Xythe van RAF brokkelt geleidelijk af
5000 „Bootmensen" vragen
toestemming aan land te gaan
Speciale militaire rechtbanken
in steden van Turkije
SCHILDERIJEN VAN
CEZANNE GESTOLEN
Beroep mevrouw
Schuitema op
president Romero
j Sicilië
1 rongelukte
=C-9
vonden
Schaken goed
voor socialisme"
üjnelgen vrouw
m™"et verkracht
ueuenue menigte belet
""raad VS-Taiwan
Onnodige
operaties in
de VS kosten
veel
mensenlevens
WASHINGTON (AF-
P/ANP) In de Verenig
de Staten zijn in 1977 bij
na twee miljoen onnodige
chirurgische ingrepen
verricht, waarbij ruim
10.000 patiënten het leven
hebben gelaten. Deze
overbodige operaties
kostten de gemeenschap
ongeveer vier miljard dol
lar (ruim 8 miljard). Dit
staat in een rapport van
een gespecialiseerde on
dercommissie uit het Huis
van Afgevaardigden.
Overigens kwam de sub
commissie wel tot de con
clusie, dat het onnodig
snijden, hetgeen zowel aan
de artsen als aan de pa
tiënten te wijten is, af
neemt. In 1974 werden nog
2,4 miljoen overbodige
operaties uitgevoerd,
waarbij bijna 12.000 pa
tiënten zijn overleden.
Er zijn geen aanwijzingen
dat in Nederland op de
zelfde schaal onnodig
wordt geopereerd als in'
Amerika. Volgens een
woordvoerder van het mi
nisterie van volksgezond
heid is die kans met het
zogenaamde doorverwij
zingssysteem heel klein.
Er staan hier een huisarts
en andere medische des
kundigen tussen; in Ame
rika kan men direct naar
een specialist stappen.
Het ministerie moet voor
alsnog de nodige terug
houdendheid betrachten
voor een reactie op het
Amerikaanse rapport, om
dat het ministerie het nog
met heeft ingezien. Het is
bijvoorbeeld noodzakelijk
te weten welke definities
er zijn gebruikt en wat
precies met een operatie
wordt bedoeld, aldus de
woordvoerder.
CHICAGO (AFP) Drie schilderijen van Paul Cezanne,
waarvan de waarde op 3 miljoen dollar wordt geschat,
zijn gisteren gestolen uit het „Art Institute" in Chicago.
De schilderijen zijn gestolen uit een bergruimte die maar
voor enkele personeelsleden toegankelijk is. De schilderijen
zijn „Madame Cezanne in een gele armstoel" (foto) (1893-
1895), „Appels op een tafelkleed" (1886-1890) en „Huis aan
de rivier" (1885-1890).
jTENLAND
LEIDSE COURANT/
DONDERDAG 28 DECEMBER 1978 PAGINA 7
v2 |N De „Meistersinger van Stamm-
l" noemden journalisten de RAF-Ieden
(er Speitel en Hans-Joachim Dellwo
onlangs in Stuttgart-Stammheim te-
k r+stonden- ..Zingen" betekent in misda-
11 1 kringen zoveel als „doorslaan, de boel
^den". En dat deed het tweetal inder-
emenl: zij schilderden uitvoerig hoe wapens,
iet $tie, springstof en andere zaken in de
le O liassen en onderbroeken van advocaten
loudekch voor het RAF-karretje hadden
janut spannen (overigens zonder waar-
twaÉJlijk precies te weten, in elk geval
im v*r te vragen wat zij eigenlijk naar
de Agn smokkelden) in de cellen van Baa-
m. DiRaspe en Ennslin terecht kwamen. De
zal zi logistiek tussen de „harde kern" in
rdagjvangenis en hun medeplichtigen, hel
en sympathisanten daarbuiten kwam,
rerbijstering van rechters en publiek,
itie vfctails op tafel. Met hun uitspraken
t gefflen Speitel en Dellwo tevens de laat-
gebawijfel ten aanzien van de zelfmoord
n de |e RAF-strategen de grond in.
J. FJ
hoogjgroot die twijfel, met name onder
unijren in de Bondsrepubliek was, vertel-
tijdeiorig jaar leraren en universiteits-do-
erga®. De eerste, spontane reactie bij
behdweg het grootste deel van hun studen-
r de jp de dood van Baader, Ennslin en
ike ae was een schouderophalen bij het
tus In „zelfmoord". Pas de harde feiten en
at. Hfeen vermochten hen enigszins tot an-
at dgedachten te brengen en dan nog niet
nwezilllemaal. Deze reacties duiden aan hoe
n dol de mythe was (en is) die de RAF
>eoogt weten op te bouwen en hoe onvoor-
awezifielijk, velen daarin geloofden (en gelo-
ier ijDe argwaan tegenover de staat en
de faachtsuitoefening is bij de jeugd vaal
rcle"f dan de afstand die men tegenover
ng", volutionaire tegenstanders ervan weet
le uitprengen.
Ontnuchtering
De „ontnuchtering" van de RAF komt de
laatste tijd in toenemende mate uit een
onverwachte hoek, namelijk die van voor
malige RAF-leden. Incidenteel was dit vroe
ger ook al het geval bijvoorbeeld bij de
nog altijd ondergedoken anarchist „Bom-
mi" Baumann die zich in zijn boek „Hoe
alles begon" openlijk van het terrorisme
distantieerde. Maar de laatste maanden
brengen steeds meer ondergedoken of ver
oordeelde terriristen hun bekentenissen en
waarschuwingen in de openbaarheid.
Speitel bijvoorbeeld vertelde het proces
uitvoerig over zijn „ontnuchteringsproces"
bij, de RAF, dat zijn afsluiting vond na
de ontvoering van de „Landshut" in de
Somalische hoofdstad. Nogadishu: „Daar
mee toonde de RAF aan dat zij het principe
om nooit tegen het volk te vechten, had
opgegeven". Dellmo uitte zich in dezelfde
zin. De inkeer en de bekentenissen van de
twee werden door de rechter „beloond" met
betrekkelijk geringe straffen.
Of dit ook zal gelden voor Hans-Joachim
Klein wanneer hij ooit nog eens voor het
gerecht zal staan, is de vraag. Klein heeft
in 1975 deelgenomen aan de overval op de
OPEC-conferentie in Wenen waarbij drie
doden vielen (hijzelf had daar overigens
geen direkte schuld aan). Vanuit zijn nog
altijd onbekende schuilplaats stuurde hij
vorig jaar zijn revolver en munitie naar
het bureau van „Der Spiegel" in Rome met
een begeleidend schrijven, voorzien van zijn
vingerafdruk, waarin hij zijn uittreden uit
de RAF bekend maakte. Het lijdt geen
twijfel dat hij daarmee de wraak van de
RAF over zich heeft afgeroepen. Dat deze
niet zachtzinnig met „overlopers" omgaat
is gebleken uit de moord op de agent Ulrich
Schmacker die voor de Duitse geheime
dienst bij de RAF was geïnfiltreerd.
Verbijstering oogstte Klein met het open
hartige interview dat hij deze zomer aan
„Der Spiegel" gaf. Daarin deed hij uitvoerig
verslag van de al dan niet gerealiseerde
plannen van de RAF en de zogenaamde
„revolutionaire cellen". Hij vertelde open
hartig over de toedracht bij de overval in
Wenen, over zijn relaties met de internatio
naal gezochte terrorist „Carlos", over de
positie van de terreur-strateeg Haddad die
in Oost-Duitsland zou zijn gestorven (wat
Klein niet gelooft) en over de internationale
vertakkingen van het terrorisme. Zijn schil
dering van de geplande ontvoering van de
paus „tijdens een van die komische audiën
ties met die stoel van hem", uitgedacht en
uitgewerkt door de Beweging van de 2e
juni haalde de wereldpers.
Maar Klein was niet alleen op sensatie uit.
Hij wilde ook waarschuwen, namelijk diege
nen onder de jongeren die met open ogen
hun ondergang tegemoet lopen, die uit een
verkeerd begrepen gevoel van idealisme tot
pure criminaliteit vervallen. „Als ik met dit
interview en met mijn boek tien man bij
de guerrilla vandaan weet te halen, heb
ik meer bereikt dan het BKA (de Westduitse
federatie recherche, red.) met zijn honderd
miljoen Mark", aldus Klein niet zonder
zelfverzekerdheid.
Ik ken immers 17- en 18-jarigen die zouden
het liefst vandaag nog een advertentie in
de krant zetten om een wapen te pakken
te krijgen en dan het terrorisme binnenstap
pen - wat een waanzin. Die moesten toch
eindelijk eens wakker worden..."
De voormalige automonteur Klein die zich,
naar zijn eigen zeggen niet zozeer schuldig
voelt als wel „een beetje lullig" als hij denkt
aan de rest van zijn leven, en ook omdat
hij zijn blindelings geloof van vroeger
betreurd, heeft toch nog idealen. Als hij
zich niet verborgen zou moeten houden zou
hij, het liefst „weer in een linkse politieke
groepering gaan zitten, meewerken en dan
realistische politiek bedrijven.... als ik nu
weer in Frankfurt zou wonen, zou ik aan
dat plan voor een alternatieve krant mee
doen. Of aan een kindercrèche. Ik heb mij
de laatste tijd veel met kinderen bezig
gehouden..." v
Nieuw leven
Wat Hans-Joachim Klein zou willen maar
niet kan, heeft een van de oprichters van
de RAF, Astrid Proll, vier jaar lang weten
te verwerkelijken totdat de politie haar in
Engeland op het spoor kwam. Zij was daar
tijdens het proces dat in de Bondsrepubliek
tegen haar gevoerd werd, ondergedoken.
Met een ongelooflijke wilskracht sloeg zij
zich door haar psychische ineenstorting,
gevolg van een maandenlang isolement in
de gevangenis van Keulen en door de
moeilijkheden van haar zelfgekozen balling
schap heen. Zij deed mannenwerk in fabrie
ken, volgde cursussen, praatte zich uit in
vrouwengroepen en bouwde een geheel
nieuw leven op. Het laatste jaar was ze
werkzaam als lerares in een door de staat
gefinancierde opleidingsschool voor auto
monteurs, bedoeld voor jongens uit a-socia
le milieus, blanken en Ideurlingen die op
groeien in de treurigste slums van Londen.
Zij wist hun diepgeworteld wantrouwen
tegenover elke autoriteit, des te groter
omdat zij een vrouw was, te overwinnen.
Regelmatig pleitte zij, op het politiebureau
voor haar pupillen, wanneer een van hem
weer eens wat op z'n kerfstok had.
Ook Astrid Proll wilde de aantrekkings
kracht die de RAF op veel jongeren uitoe
fent, de mythe van de stadsguerrilla door
breken. In een gesprek met het weekblad
„Stern", onlangs gevoerd in de Engelse
gevangenis waar zij met schrik en beven
op de beslissing wacht of zij aan de Bonds
republiek zal worden uitgeleverd, zegt zij:
„Ik geloof nu dat tussen de politiek van
de bewapende ondergrond en de gevangenis
een samenhang bestaat, namelijk het isole
ment. Deze politiek voert tot een bijna
volledige breuk met die mensen, die men
eigenlijk wil bereiken. Ik wil vrijwillig niet
meer zo leven als toen, net zo min als ik
vrijwillig in de gevangenis terugkeer. Als
ik van mensen geïsoleerd ben, kan ik niet
leven, me niet ontwikkelen en ook niets
veranderen."
Uit alle getuigenissen van voormalige RAF-
leden, ook van Speitel, Dellwo, Klein en
Proll komt naar voren dat de dood van
Holger Meins, na een hongerstaking in de
gevangenis, een sleutelgebeurtenis op hun
weg naar het terrorisme is geweest. Sinds
dien en in toenemende mate hebben terro
ristische organisaties het argument van de
„isolatie-foltering" die in de Duitse gevange
nissen opzettelijk zou worden toegepast,
gebruikt als een wervingsmiddel voor hun
politieke doeleinden. En met succes. Rap
porten van Amnesty International noch
uitspraken van de Europese Commissie
voor de Rechten van de Mens, die in de
Bondsrepubliek hadden geconstateerd dat
de behandeling van gevangen terroristen
op geen enekele manier de grenzen van
het toelaatbare overschreed, waren in staat
om de twijfel daarover in brede lagen van
de jeugd weg te nemen.
In het kader van de „ontmythologisering
uit eigen kring" past wat dit betreft een
bijdrage van Horst Mahler, voormalige
advocaat van de Baader-Meinhof-groep en
zelf wegens terroristische activiteiten ver
oordeeld. Vanuit zijn gevangeniscel in Ber
lijn heeft hij al sinds enige tijd via de media
onverbloemd laten weten dat hij niet meer
achter de RAF staat en dat hij diens
activiteiten veroordeelt. Zijn scherpste aan
val tot nu toe doet hij in een onlangs
gepubliceerde correspondentie met de even
eens gevangen zittende schrijver Peter Paul
Zahl.
Genadeloos analyseert Mahler daarin de
theorie van de „isolatiefoltering" die hij
betitelt als „een propagandaleugen, erop
berekend om links in de Bondsrepubliek
moreel te chanteren en fascisme voor te
liegen, om daardoor de steeds brutaler
wordende gevechtsmethoden van de RAF
te wettigen". Mahler spreekt van een „dui
velskring", ontstaan toen de eerste terroris
ten de gevangenis indraaide en de onder
grondse guerrilla zich als belangrijkste taak
stelde om hen daaruit te bevrijden. Om de
nodige psychologische ondersteuning bij
mogelijk bloedige acties te krijgen en tege
lijkertijd het revolutionair potentieel te
vergroten, begonnen zij als tactische ma
noeuvre het begrip „gevangenisfoltering"
te gebruiken. De justitie verleende (onge
wild) hulp door inderdaad Ulrike Meirihof
en Astrid Proll in een niet meer gebruikte
vleugel van een gevangenis in Keulen maan
denlang in een onverdraaglijk isolement te
houden. Maar ook toen zij allang daaruit
waren verdwenen, zette de Baader-Meinhof-
groep zijn campagne voort. „Met het begin
van deze anti-foltering campagne - aldus
Mahler - had het terrorisme in de Bondsre
publiek een nieuwe voedingsbodem gevon
den. Anders was het wellicht - zoals in de
Verenigde Staten - met het einde van de
oorlog in Vietnam opgedroogd".
Mahler wil niets liever dan deze gevaarlijke
kringloop doorbreken, maar - zegt hij - ik
weet maar al te goed hoeveel mensen zich
de waarheid van het lijf houden. „De mythe
van de guerrilla remt nog altijd het redelijk
denken af, en de zelfgebreide legendes
hullen de feiten in een nevel". De twijfel
van Mahler wordt onderstreept door het
vermoeden van de Duitse recherche dat
onlangs weer een aanzienlijke groep jonge
ren zich bij de terroristische ondergrond
heeft aangesloten. Ami van Vree
SAN SALVADOR (Reuter) Mevrouw Schuitema, de vrouw
van de in El Salvador ontvoerde Nederlandse zakenman, Frits
Schuitema, heeft gisteren een beroep gedaan op president Carlos
Humberto Romero van El Salvador om toe te geven aan de
eisen van de ontvoerders van haar man, het FARN (gewapende
strijdkrachten van het nationaal verzet).
In een open brief vraagt zij generaal Romero toestemming te
geven tot de publicatie van een communiqué van het FARN in
de plaatselijke pers.
De publicatie van communique's van guerrillagroeperingen in
de plaatselijke pers is in El Salvador in strijd met de wet.
Frits Schuitema, werd op 24 november ontvoerd.
De Bank van Londen en Zuid-Amerika heeft gisteravond bezorgd
heid geuit over het lot van twee van haar employé's die, evenals
de heer Schitema, in El Salvador zijn ontvoerd door guerrilla-strij
ders. In een communiqué zegt de bank dat de Britse regering
"absoluut weigert te onderhandelen met politieke organisaties
die gijzelaars houden". Derhalve, aldus het communiqué,, "kan
de Britse ambassadeur in Salvador niet antwoorden op het verzoek
om interventie dat hem is gedaan door de strijdkrachten van
het nationale verzet (FARN)".
Israëlische nederzetting ontruimd
Nationalistische Israëliërs van de Goesj Emoniem-groep leggen een prikkeldraadversperring om een
tent. om op die manier een nederzetting af te dwingen op de Westelijke Jordaanoever. Later werden
zij door Israëlische troepen verwijderd. Minister van buitenlandse zaken Mosje Dajan heeft naar aanlei
ding hiervan verklaard dat..dit optreden zonder toestemming van de regering een slechte zaak is"
OOST—BERLIJN
(Reuter) Het spe
len van schaak
draagt bij aan de
ontwikkeling tot
een volmaakte „so
cialistische per
soonlijkheid, aldus
Oostduitse onder
wijsdeskundigen.
Zij zijn dan ook van
plan volgend jaar
duizenden kinderen
op de kleuter- en
lagere school het
spel te laten leren.
Het Oostduitse
persbureau, ADN,
verklaarde dat on
derzoekers hadden
ontdekt dat het re
gelmatig spelen van
schaak leidt tot een
grotere concentra
tie, logisch denken
en meer wilskracht.
„En dit zijn alle zeer
belangrijke socialis
tische eigenschap
pen", zo voegt het
persbureau er aan
toe.
HONGKONG Ongeveer vijfduizend
Vietnamese „bootmensen" wachten in mi
serabele omstandigheden op twee voor
Hongkong en Manilla liggende schepen op
toelating. Het vrachtschip Tung An ver
scheen in de baai van Manilla met 2.300
Vietnamese vluchtelingen aan boord. De
gezagvoerder zei dat een paar dagen tevo
ren ongeveer tweehonderd „bootmensen"
in de Zuidchinese Zee waren verdronken
bij wanhopige pogingen op de Tung An
te klimmen.
In Hongkong blijven de autoriteiten weige
ren, naar schatting 2.700 vluchtelingen uit
Vietnam, meestal van Chinese afkomst, aan
boord van de Huey Fong toe te laten. Zowel
Hongkong als Manilla zeggen dat zij onmo
gelijk in staat zijn nog meer Vietnamezen
te huisvesten. Het enige dat zij konden
beloven was voedsel en medische hulp.
Sommige zieken zijn per helikopter naar
ziekenhuizen overgebracht.
Er is niets meer vernomen van een vissers
bootje met 160 vluchtelingen, die door
Thailand waren geweigerd en toen koers
hadden gezet naar Maleisië.
Terwijl de stroom vluchtelingen uit Indochi
na steeds grotere vormen aanneemt, blijven
de landen in Zuidoost-Azië weigeren er nog
meer op te nemen, zelfs niet voor een
tijdelijk verblijf.
e f aiwan-uninezen, woedend over de nieuwe betrekkin-
de Chinese Volksrepubliek, sloeg met stokken op de
de Amerikaanse gasten los en smeet met eieren en toma-
IE-PALERMO (DPA-AFP)
k vier dagen hebben dui-
het wrak van de DC-9, die
e nacht van vrijdag op
dag in de buurt van Paler-
n zee is gestort, gevonden.
6 gisteren officieel in Pa
ct meegedeeld.
;t wrak van het vliegtuig,
i eerPP 52 meter diepte, vier
leter uit de Siciliaanse kust
Vonden, bevinden zich nog
ig lijken. Op het moment
iet ongeluk waren in totaal
riensen aan boord van de
wordll van de Italiaanse lucht-
bestetnaatschappij Alitalia; 21
dj hetien konden gered worden.
ik het
bolenj
Binnenkort verkiezingen in Spanje
MADRID (AFP) Premier Adolfo Suarez van Spanje maakt
op 3 januari bekend wanneer parlementsverkiezingen zullen
worden gehouden en volgens het Madrileense blad „El Periodico"
zal het eind februari zijn.
El Periodico noemt de datum 28 februari. De Kamerverkiezingen
zouden een maand later, op 21 of 28 maart, gevolgd worden
door gemeenteraadsverkiezingen. De socialistische arbeiderspartij
van Spanje (PSOE) is vóór gemeenteraadsverkiezingen vooraf
gaande aan parlementsverkiezingen.
^^fEH (AFP) Een eerste onderhoud dat vanmorgen in Taipeh
moeten plaatsvinden tussen de Amerikaanse onderminister
i buitenlandse zaken Christopher en zijn Taiwanse ambtgenoot
de gevolgen van de verbreking van de diplomatieke betrekkin-
s uitgesteld.
leeft een woordvoerder van de regering in Taipeh gezegd,
bi niet tot wanneer het gesprek is uitgesteld,
set ministerie van buitenlandse zaken in Taipeh, waar de
URA pkingen hadden moeten plaatsvinden, had zich vanmorgen
voedende menigte betogers van naar schatting 20.000 mensen
_lmeld. De politie slaagde er niet in hen te verspreiden. Ook
™^en is er heftig betoogd; de Amerikaanse delegatie ontkwam
haar net aan molestatie.
ANKARA - De Turkse regering heeft aangekondigd
dat in de meeste grote steden van het land speciale
militaire rechtbanken opgericht zullen worden. De
regering tracht hiermee het opnieuw uitbreken van
rellen te voorkomen. Het afgelopen kerstweekeinde
zijn bij onlusten in Turkije meer dan honderd
mensen om het leven gekomen.
De regering had al eerder in
dertien provincies de staat van
beleg afgekondigd. Vlak voor de
regering de nieuwe maatregel
bekendmaakte, meldde de
Turkse radio dat bij politieke
gewelddadigheden gisteren
minstens twee mensen de dood
hadden gevonden.
De bekendmaking van het op
richten van de militaire recht
banken volgde op een bijeen
komst van de socialistische pre
mier Bulent Ecevit en de chef
van de generale staf, generaal
Kenan Evren. De rechtbanken
komen in Istanbul, Ankara,
Adana en vier andere grote
steden. In totaal zijn 54 militaire
rechters en officieren van justi
tie benoemd. De rechtbanken
hebben tot taak op de naleving
van de regels van de staat van
beleg toe te zien.
In de dertien provincies waar
de staat van beleg van kracht
is, zijn al „militaire bewindvoer
ders", die vergaande bevoegd
heden hebben. Zij kunnen cen
suur op brieven en de pers
uitoefenen, „schadelijk geach
te" personen buiten de provin
ciegrenzen zetten en huiszoekin
gen houden zonder dat ze daar
toe een huiszoekingsbevel heb
ben. Ook kunnen ze, zonder
arrestatiebevel, arrestaties ver
richten.
Uit welingelichte bronnen is
vernomen dat er woensdag
weer nieuwe legereenheden
naar Kahramanmaras, de stad
waar het kerstweekeinde meer
dan honderd mensen omkwa
men, zijn gezonden. Er zijn geen
berichten van nieuwe geweldda-
digdheden in dit gebied.
Twee leden van het Turkse leger proberen met een stormram de poort van een school in Istanboel
open te breken. Links-extremistische jongeren hadden zich daarin verschanst uit protest tegen de ge
vechten in Kahramanmaras, waar meer dan honderd doden zijn gevallen.
i laat]
rtrijkfM (Reuter) Een jury in
standi in de Amerikaanse staat
eutel-frn. heeft gisteravond het
?boog schuldig" uitgesproken
■okeneen man die terecht stond
egon-hs verkrachting van zijn
euwejenote. De jury bestond uit
ï-oor-vrouwen en vier mannen.
hebMarige Greta Rideout had
r ge- 21-jarige man John ervan
zijntuldigd haar op 20 oktober
»n woning te hebben ver-
ït in aanwezigheid van hun
■■tertje van twee. John Ri-
had 20 jaar gevangenis-
kunnen krijgen krachtens
en aiifvet van een jaar geleden.
1 (20-21
-M. AjsBURY (Reuter) Rollo
i)S- .F(jian, de blanke minister
'a" binnenlandse zaken in de
iale overgangsregering
ires v^hoctesië, is gisteren afge-
RTAGEp Hij zegt het Brits-Ameri-
is-iwe P^an ter bevordering
een meerderheidsbewind
^orkeur te geven boven de
'ware rle van Ian Smith-
„.^„..tevens de frontpartij van
verkf^1 verlaten,
r de
