Leidse Courant | 1978 | 11 november 1978 | pagina 4

Pleidooi vicaris Van Paassen voor
plan „kerkelijke dienstverlening"

Kritisch gesprel'
Raad van

Kerken met
multinationals

,De jongeren zijn het doelwit Somoza'

„Priesterberaad" betreurt
reactie bisschoppen LPO

Longo Mai helpt vluchtelingen weer aan een bestaan

GEWEST

LEIDSE COURANT

ZATERDAG 11 NOVEMBER 1978 PAGIN,

Sa

De relatie tussen kerk en samenleving is er
nstig gestoord. De overweldigende belang
stelling voor de twee recente pauskeuzen
had bijna een rookgordijn gelegd over het
harde feit dat men spreekt van een zondags
godsdienst, die nauwelijks aanwezig is in de'
publieke wereld van de arbeid, het bedrijf
sleven, de economie, de wetenschap en de
cultuur, waar beslist wordt over welzijn. Het
feit, dat de rol van de kerk in vele organisa
ties praktisch is uitgespeeld, is niet in alle
gevallen verontrustend of afkeurenswaardig.
Wel klinkt de stem van de kerk vandaag de
dag enigermate hees.

Dr.W.J.M. van Paassen, vicaris-generaal van
het bisdom Rotterdam, stelde dit in de inlei
ding, die hij vanochtend hield tijdens de stu
diedag in Rotterdam naar aanleiding van de
brochure „De stem van de kerk in het wel
zijnswerk", samengesteld door het Diocesaan

Pastoraal Centrum en de katholieke welzijns-
stichtingen in Zuid-Holland.

Doel van de dag, waarop vele pastores, verte
genwoordigers van parochiebesturen en chari-
tasinstellingen aanwezig waren, was om de
parochies te informeren over de decentralisa-
tie van het welzijnsbeleid naar de gemeenten
en de mogelijkheid tot inspraak daarbij door
de kerken.

„Vandaag klinkt het startsein om het kerke
lijk dienstwerk opnieuw te bezien en te orde
nen", aldus vicaris Van Paassen, die de aan
wezigen vroeg om met de informatie van de
studiedag thuis aan te sturen op een planning
van de kerkelijke dienstverlening. Hiervoor
zullen regionale of dekenale bijeenkomsten
nodig zijn.

Met name wees hij erop, dat de diaconale
groepen, behalve voor de traditionele stoffelij
ke weldadigheid, meer oog zouden moeten

krijgen voor de geestelijke noden van de
mensen. Hij noemde hier angst, eenzaamheid,
werkeloosheid, de ervaring van zinloosheid,
zich uitend in alcoholisme, zelfmoord, drugs
verslaving, jeugdprostitutie, psychosomatische
ziekten en dergelijke.

Evenzeer achtte hij het nodig, dat parochiële
welzijnsgroepen steun geven aan bewustwor
ding en bezining op de structurele oorzaken
van onwelzijn in de samenleving. Niet alleen
barmhartigheid, ook gerechtigheid is een drij
vende kracht tot welzijn van mensen. Een
praktisch-deskundige begeleiding, zoals die al
wordt gegeven door de katholieke welzijns-
stichtingen.

Vicaris Van Paassen stelde, dat met een ker
kelijke welzijnsplan de. kerken zo mogelijk
in oecumenisch verband het meest doelma
tig de christelijke levensbeschouwing inbren
gen in de gemeentelijke welzijnsplanning. Hij

achtte deze aanwezigheid dringend en veel
belangrijker dan mogelijke subsidie voor pas
torale projecten, die door de rijksbijdragere
geling mede in het vooruitzicht wordt gesteld.
Lichtpunten zag vicaris Van Paassen in het
jaarthema van de Diocesane Pastorale Raad,
het vaste overleg tussen het Diocesaan Pasto
raal Centrum en de katholieke F2-werkers,
de nieuwe start van het bedrijfsapostolaat, de
voorgenomen oprichting van een diocesane
raad voor kerk-, en samenlevingsvraagstuk
ken en het aanstellen van een functionaris in
deze. Hij sprak de verwachting uit, dat „een
kerk, die welzijnsbevorderend in de samenle
ving staat, weer de feeling en de woorden
schat zal opdoen om het oude Verhaal als
nieuw te kunnen doen ervaren. Met andere
woorden de stem van de samenleving kan
op haar beurt bijdragen tot welzijn in de
kerk.

Het Nederlands Priesterberaad heeft in een
brief aan de bisschoppen zijn teleurstelling
geuit over het onaanvaardbaar, dat de bisschop
pen hebben uitgesproken over de aanbeveling
van het Landelijk Pastoraal Overleg inzake
priestercelibaat en de toelating van de vrouw
tot het priesterambt.

Het Nederlands Priesterberaad bestaat uit zeven
priesters, die door diocesane priesterraden of
gelijkwaardige instanties zijn aangewezen als
hun vertegenwoordigers in het Europese overleg.
Het priesterberaad geeft toe, dat in de betrokken
aanbeveling zeer uiteenlopende zaken werden
voorgesteld, maar vraagt de bisschoppen toch
met grote aandrang die aanbeveling serieus te

nemen en na te gaan hoe zij nader kan worden
bestudeerd en tot uitvoering gebracht
„Voor het LPO had het priesterberaad al aange
drongen op een eigen nationaal beleid der
bisschoppen. Volgens het beraad ging het de
leden van het Landelijk Pastoraal Overleg erom,
dat bestaande mogelijkheden, bijvoorbeeld voor
de priesterwijding van gehuwde mannen worden
gebruikt, dat discussies die op twijfelachtige
gronden afgesloten zijn, zoals ten aanzien van
de vrouw in het ambt, open blijven en de
argumenten op hun waarde gewogen en dat
ervaringen van elders ook hier ten nutte gemaakt
worden, bijvoorbeeld ten aanzien van de gehuw
de priesterdocent.

Volgens het Egyptische blad
Al Achram heeft paus Jo
hannes Paulus II een uitno
diging aanvaard van presi
dent Sadat om Egypte te
bezoeken. Eerder al had de
Egyptische vice-premier
Fikry Makram Ebein na zijn
terugkeer uit Rome van de
ambtsaanvaarding van de
nieuwe paus gezegd een uit
nodiging van Sadat te heb
ben overgebracht om samen
met islamitische, joodse en
christelijke geestelijken te
komen bidden op de berg Si
nai. Een woordvoerder van
het Vaticaan zei toen, dat
tot dusver nog geen datum
voor die reis was vastges
teld.

De Stichting Nederlandse
Vrouwelijke Religieuzen
schrijft in een brief aan de
Tweede Kamer diep geschokt

KORTE
METTEN

te zijn door de recente gebe
urtenissen rondom de per
soon van de heer Aantjes.
De wijze waarop de zaak is
aangepakt heeft hen getrof
fen. „Wij constateren met
groot verdriet", aldus de
brief, "dat het in onze sa
menleving mogelijk blijkt te
zijn dat zonder mededogen
aan het respect waarop
elk mens principieel recht
heeft, wezenlijk tekort ge
daan kan worden". Met na
druk wordt de parlementa
riërs gevraagd dit menselijk
facet van de kwestie alsnog
met grote zorg te omringen.
De Romeinse afgevaardigde

van de joodse organisatie
„B'nai Britt", Joseph Lich
ten, heeft zijn waardering
uitgesproken voor de hulp
die paus Johannes Paulus II
gedurende de oorlog en ook
daarna heeft verleend aan
"de joodse inwoners van Kra-
kau. Karol Wojtyla heeft in
die tijd als priester valse
persoonsbewijzen aan joden
verstrekt en heeft zich in de
kelder van het aartsbis
schoppelijk paleis moeten
verstoppen om niet door de
nationaal-socialisten te wor
den gearresteerd. Na de oor
log is hij opgetreden als ver
dediger van de joodse
gemeente in Krakau tegen
de communistische mach
thebbers. Met name heeft hij
zich in 1967 verzet tegen de
voorgenomen uitwijzing van
joden uit Krakau.

De Raad van Kerken heeft besIolL
een kritisch gesprek met Nederlandse multinationals aan,
knopen. De secties „sociale vragen" en „internationale zakv
zullen daarvoor het nodige spit- en graafwerk verrichten. (1
voorstel van mgr. EL Ernst (rk) en dr. A. van den Heuvel ft
zullen zij een agenda opstellen in samenwerking met „kritiscq
ondernemers". Dat zijn functionarissen van multinationals q
in staat en bereid zijn de fijne kam door hun eigen bedrij
te halen. Dit meldt de sectie publiciteit van de Raad van Kerk^^

De Raad wisselde over dit punt
van gedachten op basis van het
bekende rapport van de We
reldraad van Kerken. Ter toe
lichting merkte dr. H. de Lan
ge, voorzitter van de sectie
„sociale vragen", op dat vol
gens de kerken in de derde
wereld de multinationals on
danks hun ontzagwekkend
technologisch arsenaal geen so
ciale vooruitgang teweeg bren
gen en de ontwikkelingslanden
behoeften opdringen die deze
niet wensen. Door dit te zeggen,
stellen deze kerken zich soms
vierkant tegen de regering van
hun land op. Nu vragen zij, via
de wereldraad, ook de Neder
landse Raad van Kerken de
multinationale ondernemingen
onder de loep te gaan nemen.'

De multinationals vormen vol
gens dr. De Lange een steed1
nijpender probleem, ondei
meer doordat zij nu ook if
Oost-Europa als paddestoele
uit de grond rijzen. Deze social
listische multinationals sluiter
hoe langer hoe meer langlope»
de contracten met hun wester,
se evenknieën. Zij opereret
niet alleen in hun eigen co»
treien maar ook in de derdi
wereld „vanuit Brussel, da:
van deze multinationals verge
ven is", aldus dr. De Lang,

Deze wees ook op de scherp
pastorale kant van de zaak
veel kerkleden hebben het tf
kwaad met hun geweten, om}
dat zij hun brood bij een muitij
national verdienen.

Lekten H. Middelares za 19. zo 9.30 hoogmis.
11.30 euch.; H. Lodewijk za 10, 19; zo 8.30, 10
hoogmis, 11.30, 18. 19 plechtig Lof; O.L Vr. Onb.
Ontv. za 19, zo 9.30, 10.45, 12.15 en 18.30; H.
Leonardus za 19, zo 9 lat., 10.45 ned., 12 uur; SL
Antonius van Padua za 19, zo 9.30, 11 hoogmis.
12.15; H. Petrus za 19, zo 9. 10.30 hoogmis, 12 en
18; O.L. Vr. Hemelvaart zat 19 euch., zo 8.30, 9.30,
11 euch., m.m. van Dames en Herenkoor; - Oud Kath.
Kerk zo 10 hoogmis.

Aarlanderveen za 19. zo 7.30, 10.30 hoogmis;
dep. Ter Aar 9 hoogmis, 12;

Atphen a.d. Rijn H. Bonifatius za 19, zo 8.30
euch., 10 hoogmis, 11.30 euch.; H. Pius za 19, zo.
9. 10.30 hoogmis, 11.45; De H. Geest za 19, zo 9
en 11.30 euch.;

Boskoop za 17.30 in De Stek, 19 in parochiekerk,
zo 9.30 en 10 par. kerk;

Hazerswoude-Dorp H.H. Engelbewaarders za 19,
zo 8,10 en 11.30;

Hazerswoude-RIJndlJk zo 10 euch., Het Anker za

19 euch., zo 8.45 en 11.15 euch.;

Hoogmade za 19, zo 10;

De Kaag za 19 avondmis, zo 8.10 hoogmis;

Katwijk a.d. Rijn za 19. zo 9.30 en 11.15: dep.
Rijnsburg za 19, zo 10.30;

Langeraar za 19, zo 8.30,10.00 H. Mis;

Leiderdorp H. Menswording za 19, zo 9, 10.30,

12;

Lelmuiden za 19, zo 7.30, 9.30 hoogmis, 11.15;
Usse Mariakerk; za 19 avondmis, zo 8.30, 10
(1ste H. communieviering) 11.30 Agathakerk za 19,
zo 8.30, 10. 11.30; Poelp. za 19. zo 9 en 11.30; H.
H. Engelbewaarders za 19 misviering van de Zon
dag:; zo 8 en 11 en 17.45 laatste Mis, 9.30 hoogmis;
Nieuwkoop za 19. zo 7.30, 9, 10.45;

NoordwIJk-BInnen za 19. zo 8. 10 hoogmis. 11.30;
Noordwijkerhout St. Jozef za 19 euch met zang;
zo 8.30 en 10 euch. m. zang; St. Victor za 19, zo
9.30 hoogmis, 11;

Oegstgeest St. Willibrord za 19, zo 9, 10.30, 12;

Noorden za 19.30, zo 9 en 10 hoogmis;
Noordwijk-Maria ter Zee za 19. zo 9.30 hoogmis,
11 (samenzang):

Bonaventura za 18.30 euch. ned., zo 9 euch ned,
11 latijn;

Oude Ade za 19, zo 8.30 en 10.30;

Oude Wetering za 19 avondmis, zo 8, 9.30

hoogmis, 11.30;

Roelofarendsveen Maria Presentatie: za 19, zo
8. 9.30 hoogmis. 11; Petrusbanden za 19, zo 9.30
hoogmis 11.12.15 uur.

Rijpwetering za 19. zo 7.30, 9 en 10.30;
Sassenhelm Pancratiuskerk za 19. zo (hoogmis)
en 11 uur.

Stompwljk Laurentius za 19.30; zo 8. 9.30 hoog-

11,18.

-rhout - za 1/.ZO 9.10.30.11.45;
oorschoten za 19; zo 10 hoogmis, 11.30 mi
met zang; aula Noord Hofland 11 euch met zang.
Warmond za 19, zo 8.30,10 hoogmis, 11.30;
Woubrugge za 19. zo 10;

Zevenhoven za 19. zo 9 hoogmis, 10.45;
Zoeterwoude-RIJndiJk Meerburgparochie za
euch. met koor; zo 10 hoogmis met koor. 12 n
orgel en ned. liederen. 18 zonder koorzang;
Zoeterwoude St. Jan za 19.30, zo 9.30 hoogm
Chr. Dienaarkerk za 19, zo 8.30, 10 hoogmis. 11.

LEIDEN Herv. Gem. Hoogl. Kerk 10 ds. v.d. Poel,
Den Haag, 11.45 Oecum. Studentendienst, Marekerk

10 ds. De Jong, 17 ds. Poot, Maranathakerk 10 ds.
v. Achterberg, Merenwijk 9.30 prof. De Jonge, 11
pastor Van Well, Bethlehemkerk 10 ds. Langenbach,
opendeurdienst, Bevrijdingskerk 9 ds. Boogert, Vre-
deskerk 10 ds. Van Leeuwen, Eglise Wallone 10.30
pastor Ribs, Ac. Z.huis 10.15 ds. Bovenberg, Diac.huis
10.30 ds. Van 't Hof - Geref. Kerken Zuiderkerk 10
ds. Korenhoff, 17 ds. Sytsma, Petrakerk 10 ds.
Hortensius. 17 ds. Koolstra. Oude Vest 10 ds. Heinen,
17 ds. Hortensius. Maranathakerk 10ds. v. Achterberg,
17 ds. v.d. Werff, Bevrijdingskerk 10.30 ds. Sytsma,
17 ds. Renkema, Groenhoven 10 ds. Eringa, Clubhuis
diensten Jeugdhaven Mierennest 10 dhr. v. Garderen,
de Mirt 10 dhr. v.d. Velden. Merenwijk aula Valkenpad
9.30 en 11 euch./avondmaal, Geref. Gemeente 10
en 16.30 ds. Boogaard, Chr. Geref. Kerk 10 en 17
Diensten, Geref. Kerk Vr. 10 en 17 ds. Gootjes, Geref.
Gem. Ned. 11.30 en 17.30 Leesdiensten, Doopsgez.
en Rem. Kerk 10.30 ds. Meyering, Ev. Luth. Kerk
10.15 ds. Happee. Nieuw Apost. Kerk 9.30 en 16
samenkomsten, Baptistengem. 10 ds. Van Mameren,
Ev. Chr. Gemeenschap 10 dhr. Dikkes, Leger des
Heils 10 en 19.30 samenkomsten, Zevendedagsadv.

11 ds. Bouwer, Ev. Centrum. Zijlsingel 2, 10 dhr.
Zijlstra, Zendingswerk Jeruel 18 samenkomst.
AARLANDERVEEN Herv. Gem. 10 ds. Wolthaus,
19 dhr. Christ. Geref. Kerk 9.30 drs. Vree. 19 ds.

Stolk, Chr. Geref. Kerk 9.30 en 17 ds. De Vries, Heerde.
TER AAR Herv. Gem. 10 ds. Lindenburg, 18.30
ds. Nicolai, Zevenhoven, Geref. Kerk 9.30 ds. Los,
Leimuiden, 18.30 ds. Bezemer.

ABBENES Hen/. Gem. 9.30 ds. Den Harder.

ALPHEN A.D. RIJN Herv. Gem. Opstandingskerk
10 ds. Olie, Linschoten, 18.30 ds. v.d. Heiden,
Adventskerk 10 ds. Hanemaaijer, 17.30 dienst voor
gehandicapten. Kruiskerk 10 ds. v.d. Heiden. Geref.
Kerk Salvatorkerk 10 kand. Teneyenhuis, 18.30 Dienst,
Maranathakerk 10 ds. Stolk, 18.30 kand. Teneyenhuis,
Baptistengemeente 10 en 18.30 ds. Koekkoek, Mart-
hastichting 20 interk. Dienst, Leger des Heils 10 en
19.30 samenkomsten, Volle Ev. Gem. 10 samenkomst.
ALPHEN-NOORD Herv. Gem. Goede Herderkerk
10.30 ds. v.d. Tas, De Bron 9 ds. v.d. Tas, 18.30
ds. Hoogendijk, Ashram 9.30 idem. Geref. Kerk Goede
Herderkerk 9 ds. v.d. Ree, 18.30 ds. Rang. Nieuw
Vennep, De Bron 10 ds. Koers, 10.30 ds. v.d. Ree,
18.30 ds. Hoogendijk, Driehoorne 19 ds. Koers,
Sionskerk 9.30 ds. Verploeg, 18.30 ds. De Ruiter.
Oudshoornseweg 10 ds. Oort.

BODEGRAVEN Herv. Gem. Dorpskerk 9.30 ds.
Droogers, 18.30 ds. Quak, Vianen, Salvatorkerk 9.30
ds. Richter, 18.30 ds. Van Asseberg, Nijkerk, Bethle
hemkerk 9.30 ds. Kleermaker. Rotterdam, 18.30 ds.

Abma, Rotterdam, Geref. Kerk 10 en 18.30 ds. 't Hart
HA.

BOSKOOP Herv. Gem. Dorpskerk 9.30 en 18.30
Diensten, De Stek 9.30 ds. Omta. Geref. Kerk 9.30
en 17 Diensten. Chr. Geref. Kerk 9.30 en 17 ds.
Langevelde.

HAZERSWOUDE Herv. Gem. 9.30 ds. Verboom,
Waddinxveen, 18.30 ds. Lafeber, Alphen. Geref. Kerk
10en17ds. Versluys.

HOOGMADE Herv. Gem. 10dr. Van Vliet
DE KAAG Herv. Gem. 10 ds. Carstens.

KATWIJK A.D. RIJN Herv. Gem. Ontmoetingskerk
10 ds. Teygeler, 18 ds. De Vos. Katwijk. Ontmoetings
kerk 10ds.v.d. Bank, Ede, 18.30 Jeugddienst.

KATWIJK AAN ZEE Herv. Gem. Nieuwe Kerk 10
ds. Vroegindewey, 18 ds. Vink, Oude Kerk 10 ds.
Schuurman, 18 ds. Arkeraats, Ichtuskerk 10 ds.
Arkeraats, 17 ds. Schuurman. Pniëlkerk 9.30 ds. Boer,
18 ds. De Jong, School 10 ds. Vroegindewey. Geref.
Kerk 9.30 en 17 Diensten in de Vredeskerk en
Triomfatorkerk, Chr. Geref. Kerk 10 en 17 Diensten,
Geref. Kerk Vr. 10.15 Dienst. 15.30 ds. Hoff, Volle
Ev. Gem. 9.45 ds. Bulthuis, Soefiebeweging 16
Eredienst.

KOUDEKERK A.D. RIJN Herv. Gem. 10 ds. Van
der Linden, 19 opendeurdienst. Geref. Kerk 9.30 ds.
Baaijen, Rijnsburg, 17 ds. Lems, Rotterdam, opendeur-

LEIDERDORP Herv./Geref. diensten Dorpskerk 10
ds. Knorth, 18.30 idem, Hoofdstraat 10 ds. v. Loenen,
Scheppingskerk 9 en 10.30 ds. Geursen, Leythenrode
10 ds. Lutmers.

LEIMUIDEN - Herv. Gem. 9.30 ds. De Vree, 19 ds.
Fernhout, Alphen, gez. dienst in Dorpskerk, Geref.
Kerk 9.30 ds. Bezemer. Ter Aar, 19 ds. Los.

LISSE Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds. De Gelder,
Pauluskerk 10 ds. 't Hooft. 19 ds. v. Bruggen. Herv.
Geref. jeugddienst. Geref. Kerk 10 ds. De Wit, Chr.
Geref. Kerk 10 en 16 ds. Van Dijken, Geref. Gemeente
10 en 16 ds. De Gier, Arnhem, Geref. Kerk Vr. BV
Salv. 9 ds. Schuurman, 19 ds. Bouma, Loosdrecht,
Geref. Kerk Vr. 10 en 16.30 ds. Zemel.

NIEUWKOOP Herv. Gem. 9.30 ds. Bronsgeest, 18.30
ds. Lagerwey, Den'Haag, Geref. Kerk 9.30 ds. Fern
hout, Alphen, 18.30 ds. v.d. Ree, Alphen, Chr. Ger.
Kerk 9.30 en 18.30 ds. De Jong.

NIEUWVEEN Herv. Gem. 9.30 kand. v.d. Weert,
Renkum, 18.30ds. Boer. Katwijk.

NIEUW VENNEP - Herv. Gem. 9.30 ds. Kramer.
Aalsmeer, 19 ds. Goverts, Geref. Kerk 8.30, 10.30
en 16.30 ds. Wijngaarden H.A., Chr. Geref. Kerk 9.30
en 15 ds. Visser.

NOORDWIJK Herv. Gem. Vinkelaan 9.30 ds. Jansen,
Voorstraat 19 dr. Jansen, zangdienst. Hoofdstraat 9
ds. De Mey-Meulendijk, Leiden, 10.30 ds. Warnink.

17 ds. Elgersma, De Rank-lchtus 10 kand. Schuurman,
Putten, 19 ds. Vroegindewey, Katwijk. Geref. Kerk
Hoofdstraat 9. 10.30 en 17, Vinkelaan 9.30 en 17.
NOORDWIJKERHOUT Herv. Gem. 10 ds. Streefland,
gem. dienst.

OEGSTGEEST Herv. Gem. Groenekerkje 10.30 ds.
Sasse, Pauluskerk 10 ds. Ter Linden, Gem. Centrum
10.30 prof. Spema Weiland, jeugdkerk 10.30 Jan
Robbers. Endegeest 9.30 ds. Friederich. Diaconessen-
huis 10.30 ds. Van 't Hof. Van Wijckersloot 16.30
ds. Hemmes, Geref. Kerk 10 en 19 ds. Vegter HA.
Geref. Kerk Vr. BV 8.45 dhr. Tieleman, 16 ds. v.d.
Berg, Volle Ev. Broederschap 16 samenkomst.

OUDE WETERING Herv. Gem. 9.30 ds. Lalleman,
17 ds. Rang, Nieuw Vennep, gem. jeugddienst, Geref.
kerk 9.30 ds. Verdoorn, Waddinxveen, 17 jeugddienst
in Herv. Kerkds. Rang.

Dienst, 14.15 ds. Bouw.

RIJNSBURG Herv. Gem. Grote Kerk 9.30 ds. v.
Niel, 17 ds. Wisse, Zeist. Bethelkerk 9.30 ds. Bezemer,
Scheveningen, 17 ds. Van Niel, Geref. Kerk Petrakerk
9.30 ds. Huisman, 17 ds. Damsma, Imaulekerk 9 en
10.30 ds. Damsma, 17 dr. v. Oeveren, Maranathakerk
9.30 dr. v. Oeveren. 17 ds. Huisman, Chr. Geref. Kerk
9.30 en 17 ds. De Joode.

SASSENHEIM Herv. Gem. 9 en 10.30 ds. v.d. M
18.30 dhr. Goedhart, Nieuwkoop, Geref. Kerk 10
Wiersinga, Leiden, 17 ds. Warnink, Noordwijk,
Prot. Bond 10.30 ds. Blaauw, Amsterdam, Voll»
Gem. 19 samenkomst in kerk NPB.

VALKENBURG Herv. Gem. 9.30 drs. De Ra
18.30 ds. Boogert. Leiden. Geref. Kerk 9.30
Overgaauw. 18.30 drs. De Raadt, Geref. Kerk Vr.!
ds. Hoff. 17 Dienst des Woords.

VOORHOUT Herv. Gem. 10 ds. Brokerhof.
VOORSCHOTEN - Herv. Gem. Dorp 10 ds. Meyeri
19 ds. v.d. Schoot, Rijndijk, 10 ds. v.d. Schoot, Ge
Kerk 10 en 17 ds. De Zeeuw. aula. 9.30 ds. De Zw
WARMOND Herv. Gem. 10 ds. Den Tonkelaar.
WASSENAAR Hen/. Gem. Dorpskerk 10 ds.

Bond 10.30 ds. Werner, Geref. Kerk 10 en 17

1 17 pr
i.d. Ka

Veenhof, Amsterdam. Zuid 10 en 17 drs. v.

H.D.

WOUBRUGGE - Herv. Gem. 9.30 dhr. Goedh»
Nieuwkoop. 18.30 ds. Blenk, Geref. Kerk 9.30 en 13
kand. Hüzzeler, Baambrugge.

ZEVENHOVEN - Hen/. Gem. 9.30 en 19 ds. Nicd
Geref. Kerk 9.30 en 19 ds. Buitenhuis,
ZWAMMERDAM Hen/. Gem. 10 en 18.30ds. tfostei
Geref. Kerk 10 ds. v.d. Heiden, 18.30 ds. Bezen*

DE GRUWELIJKHEDEN IN NICARAGUA

AMSTERDAM „Scmoza
wil alle jongeren tussen 12
en 20 jaar doden". Deze
boodschap brengen vele jon
ge Nicaraguanen over die
voor de bombardementen in
Nicaragua zijn gevlucht
naar de buurstaten Costa
Rica en Honduras. De op
stand van de veelal jonge
Sandinistische guerillastrij-
ders tegen het corrupte be
wind in september is bloe
dig neergeslagen door de
Nationale Garde van dicta
tor Anastasio Somoza en
verzetsstrijders en vluchte
lingen komen op adem in
de vluchtelingenkampen die
in allerijl vlak over de
gTenzen met de buurlanden
zijn ingericht. Minstens zes
tienduizend Nicaraguanen
verblijven daar nu. De
vluchtelingen zijn voor het
merendeel jongeren omdat
Somoza in hen de veroorza
kers ziet van de opstand. Er

worden momenteel nieuwe
plannen beraamd voor een
opstand, vandaar dat Somo
za hen nog steeds nauwlet
tend in de gaten houdt, al
dus twee jonge
Nicaraguanen die deze week
op doorreis waren in Am
sterdam en door de jongere
norganisatie Longo Mai
naar Europa zijn gehaald.

Een 17-jarige jongen uit Es-
teli vertelt: „De bevolking
leeft momenteel onder een
sterke psychologische druk
door de bombardementen
die links en rechts worden
uitgevoerd. De situatie in Ni
caragua is daarom zeer kri
tiek. Ik geef u een voorbeeld
van hoe die angst is ont
staan. In Esteli drong de
Nationale Garde tijdens de
opstand van de Sandinisten
de guerillastrijders die zich
genoemd hebben naar de in
1934 vermoorde generaal

Augusto Sandino welke de
strijd had aangebonden te
gen de Amerikanen en de
vader van de huidige dicta
tor, red.) de huizen binnen.
Alle jongeren tussen 12 en
20 jaar werden naar buiten
gesleurd en doodgeschoten.
In een andere Nicaraguaan
se stad hadden twee pries
ters die van de praktijken
van de Nationale Garde
hadden gehoord, hun school
gesloten en enkele jongens
naar Honduras willen over
brengen. Toen ze daar per
auto daar naar toe op weg
waren, verscheen er een
vliegtuigje in de lucht Het
bleek dat van daaruit beve
len werden gegeven aan een
patrouille op de grond. Die
ging op de auto af Alle in
zittenden werden neergemi-
trailleerd. Hun bloed ver
spreidde zich over het hele
voertuig. Men maakte een

kuil om ze in te begraven,
maar dar gebeurde op zo'n
slordige manier dat er lede
maten boven de grond uit
staken.

Volgens de twee gevluchte
Nicaraguanen hebben de
jongeren in Nicaragua
slechts twee mogelijkhede-
n: „Ofwel dienstnemen in de
Nationale Garde, ofwel vech
ten voor de vrijheid. De
jeugd moet een keus maken.
Het is voorgekomen dat dat
Somoza jongeren heeft laten
neerschieten toen ze weiger
den dienst te nemen. Wan
neer ze het daar langer dan
een week uithouden, staat
het vast dat ze niet meer
zullen deserteren en zijn ze
verloren voor de vrijheids
strijd'.

Uitweg

De twee jongens vertellen

dat veel mensen, nu een
derde aanval van de Sandi-
nisten is aangekondigd, naar
een uitweg zoeken om hun

kinderen het land uit te krij
gen vanwege de buitengewo
ne onderdrukking. De meer
derheid van de bevolking is
jonger dan dertig jaar.

Vooral de buitenlanders die
de acties van de Nationale
Garde hebben gezien, ston
den volgens de twee versteld
van de wreedheid waarmee
de Nationale Garde tegen de
eigen bevolking optrad. Men
gebruikte vlammenwerpers,
Shermantanks, zware mi
trailleurs en andere moderne
wapens met grote vernieti-
gingskracht. „Er zijn van
weerskanten berekeningen
gemaakt van het aantal
slachtoffers. De overheid
kwam tot een getal van 500,

de tegenpartij schat het aan
tal slachtoffers op tien- tot
twaalfduizend. De steden Es
teli, Leon, en Masaya zijn
grotendeels verwoest. In Es
teli vielen zoveel doden dat
de Nationale Garde zelfs
miet meer de moeite nam
om ze te begraven. Er ont
stonden daardoor besmette-
lijke ziekten."

Hoe groot is het verzet in
Nicaragua tegen Somoza
momenteel

„Het verzet tegen Somoza in
Nicaragua is volledig. Het is
afkomstig uit het hele volk.
Het zijn niet alleen de San
dinisten meer; alle politieke
en religieuze organisaties
hebben zich sinds het bloe
dig neerslaan van het verzet
in september tegen Somoza
gekeerd".

PAUL VAN VELTHOVEN

Inwoners van de Nicaraguaanse stad Esteli verlaten na de ge
vechten tussen Nationale Garde en de Sandinistische verzets
strijders de zwaarbeschadigde stad.

(Van een onzer verslaggevers)

AMSTERDAM De in Zwitserland gevestigde jongere
norganisatie Longo Mai is naast het Rode Kruis een van
de weinige instellingen die zich concreet inzet voor de
hulp aan de duizenden Nicaraguaanse vluchtelingen in
Costa Rica en Honduras. Het bijzondere van Longo Mai
is dat het geen specifieke hulporganisatie is, maar een
bundeling van niet-politieke coöperaties. In Frankrijk en
Zwitserland hebben zij met succes landbouw- en hand-
werkprojecten opgezet. Daarmee werden ongeveer 400
mensen weer aan een zinvol bestaan geholpen

Longo Mai wil naast directe hulpverlening dit soort pro
jecten ook gaan opzetten voor de duizenden vluchtelin
gen die in Costa Rica en Honduras zijn gestrand.

Longo Mai heeft al eerder ervaring opgedaan met hulp
verlening voor slachtoffers van andere Zuidamerikaanse
regimes. Op uitnodiging van de Costaricaanse regering is
de Zwitserse organisatie vorige maand in Costa Rica be
gonnen met het opzetten van landbouwprojecten. Daar
mee worden aldus Longo Mai twee doelstellingen ge
diend. In de eerste plaats krijgen de vluchtelingen de
kans werk te doen dat hen later ook nog van pas kan
komen wanneer ze weer eens naar Nicaragua zullen te
rugkeren en anderzijds krijgt braakliggende landbouw
grond een zinvolle bestemming.

Om de gevluchte Nicaraguanen met de werkwijze van
Longo Mai vertrouwd te maken heeft zij een tweehon
derdtal gevluchte Nicaraguanen naar Zwitserland ge

bracht waar zij de werkwijze van de coöperaties leren
kennen. Daarna zullen zij weer naar Zuid-Amerika terug
keren.

De coöperaties van jongeren die bij elkaar ongeveer hon
derdzestig leden omvatten, geven namelijk leiding aan de
landbouwprojecten. Om een begin van een dergelijk
project mogelijk te maken staan aan Longo Mai enkele
duizenden donateurs ter beschikking die in actie komen
wanneer een bepaald project van de grond geholpen
moet worden.

In Honduras is de medewerking voor de landbouwprojec
ten aanzienlijk minder. Het land wordt even autoritair
bestuurd als Nicaragua en de directe hulp die Longo Mai
en andere organisaties ter beschikking hebben gesteld
komt meestal niet bij de vluchtelingen zelf terecht maar,

net als trouwens in Nicaragua, bij het regime zelf. „We
willen voor de hulpzendingen daarom alleen nog maar
samenwerken met Caritas", zegt Roland Perrot, voorzitter
van Longo Mai, op een persconferentie in Amsterdam
over deze zaak. Hij heeft verder vastgesteld dat de vluch
telingenstroom uit Nicaragua zo massaal is dat die een
ernstige aanslag betekent voor de stabiliteit van het land.
„Men weet niet waar men met de vluchtelingen naar toe
moet.Ook daarom zijn deze projecten belangrijk.

Longo Mai wil ook aan een jonge Nederlander de gele
genheid bieden in een coöperatie in Nicaragua te werken.
Wie hiervoor belangstelling heeft kan zich daarvoor mel
den bij de IKON die de vertegenwoordiging van Long
Mai in Nederland heeft op zich genomen.(IKON, Borneo-
laan 27, Hilversum).