L #fEMEIM B#LLEIM rentse toeren izien brood distels ~w ;ens zo fel bestreden "onkruid nu vertroeteld CCWS centraal verkooppunt voor buitenlandse bloemen VOLLEGRONDSGROENTETEELT GEGROEID HEIBEL IN LELIEBOLLEN-WERELDJE in van de :hoonebeek: üfolP EN TUINBOUW LEIDSE COURANT Ze heb- welig getierd: de distels de Zuidoosthoek van deze zomer. Het eens boer zo vervloekte kreeg alle te groeien, te zaad te schieten, paarsbloeiende werd gewoonweg door de boer. omdat ze plotseling zo „gaan houden van" dat spreekt vanzelf, had allemaal zijn reden de Zuidoost Drentse in plaats van met chemische te gooien om de distel te lijf te plotseling het kans gaven om atstt> te schieten en zelfs dat gfje distelzaad zaaiden. i, 4en ging het onkruid niet e wto maar als cultuurgewas lerbouwen. Dat gebeurde op _|andrang van het Kruiden- erwerkingsbedrijf Angelica fe Ommen. Deze trommelde le boeren dit voorjaar bij Ikaar en maakte hen warm" voor de distelteelt, let zou een goed alternatief ijn voor bijvoorbeeld haver h tarwe. Er bleek plotseling raag te zijn naar het zaad an het stekelige gewas. En Is we over de distel praten tedoelen we de „maria-dis- el". Pie vraag kwam van nkele farmaceutische fa- rieken in Duitsland en Ita lië. Onderzoekingen hadden aangetoond dat de zwarte zaadjes van het boerenon- kruid bijzondere krachten bevatten. Gebleken was dat het distelzaad een belangrij ke grondstof bevatte voor een medicijn tegen leverziek ten. En omdat de behoefte aan en de vraag naar die medicijn erg gropt is -de vraag naar „natuurlijke" ge neesmiddelen neemt steeds meer toe- zouden de farma ceutische industriën heel wat van het distelzaad kunnen gebruiken. Geïnteresseerd Met name de Zuidoostdrent se boeren bleken geïnteres seerd. Ze hadden nou net behoefte aan een „goed" al ternatief gewas als vervan ger van graan waarvan de opbrengst de laatste jaren niet zo best was. En al stonden de boeren in het begin wat raar tegen het idee aan te hikken: „stekels" in cultuur te brengen, gre pen enkele tientallen van hen de kans aan en sloten een contract met het krui denbedrijf. Het feit dat de distel bijna geen verzorging zou behoe ven en het gewas bovendien nauwelijks bemesting zou vragen, sprak de boer uiter aard helemaal aan. Dertig boeren waagden de „gok" en gingen met elkaar zo'n De bloem van de marla-distel, daar gaat het alle maal om. zelf door zaadval te ver meerderen. Want dat zaad daar ging het allemaal om. Was het voor de boeren een vreemd idee, de burger be greep er helemaal niets van. Plotseling zagen ze hele ak kers met het stekelige ge was. Konden de boeren bet onkruid niet de baas? Wat was er toch aan de hand met de distel? Spoedig had den ze het door de boer zag er brood in. Het gewas ging groeien, bloeien en zaadschieten. Wie had ooit gedacht dat het stekelige onkruid zo „in produktie" zou worden gebracht? Het paarsachtig bloeiende gewas „versierde" -als een bollenveld zo mooi- het land schap. De distelvelden trok ken veel bekijks. Toen kwam de oogst en nu zou moeten blijken of die distel de boer niet „voor de gek" had gehouden. Het gewas had een goede verzorging gehad, maar....zou de boer daarvoor zijn loon ontvan gen? Dat was nog afwach ten, de boer kwam tenslotte wel eerder bedrogen uit. De combines kwamen en maaiden en dorsten de dis tel. De anderhalf twee me ter lange stengels met venij nig scherpe stekels werden tegen de vlakte geworpen en door de maaidorser verslon den. De paarse zaadbol moest het ontgelden. De dis tel kreeg niet de kans zich- boeren die dit jaar distels verbouwden, de heer J. Kuper te „Toch een wat gek idee .stekels' op je land". Voorlichting Terwijl voorzichtig de eerste balans werd opgemaakt blijkt de dis tel oogst redelijk aan de verwachtingen te hebben voldaan, ,,'t Blijkt een beetje te zijn tegengeval len", zegt de heer O.ten Vel de uit Oranjedorp. Hij is één van de boeren die dit jaar op een belangrijk ge deelte van zijn gronden dis tels verbouwde: bijna tien hectare. ,Jk had er iets meer van verwacht", zegt hij. Voor een deel wijt de heer ten Velde de tegenval ler aan onvoldoende of ver keerde voorlichting door het kruidenbedrijf. Aanbevolen was het gewas begin april te zaaien. Dat is achteraf te laat gebleken. Het duurde té lang voordat de distel het veld „dicht" had. Daardoor kreeg het (échte) onkruid te veel kans en dit heeft wel licht ook de distelgroei bein- vloed". Een andere „distelboer" spreekt van een goed oog- stresultaat. „Het is maar net wat je ervan verwacht. De één is nu eenmaal met min der tevreden dan de ander. Bovendien zijn misschien de weersomstandigheden dit jaar niet optimaal geweest voor de distelteelt". Ir.A.Boswijk, Rijksland- bouwconsulent Akkerbouw van het ministerie van Landbouw zegt dat de dis tels de boeren dit eerste jaar geen „goud" hebben op geleverd. Toch spreekt hij van een redelijke opbrengst. Hij verwacht dan ook dat vele boeren volgend jaar opnieuw zullen besluiten de maria-distel te verbouwen. De heer Boswijk is op zich blij met de uitbreiding van het gewassen-areaal. „Het is een goede zaak dat de boer niet „vastzit" aan aardappe len, bieten en graan". Directeur G.de Vries van het kruidenbedrijf Angelica te Ommen onderkent dat niet iedereen staat te juichen van de opbrengst van de distel. „Maar wat is één jaar", zegt hij. Uiteraard hoopt met name de Vries dat de Zuid oostdrentse boeren volgend jaar opnieuw voor een deel van hun akkers voor het stekelige gewas kiezen want, ook volgend jaar zal Angeli ca ongetwijfeld weer veel vraag hebben naar het dis telzaad. pnselersdijk Het ligt in •oddj bedoeling om begin vol- duiand jaar in zeven Nederland- >id i bloemenveilingen een aan- i opng te maken met het ver- Iandelen van in het buiten- ;g nd gekweekte bloemen, n^ornamelijk uit Israël af- dat imstig. rsm$s centraal verkooppunt is velllngewezen de Coop. Centrale eeft'estlandse Snijbloemenvei- en )g te Honselersdijk, waar de omnngevoerde bloemen worden ze Jrwerkt en verkocht. Aan dit andles is een moeilijke periode lor bloemveilingen vooraf bontgaan, omdat aanvankelijk protgal wat bezwaren bestonden P°ln kwekerszijde om de vei- vangsorganisatie voor verhan- n' aflen van buitenlandse bloe- :stalen beschikbaar te stellen, oor |s laatste is enige tijd geleden ïsenik de CCWS tot een positief e s<juidpunt kunnen komen, ronfc centrale verwerking vindt 'kjn deze veiling plaats, omdat tx i°n6ste uitbreidingen n Pen hier over voldoende ruim- dejbeschikt. 'de jrer de gang van zaken is dieferleg gepleegd met de aretB.N., de Nederlandse orga- omsatie van bloemenveilingen ?Yan de vertegenwoordigingen ïgent het buitenland. metwaliteit min ellyitt ligt in de bedoeling om in peel mogelijk produkten van irnedividuele kwekers uit het itaafitenland te veilen, dus niet ij p<n een bepaalde organisatie, ang) die manier wil men trach tten) tot een zo hoog mogelijke VOORNAMELIJK AFKOMSTIG UIT ISRAËL kwaliteit van de aangeboden bloemen te komen. Een com missie uit de V.B.N. heeft in Israël besprekingen gevoerd teneinde aanvoer, transport enz. te regelen. Ook de admini stratieve verwerking van alles was onderwerp van gesprek. Voorlopig worden voorname lijk trosanjers, rozen, statice, gladiolen en liatris uit Israël verhandeld. De bloemen wor den rechtstreeks uit Israël naar Schiphol gevlogen en vandaar naar Honselersdijk gebracht. Er is een firma uit Rijnsburg aangewezen die daar met het verder verhande len zal worden belast De verkoop vindt ook plaats aan de diverse andere bloe menveilingen in ons land, na melijk in Berkel en Rodenrijs, Rijnsburg, Roelofarendsveen, Groningen, Vleuten en Bem- mel. De import zal in hoofd zaak gedurende de periode van begin december tot begin mei plaatsvinden met hoogte punten in februari, maart en april. In overleg met instanties in Israël en ons land zal de begindatum worden vastge steld. Keuring Voor keuring van de bloemen gelden de voorschriften van de V.B.N. plus die welke op iede re veiling gelden, ook wat de verpakking betreft. Indien door te grote aanvoeren de markten worden verstoord worden scherpere maatrege len toegepast. Behalve uit Is raël worden dan ook uit enkele andere landen bloemen via de Nederlandse veilingen verhan deld. Dat betreft onder meer uit Columbia, Italië, rozen uit Spanje en mimosa uit Fran krijk. Uit het Verre Oosten worden orchideeën aange voerd. In het algemeen heeft de handel instemming betuigd met het importeren van bui tenlandse bloemen, vooral om op bepaalde tijden de beschik king te hebben over voldoende bloemen wanneer die uit ons land beperkt zijn. Tot dusver werden aan diverse bloemenveilingen in ons land al beperkte mate buitenlandse bloemen aangevoerd. Evenwel lieten steeds meer problemen zich gelden vooral bij abnor maal grote aanvoeren met Is raël voorop. Vergeleken bij vorig jaar was thans de handel in buitenlandse bloemen in ons land nog beperkt. De aandrang werd evenwel steeds groter en regelend op treden noodzakelijk geacht. Het pakket bloemen uit Israël werd steeds breder in de laat ste jaren on in de wintermaan den leverde Israël ongeveer 75 procent van de in ons land verhandelde trosanjers. Daar wordt in de Sharonvallei 45 ha. van deze bloemen ge kweekt en verwacht wordt dat deze teelt zich er nog uit zal breiden, hetgeen van invloed zal zijn op het Nederlandse bloemenpakket bijzonder in de wintertijd. Door de korrifen- de nieuwe regeling inzake vei len van importbloemen hoopt men een en ander zo goed mogelijk in de hand te houden. MAANDAG 30 OKTOBER 1978 PAGINA 9 ALLERHEILIGEN VERHOGEN BLOEMENPRIJZEN Toch wel een wat merkwaardige week achter de rug in de bloemenhandel aan de CCWS. Als geheel minder aanvoer waarte genover een hoger omzetcijer staat waaruit terecht mag worden geconcludeerd, dat het 'met de prijzen in het algemeen beter was gesteld dan in dezelfde week van het vorig jaar. Vooral het aanbod van de standaar danjers nam sterk af maar de prijzen waren gunstiger. Van trosanjers beliep de aanvoer bijna vier miljoen met een gemiddelde van 39 cent die kon oplopen tot 77 cent tegenover een aanvoer vorig jaar van tegen de vijf miljoen bos, gemiddelde prijs van 23 cent en hoogste 743 cent. Niet veel anders was het met de Amerikaanse anjers gesteld. Bij een aanbod van 1.327.660 en gemiddelde prijs van 42 cent en hoogste 72 cent staat •de aanvoer van 2.250.685 vorig jaar, gemid delde prijs 27 cent en hoogste 60 cent. De •chrysanten staan op vrijwel gelijk peil van vorig jaar, ruim vier miljoen tros en gemid delde prijs 45 cent tegen 43 cent vorig jaar. Bij naderen van Allerheiligen-Allerzielen trokken de prijzen tegen het eind van •afgelopen week iets aan en dat zal waar schijnlijk ook in de eerste dagen van deze week de bloemenprijzen gunstig beïnvloe den. In totaal trokken de irissen de aan dacht. Vorig jaar in dezelfde week een aanbod van dik twee miljoen met een gemiddelde prijs van 11 cent tegen nog geen miljoen afgelopen week die echter een gemiddelde prijs van 36 cent bewerkstellig de. Hoogste 56 cent, vorige jaar 26 cent. De aanvoer van snijbloemen bedroeg afge lopen week 25.797.872 met een opbrengst van 11.042.973,39 tegen ruim 30 miljoen bos of stuks vorig jaar en opbrengst van 9.223.065,10 hetgeen duidelijke taal is! De totale aanvoer bedroeg 26.325.954 bos of stuks met een omzetcijfer aan de CCWS van 11.908.884,17 tegen de 30.963.601 bos of stuks van vorig jaar voor 9.911.763,73. Nu wat gemiddelde prijzen met tussen haakjes die van dezelfde week in het vorig jaar. Amerikaanse anjers 42 (27) trosanjers 39 (23) anthurium 1.46 (1,33) snijgroen 17 (19) jaarrond troschrysanten 45 (43) idem geplozen 78 (73) troschrysanten normaal 1,49 (1,08) idem geplozen 66 (53) freesia 26 (13) gerbera 47 (37) gladiolen ov. 18 (6) maar er kwam met 31.000 stuks de helft van het aantal vorig jaar, irissen 36 (11) leliekelken 68 (71) lelietak 43 (27) cymbidium klein 30 (30) idem groot 1.00 (97) grote rozen 48 (30) idem klein 31 (20) sonia 43 (27) belinda 29 (17) red garnette 21 (12). In de potplanten gaf het beeld weinig verschil te zien met dat van vorig jaar middels een aanvoer van bijna 500.000. Ook in de prijzen weinig of geen verschil, die kon heel wat beter zijn. Er kan op korte termijn wel een ruimer aanbod worden verwacht en dan is het onzeker wat de prijzen zullen doen. In het laatst van de week begon die al wat te dalen. De eerste poinsettias brachten goed geld op, doch ook hiervan zal snel het aanbod vermeerderen met mogelijke gevol gen van dien. Overigens bestaat er momen teel vrees voor een toenemende concurren tie van Statice uit Israël hetgeen nog tot minder aangename verrassingen kan lei den. Met de buitenbloemen is het zo langza merhand wel gedaan, in elk geval laat de kwaliteit veel te wensen over zodat het met de betaling ook matig is gesteld. De totale oppervlakte vollegrondsgroenten is het afgelopen seizoen iets toegenomen, dit blijkt uit de gegevens die door het Produktschap voor Groenten en Fruit wor den verstrekt Het aantal bedrijven daaren tegen neemt jaarlijks af, hieruit valt af te leiden dat de oppervlakte per bedrijf groter wordt De gemiddelde oppervlakte per bedrijf ligt op 3,15 ha. De grote oogsten per hectare van vorig seizoen en de daarmee gepaard gaande lage prijzen hebben hun uitwerking op de oppervlakte vollegrondsgroenten ge had voor dit seizoen. Voor veel gewassen is er sprake van een inkrimping, maar de oppervlakte knolselderij, spruiten en witlof wortelen breidde zich uit. De oppervlakte bloemkool bleef nagenoeg gelijk, de telers hebben door de grote aanvoeren tot op heden slechts matige prijzen gehad. Het gevolg hiervan zal zijn dat de animo voor de bloemkoolteelt toch af zal gaan nemen. Ook de teelt van boerenkool krimpt jaar lijks verder in, ook voor het komende seizoen is dit het geval. Een belangrijke oorzaak hiervoor is het toenemende aantal zachte winters. Een gewas als kroten trekt zich van alle omstandigheden weinig aan, in de loop der jaren is de oppervlakte constant gebleven... De peentelers hebben hun gewas vorig jaar tegen minimale prij zen moeten verkopen, dit heeft ertoe geleid dat het areaal met 20% ingekrompen is. Tot op heden heeft dit weinig effect op de prijzen gehad. Een verdere inkrimping bij deze teelt is dan ook niet uitgesloten. De teelt van knolselderij is de laatste jaren het sterkst gegroeid. Van 1973 tot op heden groeide het areaal van 1126 ha. naar 2037 ha. De oppervlakte prei zal het komende seizoen weinig veranderen, deze teelt zal zich stabiliseren of misschien zelfs uitbrei den. Spruiten worden er dit jaar veel geteeld, namelijk 6000 ha. (vorig jaar 5400 ha.). Dit gewas kan zich de laatste jaren over een steeds groeiende belangstelling verheugen. Een belangrijke afnemer is de diepvriesindustrie. Ook de teelt van witlof wortels is de'laatste jaren sterk gegroeid. De belangrijkst aan te voeren oorzaken zijn; een grotere bekendheid van dit gewas bij de consument en een inkrimping van de teelt in België. Tuindersvrouwen aan de sorteermachi Glasgroenten De prijs voor andijvie veranderde de afgelo pen week nagenoeg niet, er werd 46 cent voor een kilo betaald. Voor de goede kwali teit worden er hogere prijzen verwacht. Het zachte weer is er de oorzaak van dat het groeiende spruitenaanbod tegen dalende prijzen wordt verkocht De afgelopen week lag de prijs niet veel hoger dan 70 cent per kilo. Bij aanhoudend zacht weer zal de situatie niet verbeteren. De aanvoer van bloemkool zal weer groter worden, hierdoor komt de gemiddelde prijs van 90 cent voor de „zessen" is gevaar. Onveranderd Er wordt op lagere prijzen gerekend. Een groentesoort die nog in beperkte hoeveelhe den wordt aangevoerd is de sperzieboon, voor de beste sortering wordt een prijs van 5,60 per kilo betaald. Het groeiende witlo faanbod werd tegen een gemiddelde prijs van drie gulden per kilo verkocht. Voor waspeen blijft de situatie onveranderd slecht, nl. slechts 22 cent per kilo. De prijs van de prei wist zich de afgelopen week te handhaven, nl. 62 cent per kilo. De vraag is goed en er wordt weinig verandering verwacht. De nog aangevoerde spinazie passeerde de klok voor een prijs van 1,47 per kg. Bij de aubergines trokken de prijzen weer verder aan en kwamen op gemiddeld 3,65 per kilo terecht. Bij een aanhoudend goede vraag zullen de prijzen verder oplo pen. Op de paprikamarkt verloopt alles erg moeizaam, de groene sorteringen brachten gemiddeld 1,90 per kilo op. De rode sorteringen daalden de afgelopen week in prijs en wel naar 3,65 per kilo. Toch wordt er door het afnemen van het aanbod op prijsherstel gerekend. Glassla bracht ge middeld 23 cent per krop op. Een groeiend aanbod zal waarschijnlijk op de prijs gaan drukken. Achter de schermen van de lelie bollen we reld is een allesbehalve bescheiden heibel gaande. Oorzaak: de handel moet geld verliezen en tracht nu met man, macht en middelen wegen te vinden om de in 1976 en 1977 gesloten overeenkomsten te wijzi gen. U moet nl. weten dat de leliebollehan- del vaak een lange-termijn-business is. Dat wil zeggen: men koopt de bollen van een leliekweker voor enkele jaren achtereen. Een hoogst riskante bezigheid, omdat het kijken in de toekomst een gave is die slechts weinigen bezitten. Vreemd is dit alles nu ook weer niet, omdat de gehele bloembollen- handel sinds onheugelijke tijden een sterk spekulatief karakter draagt Verbazing Wel wekte het in 1976 links en rechts verbazing dat er toen voor goede prijzen weer bollen van Enchantment werden ver kocht voor levering najaar 1977 en herfst 1978. Twee jaar geleden begon het Enchant- ment-débacle zich namelijk al af te tekenen, maar niettemin waren er door-dik-en-door- dun-optimisten die de gok waagden. Na 1976 zijn de prijzen van Enchantment-bollen gekelderd als een baksteen. Moest de handel vorig jaar al een fors vérlies incasseren, dit jaar is het nog een tikje erger. Want ook voor lange prijzen is het uiterst moeilijk kopers voor deze lelie te vinden. De bloem kwekers hebben er verleden jaar al geen cent aan kunnen verdienen en dit jaar is het evenmin een vetpot geweest. Het gros van de bollen van Enchantment komt bij de bloemkwekers in het Westland, Aalsmeer en Rijnsburg terecht en die hebben momen teel voor dit artikel alleen maar een hoofse minachting. Onder druk gezet Wat zien we nu? Enkele grote kopers hebben getracht de in 1976 en 1977 gemaak te overeenkomsten te wijzigen en wel in die zin dat de kweker nu vaak 5,per 100 minder voor zijn bollen gaat ontvangen dan op de koopbriefjes staat vermeld. Enkele kwekers zijn kennelijk onder zware druk gezet en zijn bezweken voor de argu menten die men van kopers zijde hanteerde. Een grotere groep kwekers heeft echter gezegd: „Jullie kunnen me wat. Als de prijzen waren gestegen zouden jullie ook niet bij ons aan boord zijn gekomen met het aanbod de prijzen te verhogen. Kopen op lange termijn is zowel voor de kweker als voor de handelaar bewust kiezen voor het gok-element. En wie verkeerd gokt, moet het verlies maar nemen ook!". Een antwoord waar de handel bepaald niet vrolijk op reageerde en het laatste woord over deze kwestie is vermoedelijk nog lang niet gezegd. Van de zijde van de vereniging „De Lelie" wordt de leden geadviseerd zich strikt te houden aan de gemaakte overeen komsten. Connecticut King „in the running" Bestaat er dus voor blollen van Enchant ment weinig belangstelling nu men ze voor wat of niets kan kopen, zo veel te meer interesse bestaat er voor de nieuwe gele Connecticut King. Nou ja nieuw is ook wat overdreven, omdat het inmiddels al weer twaalf jaar is geleden dat deze gele beauty werd geïntroduceerd. Connecicut King is volop „in the running", want aan deze lelie hebben de bloemkwekers uitste kend verdiend. Prijzen van boven de 2,— per tak op de veiling, dat „tikt lekker aan", zoals dat heet. Voor de maat 10-12 wordt van 50,— tot 60,— per 1200 besteed met een gemak en met een gemoedsrust alsof dergelijke prijzen tot de meest normale zaken behoren. Maar in de leliewereld is dit geluid vrijwel het enige dat een optimisti sche klank heeft. Want voor de aanvankelijk hoog geroemde donkerrode Pirate is de belangstelling ook nog al wat gedaald. Vooral omdat men bij de broei van deze lelie veel last heeft van bladverbranding. De prijzen die men momenteel besteedt voor bollen van Lilium speciosum zijn ook wel eens beter geweest. Ook weer een gevolg van minder goede bloemenprijzen in de afgelopen maanden. Met de bollenoogst van de lelies is men trouwens druk bezig. Over de gehele linie genomen zal het gewas niet tegenvallen. Niet alleen het rooien van lelies is in volle gang, men is ook nijver doende de dahlia's en gladiolen uit de grond te halen. De gladiolen zullen door de bank genomen een vrij goed gewas geven, mits men niet te vroeg met rooien moest begin nen. Sommige producenten zouden wel graag langer wachten, maar de knollen moeten ook nog eens een keer worden verwerkt. De capaciteit van de droog- en opslagruimte maakt in zulke gevallen de dienst uit. Wie kan wachten ziet in de laatste weken van oktober de gladiolen soms nog hard groeien. Nog langer wachten is een gevaarlijke zaak. De zondvloedachtige toe stand van het najaar van 1974 ligt bij vele gladiolenkwekers nog vers in het geheugen. De stroppen die men toen moest incasseren waren zo zwaar dat men geen enkele behoefte aan een herhaling heeft!.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 9