel van doordrongen zouden zijn.
et waterleidingbedrijf in Noordwijk heeft verklaard chloor aan
het drinkwater toe te voegen omdat het drinkwater in Noord-
wijkerhout momenteél niet van een goede en gezonde kwaliteit
is. Blijkens een mededeling, zal de toevoeging van chloor aan
het drinkwater voortduren totdat metingen hebben aange
toond, dat de kwaliteit van het water in Noordwjkerhout weer
optimaal is.
De zonnepanelen worden op het DNL-dak geïnstalleerd, met hoop
op warmte.
ren. Daarna werd de deskun
dige hulp ingeroepen van de
Technische Physische Dienst
TNO voor de berekening van
de installatie.
Toen men eenmaal begon met
het werk aan het opvangen
van de zonne-energie werd
meteen uitgebreid overleg ge
pleegd met het drinkwaterbe
drijf „De Vlietstreek", want
dat wist zowat alles van de
eisen, waaraan zo'n installatie
moet voldoen. De rekenaars
van TNO hadden inmiddels
becijferd, dat de totale kosten
van de zonneboiler gedurende
een bestaan van twintig jaar
ongeveer 20 procent lager zul
len zijn dan de kosten die
verbonden zijn aan de con
ventionele warmwatersyste-
men. Volgens .Aangetekend"
varieert de energiebesparing
over de projectduur hierbij
van 40 tot 50 procent, afhan
kelijk van het tapwaterver-
bruik, waarbij „aangetekend"
mag worden, dat de gehele
energiebesparing circa 55.000'
kWh zal bedragen.
Nu is zo'n apparatuur met alle
vriendelijke en besparende
bedoelingen natuurlijk erg
mooi, maar de projektgroep
die na de installatie op het
dak niet ingeslapen is zal
toch nauwlettend in de gaten
houden in hoeverre in de ko
mende tijd het gedrag van de
installatie zich bij de ver
wachtingen aansluit. Ir. R.
van Lutterveld: „Dit wordt
gedaan met een speciaal
meet- en registratiesysteem,
dat ónder andere gebruikt
wordt bij het gezamenlijk on
derzoek van het laboratorium
en de afdeling Mobilofonie
naar de toepassingsmogelijk
heden van elektrische zonne
cellen voor de voeding van
radio-praatpalen langs de
rijkswegen in ons land". Dat
zou dus energiebesparing
nummer zoveel zijn binnen
het uitgekiende PTT-bedrijf.
Van het één komt vervolgens
het ander, dat is hier wel heel
duidelijk. Bovendien kan een
genoegzaam antwoord wor
den gegeven op de vraag die
door kinderen in PTT-gezin-
nen nogal eens wordt gesteld
(mede gelet op het bedrijfsre
sultaat dat in '78 ca. 110 mil
joen gulden lager zal zijn dan
in '77, voornamelijk omdat
Tante Pos opnieuw in de rode
steek laat, kan men daar nog
beschikken over afwaswater
van 70 graden Celsius. Daar
zorgt dan weer een elektri
sche boiler voor, gespitst op
het leveren van eventuele bij
verwarming.
Vier medewerkers van het
DNL (Dr. Neher Laborato
rium), de heren ir. R. van
Lutterveld, C. J. van Doorne,
P. G. J. Bakker en G. S.
Ossevoort, lachen nu al gerui
me tijd in hun vuistje. Zij
bouwden de zonnevangers op
het dak en hielpen daardoor
de PTT een beetje uit de
zorgen, omdat met behulp van
de gehele installatie een aan
zienlijke vermindering van
het energieverbruik van de
Leidschendamse laborato
riumkantine werd verkregen.
Dit viertal vormde de binnen
het laboratorium in het leven
geroepen projectgroep die de
realisatie van de „zonneboi
ler" moest bewerkstelligen.
Men ging volgens een speciale
procedure te werk. Allereerst
ging men met het kantineper-
soneel aan tafel zitten te-
neinde het warmteverbruik in
de kantine te kunnen bestude-
Er zijn mensen, die geen goed
woord meer kunnen horen
over zonne-energie. Ik denk
bijvoorbeeld aan een stel
Leidse Merenwijkers, bij wie
de hele blijde boodschap
die de „hemelse" krachtbron
moet uitstralen tot hiér zit,
na een aantal manoeuvres, die
gewoon weer deden verlan
gen naar het warme kacheltje,
de oude vertrouwde boiler of
de c.v.-ketel op zolder met het
expansievat. Ik hoor nog een
collega, die zich met publika-
ties rond de met zonne-ener
gie gezegende huizen nogal
wat ellende op de hals had
gehaald, uitroepen: „Man,
préót me er niet van, alsje
blieft. Maar laat me daar
nou, ergens in Leidschendam,
een stelletje mensen al fluiten
de dagelijks staan af te was
sen met warm water. Gewoon
warm water, maar dan wel
verwarmd door de zon zelf.
Afwassen en afdrogen is daar
een bezigheid die opgevrolijkt
wordt door louter zonnige ge
zichten.
Het gaat hier om de kantine
keuken van het Dr. Neher
Laboratorium in Leidschen
dam. Dit lab maakt als eerste
instantie binnen de PTT sinds
enige tijd gebruik van zonne-
energie ter besparing van
energiekosten, ingevolge de
kreet „Zuinig met energie!"
Dit nieuws werd deze maand
eenvoudigweg meegedeeld in
de personeelskrant van de
PTT, „Aangetekend" geheten.
In het kort gezegd dus: het
water dat in de kantine van
het laboratorium voor de af
was wordt gebruikt, wordt op
het ogenblik verwarmd met
behulp van de zon. Op een
gegeven moment klom een
stel kerels het dak op om er
zonnereflectoren te installer
en: zes grote platen, in schui
ne stand naar de zon gekeerd;
althans de meest gunstige
richting, vanwaar men de zon
nu en dan mag verwachten.
Daarbij werd een „buffervat"
niet vergeten. Dit buffervat is
nodig voor het opslaan van
de opgevangen warmte en de
benodigde meet- en regelap-
paratuur. Niet alleen op
„zon"-dagen is het verwarmd
feest in de keuken beneden,
ook als het hemellichaam de
afwassende PTT-ers in de
De collectoren, gretig naar de zon gekeerd.