Amerika
wil dat
sjah
weggaat
LEGER
VERZET ZICH
Martens
streeft naar
rooms-rood
kabinet
Vrouwen gewond bij overval op links radiostation in Rome
Nervi - grootmeester
van gewapend beton-
te Rome overleden
Gevaarlijke stof
in sommige
biersoorten
W3IN
-BUITENLAND
LEIDSE COURAN'
WOENSDAG10 JANUAR11979 PAGINA 11
Iraanse vrouwen brengen vele uren
om een beetje olie te bemachtigen.
de kou door in Teheran waar zij vergeefs in de rij hebben gestaan
WASHINGTON (AP) De Verenigde
Staten hebben de sjah te kennen gege
ven dat zijn tijdelijke vertrek uit het
land het herstel van de rust en vrede
in Iran zou kunnen bevorderen. Dit
hebben Amerikaanse functionarissen
gisteren verklaard.
Ëit de bronnen die niet nader bekend
gemaakt wensten te worden, werd
vernomen dat de Amerikaanse rege
ring deze veranderde houding had
aangenomen nadat duidelijk was ge
worden dat de instelling van een bur
gerlijke regering in Iran geen belang
rijke vermindering van de politieke
spanningen betekent.
Het vertrek van de sjah zou ook de
staking in de olie-industrie kunnen
doen ophouden, aldus de zegslieden.
Deze staking die de afgelopen weken
een stop op de olie-export veroorzaak
te, is een belangrijke bron van zorg
voor de Verenigde Staten die een
belangrijke afnemer van Iraanse olie
zijn.
Berichten uit Teheran de afgelopen dagen gaven
aan dat de sjah van plan is met vakantie in
het buitenland te gaan, maar tot dusver is er
nog geen officiële bevestiging van de berichten
gekomen. Tot op heden verzette de regering van
Jimmy Carter zich tegen een tijdelijk vertrek
van de sjah uit Iran. Het argument daarvoor
was dat het voor hem moeilijk zou zijn naar
het land terug te keren, aldus de zegslieden.
Officieel handhaafde het state department giste
ren het standpunt dat de sjah zelf moet uitmaken
of hij het land wil verlaten.
Generaal Manouchechr Khosrowdad, comman
dant van de Iraanse parachutisten, heeft in een
gisteren gepubliceerd vraaggesprek met het
Franse dagblad Le Figaro gezegd dat de sjah,
of er nu een oplossing voor de politieke proble
men wordt bereikt of niet, of het ogenblik niet
weg zal gaan, „zelfs niet met vakantie". „Als
hij heengaat", aldus de generaal, „dan zullen de
communisten het land overnemen en dat zal het
leger nooit nemen. Het leger is er evenmin voor
dat er een regime komt dat wordt geleid door
Sjachpoer Bakhtiar of door een andere voorman
van het Nationale Front (de voornaamste opposi
tiegroepering). Het leger wil dat, in het belang
van het land, de sjah blijft en als Bakhtiar niet
verhoedt dat zijne majesteit zou weggaan, dan
graaft hij daarmee zijn eigen graf".
Bakhtiar heeft verldaard dat sjah Mohammed
Reza Pahlavi „binnen de komende paar dagen"
uit Iran zal vertrekken.
„De sjah zal niet aftreden", zei Bakhtiar in het
interview dat hem telefonisch werd afgenomen
door het radiostation France-Inter. „Ik heb hem
dat ook niet gevraagd. Hij verlaat het land om
mogelijk te maken dat de grondwet functioneert
zoals dat behoort; de grondwet is jarenlang
geschonden". De premier zei dat een regent-
schapsraad zal worden gevormd voor de sjah
het land verlaat. „De voorbereidingen voor het
vertrek van de sjah zijn bijna gereed", aldus,
de premier, die eraan toevoegde dat het belang
rijkste is dat Iran „zijn onafhankelijkheid, zijn
integriteit en eenheid behoudt". „Er bestaat een
enorm complot onder leiding van de communis
ten om het land uiteen te scheuren, ik zal hen
tot het einde toe blijven bestrijden", zei Bakhtiar.
In antwoord op een vraag verklaarde de premier
dat het onmogelijk zal zijn het land te besturen
„zonder de steun van het parlement". Hij zei
ook dat een. militaire staatsgreep, mocht die zich
voordoen „het slechtste zou zijn dat Iran kan
overkomen".
(van onze correspondent Jan
Schils)
BRUSSEL De voorzitter
van de Belgische christen-de
mocraten» Wilfried Martens,
heeft gisteren de formatie-op
dracht van Koning Boude-
wijn aanvaard. Hij zal streven
naar een nieuw Belgisch kabi
net, dat zal bestaan uit socia
listen en christen-democra
ten. Lukt dat niet, en dat zou
liggen aan een Waals ultima
tum \jan de voorzitter van de
Partij Socialisten, André
Cools, dan zal Martens stre
ven naar een regering van
christen-democraten en libe
ralen.
In het eerste geval is het waar
schijnlijk dat hij zelf premier
wordt, komt er een nieuw ka
binet in België van christen
democraten en liberalen, dan
is het vrijwel zeker, dat Leo
Tindemans, die bij de jongste
verkiezingen 140.000 voor
keurstemmen behaalde, de
nieuwe premier zal worden.
Wilfried Martens.
Wilfried Martens deelde gisteravond mee, dat hij in de eerste"
plaats zal streven naar een oplossing van de sociaal-economi
sche problemen. De communautaire twisten zullen zolang
in de ijskast worden gezet, met dien verstande, dat de
regering later zal worden verruimd. Dat zal gebeuren ofwel
met de beide taaipartijen, de Volksunie in Vlaanderen en
het Brusselse FDF (Frond Der Francofonen). Ook bestaat
er een mogelijkheid dat het kabinet later zal worden
verruimd met de Waalse en Vlaamse liberalen ingeval het
zou komen tot een christen-democratisch-socialistisch kabi
net.
Martens werd formateur nadat de Vlaamse socialist Willy
Claes ruim veertien dagen lang informateur was, na de
verkiezingen op 17 december.
Martens, die sinds 1972 de CVP leidt, was daarvoor adviseur
van verschillende ministeriële kabinetten. In 1974 werd hij
kamerlid. Martens, die behoort tot de nieuwe lichting politici
in Vlaanderen, studeerde rechten en filosofie in Leuven.
Martens had een aantal jaren een advocatenpraktijk in Gent.
Dat Martens een formatie-opdracht aanvaardt wil nog niet
zeggen dat hij eerste minister wordt Het zou niet de eerste
maal zijn in België dat een regeringsformateur het premier
schap niet voor zichzelf reserveerde.
(Van onze correspondent Piet Tummers) allemaal!", daarop was een harde klap te neergeschoten en moesten ernstig gewond
horen en viel de zender uit. Naderhand naar het universiteitsziekenhuis worden ge-
bleek, dat vijf gemaskerde en gewapende, bracht. De technische installaties van de
jonge fascisten een overval hadden ge- zender werden grotendeels door middel van
Rome hoorden gisterochtend om 10.23 uur pleegd op de Studio van radio Citta Futura. Molotov-cocktails vernield. Na de aanslag
een opgewonden vrouwenstem plotseling vluchtten de overvallers in een groene Fiat
uitroepen: „Help! help! Ze vermoorden ons Vijf vrouwen van 34 tot 59 jaar werden 128 die maandagnacht was gestolen.
Op het tijdstip van de overval waren de
vijf vrouwen de enigen die in de studio
aanwezig waren. Zij namen deel aan een
praatprogramma voor vrouwen. Enkele mi
nuten na de overval ontving een plaatselijke
krant in Rome een anonieme telefonische
mededeling, dat de aanslag het werk was
geweest van een fascistische organisatie. op de overval nauwelijks was gepleegd.
Enkele leidende figuren werden later door
Radio Citta Futura, een legale linkse radio- de politie ondervraagd over de manier
zender heeft in maart van verleden jaar waarop ze zo snel aan het exacte nieuws
de aandacht getrokken toen hij het nieuws waren gekomen, maar ze moesten worden
van de ontvoering van de politicus Aldo vrijgelaten nadat ze zich hadden beroepen
Moro bekend maakte op een tijdstip, waar- op hun vrije journalistieke nieuwsgaring.
Amerikaans
brevet voor
Concorde
LONDEN (upi) Het Brits-
Franse supersonische vliegtuig
Concorde heeft van de V.S. het
Amerikaanse certificaat van
luchtwaardigheid gekregen, zo
is in Londen officieel meege
deeld. Daarmee is de weg geo
pend voor gebruik van de Con
corde door luchtvaartmaat
schappijen van de V.S.
T reinbestuurders
in Engeland in
staking
LONDEN (Reuter) In het
door stakingen geplaagde
Groot-Brittannië was gisteren
op veel plaatsen weer benzine
te krijgen, maar nu zien de
forenzen zich weer bedreigd
door een staking van treinbe
stuurders.
De tankwagenchauffeurs van
Britispetroleum hebben na hun
collega's van Esso en Shell de
nieuwe loonvoorstellen aan
vaard en hun langzaam-aan-ac-
tie beëindigd.
Verscheidene Britse gebieden
zitten nog zonder brandstof en
er is nog geen kijk óp beëindi
ging van de staking van de
andere vrachtwagenchauffeurs.
Door de staking van de treinbe
stuurders worden miljoenen
Londense forenzen getroffen.
De treinbestuurders eisen een
toeslag van 10 procept.
Gevechten in
Afghanistan
PESHAWAR (AFP) Bij ge
vechten tussen legereenheden
en Islamitische guerrillastrij
ders alsmede leden van de Safi-
stam in bet noordoosten van
Afghanistan zijn op zeven ja
nuari meer dan duizend solda
ten gedood of gevangen geno
men. Dit is bekend gemaakt in
een communiqué van de leider
van de oppositie.
De „Jamiat-islami", de islamiti
sche opstandelingenbeweging,
heeft bij deze gevechten duizen
den machinegeweren buitge
maakt, aldus het communiqué.
De gevechten van zeven januari
volgden op een aanval van drie-'
duizend soldaten op drie en vier
januari op de dorpen van de
„Safi" en de „Shrunki", een
andere stam. Daarbij werden 25
domelincen eedood.
ROME Pier Luigi Nervi;
een van 's werelds bekend
ste scheppers van de moder
ne architectuur, in Neder»
land vooral bekend om zijn
omstreden plan voor de her
bouw van het Haagse cen
trum, is gisteren op 86-jari
ge leeftijd in Rome
overleden. Nervi werd be
schouwd als een pionier in
het gebruik van gewapend
beton. Zijn inzichten hebben
de architectuur in de hele
wereld beïnvloed. Sommigen
hebben zijn scheppingen
„gedichten in beton" ge
noemd.
Met zijn gewaagde betoncon
structies kon Nervi grote
ruimten overspannen zonder
gebruikmaking van steunpi
laren. Tot zijn meest beken
de werken behoren de grote
expositiehal in Turijn (met
een overspanning vn 95 me
ter), de congreszaal voor de
Unesco in Parijs, de Olympi
sche sporthal in Rome, de
nieuwe kathedraal van San
Pier Luigi Nervi
Francisco en de enorme ont
vangzaal van het Vaticaan,
waartoe paus Paul us VI
hem de opdracht gaf. Deze
hal biedt zitplaatsen aan
tien- tot twaalfduizend be
zoekers.
Professor Nervi werd in
Den Haag bekend door zijn
De nieuwe audiëntiehal van het Vaticaan die door
Nervi werd ontworpen.
zogenaamde Nervi-plan: de
bouw van een complex be
staande uit een kantorenge
bouw, een hotel, een
schouwburg, winkels, bedrij
ven, een café-restaurant, een
bowlinggelegenheid en een
parkeergarage tussen de
Schedeldoekshaven en de
Turfmarkt. Professor Nervi
werd al in april 1961 bij het
projekt betrokken, dat later
een waar drama werd, Wat
vooral de maken had met
de geplande hoogte van het
complex: 140 meter. Daar
kwam zelfs de kroon aan te
pas. De kroon vond dat het
gebouw niet hoger mocht
worden dan zeventig meter,
omdat het anders aanzienlijk
boven de gebouwen van Het
Binnenhof en naaste omge
ving zou uitsteken en dit
historische gebouw zou over
heersen. In februari 1968
schreven de Haagse dagbla
den: Nervi-projekt definitief
van de baan.
Nervi, die aanvankelijk arts
wilde worden, behaalde in
1913 zijn diploma als bouw
kundig ingenieur. Hij wilde
geen architect genoemd wor
den: „Ik heb slechts belang
stelling voor praktische pro-
jekten, die met de uiterste
precisie aan hun doel beant
woorden", zei hij dan. Hij
studeerde bij onder anderen
de befaamde Franse archi
tect Le Corbusier, van wie
hij later zei dat deze de
„enorme bevrijding" die
door het gewapende beton
was teweeggebracht, maar
voor de helft had verwezen
lijkt.
Nervi, die veelvuldig is on
derscheiden, heeft drie zoons
die bij het door hun vader
gestichte architectenbureau
werken. Een vierde zoon,
prof. Carlo Nervi, is een
vooraanstaand arts in Rome.
Een overzicht van de chaos na de treinbotsing in Turkije.
Dertig doden
bij treinramp
in Turkije
ANKARA (DPA) Dertig rei
zigers zijn om het leven geko
men bij een ernstig treinonge
luk dat gisterochtend heeft
plaatsgehad in de omgeving van
de Turkse hoofdstad Ankara.
Er zijn meer dan honderd ge
wonden. Een exprestrein reed
in op een ander treinstel dat
wegens een storm stilstond.
Veel doden heeft men met de
grootste moeite kunnen identifi
ceren. De brand die na de bot
sing uitbrak had hen verminkt.
Nog pas vijf dagen geleden heb
ben bij een treinbotsing even
eens in de buurt van Ankara
vijftien mensen het leven verlo
ren. De spoorwegen deelden
mee dat de ene trein het station
van Sincan een kwartier voor
de andere had verlaten. Toen
de eerste trein pech kreeg, zette
de machinist hem op een vrij
baanvak stil. De bestuurder van
de achteropkomende trein
heeft de ijlings aangebrachte
waarschuwingsborden vermoe
delijk niet gezien. De Turkse
minister van volksgezondheid
die het toneel van het ongeluk
bezocht, sloot sabotage niet uit.
Nederlandse
bergdeskundigen
op Andros Patria
Lissabon (AP) Een fregat van
de Portugese marine is erin
geslaagd een zeskoppige be
manning en acht Nederlandse
bergingsdeskundigen aan
boord te zetten van de Griekse
olietanker Andros Patria, die
voor de Portugese kust is Iekge-
raakt
Een Woordvoerder van de Por
tugese marine maakte in Lissa
bon bekend dat de bergingsdes
kundigen zullen trachten de nog
overgebleven olie over te pom
pen in de Britse tanker Promise,
die in de buurt ligt te wachten.
De Portugese regering heeft de
opdracht uitgevaardigd dat de
tanker niet binnen de 200-mijls
eone mag komen totdat de olie
is overgepompt en het gevaar
voor bevuling van de kust is
geweken.
HAMBURG (DPA) In bepaalde biersoorten zijn volgens een
onderzoek van het centrum voor kankeronderzoek in Heidelberg
kankerverwekkende stoffen gevonden, aldus een bericht van het
weekblad Stern.
De scheikundige prof. Rudolf Preussmann heeft volgens dit bericht
in 111 van 158 onderzochte biersoorten en merken het nitrosamine
ontdekt, dat een van de sterkste kankerverwekkende stoffen zou
zijn.
De chemici in Heidelberg hebben volgens het bericht in een liter
bier tot 68 miljoenste gram van het gif vastgesteld. Het komt
het minste voor in West-Duitsland meest gedronken soorten, export
en pils, terwijl de donkere en sterkere biersoorten veel meer
zouden bevatten.
Het blad stoelt het bericht op een nog niet gepubliceerd rapport
van het centrum. Het rapport zou vandaag in Heidelberg worden
gepubliceerd.
De bond van Duitse brouwers in Bnd Godesberg heeft meegedeeld
dat „ook bij een deel van het bier dat nitrosamine bevat dit
nog verder kan worden verminderd". De bond heeft reeds „gepaste
maatregelen" getroffen.
Grapo eist
moord op
Spaanse
rechter op
MADRID (REUTER) De ex
treem-linkse stadsguerrilla-
groep Grapo heeft verklaard
verantwoordelijk te zijn voor
de moord op de rechter Miguel
Cruz Cuenca, die gisterochtend
in Madrid gepleegd is.
De vermoorde rechter maakte
sinds tien jaar deel uit van het
hooggerechtshof. Voor zover
bekend was hij nooit betrokken
bij een politiek proces. Ook
hield hij er zelf geen uitgespro
ken denkbeelden op na.
