Haarscheurtjes
Berlijnse Muur
buitenland
OOST-DUITSLAND
BESTAAT DERTIG JAAR
(2)
SBKÊ 'fl
""•fin de
ERNSTIGE TWIJFELS OVER
BRITSE "REAGEERBUISBABY"
Staat de postcode
rin een advertentie of brief?1
Gebruik'mdan alsu
reageert en...vergeet
ook uw eigen
postcode niet
Oekraïner wandelt
600 km. door bossen
naar de vrijheid
Muiterij Britse defensietop
tegen minister Mulley?
LEIDSE COURANT
DINSDAG 31 OKTOBER 1978 PAGINA 7
Een uitgelezen blend van de ra
beste Schotse Whisky's ra
Bonnie's 1745 I
Red label. Extra special.
Gedistilleerd en ge
botteld in Schotland
Belegen in
eikenhouten vaten
volgens aloude A
traditie Vooreen
zuinige prijs te
koop bij 600
..DELCAVE
slijters en wijn-
handelaren ^**£5
herkenbaar aan
het vignet op de
Veroordeelde spionnen in VS voorlopig vrij
NEWARK (AFP) De twee
Russische VN-functionarissen
die gisteren in Newark, New
Jersey, tot elk 50 jaar gevange
nisstraf zijn veroordeeld we
gens het kopen van Amerikaan
se defensiegeheimen, zijn zon
der borgtocht op vrije voeten
gesteld hangende hun beroep
tegen het vonnis.
de Russische ambassade toever
trouwd. Zij mogen de Newyork-
se wijk Bronx niet verlaten. De
minister van justitie heeft in het
landsbelang geadviseerd tot de
ze gang van zaken. De twee
mannen hadden een marineoffi
cier die werkte voor de FBI
20.000 dollar geboden in ruil
voor ondermeer geheime plan-
Rudolf Tsjemjajev en Waldik nen voor onderzeebootbestrij-
Enger zijn aan de hoede van ding.
Geen snelheidsbeperking op Duitse snelwegen
BONN (AFP) De Westduitse regering heeft officiële aanbeveling niet harder te rijden dan
definitief afgezien van een snelheidsbeperking 130 km/u.
op de autosnelwegen. Het blijft voortaan bij de Op de andere rijkswegen blijft de snelheid
beperkt tot 90 km/u.
CHICAGO (AP) Een Amerikaanse stichting
heeft afgezien van haar voornemen de Britse
"reageerbuisbaby" - arts dr. Patrick Steptoe
een onderscheiding toe te kennen, omdat er
twijfels bestaan over de wetenschappelijke
documentatie van het experiment.
De Barren-stichting is in 1960 opgericht om
vruchtbaarheidsonderzoek te financieren en
onderwijsprogramma's te bieden aan artsen
en het publiek.
Steptoe, die de bij de prijs behorende gouden
medaille op 15 november in ontvangst zou
nemen, was niet bereikbaar voor commentaar.
Dr. Richard Blandau, vice-president van de
medische adviesraad van de universiteit van
Washington, verklaarde tegenover de Chicago
Sun-Times, dat er in de medische wereld grote
bezorgdheid is over de "reageerbueiisbaby"
van Steptoe. "Hij heeft verzuimd een weten
schappelijk verslag te publiceren en volledig
duidelijk te maken, wat hij heeft gedaan. Hij
heeft de medische ethiek geschonden door zijn
verhaal te verkopen aan de Enquirer, naar
verluidt voor 650.000 dollar, in plaats van zijn
verhaal te publiceren in een wetenschappelijk
blad", aldus Blandau.
"Velen van ons, met veel grotere ervaring op
het gebied, zijn er nog steeds niet van over
tuigd, dat het een "reageerbuisbaby" was. Van
alles wat wij tot dusver weten, kan de baby
ook op natuurlijke wijze geboren zijn. Voorts
kan dr. Steptoe bij miljoenen vrouwen valse
hoop hebben gewekt, omdat hij niet heeft
bekendgemaakt, hoeveel mislukkingen tegen
over één geslaagde geboorte hebben gestaan.
Wij weten, dat het een aanzienlijk aantal is".
Irak wil Egypte
omkopen met
vijf
miljard dollar
BAGDAD (DPA) Irak wil
dat de Arabische landen een
anti-Israëlfonds stichten. Het
fonds zou jaarlijks negen mil
jard dollar moeten reserveren
voor Arabische staten die
hun ^standvastigheid' tegen
Israël hebben bewezen. Egyp
te zou op vijf miljard dollar
uit het fonds kunnen rekenen
als het afziet van een vredes
verdrag met Israël. Het voor
stel is gisteren gelanceerd op
de conferentie van Arabische
ministers van Buitenlandse
Zaken van landen die fel te
gen een akkoord zijn tussen
Egypte en Israël.
De vredesonderhandelingen
tussen Egypte en Israël zijn
gisteren in Washington hervat
ondanks een niet opgelost en
fundamenteel verschil van
meiening over de toekomst van
de Israëlische nederzettingen
op de westelijke oever van de
Jordaan. De Israëlische dele
gatieleden onder leiding van
de ministers Dayan en Weiz-
man meldden goede vorderin-'
gen ten aanzien van de uit
werking van de tekst van het
te ondertekenen vredesver
drag. De Amerikaanse, Israë
lische en Egyptische delega
ties hebben vanmiddag voor
het eerst sedert tien dagen
het gezamenlijk overleg her
vat.
Record uittocht
blanken Rhodesfè
SALISBURY (UPI) - In de
maand september heeft een re
cordaantal blanke inwoners van
Rhodesië hun land verlaten: te
gen een vertrek van 1776 blan-*
.ken stonden slechts 286 nieuwe
unmigranten. Het is de grootste
aderlating voor het blanke be
volkingsdeel in één maand sinds
de guerrilla in 1965 losbarstte.
De strijd in Rhodesië eiste in
september 758 doden, ook een
hoger totaal dan in enige vorige
maand.
pttpost
STOCKHOLM (AP) Een uit de Oekraïne (Sovjet-Unie) afkomsti
ge houthakker, heeft de wijk genomen naar Zweden na een
zwerftocht van naar schatting 600 km. door de bossen in het
noordelijke deel van de Sovjet-Unie, Finland en Zweden in
achttien dagen. "Ik ben een avonturier. Ik houd van reizen ik
wil niet in een land wonen, dat ik niet kan verlaten, als ik
daar zin in heb", aldus de 32-jarige Viktor Boeblik.
Viktor Boeblik had een baan aangenomen als houthakker in een
gebied, niet ver van de Finse grens. Zodoende kreeg hij de.
gelegenheid om goed rond te kijken en zich voor te bereiden.
Begin juli hield hij op met werken. Hij had toen genoeg gespaard
om zich voor te doen als toerist. Hij kocht kaart en kompas
en begon zich te oefenen in oriëntatie en hoe hij in de bossen
moest leven.
De tocht begon tenslo tte in het dorp Kestenga, 340 km ten
zuiden van Moemansk. Na 120 km en zeven dagen bereikte hij
de grens met Finland en besteedde er een dag aan opi te
achterhalen, hoe hij door de grensversperring kon komen. Hij
vond een ten dele met water gevulde duiker, die onder de
versperring doorliep. Daar wurmde hij zich doorheen en was
iQ Finland. Uit angst uitgeleverd te worden, ontweek hij mensen,
sliep in de bossen en leefde van wat de natuur opleverde.
Na tien dagen Finland bereikte hij de Zweedse grensplaats Pello,
even benoorden de poolcirkel. Liftend en lopend kwam hij tenslotte
in Stockholm, waar hij politiek-asdel vroeg.
(Van onze correspondent
HeUaPick)
OOST-BERLUN Steinstücken is een wijk in
West-Berlijn. Het heeft de vorm van een paddes
toel die uitdijt in de Oostelijke sector van Be
rlijn. Ongeveer tweehonderd mensen in deze
wijk kijken vanuit al hun ramen op de Muur.
Tot 1972 moest bijna alles wat ze nodig hadden
i aangevoerd worden met helikopters. De enige
verbinding die ze hadden met de rest van West-
iBerlijn was een smal voetpad tussen twee rijen
k van de Berlijnse Muur. Het voetpad is nu een
weg geworden, een vooruitgang die te danken is
e| aan de ontspanningspolitiek.
De oude Reichsbahn, nu de Oostduitse staats-
I spoorwegen, loopt een paar meter vlak langs
Steinstücken, net aan de westelijke kant van de
Muur. De Oostduiters hebben onlangs het stukje
gras tussen de spoorlijn en de Muur vervangen
door omhoog gerichte scherpe ijzeren punten. Als
er iemand zin krijgt tijdens de korte rit van de
trein over dit traject een sprong naar het Westen
te wagen, dan zou hij dat met een snelle dood
bekopen. Ontspanningspolitiek of niet, de DDR
vindt dat de tijd nog niet rijp is haar burgers toe
te staan Westberlijnse of zelfs maar Westduitse
grond aan te raken. Alleen gepensioneerden, die
voor het Oostduitse arbeidsproces toch niet meer
l nodig zijn, mogen regelmatig op bezoek. Als ze
dat willen, mogen ze zelfs voorgoed naar West-
Duitsland, en daar teren op de sociale voorzienin-
Negenentwintig jaar geleden werd de DDR uitge
roepen en meer dan zeventien jaar geleden werd
de Muur opgericht. De hele, bijna duizend kilo
meter lange grens tussen de twee Duitslanden is
één lange muur, of op zijn minst een versterkt
hek. Niemand denkt er serieus over te gaan on
derhandelen over een eventuele afbraak van de
Muur. Niemand gelooft dat de DDR of het Krem
lin ook maar enigszins van plan is de reisbeper
kingen van Oostduitsers naar het Westen op te
heffen. Zelfs vertrouwde partijgenoten die voor
hun functie op reis moeten, mogen zelden hun
gezin meenemen.
Wat gemakkelijker
Toch is er vooruitgang geboekt. Het contact tus
sen de twee Duitslanden is wat gemakkelijker ge
worden. Het nieuwe verdrag waar nu over onder
handeld wordt, is niet alleen een uitbreiding van
samenwerking in praktische zin, maar ook een
waarborg tegen een fatale breuk in de uiterst
kwetsbare betrekkingen tussen de Bondsrepubliek
en de DDR.
Staatssecretaris Günter Gaus, de Westduitse per
manente vertegenwoordiger in de DDR, is nu be
zig met de laatste fase van een ingewikkelde
reeks onderhandelingen. Deze waren vooral ge
richt op het nog gemakkelijkèr maken van reizen
tussen de Bondsrepubliek en West-Berlijn. De
DDR zal daar een flinke hoeveelheid harde valu
ta aan overhouden, wat erg gunstig is voor de
betalingsbalans.
Er zal een nieuwe Autobahn gebouwd worden
door de DDR, tussen Hamburg en Berlijn. De
T snelweg gaat 1,5 miljard mark kosten. Het Tel-
*33 tow-kanaal zal na dertig jaar weer geopend wor-
zijn echter de radio en de televisie. Dankzij de
krachtige zendstations in West-Berlijn kan heel
Oost-Duitsland naar de Westduitse televisiepro
gramma's kijken en naar de Westduitse radio
luisteren. De DDR doet geen poging de uitzendin
gen te storen, ondanks het feit dat ze een enorme
invloed uitoefenen op de Oostduitse maatschappij
en de indoctrinatiepolitiek van het regime sterk
schaden.
Trouwe partijleden proberen hun kinderen blijk
baar te verbieden naar de Westduitse program
ma's te kijken. Maar omdat hun vriendjes wel
mogen kijken en er ook constant over praten,
weten die kinderen allerlei slinkse wegen te ver
zinnen om stiekem toch te kijken. De kinderen
zijn waarschijnlijk meer geïnteresseerd^ in Kojak
dan in Robert Havemann, de Oostduitse dissident
die tot levenslange isolatie veroordeeld is, en die
nu vrijwel in huisarrest verkeert en 24 van de 24
uur bewaakt wordt door ongeveer tweehonderd
veiligheidsagenten. De Oostduitse autoriteiten ver
tellen de bevolking hier niets van, noch over de
reden waarom Havemann zo teleurgesteld is in
het nieuwe regime en in zijn vroegere partijka
meraad Honecker.
Toch zijn veel mensen wel op de hoogte van Ha-
vemanns positie, alweer dankzij de Westberlijnse
zendmasten. Een bandopname die Havemann uit
Oost-Duitsland wist te smokkelen, werd binnen
een paar dagen twee maal uitgezonden. Ook
werd veel aandacht besteed aan uittreksels van
zijn boek, dat onlangs in West-Duitsland op de
markt k\yam. De Oostduitse leiders zijn natuur
lijk woedend. Honecker heeft hard geprobeerd
Havemann te overreden naar het Westen te gaan,
zoals andere ontevreden intellectuelen vóór hem
gedaan hadden. Maar Havemann weigerde dat
hardnekkig, en lokte arrestatie uit Rudolf Bahro,
een ander partijlid dat tevergeefs op zoek ging
naar communisme met een menselijk gezicht,
weigerde eveneens in ballingschap te gaan. Hij
werd eerder al veroordeeld tot een lange gevan
genisstraf.
Steentje voor steentje
Westduitse leiders van alle overtuigingen hebben
deze ontwikkelingen met belangstelling gadegesla
gen. Niemand ziet echter grote veranderingen in
het beleid van het Oostduitse regime. Niemand,
afgezien misschien van de meest felle tegenstan
ders van het communisme, ziet graag een wijd
verspreide opstand tegen het regime. Openlijke
tegenstand zou kunnen leiden tot interventie van
'de Sovjets en een verharding van het regime. De
Westduitsers die het meest met de DDR te ma
ken hebben, achten het juist belangrijk dat een
wederzijds vertrouwen wordt opgebouwd, steentje
voor steentje, bescheiden en waarbij de praktijk
nooit uit het oog verloren wordt.
Henry Kissinger geloofde dat „alles met elkaar te
maken had" en dat de communistische wereld zo
vast verbonden moest worden aan de westerse
dat het oostblok het zich niet meer zou kunnen
veroorloven los te breken. Die theorie is beter
dan in welke andere stad ook in Berlijn in prak
tijk te brengen. Pas als dat gelukt is kan er weer
gepraat worden over de verre kans de twee Duit
slanden te herenigen.
(Copyright The Guardian)
heeft. Andere waarnemers vragen zich af of par
tijleider Honecker misschien onder druk staat
van de haviken in zijn eigen Politburo en het
Kremlin. Honecker zou daarom snel de verdragen
ondertekend willen zien, voordat zijn tegenstan
ders roet in het eten kunnen gooien.
Tussen twee vuren
Het contact en de samenwerking tussen de beide
landen is al veel verder gevorderd dan de meeste
mensen rich realiseren. Niettemin zijn de betrek
kingen kwetsbaar en staan ze bloot aan de
machtspolitiek van beide kampen. Ondanks de
oude overeenkomst tussen de vier grootmachten
blijft de status van Berlijn een bron van wrij
ving. Wat in Berlijn gebeurt, vindt ook plaats tus
sen Oost- en West-Duitsland. De winst die de
CDU de laatste jaren in de Bondsrepubliek ge
boekt heeft, heeft het debat tussen de twee Duit
slanden heel wat emotioneler gemaakt. De DDR
zelf zit tussen twee vuren. Enerzijds eist Moskou
dat Oost-Duitsland een deel van rijn economische
welvaart mede beschikbaar stelt aan de produk-
tie ten behoeve van het socialistische kamp; an
derzijds wil men de Oostduitse levensstandaard
verhogen, wat alleen kan met Westerse technolo
gie en een verhoogde handel met het Westen.
De handelsbetrekkingen tussen de twee Duitslan
den zijn in elk geval verbeterd, en er rijn aanwij
zingen dat Oost-Duitsland liever de Bondsrepu
bliek als handels- en investeringspartner heeft
dan welk ander Westers land ook. In de afgelo
pen paar jaar is het stukken gemakkelijker ge
worden voor Westduiters, inclusief Westberlijners,
naar de DDR te reizen. De meest recente cijfers
tonen aan dat er vorig jaar 18 miljoen mensen
door Oost-Duitsland gereisd rijn en dat 6 miljoen
een bezoek aan de DDR hebben afgelegd. Velen
van hen waren Westberlijners die vrienden en fa
milie kwamen opzoeken.
De DDR heeft tegenwoordig een automatische te
lefoonverbinding met West-Berlijn en de belang
rijkste Westduitse steden. Hoewel er heel wat spi
onagediensten kunnen meeluisteren heeft de
telefoonverbinding uiteraard geholpen Oost-Duits
land uit zijn isolement te halen.
Liever Kojak
De belangrijkste verbindingen met het Westen
Ondanks zijn
vooruitstre
vende ideolo
gie floreren in
Oost-Duits
land
„oude beroe
pen". In zijn
houding een
typische na
zaat van het
Pruisische mi
litarisme, ver
spert een
Vopo-militair
van bovenaf
de muur de
vrije door
gang uit of
naar Oost-
Duitsland.(fo-
to
linksboven)
De Oostbe-
rlijnse schoor
steenveger
vertegen
woordigt een
van de kleine
particuliere
ondernemin
gen die door
het net van
de nationali
satie geslipt-
.(foto rech
tsboven)
De trein die
vlak langs de
Berlijnse
Muur rijdt.
den. Boten zullen er dan een dag minder lang
over doen om naar West-Berlijn te varen. Andere
waterwegen naar de Bondsrepubliek zullen gere
pareerd worden, en betaald worden door West-
Duitsland.
Plannen om een nieuw doorgangspunt tussen
Oost- en West-Berlijn te bouwen zijn voorlopig in
de ijskast gezet. Wel wordt verwacht dat de door-
voerrechten verhoogd zullen worden. Deze zouden
dan tien jaar, gerekend vanaf 1979, geldig blij
ven.
Tenslotte moeten de onderhandelingen leiden tot
een overeenkomst die het mogelijk moet maken
voor gepensioneerden die in West-Duitsland wo
nen hun spaargeld dat ze op Oostduitse banken
hebben staan, naar het Westen te halen. De
Bondsrepubliek zal die overboekingen dan dek
ken met Westduitse marken voor Oost-Duitsland.
Westduitse diplomaten geloven dat de onderhan
delingen binnen de vier a zes weken rond zullen
zijn, behalve wanneer de DDR buiten verwach
ting toch aan de politieke noodrem gaat trekken.
Voorlopig lijkt Oost-Duitsland vast van plan de
besprekingen tot een goed einde te brengen. Cy
nici beweren dat de DDR alleen zo welwillend is,
omdat het de Westduitse marken hard nodig
BRITS BLAD ONTHULT KLACHTENDOSSIER DEFENSIE
(Van onze correspondent ROGER SIMONS)
LONDEN De Britse minister van defensie
Fred Mulley ontkent, dat op zijn departement
een muiterij aan de gang is, geleid door de
stafchefs van alle wapens. Het nieuws over
een ernstig conflict tussen de minister en de
hoogste officieren werd gisteren wereldkun
dig gemaakt door de Londense „Daily Mail".
Het verhaal van de Mail steunde op het oude
en bekende feit, dat de meningen van Britse
Labourleden en generaals sterk uiteen lopen
wat betreft bewapening en het loon van be
roepsmilitairen. Volgens de Londense krant
zouden de stafchefs een document opgesteld
hebeiben, dat „De weg die voor ons ligt" heet
en dat bedoeld is als een catalogus van hun
klachten.
De stafchefs zouden van plan rijn minister
Mulley volkomen te negeren en hun klachten-
dossier rechtstreeks door te geven aan pre
mier CaUaghan. Minister Mulley verklaarde
evenwel, dat de Daily Mail, die conservatief
gezind is, de waarheid verdraaid had. Volgens
minister Mulley gaat het om een studie van
de Britse defensiebehoeften in de komende ja
ren. Admiraal sir Terence Lewin, stafchef van
de marine, zou Muiley's ontkenning van de
muiterij volledig onderschrijven.
De Daily Mail had onthuld dat in het dossier
geklaagd werd over het gebrek aan gehoor
zaamheid en het slechte moreel van de Britse
troepen. Voorts zou het document nadruk leg
gen op het feit, dat het landleger, de marine
en de luchtmacht van Groot-Brittannieei drin
gend meer moderne wapens nodig hebben. De
frontlinie van de Britse luchtmacht bestaat
volgens de Mail uit slechts 74 vliegtuigen. Re
geringskringen in Londen spreken dit cijfer
trouwens niet tegen.
Afgelopen zomer is ook aan het licht geko
men, dat veel Britse beroepsmilitairen zo snel
mogelijk ontslag nemen omdat ze te weinig
verdienen. Dit verschijnsel doet zich vooral
voor bij luchtmachtofficieren. Er heerst ook
ernstige ontevredenheid onder de Britse tro*.
pen in Ulster.
Oeganda valt
Tanzania
binnen
DAR ES SALAM (AP) De
Tanzaniaanse regering heeft
bekend gemaakt dat troepen
uit het buurland Oeganda de
grens zijn overgestoken en dat
„alle noodzakelijke maatrege
len worden genomen om een
einde te maken aan deze agres
sie".
Volgens een regeringscommuni
qué vond de Oegandese inval
gisteren plaats. Gesproken
werd van „een provocatie, wel
ke niet geduld kan worden."
Over de plaats van de inval of
de militaire situatie werden
geen bijzonderheden verstrekt.
Door kranten in andere Afri
kaanse landen waaronder Ke
nia was al gezegd dat de berich
ten over een invasie van Oegan
da tot doel hadden alle mogelij
ke andere moeilijkheden in Oe
ganda zelf te verdoezelen. Zo
zou een regiment gelegerd in
Malire ten zuiden van de hoofd
stad Kampala, drie weken gele
den rijn gaan muiten.
