Ontvolking grote steden
van invloed op handel in
boomkwekerijproduk ten
Opmerkelijk grote vermogens
groei bij jonge glastuinders
R^IEIMTE FRPIT
JEMEN BèLLEIM
CCWS-BLOEMENHANDEL BUJFT STANDVASTIG
EIND NOVEMBER: NIEUWE PAPRIKATEELT
Home-dresses:
mooi makkelijk
WROOM^DREESMANN
LAND EN TUINBOUW
LEIDSE COURANT
MAANDAG 20 NOVEMBER 1978
DEN HAAG —In tijd van drie jaar
heeft zich een opmerkelijke vermogens-
gToei voorgedaan bij de bedrijven van
jonge ondernemers in de glastuinbouw.
Het balanstotaal nam toe van 272.500
gulden gemiddeld per bedrijf per 1 ja
nuari 1973 tot 431.000 gulden eind 1975.
Dit blijkt uit een vervolgonderzoek, dat
het Landbouw Economisch Instituut in
Den Haag heeft verricht op een eerder
gehouden onderzoek naar de financiële
situatie van jonge ondernemers in deze
bedrijfstak op het moment, dat zij een
glasbedrijf hadden overgenomen (in
1972/73). De totale investeringsactiviteit,
vooral van kleinere bedrijven, was bij
zonder groot en overtrof zelfs het ge
middelde van de hele bedrijfstak. De
nieuwbouw van glasopstanden betrof in
hoofdzaak vervanging van oudere op
standen. De grote dynamiek in de be
drijfsstructuur geeft duidelijk aan, dat
de fincieringsproblematiek zich niet uit
sluitend beperkt tot de fase van de be
drijfsovername.
Eigen vermogen
Het eigen vermogen steeg met 97.000
gulden tot gemiddeld 211.300 gulden per
bedrijf, hetgeen in hoofdzaak het ge
volg was van de berekende herwaarde
ring van duurzame produktiemiddelen
en woning en in mindere mate door be
sparing. Van zeventig procent van de
ondernemers was de besparing positief.
Verder is in de gestegen vermogensbe
hoefte voorzien door uitbreiding van
het vreemde vermogen. Doordat de toe
name van het eigen vermogen groter
was dan van het vreemd vermogen,
steeg de verhouding van eigen tot to
taal vermogen van 42 naar 49 procent
per bedrijf. Binnen het vreemde vermo
gen op lange termijn heeft een sterke
verschuiving plaatsgevonden van fi
nanciering door familie naar die door
de Rabobank. De betekenis van de fa
milielening is, behalve door de normale
periodieke aflossingen, vooral sterk ver
minderd door omzetting in bankfinan
ciering.
Garantstelling
Bijna een kwart van de bedrijven had
voor kredietverkrijging garantstelling
van het Borgstellingsfonds nodig. Dit
betrof vooral bedrijven met een zwakke
financieringssituatie. Zonder deze facili
teit zou de bedrijfsstructurele ontwikke
ling voor veel van deze financieel zwak
ke bedrijven moeilijker zijn geweest.
Bijna alle bedrijven konden de finan
cieringsverplichtingen aflossing en
rente - nakomen. De helft van de be
drijven kon de aflossingen zelfs geheel
uit de besparingen financieren. In de
eerste jaren na de start kon in het al
gemeen een redelijke liquiditeitspositie
werden bereikt of gehandhaafd.
Het feit, dat slechts weinigen in liquidi
teitsmoeilijkheden raakten, is mede te
danken aan de relatief grote inzet van
eigen arbeid (inclusief echtgenote) en de
relatief lage gezinsbestedingen. In de
volgende fasen van de gezinscyclus zal
het besparingsniveau in steeds geringe
re mate de postieve invloed van deze
factoren ondervinden, aldus het LEI.
De nadruk zal zo nog meer komen te
liggen op de gezonde rentabiliteitsont-
wikkeling om de continuïteit van de be
drijven te verzekeren.
De import van buitenlandse bloemen en
dan uiteraard vooral uit Israël, begint bij
de CCWS aan te trekken. Tot voor kort
lag het aanbod soms aanzienlijk beneden
dat van die in het vorig jaar, maar de
afgelopen week was er weinig verschil meer
te zien. De statice uit Israël oefent invloed
uit op beperkter aanbod van irissen waar
van de gemiddelde prijs als gevolg daarvan
ook iets hoger lag.
Overigens spelen de chrysanten wel de
belangrijkste rol in de bloemenhandel.
Tot voorgaande week overheersten de jaar-
rond die van normaalcultuur doch afgelo
pen week wijzigde die toestand zich en,
werden de verschillen kleiner. Van de jaar-
rondtros was de aanvoer met ruim 3 1/2
miljoen ongeveer een miljoen hoger dan
vorig jaar met een toch wel wat lager
gemiddelde prijs. De totale omzet aan de
CCWS bedroeg afgelopen week 9.743.-
523.03 hetgeen iets Jager is dan vorig jaar
bij toch hoger aanbod.
De aanvoer van snijbloemen beliep
21.484.635, bos of stuks met opbrengst van
8.536.776.08 tegen een aanvoer in dezelfde
week van het vorig jaar 22.913.334 bos of
stuks voor 8.591.045.26.
Naast de diverse chrysantensoorten was .er
ook een flinke aanvoer van Amerikaanse
en trosanjers, ruim twee miljoen met iets
hoger gemiddelde prijs.
In de situatie van snij groen komt weinig
of geen verandering. Poinsettia, de kerst-
bloem bij uitnemendheid, neemt bij de
potplanten een belangrijke plaats in. De
prijs is nog redelijk al kan worden verwacht
dat die wel omlaag zal gaan.
Gemiddelde prijzen met tussen haakjes die
van dezelfde week in het vorig jaar zijn:
Amerikaanse anjers 28 (31), trosanjers 40
(32), anthurium 1.13 (1,34), snijgroen 14 (14),
jaarrond troschrysanten 30 (35), idem geplo
zen 63 (62), normaaltros 1.29 (1.00), geplozen
normaal 52 (53), freesia 24 (19), gerbera 62
(48), irissen 30 (27), leliekelken 64 (63),
lelietak 53 (36), grote cymbidium 1.10 (95),
idem klein 27 (30), grote rozen 50 (47), idem
klein 34 (30), belinda 33 (29), red garnette
24(22).
Wat betreft de potplanten, vooral de
bloeiende soorten ontvangen goede belang
stelling en de prijzen houden zich stevig.
De aanvoer van kleine cymbidia lag boven
die van vorig jaar om deze tijd. In de
potplanten had het bemiddelingsbureau een
ruimer handel dan voorgaande week.
Voor deze week wordt een stabiele aanvoer
verwacht zowel van snijbloemen als pot
planten
MARKTONDERZOEK SIERGEWASSEN:
EXPORTEURS OP
PARIJSE LEVENS
MIDDELENBEURS
Meer Franse sla
Het aanbod van Franse sla is duidelijk
groeiende, desondanks kwamen er de afge
lopen week goede prijzen tot stand. De
gemiddelde prijs lag weer hoger als de week
ervoor en bedroeg 44 cent per krop. Voor
de zware sla liep de prijs zelfs op naar
62 cent per krop. Door het groeiende aanbod
van de concurrenten en het groeiende bin
nenlandse aanbod zal er een wat moeilijker
marktsituatie kunnen ontstaan. Als de
vraag zich weet te handhaven dan zullen
de prijzen weinig veranderen, er komt wel
duidelijk meer druk op de prijzen.
Tomaten duurder
Radijs goed betaald
Spruitengolf
Boskoop De ontvolking van
de grote steden heeft een dui
delijke invloed op de handel
in boomkwekerijprodukten. In
de drie grote steden van ons
land wordt voor genoemde
produkten weinig geld uitge
geven. Uiteraard is het tuinbe-
zit buiten de steden veel groter
en als gevolg daarvan zijn er
ruimer bestedingen. Met een
en ander hangt ook samen het
gebied waarin gezinnen wo
nen. Waar bijvoorbeeld in de
grote steden gedurende het af
gelopen jaar gemiddeld 5,25
werd besteed, bedraagt dat in
overig westelijk deel van ons
land 12,40, in het oosten
13,10 en zuiden 13,70. Hoe
wel het aantal huishoudingen
in ons land toeneemt, loopt het
aantal boomkwekerijproduk
ten kopende huishoudingen te
rug.
Dit blijkt uit een onderzoek dat
is ingesteld door de afdeling
Marktonderzoek van het Pro-
duktschap voor Siergewassen
(P.V.) Het panelonderzoek
vond plaats bij 4.000 gezinnen
die representatief geacht kun
nen worden voor alle huishou
dingen in Nederland. Het on
derzoek spitste zich toe op de
vervangingsvraag, zodat de
aanleg van nieuwe tuinen niet
in het rapport is opgenomen.
Aan de orde kwamen meerjari
ge vaste planten, heide, conife
ren, rozestruiken, heesters en
bomen. Nederland telde in 1977
totaal 4,4 miljoen gezinshuis-
De Nederlandse boomkwekerijprodukten staan ook in
Zweden in hoog aanzien. Op een internationale ten
toonstelling in Malmö bezocht ook de koning van
Zweden de Nederlandse stand.Hem werd bij die ge
legenheid een parkberplanting met Azalea's aangebo
den. Op de foto biedt de heer H.R. Bannier, direc
teur van Plant Propaganda Holland de koning
symbolisch het geschenk aan.
houdingen waarvan 26 procent,
dus 1,1 miljoen genoemde
boomkwekerij produkten
kocht.
Teruggang
Er is een teruggang op dat
gebied te constateren. In 1976
werd in totaal door 1.200.000
huishoudingen gekocht tegen
1.150.000 in het afgelopen jaar,
een vermindering met 4 pro
cent ondanks de toename van
het aantal huishoudingen.
Vooral in het najaar van 1977
werden minder kopers geno
teerd mede omdat de weersge
steldheid in die periode het
werken in de tuin niet erg
aantrekkelijk maakte.
In 1976 werden in totaal
16.453.000 boomkwekerijpro
dukten gekocht en afgelopen
jaar 15.294.000 hetgeen bete
kent een vermindering met 7
procent. Van genoemd aantal
werd 58 procent in het voorjaar
en 42 procent in het najaar
gekocht. De bestedingen na
men in geld af van 51,6 miljoen
gulden in 1976 tot 49,9 miljoen
afgelopen jaar. Het blijkt dat
de kopers en koopsters erg
gevoelig zijn voor prijzen.
Doordat bijvoorbeeld roze
struiken 60 procent in prijs
stegen, werd 50 procent minder
gekocht en met 14 procent
prijsstijging van heesters 22
procent minder. Het meeste
geld wordt besteed voor hees
ters, coniferen en meerjarige
vaste planten. Van laatstge
noemde gemiddeld 1,66 per
gezin. Coniferen zijn met 6,42
het duurste produkt. Drie
kwart van de huishoudingen
beschikt over een tuin en van
elke drie huishoudingen met
een tuin koopt er één boom
kwekerijprodukten. De wel
standsklasse is van grote in
vloed op het aankoopgedrag.
Er zijn meer, kopers onder de
hoge inkomens dan in de lagere
klasse. Men koopt dan een gro
ter aantal en betaalt ook hogere
prijzen. De belangrijkste aan
koopplaats blijkt het tuincen
trum te zijn met 54 procent van
de totaalbestedingen. In 1976
was dat 45 procent. Bij de
kweker wordt 15 procent ge
kocht (19), tuinman 8 (10),
markt 8 (10), standplaats 7 (8),
verzendhuis 5 (4), supermark
ten 3 (4). Tussen haakjes cijfers
van 1976.
Op de tweejaarlijkse internatio
nale levensmiddelenvakbeurs
Sial, die vorige week in Parijs
werd gehouden, toonden de Ex-
porteursbond en Van Dijk Delft,
wat de Nederlandse exporteur
voor zijn Franse handelspartner
kan betekenen. In de stand van
de bond legde men vooral de
nadruk op het wereldbrede sor
timent. De exporteur van van
daag de dag houdt zich beslist
niet uitsluitend meer bezig met
de typische Hollandse produk
ten. Van Dijk Delft heeft, zoals
bekend een dochteronderneming
in Frankrijk. De bijzonder mooie
VDD-stand gaf, zoals de foto
aantoont, de veelzijdigheid van
het internationale concern bij
zonder goed weer.
Het paprikaseizoen begint weer. Dit lijkt
zo op het eerste gezicht een vreemde uit
spraak, omdat lang niet alle gewassen
opgeruimd zijn. Op veel bedrijven moet de
teelt nog afgesloten worden. Toch wordt
er op een aantal bedrijven alweer de laatste
hand gelegd aan de voorbereidingen voor
een nieuwe teelt, die eind november van
start zal gaan. Hieruit blijkt duidelijk dat
de jaargetijden een beperkte invloed heb
ben op het van start gaan van teelten.
Natuurlijk speelt de factor licht een enorm
belangrijke rol bij de ontwikkeling van de
gewassen, maar men laat er zich niet zonder
meer door tegenhouden.
Er mag ook wel eens gezegd worden, dat
hieruit blijkt dat veel tuinders een bewonde
renswaardig vertrouwen hebben in de toe
komst, want er wordt jaarlijks steeds meer
kapitaal en persoonlijke inzet verlangt.
Voor de bedrijven die thans nog oogsten
heeft de marktsituatie de afgelopen week
een gunstiger ontwikkeling doorgemaakt
als de week ervoor. Dit geldt in belangrijke
mate voor de groene sorteringen. Het nog
aangevoerde aanbod werd tegen een gemid
delde prijs van 4,05 per kilo verkocht.
Dit mag zonder meer een goede prijs
genoemd worden. Voor de rode sorteringen
was er eindelijk sprake van een verbetering
in de prijs, de gemiddelde prijs liep op naar
3,30 per kilo en benaderde hiermee de
prijs van vorig jaar. Er zal nog wel het
een en ander nodig zijn om het verschil
met de prijzen van vorig jaar goed te maken.
Gezien de aanvoer van rood nog wat kan
groeien ziet het er niet direkt naar uit dat
de prijzen veel gelegenheid zullen krijgen
om op te lopen. Voor de groene sorteringen
worden gelijkblijvende prijzen verwacht.
Voor de tomaten lag de gemiddelde prijs
op 1,92 per kilo hiermee bereikte de prijs
dezelfde hoogte als vorig seizoen. De aanwe
zigheid van de Spaanse tomaten op de
West-Duitse markt heeft gelukkig weinig
effect gehad op de prijsvorming in Neder
land. Uit de gegevens van vorig jaar blijkt
dat de Spaanse export zeer temperament
volle verschillen laat zien. Van de ene op
de andere week waren er verschillen van
2800 ton. Hieruit kan men afleiden dat de
marktsituatie van week tot week zeer sterk
kan gaan verschillen. Verwacht wordt dat
de prijzen voor de Hollandse tomaten wei
nig zullen veranderen, bij een sterke toena
me van de Spaanse export zal de prijs wat
dalen.
Ondanks dat de prijzen aan schommelingen
onderhevig zijn, komen er in vergelijking
m'et vorig seizoen goede prijzen tot stand.
Zeker als men weet dat er wekelijks 100.000
bos meer wordt aangevoerd. Vorige week
donderdag lag de gemiddelde prijs per
bosje op Veiling Westland Noord op 1,15.
Een belangrijke bijdrage tot deze betere
prijsvorming is geleverd door de goede
Westduitse vraag. Het mag als een verheu
gend feit gezien worden dat er ondanks
een sterke teeltuitbreiding een goede markt
voor dit toch „kleine" gewas is ontstaan.
Dit brengt onmiddellijk de nodige risico's
met zich mee, omdat er al gauw achter
de markt aangelopen' wordt. De aanvoer
zal duidelijk groter blijven als vorig jaar,
de gemiddelde prijs lijkt in gunstige zin
te kunnen handhaven, hoewel hij waar
schijnlijk wel wat zal dalen.
De aanvoer van spruiten is door het zachte
weer steeds groeiende. Ook het buitenland
se aanbod van spruiten doet hier aan mee.
De vraag naar spruiten blijft duidelijk
achter bij het aanbod, dit had tot gevolg
dat de prijzen verder daalden. Er werd
gemiddeld 50 cent per kilo betaald en dit
is beslist geen vetpot. Er wordt een nog
steeds groeiend aanbod van spruiten ver
wacht, hierdoor zullen de prijzen weinig
kans krijgen om op te lopen.
Overige gewassen
De prei-majkt was de afgelopen week in
ruime mate voorzien, de prijs wist zich
derhalve niet te handhaven en zakte terug
naar gemiddeld 58 cent per kilo. Waspeen
blijft goedkoop en zal gemiddeld niet veel
duurder zijn als 24 cent per kilo. Voor
andijvie werden er weer hogere prijzen
betaald, de gemiddelde prijs liep op naar
78 cent per kilo. Door het kleiner wordende
bloemkoolaanbod stegen de prijzen, voor
de .zessen" liep de prijs op naar 1,27
Vooral door het rustige herfstweer (ja, we
zitten beslist nog niet in de winter, dat wordt
pas 22 december) verloopt de bloementeelt
en handel tot dusver rustig.
Het is weer zover, dat met ingang van 5
december de CCWS gaat beginnen met de
gebruikelijke kerstveiling. Die begint des
morgens om negen uur op de tweede
tribune.
De kwekers (en echtgenoten) kunnen zich
dus gaan uitleven in het vervaardigen van
kerststukjes.
Aangevoerd worden artikelen zoals sparre-
groen, sierpepers, hulst, larixtakken, snij-
poinsettia's en dergelijken.
En verder kunnen leden vergezeld van
echtgenote weer een bezoek brengen aan
de CCWS teneinde de jongste vernieuwin
gen in ogenschouw te nemen.
Dat kan gebeuren op zaterdag 25 november
des morgens om 9 uur. Interessant is het!.
per stuk. Deze prijsstijging zal de komende
weken verder doorzetten omdat het aanbod
met het vorderen van het seizoen kleiner
gaat worden. De gemiddelde prijs bedroeg
5,40 per kilo. Het nu steeds kleiner wor
dende aanbod zal waarschijnlijk tegen goe
de prijzen verkocht worden, het is echter
nog de vraag of de totale resultaten bevi
gend zullen zijn. De nog aangevoerde sp
zie werd voor 2,35 per kilo verkocht,
ander bladgewas, namelijk postelein br
2,20 per kilo op. Een apart gewasje
raapstelen werd verkocht voor een gei
delde prijs van 37 cent per bosje.
Home-dress van
satijn/polyester
met rijk rand-
dessin. In zwart,
marine of bordeaux.
Maten S,
M, Len
XL
Home-dress met velours
bovenstuk en een poly
ester/katoenen gewat
teerde rok en garnering.
Keuze uit 4 fijne kleuren.
Maten"
S.MenLi
Home-dress in nostal
gische nachthemd-stijl,
gemaakt van tricot. Met
verstelbare halslijn. Keuze
uit 3 leuke kleurstellingen
Maten
S.MenL
