Stroomstoring Frankrijk veroorzaakt chaos
Bisschoppen van
Igekant tegen projecten regering
Ski-vorm van
paus zoek na
twee maanden
pontificaat
ijgt
EEG-landen verdeeld
tegenover Zuid-Afrika
LO WIL ISRAEL ERKENNEN
Doe mee
met écht bouclé.
Londense politie
zoekt bomauto
Fiat kardinaal
Ratzinger voor
parochie
commune
istenriiker
,'enslang
Mexico verdeeld over komst paus naar Puebla
'AGjjfNENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 20 DECEMBER 1978
fitvallen
Jectriciteit
ions land
bwaar-
ijnlijk
HEM Het uitval-
van de electriciteit
dat gisteren in
:rijk en Zwitserland
["geval was, is in Ne-
nd vrij onwaar-
ïlijk.
dertig Nederlandse
pitriciteitscentrales zijn
elkaar verbonden, en
met een dubbele be
ging. Wanneer er er-
een centrale uitvalt
Edt het werk onmiddel-
I door de andere over
tomen. Er zouden er
Jtien tegelijk moeten
■vallen, wil dat werk
Ijr de overige centrales
I zwaar worden, maar
lets is hoogstonwaar-
pjnlijk aldus een
Iprdvoerder van de Ver-
Iging van Exploitanten
fcElectriciteits bedrijven.
f(DPA) Een recht-
Ried in Opper-Oosten-
ft de 33-jarige Helmut
tshammer wegens
udige moord, beroving
rzet tegen het gezag tot
slange gevangenisstraf
rdeeld.
eks misdaden waaraan de
nrijker schuldig werd be
en, begon met het dood-
ten van een Nederlandse
ïobilist bij Arnhem in mei
it jaar. Tummeltshammer
dit, met zijn medeplichtige
in Maier, om de auto van
achtoffer te stelen. Op hun
t naar Oostenrijk werden
vee aangehouden bij de
luitse-Oostenrijkse grens-
ang Passau-Achleiten. Zij
en op de vlucht, maar wer-
ngehaald door twee Oos-
kse douanebeambten,
neltshammer en Maier
n echter de douaniers te
ïeesteren en schoten hen
Bij een later vuurgevecht
Maier doodgeschoten en
ïeltshammer gepakt.
(Van onze correspondent Jan Drummen)
PARIJS Om acht uur 27 gisterochtend
begon met het zachtjes uitgaan van de
lampen en het langzaam wegsterven van
de radio's in Frankrijk de grootste electri-
citeitsstoring in de historie die naar schat
ting 40 miljoen Fransen en een handjevol
Zwitsers (in het gebied van Genève) getrof
fen heeft.
Alleen het oosten van Frankrijk had nog
stroom en een strookje langs de zuidgrens
dat electriciteit uit Spanje betrekt. Overal
elders waren de resultaten binnen enkele
ogenblikken letterlijk onvoorstelbaar. Be
halve dat een aanzienlijk deel van het nog
nachtelijke West-Europa plotseling in het
donker wegzonk, werden honderdduizen-
den in de grote steden in de onverlichte
tunnels van de ondergrondse spoorwegen
gevangen. Een miljoen treinreizigers moest
bij ijzig vriesweer over de spoordijken
voortschuifelen tot het dichtstbijzijnde sta
tion of uren in de kou wachten tot er een
diesellocomotief kwam. De brandweer
moest tienduizenden uit liften bevrijden en
het verkeer was tot laat in de dag een ware
bezoeking. Alles wat er aan traditionele
electriciteitsstakingen in dit land tot dusver
gekend was, bleek niets vergeleken bij de
chaos die het uitvallen van tienduizenden
verkeerslichten veroorzaakte, terwijl tal
van verkeerstunnels gesloten moesten wor
den omdat de ventilatie uitgevallen was.
Vliegtuigen konden niet vertrekken omdat
er geen brandstof gepompt kon worden en
tal van auto's bleven steken omdat zij
zonder benzine kwamen te staan omdat de
pompen van de service-stations eveneens
de geest gegeven hadden en dit staan blijven
van auto's hinderde het langzaam voort-
schuifelende verkeer uiteraard nog veel
meer. Intussen was het zogenaamde Rode
Kruis-plan enkele minuten na de eerste
symptomen al ingeschakeld en ziekenhui
zen, klinieken, tehuizen voor ouden van
dagen, scholen enz. werden door een nood-
systeem van stroom voorzien.
Geleidelijk aan slaagde men er in de loop
van de dag in de stroomvoorziening in de
meeste streken weer te herstellen maar in
het westen van het land kan dat hier en
daar tot het eind van de week of zelfs tot
Kerstmis duren. In de late middag begon
nen in Parijs weer enkele metro-treinen te
rijden, later functioneerde zelfs het hele
systeem weer, maar vele voorstadtreinen
konden nog niet rijden hoewel het spoorver
keer op de grote lijnen weer nagenoeg
normaal was.
Het duistere van deze duistere dag in
Frankrijk was ten slotte dat niemand pre
cies wist hoe de ramp eigenlijk ontstaan
was. Zeker, er was overconsumptie van
electriciteit in de vroege uren van een koude
morgen enkele dagen voor Kerstmis als de
winkeliers hun feestverlichting al vroeg
inschakelen. Maar dat alles is althans theo
retisch niet genoeg om ruim drie vierde
van het land en een hoekje van het altoos
onschuldige Zwitserland uiterlijk min of
meer naar de achttiende eeuw terug te
drijven. Zeker is het ook dat nabij Nancy
een hoogspanningslijn van 400.000 volt uit
gevallen is maar waardoor precies scheen
zelfs de directie van de nationale electrici-
teitsondememing gisteravond nog niet te
weten.
Voor de andere lijnen uitgeschakeld konden
worden om overbelasting daarvan te voor
komen was het te laat en het ene systeem
na het andere viel uit zoals een rij domino
stenen omver tuimelt en binnen letterlijk
drie minuten was Frankrijk van de Alpen
tot de Oceaan, van de Belgische grens tot
de Middellandse Zee in het donker gehuld.
De stroomstoring leidde gistermorgen in de Parijse metro tot enorm gedrang en
tot chaotische verkeerssituaties bovengronds.
DEN HAAG (ANP) De ne
gen landen van de Europese
Gemeenschap zijn scherper
dan ooit verdeeld over de
vraag welke houding zij moe
ten aannemen tegenover het
apartheidsregime in Zuid-Af-
rika. Dit blijkt uit hun
standpunten tegenover de
veertien resoluties inzake
Zuid-Afrika die vandaag in
de Algemene Vergadering
van de Verenigde Naties in
stemming komen.
De weigering van Zuid-Afrika
in te stemmen met het plan
van VN-secretaris-generaal
Kurt Waldheim om in Nami
bië (het vroegere Zuidafri-
kaanse mandaatgebied Zuid-
west-Afrika) verkiezingen te
van de Verenigde Naties (de
verkiezingen aldaar begin
deze maand werden niet door
de VN erkend) en de steeds
kleinere kans op een vreedza
me oplossing van de kwestie-
Rhodesië hebben in de volke-
organiseren onder supervisie
renorganisatie de roep om
sancties tegen het bewind te
gen Zuid-Afrika versterkt.
Vorig jaar stemden de negen
hetzelfde over de Zuid-Afrika-
resolutie. Dit jaar zijn de
EEG-landen het slechts eens
over vier van de veertien re
soluties. In het algemeen to
nen de landen met de groot
ste economische belangen
Frankrijk, West-Duitsland en
Engeland) zich het minst ge
neigd tot maatregelen. Deze
drie landen zullen voor geen
enkele resolutie stemmen
waarin de toestand in Zuid-
Afrika een „bedreiging van
vrede en veiligheid" wordt ge
noemd omdat een dergelijke
karakteristiek als een aanzeg
ging wordt beschouwd voor
het nemen van economische
sancties.
Nederland zal voor een olie
embargo stemmen, de andere
EEG-landen zullen dat niet
doen. De Negen stemmen
overeen in hun afwijzing van
resoluties waarin de samen
werking tussen Z -Afrika en
Israël wordt veroordeeld en
inzake sportcontacten waarin
zij als landen geen zeggen
schap over willen hebben.
N A V O-documenten
tussen oud papier
FRANKFORT (DPA) Plan-
nen voor een uitbreiding van
de NAVO-luchtmachtbasis Er-
benheim bij Frankfort zijn bij
een handelaar in oud papier te
Darmstadt gevonden, aldus de
„Frankfurter Rundschau".
Volgens het blad ging het om
kopieën van de oorspronkelijke
tekeningen. Daarom stonden al
le brandstofdepots nauwkeurig
aangegeven. Erbenheim wordt
beheerd door de Amerikaanse
luchtmacht.
(JS De permanente vertegênwoor-
i van de Palestijnse bevrijdingsorgani-
I PLO in Parijs, Ibrahim Souss, heeft
ren gezegd dat de PLO bereid is haar
idige acties tegen Israël stop te zetten
Joodse staat de facto te erkennen,
|jeen Palestijnse staat op de westelijke
lanoever en in Gaza krijgt,
is zei in een toespraak in de „American
in de Franse hoofdstad: „als er een
fetijnse staat was zou de PLO zijn
jlddadige acties tegen Israël beëindigen
e staat de facto erkennen",
èei dat dit onlangs in Beiroet ter kennis
was gebracht van een Amerikaans congres
lid in een ontmoeting met Yasser Arafat,
de leider van de PLO. Wel zou het voorstel
eerst goedgekeurd moeten worden door de
nationale raad van de PLO, alvorens officië
le politiek te worden. Souss zei dat het
voorstel een concessie van belang was en
niet was geëvenaard door een concessie van
de kant van Israël, dat van de PLO niets
wil weten. Op de vraag van clubleden
waarom de PLO acties ondernam die het
leven kostten aan burgers, antwoordde
Souss dat dit soort acties nog geen tien
procent uitmaakte van het militaire optre
den van de organisatie. Hij zei dat niet van
de PLO verwacht mocht worden dat zij
al haar eigen extremisten in de hand had,
net zomin als Israël de militante Joodse
defensie liga in de Verenigde Staten in de
hand heeft.
Het Israëlische parlement heeft gisteravond
een motie aanvaard, waarin de „partijdige
en onrechtvaardige" houding van de Ver
enigde Staten wordt veroordeeld en de
regering van premier Menachem Begin
gesteund wordt in haar afwijzing van de
Egyptische vredesvoorstellen.
Zuiver scheerwollen bouclé-
blouson. De trend voor 1979. Kies
uit alle actuele kleuren, waaronder
bordeaux. Maten 341/m 44
Meer dan 50 vestigingen.
Tijdens alle kerstkoopavonden geopend.
IRA-DREIGEMENT
WORDT ERNSTIG GENOMEN
LONDEN De Britse politie tracht nog steeds
een witte, door de voorlopige IRA gehuurde Opel
Kadett op te sporen. In de koffer van die wagen
kan een tijdbom zitten. De voorlopige IRA had
dezer dagen vier auto's gehuurd om bomaansla
gen te kunnen plegen in Londen. Twee van de
vier wagens zijn maandagmorgen ontploft. De
derde werd later ontdekt in centraal Londen,
met een explosieve lading aan boord. De luchtha
ven Heathrow staat onder bewaking van militai
ren.
De anti-terroristenbrigade van Scotland Yard weet, dat die
drie wagens in Londen gehuurd zijn door een Ier van onge
veer 30 jaar, die daarbij gebruik maakte van een gestolen
rijbewijs. Deze onbekende, die men uiteraard ook tracht op te
sporen aan de hand van een signalement, heeft echter nog een
vierde auto gehuurd. En die is tot nu toe onvindbaar geble
ken.
De politie acht het niet uitgesloten, dat hij ergens in een privé
garage staat. Misschien heeft hij inmiddels al andere nummer
platen gekregen. Maar het is ook mogelijk, dat de voorlopige
IRA hem achtergelaten heeft in een Londense straat, waar hij,
ondanks de grote waakzaamheid van de politie, tot nu toe nog
niet is opgemerkt.
Het is duidelijk, dat de waarschuwing van de voorlopige IRA,
gisteren verspreid via Dublin, ernstig opgenomen wordt in
Engeland. De IRA heeft gedreigd met een bloedbad als de
ongeveer 300 leden van de IRA nog langer onmenselijk wor
den behandeld in de Maze-gevangenis waar zij vast zitten in
volledige afzondering zonder enige ontspanning. De cellen zijn
ongehoord smerig, omdat de gevangenen weigeren zich te was
sen en van toiletten gebruik te maken.
Warenhuizen, die belangrijke doelwitten van de voorlopige
IRA zijn, kunnen niet voldoende beveiligd worden. Dit is on
dermeer een gevolg van de grote kerstdrukte. Het publiek
wordt nu niet alleen verzocht op zijn hoede te zijn voor
zakkenrollers, momenteel bedrijviger dan ooit in het Londense
West End, maar ook voor verdachte pakketten, achtergelaten
in winkels, warenhuizen, metrotreinen en stations.
In Noord-Ierland raakten gistermiddag zeven personen gewond
bij de ontploffing van een geparkeerde wagen in West-Belfast.
De explosie deed zich voor toen de politie een verdachte
wagen onderzocht. Een van de politiemannen is beide benen
kwijt De auto was maandagavond achtergelaten in de straat,
waar vlak voor de ontploffing nog kinderen gespeeld hadden.
Bepaalde details schijnen er evenwel op te wijzen, dat de
explosie veroorzaakt is door middel van afstandsbediening,
met het doel in de eerste plaats politiemannen te treffen.
)e vijfentwintig bisschoppen van
Noord-Oost Brazilië hebben ernstige
kritiek uitgeoefend op de regering
sprojecten voor de ontwikkeling in
hun gebieden. Het gaat om vijfen
twintig diocesen in de staten Rio
Grande do Norte, Paraiba, Peraam-
buco en Alogoas. Volgens de bis
schoppen komen deze projecten niet
aan de bevolking ten goede, maar aan
de multinationals en aan de paar
In een bijzondere bisschoppenconfe
rentie in Olinda en Recife, het aarts
bisdom van dom Helder Camara, heb
ben de bisschoppen afgesproken om
met behulp van de bevolking zelf actie
te ondernemen en alternatieve vor
men van ontwikkelingsprojecten uit
te werken.
Volgens de woordvoerder van de
Noordoostelijke bisschoppenconfe
rentie, dom Marcelo Carvalheira van
Joao Pessoao, is het de uitdrukkelijke
bedoeling van de bisschoppen, dat de
bevolking zelf aan het werk wordt
gezet om die alternatieve ontwikke-
lingsvormen uit te werken. De bis
schoppen vinden dat niet hun taak,
maar zij willen de bevolking wel zo
veel mogelijk helpen.
Zij hebben samen met landbouwers
en vissers de problemen in hun gebie
den geanalyseerd en vergeleken met
de regeringsprojecten. Zij verwijten
de regeringstechnocraten, dat zij al
leen maar oog hebben voor grootscha
lige landbouwverbetering. De kleine
boeren worden er alleen maar nog
slechter van.
Dom Marcel zei dat „tijdens de confe
rentie de aanwezigen de spanning
voelden, die er bestaat tussen de
technocraten en de regeringsmacht
enerzijds en de bezorgdheid van de
bevolking anderzijds, die niet in de
discussie betrokken wordt". En ver
der: „wij voelen dat een systeem aan
ons wordt opgelegd, dat slechts voor
delen oplevert voor een kleine groep
ten koste van de werkgelegenheid van
de overgrote meerderheid".
Korte metten
In Rome is overleden pater
üduard Dhanis sj (76), eme-
'itus hoogleraar in de theo-
ogie aan de Gregoriana-uni-
versiteit en lid van de
nternationale commissie
van theologen. Samen met
ie Nederlandse redempto
rist J. Visser werd hij in de
aren zestig door Rome aan-
[ewezen om met Nederland
se theologen de wijzigingen
te bespreken, die een com-
nissie van kardinalen in de
Nederlandse Nieuwe Kate-
chismus wenste.
structie verklaard, dat allen
die aan abortus medewer
ken, automatisch geëxcom-
municerd worden. De bis
schoppen wijzen erop, dat
de strenge straf bedoeld is
als een pedagigisch middel
om abortus te voorkomen.
Zij geven als hun mening,
dat de staat de rechtsorde
zeer ernstig schendt door
een beginsel in te voeren,
dat geweld legitimeert tegen
een onschuldige, die zich
niet kan verdedigen.
Paus Johannes Paulus II zal
in de Kerstnacht de eucha
ristie vieren in de Sint-Pie-
ter. Op eerste Kerstdag
draagt hij om kwart voor
elf wederom de heilige mis
op in de basiliek. Na afloop
daarvan zal hij vanaf de
middenloggia de zegen
„Urbi et Orbi" aan de
stad en aan de wereld
geven. Vrijdag zullen de in
Rome wonende kardinalen
de paus hun kerstwensen
komen aanbieden.
De verkoop van de missie-
en zendingskalender 1979,
waarbij wordt samenge
werkt, heeft een record be
reikt met een totale oplage
van 320.000 exemplaren. De
oplage van de zendingska
lender bedroeg 130.000 stuks
en die van de algemene mis
siekalender 190.000. Van de
laatste zijn nog 17.000 exem
plaren bijgedrukt, die ook al
bijna alle zijn afgenomen.
De kalender is gewijd aan
het jaar van het kind. De
meeropbrengst komt ten
goede aan missie en zen
ding.
Het Israëlische ministerie
voor Industrie, Handel en
Toerisme verwacht met
Kerstmis een stroom van
rond de 42.000 pelgrims.
Verreweg de meesten,
33.500, zullen per vliegtuig
komen, de rest per boot. Ze
zijn afkomstig uit Europa,
de Verenigde Staten, Zuid-
Afrika, Japan, Latijns-'Ame-
rika en Australië.
aus Johannes Paulus heeft aartsbis-
chop Ernesto Corribio Ahumada van
fcxico-stad in audiëntie ontvangen. De
aartsbisschop is één van de drie voorzit
ters van de CELAM-conferentie, de bij
enkomst van Latijnsamerikaanse bis
schoppenconferenties, die van 27 januari
j<>t 12 februari in de Mexicaanse stad
Puebla wordt gehouden. In Rome verga
art mgr. Corribio Ahumada met de beide
Uidere Puebla-voorzitters, de kardinalen
Baggio en Lorscheider.
Algemeen wordt verwacht dat de paus
de opening van de CELAMconferenüe
bijwoont. Kardinaal Lorscheider en de
Braziliaanse aartsbisschop Helder Cama
ra zeiden onlangs zeker te zijn van de
komst van de paus. Het bezoek is echter
nog niet officieel door het Vatikaan beves
tigd.
In Mexico wordt verschillend gedacht over
een eventueel pauselijk bezoek. De com
munisten juichen zijn komst toe en hopen
zelfs op een herstel van de diplomatieke
betrekkingen, in 1857 vanwege de vervol
gingen officieel verbroken en geheel en
al in 1929. Hoewel de anti-clericale wetten
nog steeds bestaan, is de kerkvervolging
sinds 1940 nagenoeg verdwenen. In het
bezoek van de Mexicaanse president aan
de paus in 1974 zag men een eerste stap
naar het herstel van de betrekkingen.
Vooral de liberalen en de vrijmetselaars
zijn tegen de komst van de paus. Groot
meester Francisco Vale Guzman van de
vrijmetselaars heeft reeds verklaard dat
zijn organisatie alles in het werk zal stellen
om het bezoek te verijdelen.
Kardinaal Ratzinger, aartsbisschop van München, heeft zijn
goedkeuring gegeven aan de statuten van een alernatieve
parochie in München voorlopig voor een periode van vijf
jaar. Tegelijkertijd bevestigde hij de keuze van mevrouw
Traudl Wallbrecher als voorzitster van de gemeenschap.
Als pastor benoemde hij dr. Peter Zitta.
De parochie-commune werd in 1968 gesticht door het
echtpaar Herbert en Traudl Wallbrecher als „geïntegreerde
gemeente". De commune noemt zichzelf „apostolische ge
meenschap van priesters en leken". Zowel vrijgezellen als
gezinnen maken er deel van uit
De leden van de gemeenschap leven volgens het commune-
ideaal. Zij hebben gezamenlijke ondernemingen, zowel am
bachtelijk als op het terrein van de kunst en handel. Zo
heeft de commune een gemeenschappelijke dokterspraktijk,
maar ook een lagere school, een school voor voortgezet
onderwijs en een middelbare school.
De gemiddelde leeftijd van de leden der parochie-commune
is drieëndertig jaar. De parochie telt vijfendertig huiscommu
nes. De gemeenschap wil haar activiteiten naar het buiten
land uitbreiden. Zij bereidt een soortgelijk initiatief voor
in Tanzania, waar tegelijk een school zal worden overgeno-
„Na twee maanden pontifi
caat ben ik wel uit vorm".
Paus Johannes Paulus II zei
dit toen hij zondagavond had
gekeken naar een televisie
uitzending van de wereldkam
pioenschappen slalom, op
ski's in Val Gardena. „Het
was mooi om te zien, maar
ik zou het niet meer kunnen.
Daarvoor moet je tegenwoor
dig jonge benen hebben".
De paus vertrouwde dit na de
sportuitzending toe aan vier
duizend jongelui van het sport
centrum en de school voor
beroepsopleiding van de abdij
van St-Paulus buiten de Mu
ren. De jongelui wilden de
paus kennelijk graag in vorm
houden, want zij boden hem
een paar ski's aan en een
skipak. De enige lichaamsbe
weging die de paus nu nog
neemt is een dagelijkse wande
ling in de Vaticaanse tuinen
en op de patio boven op het
dak van het Vaticaans paleis.
Het is de omgeving van de
paus opgevallen, dat hij afge
lopen zondag twee keer ver
meldde, dat hij een „oude
paus" was. Iemand uit deze
omgeving wijst er in dit ver
band op, dat de paus nogal
moe is. De voornaamste oor
zaak ervan schijnt te zijn, dat
hij de hele dag Italiaans moet
spreken. De paus houdt zich
er overigens wel aan, omdat
hij de taal perfect wil leren
beheersen. De Italianen moe
ten hem altijd in het Italiaans
aanspreken. Maar het geldt
ook voor andere talen. Met
Franstaligen wil hij in het
Frans spreken, met Spanjaar
den in het Spaans en met
Engelstaligen in het Engels.
Paus Wojtyla heeft een heel
ander werkritme dan zijn
voorgangers. Hij maakt er
geen geheim van, dat hij ge
noeg rust wil hebben. Hij gaat
dan ook minstens drie uur
eerder naar bed dan Paulus
VI. die niet eerder dan met
de kleine uurtjes ging slapen.
Daar staat tegenover, dat de
huidige paus niet de gebruike
lijke vrije, respectievelijk rus
tige dagen neemt op zondag
en dinsdag.
