Engeland bij toeval aan pokken ontsnapt Rocard steekt socialistenleider Mitterrand naar de kroon GEHEIM RAPPORT UITGELEKT Onderhandelingen bouw-cao lopen zeer moeizaam UITREIKEN VAN GERECHTELIJKE STUKKEN VERGT TEVEEL GELD Grote partijen staan voor belangrijke beslissingen Uw stookgedrag a's belangrijk, vooral als hef hard wriest. BINNENLAND/BUITENLAND LEIDSE COURAN' VRIJDAG 5 JANUAR11979 PAGINA 12 (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN Groot-Brittannië is afgelopen augustus bij toeval en dankzij snel optreden van de autoriteiten ontsnapt aan een pokkenepidemie. Dit concludeert microbioloog professor Reginald Shooter in een geheim rapport dat oorspronkelijk alleen be stemd was voor de Britse minis ter van Volksgezondheid David Ennalds. Afgelopen augustus is uit het pokkenla- boratorium van de universiteit van Bir mingham een virus ontsnapt. Mevrouw Janet Parker, een 40-jarige medische fo tografe, die werkzaam was boven dit la boratorium, werd erdoor besmet. Zij stierf in september. Haar moeder, die eveneens de pokken kreeg, is inmiddels genezen. Het pokkenlaboratorium van Birmingham werd gesloten op last van de Britse overheid. Professor Shooter beschuldigt zowel het betrokken laboratorium als het Britse ministerie van Volksgezondheid en de Wereld Gezondheidsorganisatie van er nstige nalatigheid. Professor Henry Be- dson (48), het hoofd van dit laboratori um, heeft zelfmoord gepleegd. De Britse regering is een proces begon nen tegen de Universiteit van Birming ham, dat vermoedelijk eind januari voor komt. De universiteit wordt ervan beschuldigd de gezondheid van haar per soneel, dat werkzaam was in de nabij heid van het pokkenlaboratorium, in ge vaar te hebben gebracht. In afwachting van dit proces was de in houd van het rapport-Shooter niet be stemd voor publicatie. Minister van Volksgezondheid Ennalds, die zich mo menteel in Amerika bevindt, had echter „ten titel van informatie" een exemplaar doorgegeven aan vakbondsleider Clive Jenkins, een militante extreem linkse fi guur. Jenxins is graag het middelpunt van de belangstelling. Wijlen mevrouw Parker was lid van zijn vakbond, de ver eniging van wetenschappelijk, technisch en bestuurspersoneel. Jenkins heeft nu de inhoud van het rap- port-Shooter verklapt aan de Britse me dia. „Ik ben van oordeel", zegt hij, „dat een dergelijk schandaal niet geheim mag blijven". Vakbondsleider Jenkins bla meert alle autoriteiten. Hij eist, dat de Britse regering een officiële commissie Vein onderzoek zal belasten met het op sporen van de schuldigen. Clive Jenkins heeft de regering Callag- han ernstig m verlegenheid gebracht. Groot-Brittannië telt momenteel nog slechts één pokkenlaboratorium. Het hoort bij het St. Mary's ziekenhuis van de Londense gemeente Paddington. In heel de wereld zijn er maar drie andere laboratoria die het gevreesde virus van de pokken mogen bewaren. De Britse regering zal nu onder druk ge zet worden om het pokkenlaboratorium van Paddington te laten verhuizen naar een veel minder dicht bevolkt gebied. Groot-Brittannië wenst-nog steeds onder zoekingen te doen in verband met de pokken, omdat gevreesd wordt dat be paalde virussen, die momenteel alleen sommige dieren besmetten, vroeg of laat ook de mens zullen aantasten. Britse ge leerden willen daarop voorbereid zijn om een gepaste pokstof te kunnen produce ren, die in geval van nood de bevolking bijna volledig zal beschermen. Professor Keith Dumbell, hoofd van het pokkenlaboratorium van St. Mary's, zegt dat zijn werkvertrek zo veilig mogelijk gemaakt is. Hij geeft evenwel toe, dat de ontsnapping van virussen nooit helemaal uitgesloten is. In Londen met zijn 9 mil joen inwoners, zou een dergelijk voorval dramatische gevolgen kunnen hebben. DEN HAAG (ANP) De eer ste besprekingen over een nieuwe bouw - cao, die giste ren zijn begonnen, hebben nog niets opgeleverd. „Het was alleen nog maar het snuffelen aan eikaars voor stellen, zoals deze weken ge leden reeds waren bekendge maakt", aldus een van de onderhandelaars. De ver vroegde uittreding blijft bij deze onderhandelingen cen traal staan. De besprekingen zullen' op 9 en 11 januari as. in Woerden worden voortgezet. De bouw bonden van de Federatie van de Nederlandse Vakbeweging (FNV) houden daarbij vast aan een hogere uitkering bij vorstverlet, een algemene ver bodsbepaling voor overwerk behoudens bijzondere omstan digheden. het terugbrengen van de dagelijkse reis- en ar beidstijd tot 10,5 uur en handhaving en verbetering van de koopkracht. De CNV - bonden, die oorspronkelijk geen voorstellen hadden inge diend, beraden zich thans wel op een aantal onderhandeling spunten. De leiders van de onderhandelingsdelegaties in de bouw begroetten elkaar gisterochtend in Voorburg. Op de foto de heer Buijs van het FNV, en de heer Van Eijkelenburg van de werkgeversorganisatie. Uitstel van betaling voor huisbaas Fennis (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG De faillise- mentskamer van de Haagse rechtbank heeft gisteren sur séance van betaling verleend aan HJ.P. Fennis. Deze Ha genaar is directeur en enig aandeelhouder van een groot aantal b.v.'s op het gebied van het aannemingsbedrijf en woningverhuur in een groot aantal plaatsen van ons land, maar vooral in Den Haag en Rotterdam. .fir gingen al lange tijd ge- r lachten dat Fennis, die vele »t.alen miljonair is, in finan ciële moeilijkheden zou verke ren. Er waren door de schul deisers al plannen gemaakt voor de aanvraag van een faillisement. Met de surséance van betaling is Fennis hen dus te slim af geweest. Tot curatoren zijn benoemd jhr mr. G. Hooft Graafland en mr. L. Pels Rijckern, uit Den Haag. Op 15 maart wordt de vergadering van schuldeisers gehouden, waarop zal worden beslist over het accepteren van de surséance. Informele top westerse Grote Vier begonnen POINTE-AFRITTE (DPA) De staats- en regeringshoof den van de Verenigde Staten, Frankrijk, Groot-Brittannië en West-Duitsland zijn gister avond aangekomen op het Franse Antilliaanse eiland Guadeloupe voor hun infor mele topbijeenkomst van vandaag en morgen. Zij zul len daar zonder protocol en zonder agenda over allerlei wereldproblemen van gedach ten wisselen Gastheer is president Valery Giscard d'Estaing van Frank rijk die gisteren premier Cal- laghan van Engeland, presi dent Carter van de VS en bondskanselier Helmut Schmidt van West-Duitsland ontving. Hoogstwaarschijnlijk zal in de besprekingen van vandaag de toestand in Iran' centraal staan. (Van onze parlementaire re dactie) DEN HAAG De regering wil de kosten omlaag bren gen die verbonden zijn aan het uitreiken van gerechtelij ke stukken. Er is daarom een wetsontwerp gemaakt waarin het in een aantal gevallen mogelijk wordt dat zo'n mededeling (bijvoorbeeld een dagvaarding) per post wordt verstuurd in plaats van dat zij in persoon wordt uitge reikt. Dit heeft waarnemend premier Wiegel gisteren na afloop van de ministerraad bekend gemaakt. Nu is het nog zo dat voor de kennisgeving van een gerech telijke mededeling in een strafzaak de hulp wordt inge roepen van de PTT of de po litie. Deze stuurt dan een postbesteller of politieman naar de man of vrouw op wie het stuk betrekking heeft. Dat alles kost veel geld, terwijl het volgens het ministerie van Justitie vaak niet nodig is. In de praktijk komt het namelijk zeer veel voor dat een gea dresseerde niet thuis wordt getroffen, waarna het gerech telijk stuk in veel gevallen alsnog over de post wordt ge stuurd. Franpois Mitterrand. (Van onze correspondent Walter Schwarz) PARIJS Een interne en- quete heeft aangetoond dat de landelijke secretaris van de Franse Socialistische Partij, Michel Rocard, popu lairder is dan partijleider Francois Mitterrand. Rocard gelooft dat de grote meer derheid van de partij het eens is met zijn ideeën, maar dat persoonlijke trouw aan Mitterrand en het persoonlijk belang van de partijbonzen vooralsnog een machtsovername an de weg staan De Socialistische Partij, zegt Rocard met nadruk, moet haar „familieruzies" te bo ven komen. „Als de partij versplintert," zegt hij, dan is er noch voor mijn ideeën, noch voor die van Mitter rand enige toekomst. Alles zal afhangen van de wijze waarop het debat wordt ge- Michel Rocard is een snel- pratende technocraat. Hij studeerde af aan de Ecole Administrative Superieure Nationale School voor de Overheidsdienst. Als eco noom bekleedde hij een hoge overheidsfunctie. Later werd hij leider van de Vere nigde Socialistische Partij (PSU). Nu werkt hij binnen de Socialistische Partij van Francois Mitterrand, wiens grote rivaal hij sindskort is. Hij is des te gevaarlijker omdat hij de partijleider van twee flanken lijkt te hebben aangevallen: van links met zijn ideeën over arbeiderszeggenschap en de centralisatie, en van rechts zijn oproep voor „economi sche werkelijkheidszin". In april houdt de Socialisti sche Partij haar eerstvolgen de congres, en Rocard heeft al gedreigd een eigen motie in te dienen. Dat zou een scheuring kunnen veroorza ken in Mitterrand's meerder heid, die zich tot nu toe een sgezind had opgesteld tegenover de linkervleugel (de zogenaamde CERES- groep). Rocard voelt er echter wei nig voor de geschiedenis in te gaan als „partijscheur- der", en hij heeft daarom besloten te proberen nog voor 10 februari de meer derheid achter zich te krij gen. Op die dag wordt na melijk de voorbereidende vergadering voor het belang rijk congres in april gehou den. „Ik wil wel dat een discussie over enige fundamentele problemen niet uit de weg gegaan wordt. Als Francois Mitterrand het er mee eens is dat ze besproken moeten worden, en de mensen be spreken ze ook echt, dan kan de partij één blijven. Maar als de huidige leiders vinden dat er maar beter niet te veel lastige vragen gesteld kunnen worden, of dat er over sommige dingen Het verlies van de socialisten bij de Franse parlements verkiezingen in maart vorig jaar heeft deze partij niet onberoerd gelaten. Een van de gevolgen is dat het lei dersschap van Mitterrand binnen de socialistische gelede ren een betwiste aangelegenheid geworden is. Mitterrand heeft in de figuur van partijsecretaris Michel Rocard een geduchte concurrent gekregen In onderstaand artikel schetst de correspondent van The Guardian de positie van Michel Rocard. wel en over andere dingen weer niet gepraat kan wor den, dan zullen we er een veel hardere dobber aan hebben. Niemand weet wat er gaat gebeuren, en op dit moment kan ik nog niet zeg gen of er een strijd om het leiderschap komt." Rocard legt uit dat veel so cialisten het met hem eens zijn, maar huiveren voor de eenheid van de partij. „De genen die zich tegen mij hebben opgesteld, doen dat alleen omdat ze een hoge functie in de organisatie be- Economische werkeli j kheidszin Het is moeilijk Rocard's po litieke positie precies te be palen. Van de ene kant komt hij uit" de UPS, een partij ver links van Mitter rand's socialisten, en gelooft hij in regionale autonomie en zeggenschap voor de ar beiders. Maar dat alles lijkt niet te stroken met de na druk die hij voor de verkie zingen van maart legde op „economische werkelijk heidszin". Anderen hebben hem vanwege dat laatste een „reformist" of „sociaal-de mocraat" genoemd, maar Rocard vindt dat niet te recht. Rocard verklaart zijn hou ding aan de hand van een oude tegenstelling binnen de Franse linkse beweging. „Het idee dat niet het oud ste is, maar wel altijd de overhand heeft gehad, is de centralistische traditie. Ten eerste is er de centralisti sche gedachte: het idee van een socialisme dat nauw verbonden is aan de staat en haar bureaucratisch ap paraat. Deze door en door nationalistische school vindt dat de staat nog groter en sterker moet worden. Regio nalisme wordt niet aange hangen, hoewel dat onder werp op het ogenblik erg in Dit soort centralisme, vindt Rocard, is vooral aantrekke lijk voor de socialistische leiders en communisten. Dit soort socialisme stelt materiële eisen, en besteedt weinig aandacht aan vrij heid en de verdeling van macht". Rocard hangt een ander so cialisme aan, „dat al veel ouder is" en al begon met Proudhon. Het is ook het so cialisme van Marx, die zeker niet centralistisch was inge steld, want hij had geleerd van het Franse socialisme van zijn tijd. Marx leende wat van de. Duitse filosofie, Britse theoretische economie en het Franse socialisme. In Frankrijk ontstonden zijn ideeën over de verjonging van de staat". Rocard's socialisme is „ook internationalistisch, terwijl het andere soort nationalisti sche en protectionistisch is. Daarom past het pak van Europeaan ons beter". Rocard gelooft heilig in per soonlijke vrijheid en „auto- gestion", hetgeen volgens hem meer is dan arbeiders- zeggenschap. „Het is ook een plaatselijk bestuur. De mensen moeten zeggenschap hebben zowel over wat er met hun febrieken als met de openbare instellingen ge beurt. Overgestapt Rocard zorgde voor een breuk in de UPS toen hij, na het linkse bondgenoot schap tussen communisten en socialisten in 1974, zijn eigen partij overbodig ver klaarde. „Ik had de motie ingediend en ik verloor," herinnnert hij zich. „Daarom ben ik destijds overgestapt naar de socialisten". De mo tie die hij in april waar schijnlijk zal indienen bij het congres van zijn nieuwe partij zal daar inslaan als een nog grotere bom. Volgens Rocard zal dat con gres te kampen hebben met twee verschillende proble men. Het eerste probleem is het politieke geschil tussen de twee stromingen binnen de partij. „Als dat de enige moeilijkheid was, dan zou ik zeker een grote overwinning behalen. Wat er ook gebeurt, de socialisten kunnen niet langer afwachten. Ze moeten nu kiezen". Het tweede probleem hangt samen met de „persoonlijk heid van de partijfunctiona rissen. Ze kunnen er niet onderuit dat Mitterrand de gene was die leven blies in het socialisme en de ver schillende kampen bijeen bracht. Hij was ook degene die dóór had dat het bond genootschap met de commu nisten de enig mogelijke strategie was". Michel Rocard. Toch leidde die strategie tot een ramp voor de socialisten bij de verkiezingen van maart. „Wat er fout ging in maart was dat het bondge nootschap geen basis onder het volk kende. Het was een overeenkomst aan de top. Wat wij nu nodig hebben is een bondgenootschap en eenheid onder de kiezers over de politiek en de men sen die de politiek bepalen. Oorspronkelijk was het bondgenootschap dat ook. In het begin was het doorge voerd door de kiezers." Volgens Rocard begint deze nieuwe stijl al vruchten af te werpen. „Alle tussentijdse verkiezingen van de afgelo pen maanden werden door links gewonnen, hoewel de partijleiders elkaar zo'n beetje naar het leven ston den. De communistische kie zers staan achter ons, en hun leiders zullen het er nog moeilijk mee krijgen". Dat is het linkse gezicht van Rocard. Hij is echter „rechts" genoeg om er op te staan dat het socialisme rea listisch blijft. „Een partij moet niets beloven dat zij niet waar kan maken". Hij is tegen de „klasieke" vorm van nationalisatie zonder meer. Het linkse bondgenootschap brak op het punt van de na tionalisatie van 729 dochter maatschappijen van de ne gen grote Franse ondernemingen die volgens het gezamenlijk programma genationaliseerd zouden wor den. Rocard vond het een „stomme ruzie. De commu nisten wilden het een einde maken aan het bondgenoot schap en waren alleen op zoek naar een goed excuus". Rocard vindt dat de nationa lisaties in Frankrijk ge slaagd zijn, maar dat slechts een klein aantal bedrijven, zoals gas, electriciteit, steen kool en Renault, werkelijk staatseigendom genoemd kan worden. Verder is er een enorme groep bedrijven in de commerciële sector waarvan de staat een meer derheid van de aandelen in haar bezit heeft. Rocard gelooft dat nationali satie van alle ondernemin gen een „procesvoering van vijf jaar" in beslag zóu heb ben genomen. Zijn eigen methode zou zijn om de ge wone beursprijzen te betalen voor aandelen, met overeen gekomen aanpassingen voor eventuele waardeverminde ringen voor de uiteindelijke overname. Een en ander zou volgens Rocard „binnen twee weken" geregeld kun nen zijn. Hij gelooft daar nog steeds in. „Het partijcongres moet de beslissing nemen". Ro card houdt er niet van zich zelf op de voorgrond te schuiven of de boel op stel ten te zetten, maar hij is duidelijk klaar voor een machtsstrijd met Mitterrand. Copyright The Guardian DE NEDERLANDSE POLITIEK IN 1979 Hieronder een ver volg op het artikel van gisteren, dat de problemen van het kabinet-Van Agt in het pas begonnen jaar. Dit artikel han delt over de politie ke partijen. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Voor de vier grote en middelgrote partijen van ons land wordt 1979 een belangrijk jaar, niet al leen omdat ze gaan deelnemen aan de eerste rechtstreekse verkiezingen voor het Europese Parlement, maar ook om dat ze veel aandacht moeten schenken aan hun koersbepaling. Het centrale moment voor de grootste groepering, de Partij van de Arbeid wordt, naar het zich laat aanzien, het partijcongres van eind april. Niet alleen moeten dan een nieuwe voorzitter, een secretaris en een internationaal secreta ris worden gekozen, maar ook zal er in tensief over de koers gesproken wor den. Voorzitster Ien van den Heuvel-De Blank treedt af. Ze staat kandidaat voor het lidmaatschap van het Europe se Parlement. De belangrijkste kandida ten voor haar opvolging zijn het Twee de Kamerlid Wim Meijer (oud staatssecretaris van CRM) en de oud wethouder van Groningen Max van den Berg. Meyer lijkt de beste kansen te hebben, niet het minst omdat hij de steun ge niet van de politiek leider van de par tij, Tweede-Kamerfractievoorzitter Den Uyl. Als Meyer inderdaad de nieuwe voorzitter wordt ziet het ernaar uit dat de huidige partijlijn gecontinueerd zal worden. Bij een voorzitterschap van Van den Berg zal een zekere mate van raaikalisering kunnen optreden; Max van den Berg geldt immers als groot voorstander van de meerderheidsstrate gie, die hij ook als politiek leider van de PvdA in de stad Groningen consequ ent heeft gevolgd." Het is waarschijnlijk dat het congres de door Den Uyl uitgezette lijn zal volgen (eigen oppösitiekoers zonder nog teveel rekening te houden met de linkervleu gel in het CDA, streven naar terugkeer in de regering met harde eisen aan het CDA). Aan de opvolging van de nu 59- jarige Den Uyl als fractieleider hoeft de PvdA nog niet te denken omdat Den Uyl in de partij op de handen gedragen wordt en hij zelf graag weer lijstaan voerder bij de volgende Kamerverkie zingen wil worden. Overigens worden als eventuele opvolgers van Den Uyl als politiek leider (t.z.t.) al namen genoemd, waaronder die van Wim Meijer en An- dré van der Louw, oud-partijvoorzitter en burgemeester van Rotterdam. CDA Het CDA is (alweer) een moeilijk jaar ingegaan. In 1979 moeten beslissende stappen gezet worden in de richting van de fusie van de nu in federatief verband samenwerkende partijen KVP, ARP en CHU (de fusie moet in 1980 plaats hebben). Vóór het zover is zal er heel wat afgepraat worden, vooral in de dit jaar eeuwfeest vierende ARP. Voor Lubbers wordt dit jaar uiterst ge compliceerd omdat hij een fractie moet leiden die uitmunt in diversiteit (van links tot rechts) en bovendien het kabi net in het zadel moet houden. Deze po liticus, in het bezit van een groot aantal bekwaamheden, heeft ook een forse verantwoordelijkheid ten opzichte van de toekomst van het CDA op zich ge nomen; als hij als fractievoorzitter niet het vereiste gezag zou krijgen zou dat ook het jonge CDA zélf geen goed doen. VVD De WD heeft met aanzienlijk minder Als kleinste regeringspartij kan ze zich naar buiten veel minder profileren dan als oppositiegroepering. Daardoor moet ze in opiniepeilingen genoegen nemen met een verminderde aanhang en het is niet ondenkbaar dat dit voorlopig zo blijft. In de partij is een groeiende stroming aanwezig die van oordeel is dat over enkele jaren het moment gekomen zal zijn om samen te gaan werken met de PvdA; daartoe behoren vooraanstaande WD-ers van Jacobse en Vonhoff en de leiding van de jongerenorganisatie van de WD, de JOVD. Dat zou in de ko mende tijd tot enige spanningen binnen de WD kunnen leiden. Aangenomen wordt dat de partij het intern eveneens moeilijk zal krijgen met het abortusont- werp, zeker als de PvdA en D'66 met een eigen ontwerp willen komen. D'66 Tenslotte D'66, de partij die een glan zende periode doormaakt. De opiniepei lingen zijn voor D'66 bijzonder bemoe digend en ook binnen het parlement zijn velen van oordeel dat D'66 het als oppositiegroepering goed doet. Opval lend waren onlangs de uiterst vriende lijke woorden van Lubbers over D'66. De enige fractie die D'66 in de Tweede Kamer onvriendelijk bejegent - in poli tiek opzicht - is de VVD, maar dat is wel verklaarbaar omdat het sterk con currerende groeperingen zijn. Niet zon der spanning wordt bekeken of Ter- louw en de zijnen erin zullen slagen hun eigen politieke gezicht te behóuden. EVERT MATHIES Ook de aardgasleveranciers merken terdege dat het weer eens ouderwets vriest. De aardgasafzet is met tientallen miljoenen kubieke meters per dag omhoog gesprongen en het hele leidingsysteem werkt op volle toeren om iedereen van aardgas te voorzien. In de Nederlandse huizen wordt hard gestookt, maar soms blijkt de verwarming het niet helemaal te kunnen "trekken", vooral als een koude wind de glasvlakken belaagt. Wij geven u daarom een paar simpele adviezen om de warmte zoveel mogelijk binnen te houden, deze kleine handelingen kunnen u bovendien heel wat op uw gasrekening schelen. Sluit tegen de schemering uw overgordijnen. Hebt u binnenzonwering laat die dan ook zakken. Houd de zon niet tegen als deze uw huis binnenschijnt. Bekijk of u in lege kamers wel moet stoken. Staat er een lokaal verwarmingstoestel, zet dat dan op een lage stand. Bij behoorlijke vorst radiatoren niet dicht draaien, omdat anders het water daarin kan bevriezen. Geeft uw centrale verwarming toch onvoldoende warmte af ondanks alle maatregelen, dan bestaat de kans dat uw ketelthermostaat te laag is afgesteld. Bij de huidige weers omstandigheden mag deze in zijn hoogste stand staan. De regeling kunt u vinden door de draaibare of afneembare klep van de ketel open te doen. Veelal is de ketelthermostaat te herkennen aan een graden- indeling met een instelbaar pijltje. Er zijn ketels die de instel bare thermostaat niet hebben. Heeft u zo'n ketel, dan kunt u dit advies niet toepassen. Denk toch vooral om de nodige frisse lucht voor verbrandingstoestellen bij het afdichten van tochtkieren en naden. Voor verdere informatie: bel uw gasbedrijf of installateur. Aardgas is kostbaar, doe er verstandig mee. Publikatie van: Gasunie, Vegin en Economische Zaken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1979 | | pagina 12