BEELD SPRAAK Dominee in het nauw in „Gemeente vol problemen" TERUGBLIK Eenzaam avontuur op twee vierkante meter TELEVISIE DINSDAG RADIO VANAVOND RADIO DINSDAG RADIO/TELEVISIE LEIDSE COURANT/ MAANDAG 20 NOVEMBER 1978 pagii „Als zieke verbannen naar een ledikant, beleef je een eenzaam avontuur op twee vierkante meter". Met deze woorden ongeveer begint vana vond op KRO-tv Ned. I om 22.20 uur de ziekenhuisfilm, die de titel meekreeg van bijna een jongensboek: „Het eiland van Robinson". Opvallend zijn hierbij twee dingen: ten eerste dat bovenstaande woorden worden gesproken door een dokter bij wie veelal de houding wordt verondersteld, dat je maar wat blij mag zijn, dat je als patiënt bij hem in het ziekenhuis ligt. Ten tweede dat die Robinson van dat eiland niemand minder is dan prof. dr. John S. Robinson van de universiteit van Birmingham, een bekende Britse anaesthesist. In zijn medi sche en docerende werkzaamheden legt hij vooral interesse aan de dag voor de psy chische wederwaardigheden van de patiënt op de intensive care-afdeling, die geheel is aangewezen op medische apparatuur. Zijn bevindingen in deze materie kon hij aan den lijve ervaren, toen hij zelf zwaar ziek terecht kwam in de intensive care, op een bed ingebouwd in medische apparatuur en voor alle levensverrichtingen aangewezen op de electronica van pompjes, slangetjes, cijfertjes, wijzertjes en piep-piep-piep en tuut-tuut-tuut. Want zo werkt dat. door Ton Oliemuller Hersteld van zijn ziekte was het eerste wat die prof. Robinson deed het achter de schrijfmachine gaan zitten teneinde in de tijdschriften van zijn vakbroeders precies te vertellen wat hij als zieke had ervaren. Dokters praten met elkaar wel over de ge volgen voor de patiënt van de ligging aan medische apparatuur, maar de patiënt zelf wordt daarbij nooit gehoord. Zo'n artikel kwam o.m. terecht in een Duits medisch tijdschrijft. Daar werd het gelezen door Michaël Richartz te Berlijn, die in 1970 als arts afstudeerde, diverse geneeskundige stages en studies liep en tenslotte een fil mopleiding volgde aan de Amsterdamse Film- en TV-academie. Als eindexamen- werkstuk verkoos hij de ervaringen van prof. Robinson te verfilmen. Hij schreef Drie specialisten in een medische discussie verwikkeld boven het hoofd van de patiënt, die uit een roezemoes van woorden probeert te achterhalen hoe lang hij nog te leven heeft. een script aan de hand van de tijdschrif tartikelen en kreeg daarvoor de volle medewerking en toestemming van prof. Robinson. Aan de uiteindelijke film deden Sjoerd Jansen mee met de camera en Loek Groenendijk voor de produktie. Eve nals Michaël Richartz slaagden ook zij bei den cum laude op deze film, die door de KRO werd gezien en geprogrammeerd, om- dat-ie uitstekend past in de ziekenhuis reeks van de afgelopen jaren. Als kijker krijgt men deze film te zien vanuit de visie van de patiënt. Met hem lijdt men pijn, slaakt men verzuchtingen, vreest men voor zijn leven. En die dokters en zusters maar rond dat bed in de weer met apparaten en medische gesprekken. Prof. Robinson speelt ook de fouten van zijn vakbroeders in deze film uit. Op zeker moment wordt hij geacht in coma te lig gen. Een even verderop zwaar ziek liggen de patiënt verleidt de behandelende artsen tot een medische discussie, die wordt ge voerd vlak bij het bed van de zieke in coma, welke zieke vervolgens de bange vermoedens krijgt dat het over hem gaat. Dit niet bepaald geruststellende gevoel wordt hem onbewust ingegeven door art sen, die zich onvoldoende in zijn situatie hebben ingeleefd. Voor het maken van deze film kreeg men de volle medewerking in enkele Nederland se ziekenhuizen, waarvan zowel artsen als ander personeel bereid bleken in hun ei gen tijd mee te doen. Had men al deze mensen een honorarium moeten uitkeren, dan zou deze film te duur en daardoor on mogelijk geworden zijn. Betaling kregen alleen de twee beroepsacteurs in deze film, t.w. Jaap Hoogstra van de Nieuwe Kome die, die voor patiënt speelde, en diens vrouw Saskia, een rol van Georgette Rey- evsky. Een opmerkelijke film over een dokter die patiënt werd, vervaardigd door een arts die filmer werd, en die beiden in die situa tie zich zo eenzaam en gepijnigd hebben gevoeld als de gemiddelde ernstige patiënt, die is overgeleverd aan de verlatenheid van een ledikant. Crusoë moet zich op zijn eiland bepaald comfortabeler hebben be vonden, al was het maar omdat hij meer vrijheid van beweging kende. ALS TOON ERBIJ IN HET GRAS GAAT LIGGEN Toon Hermans staat niet alleen graag in het theater. Hij houdt er ook van in het gras te liggen. En net als de wolkjes hoog boven zijn hoofd drijven er gedachten aan en over, die hij in het verleden in zijn programma verwerkte, maar nu aan het papier van een bij Elsevier uitgegeven boek heeft toevertrouwd. „Liggen in het gras" heet het, maar blij kens de veelheid van bespiegelingen, ver sjes en grapjes ligt hij daar niet niks te doen. Hij schrijft een dergelijk boek dan wel aan de schrijftafel, in werkelijkheid ontstaat het aan de borst van moeder Na tuur. Hij zegt daarover: „Ik voel een soort verbondenheid met aarde, bomen, bloemen, regens en zonnen. Daar ben ik nooit van weggegroeid. Ook al heb ik in ettelijke we reldsteden theater gespeeld, ik herinner mij als de dag van gisteren, dat ik met een beroemde Amerikaanse impressario een theater op Broadway ging bekijken om vast te stellen waar we zouden optre den. Ik voel nog de huivering die over mijn ledematen liep, toen ik op het toneel stond van „The Golden Theatre" in het hart van New York. Geestelijk was ik er niet tegen opgewassen, hoewel ik het artis tiek zeker had gekund. Ik voelde mij te klein voor deze wereld, te kwetsbaar voor deze boksring. Het zat niet in de aard van het beestje". Deze eerlijke, simpele zelfkennis verklaart de mislukking van zijn Amerikaanse avon tuur. Kleinkunst heeft met meer te maken dan met een goed programma. Wat hij of zij brengt moet helemaal de man of de vrouw zelf zijn. Er moet in het theater staan wat er staat en niet iemand die iets bedacht heeft. Over het verschijnsel caba ret schrijft Toon dan, dat een cabaretier zich aan zijn bureau zet om humor te schrijven waarin hij zelf gelooft. Het lukt hem zelfs tot op zeker hoogte, maar toch is hij niet komisch van nature. Het komt niet van binnenuit. Zijn gevoel voor humor reikt niet veel verder dan het verschuiven van een aantal letters of lettergrepen. Hij heeft kijk op het woord, maar het grote klassieke komische en ontroerende in men sen en dingen ontgaat hem, want zijn bron is niet de mens maar de taal. Daar is wel iets grappigs mee te doen, maar de grote grap komt anders ter wereld. De grote grap is naief, is net iets minder hersen werk of misschien iets meer dan hersen werk, het is overheersend werk van het hart. Zij verbergt zich vaak in het onbe vangen doen. Toon weet ook niet precies waar het aan ligt of hoe je het onder woorden moet brengen, maar de ene paus is meer paus dan de andere, de ene staats man meer staatsman. „En ook in ons vak proeft het publiek wanneer het te maken heeft met de man of de vrouw die van binnenuit zwaait naar het volk". Diezelfde verbazing over dat wonderlijke weten, diezelfde ontdekking van wat meer is dan je ooit zag ligt in dit hele boek, een paperback, besloten. Zo komt Toon ertoe te schrijven over de glans van Charlie Chaplin, de glamour van Frank Sinatra, de glimlach van Juliana, het grote zwijgen van de kunstschilder die alles al met verf heeft gezegd, over in lief en leed aaneenge- 1 smede zielen en over de licht geweven stof waaruit de ontroering is vervaardigd. Zelfs voor theologische gegevens schrikt Toon niet terug. Maar dan toch liever een onbe vangen versje als: Ik heb nog nooit een zwaan zien sterven, het hoeft van mij ook niet perse, nou ja, een keer die ballerina, die ik zag dansen in Carré. Je zag haar sterven, 't heve zwaantje tot aan de laatste harteklop. Toen viel het doek - ik droogde 'n traantje en 't dooie zwaantje stond weer op. Dromen en gedachten drijven clown. wolkjes door het hoofd van Toon de In een moeilijke gemeente er gens in Kansas wordt ene Sam Whitehead, een rol van de bekende tv-ster Andy Griffith, benoemd tot domi nee. De gemeente wordt ver deeld door twee partijen met aan de ene kant de burge meester en aan de andere kant een vooraanstaand bur ger. De dominee, zijn vrouw en zijn drie kinderen krijgen het er erg moeilijk mee, om dat beide partijen elkaar niet wensen te ontzien, hetgeen tot merkwaardige toestanden en gebeurtenissen leidt in deze „Gemeente vol proble men", zoals de tv-film heet. Ne<L 119.50 uur. Vraag wat In de KRO-rubriek „Daar vraag je me wat" worden door een panel van deskundi gen antwoorden gegeven op tal van vragen, die betrekking hebben op wetenschappelijke zaken. Ned. 119.05 uur. Sanford Verslaving aan de tv van La- mont vraagt om een harde aanpak. Hij wordt onder hyp nose gebracht en zijn toestel raakt oververhit. Ned. 121.55 uur. Kerk is vrede Gesprek met Marga Klompé van „Justitia et Pax" over de vraagstukken van de vrede en de rol hierin van de kerken. Ned. 123.05 uur. Heidi Heidi vindt het maar een def tige boel in haar nieuwe huis. Gelukkig dat ze goed kan praten met Clara. Ned. II 18.59 uur. Laden maar Laatste aflevering van „Laden maar", waarin Achmed wordt gehuldigd als de duizendste buitenlandse werknemer. Ned. II 19.25 uur. Bellamy Wat een onvergetelijk dinertje had moeten worden met de Franse ambassadeur en diens vrouw en dochter draait uit op een ontnuchterende ge schiedenis. Ned. II 20.27 uur. Standpunt Lucy Lucy gaat met Ricky een weddenschap aan over het kopen van een hoed, waarbij Dominee-journalist Ype Schaaf gaat een reeks dag sluitingen verzorgen over on derwerpen als eenzaam zijn, normen, de minste broeder, de schepping, de verzuiling, de wetenschap, de school, de media, de consument etc. Va navond komt de eerste op het scherm. Ned. II 22.25 uur. In „Daar vraag je me wat" komt o.a. aan de orde waarom een vliegtuig vliegt. Henk Mulder wil dat wel even uitleggen. In „Hollands Spoor", de ru briek van de VPRO die „het contact met de ruggegraat van het vaderland" onder houdt, werd toch nog even nagekaart over het Kamerde bat over de affaire-Aantjes. In een gepaste wisseling die ontketend werd tussen de heren Vondeling, Van der Spek en Van Hulst, voorzitter van de CDA-fractie in de Eerste Kamer. Het was onge twijfeld een zinnige discussie, waarin de standpunten helder en exact werden geformu leerd. Een conclusie van Von deling was, dat de gang van zaken bij de hele kwestie waarschijnlijk anders zou zijn geweest, als er „echte" politici in het kabinet hadden geze ten. En nu ik het toch over politiek heb, de roman „De derde kamer" van Jan Ter louw bleek reeds in handen te zijn gevallen van Koot en Bie, die natuurlijk weer be wakingsdienst hadden. Bie las er enkele fragmenten uit voor en Koot bleek er helemaal weg van te wezen. Maar het zal jou als auteur overkomen dat je werk zo'n bespreking wordt aangedaan. Ook wier pen de heren - bij ontstente nis van de heer Onno van der Panne - zich op enkele presenterende NCR V-figuren als Sipke van der Land en Gepko Roggeveen. Het moet gezegd, dat laatstgenoemde tenslotte wel wat hardhandig werd gegrepen. Maar toen leek het er ook even op, dat het ernst was geworden. Een boeiende documentaire over Wilhelm Busch - onder meer de schepper van „Max en Moritz" werd voorzien van commentaar van o.a. Gerrit Komrij. Zijn galmende stem deed even het vermoeden rij zen dat hij tot de Sipke van der Land van de VPRO werd bevorderd. En zaterdagavond bracht de TROS dan de klucht „In de kast, op de kast". Heb ik iets tegen kluchten? Weineen im mers. Ik heb mij destijds een kriek gelachen om „Drie is te veel", waarin Joop Doderer voortdurend zo riant van de trap donderde: weet je nog wel oudje? En ik verheug mij nu al in gepaste mate op de comedy-serie „Kant aan m'n broek" na „De dame van Ma xim" van Georges Feydeau, waarmee de KRO vrijdag a.s. van start gaat. Dat kan wat worden. In ieder geval staat nu reeds vast, dat die vrolijk heid wel te onderscheiden zal zijn van de platvloerse grof heden die „Het theater van de lach" eergisteren van het scherm deed druipen. De to- neelkritici hebben het stuk destijds al, vrij unaniem, de grond ingeboord. Bovendien spreekt dit soort ongein (iets te duidelijk) voor zichzelf. En op zich genomen gun ik het brullende theater zijn onge subsidieerde succes - waarvan John L an ting onlangs nog in „TROS-Aktua" gewaagde - maar het verdriet mij wel een tikkeltje. Die aktuahteitenru- briek was zaterdagavond ui-, teraard ook in de ether en dat ging weer als vanouds: wat gepalaver met een merk waardige Hein Fentener van Vlissingen en daarna „een veel ernstiger twistpunt", waarmee de brave Wibo v.d. Linde een nieuwe Cuba-crisis bleek te bedoelen. HERMAN HOFHUIZEN NEDERLAND 1 NOS 18.30 Sesamstraat 18.45 Kortweg (kunst) 18.50 Staatsloterij (trekking 2, 674) 18.55 Journaal KRO 18.59 Tom Jerry, tekenfilm 19.05 Daar vraag je me wat 19.50 Een gemeente vol proble men, speelfilm NOS 21.37 Journaal KRO 21.55 Sanford en Zoon 22.20 Het eiland van Robinson, academiefilm KRO/RKK 23.05 Kerk is vrede is ontwikke ling NOS 23.35 Journaal NEDERLAND 2 18.25 Biologie, les 3 18.40 Natuurkunde, les 2 NOS 18.55 Journaal NCRV 18.59 Heidi 19.25 Laden maar, TV-serie (slot) NOS 20.00 Journaal NCRV 20.27 De familie Bellamy, TV-se rie 21.20 De Lucy Show 21.45 Hier en nu 22.25 Standpunt NOS 22.40 Journaal DUITSLAND 1 WDR: 18.00 Zwischen 18 und 20. 18.30 Spiel um halb 7 (Aus den Augen, aus dem Sinn) 18.40 Es ist noch was zu retten (Telerop 2009). 19.15 Hier und Heute. 19.45 Spiel um 4tel vor 8 (Kabillowitsch - Wer nicht horen will...). 20.00 Journaal 20.15 Liebe zu Lydia, TV-serie, afl.2 21.05 Bildspaziergang (Stü'rzende Wasser) 22.00 Medienklinik 22.30 Tagesthemen 23.00 Der Mann auf dem Dach, Zweedse speelfilm van Bo Widerberg (1976), een moordaffaire 0.50 Journaal DUITSLAND 2 18.20 Gesucht wird... Verena Koppen, TV-serie. 19 Jour naal. 19.30 Fahrt ins Blaue. 20.15 Kinder Kinder, Erziehungs- magazin 21.00 Journaal 21.20 Seidenstnjmpfe (Silk stoc kings), filmmusical (1957) van Rouben Mamoullan naar het Ninotchka-gege- ven, met Fred Astaire en Wim Sonneveld. 23.15 Journaal DUITSLAND 3 WDR: 18.00 Sesamstrasse. 18.30 Cur sus Duits, les 10. Macht der Multis. 19. gionieuws. 20.00 Journaal 20.15 Menschen und MeertL (Mit Fischen leben) 21.00 Momente 21.15 Niemand soil der nu sein, afl.4 j ff 21.45 Der falsche General (|L B nerale della Rovere), M, liaanse speelfilm (1959; Vittorio de Sica met De in verzetsdrama. 23.50 Journaal EID ENGELAND »r BBC 1 I* 18.00 John Craven's Newsro 18.05 Blue Peter. 18.35 nar the Engine. 18.40 Jour 18.45 Reporting Ene 1 19.20 Nationwide. 19 o" ain't half hot mum, T Is ai rie. iet 20.20 Tycoon, TV-serie, i raa (Sleeping on the grasi iaat 21.10 Panorama 22.00 Journaal eto 22.25 Curse of the black wj| e^j Amerikaanse spe< (1977) van Dan Curtli ,r( Tony Franciosa en Jun lyson. 24.00 Tonight, actualiteiten ïf BBC 2: J 18.30 Journaal. 18.35 Laun Hardy Showcase Wild). 18.55 Schubert 1 denking. 19.25 The Di Music, afl.3 (Work and ias her Wit). 19.50 And noi tfs' good news... 20.15 Journaal [nhi 20.20 Chronicle (Aphrodite's ind her Island) :art 21.10 The Fred Kaps Magie 9 Jicc 22.00 Monty Python's Flying one cus jjn 22.30 The body in question (I ma: do you feel?) lav 23.20 Word for word h1 23.50 Journaal c" 00.05 Schubert-herdenking BELGIE S,a NEDERLANDS 1 en 18.00 Kuifje. 18.10 De vogel» 'c jeugdserie, slot. 18.350 school. 19.05 Doe r111 19.40 Morgen. 19.45 naai. 20.15 Kijk-spel, familiequiz 21.15 Lillie, TV-serie, afl.1 fllfaru lie) 21.40 Actie Kringloop, TV-si 22.05 Journaal, Wetstraat BELGIE FRANS 1 18.00 Muppet Show (met SlJmE Martin). 18.30 Zigza programma. 18.45 stantse kerkdienst. 1 Sport. 19.30 Journaal. 20.00 Q.B. (Queen's Bench I troom no.VII),TV-serie 22.15 Styles: Nippon - No - Japanse schoonhi vatting) BELGIE FRANS 2 18.45 On we go, cursus I les 7. 19.15 Sport, i Journaal. 19.55 W Wallonië. 21.25 Washington, behind c doors, TV-serie, afl.8 1 ajr NEDERLAND 1 10.00 Schooltelevisie DUITSLAND 1 10.00 Journaal. 10.25 Sirenenge- sang, Franse speelfilm van Jacques Doniol-Valcroze. 12.15 Parabel. 12.25 Um- schau. 12.55 Presseschau. 13 Journaal. 16.10 Jour naal. 16.15 Sterns Stunde, afl.1 (spinnen). 17 Blaulicht. 17.50 Journaal. DUITSLAND 2 16.30 Mosaik. 17 Journaal. 17.10 Familienleben aus 10 Kof- DUITSLAND 3 WDR: 8.05 Schooltelevisie'. samstrasse. 10.15 televisie. 17 Schi BELGIE NEDERLANDS 1 en: 14.00 Schooltelevisie. 11 Schooltelevisie. BELGIE FRANS 1 enjei 14.00 Schooltelevisie. tf 1,2,3...cinéma, voor jeugd. HILVERSUM! P.P.: 18.19 Uitz. van de BP. EO: 18.30 Nws. 18.41 EO-Metter4aad. 18.45 (S) Bouwen aan het koninkrijk, magaz. over de zending. 19.00 (S) Ronduit, jongerenprogr. 19.40 De Bijbel open. 20.00 (S) Ga er eens voor zitten, gevar. progr. 20.45 (r) Wij hebben een woord voor de wereld. NOS: 21.05 (S) Hobbyscoop. 21.30 Voor blinden en slechtzienden. 21.40 Hob- byscoop-Stereotest. 22.25 Bond zon der Naam. 22.30 Nws. 22.40 Oud en wijs genoeg...? voorlichtingsprogr. over volwassenen-educatie. VOO: 22.55 (S) informatieshow met actual, en muziek. 23.55-24.00 Nws. HILVERSUM II vrije tijd. 19.45 (S) Psalm van. week. 20.00 Nws. 20.05 (S) Klass 8r in NCRV Studio 2. 21.35 (S) Von had een kousenwinkel (2), Liter kwisprogr. NOS: 23.00 (S) Meti oog op morgen. 23.55-24.00 Nws. HILVERSUM III NOS: 18.03 De vacaturebank. II EU (S) Avondspits. AVRO: 19.02 (SI rdi Speciaal (Hello, hello, welcomi m, 'the pubershow). 20.02 RacK'J naai. 20.05 (S) Folk-live. 2i Country en western. 21.01 (L. kleur. 22.02 Radiojournaal. 22.05 j Tien Uur Jazz Show. 23.02 Bh vef ballads en beat. 0.02 Radiojourn „j 0.05 (S) Platenscala. VPRO: 1.02f™ (S) Muziek terwijl u slaapt 4.02-7.00 De maandagnachten Kt HILVERSUM 1 AVRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) Muziek en verkeersinform. (7.30 Nws. 7.41 AVRO's Radiojourn.) 8.30 Nws. 8.36 Gym voor de vrouw. 8.45 De Groenteman. 8.50 Morgenwijding. 9.00 (S) Divertimento. NOS: 9.15 Open School. AVRO: 10.00 De Zandbakshow, peuterprogr. 10.10 Arbeidsvitaminen. (10.30 Nws. 10.33 AVRO's Radiojoum.) 11.10 Afrika is niet wit-zwart (herh.) 11.45 (S) Rondom twaalf. 12.26 Meded. 12.30 Nws. 12.41 AVRO's Radiojourn. 12.55 (S) Orgelmu ziek. 13.10 Europa van morgen. 13.25 Beursplein 5. 13.30 'n Middagje AVRO, gevar. progr. (15.30 Nws. 15.33 AVRO's Radiojourn.) 16.00 Hersengym. 16.30 De zandbakshow (herh.) 16.40 (S) De AVRO diligence. 17.00 Kat in de zak, kinderpr. OVERH. VOORL.: 17.20 De Nederl. Antillen. AVRO: 17.30 Nws. 17.32 AVRO's Radiojourn. HILVERSUM 2 KRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgym. 7.20 Het levende woord. 7.27 Badinerie: klass. pianomuziek. 7.54 Overweging. 8.00 Nws. 8.11 Echo. 8.30 Aubade: klass.muziek voor orkest met piano. 9.30 Scheepspraat. 9.35 Waterst. 9.40 De letter M. inform, progr. 11.00 - 11.03 Ik sta hier niet voor de bart I te praten. 11.30 Ouder worden nu allemaal, progr. voor ouderen. 12 avi Ratel. OVERH. VOORL.: 12.49 Uitz.» f de landbouw. KRO: 13.00 Nws. 13 j Echo magazine. 13.40 Christenen: p van huis uit jood, inform, serie. 1' M Lange vingers, schoolradio. 15.00' ks melodrama van de maand: Pro D« in] 15.25 Geen verboden toegang, info' progr. 16.00 Nws. 16.03 Spreeki gesprek. NOS: 17.00 Het zal mijn r wel duren, inform, progr. 17.20 Eurolight, amus.muziek. 17.40 Knd 1 voor citroenen, consum.rubriek. 1' Meded. HILVERSUM 3 •van de dag). 7.02 (S) Gesodemeu 8.30 (S) Lichte muziek. 11.30 (S)VAf zoekplaatje. 13.30 (S) Spitsbeeld.S\ (S) Popkrant. 16.30 (S) Beton. HILVERSUM 4 TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Capriö kamer- en orkestmuziek. 9.00 Nws.5 (S) Kerkorgelconcert. 9.30 (S) 1 heinde en verre. 10.00 (S) Opus® tot twaalf: klass. Orkestmuziek. eid

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 2