J
iBEELDl
ISPRAAK
Evie Tornquist zingt kerstliederen
TERUGBLIK
RADIO/TELEVISIE
LILLIE IN LEVEN VOL
LIEFDE GEMINACHT
DOOR EIGEN DOCHTER
Goeie wijn hoeft niet duurte zijn.
Tenminste niet bij de slijter!
TELEVISIE VANAVONI
RADIO VANAVOND
/LEIDSE COURANT
MAANDAG 18 DECEMBER 1978 PAGI1
V
Bertie Prins van Wales, bekend
van vele maitresses en na konin
gin Victoria in het begin van
deze eeuw als Edward VII koning
van Engeland en niet eens de
slechtste, kregen we eerder als
koninklijke losbol op het scherm
voorgeschoteld. We zien hem bin
nenkort opnieuw opdraven, dit
maal als bijna-hoofdpersoon in
een tv-verhaal gewijd aan het le
ven van ene Lillie, domineesdoch
ter, actrice en courtisane, die er
een erotische sport van maakte
hoge heren om haar welgevormde
vingers te winden.
door Ton Oliemuller
Er zullen kijkers zijn die zeggen: „Dat heb
ik eerder gezien". En die hebben gelijk,
want de Vlaamse tv was de AVRO er een
duidelijke slag mee voor. London Weekend
Television liet het levensverhaal van licht
zinnige Lillie in dertien afleveringen opte
kenen en in beeld brengen, waarna de
AVRO zich haastte om dit kennelijke kij
kerssucces uit Engeland naar hier te halen.
Toen de BRT er lucht van kreeg, kocht zij
onmiddellijk de vertoningsrechten voor Be
lgië en zette het. zo snel mogelijk op het
programma. Het verdriet de Belgische tv-
mensen al langer mateloos, dat er zoveel
Vlamingen meer naar Nederland dan naar
de eigen omroep kijken. Met het luchtige
leven van Lillie lukte het nu aardig om de
eigen kijkers te binden. De AVRO begint
donderdag as. met de eerste twee afleve
ringen in één keer op Ned. II van 20.27 tot
22.10 uur, maar blijft desondanks een ste
vige vertoningsachterstand houden op Be
lgië met wekelijks een nieuwe aflevering.
Wie er van houdt via het scherm te verke
ren in de betere kringen op parties en bals
met dames met ruisende rokken en heren
met een hoge borst, kan bij „Lillie" te
recht, met uitzondering overigens van het
eerste deel, want daarin zien we Lillie als
klein meisje groot worden en tevens de
grootste teleurstelling van haar leven on
dergaan. We krijgen haar dan te zien als
het ongekunstelde kind, een durfal van een
dochter, die het leven spontaan over zich
heen laat spoelen. In haar latere leven
leert zij de kneepjes kennen, de gezwollen
zwier doorzien en dan speelt zij het voor
spelbare spel mee, de vrijpostige en vrolij
ke frivoliteiten van licht door liefde ge
raakte lieden.
Zij werd geboren op het eiland Jersey als
enige meisje temmidden van zes broers.
Dit bevorderde haar ontwikkeling tot on
stuimige meid met op haar vijftiende jaar
al een huwelijksaanzoek van een legeroffi
cier, die door haar schoonheid wordt ge
troffen. Haar vader, deken van de Angli
caanse kerk op dat eiland, wijst de officier
echter terecht en de deur. Enige jaren la
ter begint zij een heftige liefde te koeste
ren voor de zoon van een visser op dat ei
land. Haar vader dringt er bij haar ten
sterkste op aan de jongen met rust te la
ten. Zij weet niet waarom en verzet zich
koppig totdat haar oudere broer haar ver
telt, dat die vissers jongen in een overspelig
moment is verwekt door haar eigen vader,
zodat zij dus ongeweten met haar half
broer zou willen trouwen. Die vissersjon
gen blijkt overigens niet het enige kind dat
haar vader buiten zijn eigen huwelijk om
in de wereld hielp. Later wordt deze deken
uit zijn dekenaat gezet, omdat hij het
steeds bonter maakte. Lillie intussen raakt
diep geschokt, wil van het eiland weg en
trouwt hals over kop met ene Langtry, een
zelfingenomen rijkaard, die weinig met
haar vrouwelijke verlangens rekening
houdt. Het werd een lang en slepend hu
welijk van twee mensen, die elkaar niets
te zeggen hebben. Zij leefden langs elkaar
heen elk hun eigen leven. Tot een schei
ding kwam het nooit. De heer Langtry ge
noot financiële bescherming uit de hogere
kringen waarin zijn vrouw verkeerde, ter
wijl de elegante Lillie als mevrouw
Langtry toegang krijgt en houdt tot juist
die kringen, die zij geslepen naar haar
hand zet, waarbij zij met hinkstapsprongen
van de ene liefde in de andere verzeilt met
kroonprins Bertie als haar belangrijkste
minnaar en beschermer.
Dat er een hoop rijkdom in deze serie
rondloopt, adelijke leeglopers en naamloze
nietsnutten, alsmede dames die voor een
bepaalde party eikaars jurk lenen, hoeft
niet te verbazen, want Lillie zocht ze zelf
op paardenraces, feestjes en in kunstkrin-
Lillie - van natuurkind tot elegante lady met louche trekjes - een goede rol
van Francesca Annis.
gen op. Het spreekt meer tot de verbeel
ding van de massa als er grote namen val
len. Eén daarvan is die van koning
Leopold van België, d.w.z. de eerste koning
van die naam die erg lichtvaardig met zijn
reputatie omsprong. Hij kon zich tijdens
een koninklijk bezoek aan Engeland niet
onttrekken aan de plotseling opgekomen
neiging om Lillie in haar slaapkamer lastig
te vallen, 'smorgens in alle vroegte. Dit
riep heel wat consternatie op in koninklij
ke kringen, maar evenzeer besmuikt ge
lach, omdat die domme Belg zich had la
ten afpoeieren.
Anderzijds wekte Lillie soms zelf ook de
woede van haar omgeving op. Zo die keer
dat zij aangeschoten op een party haar ko
ninklijke amant, kroonprins Bertie, voor
aap zette, hetgeen Bertie's vrouw zo dwars
zat, dat zij van haar echtgenoot verlangde
van verdere avontuurtjes met Lillie af te
zien. Dandy-dichter Oscar Wilde bemiddel
de later en schreef ook een gedicht met
als titel „De nieuwe Helena", waarin hij
met verwijzing naar het klassieke voorbe
eld de schoonheid van Lillie bezong. Na
dien kreeg Lillie toch toegang tot de ko
ninklijke vertrekken. Dit leidde weer tot
een amoureuze briefwisseling met eerste
minister Gladstone en tot een liefdesbele
ving met Bertie's naaste verwant prins
Louis van Battenberg, uit welke relatie Lil
lie een dochter kreeg, die zij Jeanne noem
de. Pas jaren later vernam Jeanne, dat
prins Louis haar vader was en niet sir
Langtry, die tot zijn dood door alcoholver
giftiging de wettige echtgenoot van Lillie is
gebleven. Dochter Jeanne heeft hierom
haar moeder haar hele verdere leven gemi
nacht en genegeerd. Het contact kwam
weer pas tot stand door toedoen van de
kleinkinderen, toen Lillie haar laatste le
vensjaren sleet in een zuidfranse villa. Lil
lie leefde toen al sterk vereenzaamd. Zij
teerde op de roem, die zij tussen de lief-
desbedrijven door ook had geoogst op het
toneel met Berties hulp en met goede kri
tieken in de Britse en Amerikaanse pers.
Verbittering beleefde'zij om het afgrijzen
jegens haar, toen zij in haar laatste levens
jaren zich uit teleurstelling naar dansgele
genheden begaf, waar zij een halve dollar
betaalde aan elke jongen of man die een
dansje met haar wilde maken ter vermij
ding van het alleen-zijn.
Dit levensverhaal uitgesmeerd over dertien
afleveringen op tekst van David Butler en
in de regie van John Gorrie toont opnieuw
de zorg, waarmee de Britten een dergelijk
stuk tv-werk aanpakken. Het bijna onton-
eelmatig-echte wordt bereikt door authen
tieke décors in de stijl van die dagen en
door ingehouden spel van acteurs en actri
ces, die zo ingeleefd opgaan in hun figuur,
dat ze zich de aanwezigheid van de came
ra met bewust zijn. Men zit dan ook niet
naar een tv-spel te kijken, maar wordt als
kijker meegenomen in het turbulente be
staan van een vrouw-van-de-wereld zoals
die zich ontwikkelde uit het natuurkind
Lillie.
De 32-jarige actrice Francesca Annis speelt
de rol van Lillie niet voor het eerst. Zij
herschiep deze luchtige figuur van Lillie
eerder in de ook hier vertoonde serie over
het leven van Edward VII. Omdat zij
naast een veelheid van losse liefjes als al
gemeen erkende maitresse van deze kroon
prins, later koning, werd erkend, kwam zij
vervolgens toe aan haar eigen levensver
haal op tv, honing trouwens op het menu
van de Britse tv-kijker, die ook als het om
schandalen gaat sterk meeleeft met het ei
gen vorstenhuis. Francesca Annis bouwde
in tien jaar tijd een hele reputatie op met
diverse rollen in de Royal Shakespeare
Company, maar maakte ook veel tv-rollen
en loopt nu vlot de kans dat men in haar
altijd een louche Lillie zal blijven zien.
In de rol van Langtry, Lillie's man, zien
we Anton Rogers, die liever regiewerk
doet en daartoe een eigen theater heeft op
gezet, de beste voorwaarde om zichzelf in
een rol te kunnen regisseren.
Dennis LUI, een Nieuwzeelander die in En
geland carrière maakte als acteur, zowel
op toneel als op tv, droeg voor de rol van
Edwaïd VII voor 30.000 Pond aan konink
lijk edelgesteente met als gevolg dat hij in
de studio voortdurend in het oog werd ge
houden door mensen van de veiligheidspo
litie. Het ligt hem overigens niet zo om ko
ninklijke waardigheid te spelen. Hij schiet
liever vanuit de heup. „Persoonlijk zou ik
graag eens in een wilwest-film willen
staan", zegt hij. Alsof hij het al niet bont
genoeg maakt als hij het als Bertie ero
tisch op zijn heupen krijgt.
De Amerikaanse Evie Torn
quist is pas 22 jaar, streeft
niet naar goedkope zangsuc
cessen, maar wordt in het
lichtere genre vrijwel overal
ter wereld graag gehoord.
Met haar stem van zachtge-
looid gerazenleder geeft zij
aan elke melodie een gaaf en
rijk geluid mee, vooral aan
haar gospels. Niet minder op
dreef toont zij zich in haar
kerstliederen.' De NCRV
vroeg haar die te komen zin
gen. Zij deed dit met warme
stem en volle overgave onder
de titel „Come on ring those
bells".
Ned. II 21.2o uur.
Vraag me wat
In de rubriek „Daar vraag je
met wat" komt ditmaal aan
de orde hoe een blindengelei
dehond de weg weet, wat ra
dio-activiteit is, waarom kof
fie gebrand moet worden, hoe
je je een buil kan vallen en
waarom word je doof als je
tegen een berg oploopt?
Ned. 119.o5 uur.
Zwendelaar
In de Amerikaanse film
„Gambit" is een zwendelaar
uit op het stelen van een be
eldje, hetgeen met enige hu
mor wordt verteld met Shir
ley McLaine en Michael Caine
in de hoofdrollen.
Ned. 119.45 uur.
hannes II. Over deze merk
waardige honderd dagen in
de kerkgeschiedenis een docu
mentaire van de KRO.
Ned. 122.2o uur.
Heidi
Heidi raakt in wat rustiger
vaarwater als vader Seseman
na een lange reis thuis komt.
Heidi weet zelf niet eens wat
een vader eigenlijk is en stelt
zich er terecht veel van voor.
Ned. II 18.59 uur.
Lucy
Lucy houdt zich in Parijs be
zig met de schilderkunst,
maar raakt in financiële peri-
Ned. II 19.25 uur.
Bellamy
Evie Tornquist met kerstliederen.
Het slot van de familie Be
llamy na de dood van James,
waarvan velen behalve per
soonlijke ook zakelijke narig
heid ondervinden als gevolg
van verkeerde beleggingen
etc. Tenslotte valt de familie
band weg.
Ned. II 20.27 uur.
Sanford
Fred doet onvriendelijk tegen
zijn vrienden in de kersttijd
en krijgt daar later spijt van.
Ned. 121.55 uur.
Drie pausen
Binnen honderd dagen kende
de kath. kerk dit jaar drie
opeenvolgende pausen, t.w.
Paulus VI, Johannes I en Jo-
Standpunt
Ype Schaaf praat aan de
hand van bijbelse en mense
lijke overwegingen vanavond
over de schepping.
Ned. II 22.3o uur.
Ethel Portnoy, de samenstel
ster van „De ziel van textiel",
een documentaire die de
VPRO gisteravond op het
scherm wierp, had van te vo
ren laten weten dat zij een
variëteit aan Nederlandse kle
derdrachten anno 1978 Zou la
ten zien, zodanig „dat je je
ogen niet gelooft". Dat klopte
wel zo ongeveer. Want wat je
daarna mensen allemaal zag
aan- en uittrekken of zelfs
dragen, viel nauwelijks meer
met een pen te beschrijven.
Maar ja, er was geloof ik op
een gegeven moment dan ook
sprake van zoiets als „een re
volte tegen de burgerlijke cul
tuur". Het was overigens best
een aardige film om naar te
kijken, ook voor degenen die,
zoals ondergetekende, met een
volstrekt onbegrip ten aanzien
van het verschijnsel mode
door het leven moeten.
„De grappenmaker" een tele
visiespelletje van Dick Walda,
dat de TROS zaterdagavond
deed opvoeren, had alles van
een enigszins uitgewerkte sick
joke. Van een uit zijn krach
ten gegroeide lugubere mop
dus. En zelden kwam boontje
zo drastisch om zijn loontje
als de ellendige gein jas van
een journalist - je zat je als
„collega" waarachtig te scha
men in je stoel - die tenslotte
op zulk een hoogst miserabele
manier aan zijn einde kwam.
Maar een ding staat vast. Het
flutgeval stelde Johnny
Kraaykamp sr (dat senior
hoort er bij sinds junior ook
van zich doet spreken) in
staat in een miniem, maar
meesterlijk rolletje op te bou
wen als de nachtwaker in een
mortuarium. Die man is een
rasacteur en dan ook nog bij
de gratie gods, dat bewees hij
waarachtig niet voor de eer
ste keer. In het geheel niet
sick, was als altijd, de humor
in de „Mountiesshow". Daar
werd dus ojn. toepasselijk
„bessenjenever" in een be
jaardenhuis gedronken. De
mensen in de zaal lachten
zich een aap. Dat zag je dui
delijk. Nou ja, waarom ook
niet. Verder hoeven ze mij
nooit meer te vertellen dat
„die dikke" de leukste is,
want René van Vooren begint
steeds meer bij te spijkeren.
En van TROS-Aktua herinner
ik mij hoofdzakelijk dat pre
mier Van Agt en nota bene
in Nijmegen voor een goed
doel, snert stond te verkopen.
Hoe verzinnen mensen het.
HERMAN HOFHUIZEN
NEDERLAND I
NOS
18.30 Sesamstraat
18.45 Kortweg (kunst)
18.50 Staatsloterij (675, trekking
2)
18.55 Journaal
KRO
18.59 Tom en Jerry, tekenfilm
19.05 Daar vraag je me wat
19.45 Gambit (De gentleman-
zwendelaar), speelfilm
(1966)
NOS
21.37 Journaal
KRO
21.55 Sanford en Zoon, TV-se-
rie
22.20 Drie pausen in 100 dagen
Vaticaan, documentaire
NOS
23.15 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.55 Journaal
NCRV
18.59 Heidi, TV-serie, af 1.12
19.25 Lucy Show
NOS
20.00 Journaal
NCRV
20.27 De Familie Bellamy, TV-
serie, slot
21.20 Evie Tornquist, kerstpro
gramma
21.50 Hier en Nu
22.30 Standpunt
NOS
22.45 Journaal
DUITSLAND I
WDR
18.00 Zwischen 18 und 20 (Ble-
ne). 18.30 Spiel um halb
7 (Was sich liebt das
neckt sich - Do it your
self)- 18.40 Zwischen Ka
mera und Bildschirm:
Rettet die Vögel. 19.15
Hier und Heute. 19.45
Spiel um 4tel vor 8 (Was
sich liebt das neckt sich
- Prügel a us Liebe).
20.00 Journaal
20.15 Liebe zu Lydia, TV-serie,
afl.6
21.05 Bildspaziergang (Was
serski auf dem Lago
Maggiore)
21.15 Frontstaat Sambia
22.00 Medienklinik
22.30 Tagesthemen
23.00 Neun Monate, Hongaarse
speelfilm (1976) van Mar-
ta Meszaros
0.30 Journaal
DUITSLAND II
18.20 Gesucht wird... Emil Beer-
mann. 19 Journaal. 19.30
Fahrt ins Blaue,
show.
20.15 Aus Forschung und T
nik (Entdeckung
Kernspaltung)
21.00 Journaal
21.20 Die Stützen der Ge
schaft, TV-spel naar
sens stuk, dat op
ogenblik door de Ha
Comedie wordt c
voerd.
23.35 Journaal
ENGELAND
le r
BBC 1
18.00 John Craven's
round. 18.05 Blue Pkas
18.35 Ludwig. 18.40 J jub
naai. 18.55 South Topjaar
Spotlight, Points vfaor
19.20 Nationwide. 19.! tmc
ain't half hot, Mum, let
serie (Caught Short).
20.20 Christmas Snowtlme
dal (met o.a. Andy
ams, Petula Clark, C
les Aznavour, Si
Distel en Manha
Transfer)
21.10 Panorama
22.00 Journaal
22.25 International Show
ping
23.55 Tonight, actualiteiten
BBC 2
18.35 Journaal. 18.40 Laurf^
Hardy (County Hosp!
19 The Fishing
19.25 The Devil's
(A History of the BI
slot: Sticking with
Blues). 19.50 And
the good News...
20.15 Journaal
20.20 Chronicle (ArchaeoL^
Award)
21.10 An Evening with
Williams, deel 2
22.00 Monty Python's
Circus
22.30 The Body in Quel
(Shaping the Future)
23.20 Just the Book for Clfe
mas
24.00 Journaal
pi ID,
BELGIE NED.
1 en 2
wrzn
pB<
18.00 Kuifje. 18.05 Begafi d
kinderen, TV-serie.
Open school. 19.05
meet 19.35 Morgen, 1
Journaal.
20.25 Weeroverzicht
20.30 Micro-Macro, sps^iak
gramma
21.15 Lillie, TV-serie (Bertie)
22.05 Inspraak 78
22.55 Journaal
DUITSLAND 1
10.00 Journaal, Tagesthemen.
10.25 Robinson soli nicht
sterben, Duitse speelfilm
(1956) van Josef von
Baky met Romy Schnei
der en Horst Buchholz.
12 Die Vergangenheit 1st
nicht tot, sie ist nicht
einmal vergangen (Mu
seum als Medium). 12.55
Presseschau. 13 Jour
naal. 16.10 Journaal.
16.15 Schauplatz Dom-
bauhütte Köln. 17 Denk-
ste?, TV-serie (Der Junge
aus dem Gebüsch). 17.50
Journaal.
DUITSLAND 2
16.30 Mosaik, voor ouderen. 17
Journaal. 17.10 Am
Strand von Apolima (Sa
moa). 17.40 Die Dreh-
scheibe.
BBC1
13.45 Journaal. 14 Pebble
14.45 How do you
16.20 Pobol
Welsh serial. 16.55
School, voor
17.20 Deputy Dawg
Man Law Man).
Jackanory Writing
petition. 17.40 S
Test, filmquiz voor
lieren.
12.00 Play School. 16 Pr|
ganda with Facts,
slot (Don't tell 'em yoj
come to win the war).
BELOIE FRANS
1 en 2
17.30 1,2,3...Cinéma, voor
jeugd.
HILVERSUM 1
P P 18.19 Uitz. van de Boeren Partij.
18.30 Nws 18.41 (S) EO-Metterdaad.
18.45 (S) Bouwen aan het Koninkrijk.
19 00 (S) Ronduit. 19.40 (S) De bijbel
open. 20.00 (S) Ga er eens voor zitten.
20.45 (S) Het huwelijk Gods plan
en onze praktijk. NOS. 21.05 (S) Hobby-
scoop. 21.30 Voor blinden en slecht
zienden. 21.40 Open School: Communi
catie (4). 22.25 Bond zonder Naam.
22.30 Nws. 22.40 Oud en wijs genoeg...?
VOO: 22.55 (S) Informatieshow met
aktual. en muz. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM 2
vrije tijd. 19 45 Psalm van
20.00 Nws. 20.05 (S) Klassiek
Studio 2: Ensemble The Scholars
eeuwen kerstmuziek. 21.35 (S)
ma. 22.34 (S) Spelen tegen de
Ik kom nog wel eens langs, hoo
NOS: 23.00 (S) Met het oog op
23.55-24.00 Nws.
u
HILVERSUM 3
NOS: 18.03 De vacaturebank. 18.
Avondspits. AVRO: 19.02 (S) 13 c
ciaal. 20.02 Radiojournaal. 20.0
Folk Live. 20.30 (S) Country We
21.02 (S) Vierkleur. 22.02 Radii
naai. 22.05 (S) Tien Uur Jazz
23.02 (S) Blues. Ballads Beat
Radiojournaal. 0.05 (S) Platen|j \i
NCRV: 1.02-7.00 (S) Nachtexpress. H
HILVERSUM 1
AVRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) Muziek en
verkeersinform. (7.30 Nws. 7 41 AVRO's
Radiojourn.) 8 30 Nws. 8.36 Gym voor
de huisvrouw. 8.45 De groenteman. 8.50
Morgenwijding. 900 (S) Divertimento:
klass. muziek. 9.15 Open school. 10.00
(S) De zandbakshow. 10.10 Arbeidsvita
minen. (10.30 Nws. 10.33 AVRO's Radio
journ.) 11.30 (S) Rondom twaalf. 12.26
Meded. voor land- en tuinbouw. 12.30
Nws. 12.41 AVRO's Radiojourn. 12.55
(S) Orgelmuziek. 13.10 Europa van
morgen. 13.25 Beursplein 5. 13.30 (S)
'n Middagje AVRO. (15.30 AVRO's Ra
diojourn.) 16.00 Hersengym. 16.30 De
Zandbakshow. (herh.) 16.40 (S) DE
AVRO diligence. 17.00 Kat in de zak.
OVERH.VOORL.: 17.20 De Nederlandse
Antillen. 17.30 Nws. 17.32 AVRO's Ra
diojourn.
HILVERSUM 2
KRO: 7 00 Nws. 7.11 Ochtendgym. 7.20
Het levende woord. 7.27 Badinerie 7.54
Overweging. 8.00 Nws. 8.11 Echo. 8.30
Aubade. 9.30 Scheepspraat. 9.35 Water
standen. 9.40 De letter M. 11.00 Nws.
11.03 Ik sta hier niet voor de banken
te praten, schoolradio. 11.30 Ouder
worden we allemaal. 11.59 Bericht Soli-
daridad. 12.00 Ratel. 12.49 OVERH.
VOORL.: Uitz. voor de landbouw.
13.00 Nws. 13.11 Echo magazine.
Christenen zijn van huis uit Jool )E
14.00 Lange vingers, schoolradio.
Het derde melodrama van de m
„Het dorp aan de grenzen, sche
den tegenwoordigen tijd. (1830)",
Jacob van Lennep. 15.25 Geen v C
den toegang. 16.00 Nws. 16.03 S i-fa
kuur. NOS: 17.00 Het zal zijn tij
duren. 17.20 (S) Eurolight. 17.40
len voor citroenen. 17.55 Meded.
HILVERSUM 3
Elk heel uur nieuws. VARA: Van
18.00 Aktual. via Dingen van de
7.02 (S) Gesodemeurders. 8.30 (S)
te muziek. 11.30 (S) Zoekplaatje.
(S) Spitsbeeld. 15.30(S) Popkrant
(S) Beton.
HILVERSUM 4
TROS: 7.00 Nws. 702 (S) Ca
9.00 Nws. 9 02 (S) Er staat een
in Breda. 9.30 (S) Van heinde en
10.00 (S) Opus tien tot twaalf.
(S) Specialiteiten la carte. 13.
De meest verkochte klassieke
13.30 (S) Koren-Korpsen. 14.00
14.02 (S) Om het boek. 14
Guitariteiten. 15.00 (S) Belcant
Oratorium.