Leidse Courant | 1978 | 26 oktober 1978 | pagina 9

fetto-loon lager omdat
inderbij slag steeg

Vrijwilligerswerk in r.k. kerk vertoont in
Nederland een "uitbundige veelheid"

ARP-ers willen
meer trouw aan
CD A-programma

AAW-uitkering gehuwde
vrouw uitgesteld

Korte metten

JNENLAND

verleg over
rbeteringen
in haven
otterdam

'ijnmond zo snel mogelijk provincie

Reëele afweging

Militaire onvrede
met Defensietop

Mevrouw
Van Leeuwen
niet terug
in Kamer

LEIDSE COURANT

DONDERDAG 26 OKTOBER 1978 pagina 9

onze sociaal-economische re
dactie)

HAAG Velen zullen dezer
;en, aan het einde van de
id, verbaasd hebben geconsta-
erd, dat het netto-loon is gedaald:
erknemers met kinderen hebben
nder schoon in het handje gekre-
Hoewel hierover de laatste
landen veel is gepubliceerd weten
■len, nu het uur van de waarheid
aangebroken, toch niet hoe dit te
ïrklaren valt. Welnu: voor werkne-
lers met kinderen is de loonbelas-
ïg verhoogd. Maar er moet me
en aan worden toegevoegd, dat
slechts één kant van de medail-

at is er gebeurd? Tot voor kort
eeg een werknemer met kinderen
ngs twee wegen een geldelijke te-
imoetkoming ten behoeve van de
irzorging van zijn kinderen. Langs
ene route kwam kinderbijslag
nnen, langs de andere weg betaal-
men minder loonbelasting dan

de kinderloze collega. Regering en
parlement hebben onlangs besloten
per 1 oktober één weg af te sluiten:
de kinderaftrek voor de belastingen
werd afgeschaft. Iedereen betaalt
nu evenveel belasting (bij gelijk
loon uiteraard), of men kinderen
heeft of niet.

Dat zou dus verlies van een stuk
koopkracht betekenen, ware het
niet dat tegelijkertijd de kinderbij
slag werd verhoogd. Die verhoging
werd reeds op 1 juli j.l. van kracht,
dus voor het derde kwartaal. Wie
eind september zijn kwartaal-kin
derbijslag uitgekeerd kreeg zal dat
wel bemerkt hebben, want het ver
schil was nogal aanzienlijk. Dege
nen, die zich dit toen goed gereali
seerd hebben, zullen die verhoging
opzij hebben gelegd om er in de
volgende maanden telkens een stuk
je van toe te voegen aan het loon.
De meeste mensen spelen dan vrij
wel precies quitte.

De meeste mensen, want de nieuwe

werkwijze had verschillende achter
gronden. In de eerste plaats is de
zaak er administratief eenvoudiger
door geworden: Geen afwijkende
belastinginhoudingen meer. Vervol
gens wilde de regering enkele hon
derden miljoenen guldens besparen
op de sociale uitkeringen, ook op
de kinderbijslag. Dat moest dan
maar gebeuren ingevolge het tegen
woordig veelgehoorde devies: de
sterkste schouders moeten de
zwaarste lasten dragen. Daarmee
bereikte men dan meteen de derde
doelstelling: de toonverschillen ver
kleinen.

Dat heeft men als volgt uitgevoerd:
Men is uitgegaan van een inkomen
van circa 40.000 gulden, het draai
punt noemt men dat. Vastgesteld
hoeveel een werknemer met dat in
komen er op achteruit zou gaan als
de kinderaftrek voor de belastingen
zou worden afgeschaft. Dat verschil
werd als toeslag aan de kinderbij
slag bijgevoegd, eenzelfde toesdlag

voor iedereen. De uitwerking hier
van is, dat als men rond 40.000 gul
den verdient men netto gelijk uit
komt. Wie minder verdient dan dat
„draaipunt" gaat er op vooruit (al
komt het totale inkomen nu wat
anders binnen, namelijk minder via
het loon en meer via de kinderbij
slag) en wie meer dan 40.000 gul
den verdient gaat er op achteruit.
En dat komt dan allemaal omdat
de belasting daalt of stijgt afhanke
lijk van de hoogte van het inko
men.

Eenieder zal één en ander zelf kun
nen narekenen als men weet, dat
de kinderbijslag voor het eerste
kind per 1 juli (dus uit te betalen
eind september) eigenlijk 164,58
had moeten bedragen maar door
een opslag van 72,54 per kwartaal
uitpakte op 237,12. Voor het twee
de en derde kind was de eigenlijke
bijslag 344,76, de bijslag is
37,44, zodat uitgekeerd werd
382,20.

Per 1 januari a.s. komt er alweer
een wijziging. Dan worden de op
slagen voor het eerste, tweede en
derde kind opnieuw vastgesteld en
wel op basis van de nieuwe belas
tingtabellen, zoals die zouden heb
ben gegolden als de kinderaftrek
dan nog zou hebben bestaan. Ver
volgens komt er op 1 april weer
een nieuwe situatie, want dan
wordt voor het tweede kind het
draaipunt verlegd naar ruim 44.000
gulden en voor het derde kind naar
50.000 gulden. Dat betekent, dat de
opslagen voor het tweede en derde
kind op die datum worden ver
hoogd. Tevens zal op 1 april 1979
een opslag worden gegeven van
22,62 per kwartaal voor het vierde
en elk daaropvolgend kind.
Een stukje ingewikkeldheid blijft er
wel bestaan, dat kan nauwelijks an
ders als men rechtvaardig wil zijn.
Geen recht op de opslagen hebben
kleine zelfstandigen; zij behouden
hun recht op kinderaftrek. Ook
voor partieel leerplichtige kinderen
is er geen recht op de opslag op-
mdat voor hen voordien ook geen
kinderaftrek bestond. Ook de kin
deraftrek voor gemoedsbezwaarden,
grensarbeiders e.d. vervalt niet. En
dan is er nog een aparte regeling
voor alimentatieplichtigen, die door
het wegvallen van de kinderaftrek
zouden worden gedupeerd. Zij moe
ten, ruwweg gesproken, de „oude"
kinderbijslag afdragen aan de ver
zorgende ouder (als overeengeko
men is dèt de kinderbijslag wordt
afgedragen) maar mogen de opsla
gen zelf houden.

riERDAM (ANP) - Het
Isbestuur van Rotterdam
enkele ministers zullen
:nkort overleg plegen
|r de financiële problemen
aanzien van verbeterin-
aan de Rotterdamse ha-

[gaat daarbij om een open
finding tussen het Botlek-
ied en de Nieuwe-Water-
g (het Hartelkanaal) en de
jlieping van de vaargeul
>r grote olietankers (de
(egeul). De Maasstad is niet
staat de hoge kosten van
Ue verbeteringen zelf te be
en. Ze zijn echter wel no-
ter versterking van de
jcurrentiepositie van de
reldhaven.

zal ook worden bezien of
selectieve investeringsrege-
g voor het Rijnmondgebied
let worden gehandhaafd,
i ministerraad zal hierover
korte termijn een uit-
aak doen. Dit heeft de
S. Miedema, directeur
eraal van prijzen, orde-
en regionaal beleid van
ministerie van Economi-
Zaken gisteravond tij-
os een bijeenkomst van de
menvereniging Rotterdam
egedeeld.

BOERSMA HEEFT KRITISCHE
TONGEN LOSGEMAAKT

DEN HAAG De roep om trouw aan het CDA-program
neemt in de AR-vleugel van het CDA hand over hand toe.
Fractieleider Aantjes voerde gisteren tijdens een spreekbeurt
in het Brabantse Eersel een krachtig pleidooi voor een conse
quente opstelling van het CDA en het eveneens uit de ARP
afkomstige kamerlid Scholten doet deze week in een inter
view met Hervormd Nederland hetzelfde.

Aantjes maakte zich gisteren kwaad om de kritiek van WD-
fractieleider Rietkerk op de ewigen koers die de CDA-fractie
ten opzichte van het kabinet voert. Aantjes hierover: „Als het
CDA soms meestemt met de oppositie, moet dit niet als iets
onfatsoenlijks worden afgeschilderd. Daarvoor is ruimte open
gelaten in het regeerakkoord. Men moet niet achteraf jamme
ren als men in het CDA probeert het eigen program wat meer
tot uitdrukking te brengen, dan in de kabinetsvoorstellen het
geval is. Het verlangen om tot een politieke breuk in de
regeringscoalitie te komen, is bij het CDA niet aanwezig. Maar
daarvoor is het nodig, dat er geen vereenzelviging optreedt
tussen een zelfstandige politieke richting en de politieke coali
tie van CDA en WD".

Het CDA-Kamerlid Scholten toont zich bezorgd omdat hij in
het CDA niet veel meer herkent van de evangelische radicali
teit waarmee men in de ARP bezig was. Hij dreigt, dat zes
dissidente ARP-ers zich met concreet stemgedrag tegen het
kabinet zullen keren als het beleid waarvoor zij volgens het
CDA-program staan, niet spoedig wordt waargemaakt

m onze parlementaire redactie)

!N HAAG Rijnmond moet in het kader
de toekomstige reorganisatie van ons
inenlands bestuur zo gauw mogelijk tot
tvincie gepromoveerd worden.

zei het CDA Tweede-Kamerlid Faber gis-
en in zijn bijdrage aan het Kamerdebat
er het wetsontwerp tot wijziging van de
jnmondwet. Zoals bekend is Rijnmond een
Drt proefgewest waarin zich 23 gemeenten
renigd hebben. Verscheidene andere Kamer-
len bleken zijn mening te delen.

Aan het debat ging een jarenlange discussie
vooraf. Minister Wiegel (Binnenlandse Zaken)
zei gisteravond dat Rijnmond in de bijna
veertien jaar van zijn bestaan door de wette
lijke bepalingen nauwelijks tot gecoördineerd
bestuur in zijn gebied in staat gebleken is.

Als de wijziging van de Rijnmond wet door
beide Kamers is aanvaard, krijgt Rijnmond
meer bevoegdheden, zoals rechtstreekse uit
voerende taken op de terreinen gezondheids
zorg, openluchtvoorzieningen, verwerking af
valstoffen en brandweer.

KINDERKOOKBOEK

Op vier plaatsen tegelijk (ondermeer in Leidschendam) is gisteren het „Kinder
Kook- en Bakboek" gepresenteerd dat is samengesteld met de hulp van het Ne
derlands Zuivelbureau. Hier een blik in de keuken van het Zuivelbureau in Eindho
ven, waar kinderen tijdens een kookles hebben geprobeerd een paar recepten uit
het boek klaar te maken.

Het kabinet wil het onderzoek naar de haalbaarheid
van opslag van radio-actief kernafval in ondergrondse
zoutkoepels in het noorden van het land versneld voort
zetten. met nadruk: onderzoek naar de mogelijkheid,
niet de uitvoering van een beslissing tot aanleg. Het
standpunt van het kabinet was te verwachten, want in
het regeerakkoord op basis waarvan het werkt, is vast
gelegd dat er in Nederland pas nieuwe kerncentrales
zullen worden gebouwd als er voor de berging van het
radio-actieve afval een aanvaardbare oplossing is ge
vonden.

Dat uitgangspunt vergroot de noodzaak van een spoe
dig onderzoek naar de mogelijkheden voor opslag aan
zienlijk, want het tijdperk van de energieschaarste lijkt
voor de deurte staan. Nu het verder gebruik van kerne
nergie volledig afhankelijk is gesteld van het vinden
van een aanvaardbare opslag voor het kernafval, is de
verantwoordelijkheid die rust op de schouders van de
lokale bestuurders in het noorden vergroot. Tot nu toe
hebben zij zich weigerachtig opgesteld tegenover de
aandrang van de centrale overheid om proefboringen
ten behoeve van het onderzoek toe te staan. De lokale
bestuurders staan net als het landsbestuur voor de af
weging tussen de dreigende energieschaarste voor het
hele land, en het risico voor het milieu ter plaatse.

DiE afweging kan echter pas worden gemaakt als de
risico's voor het milieu duidelijk in kaart gebracht zijn.
De risico's zijn eerst volledig bekend als het onderzoek
naar de mogelijkheden van veilige opslag in de zout
koepels achter ae rug is. Na dat onderzoek is het nog
vroeg genoeg om een maatschappelijke discussie over
de aanvaardbaarheid van de opslag aan te gaan. Pas
dan kan die discussie een reëele grondslag hebben.

De blijkbaar sterk uitgegroeide Defensietop blijft in
discussie. Bij kabinetsformaties hebben de verticale of
horizontale opbouw ervan soms een belangrijke rol ge
speeld. Binnen de diverse organisaties en belangenvere
nigingen is al meermalen gewezen op de problemen, die
de uitdijende top naar beneden toe opriep. Gisteren
heeft de Nederlandse Officieren Vereniging de zware
top zelfs een "kostbaar waterhoofd" genoemd, waar
door een goede werkwijze onmogelijk geworden is.

Men zal in de Defensietop wellicht kunnen aanvoeren,
dat de lagere organisaties moeilijk kunnen overzien,
waarom de top zich zo sterk heeft moeten ontwikkellen
en waarmee deze top zich voortdurend moet bezighou
den. Maar als het waar is, dat zij, optredend als finan
cieel scheidsrechter tussen de drie kriigsmachtonderde-
len, weinig deskundigheid heeft (zoals de scheidende
voorzitter van de Officieren Vereniging vaststelde), dan
mankeert er op zijn minst heel wat aan het overleg
naar beneden toe en aan een goede voorlichting. Zeker
wanneer dit "kostbaar waterhoofd" oorzaak is van bit
tere gevechten binnenskamers over de te besteden ge
lden, van veel tijdverspilling en van veel ergernis, zoals
de officieren gisteren hebben doen geloven. Ligt hier
dan toch een taak in het kader van de noodzakelijke
bezuinigingsoperatie?

(Van een onzer verslaggevers)

ZOETERMEER Me
vrouw Hannie Van Leeu
wen keert niet in de
Tweede Kamer terug. Va
nochtend deelde ze desge
vraagd mee voor de ko

mende vacature-Boersma
in de CDA-fractie te zul
len bedanken.

Gisterochtend verklaarde het
voormalige ARP-kamerlid bij
haar aankomst vanuit Pari-
maribo op Schiphol nog zich
nader over een eventueel her
nieuwd kamerlidmaatschap te
willen oriënteren.

Mevrouw Van Leeuwen ziet
nu geen enkele reden meer
om op dit moment haar
werkkring bij OGEM te verla
ten. Ze trad daar begin dit
jaar in dienst, na met onvre
de over de kabinetsformatie
de Tweede Kamer te hebben
verlaten.

DEN HAAG. Staatssecretaris De Graaf van
sociale zaken wil wachten met de uitkeringen
volgens de AAW aan gehuwde vrouwen, tot
dat hij de gevraagde adviezen hierover van
de Sociaal Economische Raad en de Nationa
le Adviescommissie Emancipatie hierover
ontvangen heeft. Hij heeft voor deze opschor
ting een wetsontwerp bij de Tweede Kamer
ingediend.

Bedoelde uitkering zou per 1 januari aanstaan
de moeten ingaan. Maar staatssecretaris De
Graaf volgt in het opschorten ervan de lijn
van de vroegere minister Boersma, die eerst

wilde weten, welke gevolgen de uitkering vol
gens de AAW aan gehuwde vrouwen op het
totaal pakket uitkeringen zou kunnen krijgen.
De bedoeling is wel, dat de uitkering eventu
eel met terugwerkende kracht tot 1 januari
1979 zal gaan gelden.

Intussen heeft het Koninklijk Nederlands On-
dernemersverbond laten weten, dat de uitke
ring zo spoedig mogelijk moet ingaan. De
vrouw, werkzaam in het midden- en kleinbe
drijf van haar man betaalt wel haar premie
maar heeft nog steeds geen recht op uitke
ring. Spoed is daarom volgens het KNOV
dringend geboden

De vrijwilligersarbeid in de r.k. parochies
in ons land vertoont een „uitbundige
veelheid". Er zijn ongeveer 230.000 vrij
willigers, gemiddeld 139 per parochie. Dit
constateert het rapport „Kerk al doende",
dat het KASKI (Katholieke Sociaal Ker
kelijk Instituut) heeft uitgebracht in op
dracht van de bisschoppelijke begelei
dingscommissie voor kerkelijke statistiek
en onderzoek.

Het onderzoek dat verricht werd in ruim
achthonderd parochies, stond onder lei
ding van godsdienstsocioloog dr. R. Schol
ten van de Katholieke Theologische Hoge
school Amsterdam, die over enkele maan
den ook een studie zal publiceren over
de 125.000 hervormde vrijwilligers.

In de onderzochte parochies is 4,2 procent
van de leden actief betrokken bij het
kerkewerk oftewel één op de zeven regel
matige kerkgangers. Uitgesplitst naar bis
dom scoort Groningen het hoogste (6,4
procent) en Roermond (3,4) het laagst.
De liturgische medewerkers (zangers, mu

sici, leden van werkgroepen) zijn met 57,4
procent verre in de meerderheid, gevolgd
door de diakonale en pastorale medewer
kers (14,6 procent), de bestuurlijke, finan
ciële en administratieve medewerkers
(12,5). De informatie- en contactmedewer
kers (8,5), de overige bij liturgie en kerkge
bouw betrokken medewerkers, zoals voor
kerkversiering, oppas en autodienst (4,8)
en de katechetische medewerkers (2,2).
Vrouwen werken evenredig mee, maar
worden merkbaar minder ingeschakeld
bij bestuur en financiën (31 procent).
Het aantal bestuurlijke medewerkers is
ongeveer gelijk gebleven, maar het aantal
financiële vrijwilligers is, vooral door de
actie „Kerkbalans" voor een vrijwillige
kerkbijdrage, aanzienlijk toegenomen. En
kele vanouds bekende vormen van liturgi
sche medewerking zijn duidelijk terugge
lopen: koorleden met een zesde en misdie
naars, acolieten en collectanten met de
ruim de helft. Het aantal lectoren die de
lezingen verzorgen is gegroeid. Van een

duidelijke toename is sprake bij diaconale
en liturgische groepen en vooral bij kate
chetische groepen. De medewerking van
vrouwen is over de gehele linie aanmerke
lijk gestegen.

Vrijwilligers verrichten hier en daar nu
werkzaamheden, waarvan de pastores
ruim tien jaar geleden, blijkens het onder
zoek „Zielzorger in Nederland" nog zeiden
dat deze uitsluitend tot de taak van de
parochiezielzorger behoren, zoals preken,
voorbereiding van de preek, huisbezoek,
bezoeken van gezinnen waar een sterfge
val is en dergelijke.

Vaak gaat iemand meewerken, omdat hij
of zij zijn vrije tijd zinnig wil besteden
of zijn sociale contacten wil verbreden.
Dit soort motieven is op de duur niet
voldoende. Vrijwilligerswerk dat niet
wordt gevoed door professionele inbreng
houdt geen stand. Meestal is de plaatselij
ke pastor bij de begeleiding van de
medewerkers ingeschakeld, ook als ande
ren begeleidingsactiviteiten ontwikkelen.

Verdere toerusting van de pastores op
dit gebied kan volgens het rapport dan
ook een belangrijke steun zijn voor het
vrijwilligerswerk.

Grote groepen vrijwilligers zoeken en
krijgen naast begeleiding ook bezinning
op de centrale boodschap van Jezus.
Hierdoor wordt de groep mondige kerkle
den en hun verantwoordelijkheid ver
groot. De ruimte die het laatste concilie
hiertoe biedt wordt volgens het onderzoek
nog niet volledig benut. Een eerste officiële
poging daartoe is de mogelijkheid het
bestuur van een parochie toe te vertrou
wen aan een parochiebestuur en parochie
vergadering, maar belangrijker is vaak de
slechts adviserende parochieraden te ont
wikkelen tot echte beleidsorganen.

Steeds meer vrijwilligers zijn werkzaam
op het gebied van de informatie en het
contact, dat van toenemend belang wordt
geacht in een samenleving waarin veel
wordt verhuisd en veel kerkleden weinig
kerkelijk zijn. In ruim een kwart van de

parochies redigeren vrijwilligers de paro
chiebladen en in een nog groter aantal
bestaan groepen voor vervaardiging en
verspreiding ervan. In dertig procent van
de parochies bestaat een groep om de
nieuwe bewoners te bezoeken.
De algemeen diaconale groepen zorgen
voor financieel beheer, hulp in individuele
noodgevallen en voor subsidiëring en vaak
ook voor het stimuleren en coördineren
van de groepen waarin het eigenlijke werk
wordt gedaan (missie, ontwikkelings en
vredeswerk, bezoeken van zieken en be
jaarden, jeugd- en jongerenwerk). Naast
en in deze diaconale taken doen veel
vrijwilligers ook pastoraal werk, bijvoor
beeld onder jongeren of bij huisbezoek.
Hoewel het aantal medewerkers aan kate
chetische groepen in zeven jaar met 158
procent is gestegen, is nog slechts 2,2
procent van de vrijwillige medewerkers
bij deze sector betrokken. Een voorname
reden voor deze achterstand is - aldus het
rapport - het feit dat de katholieke kerk

in haar traditie altijd meer nadruk op de?
sacramentele dan op de katechetische-
pastoraal heeft gelegd.

Daarbij komt de schoolkatechetische tra
ditie van het katholieke onderwijs, dat
deze taak grotendeels vervulde. „Dat pas;
in de zestiger jaren in het pastoraal beleid
aandacht gekomen is voor de katechese
aan volwassenen, hangt samen met de
situatie van onmondigheid waarin de le
ken tot na de tweede wereldoorlog ver
keerden".

In twee vijfde van de parochies bestaat
een liturgisch beraad, meestal naast een
aantal groepen voor bepaalde diensten.
Allerlei taken die vroeger door bezoldigde
krachten werden verricht, worden nu vaak
door vrijwilligers gedaan, die bijvoorbeeld
in zeventien procent van de parochies
koster zijn. Het kASKI-rapport „Kerk al
doende" telt 91 bladzijden en is verschenen
bij De Hors tink, Postbus 400, Amersfoort

De Duitse prelaat Heinrich
Ewers is deken geworden van
de Rota, de kerkelijke recht
bank. Ewers (72) volgt als zo
danig de Franse prelaat Char
les Lefebvre op, die met emeri
taat is gegaan. De nieuwe de
ken is afkomstig uit de aarts
bisdom Paderborn en maakte
overigens al sinds 1956 deel uit
van de Rota als auditor (rech
ter).

Dr. Marga Klompé, voorzitter
van de Nederlandse commissie
„Justitia et Pax" (Gerechtig
heid en Vrede) is voor een
periode van drie jaar gekozen
tot presidente van het zg. „Co
mité de Continuité". Dit bereidt
de Europese conferentie van
„Justitia et Pax" voor, onder
houdt de contacten tussen de
verschillende commissies en
coördineert de activiteiten. In

het comité hebben zitting Ier
land, Engeland en Wales, Ne
derland, België, Frankrijk,
Spanje en de Bondsrepubliek.
De verkiezing van dr. Klompé
geschiedde tijdens de vierde
Europese conferentie van „Jus
titia et Pax", vorige week in
Madrid.

kerk van Zuidelijk-Afrika be- sloot echter tevens de zielzorg

sloten haar zielzorg uit te brei- aan de Zuidafrikaanse troepen

den naar strijders van de be- te handhaven. Er werd op ge-

vrijdingsbewegingen. Zij be- wezen, dat het besluit niet

betekent, dat de kerk een poli
tieke keuze maakt. De kerk zal
samenwerking zoeken met de
methodistische kerk in de om
liggende landen, waar gueril-
lastrijdes zich bevinden, zoals
Zambia, Angola, Botswana en
Mozambique.

De initiatiefgroep „Homose-
xualiteit en de kerken" heeft
in een tweetal weekenden een

groep van ongeveer vijftig ho
mofiele pastores en theologies
tudenten bijeengebracht. Zij
waren afkomstig uit praktisch
alle in Nederland vertegen
woordigde kerkelijke richtin
gen. De bedoeling was na te
gaan hoe de beoefening van de
theologie wordt beïnvloed door
de omstandigheid dat de theo
loog zelf behoort tot een groep
mensen die met hun gevoelens

en ervaringen niet of nauwe
lijks voor den dag mogen ko
men.

De staf van de landelijke her
vormde jeugdraad (HJR) heeft
er bij de Tweede-Kamerfractie
van het CDA op aangedrongen
zich duidelijk uit te spreken
tegen de praktijk van de „Be-
rufsverbote" in West-Duits-
land.