Ccidóc Commit
Ambtenaren
geven gehoor aan
st akingsparool
Ontvluchte SS-er kreeg
1964 gratie op verzoek
HAAGSE POLITIE
ZUIVERT DOSSIERS
Tweede Kamer wil debat over vrijlating Menten
Dure
taxirit
irt Rapenburg 2, 2311 GC Leiden, postbus 11. 2300 AA. tel. 071-122244 - Giro 103003 - Bank: Amro-bank N.V., Leiden. Directeur-hoofdredacteur: J. J. Hallewas -
ief-redacteur: Wim Buijteweg. Advertenties (excl. BTW) 0.48 per mm. Telefoontjes 4.37 - Klachten bezorging: tel. 071-122244 (18.00 tot 19.00 uur) -
lonnementen: ikwartaal 41.75; jaar 155,50; losse nummers: 55 cent.
Woensdag 6 december 1978,69e jaargang no. 21216
Voetbal
Rechtstreeks verslag van de
voetbalwedstrijd Ajax - Hon-
ved op Ned.I om 20.05 uur.
Ned.II om 18.59 uur eerste
deel van de serie „Een brief
van Iwan" om 19.25 uur Ken
merk over El Salvador om
20.32 uur Ombudsman over
rassendiscriminatie en om
21.00 uur de tv-film „De kro-
kodillenbende".
Vorst
Droog en zonnig. In de ochtend
matige, in de middag lichte
vorst en maximumtemperatu
ren rond min 2 graden. Meest
matige zuidoostelijke wind.
Morgen zon op: 08.33, zon onder:
16.30.
Hoogwater: 8.11 en 20.47.
Laagwater: 3.47 en 16.16.
De taxi's in Rotterdam waren vanochtend overbelast: vele wachtenden bij de taxi-standplaatsen.
VELEN IN ROTTERDAM TE LAAT OP WERK
(Van onze verslaggevers)
ROTTERDAM UTRECHT
De korte staking van
ambtenaren van het Rotter
damse vervoersbedrijf heeft
in het spitsuur in Rotterdam
vanochtend geen grotever
keerschaos veroorzaakt. Wel
waren er in de Rotterdsamse
binnenstad drommen voet
gangers, en keerden velen op
het Roterdamse Centraal Sta
tion weer met de trein terug
naar huis toen zij merkten
dat er vanochtend geen
trams, metro en bussen re
den. Noemenswaardige spit
suurfiles waren er echter
niet, aldus de Rotterdamse
politie, die nauwelijks extra
mankracht heeft hoeven in
zetten om de gevolgen van
de prikactie bij het Rotter
damse openbaar vervoer op
te vangen.
Ook van de stiptheidsactie in het ze
nuwcentrum van de PTT, het
Utrechtse postoverslagstation, was
vandaag nog niet veel merkbaar.
Morgen echter zal naar verwachting
ongeveer vijftig procent van de bin
nenlandse post, en bijna alle interati-
onale post als gevolg van de actie
niet bezorgd worden.
In Delft bij de Technische Hoge
school en in Wageningen bij de
Landbouwhogeschool voerden perso
neelsleden vandaag een bezetting uit,
als blijk van solidariteit met de ac
tievoerende ambtenaren. In Delft za
ten de gehele dag ongeveer honderd
ambtenaren in de TH-aula.
Volgens de ambtenarenbond Abva
heeft de ochtendploeg van het Rot
terdamse vervoerbedrijf vanochtend
unaniem gehoor gegeven aan het sta
kingsparool. Er reed vanochtend tus
sen zes en tien uur geen enkele bus,
tram of metro in de Maasstad. Bij
de PTT in Rotterdam zou vanmiddag
een stiptheidsactie beginnen, waar
door de postbezorging in die stad
morgen extra getroffen zal worden.
Bij de reinigingsdienst in Rotterdam
zal, naar verluidt, vanaf vrijdag tot
en met zondag gestaakt worden. Al
leen de gladheidsbestrijding zal door
gaan.
In het postoverslagcentrum in
Utrecht, waar 200 PTT-ers werken,
begon de stiptheidsactie ook vanoch
tend om zes uur, en zal tot morge
nochtend tien uur voortduren. Er
wordt wel gewerkt, maar de voor
schriften worden zo stipt uitgevoerd
dat er vrijwel geen post door het
centrum komt. Bij een soortgelijke
actie in juni was het gevolg een ver
traging in de postbezorging van
meestal 48 uur. De PTT deelde va
nochtend mee dat indien inderdaad
morgenochtend de actie beëindigd
wordt, de achterstand in de bezor
ging wellicht nog voor het weekeinde
kan worden weggewerkt.
Ex-minister De Gaay Fortman van
binnenlandse zaken zei gisteravond
voor de Vara-televisie dat zijn opvol
ger minister Wiegel naar zijn mening
vandaag door de Tweede Kamer te
ruggestuurd moet worden naar de
onderhandelingstafel met de ambte
narenbonden. Volgens de ex-minister
heeft Wiegel de onderhandelingen
met de ambtenaren te vroeg opge
broken. De Tweede Kamer begon va
nochtend aan het debat over de uit
voering van de bezuinigingsplannen
van de regering, waarin de korting
op de ambtenarensalarissen een gro
te rol speelt. (Zie verder pagina 9)
BESLUIT JUSTITIE NOOIT OPENBAAR GEMAAKT
(Van een onzer verslaggevers)
ASSEN „Omdat zijn moeder ziek was
en hij slechts als wapendrager ^an het
front is geweest", werd op 10 januari
1964 bij koninklijk besluit gratie ver
leend aan Lukas Vos, een SS'er, die in
1949 door de Asser rechtbank tot leven
slang was veroordeeld voor het opspo
ren en aanbrengen van geallieerde vlie
gers, die in de oorlogsjaren in
Nederlknd waren geland. Van dat be
sluit is nimmer melding gemaakt in de
staatscourant. Minister van justitie was
toen mr. Y. Scholten in het kabinet-Ma-
Van zijn straf heeft Vos overigens
slechts een jaar en enkele maanden uit
gezeten; in voorarrest. Na zijn gevangen
neming in 1945 wist hij namelijk in 1947
uit1 het interneringskamp Westerbork te
ontsnappen. Sindsdien verblijft Vos in de
Duitse Bondsrepubliek, waar hij in het
dorpje Heisede bij Sarstedt in de buurt
van Hannover bloembollen kweekt. Hij
staat er in het telefoonboek vermeld als
LudwigVoss.
Justitie heeft het besluit om VoS gratie
te verlenen op eigen initiatief genomen,
zo blijkt uit het gesprek van onze specia
le verslaggever met de oud-SS'er en con
tacten met het ministerie van justitie.
Vos had namelijk via een advocaat om
een nieuwe behandeling van zijn zaak
gevraagd. Hij vond het onrechtvaardig
dat hij tot levenslang was veroordeeld,
terwijl „alle andere Oostfrontstrijders
eraf kwamen met vijf of zes jaar". Hij
vroeg om een vrijgeleide naar Assen,
maar op dat verzoek werd niet ingegaan.
De advocaat hieldvaaarna verder contact
met justitie en kon een paar maanden
later de voor Vos verblijdende medede
ling doen dat hem gratie was verleend.
Vos beschikt thuis over de schriftelijke
bewijzen. Zijn vonnis van levenslang
werd, aldus die stukken, omgezet in de
straf gelijk aan de periode die hij in het
interneringskamp doorbracht. Dat wordt
door het ministerie van justitie bevestigd.
„Ik lees hier dat het gebeurde omdat
zijn moeder ziek was en bovendien om
dat hij slechts als wapendrager aan het
front was geweest", zo deelde een ambte
naar van justitie mee na bestudering van
het dossier. Het is een redenering die op
geen enkele wijze door de feiten wordt
gedekt. Vos werd tot levenslang veroor
deeld vanwege het meerdere malen op
sporen en aanbrengen van geallieerde
vliegers. Bovendien wordt in het dossier
melding gemaakt van het uitleveren van
gevluchte Franse krijgsgevangenen. En
de moeder van Vos overleed pas zes jaar
na de gratieëring, zodat voor die „drin
gende reden" ook nauwelijks een motive
ring kan worden gevonden.
Deze nieuwe kwestie van alweer een oor
logsmisdadiger die de dans blijkt te zijn
ontsprongen roept een groot aantal vra
gen op. Waarom is in de staatscourant
geen melding gemaakt van de gratie?
Prof.Mr.A.D.Belinfante, die deze maand
een boek publiceert over de naoorlogse
rechtspleging, vindt het een uiterst merk-
waardige zaak. „Toendertijd vond men
dat kennelijk gewoon", zo merkte hij
desgevraagd op. „Ik zal het u nog ster
ker vertellen: In het archief van het de
partement van justitie is practised alles
verdwenen. Ik ben er geweest, met data
en nummers van gratiebesluiten bij me,
maar ik heb practisch niets kunnen vin
den. Nederland is, twee dagen na de om
streden vrijlating van Menten, opnieuw
een oorlogsschandaal rijker.
Demonstratie tegen vrijlating Menten
Drs.R.Lubbers, wnd. voorzitter van
de CDA-Tweede Kamerfractie, luis
terde vanmorgen op Het Binnenhof
gespannen naar de trieste verhalen
van oorlogsslachtoffers en voorma
lige verzetslieden. Zij demonstreer
den met voorzitter J. Teengs Ge
rritsen van het Centraal Orgaan
Voormalig Verzet (rechts gedeelte
lijk verscholen achter Lubbers) te
gen de vrijlating van Menten.
Aktiegroep
Strohalm
Poenerige
Sint gaf
zinloos
speelgoed"
UTRECHT (ANP)
Volgens de landelij
ke milieugroep Aktie
Strohalm in Utrecht
wordt Sint Nicolaas
almaar „poeneriger"
en geeft hij de kin
deren steeds vaker
speelgoed waar ze
niets aan hebben.
Ook dit jaat weer, al
dus de aktiegroep, is
de Sint zich te buiten
gegaan aan speel
goed, dat weliswaar
duur is maar de fan
tasie van de kinderen
volstrekt niet prik
kelt Integendeel, het
beperkt juist de mo
gelijkheden om tot
een ontplooiing van
de creatieve vermo
gens te komen. Voor
al de elektronische
„speeltjes" zijn vol
gens Strohalm funest
De aktiegroep zal
zijn dit jaar begon
nen kruistocht tegen
dom speelgoed onder
het motto„Makkers
staakt uw wild ge-
koop" volgend jaar
voortzetten.
STROHALM
is dit jaar de actie Strohalm gestart
tegen modern duur speelgoed
fiÜB IK W06 SPEELGOED X
UVAARB!) j£ NIET RLLEEKJ
c*J^~t"|OP'N KNOP
RoEFT TE
IRUKKEN ry
dat de inventiviteit van het kind
verloren doet gaan.
..en een gooi-maar-weg-koop-
maar-nieuw-mentaliteit aan
kweekt.
Bouwterrein
ten prooi aan
vandalisme
LEIDEN Voor de tweede
maal in korte tijd hebben
vandalen huisgehouden op
het bouwterrein aan de Van
Beuningenlaan in de Raads-
herenbuurt.
Dit keer hebben zij zich on
der de deur van een bouw
keet heengegraven waarna zij
een emmer kalk hebben aan
gemaakt en die hebben uitge
stort over vijfhonderd stenen.
Deze zijn hierdoor voor de
bouw volstrekt onbruikbaar
gemaakt.De daders verdwe
nen met twee emmers met
metselaarsgereedschap en
twee haspels met kabel. De
totale schade bedraagt naar
schatting duizend gulden.
(Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De Tweede Kamer
zal volgende week dinsdag de vrijla
ting van Pieter Menten aan de orde
stellen. De kamer wil van de rege
ring precies weten, wat hiervan de
gevolgen kunnen zijn voor de be
trekkingen met Zwitserland, Polen,
Rusland en vooral Israel. De kamer
zal bovoendien in de discussie be
trekken de verklaringen van de we
duwe van de wijlen minister Don
ker van Justitie over het mogelijk
seponeren in 1952 door haar man
van de zaak-Menten. Zij heeft tegen
over het weekblad Elsevier nadruk
kelijk verklaard, dat haar man dit
nooit heeft gedaan.
„Mijn man wilde zaak-Menten laten betijen:
hij was ervan overtuigd, dat er meer boven
water zou komen. Mijn man kon het bloed
van Menten Wel drinken", aldus mevrouw
Donker.
De Tweede Kamer wil verder, dat het rapport
over de Velser affaire, dat direct met het uit
stel van de zaak - Menten in de jaren vijftig
te maken gehad heeft, openbaar gemaakt
wordt. Minister de Ruiter van Justitie zou hie
rop vandaag antwoord geven.
Israel, waar men gisteren nog steeds woedend
reageerde, onder meer door te demonstreren
vóór de Nederlandse ambassade in Jeruzalem,
zal thans formeel om uitlevering van Menten
vragen. Zoals gisteren reeds is gemeld heeft
Nederland al laten weten, dat uitlevering uit
gesloten is. Dit is mede het gevolg van een
verzekering, die Zwitserland in 1976 bij de uit
levering van de daar naartoe gevluchte Men
ten van de Nederlandse regering gekregen
heeft Zwitserland had toen bedongen, dat hij
niet aan een derde land zou worden uitgele
verd.
In Stockholm heeft de tot Zweed genaturali
seerde Pool M. Hauptmann, die vorig jaar
voor de Amsterdamse rechtbank als getuige
tegen Menten is opgetreden, gezegd, dat voor
wat hem betreft „de oude man de rest van
zijn leven in vrijheid mag doorbrengen. Ik
ben niet verbaasd of verbitterd", aldus deze
getuige, die in de zomer van 1941 zijn vier zus
ters en hun kinderen vermoord zag worden
door de Duitse SS en die in Amsterdam ver
klaarde, dat hij Menten bij deze SS gezien
had.
Zendapparatuur
in beslaggenomen
LEIDEN Op drie plaatsen
heeft de Leidse politie gister
middag rond de klok van een
uur zendapparatuur in be
slaggenomen.
In een pand aan de Joubert-
straat werd „Zorro" opgerold,
aan de Molenstraat werd be
slag op „Panda" gelegd en in
de Beatrixstraat was de
„Zwarte Panter" het haasje-
.Op het moment van de inval
waren de amateurs niet aan
het zenden. Zij waren al eer
der uitgepeild.
Beledigende gegevens in proces-verbaal
DEN HAAG In opdracht van hoofdcom
missaris C.N. Peijster zijn leden van het
Haagse politiekorps de volledige administra
tie aan het nazoeken op niet ter zake doende
persoonsgegevens van mensen die met de po
litie in aanraking zijn geweest. Zij hebben de
opdracht zo snel mogelijk gegevens zoals po
litieke overtuiging, beoordeling van de psy
chische toestand en bron van inkomsten uit
de dossiers te schrappen.
Bij een terechtzitting voor de Haagse politie
rechter bleek gisteren namelijk dat in een
dossier van een verdachte vermeld stond dat
deze „lijdt aan hoogmoedswaanzin, PSP-er is
en leeft van de steun". De betrokken rechter
en 'ook de hoofdcommissaris zijn geschrokken
van het feit dat dergelijke gegevens bij de po
litie staan genoteerd. Een woordvoerder van
de politie verklaarde: „Wij achten het uiterma
te onwaarschijnlijk dat nog meer van dergelij
ke gegevens in onze administratie voorkomen.
Het zijn gegevens die ten onrechte nog niet
uit de registers zijn gezuiverd. Mochten ze
toch worden aangetroffen, dan zullen ze-door
de functionarissen van onder meer de Herken
ningsdienst verwijderd worden". Hij ontkende
verder dat deze gegevens ooit aan wie dan
ook ter inzage worden gegeven. „De dossiers
zijn voor niemand buiten het politieapparaat
toegankelijk volgens de Wet op de Justitiële
Documentatie. Ze worden pertinent niet door
gegeven aan instanties zoals de Gemeentelijke
Sociale Dienst".
LEIDEN Een nachtelijk
taxiritje is twee inwoners
van Leiden duur komen te
staan. Toen het vannacht om
tien voor een op de Rijndijk
op betalen aankwam, maak
ten zij, een 22- en een 19-jari-
ge inwoner van Leiden, moei
lijkheden over de ritprijs, die
volgens hen veel te duur
was.
Toen zij weigerden te betalen,
wilde de taxichauffeur via de
mobilofoon hulp inroepen,
waarna het in de taxi tot een
handgemeen kwam. Een van
de passagiers trok daarbij de
microfoon van de mobilofoo
ninstallatie. De politie moest
eraan te pas komen. Op het
politie bureau werd de zaak
gesust. Beide heren betaalden
uiteindelijk de ritprijs èn de
schade: 65 gulden.
