proefvoorstellingen de
afgelopen weken
uitstekend zijn geweest.
Al zat of zit niet alles
even duidelijk. In het
programmaboekje klaagt
De Meyere erover, dat
hij in Céline niet éen
scène heeft kunnen
vinden waarvan hij veel
zal kunnen maken, iets
heel eigens.
Mary Dresselhuys: „Dat
snap ik niet goed. Jo
heeft toch een
schitterende rol, de
mannelijke hoofdrol... Ik
moet hem er morgen
toch eens naar vragen.
Maar vergeet niet, dat
het programmaboekje
begin augustus al is
gemaakt, toen we nog
maar net bezig waren.
Misschien durfde hij
toen nog niet zo goed.
voelde hij zich als
Vlaming toch nog wat
onwennig. Overigens
klinkt zijn Vlaamse
accent heel plezierig."
GEVIERD
Voor veel
toneelliefhebbers is
Mary Dresselhuys een
gevierde actrice, een
naam om ongezien op af
te komen, ook nu, op
haar 71ste. Mary: „Is dat
zo? Griezelig hoor; je
moet jezelf toch altijd
weer opnieuw
waarmaken. Soms ben ik
in Londen om
voorstellingen te zien en
dan denk ik ook wel
eens, van nou, DIE zou
ik graag willen zien
spelen. Maar dat kan zo
tegenvallen, dat ik dan
weer denk: jammer dat
ik vanavond niet naar
dat andere stuk ben
gaan kijken."
Wat de toeschouwer te
zien krijgt, is het
resultaat van vakwerk en
weloverwogen spel.
Mary: „Daarom is ook
wat André van Duin
doet. zo goed. Die weet
precies wanneer hij wat
moet doen, met
nauwkeurig gevoel voor
timing.
Ook zonder dat bekken
trekken kan je aan hem
zien. dat hij denkt.dat
er iets door zijn hoofd
gaat, als hij acteert.
Het is dat tegenspel van
de ander, waar niet
alleen Van Duin, maar
alle acteurs mee te
maken hebben. Andrè
krijgt van die man met
wie hij samenwerkt een
opmerking, je ziet hem
denken en dan precies
op het goede moment
ifieeft hij antwoord Zo
Dresselhuys gewoon blij
dat zij met Céline iets
heeft aangetroffen dat
haar helemaal bevalt.
Dat deze actrice de
zeventig is gepasseerd,
maar wel twee keer
daags de drie trappen
van haar woonhuis
stormenderhand neemt,
hoeft de toneelbezoeker
niet te interesseren. Die
krijgt een frisgeboende
Dresselhuys te zien die
de piano allang aan de
kinderen heeft
weggegeven, rustige
uurtjes zoekt op een
woonboot en het onkruid
uit het bijbehorende
land trekt. En het nu
zonder de acterende
reus van een Kovan Dijk
zelf moet opknappen.
„Zolang ik kan acteren,
blijf ik op de planken,
dat wil iedere acteur".
Waar vermoedelijk deze
gedachte aan vooraf
ging. ook zonder Ko.
Een gevierde naam of
F.J. BROMBERG
werken wij ook met de
zaal: als een zaal niet
lacht op het moment
waarop het zou moeten,
is er iets mis met het
spel. Dan moet je er
achter zien te komen,
wat je verkeerd hebt
gedaan. Natuurlijk. Als
je een stuk voor de
vijfenzestigste keer
speelt, is de eerste
frisheid er af. Maar al
zijn de ergste zenuwen
voorbij, je bent toch
altijd gespannen en de
zaal reageert altijd weer
anders.
Het kan natuurlijk, dat
je op een avond gewoon
geen zin hebt, zoals
dat iedereen wel eens
overkomt. Dan moet je
je daar overheen zetten;
het publiek mag er
niets van merken. Wat
dat betreft is er ten
opzichte van vroeger veel
veranderd. In deze tijd
heeft een acteur veel
meer gevoel voor
verantwoordelijkheid.
Vroeger lachten we
veel meer, ook gewoon.
op het toneel, als er
eigenlijk niets te lachen
viel, voor het publiek
dan. Men begreep de
grap niet, we hadden
onder elkaar plezier. Dat
kan je het publiek niet
aandoen en dat gebeurt
nu ook niet meer."
Met „Céline" heeft
producer Joop van den
Ende in elk geval een
stuk waarin Mary
Dresselhuys op hoogst
plezierige wijze uit de
voeten kan. „Maar er zijn
niet zo veel stukken die
wij kunnen spelen.
Céline is een vrije
productie,
ongesubsidieerd,
kostbaar dus. Het aantal
acteurs is beperkt, vijf
is het maximum. En daar
moet ik dus ook nog in
passen". Toch trekt Mary
Dresselhuys meestal
volle zalen, al is zij zich
ervan bewust, dat zij
haar naam steeds
opnieuw waar moet
maken. „Anders loop je
het risico, dat de
mensen zeggen, gö, is
dat nou alles... Volle
zalen... Nu wel. Vroeger
was dat wel anders,
voorde oorlog. Dan
belde Cees, m'n vorige
man, de cassa op om te
vragen hoe het met de
verkoop stond. Dan zei
de cassa: meneer, een
tweetje. Dat betekende
dan, dat we een recette
hadden van tweehonderd
gulden, onder ons
allemaal te verdelen. En
een uurtje later was
hetmeneer, bijna een
drietje. Toch was het
spannend, we belden
toen heel wat op".
ERNSTIGER
Bij toeval is Van den
Ende aan het stuk
„Céline" gekomen, van
een Franpaise. Op
enkele uitzonderingen na
is Mary Dresselhuys
altijd te vinden in werk
van buitenlandse
toneelschrijvers. Mary:
„Het is moeilijk om een
goed Nederlands stuk te
vinden; het is vaak te
ernstig, of alleen maar
heel grappig. Het zijn
de beste stukken waarin
iets ernstigs is
verwerkt, maar waar je
toch om moet lachen.
Ja, Elsschot was daar
goed in. Toch is er
onlangs een zeer goed
stuk geschreven, door
een bekende Nederlandse
schrijver. Maar het was
op Ko en mij geschreven
en Ko leeft niet meer
en ik voel me te oud
voorde vrouw die ik
had moeten spelen. Ja,
ze zeggen dat ik
stapels Hollandse
manuscripten te lezen
krijg, maar dat is niet
waar. Twee per jaar,
misschien. Maar wie
denkt dat hij iets goeds
heeft, waarin ook een
oudere actrice in
optreedt, laat maar lezen.
Ze mogen alles
opsturen."
Daarom is Mary
Met Jo de Meyere, de jonge inbreker dif nog veel moet leren.
en Mart Gevers in „Céline".
hielp me met de
beslissing. Die zei,
Mary, ik zou het maar
doen. Daarom
accepteerde ik de titelrol
van Céline".
Van harte ging het in
het begin allemaal niet.
maar het verhaal, waarin
Céline een vrouw is die
een inbrekerJo de
Meyere de kneepjes
van het vak bijbrengt,
lag Mary Dresselhuys
wel. „Onzin te beweren
dat die rol me op het
lijf zou zijn geschreven.
Trouwens, het was
geschreven door éen
Franse actrice, die deze
rol voor zichzelf had
bestemd. Geen enkele
rol is iemand op het lijf
geschreven, tenzij de
schrijver bij voorbeeld
Annie Schmidt heet. die
bij het schrijven aan een
bepaalde acteur denkt.
Tegenspeler van Mary als
Céline in dit stuk van
de Franpaise Maria
Pacóme, isJode
Meyere. die voor
kapelaan speelde in de
succesvolle tv-serie „Het
dagboek van een
herdershond". Jo is
inbreker die door
Céline wordt betrapt en
vervolgens in huis
wórdt gehaald, om te
worden opgeleid tot
meester-inbreker; daar
zorgt de vriendelijke
Céline wel voor.
Kende Mary Jo de
Meyere? „Ik heb hem
gezien op televisie. Drie
of vier keer. Een hèel
goed acteur".
Gezien de intelligentie en
het plezier waarmee
Mary Dresselhuys acteert
en het onomstotelijke
feit dat Jo de Meyere
een goed acteur is,
moet de samenwerking
tijdens de repetities en
de tien
AMSTERDAM - Aan de buitenkant is niets
veranderd. Affiches hebben als
gewoonlijk het spel „Céline" joyeus
aangekondigd; de naam van actrice
Mary Dresselhuys met die van Jo de
Meyere als haar tegenspeler staat
met vette letters op het programmablad.
Mary is opnieuw hoofdrolspeelster in
een amusant stuk, dat dinsdagavond in
de Haagse Koninklijke Schouwburg in
première is gegaan. Hoewel de
uitvoeringen van het laatste stuk waarin
Mary Dresselhuys speelde „Herfst in
Riga" door de dood van Ko van Dijk
plotseling werden afgebroken, zal de
buitenwereld niet anders weten dan dat
Mary Dresselhuys weer op de planken
staat en opnieuw zal schitteren. Niets
aan de hand dus.
Niets? Mary Dresselhuys
is emotioneel de klap
nog niet te boven die zij
kreeg uitgedeeld toen
zij van de dood van Ko
ochtend belde hij me op.
Ko zei. Mary, ik ben
ziek, doodziek, ik kan
vanavond niet spelen.
Dat zei Ko. die nóóit
ziek was of daar nooit
iets van liet merken.
Maar die dag wist hij
het 's morgens al. Het
was op een zaterdag
en niemand was
bereikbaar, we zouden
in Zaandam spelen."
Het verhaal gaat niet
verder. De herinneringen
aan die fatale dag kan
de Amsterdamse actrice
nog steeds niet goed
verwerken. Men kan een
ogenblik denken aan
een spontaan stuk
theater tegenover een
wildvreemde
eenvoudig is het deze
keer niet. Mary
Dresselhuys draagt een
flink gedeelte bij aan
haar eigen legende, zoals
het publiek haar kent.
maar sommige emoties
zijn niet te verbergen,
ook niet tijdens een
zoveelste vraaggesprek.
Hoe het verder ging.
Mary Dresselhuys: „Na
de dood van Ko wilde ik
absoluut niet meer
spelen; voorlopig niet
meer. We hadden zo
veel samen beleefd en
we kenden elkaar zo
goed. We konden elkaar
rechtstreeks kritiseren,
vanuit de zaal. Zeggen:
nee Mary, zo komt het
niet goed over, je moet
het anders doen. Dat
soort contact heb ik met
geen andere acteur.
Later dacht ik. kom. nu
in elk geval een paar
maanden rust. dan zie ik
wel weer Maar dat kon
niet, een paar maanden
rust', want het seizoen
is dan al in volle gang.
Producent Joop van
den Ende kwam met een
goed stuk waarin ik
onder normale
omstandigheden graag
had willen spelen. Maar
nu, zo meteen na Ko...
Mijn man de
vlieger/schrijver Viruly
