gehoordgezien
Het beloofde land in
drieluik van IKON
I
TERUGBLIK
Invasie Marsbewoners
in ,War of the Worlds'
hou 1
het L_J
scherm
in het
oog
TELEVISIE VANAVOh^j
DI
TELEVISIEDONDERD
RADIO VANAVOND
RADIO DONDERDAG
RADIO/TELEVISIE
■/LEIDSE COURANT
WOENSDAG 13 DECEMBER 1978 Pi AC
ROB
Rob Out, de doordouwer
van de VOO, krijgt de
laatste tijd nogal eens
brieven van jonge fans,
die zich beklagen over het
zondagochtendprogramma
van Veronica op Hilver
sum 4. Volgens de regels
moet Rob hierop klassiek
draaien, maar hij kiest
hiervoor zo licht, dat het
bijna niet meer klassiek
mag heten. Je kunt niet
eeuwig de klassieke klap
per „Eine kleine Nachtmu-
sik" uit de groeven trek
ken. Vandaar die klacht-
brieven met als inhoud:
„Voor de ouderen heb je mooie muziek op zondagoch
tend, maar ons vergeet je". Nu kan Rob daar ook niets
aan verhelpen, maar voor die jongeren wilde hij afgelo
pen zondag wel wat doen. Hij draaide „Riou riou", een
oud Spaans volksliedje, verklankt door de Spaanse
groep „Chorale". Dit was uitgerekend hetzelfde nummer
als Ferry Maat daags tevoren liet horen als poptip in
zijn TROS-top-50. Dit zou kunnen leiden tot een leuke
muzikale touwtrekkerij tussen TROS en Veronica, waar
voor we als volgend nummer aanbevelen „Paradise by a
dashboardlight" van „Meatloof" met daarin een liefdes
duet, dat zo doorleefd gezongen wordt dat het vagelijk
vergelijkbaar is met een soortgelijk duet in „Carmen"
van Bizet
JOHAN
Johan Anthierens, die sa
men met Mies Bouwman
het praatprogramma op de
Belgische tv doet, heeft in
een ander Belgisch tv-pro-
gramma verteld, dat hij er
grote moeite mee heeft van
het roken af te komen. Hij
voelt zich een slachtoffer
van zijn verslaving, maar
kan het niet laten. Hij
steekt 'smorgens voor hij
van huis gaat een sigaret
op met het voornemen, dat
dit de enige zal zijn voor
die dag. Op zijn werk aan
gekomen begint hij echter
te bietsen bij collega's. Hij
zegt dit tientallen keren per dag te doen. In de auto han
delt hij niet anders. Heeft hij een pakje gekocht, steekt
hij er één op. Hij wordt boos op zichzelf en gooit de
juist aangestoken sigaret woedend van zich weg uit het
raam. Vervolgens werpt hij het hele pakje-min-één ook
uit het raam om daarna bij het eerste dorp een nieuw
pakje te kopen. Op een autorit door België weet u nu
dus waar al die net aangebroken pakjes sigaretten in de
berm vandaan komen.
URBANUS
De Belgische bard XJrbanus
van Anus, die zoveel volk
se verrukkingen in zijn
liedjes doet, werd verleden
week door Mies Bouwman
ondervraagd in haar BRT-
rubriek. Mies spaarde Ur-
banus niet, maar hij is
spits van de tongriem ge
sneden en stond tegenover
Mies zijn mannetje. De vol
gende ochtend al werd hij
ge'interviewd voor VARA-
radio. Daarbij werd hem
gevraagd waarom hij niet
net als Vader Abraham
boos uit de show was weg
gelopen. Zei Urbanus: „Dat
kon de kijker niet zien, maar ik zat met mijn voeten
door middel van een ketting vastgeklonken aan een sta
len bol van 50 kilo. En bovendien had de BRT iets ver-
dovends gedaan in de glaasjes jus van Mies en Johan
Anthierens, zodat ze niet meer in staat waren scherpe
vragen testellen".
MIES
Mies Bouwman is nog lang
niet weg uit ons land, al
lijkt het er op. Vanmorgen
was zij uitgebreid op Hil
versum 1, waar zij over
haar werk en wederwaar
digheden een uitgebreid
gesprek had met Karei
Prior, die tussen de bedrij
ven door klassieke muziek
van de keuze van Mies
draaide. In België noemen
ze Mies „een toffe meid",-
maar in Hilversum vindt
men haar kritiek niet al
tijd even eerlijk, lijkt
meer een kwestie van afre
ageren wegens haar eigen
mislukte programma „Netwerk", maar Mies draagt het
allemaal wel gezellig voor, dat is waar.
CEES
TROS-tv-directeur Cees
Baay komt in zijn gids nog
even terug op het niet uit
zenden van de aangekon
digde film „Turks fruit".
Eerder konden, schrijft hij,
„Keetje Tippel" en „Wat
zien ik?" wel in de huiska
mer mits al te erotische
scènes daaruit waren ge
knipt. Gaat Cees voort:
„Turks fruit" is echter een
dermate kwaliteitsfilm, dat'
we dat knippen niet over
ons hart konden verkrij
gen". Maar oprechter zou
zijn geweest van Cees om te stellen, dat deze film zoveel
erotische scènes bevat, dat hij minstens de helft van deze
film had moeten wegknippen.
„Een gezinsprogramma"
noemt de IKON het gefilmde
drieluik „Het beloofde land"
waarvan deze omroep vana
vond op Ned. II om 18.59 uur
deel 1 op de buis zet. De de
len 2 en 3 volgen de twee
woensdagavonden daarna. In
dit drieluik staat centraal Is
raël, gezien door de ogen van
Israëlische en Palestijnse kin
deren. Ds. Wim Koole, tv-di-
recteur van de IKON: „Kin
deren lezen in de krant zo
veel over Israël, dat ze niet
begrijpen. Met dit drieluik
willen we een aantal zaken
duidelijk maken". De IKON
bereikt met dit drieluik in
elk geval, dat vooral kinde
ren tenminste de hoofdzaken
wordt bijgebracht. Voor de
kijker die al iets verder is
geïnformeerd, is dit drieluik
wat al te oppervlakkig.
De aanpak van dit onderwerp
duidt al aan, dat de politiek
achter Israël niet wordt aan
gesneden. In het eerste pro
gramma komen Israëlische
kinderen aan het woord over
hun leefsituatie, in het tweede
programma woensdaga
vond 20 december kinde
ren in Palestijnse vluchtelin
genkampen in Libanon en in
de derde uitzending wordt ge
vraagd, wat de twee groepen
kinderen van elkaar weten.
Weinig tot niets, overigens.
De IKON heeft, vermoedelijk
om het onderwerp zo scherp
mogelijk aan te snijden, voor
uitersten gekozen. De Israëli
sche kinderen wonen in een
kibboets op 40 kilometer van
de Libanese grens in het ui
terste noorden van Israël; de
Palestijnse vluchtelingen kun
nen bij helder weer het land
zien liggen, waar hun ouders
tot 1948 woonden.
In het eerste deel dat vana
vond wordt uitgezonden,
wordt getoond hoe Israëlische
kinderen veilig en welvarend
een in alle opzichten be
schermd leven leiden. Een
verteller legt uit, dat Joden
en Palestijnen altijd vredig
Palestijnse jongen uit het Drieluik van de IKON
„Het beloofde land".
met elkaar samenleefden, tot
de grote wereldmachten von
den dat er een staat Israël
moest komen, waarna een
aantal Palestijnen op de
vlucht gingen na een bloedige
oorlog.
De staat Israël is er nog
steeds en de Israëlische kin
deren weten niet beter dan
dat zij in hun eigen land wo
nen. De filmbeelden zijn rus
tig en geven een vredige sa
menleving weer, al hoort men
het suggestieve gieren van
straaljagers. Dat er schuilkel
ders zijn en een vrijwel on
eindig lang hekwerk, hebben
de kinderen in dit land allang
als iets vanzelfsprekends aan
vaard. Zij houden er, aldus
een van de kinderen, geen
speciaal gevoel aan over.
Slechts heel fragmentarisch
wordt weergegeven hoe Joden
uit alle delen van de wereld,
destijds naar Israel kwamen
en daar het nogal woeste
land ontgonnen en er een
welvarende staat van maak
ten. Van dreiging binnen
prikkeldraadversperring is
nauwelijks sprake.
Andere kant
In de tweede aflevering wordt
een kijkje genomen aan de
andere kant van het hekwerk,
in Libanon, waar een vluchte
lingenkamp een troosteloze
aanblik biedt. Opnieuw komt
een verteller aan het woord,
die uitlegt dat mensen, die er
van zijn overtuigd dat zij er
niet voorgoed blijven want
niet welkom en gevlucht
van dat kamp weinig fraais
maken.
Van jongsaf en dat tientallen
jaren inmiddels, wordt de ge
vluchte Palestijnen ingeprent,
dat zij ten onrechte in Liba
non wonen en dat zij eens
naar hun land Palestina Is
raël voor de Joden zullen
terugkeren. Kinderen krijgen
een oorlogsopleiding zodra zij
een geweer kunnen hanteren
en de ouders zijn ervan over
tuigd dat de jeugd van nu
binnen afzienbare tijd hun
land met geweld zullen her
overen.
Commentaar moet de kijker
zelf geven, met behulp van de
veelzeggende beelden. Die kij
ker zal zich er, na de eerste
twee afleveringen, niet over
verwonderen dat de Palestijn
se en Israëlische kinderen
weinig of niets van elkaar
weten.
Dat onderwerp, het wederzijd
se onbegrip, komt in de derde
en laatste aflevering, woens
dag 27 december aan de orde.
De IKON heeft met dit film-
drieluik geen „oplossing" wil
len aanreiken. Wel kunnen
kinderen die de drie afleve
ringen bekijken, zich een
voorstelling maken van de si
tuatie in en rond Israël en
kunnen zij berichten in de
krant beter verwerken. Daar
ging het de IKON om.
F.J. BROMBERG
Door de elpee „War of the
Worlds" van de Engelsman
Jeff Wayne is het onderwerp
over de invasie van de Mars-
bewoners in Amerika, weer
volop in de belangstelling ge
komen. H.G. Wells schreef
het boek „War of the Worlds"
en Orson Welles bracht het
op 30 oktober 1938 met het
Mercury Theatergezelschap
als hoorspel op de radio.
Duizenden luisteraars dach
ten dat er van een echte in
vasie sprake was en vlucht
ten in paniek de straat op.
De schade viel achteraf ge
lukkig mee. Er was één
vrouw van de trap gevallen
die haar arm had gebroken.
In 1953 besloot men van het
boek een film te maken.
In het begin van de film zijn
Clayton Forrester, een jonge
natuurkundige, en Sylvia van
Buren, een lerares wis- en na
tuurkunde, getuige van de
landing van een vlammend
projektiel in de buurt van een
klein stadje in Californië. In
eerste instantie denkt men
aan een meteoor, maar als dit
metalen gevaarte zich op een
nachtelijk uur splitst in drie
koepelvormige machines die
uitgerust zijn met alles ver
nietigende stralen wordt het
duidelijk dat dit een aanval
van Marsmannen is.
Ned.II, 21.55 uur.
Van gewest tot
gewest
In de NOS-rubriek „Van ge
west tot gewest" wordt aan
dacht besteedt aan de kinder
boerderijen in Den Haag. In
1919 kreeg een Haagse onder
wijzer buitengewoon verlof
om zich te concentreren op
school- en kindertuin. Nu in
1978 zijn er tien grote kinder-
boerdérijen en verschillende
andere lokaties waar aan kin
deren les gegeven kan wor
den. Alles gaat in die lessen
om levende planten en dieren.
In alle wijken in Den Haag
zijn nu kinderboerderijen al
leen in het centrum van de
stad is nog geen ruimte ge
vonden voor een kinderboer
derij.
Ned.1,18.59 uur.
Een echtscheiding
„Een echtscheiding" is een
driedelige Engelse serie, die
geschreven werd door Fanny
Galleymore. In de eerste afle
vering maken we kennis met
Laurence en Linda. Ze zijn
zes jaar getrouwd maar wo
nen de laatste maanden niet
meer samen. Hun aarzeling
om een definitieve streep on
der hun relatie te zetten,
spruit voort uit hun zorg voor
hun vijfjarige zoontje Jason.
Gemma een zangeresje en de
vriendin van Laurence doet
er alles aan om Laurence te
bewegen de scheiding door te
Ned.1,20.00 uur.
Panoramiek
Spanje heeft een nieuwe
grondwet. De breuk met de
Franco-periode lijkt daarmee
definitief. Maar is de nieuwe
grondwet een garantie voor
politieke eenheid in het land.
Ned.1,22.10 uur.
Countdown
In „Countdown" zit een over
zicht van de hitparade. Ver
der is er het popjournaal, een
interview met Rod Stewart en
Polly James als Gemma (Links) en Julia Foster als
Linda in „Een echtscheiding".
een lang optreden van Grup-
po Sportivo.
Ned.II, 20.32 uur.
Scheer Remmers
in Rome
De twee journalisten Sheer
Remmers bezoeken bisschop
Van Lierden in het Vaticaan
en bezichtigen met hem
Rome. Tijdens hun dwalingen
door de stad vinden ze de ge
heime kleermaker van de
paus.
Ned.II, 21.00 uur.
Volendams
Operakoor in Israël
Met de mooiste plekjes van
Israël als achtergrond zingt
het Volendams Operakoor
o.m de nummers „Hatikvah",
„Hawa Nagüa" en „The Her
ald Angels Sing".
Ned.II, 21.30 uur.
Nieuw NOS-vliegtuig kost
driekwart miljoen
HILVERSUM „Het hijgend hert", zo wordt op het Hilversumse
vliegveld wel eens smalend gesproken over het NOS-vliegtuig,
dat dringend aan vervanging toe is. De kist, die onder de
registratie „PH-NOS" een bekende verschijning is geworden in
binnen- en buitenland, heeft er namelijk sinds de ingebruikne-1
ming in 1969 al 2400 vlieguren en een geschatte afstand van
650.000 km. op zitten. En dan moet je uit veiligheidsoverwegingen
volgens chef-vlieger Charles van der Ileijde sterk over vervanging
gaan denken.
Een nieuw toestel, uitgerust met de modernste apparatuur om
aan alle speciale eisen te kunnen voldoen, gaat echter volgens
NOS-voorzitter mr. E. Jurgens ongeveer driekwart miljoen gulden
kosten en het is de yraag of dit bedrag in de NOS-middelen
gevonden kan worden.
Van het uit twee delen be
staande Engelse televisiespel
„Steenkool wordt duur be
taald" ging gisteravond bij de
VARA het eerste. Er gebeur
de eigenlijk bijzonder weinig
in: men kon meebeleven hoe
er op een kleine Noordengelse
kolenmijn in alle opzichten
schilderachtige voorbereidin
gen werden getroffen voor
het bezoek van de prins van
Wales. Dat was alles. Maar
het werd alles natuurlijk weer
met een fijn gevoel voor de
juiste sfeer verteld. Men kent
die „Coronation street"-stijl
onderhand wel: het is alle
maal zo gewoon, dat het bij
na .weer op een maniertje
gaat lijken. Maar dat neemt
niet weg dat films van deze
soort werkelijk een verade
ming zijn vergeleken bij de
Amerikaanse humbug, die
men meestal onder ogen ge
duwd krijgt. Men kan die stijl
zeker „typisch Brits" noemen,
ook al is er zo nu en dan wel
degelijk sprake van Engelse
rimram, zoals nog overtui
gend bleek uit een aflevering
van „George en Mildred", die
aan de vertoning van de mij-
nenfilm voorafging.
De zaak-Menten en de Velser-
affaire woeden nog steeds
door op het scherm. In
VARA-visie werden een twee
tal oud-verzetslieden aan het
woord gelaten. Het kan aan
mij liggen, maar naarmate er
meer mensen hun zegje over
doen wordt de kwestie er niet
helderder op. Het Kamerlid
Kosto - die morgen in de Ka
mer gaat interpelleren - was
in ieder geval goed te volgen
en hij stelde ons althans min
of meer een stralende opkla
ring in het vooruitzicht. Wij
zullen (wederom) zien.
HERMAN HOFHUIZEN
NEDERLAND 1
NOS
18.30 Sesamstraat
18.45 Staatsloterij (675, trekking
1)
18.50 Toeristische Ups
18.55 Journaal
18.59 Van gewesttot gewest
19.50 Politieke partijen (ppr)
20.00 Een echtscheiding, TV-so-
rie, af!.1 (Laurence)
20.55 Cinevlsie
21.37 Joumal
21.55 Den Haag Vandaag
22.10 Panoramiek
22.50 Studio Sport
23.20 Journaal
NEDERLAND 2
Teleac
18.10 Russisch, les 2
18.55 Journaal
IKON
18.59 Het beloofde land, TV-se-
rie, afl.1
KRO/RKK/IKON
19.25 Kenmerk
NOS
20.00 Journaal
Socutera
20.27 Dammenbouw in Boven-
Volta
VOO
20.32 Countdown
21.00 Scheer Remmers In
Rome
21.30 Volendams Operakoor In
Volendam
21.55 War of the Worlds, Ame
rikaanse SF-fllm (1953)
23.25 Agenda
NOS
23.35 Journaal
DUITSLAND 1
WDR
18.00 Reich und arm (The Jor-
daches), TV-serle, afl.16.
18.30 Hit urn halb 7 (Hel-
dellnd Wels). 18.40 Relch
und arm, vervolg. 19.15
Hier und Heute. 19.45 SI-
cher 1st Slcher, quiz.
20.00 Journaal
20.15 Ludwigshöhe, TV-spel,
deel 2
21.45 Titel, Thesen, Tempera
ments, cultuurkroniek
22.30 Tagesthemen
DUITSLAND 2
18.20 Wenn elner eine Reise
tut.. (Kllngende Souve
nirs). 19 Journaal. 19.30
Der Sport-Splegel.
20.15 Bilanz, bedrljfskronlek
21.00 Journaal
21.20 Die Strassen von San
Francisco, TV-serie (Die
Ausbrecher)
22.05 Das Baby des Jahres
(Retortenbaby Louise
Brown)
22.50 Die Möwe, TV-spel naar
Anton Tsjechofs „De
meeuw"
0.35 Jopurnaal
ENGELAND
BBC 1
18.05 John Craven's News-
round. 18.10 The Moon"
Stallion, TV-serie, afl.5.
18.35 Ludwig. 18.40 Jour
naal. 18.55 Reporting
England. 19.20 Nationwi
de. 19.45 Are you being
INS
HE
>o
fer b<
served?, TV-serle 2^a'
Girl). Kg®
20.15 The Rockford F»?tdin
serle (The seconr^^1
ce)
et Army,
nnArnlWar)
«..WW WWW...WW. Dt Va
22.25 Sports Review [enka
and Sports Pers<r®JL
the Year LU
23.55 Tonight, actualltelf vr£
BBC 2 1
18.35 Journaal. 18.40 iPranl
Hardy (Anothei
Mess). 19.0>—
World (Following y
dra Wolf). 19.50
Strogoff, TV-serlt
(slot).
20.45 Journaal
20.50 The Story of Eng
niture, afl.7 (E
and utility)
21.15 The Money Prograi
22.00 M+A+S+H, TV-sei
22.25 Renoir, my Fatii
spel naar Jean I
boek met Rlcharf
laghan als Augi
Peter Duncan al
Renoir (regie AM
ke).
0.20 My Kind of Movla^
„Evlta" Page ov#
gin* in the Rain")
0.25 Journaal
BELGIE NED. 1
18.15 Kulfle. 18.20 Pf"
Kokkl. 18.35 The I
TV-serle. afl.5 (H
heim van het heki
19.20 Morgen. 19.
tieke tribune (VUDE
Journaal. per«
20.10 De zoete Inval L_
Towers), TV-serle, i
20.40 Kiezen of delen (VlJ6*"
21.55 Persona, culture4e
gramma ing
22.20 Journaal ing
d
BELGIË (NED.) 2^
20.15 Uluru, didactische f W(
20.35 Commlssaire MouSde
lice Judlciaire", TV-noi
ndi
BELGIE FRANS 1le
shi
18.45 Les Aventures V<
Tortillard, voor Ie w
18.50 La penséegj)
hommes, lekenmoL t
-filosofie. 19.20
mentsvertklezlngerP
Journaal. 19.55 N| z<
loterij. !H1<
20.00 Le Tourblllon deg z:
TV-serie, afl.3 (<j0l
1895-1898)
21.00 Parlementsverklezr.
22.30 Arts-Hebdo, kunst!DC
BELGIE FRANS 2sc<
at.
19.00 Interwallonie, voo!3"
nen. 19.30 Journat
Les Beatles, Phéi
de Soclété?, 19 m
Beatle-jaar. 20.30
Day's Night,
speelfilm (1964)
chard Lester met
atles.
NEDERLAND 1
11.00 Schooltelevisie
DUITSLAND 1
10.00 Journaal. 10.25 Nachbar-
sleute (Verloren in Euro
pa). 11.10 Nor kaan
Fremde, éénakter van
Hans Rudolf door Volks
theater Frankfurt. 11.40
Bilanz, bedrijfsmagazlne.
12.25 Umschau. 12.55
Presseschau. 13 Jour
naal. 16.10
16.15 Schneewittch
den Ton an (Fra
sikgruppe). 17 Ha
Lene, TV-serie,
17.20 Sowieso.
Journaal.
DUITSLAND 2
16.30 Einführung In di#S
weise der Phy|f*
Journaal. 17.10
17.40 Die DrehscheÉ
HILVERSUM 1
P.P. 18.19 Uitz. van de WD. 18.30 Nws.
TROS: 18.41 (S) De verhalen van Virgi-
lius van Tuil. 18.45 (S) Michel en Louis.
19.05 (S) Zomaar midden in de week.
22.00 (S) Een mondje Frans. 22.30 Nws.
22.40 (S) Aktua IV. 23.00 (S) Close-up.
23.55 u-24.00 Nws.
HILVERSUM 2
18.00 Nws. 18.11 Dingen van de dag.
18.25 (S) Tussen start en finish. 19.30
(S) Brassband Magazine. 20.00 Nws.
(S) VARA-Klassiek: teningrad f
monie Klassieke muz. 21.40 (S
in de pap. 2.05 Strijkkwartet, f
Open School. 23.00 (S) Mei
op morgen. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM 3
NOS: 18.03 De vacaturebank.
Avondspits. 19.30 (S) Lang!
sport en muz. (19.38 Paard
19.52 NOS-Visrubr). NCRV
Swingexpress. 0.02 (S) Late d
7.00 (S) Nachtexpress.
HILVERSUM 1
NCRV: 7 00 Nws. 7 02 Het levende
Woord. 7.10 (S) Te Deum Laudamus.
7.30 Nws. Hier en nu 7.55 (S) Vandaa-
g donderdag. 8.24 Naar het begin.
8.30 Nws 8 36 Gymnastiek voor de
vrouw 8.45 (S) Wie weet waar Willem
Wever woont? 9.45 (S) Onder de hoog-
tezon. 10.30 Nws. 10.33 (S) In 'I zilver.
1215 Boer en tuinder. 12.26 Meded.
voor land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12 41 Hier en nu. 12 55 (S) Middagpau-
zedienst. 13.15 (S) NCRV-Globaal.
(15 30 Nws.) 17.30 Nws. 17.32 Hier en
HILVERSUM 2
(8 00 Nws. 8.11 Radiojournaal.) 8.45 De
groenteman. 8.50 Morgenwijding NOS:
9 00 De beste is genaamd Ester van
Klein Rosendael, docum. 9.35 Water
standen AVRO: 9 40 Schoolradio 10.00
Radio Lawaaipapegaai. 10.12 Arbeidsvi
taminen (11.00 Nws. 11.03 Radiojour
naal) 11 30 Rondom twaalf 12.15
Sportpanorama. 13.00 Nws. 13.11 Ra
diojournaal 13 25 Beurspleit!
n Middagje AVRO. (16.00 Nw
journaal. 17 40 Nederlands-I^
Kerkgenootschap. 17.55 Medel
HILVERSUM 3
TROS: 7.02 (S) Vaak 's ochtj
De Hugo van Gelderen show
Gerard de Vries draait op vera
(S) Boter. Klaas en Prijzen li
Adje's Gouden van dagen cf
(S) TROS Top 50.
»i
HILVERSUM 4
KRO: 7 00 Nws 7 02 (S) fel
troetelschijven. 9 00 Nws 9.Q
woorden voorbij... 9.10 (S)
Kerkelijke muz 10 00 (S) kla!
muz. 11.59 Bericht Solidarid!
(S) Rondom volksmuz. o l
dium (12). 14 00 Nws. 14.02
kei magazine. 14.30 (S) Voo 1
Goden (36) 15.00 (S) Ko
alledaags en zeldzaam 16 .00
Bij voorkeur, klassieke verzl
