Geen politiestaatmaar een parodie op democratie Mislukt gesprek in Duitse metaalindustrie hilips: chuitema niet rij gelaten Bankoverval in Bondsrepubliek Personeelsleden van ambassade Bulgarije in Caïro gearresteerd iegentschapsraad plaats van sjah Kwelgeest maakt Britse ambtenaar leven zuur Biesheuvel in Comité van Wijzen" IMPRESSIES UIT NICARAGUA: BUITENLAND LEIDSE COURANT DINSDAG 5 DECEMBER 1978 PAGINA 7 IDHOVEN (ANP) Een woord der van Philips in Eindhoven t verklaard dat er niets bekend ran een vrijlating van directeur ïitema. „Er doen inderdaad derge- geruchten de ronde maar ze zijn juist", aldus de woordvoerder. 'am (de strijdkrachten van het nationale >t), een in El Salvador opererende stadsguer- roepering, heeft gisteren laten weten dat ier dagen geleden de Britse bankiers Ian ie en Michael Chatterton heeft laten ontvoe- twee Britten zijn pas een paar maanden len in El Salvador aangekomen. Hun ontvoe- kwam een week na die van Frits Schuitema, 'ederlandse directeur van de vestiging van ps in EU Salvador. Kamerlid van de PvdA, M. van der Stoel, /an de regering weten, welke stappen zijn wogen en gedaan om de vrijlating te bevorde- van de ontvoerde Philipsdirecteur in EU ador, Schuitema. Hij zou graag zien dat de er daarover vertrouwelijk wordt ingelicht. Van der Stoel heeft een en ander gesteld chriftelijke vragen aan minister Van der uw van buitenlandse zaken. Politie: werk van terroristen FRANKFORT (AP) Twee zwaar be wapende personen met maskers en pruiken hebben gis teren in Frankfort een bank beroofd en bij een schietpartij met de politie twee agenten gewond, al dus de politie. De daders, van wie de politie vermoedt dat zij terroristen wa ren, wisten met ten minste 47.000 mark te ontkomen. De schietpartij brak los toen politieagen ten in een surveil lancewagen aan kwamen, terwijl de overvallers buiten de bank zakken met geld in hun vlucht auto laadden. Een agent werd in de buik getroffen, de ander in het dijbeen. De vluchtauto, die later in het oosten van Frankfort werd aangetroffen, ver toonde bloedsporen en werd mogelijk door een derde per soon bestuurd. Op de plaats van de schietpartij werd een halfautomatisch geweer aangetrof fen, een wapen dat doorgaans door ter roristen wordt ge bruikt. CAIRO (UPI-AFP) In opdracht van presi dent Sadat heeft de Egyptische veiligheids dienst gisteren een aantal personeelsleden van de Bulgaarse ambassade in Cairo gearresteerd, na de ambassade te zijn binnengedrongen. De Bulgaren hebben, aldus functionarissen van de politie, de vrouw en twee dochters van een Egyptische ambtenaar, die een huis van de ambassade had gehuurd, mishandeld. De drie vrouwen zijn in een ziekenhuis opgeno men. Dit heeft de Egyptische radio bericht. In de ambassade zijn ook een aantal vuurwapens in beslag genomen die bij de mishandeling werden gebruikt om Egyptenaren, die de vrouwen te hulp wilden komen, op een afstand te houden. Volgens de radio had Sadat opdracht gegeven tot het politie-ingrijpen, nadat de ambassade had geweigerd de personeelsleden, die bij het incident betrokken waren aan de autoriteiten uit te leveren. In een verklaring van de regering, die door de radio werd uitgezonden, is niet bekendgemaakt of het om diplomaten gaat, die diplomatie ke onschendbaarheid genieten of om niet-diplomatiek personeel. Ook is niet bekend of de veiligheidspolitie toestemming heeft gekregen de ambassade te betreden of zich met geweld toegang heeft verschaft. De woning waarin de mishandeling zich heeft afgespeeld werd door een Egyptische functionaris, Fuad Taher, van de ambassade gehuurd. Uit bronnen rond het Egyptische ministerie van buitenlandse zaken is vernomen dat de ambassade eerder het minister om bemiddeling had verzocht om Taher en zijn familie uit de woning te zetten. De ambassade wilde de woonruimte zelf gaan gebruiken. Toen dit mislukte heeft de ambassade via de rechter geprobeerd de familie te dwingen te vertrekken. De rechtbank verwierp echter het verzoek tot onruiming. Bulgarije heeft inmiddels zijn ambassadeur uit Cairo teruggeroepen en heeft de Egyptische ambassadeur bene vens het ambassadepersoneel aangezegd binnen drie dagen Bulgarije te verlaten. t groot vertoon van droefheid dragen deze Iraniërs i strijdmakker ten grave, die tijdens de onlusten in afgelopen weekeinde het leven heeft gelaten. LNSEN VOOR OVERLEVEN GIME KLEIN GEACHT IHERAN, WASHINGTON FP.AP) Ook gisteravond weer betoogd in Tehe- maar op veel kleinere laai dan op voorgaande onden. Vanaf de daken rd de kreet gehoord 'Allah groot', maar geschoten is bijna niet. De regering eft berichten uit het bui- tland tegengesproken dat regentschapsraad zou irden gevormd die de ta il van de sjah moet overne- De regentschapsraad de functies van de sjah jeten overnemen totdat de itatie tegen zijn persoon is afgenomen. Teheran wordt ook druk speculeerd over spoedige rvanging van het militaire binet van generaal Gholam za Azhari. Amerikaanse inlichtingen- insten schatten de overle- ïgskansen van de sjah van m in de huidige crisis in n land op niet meer dan ftig procent, zo bleek giste- i van betrouwbare zijde in ishington. Amerikaanse ministerie n buitenlandse zaken heeft leren de ongeveer 40.000 Amerikanen die nog in Iran zijn aangeraden zich tijdens de Mohammedaanse rouw- maand zo min mogelijk te vertonen. De Amerikanen moeten zomin mogelijk uit gaan en wanneer ze het doen foto- en filmtoestellen thuis laten. Amerikaanse vrouwen is aangeraden zich in het op enbaar zo kuis mogelijk te kleden. Onder veel Amerika nen is de laatste tijd een pa niek ontstaan, vergelijkbaar met die welke ontstond vlak yoor de val van de voormali ge Zuidvietnamese hoofdstad Saigon. De Franse regering heeft de in Parijs verblijvende Iraanse Islamitische leider Khomeiny op wie de duizenden demon stranten in Iran zich voortdu rend beroepen, opnieuw offi cieel gewaarschuwd geen oproepen tot een gewelddadi ge revolutie in Iran te doen zolang hij zich op Frans grondgebied bevindt Franse regeringsfunctionarissen' wei gerden te zeggen welke sanc ties de Franse regering denkt te nemen als Khomeiny zich niet aan de waarschuwing houdt (Van onze corres pondent Roger Simons) LONDEN - Ie mand tracht de nauwgezette belas tingambtenaar Kenneth Tucker het leven te ver bitteren. Tucker heeft ongetwijfeld vrienden, maar nog meer vijan den. De campagne die tegen hem ge voerd wordt, is meedogenloos en bikkelhard. Zijn kwelgeest kijkt zelfs niet op hon derden guldens. Hij plaatst valse advertenties in kranten en tijd schriften om Tuc ker's huis te ver kopen of voor hem een nieuwe secretaresse te zoeken. De arme belastin gambtenaar wordt tot in de late uurt jes opgebeld door belangstellenden. Tucker's telefoon rinkelt bijna door lopend; niet alleen op kantoor maar ook thuis. Daar krijgt hij zelfs be zoek van kandi daatkopers. „Snelle verkoop gewenst", stond er in de laatste ad vertentie. „Eige naar, vertrekt naar buitenland. Drie slaapkamers. Cen trale verwarming. Garage. Koopje voor 9.950 pond". Kenneth Tucker is helemaal niet van plan te verhuizen, ook al dreigt de campagne voor hem een ware nachtmerrie te worden. Hij kan er niet meer van slapen. Gelukkig willen zijn collega- belastingambtena ren hem helpen. Op het belasting kantoor in Londen worden geen tele foontjes meer aan hem doorgegeven. Alle kranten en tijdschriften heb ben het verzoek gekregen hun ad vertenties na te kijken. En in zijn woonplaats wor den de telefoontjes nu onderschept door de telefoon centrale, die eerst vraag naar de naam en het num mer van de opbe ller. De politie zegt dat zij niet kan hel pen. De dienst van de Britse belastin gen spreekt het voor de hand lig gende vermoeden uit, dat Tucker's kwelgeest een boze belastingbetaler is. BRUSSEL (ANP) - Niet de Nederlandse ex-minister van buitenlandse zaken, mr. Max van der Stoel, maar de vroegere Nederlandse eerste minister, Barend Biesheuvel, gaat een plaats bezetten in het „Comité van Wijzen" dat advies moet gaan uitbrengen over het goed functioneren van de Europese Gemeenschap, na de uitbrei ding van de EG met Grieken land, Portugal en Spanje. Dat is afgelopen nacht besloten in de Europese topconferentie in Brussel. Het „Comité van Wijzen" be staat uit een driemanschap. Naast mr. Biesheuvel hebben er zitting in: de Fransman Robert Marjolin, gewezen lid van de Europese Commissie en de Brit Edmund Dell, voormalig minis ter van handel van Engeland. Geruime tijd heeft mr. Max van der Stoel tijdens het topberaad in Brussel in de bijeenkomst van de ministers van buiten landse zaken de voorkeur geno ten. Toen het er, in de bijeen komst van de eerste ministers tenslotte op aankwam tot een werkelijke benoeming over te gaan, werd uiteindelijk de naam van mr. Biesheuvel genoemd. Een zwarte soldaat bewaakt hier een stembureau in Namibië, op de eerste dag van de door Zuid-Afrika gecontroleerde „verkiezingen". Swapo dreigt oorlog Namibië te verhevigen WINDHOEK (AFP/Rtr) - De Volksorganisatie van Zuidwest-Afrika (Swapo) heeft Zuid-Afrika gewaar- schuwd dat de bevrijding soorlog zal worden verhe vigd, nu dit land geweigerd heeft het onafhankelijk heidsplan van de Verenigde Naties te aanvaarden. Aan leiding hiertoe is de „enor me bedriegerij", waaraan Zuid-Afrika zich in Namibië schuldig maakt. afex De Swapo veroordeelde ook i' de aanhouding van ruim ÜM honderd Swapo-leden, onder wie plaatsvervangend leider Daniel Tjongarero, die zater dag werden aangehouden en zodanig mishandeld dat ve len van hen in een zieken huis moesten worden behan deld. De Swapo zegt dat de recente bomaanslagen niet door Swapo-leden zijn ge pleegd, maar door het Zuid- afrikaanse regime om een voorwendsel te hebben de Swapoleiders aan te houden. Vierenzestig Swapoleden zijn gisteren weer vrijgelaten. Maar Tjongarero wordt met anderen nog vastgehouden. De Verenigde Staten hebben verklaard ingenomen te zijn met het besluit van Zuid-Af rika om in Namibië tijdelijk de baas te blijven, ongeacht de uitslag van de nu begon nen verkiezingen, en daar mee het onafhankelijkheid sproces te bevorderen. De Namibische raad van kerken heeft verklaard dat politie en leger Namibiërs tot stem men dwingt door ze bang te maken en in somige geval len te mishandelen. (Van onze correspondent Ami van Vree) BONN De onderhandelingsdelegaties bij het conflict in de staalindustrie van het Roergebied zijn gisteravond na enkele uren praten weer onverrichter zaken uit elkaar gegaan. Beide standpunten zijn onveranderd hard gebleven; de stemming was uiterst koel. De werkgevers hebben nu voorgesteld een politiek bemiddelaar aan te wijzen om uit de impasse te komen. Dit voorstel is door de IG Metall in beraad gehou den. De vakbond I.G. Metal eist behalve een loonsver hoging van 5 pet vooral een geleidelijke invoering van de 35-urige werkweek, wat de ondernemers tot nu toe volstrekt van de hand hebben gewezen. Tegelijkertijd heeft de voorzitter van de IG Metall Loderer gisteren na een interne vakbondsbijeen komst verklaard dat ook buiten de staalsector de werknemers tot protestacties zullen worden opgeroepen om te protesteren tegen het feit dat de werkgevers het middel van de uitsluiting hanteren om de staking van de georganiseerde vakbondsleden te breken. Aan uitbreiding van deze acties wordt echter voorlopig nog niet geacht. Bij staking en uitsluiting zijn in totaal circa 80.000 mensen in 16 bedrijven betrokken. De laatste dagen is de roep om een politiek bemiddelaar steeds luider geworden. (Van onze correspondent Jonathan Steele) WASHINGTON Op klaar lichte dag rijdt een leger truck recht op een van de eigen barricades in. „Vlug naar binnen", zegt een kel ner tegen twee klanten, die op een terrasje zitten toe te kijken hoe de soldaten schaapachtig lachend uit de wagen kruipen, „Misschien gaan ze schieten, die lui zijn gek". Een regeringswoordvoerder vraagt in de overvolle zaal in het presiden tiële paleis aan de journalist of hij ook dollars te koop heeft. Op het vliegveld vliegen de corresponden ten af en aan. Hun bagage wordt niet gecontroleerd, hun aantekenin gen worden niet nagelezen, en een visum is ook al niet meer nodig. De belangrijkste krant van de oppositie wordt niet gecensureerd, en noemt de president dan ook steevast „de dictator". In een buitenlandse am bassade hebben meer dan 100 men sen asiel gevraagd, maar buiten staat niet één wacht om verdere vluchtelingen tegen te houden. Nicaragua leeft onder een vreem- soortige dictatuur. Het is minder een politiestaat dan een corrupte, onvoorspelbare parodie op de de mocratie. De terreur slaat hier niet systematisch maar willekeurig toe, doch daarom niet minder efficiënt. De dood kan plotseling komen, 's morgens op straat, zoals voor Pe dro Joaquin Chamorro, de hoofdre dacteur van de oppositiekrant die op weg naar kantoor werd ver moord. Hele stadscentra kunnen in één klap een slagveld worden, zoals in september, toen de Nicaraguaan se luchtmacht de steden met raket en machinegeweervuur bestookte om de tieners van de barricaden te jagen. Nicaraguaanse jongeren die zich 's avonds op straat vertonen, riske ren arrestatie, marteling en het exe cutie-peloton. „Vanaf september zijn er elke dag vijf tien mensen ver moord", zegt José Esteban Gonza lez, directeur van de Nicaraguaanse commissie voor de mensenrechten. „Gezinnen vinden het stoffelijk overschot van geliefden liggend langs een stille weg, of in het lij kenhuis. Ze krijgen nooit uitleg". De commissie schrijft op het ogen blik brieven naar alle lidstaten van de VN, waarin deze gevraagd wor den president Somoza te beschuldi gen van volkerenmoord, volgens de bepalingen van de Conventie van Genève van 1948. „Het wordt de eerste keer dat een president be schuldigd wordt van volkeren moord", zegt een commissielid. Hij wijst op het rapport van de Inter- Amerikaanse commissie voor de mensenrechten, waarin de Nationale Garde van Somoza beschuldigd wordt van veelvuldige moord op burgers tijdens de oorlog. Al veertig dagen Een klop op de deur van de Vene- zuelaanse ambassade in Managua en een langharige jongeman doet met een wantrouwige blik open. Binnen zitten een paar jongeman nen op de grond te kaarten. Hand doeken hangen over een palmboom te drogen. Twee complete gezinnen liggen op een paar matrassen langs de muur. Andere verveelde, uit drukkingloze gezichten staren de bezoeker aan vanuit de zijkamers. Velen zitten hier al 40 dagen en nachten. Meer dan 100 vluchtelin gen, waaronder 20 kleine kinderen, hebben zich bij de ambassade aan gemeld. Ze wachten op een uitreis visum of de val van Somoza. De president weigert echter de vluchtelingen te laten gaan, omdat hij vindt dat Venezuela tegen hem te fel van leer is getrokken. De vluchtelingen praten liever niet over zichzelf, laat staan dat ze hun naam willen onthullen. Wat ze wel kwijt willen, is dat ze uit alle delen van het land komen. Een jongeman stapt naar voren. Hij is geheel in het zwart gekleed. Een baret met een rode ster prijkt onder de epau let van zijn shirt. Hij lijkt op een jonge Che Guevara. Het bezoekuur is om. Bij de Mexicaanse ambassade heb ben 150 mensen asiel gevraagd. On der hen bevinden zich 7 leden van de „Groep van Twaalf', de bekend ste sympathisanten van de Sandi- nistische guerrilla's. Een van hen is een katholieke priester, een ander is dichter. Zij hadden zich enige tijd aangesloten bij het brede Op positiefront, maar een maand gele den stapten zij op, omdat ze von den dat onderhandelen geen zin had, en omdat ze bang waren voor arrestatie Terwijl de angst en het geweld om hen heen woedt, heeft een groep van 108 blanke Amerikaanse jonge mannen zich teruggetrokken in het Inter-Continental Hotel in Managua. Het zijn volgelingen van de Maha- rashi Mahesh Yogi, en zij hopen door transcendentale meditatie let terlijk liefde te kunnen verspreiden. Religieuze sekten zijn na de gebeur tenissen in Guyana in opspraak ge komen, maar deze mensen lijken sereen en vrolijk. Alles wordt be taald door de Yogi, en de jonge mannen komen hun hotel niet uit In een achterkamer, waarvan de vloer helemaal bedekt is met ma trassen, mediteren ze vele uren per dag. Ze beweren dat ze met de be nen gekruist kunnen zweven, maar geen enkele buitenstaander heeft ze dat ooit zien doen. Ze weigeren voor journalisten op te treden. Ze noemen zichzelf „uitvoerende gouverneurs van de wereldregering van de Tijd der Verlichting", en ze beweren dat hun meditatie golven uitzendt, waardoor de maatschappij om hen heen meer ordelijk en vreedzaam wordt Ook dat heeft geen enkele buitenstaander ooit ge zien. V oedseluitdeling Op een heuvel in Esteli, een tabak- stad 150 kilometer ten noorden van Managua, houdt een vrachtwagen van het Rode Kruis halt bij een rij houten huisjes. Vrijwilligers maken de achterklep open en delen zakken voedsel uit. Sedert september, toen de stad vijf dagen lang bestookt werd door de Nationale Garde, komt het Rode Kruis hier eenmaal per week langs. Elk gezin dat kan aantonen daar behoefte aan te heb ben, krijgt een hoeveelheid rijst, zout, suiker, bonen, olie en poeder- melk. „Vijftien duizend mensen werden bij de aanval van de Natio nale Garde gedood", vertelt José Francisco Rodriguez, de plaatselijke commandant van het Rode Kruis. Destijds woonden er 43.000 mensen in Esteli. Nu zijn er dat nog maar 8000. De rest is gevlucht, bang voor een tweede aanval. Bijna elke win kel, bijna elk huis is geblindeerd. Fabrieken en werkplaatsen zijn ge sloten. De werkloosheid heeft de honger en ellende alleen maar erger gemaakt Een vrouw van middelbare leeftijd vertelt dat ze van het centrum van de stad verhuisd is naar de nabij gelegen heuvels, zodat ze bij haar zuster kan zijn. Daar is het minder eenzaam. Ze heeft haar kinderen naar hun grootmoeder gestuurd, die een klein stukje land aan de andere kant van de bergen heeft Een huis verderop is met planken dichtgespijkerd. De bewoner van het huis, José Francisco Rugama, werd ongeveer drie weken geleden door de Nationale Garde meegeno men. Zes dagen later werd zijn ver minkte lichaam in de heuvels ge vonden door zijn familie. Hij was midden-dertig, en werkzaam in de wegenbouw. Hij was geen politiek activist en er was geen enkele re den waarom de Nationale Garde hem moest uitkiezen. Twee andere mannen uit het dorp hebben sedert september op dezelf de wijze de dood gevonden. Een jongeman vertelt dat hij zich zou verstoppen zodra de Nationale Gar de eraan kwam. Vrienden van hem zijn met de Sandinisten meegegaan. De opstand van september, toen zij de stad een paar dagen in handen hielden, was spontaan. De Sandinis ten, vertelt hij, waren geen commu nisten, maar mensen die hij zelf kende. Een oudere vrouw was het met hem eens. Veel priesters steu nen de Sandinistische beweging, vertelt ze. Het Rode Kruis heeft de laatste zak voedsel voor deze week weggege ven. De commandant sluit de vrachtwagen en maakt zich klaar voor de reis terug naar Managua. Al het eten wordt in Managua ge kocht, maar het geld komt van het Internationale Rode Kruis. „De Ni caraguaanse regering heeft geen cent", verklaart, op een toon waar uit blijkt dat hij geen verbazing verwacht Copyright The Guardian

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 7