voorkomt
vernielingen aan
glas-in-lood ramen
met nieuw systeem
Kazan terug in asiel
Rolstoelaccommodatie
voor taxibedrijf
Ben van Werkhoven
...pu/b/y
STAD/REGIO
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 2 DECEMBER 1978 PAGINA 5
N
Eerg'steren is in het vesting
stadje Naarden met plechtig
vertoon door prinses Bea
trix, de Grote of Sint Vitus-
kerk officieel voor de zo
veelste keer "opgeleverd".
Het prachtige kerkgebouw,
met een uitzonderlijke
gewelfbeschildering, heeft
een verjonging ondergaan
die enkele tientallen miljoe
nen guldens en ruim twaalf
jaar aan tijd heeft gekost.
Het resultaat is daarom al
formidabel te noemen, één
van de bekendste Neder
landse kerken waardig. Bij
de genodigden, een spraak
makend publiek dat bij
dergelijke gelegenheden
onontbeerlijk schijnt te zijn,
was ook George Nicolaas
Jilleba, Leids specialist in
glas-in-loodramen en ver
vaardiger daarvan. George
Nicolaas, begiftigd met een
haardos die net zo vol, wit
en glanzend is als de zettin
gen op de hoofden van
professor Schillebeekx en
Leopold Verhagen, George
Jilleba zat er niet op z'n
gemak. Hij houdt niet van
die toestanden en loopt
liever attent door de wer
kruimte van zijn atelier aan
de Oude Rijn.
Maar het was wel op z'n
plaats, dat de Jilleba's (ook
junior George Nicolaas had
zich vrijgemaakt voor de
vertoning) erbij waren. De
firma Jilleba en Zoon had
immers tien jaar werk aan
de kerk erop zitten. Dat
ging niet in een vloek en
een zucht. Meer dan zeshon
derd vierkante meter ramen
moest worden vernieuwd.
Waarlijk een restauratie op
hoog niveau. Al die arbeid
werd afgerond met een
opdracht van de kerkvoog
dij aan Jilleba om een
gebrandschilderd raam te
maken, voorstellende het
kerkzegel van de Naardense
Vitus:l Christus, zijn kudde
verdedigend tegen de aanval
van een woeste wolf. Met
als opschrift: "Ego sum
pastor bonus" - ik ben de
goede herder. Dat was het
eeuwenoude "sigillum
ecclesiae", dat de beheer
ders van deze Grote Kerk
weer graag concreet in
glas-en-lood zagen afgebeeld.
„Een fijne opdracht", vindt
nog steeds George Jilleba,
„en een goed besluit van
een geslaagde restauratie.
Hier aan de Oude Rijn
vervaardigd, ja zeker. Het
raam is tweeëneenhalve
meter breed en vijfeneenhal-
ve meter hoog. Voor het
schilderen ervan (wat we
hier zelf ook kunnen doen)
had ik de kunstschilder
Gerard de Wit uit Oegst-
geest gekozen. Gerrit deed
het graag. Het was een
uitdaging voor hem, want
George Nicolaas Jilleba de oudere bij z'n „Goede Herder"-raam van Naarden.
t Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel-
len^rvie* u graagjr^deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn gedulüi-
ge'telefoon is 071-122244; u,kunt dan naar
toestel 18 vragen..
door Ton Pieters
mm
hij wilde al langer ook eens
iets in glas gaan doen. Hij
maakte een voorontwerp,
dat later gewijzigd moest
worden en aangepast aan de
techniek. Want in glas en
lood iets uitvoeren, daar
komen heel andere dingen
bij kijken dan wanneer je
op doek schildert. Ik heb 'm
gezegd; Gerrit, hier ligt je
kans; ik zal je introduceren
bij Monumentenzorg, wie
weet wat er nog eens uit de
bus komt rollen als er iets
voorhanden zou zijn. Wel, ik
dacht dat het best gelukt
was allemaal".
George Nicolaas Jilleba,
vaardig gesecondeerd en
aangevpld door George
junior, en werkend met een
klein team van gespeciali
seerde ambachtelingen
("jammer en eigenlijk
onbegrijpelijk, dat er voor
dit mooie en helemaal
opbloeiende bedrijf en deze
kunst zo weinig belangstel
ling bestaat om daar aan
deel te nemen") heeft in
veertig jaar tijd wel het één
en ander onder handen
gehad. In 135 kerken werd
het glas aangepakt en in
lood gezet. De meest bekwa
me glazeniers in den lande
(Geraedts, Asperslagh, om
er twee te noemen) verleen
den daarbij hun medewerk
ing. Een halve mensenleef
tijd kunst in glas, gevat in
lood, naar de onvergankelij
ke en schoonste voorbeelden
die aangebracht werden in
heiligdommen, zoals die van
Chartres, Canterbury,
Keulen, Neurenburg, in
Bourges, in Ulm, in Esslin-
gen of Straatsburg. Kunst
werken die je kunt vergelij
ken met edelstenen. Daar
moeten de Jilleba's van
geproefd hebben. In elk
geval werd er meesterschap
uit gepuurd en een handvas-
te vaardigheid die nu nog
wordt toegepast in "de"
kerkén van Zaltbommel,
Harmeien, Koudekerk, de
Goudse Gasthuiskapel en
ook bijvoorbeeld in de
Leidse Pieterskerk. Jilleba
senior: „alles bij elkaar voor
minstens zeven jaar werk".
Het opmerkelijke daarbij is,
dat de laatste jaren door de
Jilleba's gebruik wordt
gemaakt van een nieuw
systeem, dat vernielingen
door de lieve jeugd voor
komt. Met mij zullen velen
zich herinneren, dat een
paar jaar geleden de groene
ruitjes van de Pieterskerk
bij tientallen tegelijk met
stenen werden ingegooid.
Een koud barbarendom, dat
in andere landen nauwelijks
in deze vorm tot uitdruk
king komt. Jilleba herstelde
de schade, ter gelegenheid
van 400 jaar universiteit in
Leiden. Maar al gauw was
het weer mis. Maar bij de
aan de gang zijnde kerkres
tauratie wordt een dbeltref-
fend defensief wapen toege
past. Dat gebeurt inmiddels
ook bij andere te restaure
ren glas in lood-projecten
(zoals in Naarden is gereali
seerd). Voortaan worden
vernielingen voorkomen
door het glas mét een
kunststof in een loodverde-
ling te plaatsen.
De vernielers kunnen nu
wel naar iets anders gaan
omzien, want ze komen niet
meer aan de bak. Zoals
George junior me verzeker
de: "Je kunt er met een
hamer op slaan, maar je ziet
er geen barst van. Het zal
trouwens ook fiks schelen in
de stookkosten. Dat is al
helemaal berekend en
uitgedokterd; het kunststof-
materiaal is namelijk erg
isolerend. Maar het levert
ons wel dubbel werk, met
dit beveiligende systeem.
Krijg je een opdracht voor
driehonderd vierkante
meter, dan betekent het
voor ons zeshonderd vier
kante meter. De toekomst is
ermee gebaat, maar je
werkt je er wel voor uit de
naad". Toch wel erg fijn en
bijna ön-Nederlands: gave
glas-in-loodramen in openba
re gebouwen. Eén en and^r
wordt uiteraard stevig
doorberekend, maar aan een
stuk vandalisme is een halt
toegeroepen. Dankzij de
opdrachtgevers en glaswer
kers zoals de Jilleba's.
Trouwens, de Georges
Jilleba en verwante collega's
schijnen toch wel op rozen
te zitten, want glas in lood
is in opkomst. Zoals ooit de
koelkast, de open haard, het
tweede huis, de tweede auto,
de barbecue, de vaatwasma-
chine en elektrische tanden
borstel (maar dat laatste wel
iets minder, want zo'n
apparaat ziet toch niemand,
buiten de badkamer). Nu wil
ik glas in lood naast de
voordeur en in het zijven
ster niet onmiddellijk een
statussymbool noemen maar
het is toch wel weer een
vondst in deze maatschap
pij, die, volgens herhaalde
publikaties, de buikriem
moet aanhalen. Inmiddels
hebben de Jilleba's en
consorten er in de riem een
gaatje bijgeprikt, al zou je
het van die Georges niet
zeggen, want in beide klas
sen valt er geen embonpoint
te bespeuren.
Het is niet om van wakker te liggen, maar
het Voorhoutse taxibedrijf van Ben van
Werkhoven bestaat twaalfeneenhalf jaar,
Ben heeft een gezin, dat bijna dag en nacht
wakker ligt om service te kunnen verlenen.
Dat gaat met een grol, een goedaardige
vloek en een kwinkslag, maar er wordt toch
wel iets aanmerkelijks verricht in dat
Voorhoutse. Gistermorgen kreeg Ben het
officieel op de heupen. En arriveerde in
Voorhout, vanuit Lisse, waar de heer
Noordam een Frans merk auto's voert als
bloeiende dealer, een „taxi" met bestelbu
saccommodatie. Als alle banken erin zitten
kunnen er negen personen mee en als je de
banken eruit sloopt (in een handomdraai)
kunnen er drie rolstoelen in.
De komst van dat bestelbusje met speciale
accommodatie is een hoogtepunt in het
koperen taxibestaan van Van Werkhoven.
Volgens kenners is het een super-voertuig
(natuurlijk gespoten in de typische Van
Werkhoven-kleuren: crème met oranje
accenten), dat duidelijk afsteekt bij de twee
aangepaste busjes voor het vervoer van
gehandicapten die Ben van Werkhoven al
had. „Dit is wel een heel bijzondere," vond
ook dealer Noordam, „met die mogelijkheid
voor drie vergrendelde rolstoelen, voorzien
van veiligheidsriemen, zo safe als de
Nederlandse Bank. Je kunt ook combineren:
één bank eruit geeft plaats aan eén'rolstoel,
dan kunnen er altijd nog zeven mensen
mee."
Ben van Werkhoven, veel geziene en
gewaardeerde figuur in dit bollendorp en
daarbuiten, gooide er gistermorgen letterlijk
en figuurlijk een fles champagne tegenaan.
Het kon nog net lijden, want de aanschaf
van zo'n Dieselkar i vergt toch wel een
investering van veertig rode ruggetjes, zoals
men dat soms gemeenzaam en wat
nonchalant pleegt uit te drukken. En dat is
niet niks, zeker niet voor een vrij gevoelig
bedrijf als een taxi- en vervoersonderne
ming. Het nieuwe busje is overigens wel een
positieve factor in het gelukkig groeiende
pakket van voorzieningen die de lichamelijk
gehandicapte en invalide medemens
geboden kan worden. „En daarom zeg ik
geen woord te veel als ik je vertel, dat ik
met dit busje erg blij ben; je kunt meteen
veel meer doen," aldus een feestelijk
gestemde Ben van Werkhoven, thans op weg
naar het zilver dat eens zijn wagenpark
moet gaan sieren.
Het nieuwe busje van Van Werkhoven.
Onstuimige Kazan.
Voor het eerst in lange tijd
verschijnt er 'in deze rubriek
weer eens een Duitse herder. En
Kazan mag beslist niet de lelijk
ste in zijn soort genoemd wor
den. In tegendeel. Hij komt
waarschijnlijk uit een gerenom
meerd nest. Dat dit niet meer
te bewijzen valt, ligt aan Kaza
n's vroegere baas. Bij het buiten
de deur zetten van zijn hond
verzuimde hij namelijk het dier
zijn papieren mee te geven.
Waarschijnlijker is echter dat
Kazan uit eigen vrije wil de
kuierlatten heeft genomen,
want dat past meer bij zijn
karakter.
Kazan werd op 29 september
door de politie van de straat
opgepikt en bij het asiel afgele
verd. Hij kan onmogelijk Tang
hebben rondgezworven want hij
zag er nog gezond uit. Dit feit
hielp tevens mee aan de snelle
plaatsing van Kazan bij een
nieuwe baas. Op 11 oktober
vertrok Kazan samen met zijn
kersverse baas naar zijn nieuwe
omgeving. Een maand later
maakten beiden de tocht in
omgekeerde richting en in een
aanmerkelijk minder goed hu-
méur.
In één maand had Kazan kans
gezien zijn baas tot wanhoop te
drijven. Volgens de baas was
Kazan agressief tegen alles en
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek „Hond
zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond beschreven die
in het asiel verblijft om daar een zekere dood tegemoet te
gaan... tenzij het dier een goed tehuis vindt. De in de rubrick
beschreven honden zijn alle door hondenbezitters naar het asiel
gebracht. Om uiteenlopende redenen, vaak begrijpelijk, maar
soms ook volslagen onzinnig. De in „hond zoekt huis" beschre
ven dieren zijn alle goed gezond, hebben een wormkuur
ondergaan en zijn volledig ingeënt. Tegen betaling van ca. 60
gulden ten bate van zwerfdieren zijn ze af te halen. Adres:
Nieuw Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden. Tel.: 131670.
Geopend di. t/m vr. 10.00-12.00 en 14.00-17.00 uur. Zaterdag van
10.00-12.00 en 14.00-16.00uur. Zondag en maandag gesloten.
iedereen en was hij in huis niet
rustig te krijgen. Zijn vrouw
kon de hond al helemaal niet
aan, hetgeen tot gevolg had dat
Kazan de hele dag binnen moest
blijven óm op zijn baas te wach
ten. Alleen hij was nog in staat
tijdens de wandeling met Kazan
op de been te blijven. Door het
tekort aan lichaamsbeweging
werd Kazan nog onrustiger en
nog ongehoorzamer. Kortom, er
viel niets met hem te beginnen.
Wie nu denkt dat dit aan de
hond ligt, heeft het mis. Want
wat was het geval? Will Tiele,
de beheerder van het asiel, had
Kazan goed onder appèl gekre
gen in de tijd dat de hond in
het asiel verbleef. Toen de hond
door de nieuwe eigenaar weer
werd teruggebracht, was daar
niets meer van te bespeuren.
Onmiddelijk toegegeven dat
Kazan niet één van de gemakke
lijkste honden is. Maar dit is
wel de kern van het verhaal.
Het vereist heel wat ervaring
en geduld om een wildebras
zoals Kazan onder controle te
krijgen en te houden; De meeste
menseh schrikken ervoor terug
om de hond hard aan te pakken
als dat nodig is, en verliezen
daardoor overwicht op het dier.
En dan gaat het van kwaad tot
erger, en voor men het weet
woont men bij de hond in.
Verder is ook belangrijk dat
Kazan voldoende bewegings
ruimte krijgt. Als hij zich vol
doende uit kan leven, is hij
vanzelf al een stuk beter han
teerbaar. Nu Kazan weer onder
de hoede van Will Tiele is, ge
draagt de hond zich een stuk
beter. Kazan blijft natuurlijk
onstuimig en speels, maar dat
brengt zijn leeftijd, twee jaar,
ook wel met zich mee. Het valt
af te raden om Kazan in de
buurt van kleine kinderen te
plaatsen. De hond is beresterk
en bij het spelen lopen de kine
ren een gerede kans gehavend
uit de strijd te komen. Al ge
beurt dit dan ook per ongeluk,
het resultaat blijft hetzelfde.
Het uiterlijk van Kazan is klas
siek te noemen. De kleur van
de vacht is zwart-bruin. Kazan
heeft een prachtige lange staart
die hij mooi laag draagt
Brenda, de hond van vorige
week heeft jammer genoeg nog
geen nieuw thuis gevonden.
Toch is de mogelijkheid aanwe
zig dat zij een nieuwe baas in
Noorwijkerhout krijgt, maar
door omstandigheden moest dit
nog een tijdje worden uitge
steld. Intussen is iedereen harte
lijk welkom om Brenda te ont
moeten en eventueel mee te
nemen.
BART SPIJKER
Er zijn mensen die niets
kunnen doen zonder een
brok in hun keel. Af
scheid nemen van iets
of iemand voor lange of
korte tijd Is bi] uitstek
het moment om vol te
schieten. Snotterend
worden geliefdes naar
de bushalte gebracht en
regenjassen met de
voddenman meegege
ven. Met dit soort ge
dachten in m'n hoofd,
schrijf ik de laatste
„quick, quick, slow".
„Scheiden doet lijden"
als laatste en meest in
het oog schietende
dooddoener in deze
rubriek.
Immers, de journalistie
ke aasgieren zitten al
klaar om zich te werpen
op de restanten van
mijn „column". Kijk Ton
Pieters van „Langs
Omwegen" (links) maar
eens grijnzen bij het
vooruitzicht voortaan
weer het rijk alleen te
hebben. Twaalf weken
geleden moest hij zijn
negotie mopperend
indammen voor een
dansrubriek. Straks kan
hij het resultaat van zijn
regionale zwerftochten
weer breeduit etaleren.
En ook de honden van
Bart Spijker schijnen om
ruimte verlegen te zitten.
De meesten verdwijnen
in het asiel, na een
leven vol beperkingen.
In de poging om ze
weer aan de man te
brengen, gun ik ze
graag de vereiste ruim
te. Een laatste en door
slaggevende reden voor
het beëindigen van
„quick" is het feit dat
mijn dansles erop zit.
In tijdsbestek van twaalf
wekelijkse rubrieken,
heb ik geprobeerd iets
zinnigs te zeggen over
dansen en de daarbij
behorende instructies.
Behoorlijk sceptisch
begonnen, overigens. Al
gauw werd het mij dui
delijk, dat ik in die
twaalf lessen van ander
half uur zou kunnen
leren dansen. Niet ge
noeg om te figureren in
een film over Pruisische
vorstenhuizen. Maar net
genoeg om op een
feestje een Engelse
wals, foxtrot of cha-cha-
cha te durven proberen.
Voor een boerenbruiloft
werd de Bemard-waJs
geleerd. Uitstekend om
te dansen op hoempa-
muziek of een Oosten
rijks Houthakkersfeest.
Het sjieke feest is voor
ons niet weggelegd. Dit,
omdat ik mij bi] de
oude, Weense wals al
moet vastgrijpen aan
een nabijgelegen dan
spaar. Dat dit problemen
geeft, behoeft geen
uitleg.
Treuren om de Weense
wals kan ik niet, want ik
heb een zwakke maag.
In de loop der weken
heb ik voor u uitgezocht,
hoe je In een dans
school terecht komt, hoe
de lessen gegeven en
welke opmerkelijke
eigenschappen er bij
een dansleraar te ont
dekken zijn. Later heb ik
mijn medeleerlingen
uitvoerig beschimpt en
is de mening van weten
schappers uit de twinti
ger jaren uit het stof
opgediept
Dan heb ik ook nog een
aflevering gewijd aan de
griep van Thea, die mij
hierdoor één week niet
naar dansles kon verge
zellen. Verder heeft ze
de verplichte oefeningen
trouw meegedaan. Als Ik
het In „quick" te bont
maakte, dreigde ze wel
eens niet meer mee te
gaan naar dansles. Om
vervolgens weer over
stag te gaan voor aller
lei onzinnige argumen
ten. Rest mij nog de
Juffrouw van de admini
stratie/eerste hulp te
bedanken, omdat ze zich
alle rubrieksweken zon
der commentaar „Juf
frouw Tnius" heeft laten
noemen. Genoeg ge
speeld, nu weer aan het
werk.
Ed Olivier
