Wereldraad van Kerken wil komen tot
nieuwe jonge generatie in oecumene
Nieuwe ervaringen
in Portugese havens
Stijging kerkbijdragen
van katholieken blijft
bij anderen ten achter
Korte metten
GEWEST
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 13 JANUAR11979 PAGINA
De 134 leden van het Centrale Comité
van de Wereldraad van Kerken heb
ben deze week hun werkzaamheden
met een zucht van verlichting beëind
igd. Vanwege de onrust op Jamaica
en het daarmee gepaard gaande uit
vallen van de elektriciteit was het
vergaderen de laatste twee dagen een
'moeizame bezigheid, die harde stem
men en goede oren vereiste, omdat
vanwege de toestand de geluidsin
stallatie niet functioneerde.
Tien dagen heeft het beleidsorgaan
wan de Wereldraad van Kerken het
beleid van de wereldraad voor de
.komende jaren uitgestippeld.
£en van de belangrijkste resultaten
van het overleg is geweest, dat het
zwaar omstreden programma ter be
strijding van het racisme, het PCR
en het daarmee verbonden fonds, er
zonder kleerscheuren door is geko
men. Veel meer dan voorheen wil de
Wereldraad van Kerken aandacht be
steden aan de jongeren. Men ziet
daarin een mogelijkheid om de be
langstelling van de jongeren voor de
oecumene te stimuleren. Dit wordt
noodzakelijk geacht, omdat de oecu
menische studentenbewegingen niet
meer zoals voorheen fungeren als
broedplaatsen van de oecumene. Er
moet een nieuwe generatie oecumenici
komen.
Om deze ontwikkeling op gang te
brengen organiseert de wereldraad
een jeugdconferentie in 1981. Het Cen
trale Comité heeft daaraan zijn fiat
gegeven. In een pleidooi voor die
jeugdconferentie drong de Nederland
se gedelegeerde, dr. Albert van den
Heuvel, aan op een „harde agenda".
Allerlei sporten jongeren dienen erbij
betrokken te worden, zo verklaarde
hij. De wereldraad heeft voor de
jongerenconferentie 650.000 gulden
uitgetrokken, die de ledenkerken bij
een zullen moeten brengen.
Een belangrijke inbreng in het werk
van het Centrale Comité heeft prof.
dr. D. Mulder, hoogleraar aan de Vrije
Universiteit van Amsterdam, gehad.
Hij zag als voorzitter van de werk
groep voor de dialoog met niet-christe-
nen zijn richtlijnen goedgekeurd. Er
kan nu een program worden opge
bouwd, dat zich vooral zal richten op
de plaatselijke gemeente of kerk.
Een minder goed lot was het nieuwe
programma voor een rechtvaardiger
samenleving beschoren. In dit pro
gram zouden de diverse activiteiten
van de wereldraad worden gebundeld
op het terrein van de gerechtigheid,
democratie en milieubewust en recht
vaardig gebruik van de energiebron
nen. Dit programma vond men niet
voldoende doordacht en theologisch
niet sterk genoeg gefundeerd. Nog wat
meer huiswerk maken, vond het Cen
trale Comité.
Een goede gelegenheid daarvoor zag
het in de conferentie over de verhou
ding geloof en wetenschap, die in de
zomer in de Verenigde Staten wordt
gehouden en waarvoor dank zij giften
van de Nederlandse ontwikkelingssa
menwerking en van Zweden hetjstart-
budget is verzekerd. Het Centrale
Comité gaf ook zijn goedkeuring aan
de conferentie voor wereldzending in
1980 te Melbourne.
Het Centrale Comité heeft voorts de
Bulgaarse theoloog Theodore Sabev
benoemd tot plaatsvervangend secre
taris-generaal en tot nieuwe directeur
van de afdeling Geloof in Kerkorde.
Sabev is hiermee tevens verantwoor
delijk voor de eenheid „Geloof en
Getuigenis". Hij volgt dr. Lukas Vi-
scher op, wiens mandaat door het
Centrale Comité niet werd verlengd.
Dr. Konrad Raiser is belast met de
leiding van het programma „Vorming
en Vernieuwing". Hij volgt in die
functie de Zuidafrikaanse Birgalia
Bam op. Raiser blijft plaatsvervan
gend secretaris-generaal.
De actie Kerkbalans, die nu
al een aantal jaren door een
Zevental Nederlandse kerk
genootschappen wordt ge
voerd en, zoals gemeld, dit
jaar van 15 tot 27 januari
zal worden gehouden, blijkt
voor wat betreft het katho
lieke volksdeel minder stij
ging op te leveren dan de
andere kerkgenootschappen.
De vermoedelijke uitkomst
voor 1978 van de actie kerk
bijdrage van de parochies
zal op ongeveer 91 miljoen
uitkomen. Ten opzichte van
1977 betekent dit geen grote
stijging, namelijk slechts
vier miljoen gulden ofwel
ongeveer vijf procent.
In verscheidene bisdommen
valt er nog slechts een ge
ringe stijging van het aantal
deelnemers te constateren.
In die bisdommen is de stij-
ging dan ook geen vijf pro
cent, maar ongeveer vier
procent, niet eens het infla
tiepercentage. In de gemid
delde bijdrage, die kan wor
den gesteld op 94 gulden
per jaar, zijn tussen de bis
dommen zeer grote verschil
len te constateren. De zuide
lijke bisdommen halen dit
gemiddelde niet. Van de bis
dommen boven de rivieren
is van Utrecht bekend dat
het gemiddelde per deelne
mer 98 gulden bedraagt en
van het bisdom Rotterdam
141 gulden.
Een verdere analyse van de
gegevens leert, dat ongeveer
vijftig procent van de katho
lieke gezinnen in het gehele
land meedoet. Ook hier zijn
er grote verschillen per bis
dom.
Overigens is de actie kerk
bijdrage wel een belangrijke
inkomstenbron voor de pa
rochies, maar zeker niet de
enige. Over het gehele land
genomen zal de actie nog
geen veertig procent uitma
ken van de totale inkomsten
van de parochies. Andere in
komstenbronnen zijn collec
tes voor eigen parochie, sti
pendia en dergelijke.
Geruchten over
overplaatsing
primaat Spanje
Het Madrileense dagblad
„Ya" meldt, dat de Spaanse
kardinaal-primaat, aartsbis
schop Gonzalez-Martin van
Toledo, een goede kans
maakt te worden benoemd
tot prefect van de congrega
tie voor de geestelijkheid in
Rome. De huidigeprefect.de
Amerikaanse kardinaal
Wright, is al enige tijd ziek.
Hij heeft twee operaties on
dergaan.
Het Madrileense dagblad, dat
meestal geldt als de spreek
buis van het Spaanse episco
paat, voegt eraan toe, dat
geruchten over nog meer
overplaatsingen van bis
schoppen uit de lucht zijn
gegrepen.
Kardinaal Gonzalez-Martin
heeft nog pas opzien gebaard
door zijn scherpe afwijzing
van de nieuwe democrati
sche grondwet van Spanje.
Hij kreeg daarbij de steun
van acht andere bisschop
pen, met wie hij de conserva
tieve vleugel binnen het
Spaanse episcopaat vormt.
Het is een publiek geheim in
Spanje, dat de groep van
conservatieve bisschoppen
binnen de Spaanse bisschop
penconferentie de meerder
heid grote moeilijkheden ver
oorzaakt en de sfeer in de
kerk ondragelijk politiseert.
Volgens „Ya" zou kardinaal
Gonzalez-Martin naar Rome
worden „weggepromoveerd"
om in Spanje een kerkpolitie
ke steen des aanstoots weg
te werken.
Na de succesvolle bemid
deling van het Vaticaan in
het conflict tussen Argen
tinië en Chili overweegt
nu Bolivia de bemiddeling
van het Vaticaan te vra
gen in een zeer oud con
flict van dit land met Chi
li. Het gaat om een
doorgang naar zee. Bolivia
is die honderd jaar gele
den in de Pacific-oorlog
aan Chili kwijtgeraakt.
Sindsdien heeft Bolivia
zonder militair geweld ge
probeerd weer een uitweg
naar zee te krijgen.
De bisschoppenconferentie
heeft pater G. Fokke sj be
noemd tot aalmoezenier
van de kermisexploitanten
en circusartiesten. Hij volgt
pater H. van Genuchten
ofm op.
De bisschop van Würzburg,
Josef Stangl (71), heeft om
gezondheidsredenen zijn
ambtsuitoefening beëin
digd. Hij is eenentwintig
jaar bisschop geweest.
Mgr. Stangl kwam onlangs
internationaal in het
nieuws, vanwege het ge
ruchtmakende geval van
duiveluitdrijving in Klin-
genberg en het daarop vol
gende proces in Aschaffen-
burg.
Generaal-majoor M. H. von
Meyenfelt, gouverneur van
de Koninklijke Militaire
Academie te Breda, is be
reid gevonden de gerefor
meerde kerken te dienen
als „toeruster inzake het
vraagstuk van oorlog en
vrede". Hij zal dit doen na
mens en in nauwe samen
werking met het deputaat-
schap voor de bestudering
van het oorlogsvraagstuk,
waarvan hij al geruime tijd
deel uitmaakt.
Volgens het „Directorium
1979" van de Oostenrijkse
provincie van de benedic
tijnen is het aantal leden
van de orde in het afgelo
pen jaar voor het eerst
sinds tien jaar niet terug
gelopen, maar blijven
staan op een totaal van
430. Het aantal novicen
(tien in 1977) is in het af
gelopen jaar tot zestien ge-
De bisschop van Rotter
dam heeft aan pater J. A.
Severinus ofm eervol ont
slag verleend als pastor in
de parochie O. L. Vrouw
Hemelvaart en St.-Jozef te
Leiden. Aón pater W. M. J.
Verberne scj werd eervol
ontslag verleend als direc
teur van het SFL te Delft.
Pater P. A. G. van der
Burg scj werd eervol ont
slag verleend uit de functie
van pastoor van de Goede
Herderparochie te Rotter
dam. De heer H. G. de
Groot werd benoemd tot
pastoraal werker in de pa
rochies H. Martinus en H.
Jozef te Hillegom.
Lelden H. Lodewijk za. 10.00 u. en 19.00 u.,
zo. 8.30 u., 10.00 u. hoogmis, 11.30 u., 18.00 u..
19.00 u. Lof; H. Middelares za. 19.00 u., zo. 9.30
u. hoogmis, 11.30 u.; O.L. Vr. Onbevl. Ontv. za.
19.00 u-, zo. 9.30 u., 10.45 u. hoogmis, 12.15 u.;
St. Antonius van Padua za. 19.00 u. euch. met
muzikale omlijsting, zo. 9.30 u.. 11.00 u. euch. met
koor, 12.15 u.; H. Leonardus za. 19.00 u.. zo. 9.00
u.. 10.45 u. hoogmis, 12.00 u.; H. Petrus za. 19.00
u.. zo. 9.00 u.. 10.30 u. hoogmis. 12.00 u. en 18.00
u.; O.L. Vr. Hemelvaart zat. 19.00 u.. zo. 8.30 u.,
9.30 u-, 11 00 u. euch., mmv. Dames en Heren
koor; Oud Kath. Kerk zo. 10.00 u. hoogmis.
Aarlanderveen za. 19.00 u., zo. 7.30 u.. 10.30
u. hoogmis; dep. Ter Aar zo. 9.00 u. hoogmis.
12.00 u.
Alphen a/d Rijn De H. Geest za. 19.00 u.. zo.
9.00 u.; 11.30 u. hoogmis, mmv. Bronzangertjes.
H. Bonilatius za. 19.00 u., zo. 8.30 u., 10.00 u.
hoogmis. 11.30 u.; H. Pius za. 19.00 u., zo. 9.00
u., 10.30 u. hoogmis, 11.45 u.;
Boakoop za. 17.30 u. in De Stek, 19.00 u. in
parochiekerk, zo. 9.30 u. en 11.00u. par. kerk.
Hazerawoude-Dorp H.H. Engelbewaarders za.
19.00 u. met orgel. zo. 8.00 u.. 10.00 u. hoogmis
en 11.30 u. (om 14 dagen)
Hazerawoude-RI|ndlJk zo. 10.00 u. euch. H. Be-
rnardus; Het Anker za. 19.00 u. euch., zo. 8.45 u.
en 11.15u.euch.
Hoogmade za. 19.00 u„ zo. 10.00 u.
De Kaag za. 19.00 u. avondmis, zo. 8.00 u
10.00 u. hoogmis.
Katwijk a/d Rijn za. 19.00 u., zo. 9.30 u. hoog
mis. 11.15 u.; Kerkgemeenschap Rijnsburg za.
19.00 u.. zo. 10.30 u.
Langeraar za. 19.00 u., zo. 8.30 u„ 10.00 u. en
11.30 u.
Leiderdorp H. Menswording za. 19.00 u. jonge
renmis. zo 9 00 u., 10.30 u„ 12 u.
Lelmulden za. 19.00 u.. zo. 7.30 u.. 9.30 u.
hoogmis, 11.15 u.
Lisse Agathakerk. za. 19.00 u.. zo. 8.30 u..
10.00 u. hoogmis, 11.30 u; dep. Poelpolder za.
19.00 u., zo. 9.00 u. en 11.30 u.; Mariakerk, za.
19.00 u. avondmis, zo. 8 30 u., 10.00 u. hoogmis,
11.45 u.; H.H. Engelbewaarders za. 19.00 u. avond
mis, zo. 8.00 u., 9.30 u. hoogmis. 11.00 u. en
17.45 u. avondmis.
Nieuwkoop za. 19.00 u.. zo. 9.00 u. hoogmis,
10.45 u„ 19.00 u. Lof.
Nleuwveen za. 19.00 u., zo. 9.00 u. en 11.00
Nieuw Vennep za. 19.00 u. avondmis, zo. 9.30
u. hoogmis. 11.00 u. euch.
Noorden za. 19.00 u. avondmis, zo. 9.00 u. en
10.30 u. hoogmis.
Noordwijk (Maria ter Zee) za. 19.00 u. euch. met
samenzang, zo. 9.30 u. hoogmis lat. zang. 11.00 u.
euch. met samenzang.
Noordwljk-Blnnen za. 19.00 u., zo. 8.00 u.t
10.00 u. hoogmis. 11.30 u.
Noordwljkerhout St. Jozef za 19.00 u. euch.
met samenzang, zo. 10.00 u. hoogmis euch. met
koorzang. 11.30 u. euch. met samenzang; St. Vic
tor za. 19.00 u. met zang door dameskoor, zo.
9.30 u. hoogmis met herenkoor.
Oegstgeest St. Willibrord za. 19.00 u., zo. 10.30
u. hoogmis, 12.00 u. met samenzang.
Bonaventura Mariënpolstr. za. 18.30 u. euch. ned.,
zo. 9.00 u. euch. ned, 11.00 u. euch. latijn.
Oud Ade za. 9.00 u., 19.00 u. avondmis, zo.
8.30 u. hoogmis. 10.30 u. gem.schapsmis.
Oud Wetering za. 19.00 u.. zo. 11.30 u. hoog-
Roelofarendsveen Maria Presentatie: za. 19.00
u.. zo. 9.00 u. en 11.00 u.; H. Petrusbanden za.
19.00 u.. zo. 9.30 u. hoogmis, 11.00 u., 12.15 u.
Rljpweterlng za. 19.00 u., zo. 7.30 u., 9.00 u
met herenkoor. 10.30 u.
Sassenhelm za. 19.00 u., zo. 9.30 u. hoogmis.
11.00 u.
Voorhout za. 19.00 u.. zo. 9.00 u., 10.30 i
11.45u.
Voorschoten za. 19.00 u., zo 10.00 u. hoogmis.
11.30 u.
Warmond za. 19.00 u.. zo. 8.30 u., 10.00 i
hoogmis, 11.30u.
Woubrugge za. 19.00 u.. zo. 10.00 u. hoogmis.
Zevenhoven za. 19.00 u.. zo. 9.00 u. hoogmis.
10.45 u.
Zoeterwoude-Rijndl|k Meerburgparochie
19 00 u. met wisselende koren; zo. 10.00 u. hoog
mis met wisselende koren, 12.00 u. met volkszang
18.00 u. zonder koorzang.
Zoeterwoude St. Jan Zuidb. weg zo. 10.30 i
hoogmis; Chr. Dienaarkerk za. 19.00 u. met zang
zo. 9.15 u. hoogmis.
LEIDEN Herv. Gem. Hoogl. Kerk-
gracht 10 s-Bouwhuys, 11.45 Pucum.
Stud, dienst; Marekerk 10 dsa. Meyers,
17 idem; Maranathakerk 10 ds. v. Ach
terberg; Merenwijk 9.30 dsa. Horten
sius; 11.30 ds. Hortensius en pastor
Van Well; 17 uurds. Hortensius, Vesper
Ikon TV, Bethlehemkerk 10 dhr. Christ,
opendeurdienst. Bevrijdingskerk 10 ds.
Boogert. 17 gez. zangdienst; Vredes-
kerk 10 prof. de Jonge - Eglise Wallone
10.30 past Ribs, Acad. Ziekenhuis 10.15
ds. Bovenberg, Diac.huis 10.30 ds. mw.
van Everdingen - Jeugdkapel Vredes-
kerklOdr. Lamping.
Geref. Kerken: Zuiderkerk 10 ds. Syts-
ma, 17 drs. Vree, Alphen; Petrakerk 10
ds. Hortensius, 18 dr. Wind; Oude Vest
10 ds. Vegter, 17 ds. Verdoorn; Mara
nathakerk 10 ds van Achterberg, 17
ds. Sytsma. Bevrijdingskerk 10 ds. Bak
ker. 17 ds. v.d. Bogert (zang), Groenho
ven 10 ds. Eringa. Merenwijk aula
Valkepad. 9.30 en 11 euch./avondmaal
- Geref. Gem. 10 en 16.30 ds. Bogaard
- Chr. Geref. Kerk 10 en 17 ds. Den
Boer; Geref. Kerk Vr. 10 en 17 ds.
Gootjes - Geref. Gem. Ned. 11.30 en
17.30 leesdiensten - Doopsgez. en Rem.
Kerk 10.30 ds. Meyering - Ev. Luth.
Kerk 10.15 ds. Happee - Nieuw Apost.
Kerk 9.30 en 16 diensten - Baptlsten-
gem. 10 ds. Van Mameren - Evang.
Chr. Gem. 10 dhr. Dikkes - Leger des
Heils 10 en 19.30 samenkomsten -
Zevendedagsadventisten 11 ds. Bouwer
- Ev. Centrum Zijlsingel 2a 10 dhr.
Zijlstra - Zendingswerk Jeruel 18 sa
menkomst.
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 ds.
Wolthaus. 19 dhr. Christ, Leiden - Geref.
Kerk 10 dienst. 18.30 dhr. Teneyenhuis.
Ter Aar Herv. Gem. 10 en 18 30 ds.
Lindenburg HA - Geref. Kerk 9.30 en
18.30 Dienst des Woords.
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Opstandingskerk 10 ds. Hanemaaijer;
Adventskerk 10 ds. Bogers, 17 ds.
Hanemaaijer, Kruiskerk 10 dienst - Ge
ref. Kerk Salvator 10 drs. Vree, 18.30
dhr. Brouwer, Maranathakerk 10 kand.
Teneyenhuis; 18.30 drs. Vree - Marthas-
tichting 20 interk. dienst - Baptistenge
meente 10 en 18.30 ds. Koekkoek -
Leger des heils 10 en 19.30 samenkom
sten - Volle Ev. Gem. 10 dhr. v.d. Hoorn.
Alphen-Noord Herv. Geref Kerk
Goede Herder 19 ds. Verheul, 10.30 ds.
Hoogendijk, 18.30 ds. Wijngaarden. De
Bron 9 ds. Hoogendijk, 10 ds. v.d. Ree,
10.30 ds. Verheul, 18.30 ds. Mulder (in
alle diensten HA, Ashramcollege 9.30
ds. Mulder - Sionskerk 9.30 ds. De
Ruijter. 18.30 ds. Verploeg. Oudshoorn-
seweg 10 ds. Oort.
Bodegraven Herv. Gem. Dorpskerk
10 ds. Richter, 18.30 ds. Roelofsen,
Zeist, Salvatorkerk 10 ds. De Vreugd,
18.30 dsa. A. Droogers, Bethelkerk 10
ds. Balke, Den Ham, 18.30 dsa. Richter
Geref. Kerk 10, en 18.30.ds. 't Hart.
Hazerswoude Herv. Gem. Dienst
Geref. Kerk 10 en 17 ds. Versluys.
Hoogmade Herv. Gem. 10 dr. Van
Vliet.
De Kaag Herv. Gem. 10ds. Carstens.
Katwijk a.d. Rijn Herv. Gem. Dienst
en Dorpskerk 10 en 18, Ontmoetings-
kerk 10. en 18.30 Geref. Kerk 10
en 17.
Katwijk aan Zee Herv Gem. Dienst
en: Nieuwe Kerk 10 en 18. Oude Kerk
10 en 18, Ichtuskerk 10 en 17, Pnielkerk
9.30 en 18, School 10 Geref. Kerk
Diensten Vredeskerk en Triomfator 10
en 17 Geref. Kerk Vr. 10.15 Dienst.
15.30 ds. Hoff Volle Ev. Gem. 9.45
ds. Bulthuis.
Koudekerk a.d. Rijn Herv. Gem. 9.30
ds. Nierop, 18.30 ds. Stolk, Alphen.
Lelmulden Herv. Gem. 9.30 ds. De
Vree Geref. Kerk 9.30 en 19 ds. Los.
Leiderdorp Herv./Geref. Kerken,
Diensten: Dorpskerk 10 en 18.30,
Hoofdstraat 10, Scheppingskerk 9 en
10.30.
Llsse Herv. Gem. Dorpskerk 10 en
19, Pauluskerk 10 Gerf. Kerk Dienst
en 10 en 19 Chr. Geref. Kerk Diensten
10 en 16.30 Geref. Gem. 10 en 16
ds. Hakkenberg, woensdag 19.30 ds.
Hakkenberg Geref. Kerk Vr. BV 9
ds. Schuurman, 17 Ós. Waagmeester
Geref. Kerk Vr. 10 stud. Van der
Jagt, 14.45 idem.
Nieuwkoop Herv. Gem. 9.30 ds.
Bronsgeest 18.30 ds. Haytsma. Woer
den Chr. Geref. Kerk 9.30 Dienst.
14.15 ds. Hamstra.
Nleuwveen Herv. Gem. 9.30 en 18.30
dsa. Molenaar.
De reis met de
„Namastell",
deel 4
Liefhebbers van grote
steden als we eigenlijk
zijn, bleven we een
week in Lissabon. We
genoten van de terras
jes, het flaneren langs
de boulevards, van ge
bouwen, winkels, ker
ken en niet in het
y minst van ons bezoek
aan het scheepvaartmu
seum, het Museu de
Marinha. Gehuisvest in
de westelijke vleugel
van een oud klooster,
toont het Portugals rij
ke maritieme verleden.
Prachtige scheepsmo
dellen laten de ontwik
keling van zowel visse
rij-, koopvaardij- als
marineschepen zien en
een speciale afdeling is
gewijd aan de cartogra
fie, waar Portugal, ge
stimuleerd door Hen
drik de Zeevaarder, in
de 15e eeuw zo veel
aandacht aan besteed
de.
Hendrik was dok de figuur
die, met zoveel succes, de ont
dekkingsreizigers stimuleerde.
Die zich omringde met wis
kundigen en sterrekundigen,
die onderzoek deden naar na
vigatiemiddelen. Onder zijn
leiding experimenteerde men
met doelmatiger zeilvoering.
Uit latere tijd dateren de ge
ëxposeerde militaire unifor-,
men. Een nieuwgebouwde hal
herbergt een aantal schitte
rende grote roeisloepen, waar
van één zelfs bemand is met
80 geüniformeerde roeiers. We
genoten van een afdeling met
enkele oude watervliegtuigen.
Wat een moed moest men
hebben gehad om daarmee de
oceaan over te durven vlie
gen! Foto's tonen aan, dat de
vlucht die in 1922 van Portu
gal naar Brazilië ondernomen
werd, ook daar het nodige en
thousiasme heeft teweeg ge
bracht.
De stad Lissabon was erg
plezierig, maar over de haven
waren we minder te spreken.
Het was er echt smerig, en
voor we weggingen waren we
uren bezig de bijboot en
daarna het schip en onszelf
met terpentine te ontdoen van
teer en olie. Zodoende ver
trokken we later dan we van
plan waren, en dus met
stroom tegen, voor de 28 mijl
lange tocht naar Sesimbra.
Helaas wordt het weer de
hele dag op de motor varen.
Nadat we in de loop van de
middag Sesimbra binnenlie
pen, genieten we, op het dek
gezeten en kijkend naar de
ronddrijvende kwallen, van
de rust nu de motor weer is
afgezet Activiteit is er genoeg
om ons heen, want hoewel
het zaterdag is, varen de vis
sersschepen af en aan. 's A-
vonds steekt de wind op, en
juist als de vissoep heerlijk
staat te pruttelen, krabt het
anker, en moeten we weer
anker op.
Ook de hele nacht varen de
vissers. De wind giert door
het want en we hebben, regel
matig even kijkend „of we
nog liggen", een onrustige
nacht.
De volgende dag mist het erg
en omdat de haven van Setu-
bal maar 16 mijl verderop
ligt, vertrekken we pas uren
later op de dag. Urenlang zit
ten we buiten, en kijken in
het heldere water naar vissen,
Weer geen wind. Dan maar opnieuw de motor laten draaien.
kwallen en duikers, op zoek
naar mosselen. Ook is een
duiker bezig de verward zit
tende ankers van visserssche
pen te klaren. Wij amuseren
ons met hun drukke gebaren
en geschreeuw.
Als wij anker op willen, blijft
het achter een over de bodem
lopende ketting haken. We
zien duidelijk hoe het zit,
maar het lukt ons niet het los
te trekken. Na even hard la
chen sturen de vissers ons
sportief hun duiker naar ons
toe. Van betaling wil men
niets weten.
Het blijft mistig. Op de radar
lopen we de beboeide vaar
geul van Setubal binnen. Het
kleine Doca de Recreio heeft
voor ons weinig recreatie in
petto. Als we net goed en wel
afgemeerd zijn, moeten we
weer verkassen. Een van de
wal teruggegooide lijn treft
Jan in het gezicht, waarbij
een glas uit zijn bril valt en
naar de blubberige bodem
zinkt. Als we weer goed en
wel liggen en Jan zijn reser-
vebril opgediept heeft, is het
inmiddels donker.
De volgende morgen knoeien
we een hele tijd met alle
dwars over de haven gespon
nen lijnen, waarvan er één in
onze schroef geraakt is. Nee,
aan Setubal bewaren wij geen
goede herinneringen. Later
Nieuw Vennep Herv. Gem. 9.30 en
19 ds. Goverts Geref. Kerk 9.30 ds.
Rang 16.30 ds. Rang HA Chr. Geref.
Kerk 9.30 en 15 ds. Visser.
Noordwijk Herv. Gem. Voorstraat 10
ds. Verdonk, 19 dr. Jansen, Hoofdstraat
9 dr. Jansen, 10.30 ds. Warnink, 17
ds. Elgersma, De Rank—Ichtus 10 dsa.
Gooyert, Zeist en 17 ds. v.d. Plas, Delft
Geref. Kerk Hoofdstraat 9 dr. Jansen
10.30 ds. Warnink. 17 ds. Elgersma,
Vinkelaan 9.30 ds. Elgersma. 17 ds.
Warnink, Stichtingskerk 11 dhr. Var,
Duin, Sole Mio 9 ds. N. B. Bouma.
Oegstgeest Herv. Gem. Diensten:
Groenekerkje 10.30, Pauluskerk 10.
Gem. Centrum 10.30, v Wijckersloot
16.30 Endegeest 9.30. Acad. Zieken
huis 10.15, Diaconnessenhuis 10.30
Geref. Kerk 10 en 19 ds. Heemskerk
Volle Ev. Broederschap 16 samen-
Oude Wetering Herv. Gem. 9.30 ds.
Lalleman Geref. Kerk Diensten 9.30
en 17 HA.
Rljn3aterwoude Herv. Gem. 9.30 en
19 ds. De Kruijf Chr. Geref. Kerk
9.30 Dienst des Woords. 14.15 ds.
Rijnsburg Herv. Gem. Grote Kerk
9.30 en 17. Bethelkerk 9.30 en 17
Geref. Kerk Diensten: Petrakerk 9.30
en 17, Immanuelkerk 9 en 10.30 en
17. Maranathakerk 9.30 en 17 Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 17.
Sassenhelm Herv. Gem. 9 en 10.30,
ds. vd. Meer, 19 Opendeurdienst Kap
van Hal, Leger des Heils Geref. Kerk
10 ds. Gesink, 17 zie Herv. Chr Geref.
Kerk 10 en 17 ds. Rebel. V.E. Gem.
19 samenkomst
Valkenburg Herv. Gem. 10 ds. Over-
gaauw, 18.30 ds. Broekema, Leiden
Geref. Kerk Diensten 9.30 en 18.30
Geref. Kerk Vr. 9.30 ds. Hof, 17 Dienst.
Voorhout —Herv, Gem. 10dienst.
Voorschoten Herv. Gem. Dorp 1/
ds. v.d. Schoot HA. 19 ds. Jukema, va
Scheveningen, aula 9.30 kand. Bijl
Geref. Kerk 8.30, 10.30 en 17 dsa. de
Zwart HA.
Warmond Herv. Gem. 10 en 17 ds,
Den Tonkelaar,
Wassenaar Herv. Gem. Diensten:
Dorpskerk 10. 16.30 en 19, Kievitskerk
10, Messiaskerk 10, Dorpscentrum 9.30
- Geref. Kerk Dorp 10 en 17 ds. v.d.
Meulen, Zuid 10 en 17 ds v d. Kamp.
Woubrugge Herv, Gem. 9.30 ds.
Verploeg. 18.30 ds. Vermaat. Veenen-
daal - Geref Kerk 9.30 ds. Hemmes,
19 ds. Stolk, Alphen.
Zevenhoven Herv. Gem. 9.30 en 19
ds. Nicolai - Geref. Kerk 9.30 dhr. Vlijm,
Leiden. 19 ds. v.d. Ree. Alphen.
Zwammerdam Herv. Gem. 10 ds
Lafeber, 18.30 ds. Oort - Geref. Kerk
10 en 18.30 ds. v.d. Heiden HA.
hoorden we dat het een aar
dig stadje is...
De. volgende 36 mijl voeren
ons, weer op de motor, naar
Sines. Een uurtje voor we
daar aankomen zien we een
ander zeilschip en na enige
twijfels herkennen we de
„Kennemer", die we in Cas-
cais verlieten. We ankeren
vlak bij elkaar en wisselen
natuurlijk 's avonds het laat
ste nieuws uit.
Om half negen de volgende
morgen weer anker op, en op
pad. Jan ziet een kring om de
zon en zegt dat dat een voort
eken van slecht weer is. Maar
vooreerst is het nog windstil
en mistig en we varen weer
op de motor. Waar we van
nacht zullen liggen? Er is een
kleine baai die nauwelijks op
de kaart staat. Enseada da
Arrifana, met goed weer kun
je daar ankeren.
Genoeg als we hebben van
het gebrom van de motor
proberen we er, als we er om
ongeveer drie uur zijn, in te
varen. Maar er staat een for
se deining en onze diepteme
ter geeft maar weinig aan.
Als we er dan ook nog geen
enkele vissersboot zien liggen,
vertrouwen we het niet en be
sluiten verder te gaan, naar
Lagos, waar je goed naast de
pier kunt ankeren. We zullen
er weliswaar ver na donker
aankomen, maar hopen met
behulp van de rode en groene
lichten op de pieren de an
kerplaats goed te kunnen ver
kennen.
Om half zes ronden we Cabo
Sao Vincente. We zijn dan
echt aan de zuidkust van Por
tugal. Om tien uur zijn we bij
Lagos, maar er varen vlak
onder de kust zoveel visssers-
bootjes met hun felle, verblin
dende lichten, dat we moeilijk
Vlak voor Sines ontmoeten we de "Kennemer" weer.
kunnen ontdekken waar de
ankerplaats is. Moeizaam rot
sen en visnetten omzeilend
constateren we dat er toch te
veel deining staat om in het
donker vlak onder de pier te
kunnen komen. We besluiten
verder te gaan.
Jan stelt voor te proberen
Portimao aan te lopen. Maar
ik heb mijn buik vol van het
proberen bij nacht binnen te
varen en stel voor het zeil te
hijsen en zo, rustig langs de
kust drijvend, richting Vila-
moura te gaan. Om de beurt
wacht houdend, dobberen we
de hele nacht, nauwelijks
voortgang makend. Om half
zes 's morgens steekt de wind
op en we liggen akelig tegen V
de sterke bries in te stampen.
De wind draait steeds meer L
naar het oosten, pal tegen
dus. Ze begint door te zetten L
tot windkracht 5 6. Zeeziek I
(ik) en verpieterd lopen we te- h
gen de middag Vilamoura J
binnen.
LILY CARREE