Leidse Courant | 1978 | 29 december 1978 | pagina 3

Leidse zonnewoningen
een bron van ergernis

Atank,

Milieu
woningen
of

maleur-
woningen (I)

KWJ KLAAGT
OPNIEUW OVER
KNELLENDE
HUISVESTING

Schoolvolleybal-
toernooi geslaagd

Die Leythe
doopt

LEIDSE COURANT

VRIJDAG 29 DECEMBER 1978 PAGINA 3

ra* Jwoners van tegenover de Zonnewende gelegen huizen in de Merenwijk waren niet blij met de bouw van de milieuwoninqen, qetuiqe deze spandoeken tijdens de
l-i-'a ingebruikname mei 1978.

zzrokkkages,
Z jefecte
Ztyollectoren,

stjes jinanciële
re (Ejdgenvallers

Fransi

2

doodn een onzer verslaggevers)
derze^DEN Zonne-energie. Een
azine.jw verschijnsel dat lang-
tn maar zeker meer prak-
cultihe toepassing gaat krij-
i met name in de
S 1 lingbouw. Ondanks het
dat de geleerden het niet
V0j zijn over het nut. van
alternatieve energiebron
Shellrapport beweerde
nog dat zonne-ener-
eaioni*" Nederland nooit econo-
.91ftch verantwoord gebruikt
kunnen worden door ons
de klimaat) staat de mi-
rwoning in de volle be
stelling. Sinds schoorvoe-

's een enkel huisje werd
jerust met zonnecollecto-
ubeiroi regent het publicaties
kj T zonnewoningen en star-
steeds meer van dit soort
Crimentele woningbouw-
sus Bjeeten. Een ervan draait
-Soir. «en tijdje in Leiden: de
>5 Cii zogenaamde milieuwo-
Anggen in de 18.000 inwoners
pollende Merenwijk van deze
jl sinds mei 1978 bewoond
pje ir min of meer milieube-
ste enthousiastelingen. De
ste acht maanden zijn
™"~^r hen echter allerminst
n onverdeeld genoegen ge-
"\^plen. De milieuwoningen
Leiden vertonen tal van
treken die de conclusie lij-
16.301 te rechtvaardigen dat het
15 Su om meer dan alleen

1 Wehr wat kinderziektes. Het
aldociotste deel van de bewo-

Jods is nauwelijks tevreden
t het geleverde product en
t de medewerkers aan de
I ,aw van deze milieuwonin-
teoosi 's ontevredenheid.

9, uitdrukking „maIeur"wo-
eigen wordt dan ook veel-
HucwJ^'^ gebruikt.

Show!11 maanden na de opleve-
van de eerste woningen
en igen de milieubewuste Lei-
paars over ondraaglijke
<ïu',uaik en neerkomend hemel-
ue' collectoren water in hun
sP®|ning, druppels-, maar ook
,r9e nalsgewijs, en zijn ontevre-
over de financiële afwik-
™e|ling van hun aankoop. Dat
»beth|tste geldt ook de leveran-
cnooL. van (je zonnecollectoren.

nog vele tienduizenden
^^|den van de Stichting Mi-
bwoningen, de opdrachtge-
j- van de bouw van de hui-
vorderen heeft,
anks de nare ervaringen
Leiden heeft deze Stichting
ns op tal van plaatsen in
land soortgelijke projec-
ik. 18® °P staPel staan, waaron-
5) De l' in de Delftse wijk Tan-

2 (S) Oof, Ede-Veldhuizen,
/cfiP'w'jk' Zoetermeer-Segwa-

I 'A den Haag-Houtwijk en de
luwe stad Almere-Haven

EGENSLAGEN.

i bouw van de tien milieu-
ningen in de Leidse Meren-
jk heeft zich van meet af
nek vin gekenmerkt door tegen-
13.01 gen. Het begon al met de
«vezen rwerving van de grond en
3/111 bouwrijp maken, waarbij
i vertraging van één jaar
rgde voor een fikse verho-
ig van de koopprijs (vanaf
i. (S) t moment schommelend
nd de 200.000 gulden). Dat
J. 16.1 nc*en de bewoners, hoe ver
diend het ook voor hen was,
e wel billijken. Minder be-
ip brengen zij echter op
or de daarop volgende ver-
e vr< é^-gen van de prijs, die
9 oo Igens de Stichting Milieu-
0.40Uningen te maken hebben
Biendëet nieuwe tegenslagen. Vlak
or de winter van 1977 zijn
Orka trec^e ^eed en h1"2611

t ,s h(or middel van de collecto-

Irum.

De milieuwoningen aan de Zonnewende, die opvallen vanwege hun met donkerkleurige zonnecollecto
ren bedekte daken.

Milieuwoningen of maleurwoningen, wat
hebben de tien gezinnen in de Leidse
Merenwijk, die sinds mei 1978 een zonnewo-
ning bewonen nu eigenlijk gekocht. Volgens
de stichting milieuwoningen, de opdracht
gever van deze huizen die elders in Neder
land nog een aantal van deze projecten op
stapel heeft staan, zijn de problemen die
zich op dit moment ronde de huizen voor
doen weinig meer dan kinderziektes. Vol
gens een aantal bewoners is er van veel
meer sprake: een slechte begeleiding van
de bouw. gebruik van ondeugdelijk of totaal
verkeerd materiaal en een financiële en
intermenselijke afwikkeling van de koop
overeenkomst, waarbij op z'n minst een
aantal vraagtekens te plaatsen zijn. De
Leidse Courant sprak met bewoners en de
voorzitter van de Stichting Milieuwoningen.
Vandaag het relaas over de mankementen,
tegenslagen en "kinderziektes". Morgen een
vervolg van de financiële en contractuele
aspecten van de zonnewoningenmaleur.

ren op het dak dicht gemaakt
zouden worden,, werd de
spektraal-selectieve laag op de
collectoren afgekeurd. De hui
zen moesten provisorisch wor
den afgedicht en het bouw-
tempo werd ernstig verstoord.
Daarvoor waren er ook al
problemen met de zonnecol
lectoren geweest: De Leidese
Duinwatermaatschappij keur
de in de lijn van het beleid
van de Nederlandse drinkwa
terbedrijven, de voorgeschre
ven vloeistof in de collectoren
af uit veiligheidsoverwegin
gen.

BUITEN WERKING

Toen de kopers hun milieu
woning uiteindelijk betrokken
hadden, -de architect had na
verschillen van inzicht met de
stichting zijn handen inmid
dels van het project afgetrok
ken- hielden de tegenslagen
niet op. Integendeel. Opnieuw
ging de prijs, vrijwel gelijktij
dig met de oplevering van de
huizen, vele duizenden gul
dens omhoog door „onvoorzie
ne omstandigheden" (de ge
vraagde inzage in de boeken
van Stichting is de kopers
van de milieuwoningen nog
niet gegeven). Op zichzelf niet
zo'n probleem, want de waar
de van hun huis was intussen
bijna verdubbeld, zoals kort
na de oplevering bleek uit de
verkoop van een van de mi
lieuwoningen, die door een fi
liaalhouder was gekocht voor
375.000 gulden aan de fractie
voorzitter van de VVD in de
Leidse gemeenteraad zou zijn
doorverkocht. Maar voor het
relatief lage bedrag dat de
kopers voor hun huis hadden
betaald kregen zij vooralsnog
niet wat ze verwacht hadden.
Opnieuw zorgden de zonne
collectoren voor grote proble
men. „De een na de ander
ging kapot, waardoor het zon-

nesysteem uitviel. In een en
kel huis functioneerde de hele
zaak niet eerder dan novem
ber", is de klacht van zeven
van de tien milieubewuste ge
zinnen. Reparaties van de ka
potte collectoren lieten lang
op zich wachten en haalden
niets uit: ze bleven springen,
het resultaat van het gebruik
van verkeerd materiaal.
In toenemende mate trokken
de bewoners aan de bel bij
de Stichting Milieuwoningen
die eind september een aantal
toezeggingen deed, waarop
volgens de bewoners weinig
gebeurde en die voor een
deel, zo is intussen al geble
ken, ook niet nagekomen zul
len worden. De klachten ble
ven echter onverminderd.
Zelfs toen werd overgegaan
tot het doorkoppelen van ka
potte zonnecollectoren om het
syteem als geheel te laten
doordraaien viel de zaak weer
helemaal uit. Leeglopende
zonnecollectoren hebben in de
huiskamers al voor heel wat
schade gezorgd.

HEMELWATER

Overigens is de vloeistof uit
de collectoren niet het enige
vocht dat de bewoners van de
Zonnewende, de originele
naam die de straat met mi
lieu woningen heeft gekregen,
geregeld naar beneden zien
komen. Ook ordinair hemel
water blijft hen in enkele ge
vallen niet bespaard.

Alle pogingen daartoe ten
spijt heeft de Stichting mi
lieuwoningen de oorzaak van
deze wateroverlast nog steeds
niet kunnen verhelpen. Ver
der is er dan nog sprake van
stankoverlast, (hoewel de
Stichting via haar voorzitter
Tim J.Renzen, zelf bewoner
van een fraai aan de Zijl ge
legen milieuwoning, laat we
ten dit probleem allang te
hebben opgelost) om nog
maar niet te spreken van al

lerlei moeilijkheden rond de
verwarming van de milieuwo
ningen die weer samengaan
met thermostaatproblemen,
maar waardoor de CV op 39
graden moet worden gezet om
de woonkamer op tempera
tuur te krijgen, terwijl in de
slaapvertrekken hartje wmter
de ramen wijd open moeten
worden gezet om niet gaar te
stoven. Volgens Stichting
svoorzitter Renzen hebben de
betrokken bewoners deze ver
warmingsproblemen min of
meer aan zichzelf te wijten,
omdat zij buiten de Stichting
om voor een buitenthermos
taat gekozen zouden hebben.
Het verhaal van de bewoners
is echter dat ze pas een paar
maanden na de bewoning er
achter kwamen dat hun ver
warmingsproblemen met die
buitenthermostaat samenhin
gen en ook pas toen ontdek
ten dat zij zo'n ding aan hun
huis hadden.

GEEN VERHAAL

Uiteraard hebben de eige
naars van de milieuwoningen
in Leiden al talloze malen
hun beklag gedaan bij de
Stichting Milieuwoningen. Dat
leidde onder meer tot het ver
trek uit die Stichting van de
Leiderdorpse bioloog en ex-
wethouder E.Drenth en -na fi
nanciële problemen- van pen
ningmeester van Zandwijk.
De huiseigenaren voelen zich
echter overgeleverd aan de
willekeur van de Stichting,
die zich heeft bediend van
een uiterst listig opgesteld
contract, dat door de landelij
ke Vereniging Eigen Huis als
een der slechtsten wordt be
stempeld. Uit het contract
blijkt dat de bewoners van
Zonnewende alleen maar de
bemiddeling van de Stichting
hebben gekocht om een huis
te krijgen. Deze constructie
maakt de Stichting ongrijp
baar als men deze aansprake

lijk zou willen stellen voor de
gebreken en de daar uit
voortvloeiende tschade. Maar
ook de aannemers en installa
teurs zijn ongrijpbaar, omdat
die alleen maar een contract
hebben met de Stichting en
niet met de bewoners. Kort
om voor de bewoners zijn de
verhaalsmogelijkheden maar
zeer beperkt.

Dit klemt te meer nu de
Stichting Milieuwoningen ten
aanzien van een groot aantal
klachten van de bewoners er
een duidelijk andere visie op
na lijkt te houden dan de ko
pers. Stichtingsvoorzitter Ren
zen geeft weliswaar toe dat
sommige lekkages nog steeds
niet verholpen zijn -zijn eigen
woning kampt ook met wate
roverlast- en belooft nadruk
kelijk hier alle aandacht aan
te zullen geven. Van stank is
volgens hem echter geen
sprake meer en het door de
bewoners nog steeds geëiste
doorspoelen van de riolerin
gen heeft volgens Renzen al
lang plaats gehad. De initia
tiefnemer van dit
milieiiwoningenproject vraagt
zich verder af in hoeverre de
bewoners niet zelf een hoop
ellende hebben veroorzaakt
door driftig in hun pas opge
leverde huizen te gaan hak
ken en boren, bijvoorbeeld
om open haarden aan te leg
gen. Wat de zonnecollectoren
betreft is Renzen duidelijk:
elk huis krijgt twee collecto
ren in reserve, zonder dat dit
kostenverhogend zal werken.
De vraag die zich dan echter
weer voordoet is of die twee
wel voldoende zullen zijn ge
zien de grote hoeveelheid ka
potte collectoren en de frequ
entie waarmee zij ophouden
te functioneren. Bovendien
laat de leverancier van de
collectoren, de Nijmeegse fir
ma Nijs en Vale weten de in
Leiden gebruikte collectoren
al lang niet meer te produce
ren: „Gezien hun ondeugde
lijkheid zijn ze uit de produc

tie genomen en worden door
geen enkel bedrijf meer ge
maakt". Volgens een woord
voerder van het bedrijf zal
speciaal voor Leiden een aan
tal oude collectoren moeten
worden bijgemaakt en dat is
een tijdrovende zaak. Als de
problemen echt goed aange
pakt werden zou er volgens
hem een heel nieuw dak op
de zonnewoningen moeten
worden gezet en het is zeer
de vraag of de Stichting ook
de financiële gevolgen van
zo'n maatregel voor haar re
kening wil en kan nemen.
Voorzitter Renzen ontkent dat
de problemen zo groot zijn.
Hij beweert dat de gebruikte
collectoren nog wel degelijk
worden gemaakt en volgens
hem blijven de zonnesystemen
ook gewoon doorwerken als
er een collector springt en de
zaak wordt doorgekoppeld,
een overigens omvangrijk
karwei. Renzen benadrukt dat
naar zijn mening de bewoners
van de Zonnewende wel dege
lijk waar voor hun geld heb
ben gekregen „een prachtig
groot huis, ongetwijfeld de
grootste woning in Leiden
voor dat geld en bijzonder
leefbaar".

Zijn mening wordt gedeeld
door een andere bewoner, die
zakelijke bindingen heeft met
de omstreden stichting: ,,'t Is
een experiment, je wist van
tevoren dat er risico's aan
verbonden waren. Zo'n
project als dit vraagt ook een
stukje motivatie. We wisten
allemaal dat we proefkonij
nen zouden zijn. Een aantal
mensen hebben deze huizen
echter op andere motieven ge
kocht: lekker groot en toch
goedkoop, 't Is maar wat
voor mentaliteit je er op na
houdt. Zij hebben de zonne-
energie op de koop toegeno
men, als een ander soort dak
pan....".

ARJEN BROEKHUIZEN

Afscheid

De heer L. Zitman, voorzitter van het bestuur van de
Stichting Leids vrijzinnig christelijk tehuis voor ouderen
„Van der Willigenhof" aan de Apoüolaan 264 nam vandaag
met een geanimeerde receptie afscheid van het „Van der
Willigenhof,". De heer Zitman heeft zijn functie als voorziter
wegens gevorderde leeftijd neergelegd. De afscheidsreceptie
vond plaats in het Van der Willigenhof.

Femke

Femke, ontmoetingsplaats voor vrouwen in de Coffeeshop
van het Volkshuis aan de Haarlemmerstraat 73b is ook op
Nieuwjaarsdag geopend. Dan bestaat van elf tot een uur
de gelegenheid om koffie of thee te drinken en te praten
met andere vrouwen. Femke heeft begin november haar
deuren geopend voor vrouwen die in hun buurt nog weinig
contacten hebben, die meer willen weten over de activiteiten
voor en door vrouwen in Leiden, die niet weten waar ze
met een bepaald probleem naar toe moeten of die alleen
maar met andere vrouwen willen praten over alledaagse
dingen. Moeders met kinderen zijn ook welkom.

BOA verbuist

De Boycot Outspan Actie zal met ingang van 1 januari
zijn gehuisvest op het adres Oude Vest 79 in Leiden. Het
pand aan de Pasteurstraat wordt na vijf jaar verlaten.
Het nieuwe pand biedt de BOA meer werkruimte voor
haar activiteiten. Het telefoonnummer van de BOA blijft
ongewijzigd 071-142124.

Nieuwjaarsbal

Carnavalsvereniging „De Jolige Hutspotters" houdt zater
dag 6 januari met de stichting „Slaaghbuurt" een groot
Nieuwjaarsbal in de grote zaal van het wijk- en buurtcen
trum „Op eigen wieken" in de Merenwijk. Het bal begint
om half negen. De nieuwe prins carnaval Willem I zal
met zijn gemalin prinses Corrie I aanwezig zijn op dit
bal, dat tevens een kennismakingsavond met „De Jolige
Hutspotters", die al weer enige jaren actief zijn in Leiden
Noord, beoogt te zijn. De muziek wordt verzorgd door de
boerenhofkapel „De Dorsvlegels", ondersteund door de
hofdisco. Ook zullen het majorettenpeloton en de dansma
riekes van „The Little Stars" niet ontbreken.

Mis overledenen

In de kerkhofkapel aan de Zijlpoort wordt dinsdag 2 januari
weer een H. Mis voor de overledenen opgedragen. Zoals
gewoonlijk begint de Eucharistieviering om negen urn
's morgens.

Schrijfavond

De Leidse werkgroep van Amnesty International houdt
donderdag 11 januari weer een schrijfavond in het pand
van de Studentenekklesia aan het Rapenburg 100. Hier
kunnen belangstellenden weer brieven sturen naar autoritei
ten waarin wordt aangedrongen op vrijlating van personen
die op grond van hun godsdienstige of politieke overtuiging
gevangen zitten. De schrijfavond begint om acht uur.

LEIDEN De KWJ, de beweging van werkende jongeren, wil
dat het gemeentebestuur van Leiden het nieuwe jaar goed begint
Zij vraagt van het college nu eens eindelijk klaarheid te scheppen
in hun huisvestingsvraagstuk. April 1978 zou de KWJ al weten
waar ze aan toe was, maar het hele jaar bleef verder in het
teken staan van onzekerheid. De KWJ bleef waar ze zat: in
een steeds erbarmelijker wordend onderkomen in het voormalige
Marinecomplex aan het Noordeinde.

is al lang veel te klein voor het al nog geen ander pand.
scala van activiteiten dat de

KWJ in de loop der tijden is Motie
gaan ontplooien. In de loop van

1978 zijn de KWJ-ers steeds Er moest zelfs een motie van

j meer bij leden thuis gaan verga- Hilda Passchier (PSP) bij de

deren, omdat het „hoofdkan- begrotingsbehandeling aan te

goedwerkend riool kent. De ge- er ernst met de huisvesting zou

meente hield zich volgens de worden gemaakt. „De gemeente

I KWJ echter niet aan de toezeg- voelde zich eerst formeel gezien

ging dat april al zekerheid zou niet verantwoordelijk voor ver-

brengen over een nieuw pand. vangende huisvesting. Maar we

de begane grond van het pand motie is de gemeente nu wel
aan de Hooglandse Kerkgracht gebonden aan het bieden van

i zou gaan. Informatie bij de be- de Hooglandse Kerkgracht Ze

j heersdienst gemeentelijke ge- hebben er min of meer tot

j bouwen leerde de werkende januari ook een optie op. Maar

jongeren dat ze maar eens een als een verhuizing naar de WKL

j kijkje moesten gaan nemen. Dat ruimte er in zit willen de wer-

deden ze dus, maar de WKL wist
van niets en werd zelfs een
beetje boos. Ze belde op hoge
poten naar de Leidse Jeugdac-
tie, waar directeur Steinbach
I weer in de hoogste boom werd

kende jongeren wel dat de ge
meente het pand zo veel moge
lijk aan hun wensen aanpast.
En dat wordt dan de laatste
hobbel in de huisvestingsge
schiedenis.

LEIDEN Het Kerst-volley
baltoernooi dat gisteren in het
universitaire sportcentrum aan
de Wassenaarseweg 74 in Lei
den plaatsvond is succesvol
verlopen. Behalve Leidse scho
len deden er ook veel scholen
uit de regio aan het door de
schoolsportcommissie georga
niseerde toernooi mee.
Het toernooi was bestemd voor
leerlingen tot en met 15 jaar.
Bij de meisjes ging de uiteinde
lijke overwinning naar het Ste
delijk Gymnasium, met een
tweede plaats voor het Bona-
ventura College en op de derde
plaats het Pie ter Groen College
uit Katwijk.

Bij de jongens eindigde de Rem-
brandt-scholengemeenschap op
de eerste plaats, tweede werd
de Oranje Nassau MAVO, derde
het Stedelijk Gymnasium en

vierde de Louise de Coügny
scholengemeenschap.

LEIDEN De Leidse roei- en
zeilvereniging "Die Leythe" zal
het nieuwe jaar feestelijk bin
nenstappen. Maandag 1 januari
zullen drie skiffs te doop wor
den gehouden.

De directeur van de Leidse
Sportstichting, de heer Philip-
sen, bouwkundig medewerker
van diezelfde stichting, de heer
Berkhout en invalidensportman
André Moedig zullen om half
vier 's middags de dopers zijn.
Plaats van dit gebeuren: achter
de Morsweg 148 in Leiden.