Chaotische
verkeers
situatie in
Nederland
TREINENLOOP TOTAAL ONTREGELD
ÊeidócSotwant
Karate-expert tot
2 jaar veroordeeld
Nederland kan jaar
eerder over Algerijns
aardgas beschikken
Kansen zeer goed
voor Elfstedentocht
Koolmonoxyde oorzaak dood gezinsleden
IJSBREKER
IN
ACTIE
De twee kanten van
Schuitema's ontvoering
Brief of telefoon
Verbod voor
dominee
weer
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 3 JANUAR11979 PAGINA 9
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG/LEIDEN In
verband met de weersom
standigheden is de treinen
loop ohtregeld", zo klonk het
gisteren voortdurend op de
stations. De NS had er daar
om maar van afgezien om de
juiste vertrektijden op de
aanwijsborden te zetten. Het
werd dus „reizen op de gok".
Af en toe kwam er een mi
niatuur treinstelletje binnen
rijden, „stoptrein tot Rotter
dam, dan overstappen" of
„stoptrein tot Amsterdam en
dan overstappen", klonk het
uit de luidsprekers op onder
meer de stations in Rotter
dam, Den Haag en Leiden.
De treinstellen waren zo vol,
dat men voor het eerst na
de oorlog weer in de volge
pakte bagagewagens mee
reed.
Een reiziger vertelde dat hij
om 11.03 uur gistermorgen in
Rotterdam de intercity naar
Amsterdam dacht te nemen.
Die hoort daar organiek om
12.05 te zijn. Het was echter
half drie, voordat de trein op
Amsterdam CS „afmeerde".
Zo verliep het voor alle reizi
gers naar welke richting ook.
De treinen van Rotterdam
naar Amsterdam overigens,
waren gisteren alleen stop
treinen. Geen intercity's.
Geen dienst aan „snelle reizi
gers". Men diende zijn rei
zende ziel in lijdzaamheid te
bezitten. Want de Spoorwe
gen kondexn iemand meer
garanderen dat de treinen op
tijd zouden lopen, of dat er
geen moeilijkheden waar ook
op de baan zouden kunnen
ontstaan. Mensen naar de
stations belden over de ver
trektijden van de treinen
moesten het met vage ant
woorden doen. Men kon geen
enkele zekerheid meer geven,
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het
verkeer heeft gisteren
zeer veel hinder van
het weer ondervonden.
Treinen reden niet
meer op tijd, of hele
maal niet, auto's kon
den zich in het groot
ste deel van het land
met moeite voortbewe
gen en veerboten ble
ven in de haven, of
konden zich slechts
met moeite door het
ijs boren. Ook het
luchtverkeer liep grote
vertragingen op. Va
kantiegangers uit Zuid
- Europa kwamen in-
plaats van gisteren
vanmorgen vroeg pas
binnen. Er is echter
vandaag wat meer
hoop voor het verkeer.
De wegen zijn overdag
wat redelijker berijd
baar, aldus de ver
keersdienst van de
rijkspolitie. Ook de
treinen lopen iets gun
stiger dan gisteren.
Maar in de loop van
de avond wordt het
weer extra uitkijken
geblazen. Vooral in de
bochten van de wegen
kan het weer glad
worden als gevolg van
bevriezing v an het
daarheen gelopen
smeltwater.
De streekbussen hebben het,
evenals de treinen, gisteren
bijzonder moeilijk gehad. Zij
moeten veelal de binnenwe
gen kiezen en daar kon men
slechts sporadisch sneeuwrui
men, met alle gevolgen van
dien.
Intussen hoopt men dat het
allerergste voorbij is, want
zoals het maandag ewn giste
ren was kan het volgens de
weerdeskundigen niet zo lang
meer duren. Gisteravond bij
voorbeeld werd de ellende
van de dag nog vergroot,
omdat de stuifsneeuw op
veel plaatsen in het land het
zicht tot minder dan vijftig
meter beperkte. Voor de nog
op de weg rijdende automo
bilisten was dit een extra be
proeving. Om daarbij nog
maar niet te spreken over de
secundaire wegen, die nauwe
lijks of in het geheel niet be
rijdbaar waren.
Niet alleen het verkeer was
de laatste dagen en vooral
gisteren ontregeld, ook vele
huishoudens liepen 'volledig
in de war. Gisteravond werd
pas duidelijk, dat een onge
kend aantal binnenleidingen
bevroren was, terwijl in vele
gemeenten het huisvuil zich
ophoopte, omdat de reini
gingsdiensten niet konden rij
den. In het Gelderse Ede be
sloot men om "eventuele
zieken en gewonden per heli
kopter te laten vervoeren.
Schiphol verkeerde gisteren
in een chaos. Van de 212 ge
plande vertrekvluchten moes
ten er 61 worden afgelast.
Van de 201 aankomende
vluchten waren er tegen de
avond vijftig geannuleerd,
onder meer vluchten met Ne
derlandse vakantiegangers uit
Zuid - Europa. Een aantal
andere vluchten liep vrij gro
te vertraging op.
En voor der totale situatie
betreft: de weerkundigen re
kenen ook voor vandaag ze
ker tegen de avond opnieuw
op problemen.
Men hoopt vandaag de dien
sten weer iets beter te laten
draaien, althans in sommige
streken van het land. Garan
ties, dat alles weer volgens
de normale tijdtabellen zal
gaan kan men echter niet ge
ven.
ANWB door
buitenland
overbelast
(Van een onzer
verslaggevers)
DEN HAAG DE ANWB
kent de laatste dagen welis
waar geen noodsituatie,
maar de alarmcentrale
werkt toch op volle toeren.
Vooral de Wegenwacht en
de zogenaamde sleepdien
sten zijn voportdurend in
de weer. De dienst buiten
land raakt wel overbelast.
Zo heeft men tussen de
kertstdagen en gisteren
maar liefst 111 patiënten uit
het buitenland teruggehaald.
Verder moesten 150 bescha
digde auto's worden terugge
haald. De meeste auto-onge
lukken van Nederlanders
deden zich in West - Duits
land voor, aldus de ANWB.
Intussen doen zich ook
vreemde verschijnselen voor.
In Eindhoven bijvoorbeeld
kwamen bij de brandweer
veel valse automatische alar
meringen binnen. De ins tal-
lal ties worden volgens de
deskundigen kennelijk bein-
vloed door de lage tempera
turen.
De alarmcentrale van de ANWB is al dagen meer dan volop in bedrijf.
AMELAND (ANP) Van
morgen is een ijsbreker in
actie geweest om de verbin
ding tussen Ameland en de
vastewal te herstellen. Sinds
gistermiddag was deze ver
binding door de ijsgang ver
broken. Vanmorgen voeren
de veerboten in konvooi met
een ijsbreker voorop, naar
en van de vastewal. De dien
sten tussen Texel - Den Hel
der en Terschelling - Vlie
land en Harlingen bleven
doorvaren zij het met stevi
ge vertragingen.
Zo waren er in het gehele
land tal van ongemakken,
zoals bijvoorbeeld gisteren
tussen Amsterdam en Haar
lem. In de namiddag stopte
een trein achthonderd meter
voor het station Haarlem en
ging geen milimeter meer
verder. DE reizigers hebben
de afstand van achthonderd
meter toen maar lopend door
de sneeuw afgelegd. Alleen
enkele bejaarde reizigers
bnleven achter. Zij wachtten
liever op het ontdooien van
een bevroren wissel.
WEERKUNDIGE PELLEBOER GELOOFT:
(Van een onzer verslaggevers)
LEEUWARDEN De kans, dat er
toch een Elfstedentocht gehouden kan
worden is volgens de weerkundige Pel-
leboer zeer groot. Het vroor vannacht
in Friesland namelijk 17 graden. Met
de vorst van de voorgaande dagen en
nachten erbij lijkt de grote schaat
stocht, meent hij, al dichtbij te komen.
Pelleboer meent ook, dat er nieuwe sneeuw
buien op komst zijn, ook al dalen de baro
meters thans in Engeland en West -Frank
rijk. De vooruitzichten blijven wijzen op
winterweer.
Met dat al zal het ook nog behoorlijk koud
blijven. Zelfs in huis kan deze kou door
dringen. Er zijn veel klachten van mensen,
die hun huis ondanks de centrale verwar
ming niet warm kunnen houden. Het lijkt
bijna overbodig, om erop te wijzen, maar
s'avonds moet men in ieder geval de gordij
nen dichtdoen. Voorlichter Van Donkelaar
van het ministerie van economische zaken
wijst er bovendien op, dat men moet contro
leren of de thermostaat op de verwarming
sketel (dus niet de thermostaat in de huiska
mer) wel hoog genoeg staat: onder de
huidige omstandigheden 80 90 graden. Dat
is ongeveer 30 graden celsius. Dit kan men
zelf doen, aldus de heer Van Donkelaar. En
verder dient men een uur vóór het naar bed
gaan de thermostaat in de kamer vijf gra
den lager te zetten.
AMBT-DELDEN Een uitgebreid on
derzoek van politie en technische des
kundigen heeft uitgewezen dat de vier
kinderen uit het Ambtdeldense gezin
Kleinsman en hun oma, mevrouw Hol-
link, op oudejaarsdag om het leven zijn
gekomen door het inademen van kool
monoxyde.
Ook het echtpaar Kleinsman en twee van
hun kinderen, die in een ziekenhuis zijn
opgenomen, hebben een grote dosis van
het giftige gas binnengekregen. De toe
stand van mevrouw Kleinsman om
schrijft de politie nog steeds als zorgwek
kend.
Dat de boerderij van de familie Kleins
man zo veel koolmonoxyde bevatte
kwam volgens de experts door een uit
zonderlijke samenloop van omstandighe
den. Zij hebben geconstateerd dat van
de kachel van de centrale verwarming
de afvalgassen in de woon- en slaapver
trekken terecht kwamen.
In de nacht van zaterdag op zondag
voelde een dochtertje van de familie
Kleinsman zich zo ziek dat haar vader
een dokter alarmeerde. Die gaf haar een
injectie in de hoop dat de misselijkheid
en benauwdheid daardoor zou overgaan.
Dat zich een giftig gas in de boerderij
had verspreid merkte hij ook niet toen
hij zondagmiddag nog eens ging kijken
hoe het meisje het maakte.
Wel werd hij toen geconfronteerd met
gezinsleden dié dezelfde ziekteverschijn
selen als het dochtertje hadden. Ander
half uur na het vertrek van de arts
vonden vriendinnetjes van Kleinsmans
dochtertje op de benedenverdieping van
de boerderij het lichaam van mevrouw
Hollink.
De door de meisjes gewaar
schuwde politie ontdekte even later op,
de bovenverdieping de vier doden. Me
vrouw Kleinsman en haar 22-jarige zoon
bleken daar bewusteloos in bed te liggen.
Aantjes politicus
van het jaar
DEN HAAG - De Parte-
mentaire Pers heeft de
oud-fractieleider van het
CDA, mr. Aantjes, geko
zen tot politicus van het
jaar. Dat gebeurde in een
enquête onder parlemen-
tah-e journalisten dfoor
het weekblad De Tijd.
Tweede, derde en vierde
werden Den Uyl (PvdA),
Terlouw (D'66), en pre
mier Van Agt.
Tot opluchting van iedereen is de 34-jarige directeur
Frits Schuitema van de Philipsvestiging in de Middena-
merikaanse staat El Salvador uiteindelijk door zijn ont
voerders vrijgelaten. Ontvoeringen en aanslagen zijn sti
laan zozeer tot het normale patroon van het
wereldgebeuren gaan behoren, dat steeds meer mensen
hieraan schouderophalend voorbij willen gaan. Dat is
een bedroevende ontwikkeling.
Want het is en blijft een groot onrecht dat extreme
groepen overal in de wereld grijpen naar het middel
van gijzeling van volslagen onschuldige mensen. Dat
valt op geen enkele wijze goed te praten. Maar bij de
opwindipg en ergernis over de ontvoering van Schuite
ma mag toch ook een beoordeling van de situatie in
San Salvador, die. mede tot dit exces aanleiding heeft
gegeven, niet buitembeschouwing worden gelaten.
Men kan niet stilzwijgend voorbijgaan aan de geves
tigde verhoudingen in een land met 4,5 miljoen inwo
ners, waar veertien rijke families elkaar in alle belang
rijke aangelegenheden de bal toespelen. Wie daaraan
wel voorbijgaat wordt of hij nu een onverschillige
westerling is of een grote ondernemer vroeg of laat
met zijn neus op de feiten gedrukt. Het onrecht in de
wereld, zo zou men uit de zaak-Schuitema kunnen con
cluderen, gaat zelfs wanneer het zich afspeelt in een
zo veraf gelegen land als El Salvador ieder mens
aan.
Het miljoenentekort dat de ptt in 1878 heeft opgelo
pen bij de postdienst, deed de ptt-directie gisteren
pleiten voor een verhoging van de posttarieven. Dat is
uit een oogpunt van bedrijfsvoering goed verklaarbaar.
Maar bij de steeds voortgaande prijstijging bij de pos
terijen moet zo langzamerhand wel de vraag aan de
orde komen waar het in de toekomst met het postver
keer naar toe moet. Want de kosten die de particulier
moet maken voor het versturen van een brief of voor
het voeren van van een telefoongesprek, groeien steeds
verder uiteen.
Dat de kosten van beide communicatiemiddelen
steeds meer gaan verschillen is goed verklaarbaar. De
postdienst is een relatief arbeidsintensief, en dus veel
kosten vergend bedrijf, ook al komt er de omstreden
postcode. De telefoondienst daarentegen leent zich uit
stekend voor steeds verdergaande automatisering, waar
door steeds goedkoper en eenvoudiger gewerkt kan
worden, terwijl tegelijkertijd toch het dienstenpakket
uitbreidt Dat heeft een verdere opmars van de telefoon
tot gevolg, waarbij de oude vertrouwde brief als middel
voor particuliere communicatie in het gedrang kan ge
raken.
De PTT, en de verantwoordelijke politici, hebben tot
nu toe steeds het beginsel gehanteerd dat de afzonder
lijke bedrijven van de PPT ieder voor zich kostendek
kend moeten zijn. Dat is ook lange tijd een terecht be
ginsel geweest. Nu door de nieuwe technische middelen
de uiteenlopende manieren van communicatie steeds
sterker in kosten gaan verschillen, komt echter het mo
ment aan de orde voor bezinning over de vraag of dat
beginsel wel onverkort gehandhaafd kan blijven.
WANT strak vasthouden aan dat uitgangspunt mag
niet betekenen dat het sturen van een brief in de toe
komst een verhoudingsgewijs peperdure zaak wordt.
Het is dan beter om een deel van de winsten op het
telefoonbedrijf aan te wenden ter dekking van tekorten
op in ieder geval het particuliere deel van het postver
keer vasn de PTT.
Vier jaar cel
voor doden
amanuensis
ARNHEM (ANP) De recht
bank van Arnhem heeft gis
teren de 46-jarige J.F.R. uit
Nijmegen conform de eis ver
oordeeld tot vier jaar gevan-
genissstraf met aftrek.
R. heeft op 28 augustus van
het vorig jaar de 39-jarige
F.J. Leenheer, die amanuensis
was aan de universiteit van
Nijmegen, met een stuk ijzer
op zijn hoofd geslagen en
vervolgens gewurgd met een
televisiedraad. R. voelde zich
door het slachtoffer bedrogen.
Vlak voor het drama heeft de
amanuensis toegegeven een
verhouding te hebben gehad
met de vrouw van R. De
rechtbank achtte niet bewezen
dat R. zijn daad tevoren had
beraden.
AMSTERDAM (ANP) De Amsterdamse
karate-expert Jon B. (45) is gisteren door de
Amsterdamse rechtbank wegens zijn aandeel
in een reeks gewapende overvallen veroor
deeld tot twee jaar gevangenisstraf. Er was
vier jaar tegen hem geëist. De rechtbank
achtte bewezen dat Jon B., die overigens alles
ontkent, de „man achter de schermen" is
geweest bij een reeks gewapende overvallen
die in de loop van vorig jaar werden gepleegd
door vijf Zuidmolukse jongeren.
Twee hunner, Jimmy B. (23) en Rein R. (24)
kregen drie jaar en zes maanden opgelegd (eis:
eveneens vier jaar) terwijl Toon S. tot twee
jaar en zes maanden werd veroordeeld (eis:
3,5 jaar).
De rechtbank heeft bij de strafmaat mee laten
wegen dat de Molukkers reeds zwaar getroffen
zijn door de dood van twee kameraden, die
indertijd samen met het drietal werden aange
houden. Bij die arrestatie - op 15 september
jl. in Breukelen - werd nl. de Zuidmolukker
Johnny H. door de politie doodgeschoten. Does
L., de vijfde betrokkene, overleed kort na zijn
arrestatie in de Bijlmerbajes aan een hersen
bloeding.
De aanhouding in Breukelen - waarbij de auto
van de Molukkers met kogels werd doorzeefd
- werd verricht omdat er aanwijzingen waren
dat zij een overval beraamden op een super
markt in Bussum. Dit onderdeel van de tenlas
telegging is door de rechtbank niet bewezen
verklaard.
Wel werden de Molukkers schuldig bevonden
aan een overval op een gokhuis aan de Amster
damse Achtergracht, een bijkantoor van de
Bondsspaarbank in Breukelen, op een Amster
dams autoverhuurbedrijf en op twee geldlopers
van een Amsterdams kledingbedrijf. De geldlo
pers werden op 21 januari op de Nieuwezijds-
voorburgwal neergeschoten. Zij herstelden
slechts ten dele. Bij de overval op het autover
huurbedrijf liep een employee een schotwond
in het been op.
Volgens de Molukkers is het Jon B., geweest,
die instructies, inlichtingen en wapens heeft
geleverd voor de beroving van de geldlopers,
het gokhuis, en de verijdelde overval op de
supermarkt. Bovendien zou hij hen geld heb
ben geboden om een - hem vijandig gezinde
- heroïnedealer overhoop te schieten. Een groot
deel van de buit (ongeveer een ton) zou bij
hem zijn afgeleverd.
(Van een onzer verslaggevers)
HEERHUGOWAARD - Do
minee G. de Groot in Heer-
hugowaard, echtgenoot van
de CPN-Iijsttrekker bij de
laatste gemeenteraadsverkie
zingen, kan niet langer voor
gaan in de Gereformeerde
Kerk in de gemeente. Dit
heeft de Kerkeraad beslist.
De Groot brengt het verbod
in verband met zijn uitlatin
gen over het marxisme, waar
hij „niet onsympathiek" te
genover staat. De relatie tus
sen christendom en marxisme
is momenteel discussiepunt
in Heerhugowaard.
Het verband tussen christen
dom en marxisme wordt in
het algemeen als tegenstrijdig
ervaren. Het marxisme is in
oorsprong tegen het christen
dom gericht. De heer De
Groot zegt niet onsympathiek
tegenover het marxisme te
staan en de Kerkeraad van
de Gereformeerde Kerk staat
wat sceptisch tegenover de
dominee. Het verbod in de
kerk voor te gaan zou hier
een uitvloeisel van zijn. Het
verbod geldt niet voor de
Hervormde Kerk in Heerhu
gowaard.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het ziet er naar uit dat Alge
rije zal voldoen aan de wens van Nederland
om Arzew aan te wijzen als laadhaven voor
het vloeibaar aardgas (LNG), dat aan de Ne
derlandse Gasunie geleverd zal worden. Dit
betekent dat het Algerijnse LNG vermoede
lijk al in 1983 in plaats van 1984 voor Neder
land beschikbaar zal komen.
Kort voor Oudjaar kwam er bij de Gasunie
een telex binnen, waarin de Algerijnse maat
schappij Sonatrach meedeelde in de richting
van Arzew te denken. Aanvankelijk was er
sprake van dat de havenstad Skida zou wor
den aangewezen. Deze ligt zo'n 600 kilometer
verder van Nederland en heeft bovendien als
nadeel dat er nog in het geheel geen facilitei
ten zijn voor het vloeibaar maken en laden
van aardgas. In Arzew is men daarmee al een
eind gevorderd.
Sonatrach heeft wel anderhalve maand uitstel
bedongen voor het aanwijzen van de laadha
ven. Contractueel was de maatschappij ver
plicht de beslissing daarover vóór 31 decem-
Ifer 1978 aan de Gasunie bekend te maken.
De reden voor het vragen van uitstel was dat
Sonatrach er nog steeds niet in geslaagd is de
financiering van alle installaties in Arzew
rond te krijgen. Het gaat hier om leningen
van vele honderden miljoenen guldens.
Volgens een woordvoerder van de Gasunie is
Sonatrach daarover ook in onderhandeling
met een consortium, bestaande uit Westduitse
en Nederlandse banken. Tot nu toe bestond
de indruk, mede door uitlatingen van minister
Van Aardenne (Economische Zaken), dat er
van Nederlandse zijde geen interesse was voor
dit soort investeringen in Algerije. De Gasunie
zelf zal geen geld steken in installaties van
Sonatrach. „Dat ligt niet op onze weg", aldus
de woordvoerder.
Het uitstellen van de beslissing over de laad
haven is voor Nederland geen reden wijziging
te brengen in het tijdschema van de werk
zaamheden ten behoeve van de eigen loshaven
(Eemshaven). „Wij gaan gewoon verder", aldus
de woordvoerder. „Als er niets tussen komt is
het nog juist mogelijk, dat de Eemshaven al
in de,loop van 1983 gereed is voor het ontvan
gen van LNG"
De sneeuwdepressie, die dins
dag op veel plaatsen langdurige
sneeuw bracht, trok naar het
zuidoosten weg en lag woensda
gochtend boven zuidwest Duits
land. Achter dit lagedrukgebied
trok een rug van hogeluchtdruk
van Engeland naar het oosten.
In deze rug kwamen vannacht
flinke opklaringen voor, waar
door bij weinig wind de tempe
ratuur boven de verse sneeuw
laag flink kon dalen. Het koudst
werd het in het midden van ons
land, waar minimumtemperatu
ren van min 18 graden gemeten
werden. De rug van hogelucht
druk zal zich donderdag boven
Duitsland bevinden, terwijl een
oceaandepressie via de Golf van
Biscaje in de richting van het
Franse schiereiland Bretagne
koerst. Door deze ontwikkeling
draait de wind bij ons naar het
zuidoosten en wordt koude
lucht vanuit Duitsland aange
voerd. Het frontensysteem van
de oceaandepressie zal geleide
lijk een toename van de bewol
king veroorzaken met een toe
nemende kans op sneeuw voor
al in het zuiden van Nederland.
Voor vannacht wordt overwe
gend matige vorst verwacht.
Weer Max. Near-
lamp. «lag
Amsterdam l.bew. -3 2
De Bilt zw.bew. -5
Doelen sneeuwbui -6 0.2
Eelde l.bew. -9 04
Eindhoven gehbew. -2 3
Oen Heider l.bew. -S 5
luchth. R'dam h.bew. 2 5
Luxemburg