groeiende gevoelens van
linloosheid bij studenten
Maleisië en
Thailand
sluiten poort
naar het westen
In 1990 minder
werkloze
ingenieurs dan
voorspeld
Schillebeeckx:recht op eucharistieviering
gaat vóór kerkelijke eisen aan het ambt
„CHRISTELIJK GEZIN" IN 1980
THEMA VAN BISSCHOPPENSYNODE
WANNEER IS EEN
VLUCHTELING
VLUCHTELING?
Korte metten
4NNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 12 DECEMBER 1978 PAGINA7
i|
(Van een onzer verslaggeefsters)
MEGEN In de Nederlandse stu-
optenwereld is een sterk stijgend ge-
van zinloosheid waar te nemen.
«en jaar tijd is het percentage stu-
o-ten dat vaak tot zeer vaak ge-
igd wordt door een gevoel dat het
in eigenlijk zinloos is, gestegen
vijf naar ruim 25 procent. Opval-
is dat deze toename vooral te
len is in de groep studenten die
se politieke idealen hebben, maar
daarbij niet tot daden komen,
Is deelname in actiegroepen.
V
staat te lezen in een zojuist af ge-
de promotiestudie van drs. J. Jans
en drs. P. Voestermans, beiden
de vakgroep cultuur- en gods-
istpsychologie van de Katholieke
versiteit in Nijmegen,
hun onderzoek is niet gebleken
de problemen van de studenten
ilteren in een toenemend of zorg-
ikend gebruik van drank en drugs.
De onderzoekers verrichtten hun on
derzoek onder ruim duizend universi
taire studenten én 350 studenten bij
het hoger beroepsonderwijs in Nijme
gen. Het tweetal wijst op het ver
schijnsel dat de universiteiten na de
belangrijke rol in de „culturele revolu
tie" in de jaren zestig, er niet in zijn
geslaagd de successen van toen vast
te houden.
"De overheid speelt bij dit alles een
belangrijke rol. Zij twijfelt aan het
rendement van de universiteiten. Ze
vraagt de studenten hun eigen studie
te betalen, maar blijkt niet in staat
beroepsverwachtingen van deze jonge
ren in goede banen te leiden. Bij de
studenten overheerst nu een gevoel
van maatschappelijke en geestelijke
onzekerheid. De invloed op het toe
komstig studentenleven kan men al
met enige voorzichtigheid afleiden uit
de groeiende neiging bij de studenten
om zich in kleine groeoies aaneen te
sluiten. Pas in die kleine kring ont
staat onderlinge betrokkenheid en soli
dariteit. Zo bouwt iedereen aan zijn
eigen 'alternatiefje'. De student anno
1978 kan binnen de universitaire are
na kiezen uit een eindeloos scala van
politieke en religieuze bewegingen. Hij
leeft in een vergruisde wereld. Hij stu
deert aan een vergruisde universiteit",
is de conclusie van de twee onderzoe
kers.
Dat de studentenwereld onderling
sterk verdeeld is geraakt, komt onder
meer tot uitdrukking in de verdeling
naar politieke kleur tussen de studie
richtingen. Neem je bijvoorbeeld soci
ologie, dan blijkt 90 procent van dé
eerstejaars studenten op linkse par
tijen te stemmen. Bij de tandheelkun
destudenten is dit percentage 25. Tij
dens de studieduur komt daarin
nauwelijks enige verandering, aldus de
heren Janssen en Voestermans. Zij
spreken de vrees uit dat men binnen
de verschillende universitaire kampen
eikaars taal niet meer leert spreken of
verstaan en dat discussies over maat
schappelijke veranderingen steeds
meer binnen de eigen kring gevoerd
worden.
Sinds 1960 is de politieke voorkeur
van de studenten steeds linkser gewor
den. In 1974 stemde 62 procent linkser
dan hun vader. Volgens de onderzoe
kers is de politieke voorkeur van de
studenten al gevormd als zij naar de
universiteit gaan. Tijdens die de studie
verandert er bijna niets aan. Wel
bleek dat het ouderlijk milieu van in-
voed is op de vorming van politieke
opvattingen. Met name in die zin dat
CDA-ouders er aanmerkelijk minder
in slagen hun kinderen binnen het
verband van die partij te houden.
Voor WD-ouders lag dit beter. Voor
PvdA-vaders en -moeders was de ge
lijkenis met de kinderen verreweg het
grootst.
(Van een onzer ver
slaggeefsters)
DELFT Volgens
een schatting van de
Onderwijskundige
Dienst van de Tech
nische Hogeschool
in Delft zal er in
1990 een overschot
zijn van 4500 inge
nieurs, of, als de
herstructurering van
het wetenschappe
lijk onderwijs wordt
doorgevoerd, 8000.
In percentages bere
kend zal dan respec
tievelijk 11 of 19
procent van de inge
nieurs werkloos zijn.
Dat percentage ligt
beduidend lager dan
vier jaar geleden
door de toenmalige
staatssecretaris
werd voorspeld in
de herstructurering
snota van de over
heid: 49 procent.
Volgens de Onderw-
jskundige Dienst
van de THD moet
dit percentage als
hoogst onwaar
schijnlijk worden
beschouwd. Ten eer
ste omdat er nu
meer concrete gege
vens beschikbaar
zijn en ten tweede
omdat de herstruc
turering nog niet is
ingevoerd, zoals in-
TECHNISCHE HOGESCHOOL DELFT
De THD heeft naar
dit ondejwerp een
onderzoek ingesteld
en de bevindingen
vastgelegd in de
nota „Afgestudeer
den aan de THD en
aan de drie TH's te
zamen". De twee an
dere TH's zijn geves
tigd in Tilburg en
Eindhoven. Volgens
deze nota zal het to
tale ingenieursbes
tand in veertig jaar
tijd (1950-1990) zijn
verdrievoudigd. Deze
stijging is echter niet
in gelijke mate in
alle technische stu
dierichtingen waar
te nemen, aldus de
berekeningen van de
THD.
Een verdubbeling zal
te zien zijn in de
studierichtingen Ci
viele Techniek,
Werktuigbouwkunde,
Scheikundige Tech-'
nologie en Scheeps
bouw- en Scheep-
vaartkunde.
Van verdrievoudi
ging is sprake bij
Industriële Vormge
ving, Electrotech-
niek, Technische Na
tuurkunde en Lucht
en Ruimtevaarttech
niek. Een sterkere
toename dan een
verdrievoudiging
voorziet Delft bij
Wiskunde, Bouwkun
de en Bedrijfskunde
en Bestuurskunde te
zamen. Alleen in de
studierichting Geode
sie (landmeetkunde)
zal een daling te
zien zijn.
onze correspondent Robert Whymant)
>NG KHAI Bij Nong Khai
Thailand, een met palmen
irdekt havenstadje aan de
kong, is de woelige rivier
ïthonderd meter breed. Aan
overzijde ligt Lao, dat zich
de communistische machtso-
name, drie jaar geleden,
ift teruggetrokken uit de we-
d.
iaf een terrasje in Nong Khai is er,
met een verrekijker, geen teken van
in te bespeuren in de veerboothaven
Deua aan de overzijde, afgezien dan
een Laotiaanse patrouilleboot die af
toe langs komt varen. Vanaf de Lao-
nse zijde lijkt Thailand op een para-
vrijheid en overvloed, of op zijn
st toch wel de poort naar het goede
•n in het Westen. Elke dag wagen 100
tianen hun kans met de grenswach-
De Mekong is tussen Laos en Thai-
bijna 1000 kilometer lang, en die
is kan niet altijd en overal even goed
bewaakt. De Thaise autoriteiten
ben er echter genoeg van gastheer te
len voor 135.000 vluchtelingen uit heel
■China. Er komen veel meer nieuwe
totelingen aan dan er doorreizen naar
derde land.
navolging van Maleisië laat Thailand
kustprovincies sinds vorige week
ii Vietnamese „bootmensen" meer aan
komen. De goeverneurs van de pro-
:ies die grenzen aan Laos, hebben nu
van de Laotiaanse autoriteiten in
itiane geëist dat er wat gedaan wordt
de stroom vluchtelingen te stoppen.
egale immigranten
Maleisië zijn er sedert eind juli 500
chtelingen per dag aangekomen,
irdoor het aantal kampbewoners
ig van 13.000 tot 45.000. De Maleisi-
e autoriteiten rechtvaardigden het te-
sturen van nieuwelingen door ze te
tempelen als „illegale immigranten",
niet uit Vietnam gevlucht waren,
ar alleen uit waren op een beter inko-
i
9 november ging voor Port Klang
Vietnamese schip de Hai Hong voor
:er, met 2500 vluchtelingen aan boord,
een „vluchttarief" aan de Vietnamese
autoriteiten zouden hebben betaald. In
zekere zin was deze grote groep een ge
schenk uit de hemel voor Maleisië, want
nu was eens en voor altijd aangetoond
dat dit land, van zichzelf al arm, over
spoeld werd door immigranten.
Thailand, dat met een nog groter vluch
telingenprobleem te kampen heeft, vindt
duidelijk dat het verzadigingspunt nu is
bereikt. Het is mogelijk dat Koeala
Loempoer, Singapore en Bangkok zich
harder hebben opgesteld in deze kwestie
bij wijze van voorbereiding op de VN-
conferentie over vluchtelingenzaken, die
deze week in Genève gehouden zal wor
den.
Vietnam werd ook uitgenodigd voor deze
conferentie, omdat er veel vluchtelingen
uit Cambodja in dit land aankomen.
Maar Vietnam zal zelf ook bekritiseerd
worden, omdat het al dan niet openlijk
de uittocht van de „bootmensen" heeft
aangemoedigd.
Volgens functionarissen van de VN is,
althans sedert de communistische over
winningen van 1975, nooit bekeken of de
definitie van „vluchteling" volgens de
Conventie van Genève van 1951 wel toe
pasbaar is op vluchtelingen uit Indo-Chi-
na. Volgens die definitie is een vluchte
ling iemand die, op grond van zijn
politieke overtuiging, ras of geloof, goede
reden heeft vervolging in eigen land te
vrezen.
Veel vluchtelingen uit Indo-China zouden
niet onder die definitie vallen, geeft de
VN toe, maar het feit dat iemand zonder
veel moeite of door te betalen uit zijn
land weg kan, betekent niet dat hij geen
vluchteling is.
Als er helemaal geen criteria waren, dan
zou volgens diplomatieke zegslieden in
Thailand een arme boer in noordoost-
Thailand ook aanspraak kunnen maken
op de voedselrantsoenen, die betaald
worden door het Hoge Commissariaat
voor vluchtelingen van de VN (UNHCR),
of op repatriëring naar Amerika. Er zou
den al zulke „schijnvluchtelingen" zijn
doorgedrongen in vluchtelingenkampen
voor Laotianen in noordoost-Thailand.
Son Ky, een 28-jarige monteur uit Vienti
ane, kocht een kleine boot. Met twee ne
ven stak hij de Mekong over, 130 kilome
ter stroomafwaarts van de hoofdstad.
„Ik ben geboren, en héb mijn hele leven
gesleten, onder een kapitalistisch sys
teem. Onder het nieuwe regime moest ik
zonder loon meehelpen aan de bouw van
een reservoir".
Phao is een andere vluchteling in het
kamp bij Nong Khai, dat met 34.000 La-
otianse vluchtelingen het grootste is van
Thailand. Phao is docent politieke weten
schappen, en hij kreeg genoeg van de
grote voedseltekorten, die volgens hem
„verlicht" werden met oude Cubaans
rijst. Alledaagse dingen waren volgens
hem niet te krijgen of erg duur. Op 8
november besteede Phao al zijn spaar
geld aan een illegale overtocht voor zich
zelf, zijn vrouw, en hun drie kinderen.
Tarief
Het „vluchttarief" is naar zeggen 300
gulden, te betalen in harde, meestal
Thaise, valuta. „Iedereen die geld heeft
gaat weg uit Laos," zegt Phao. „Als je
geen geld hebt, dan kun je gaan zwem
men, als je tenminste vrijgezel bent." Hij
gelooft niet dat de regeringsautoriteiten
meedoen aan de vluchtelingenhandel,
maar hij zegt dat „dorpmilities bij de
oversteekplaatsen omgekocht worden om
hun mond te houden".
Meer dan een dozijn Vietnamese bootjes
probeert op het ogenblik de Maleisische
en Thaise patrouilleboten te omzeilen,
die elke landingspoging moeten verhinde
ren. Volgens hulpverleners zal de stroom
Laotianen, nu al groter dan ooit sedert
de communitische machtsovername, nog
blijven groeien. Phao zegt: „Nog 500.000
mensen wachten in Vientiane op een
kans om te vluchten. Elke avond staat
een lange rij bij de (clandestiene) veer
boot over de Mekong.
Copyright The Guardian
J Een gemeente heeft recht op eucharistieviering
w en daarom op ambtsdragers, die haar voorgaan.
Dit was de kernconclusie, die prof. dr. E.
gjp Schillebeeckx trok tijdens een studiedag over
.3asis en ambt", georganiseerd door de Kriti
sche Gemeente Umond in Beverwijk.
Ruin vierhonderd afgevaardigden van basis
groepen bezonnen zich op het vraagstuk van
het ambt in dienst van nieuwe kerkelijke ge
meentevorming. Pastor Jan Ruiter van de Kriti
sche Gemeente IJmond was echter blij, dat er
ook vertegenwoordigers waren van de officiële
kerken en instanties. Er is een duidelijke verbete
ring van sfeer en klimaat, aldus Jan Ruiter.
De studiedag werd namelijk ook bijgewoond
door bisschop Ernst van Breda, door P. Vriens
ofm cap., secretaris-generaal van de r.k. kerk
provincie, door vicaris-generaal Kuiper van
Haarlem en door vertegenwoordigers van de
Raad van Kerken en de commissie „Intercom
munie en ambt".
Prof. Schillebeeckx wees erop, dat het recht
van de gemeente op eucharistieviering en op
een voorganger door de bestaande wetgeving
in de kerk vaak geblokkeerd wordt. Hij nam
als voorbeeld Duitsland, waar mannen en vrou
wen wegens gebrek aan priesters diensten lei
den. Maar zij ontvangen geen wijding en daar
mee wordt volgens prof. Schillebeeckx aan die
gemeenten het recht op eucharistieviering ont
kend.
In zijn inleiding en in zijn reactie op de verslagen
van de deelnemende basisgroepen wees prof.
Schillebeeckx erop, dat in de eerste eeuwen van
de kerk het ambt zich ontwikkelde rond de
gemeentevorming en niet rond de eucharistie.
De christelijke gemeenten werden gesticht door
de apostelen om de zaak van Jezus voort te
zetten.
Van meet.af aan waren er ter plaatse profeten
en leraren, die datgene wat ze van de apostelen
hadden ontvangen verder uitdiepten. In Jeruza
lem bijvoorbeeld werd de gemeente geleid door
een collegiaal team, terwijl er in Korinthe een
veelheid varj huisgemeenten was. Daar ging
telkens de gastheer voor in de eucharistieviering.
Er zijn dan nog geen strikte voorschriften. Wat
van onderen aan de basis groeide, werd gezien
als gave van de Heilige Geest, aldus Schille
beeckx, die verder zei dat tot in de tiende eeuw
het ambt altijd met gemeenteleiding verbonden
is geweest. Dit veranderde volgens hem in de
middeleeuwen, waar het Concilie van Trente
het verband legde tussen ambtsdrager en eucha
ristie. Hij constateert daarna een steeds verder
gaande sacralisering van het ambt, met name
onder pausen als Pius X, Pius XI en Pius XII.
De viering van de eucharistie behoort wezenlijk
tot het apostolisch erfgoed. Dit apostolisch recht
van de gemeente heeft volgens prof. Schille
beeckx voorrang op de eisen, die de kerk ten
aanzien van het ambt stelt. Deze eisen mogen
niet verabsoluteerd worden.
Schillebeeckx hield daarop een warm pleidooi
voor wat hij de alternatieve praktijk noemde
en die steeds meer mensen gerechtvaardigd
vinden, zoals het voorgaan van gehuwde pries
ters. Hij acht deze alternatieve praktijk bijbels
mogelijk. Deze praktijk ketters noemen acht
Schillebeeckx onkerkelijk en kerkelijk gezien
onzin.
De alternatieve praktijk is niet tegen de kerkorde
gericht, maar zij loopt erop vooruit. Dit is geen
prettige situatie, maar toch geen reden om
basisgroepen buiten de kerk te plaatsen. Schille
beeckx noemde dit een ideologisering van het
kerkelijk recht en een posthume verkettering
van vele eeuwen christendom.
DPR Den Bosch met applaus
achter mgr. Bluyssen
Met applaus heeft de Diocesane Pastorale Raad van het bisdom
Den Bosch ingestemd met de uitspraak van een van de leden
dat er alle vertrouwen bestaat in bisschop Bluyssen en de
manier waarop deze zijn bisschoppelijk gezag uitoefent. Dit
steuntje in de rug kreeg hij met het oog op de bisschoppenver
gadering van vandaag, waar gesproken wordt over de kwestie
van de abortus en de financiering van landelijke katholieken
instellingen.
De bisschoppen Gijsen en Simonis hebben zich afgelopen week
over de abortuskwestie uitgesproken, terwijl de bisschoppen
daar samen over zouden spreken. In de raad werd dit een
onbehoorlijke gang van zaken genoemd. De aaak van de
financiering van rk instellingen betreft het opschorten van
de Roermondse bijdrage aan een aantal posten.
In een korte terugblik op het Landelijke Pastorale overleg
van oktober zei mgr. Bluyssen dat het slot van dat LPO mede
zo teleurstellend was, omdat de bisschoppen het moeilijk samen
eens kunnen worden over belangrijke zaken. Het bisschoppen
college als geheel is daardoor machteloos geworden, zo zei
hij.
Opgemerkt werd of het nog wel zinvol is door te gaan met
een zaak die zoveel discussie oproept als het LPO. Voorgesteld
werd in het eigen bisdom door te gaan. Daartegen werd
ingehouden, dat dit elk landelijk overleg en samenwerking
onmogelijk maakt. Omdat deze vragen ook leven binnen de
Bossche LPO-delegatie is besloten deze zaak in de DPR-vergade-
ring van maart 1978 uitvoeriger te behandelen.
Paus Johannes Paulus II heeft bepaald
dat „de taken van het christelijk gezin
«O de tegenwoordige „wereld" het thema
sullen vormen van de volgende bisschop
pensynode in Rome. Naar het Vaticaan
jueedeelde, zal de bijeenkomst vermoede
lijk in de herfst van 1980 worden gehou
den.
De Synode is een raadgevende vergadering
van ruim tweehonderd bisschoppen die uit
«die delen van de wereld worden afgevaar-
Sinds onder paus Paulus VI in 1967
de eerste dergelijke synode bijeen werd
geroepen, heeft men aanvankelijk eens per
twee jaar en later eens in de drie jaar
vergaderd. De vorige bijeenkomst was in
1977. De komende synode wordt de zesde
sinds 1967.
Waarnemers in Rome zijn van oordeel dat
het gekozen thema kan leiden tot een
uitvoerig debat over allerlei praktische
problemen van de kerk. Naar hun mening
zullen wellicht enige liberale bisschoppen
pogen kwesties als geboortenregeling en
echtscheiding ter sprake te brengen, tenzij
de nieuwe paus dit soort onderwerpen
buiten de orde stelt, zoals paus Paulus VI
bij vorige gelegenheden weer heeft gedaan.
Op vorige synodes is ondermeer gesproken
over de medeverantwoordelijkheid van de
bisschoppen bij het bestuur van de kerk,
de aard van het priesterschap, de recht
vaardigheid in de wereld, het werk van
de missie en de katholieken. In Rome houdt
men er rekening mee, dat de nieuwe paus
meer gewicht zal geven aan de rol van
de bisschoppen bij de gemeenschappelijke
leiding van de kerk.
Paus Johannes Paulus II zal
voorlopig geen reis onderne
men naar het Heilige Land
en niet gaan bidden op de
berg Sinal. President Sadat
van Egypte had hem daartoe
uitgenodigd. De paus zei, dat
sinds het begin van zijn pon
tificaat het zijn grootste
wens is geweest een bede
vaart naar het Heilige Land
te ondernemen. „Ik ben
dankbaar voor alle uitnodi
gingen, maar voor het ogen
blik zal ik helaas van deze
pelgrimage moeten afzien",
zo zei hij in zijn wekelijkse
toespraak tot de gelovigen
op het Sint-Pietersplein. Hij
riep op tot gebed voor het
Heilige Land, voor Libanon
en Iran, „dat de laatste we
ken toneel van strijd en on
rust is geworden".
Vanwege hun verdiensten
voor de katholieke universi
teit van Nijmegen zijn dr. ir.
H. J. A. de Goeij en dr.
J.Ph. M. van Campen bij be
vordering benoemd tot com
mandeur in de orde van St.-
Gregorius de Grote.
dwenen mensen zijn zondag
een kerk in Buenos Aires
uitgelopen toen, tijdens een
eucharistieviering voor de
duizenden vermisten, de
priester die de preek hield
sommige vermisten om
schreef als verslaafden aan
verdovende middelen en gue-
rillastrijders. Wij kunnen het
niet dulden, dat een priester
onze kinderen beledigt en
hen vergelijkt met verslaaf
den, zei een van hen. De
mensen die de kerk hadden
verlaten trokken naar het
plein bij het presidentiële
paleis, waar zij zwijgend be
toogden.
Drie gewapende mannen heb
ben kardinaal Pellegrino,
emeritus-aartsbisschop van
Turijn beroofd. Zij belden
aan en zeiden, dat ze vrien
den van hem waren. Een
maal bij hem trokken ze
vuurwapens, bedekten hun
gezichten met maskers en
eisten geld. Er was niet meer
dan vijfhonderd gulden in
huis. Dit namen zij mee, als
mede een gouden legpenning
en de bisschopsring van de
kardinaal, die toen de drie
mannen vertrokken hen ach
terna riep :„God zegene u".-
