Geweld op tv maakt
jongeren agressief
Over de goudschat van Serooskerke
in „Tussen toen en toekomst"
Waarom'n mistachterlamp ook
gevaarlijk kan zijn!
Kort geding over Israël-film
TERUGBLIK
Shellhelpt
Shell helpt,deel 10
TELEVISIE VANAVOI
TELEVISIE ZATERDA
RADIO VANAVOND
RADIO ZATERDAG
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 15 DECEMBER 1978 Pr
(Van onze correspondent Ro
ger Simons)
LONDEN - Geweld op beeld
buis deugt nergens voor. Hoe
meer tv-geweld opgroeiende
jongens te zien krijgen, hoe
groter de kans dat ze later
zelf ook geweld zullen ge
bruiken.
Dat is het oordeel van een
vooraanstaande Britse socio
loog en psycholoog dr.Willi
am Belson, die een rapport
van 530 pagina's geschreven
heeft onder de titel „TV-ge-
weld en de adolescent".
Dr.Belson heeft er zes jaar
aan gewerkt. Zijn onderzoek
werd gefinancierd door het
Columbia Broadcasting Sys
tem, één van de twee grote
Amerikaanse omroepen. De
kosten bedroegen 157.000
pond.
Dr.Belson is verbonden aan
de polytechnische school van
Noord-Oost-Londen. Voor
zijn onderzoek bestudeerde
hij de invloed van tv-geweld
op 1565 Londense jongens
van 12 tot 17 jaar. Dr.Belson
ondervroeg hen in aanwezig
heid van hun ouders. De re
sultaten waren ontstellend.
Belson's proefkonijnen be
kenden, dat ze in zes maan
den samen méér dan 9000
gewelddaden gepleegd had
den. Ongeveer de helft van
de jongens hadden zich in
die periode aangesteld als
woestelingen. Eén van hen
was trouwens doorlopend
woest.
Hun gewelddaden waren er
nstig genoeg. Een straatkat
werd door hen in een open
vuur gegooid. Andere jeugdi
ge woestelingen sloegen de
inhoud van een huis aan
scherven. Jonge tegenstan
ders met het hoofd tegen de
muur slaan, was ook een
vergrijp dat vrij veel voor
kwam.
Dr.Belson probeerde met
zorgvuldig gestelde vragen
uit te vissen in welke mate
de jongens bèinvloed waren
geworden door tv-geweld. Hij
probeerde ook te achterhalen
aan hoeveel geweld op de
buis zij bloot gestaan hadden
in de afgelopen jaren. Een
uitgebreide - computer-analyse
hield bovendien rekening met
227 andere invloeden, die de
proefkonijnen wild konden
maken.
De Britse onderzoeker is
evenwel tot de vaststelling
gekomen, dat jongens die
veel geweld zien op de beeld
buis, veel meer gevaar lopen
zelf geweld te plegen. Dat ri
sico neemt nog toe wanneer
ze over een langdurige perio
de geregeld naar tv-geweld
kijken.
Volgens Belson's rapport zijn
toneelstukken en films, waar
bij de toeschouwers zichzelf
kunnen indentificeren met de
aanvallers, nog het gevaar
lijkst. Dan volgt het geweld
dat er bij te pas gebracht
wordt, alsof het voor een
goed doel was. Hierna volgen
cowboyfilms, waarin veel ge
vochten wordt.
De minst schadelijke tv-pro-
ducten zijn sportprogramma's
(behalve boksen en worste
len), tekenfilms (ondanks het
feit dat daarin ook veel ge
weld gepleegd wordt), „Slap
stick" (grove humor, waarin
de rake slagen slechts schijn
zijn) en fictieve wetenschap
pelijke programma's.
Dr.Belson is van oordeel, dat
Beelden van belaagde vrouwen en vechtende mannen prikkelen
volgens onderzoekingen de behoefte aan agressie bij de jeugd.
er veel te veel geweld op de tot producent van tv-pro-
buis komt. Hij vindt, dat de gramma's, moeten van het
autoriteiten strenge richtlij- begin af leren, dat ze niet te
nen zouden moeten geven om ver mogen gaan.
het geweld te beperken. Per-
sonen, die opgeleid worden ROGER SIMONS
Het Zeeuwse dorpje Seroos
kerke werd in de eerste da
gen van 1966 plotseling we
reldnieuws toen er uit een
stukje bouwgrond 1017 gou
den munten tevoorschijn
kwamen. Jan van Hillo praat
in zijn documentaireserie
„Tussen toen en toekomst"
met een aantal mensen, die
bij de vondst betrokken wa
ren. De gouden munten uit
de periode 1421 1622 kwa
men uit verschillende Euro
pese landen en brachten op
de veiling in Amsterdam
500.000 gulden op. De helft
van het geld ging naar de ge
meente de andere helft werd
verdeeld onder de vinders.
Door de gouden munten kon"
de gemeente een zwembad en
een medisch centrum bou
wen, twee voorzieningen die
hard nodig waren. Dat goud
niet altijd gelukkig maakt
blijkt uit het gesprek met
een van de hoofdrolsplers in
het hele gebeuren.
Ned.1,21.55 uur.
De Lucy Show
In de „Lucy Show"draait het
vanavond om een dollarbiljet.
Een krant looft een prijs uit
voor de bezitter van een dol
larbiljet met een bepaald
The King's Singers brengen enkele advents- en kerstliederen op Ned.l om 22.50 uur.
nummer. Lucy doet haar ui
terste best om dit nummer in
haar bezit te krijgen. Wat ze
niet weet is dat haar man
Ricky het nummer heeft.
Ned.1,18.59 uur.
Kwistig met muziek
In het muzikale spelprogram-
ma „Kwistig met muziek" test
Eddie Becker vier kandidaten
op hun kennis van de Neder
landse en buitenlandse lichte
muziek. Tussendoor worden
er een aantal liedejes gezon
gen als „Blue skies", „Een
ballonnetje" en „Moonlight se
renade".
Ned.l, 19.25 uur.
The streets of
San Francisco
Mark Dunham wordt vermist.
Inspecteur Mike Stone en zijn
assistent Steve Keller krijgen
met de zaak te maken. Tij
dens hun onderzoek ondervra
gen ze twee klasgenootjes van
Mark, die een tip geven over
rare mensen in een oud huis.
Als de politie daar een kijkje
gaat nemen vertrek net een
van de bewoners. Ze gaan
hem achterna en doen een af-
DeMuppetShow
lüise. Hij wordt dwars geze
ten door Miss Piggy, die vast
besloten is nu eindelijk eens
de grote doorbraak te maken
in de showbusiness.
Ned.II, 19.27 uur.
De illusionist
Alex Pochek, een overgelopen
wetenschapsman moet in „De
illusionist" voorzien worden
van een nieuweidentiteit.
Tony Blake wordt
een moord in scène te zetten.
Ned.II, 20.27 uur.
Rondje theater
In „Rondje theater, dat gepre
senteerd wordt door Hans
van Willigenburg, komt het
Amsterdams Volkstoneel van
Beppie Nooy, dat 25 jaar be
staat met een fragment uit
„Rooie Sien". Er zal ook aan
dacht worden besteed aan het
verschijnsel .Junchvoorstellin-
gen". Ned.II, 22.45 uur.
(Van onze radio- en tv-redactie)
AMSTERDAM De president van de
rechtbank in Amsterdam, mevrouw
mr. C. van Lom-van Marle, zal op 21
december uitspraak doen in een kort
geding, dat twee pleitbezorgers van de
staat Israël hebben aangespannen te
gen de Amsterdamse cineast Rudolf
van den Berg. Inzet is de over Israël
handelende documentaire „De plaats
van de vreemdeling", waaraan op het
ogenblik de laatste hand wordt gelegd.
De eisers, Bleich en Reichsthaler, die
in de film aan het woord worden
gelaten, wensen een vertoningsverbod
omdat zij achteraf betreuren aan
de film hun medewerking te hebben
verleend. Zij vrezeh met de strekking
van de documentaire, waarin ook de
rechten van het Palestijnse volk uitvoe
rig worden belicht, te worden vereenzel
vigd. Het verzoek om de sènes, waarin
zij voorkomen, uit de film weg te
knippen is door de cineast geweigerd,
omdat hij dat beschouwt als een onher
stelbare verminking van de rolprent,
waaraan hij bijna twee jaar heeft ge
werkt.
„Mijn cliënt", aldus mr. G. Enkelaar,
„heeft in zijn film juist een plaats willen
inruimen voor zowel zionistische als
anti-zionistische standpunten. Als het
aandeel van de eisers wordt verwijderd,
dan blijft er pas echt een eenzijdig beeld
over.".
De raadslieden van de tegenpartij stel
den, dat hun cliënten de indruk hadden
gekregen, dat zij zouden optreden in
een „pro-Israël" film.
ADVERTENTIE
Hoe slechter het weer, hoe belang
rijker goede verlichting wordt.
Wat dat betreft kan bij dichte mist
een mistachterlamp u dan ook een
goede dienst bewijzen.
Bij beter zicht is het echter
verboden die lamp te laten branden.
Meer hierover en over de andere
onbekende gevaren van rijden bij
slecht weer leest u in „Shell helpt"
deel 10.
boekje
ontvangen: mmmm—
Vraag er De
even naar vannjdentajs»»
op een Shell
verkooppunt, f ,^m -
Een mistachterlamp is alleen toegestaan wanneer het zicht minder is dan
50 fn. In alle andere gevallen - dus ook bij regen is het verboden en bovendien
gevaarlijk. De felheid ervan doet dan namelijk de auto achter u in het niets
verdwijnen.
Radio
documentaire
over het verzet
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De NOS-radio
zendt zondag 24 december via
Hilversum 2 een documentaire
uit over het verzet tijdens de
tweede wereldoorlog.
Bob Uschi is acht maanden
bezig geweest om deze docu
mentaire te maken. Hij heeft ten
slotte uit 13 uur opnamen een
programma van anderhalf uur
gedestilleerd, waarin hij de eind
juni 1944 door de Duitsers in
Amsterdam vermoorde Ger
hard Badrian centraal heeft ge
steld.
Badrian maakte deel uit van een
commando, dat gevangen geno
men verzetsstrijders bevrijdde
en tal van overvallen pleegde,
o.m. op de landsdrukkerij m
Den Haag, waarbij meer dan
10.000 blanco originele per
soonsbewijzen buit werden ge
maakt.
Nieuwjaarsconcert
uit Wenen nu ook
in stereo
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Het traditione
le nieuwjaarsconcert door het
Weens Philharmonisch Orkest
o.l.v. Willy Boskovsky zal op
1 januari 1979 ook in stereo
beluisterd kunnen worden.
De VARA-radio zal het gehele
concert, dat eerder begint dan
de televisiebeelden doen ver
moeden, via Hilversum 4 in
stereo uitzenden.
Hetzelfde geldt voor de uitzen
ding van het Eurovisie-kerst
concert, dat op Eerste Kerstdag
in het Amsterdamse Concertge
bouw door het Concertgebou
workest o.l.v. Bernard Haitink
wordt gegeven. Ook dan kan
men stereo-radio naast de beel
den inschakelen.
Televisie op
oudejaars
avond
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Op oudejaars
avond kan de kijker een keus
maken tussen een speciale afle-
verihg van de „Vuist" van Wil
lem Duys op Ned. I en een drie
en een half uur durende show
rond het duo Koot en Bie op
Ned. II.
Het jaarlijkse overzicht'over het
afgelopen sportjaar van Studio
Sport zal op oudejaarsdag van
19.20 tot 20.30 uur via Ned. II
worden uitgezonden.
Nibelungen-
ring compleet
op radio
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De NOS-radio
zal in de periode van vrijdag
22 tot en met zondag 31 decem
ber de Nibelungen-ring van Ri
chard Wagner compleet uitzen
den.
Het zijn opnamen, die de Baye-
rische Rundfunk tijdens de
Bayreuther Festspiele van dit
jaar heeft gemaakt van de
controversiële opvoering van de
serie door het Franse team Pa
trice Chereau-Pierre Boulez.
Men kan hiervoor terecht op
vrijdag 22 december via Hilver
sum 2 om 20.05 uur. Het tweede
deel op zondag 24 december via
Hilversum 4 om 10.00 uur. Deel
drie volgt op vrijdag 29 decem
ber om 19.40 uur via Hilversum
2. Het laatste deel zondag 31
december via Hilversum 4 om
10.00 uur.
Zal ik daar naar „Derrick" of
Demis Roussos (een Grieks
fenomeen zegt de TROS)
gaan kijken als de AVRO ons
op het andere Nederland een
hele avond Toon Hermans
thuisbezorgt. Over een feno
meen gesproken trouwens.
Wij kennen Toon onderhand
van haver tot gort. Hij ons
waarschijnlijk ook, al weet
hij dan, naar eigen zeggen,
nooit wanneer en waarom
precies wij zullen lachen.
Maar dat wij om hem lachen
staat als een paal boven wa
ter. Er zijn de afgelopen de
cennia in dag- en weekbladen
en in andere periodieken
boekdelen over Toon geschre
ven. Ook ondergetekende
heeft op gezette tijden zijn
partijtje meegeblazen. Onder
meer om een poging te doen
uit te leggen dat de bleke, zij
het levensblije Toon-filosofiet-
jes, - snufje hier, een plukje
daar, o wat is het leven sjeun
- hem gestolen kunnen wor
den, maar dat hij de clown
Hermans soms werkelijk on
weerstaanbaar vindt. Maar hij
heeft er alllang het bijltje bij
neergelegd in de wetenschap
dat noch aan het een, noch
aan het andere ook maar een
sikkepit te veranderen is.
Welnu, uit de show die wij nu
(fragmentarisch) zagen, bleek
dat Toon nog steeds op zijn
allerbest is als hij royaal de
pias uithangt, die hij is, en
als hij maar wat raak leutert.
Ik bedoel in een nummer als
bijvoorbeeld „een stom num
mer". En ook ben ik er nau
welijks tegen bestand als hij
een piano uitlegt. Daar neem
ik een teveel aan woordspelig
heid dan wel weer voor op de
koop toe. Helaas was er van
die uitgekiende flauwekul be
trekkelijk weinig sprake.
Maar goed, ik moet bekennen
dat ik, met Toon op het
scherm en een glaasje wijn
binnen handbereik, best weer
een plezierige avond heb ge
had - soms heb ik mij zelfs
een kriek gelachen, geloof ik
- en dat kan ik van verreweg
de meeste televisie-avonden
waarachtig niet zeggen. En
het leek er even op dat het
leven van de recensent voor
zichtige gulden randjes had.
Maar ik moet uitkijken, want
anders krijgt die dekselse
Toon nog gelijk met zijn bo
terbloemetjes-wij sgerigheid.
HERMAN HOFHUIZEN
NEDERLAND I
NOS
18.30 Sesamstraat
18.45 Paspoort voor Spanjaar
den
18.55 Journaal
NCRV
18.59 Lucy Show
19.25 Kwistig met muziek, spel-
sahow
20.40 The Streets of San Fran
cisco, TV-serle
NOS
21.37 Journaal
NCRV
21.55 Tussen toen en toekomst
(De schat van Seroosker
ke)
22.50 The King's Singers
22.55 Ter kerke in Serooskerke
NOS
23.05 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.25
18.55
KRO
18.59
19.27
Wickie de Viking, teken
filmserie
Muppet Show (met Dom
Deluise)
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.27
De illusionist, TV-serie
(Het zwarte goud)
21.25 Kant aan m'n broek, TV-
serle, afl.4
22.10 Brandpunt
22.45 Rondje Theater
NOS
23.40 Journaal
DUITSLAND I
WDR
18.00 Reich und arm (The Jor-
daches), TV-serie, af 1.18.
18.30 Hit urn halb 7 (Ju
liette Gréco). 18.40 Reich
und arm, vervolg. 19.15
Hier und Heute.
20.00 Journaal
20.15 Kelner killt so schtecht
wie ich (A new leaf),
Amerikaanse speelfilm
(1970) van Elaine May
met Walter Matthau en
James Coco.
21.55 Plusminus, Wlrtschaftsma-
gazin
22.30 Tagesthemen
23.00 Der 7.Sinn
23.05 Die Sportschau
23.30 Lobster, misdaadserie
(Stirb!)
0.30 Journaal
DUITSLAND II
18.20 Dick und Doof (Oliver
Hardy: Slaves of Wealth).
19 Journaal. 19.30 Au-
slandsjournal.
20.15 Derrick, TV-serie (Abitur)
21.15 Steckbrief
22.00 Journaal
22.20 Aspekte
23.05 Der Verdammte der In
sein (Outcast of the
Islands), Engelse speel
film (1951) van Sir Carol
Reed naar roman van Jo
seph Conrad met Sir
Ralph Richardson en Tre
vor Howard.
0.40 Journaal
ENGELAND
BBC 1
18.40 Journaal. 18.55 I
England. 19.20 I
de, regionieuws.
20.00 Tom Jerry, tekenl
20.10 Star Trek, TV-ssf
lance of Terror)
21.00 Citizen Smith,
(The Tooting Conni
21.30 The Liver Birds,?
(Weeds)
22.00 Journaal
22.25 The pick Emery
mas Show (The|
Connection)
23.15 International Sho|
ping
24.00 Peninsula (Journr
Light)
0.35 Ask any Girl, Amei
speelfilm (1959J|
Charles Walters f
vid Niven en Shty
cLaine.
BBC 2
18.35 Journaal. 18.40
Hardyn(Perfect
The Voyage of j
Darwin, TV-serle, aU
20.00 Cricket (tweede tfa
Australlé-Engelamf
Perth)
20.30 Journaal
20.35 Delia Smith's 01
Course, afl.7 (Splrd
Flavourings)
21.00 Country Game (Do^r
21.30 Westminster,
srubriek
22.00 Butterflies, TV-s
Wendy Craig en I
Palmer |ed
22.30 Pennies from {on
musicalserie, afljoi
ting the Clouds) {in
23.50 Journaal Isa
0.05 Pennies from Headai
sicalserie, afl.6 ($ij
Heart) pd
BELGIE NED. 1
18.00 Oum, de witte do£|
kenffimserie, afl.1t
Klein, klein
18.30 Lachertjes.
Dit leuke land,
uit!, verkeerstips^
Morgen. 19.27
tribune (CVP). 19.'
naai.
20.10 De zoete inval
Towers), TV-serie,
20.40 Kiezen of delen: C'
21.55 Dag aan dag,
cultuurkroniek
22.25 K.T.R.C.
22.55 Journaal U
BELGIË(NED.)
lei
20.10 Reisen ins Aby(
jeugdfilm (Noord-C&u
20.33 Commissaire Moulj,
lice judiciaire", TV-Sg
22.05 De vijfde Windstrek
rair programma |ra
Van de Berge) ya
BELGIE FRANS 2
i) bi
me (Do^cl
ïr, pap
V-serdi
en «n
18.35 Tekenfilm. 18.58
go, cursus Engel!
19.30 Journaal. 19j
of Angels, TV-sei
Complot van 13
ber). 20.45 Sport.
NEDERLAND 1
Teleac
10.15 Leren, hoe doe je dat?,
afl.15
10.45 Russisch, les 2
11.30 Microprocessors, les 9
12.00 Biologie, les 6
12.15 Aardrijkskunde, les 3
Radio Fryslan
12.30 Teleboerd Skoalleradlo,
cursus Fries, les 15
NOS
15.30 Journaal
KRO
15.32 Studio Vrij
16.20 Maja, de bij
16.45 Klassewerk, quiz
DUITSLAND 1
10.00 Journaal. 10.25 Disco '78.
11.10 Zauber derJ
11.35 Auslandf
12.20 Umschau.
Presseschau.
naai. 13.55 Progrl
verzicht. 15 Die
Don Kosaken
tow. 16.30 ARD-RfJ
Gesundheit. 17.15
feld. 17.45 Journai
Die Sportschau (Fur
BELGIE NED. 1 ef
14.00 Dag aan dag, cul)\
niek. 14.30 Fra
Amerikaanse s
(1933) van Hal RoajJ
Stan Laurel en
Hardy. 16 Open dooL
HILVERSUM 1
P.P.: 18.19: Uitz. GPV. KRO: 18.30 Nws.
18.41 Marktberichten i.sm. KNBTB.
18 43 (S) Punt uit. 20.00 (S) In antwoord
op uw schrijven. 21.55 Ovenweging.
22.00 (S) Ballads, Blues en Beton
Swing. 22.30 Nws 22.40 (S) Goal
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM 2
VPRO: 18.00 Nws. en vervolg Embargo.
NOS: 19 40 Praten met de minister.
20.00 Nws. 20.05 Europees Concert
Podium: Symfonie Orkest van de HK
met viool: klass. muz. (ca. 2(c
Gesprek) 22.00 Horizon 23.0(|«
het oog op morgen. 23.55 Nw
HILVERSUM 3
NOS: 18.03 De vacaturebank, ji
Avondspits VOO: 19 02 (S) D
landstalige top 40 VPRO: l
Oorkussen 21.02 (S) Dag in
22 02 (S) Black Star Liner. I
Amigos de musica. AVRO: 1.Cj
Steenen Tijdperk. 2.02 (S) Gt
HILVERSUM 1
VARA: 7.00 Nws. 7.02 (S) Z O. VARA's
Zaterdagochtendshow. (7.30 Nws. 7.41
Dingen van de dag. 8.30 Nws. 8.36
Gymn. voor de vrouw.) 10.30 Nws. 10.33
(S) Z.I. en de wereld. 12.26 Meded. voor
land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.41
(S) In de Rooie Haan. 14.30 (S) NAR..
15.30 Nws. 15.33 Kinderen een kwartje?
16.00 (S) Het zout in de pap. 17.30
Nws. 17.32 Dingen van de dag.
HILVERSUM 2
TROS: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7.20 Rustig bijkomen. 8.00 Nws. 8.11
Aktua-ochtendeditie. 9.00 Voorzichtig. -
breekbaar. (9.35 Waterstanden) 10.00
De Tien om kindershow. 10.30 Coulis
sen. (11.00 Nws.) 11.30 Aktua-Sportca-
fé. OVERHEIDSVOORLICHTING: 12.49
Werk en welzijn. Progr. van het Ministe
rie van Volksgezondheid en Milieuhy-
giëne. TROS: 13.00 Nws. 13.11 Aktua
I II. 13.30 Weowezen 14.45 Kom eens
langs in Laren (NH). 16.00 f*
Europarade. (Vanaf 17.00 Ster£
Meded.
HILVERSUM 3
Muziek bij de koffie. 11.03 (Sl
Bij Barend. 16.03 (S) SportshW
HILVERSUM 4 K
AVRO: 7.02 (S) Op een klein ij f
tje, 's morgens in de vroegte, kL,
gr. 8.00 (S) Weg-geef klassie'
ken. 9 00 Nws 9.02 (S) ConceF,
nale. Klass. muz. 10.40 AVFF'
mie: Blokfluit spelenderwijs. I
Pistache. 13.00 Opera met... ij
14.02 (S) In gevarieerde li^,
Klass. kamermuziek. 15.30 'tlf*
risch. 16.00 (S) Jazz Spectruf1"
17 00 RirMino L
