„Ontmoet anderen die schrijven"
Hitchcock door Mel
Brooks te kijk gezet
Massaproductie
van kleine Hitlertjes
bedreigt de wereld
EN VERDER.......
DEZE WEEK IN DE BIOSCOPEN
SPeter en de getekende
aak Elliot
„Grease" lieve, vriendelijke
musical rond John Travolta
Kinderboekenweek
Tentoonstelling
LEIDSE COURANT PAGINA 7
LIDO III La vie devant soi (16) Simone Signoret
'CI11 in wellicht haar allerbeste film tot op heden. Op een
:1 voortreffelijke wijze geeft zij gestalte aan de pleegmoe
der van een Arabisch weesje. Ronduit indrukwekkend,
f (zevende week).
TRIANON Wie dan leeft, wie dan zorgt (a.l.). Ter
gelegendheid van de kerstvakanties is een film van Louis
de Funes van de plank gehaald. Voor de jeugd gegaran-
deert anderhalf uur kostelijk amusement.
T7a CAMERA Play it again Sam (12) Woody Allen in
Im een geslaagde persiflage van Hiimphrey Bogart. (repri-
-Jlse),
REX Erotische dromen van een nimf (16). Zwak
sexprodukt bestemd voor de liefhebbers, (tweede week).
EUROCINEMA I (Alphen) Coma (16) De handel in
organen staat centraal is dit huiveringwekkende werk
stuk van regisseur Michael Criehton. Vol griezeleffecten,
die een stevige maagwand gewenst maken, (tweede
week).
EUROCINEMA II (Alphen) The swarm (12) Een zwerm
dodelijke bijen overvalt een vredig dorp. Nadat de eerste
doden zijn gevallen onstaat paniek.
EUROCINEMA III (Alphen) Ben Hur (16) Charlton
Heston in een prima spektakelfilm.
EUROCINEMA IV (Alphen) Midnight express (16) Wat
iemand te wachten staat als hij in Turkije gesnapt wordt
bij het smokkelen van drugs, staat centraal in deze film,
die in de Turkse gemeenschap in ons land met uiterst
gemengde gevoelens is ontvangen.
LEIDEN „Ontmoet ande
ren die schrijven", is het
nieuwe motto waaronder de
Literaire Workshop van het
LA K-theater het nieuwe sei
zoen wenst in te gaan.
„En met die anderen bedoelen
we met name niet-studenten",
zegt Ad de Waard, samen met
Willem Witteveen initiatiefne
mer tot de hernieuwde opzet
van de Literaire Workshop.
„De workshop hield zich tot
nu toe eigenlijk alleen bezig
met het uitbrengen van het
tijdschrift „Literop" (vier
keer per jaar) en „Grafuit",
met essays, proza en poëzie
van amateurs. Verder is er
nog maar weinig van de grond
gekomen", aldus De Waard.
„We willen nu een wervings
campagne beginnen om voor
al niet-studenten aan te trek
ken voor datgene wat we gaan
organiseren. Het gaat dan
vooral om veertiendaagse bij
eenkomsten waar degenen die
zich als lid van de workshop
inschrijven in groepjes van
een man of twaalf eigen werk
van de leden gaat lezen en
bepraten. Behalve dat het ge
woon wel gezellig kan zijn om
mensen bij elkaar te brengen
die anders op zichzelf aange
wezen zouden zijn, denken we
dat op deze manier het schrij
ven prettiger en beter gaat,
Sedert Max Fleischer in de
jaren twintig het clowntje
Koko uit de inktpot liet op
luiken is de combinatie van
ive-action en animatie geen
fcieuwigheidje meer op het
ijioscoopscherm. We hebben
r sublieme voorbeelden van
ïzien zoals een met de muis
dansende Gene Kelly
b „Anchors aweigh". Ook de
Disney-studio's hebben op dit
[ebied hun kunnen getoond
in het onderwaterballet
de voetbalwedstrijd uit
P/Bedknobs and broom-
j [ticks".
Tergeleken bij bovenstaande
^oorbeelden blijft de „ingete-
ide speelfilm" van de Dis-
ïy-studio's „Pete's dragon"
Ier de maat. Walt Disney's
-=-^»ibetwiste opvolger Wolf-
I [ang Reitherman liet het ani-
ttatiewerk dit keer over aan
J Cen Anderson, maar huurde
'oor het gespeelde element
)on Chaffey, misschien geen
jriljant regisseur, maar wel
jen man met ervaring op het
[ebied van de combinatie live
[ction-animatie zoals hij o.m.
p Charles Schneer's gecom
pliceerde „Jason en de argo-
lauten" reeds bewees.
f let gaat in dit verhaaltje over
ff iet weesjongetje Peter, dat
LIDO II Peter en de
draak Elliot (a.l.) met Sean
Marshall en Mickey Roo-
ny. Regie: Don Chaffey.
door de luie en vieze boeren
familie Jansen als hulpje is
gekocht en slecht wordt be
handeld.
Als de film begint heeft Peter
echter al een machtige bond
genoot in Elliott, een vriende
lijke groene draak, die en
dat bespaart de tekenfilmaf
deling een hoop werk zich
ook onzichtbaar kan maken.
Samen met Elliott ontvlucht
Peter het smoezelige gezin
Jansen, maar in het naburige
vissersdorpje richt de onzicht
bare Elliott in zijn onhandig
heid zoveel schade aan, dat
ook daar Peter moet vluchten.
Tenslotte vindt hij een echt
tehuis bij dè vriendelijke
vuurtorenwachter Lampie en
diens dochter Nora, maar de
Jansens verschijnen weer ten
tonele, terwijl oen kwakzalver
jacht maakt op Elliott om hem
tot medicijnen te verwerken.
Enfin, het loopt dank zij de
formidabele Elliott, die ook
nog een schipbreuk weet te
voorkomen en het gemeente
bestuur van een ongeval redt,
goed af.
Sean Marshall als Peter is een
typisch braaf Disney-jongetje
in een braaf Disney-familie-
filmpje met wat lang vooruit
te voorspellen gooi- en smijt
werk. Het leukste is natuur
lijk de onverstaanbaar mum
melende draak met zijn meer
expressieve dan angstaanja
gende kop, maar hij is zo
weinig in het beeld.
De kleintjes zullen wel plezier
aan dit sprookje met een paar
liedjes beleven en daarom is
het wel begrijpelijk dat men
hier „Peter en Elliott "de
draak" in het Nederlands
heeft na-gesynchroniseerd.
Maar zonder aan hun boter
ham te willen komen, het is
wel even wennen om Helen
Reddy als de dochter van de
vuurtorenwachter met de
stem van Loeki Knol te horen
zingen en Mickey Rooney pre
cies zo te horen praten als Lex
Goudsmit, die bonbons van
meneer Jamin aanprijst. Hin
derlijk is zelfs om de markan
te stem van „burgemeester"
Jim Backus te moeten missen.
Hij sprak toch immers de
bijziende Mg. Magoo van de
UP A-tekenfilm studio's in.
MILO
Mickey Rooney en de draak Elliot
>ben,
ge-I
Md Brooks heeft zijn jongste
Kt {komedie „High anxiety" op-
jgedragen aan Alfred Hitch
cock en de oude „master of
r suspense" die zelf ook wel
van een macaber grapje
zal er veel hoogtepun-
ten uit zijn succes-thrillers in
'kunnen terugvinden, met na
me uit „Vertigo" waarvan
naalhet décor in de slotscène zelfs
IT- minutieus gecopieerd is.
«.Maar ook al bent u zelf niet
zo'n Hitchcock-kenner, dan
>te kunt u nog veel plezier bele-
aanjven aan dit dwaze verhaal van
jfde gevierde psychiater Ri
chard H. „H voor Harpo,
mijn moeder was dol op de
Marx-brothers" Thorndyke,
die directeur wofdt van de
Kliniek voor zéér gestoorden
om vervolgens te ontdekken
dat de griezel van een hoofd
zuster rijke, volkomen gezon
de patiënten gevangen houdt
tegen exorbitante verpleeg-
kosten. fhorndyke's voorgan
ger is al onder mysterieuze
omstandigheden om het leven
igekomen, terwijl een collega,
die het spelletje van de hoofd
zuster niet langer wenste mee
te spelen, op zeer vindingrijke
wijze uit de weg werd ge-
i(j. ruimd. De argwanende
Thorndyke lijkt het volgende
slachtoffer te worden van de
STUDIO High anxiety
(a.l.) met Mel Brooks en
Madeline Kahn. Regie:
Mel Brooks.
niets en niemand ontziende
hoofdzuster Diesel.
Mel Brooks, die net als zijn
confrater Woody Allen niet
alleen de scenario's schrijft,
die hij zelf regisseert maar
tegenwoordig bij voorkeur
ook nog de hoofdrol voor zijn
rekening neemt, speelt deze
Thorndyke en je kunt je af
vragen of niet ieder ander
acteur deze rol met evenveel
effect had kunnen vervullen,
al gooit Brooks er en pas
sant een Sinatra-imitatie
tegenaan die moeilijk te ver
beteren valt.
Door de eerbiedige persiflage
op de Hitchcock-films hebben
sommige scènes een wat lange
aanloop nodig of zijn met de
haren bij het verhaal gesleept,
waardoor „High anxiety" de
krankzinnige vaart van „Si
lent movie" mist, maar het
aantal goede grappen is er
zeker niet minder om. Hitch-
cock-kenners zullen boven
dien kunnen genieten van een
prachtige parodie op de be
faamde douche-scène uit
„Psycho", bijna beeld voor
beeld gecopieerd, en een va
riant op Hitchcock's „The
Birds" waarin de vogels de
arme Brooks met hun uit
werpselen bestoken. De beel
den in de kliniek doen denken
aan „Spellbound", terwijl her
haaldelijk aan „North by
Northwest" wordt gerefe
reerd en het hoogtevrees-the
ma van „Vertigo" als een rode
draad door de film loopt.
Cloris Leachman is een fraaie
afschrikwekkende hoofdzus
ter Diesel, Harvey Korman
haar willige, masochistische
handlanger en Madeline
Kahn een vaste Mei
Brooks-keuze mag de be
hulpzame dochter van een der
gevangen gehouden patiënten
spelen.
Zoals Brooks afrekende met
de western-cliché's in „Bla
zing saddles", de draak stak
met de monsterfilms in
„Young Frankenstein" en de
zwijgende slapstick nieuw le
ven inriep en zijn „Silent mo
vie", zo kan ook zijn „High
anxiety" als goedmoedige
spot met de slimmigheidjes en
shock-effecten van de heer
Hitchcock geslaagd worden
genoemd.
MILO
Olivia Newton-John en John Travolta tijdens een van de vele dansnummers
die „Grease" rijk is.
Hoe filmhits ontstaan blijft een onontwar
baar raadsel van talent, geluk, publiciteit
en de beruchte „tijd die rijp is". „Grease"
lijkt bij voorbaat al zo'n hit in Nederland,
maar als je vraagt waarom? Ondanks Tra
volta, ondanks de vooruitgeschreeuwde ma
gie van drie hitsongs is het een hele lieve,
vriendelijke musical over de vijftiger jaren
rond een flinterdun „jongen-vindt-meisje"-
thema. Leuk, opgeruimd, bijna net zo als
die musicals in de vijftiger jaren zelf waren,
alleen met een ingebouwde lichte parodie
op zichzelf: De dansen zijn net iets grotesker,
de vetkuiven worden net iets vaker met het
kammetje bewerkt en de zoete effecten zijn
bewust kitscheriger.
Debutant-hoofdfilmregisseur Randal Kleiser
was dan wel een volkomen onbekende, toen
producer Robert Stigwood hem inhuurde
voor „Grease", de musical zelf had al een
carrière van 2200 voorstellingen op Broad
way achter de rug en verdrong een gouden
ouwe als „Oklahoma" van de achtste plaats
op de musical-ranglijst aller tijden. Daar kon
dus weinig aan fout gaan. John Travolta was
LUXOR Grease (a.l.) met John
Travolta en Olivia Newton-John. Regie:
Robert Stigwood.
inmiddels al tot de ster-status verheven, maar
speelde in „Saturday Night Fever" wel een
heel wat betere rol, Olivia Newton-John heeft
het typisch ouderwetse Amerikaanse high-
school-meisjesgezicht dat je niet eens opvalt
als je er op gewezen wordt, dus kom er maar
eens uit. Met de muziek zit het goed al
doet Sha-na-na in vermomming als „Johnny
Casino and the gamblers" ook niets bijzon
ders en het verhaaltje is lief: Het nette
meisje dat tussen de wilde grietjes van toen
terechtkomt, verliefd op die aardige jongen,
ruwe-bolster-blanke-pit, die stoer bij de ka
chelpijp-vetkuiven wil blijven horen. Lichte
liefdesperikeltjes, tegen de achtergrond van
oer-Amerikaans schoolleven. Het komt voor
mekaar, want: „You're the one that I love
- toep, toep, toep". Maar dat had u al gehoord.
BERTJANSMA
Als schrijver van thrillers kreeg Ira Levin
vooral bekendheid door „A kiss before
dying" en „Rosemary's baby" welke beide
romans ook hun weg naar het witte doek
vonden. Zijn „The boys from Brazil" is nu
ook verfilmd, maar ook nu weer moet je
constateren dat er iets van de beklemming
verloren is gegaan al heeft Franklin j.
Schaffner in zijn beelden niet voor Roman
Polanski ondergedaan en het boek toch zo
getrouw mogelijk verfilmd.
Het gaat in „The boys from Brazil" om de
kamparts van Auschwitz, Dr. Josef Mengele,
die diep in de oerwouden van Paraguay aan
de lopende band kleine Hitlertjes heeft gepro
duceerd, die hij als baby over de gehele
wereld bij pleeggezinnen heeft „uitgezet".
Omdat Hitler's vader op 65-jarige leeftijd
overleed toen Adolf net veertien was en
Mengele's experimenten onder dezelfde om
standigheden moeten opgroeien als de Fuh-
rer, willen zij ooit een Vierde Rijk kunnen
stichten, stuurt Mengele een keurtroep moor
denaars er op Uit om de pleegvaders om
zeep te helpen. Wie weet wat er van de wereld
terecht gekomen zou zijn als niet een joodse
jongen het complot had ontdekt en de eerst
zeer ongelovige nazi-jager Ezra Lieberman
van deze fantastische operatie op de hoogte
had gesteld.
LIDO I The boys from Brasil (12)
met James Mason en Gregory Peck.
Regie: Franklin J. Schaffner.
Schaffner bouwt de spanning goed op, al
heeft men eerder dan in het boek in de gaten
om welke snode plannen het gaat. Gregory
Peck, die nooit een slechter mens speelde
dan de losbandige broer in King Vidor's
„Duel in the sun", is nu een overtuigende
slechterik als de van zijn experimenten
bezeten Dr. Mengele en James Mason als
de man die de supervisie heeft op het
experiment zet weer een van zijn ijskoude
boeven neer. Laurence Olivier die net zo
gemakkelijk de nazi-jager speelt als een
oud-nazi, zoals in „Marathon man", is de oude
Lieberman.
Het is een genoegen dit drietal aan het wef k
te zien in een fantastisch thriller-gegeven.
Fantastisch maar was „Rosemary's baby"
dat soms niet? Het is Schaffner's verdienste
dat hij het in beelden bijna geloofwaardig
weet te maken. Maar dan zouden er in
Nederland nog acht kleine Hitlertjes met
helblauwe ogen moeten rondlopen, geadop
teerd door een Nederlands ambtenarengezin.
MILO
hoewel, of misschien doordat
we meer zullen moeten tran
spireren". Ad de Waard is
ervan overtuigd dat er men
sen zijn die geïnteresseerd
zijn in deze wijze van literair
samenzijn. „De kopij vcoor
Grafuit wordt voor meer dan
de helft aangeleverd door
niet-studenten. We hebben nu
al een aantal studenten voor
de groepjes, nu willen we er
ook niet-studenten bij heb
ben. Daarmee zouden we dan
ook het probleem kunnen op
lossen dat er zoveel verloop
is bij de leden, wat vooral het
geval is als het studenten
zijn".
De Literaire Workshop nieu
we stijl laat het niet bij samen
komst em „De leden verzorgen
het blad „Virus", dat om de
twee weken verschijnt en
dient als voorbereiding op de
bijeenkomsten. Dan willen we
ook nog een declamatiegroep
in het leven roepen die werk
van bekende schrijvers voor
draagt. Overigens willen bij
de tweeweekse samenkom
sten zo nu en dan ook een
bekende schrijver uitnodigen.
Verdere acitiviteiten zijn de
organisatie van het dichters-
festival (rond 5 december) en
redactiewerk voor Literop en
een jaarlijks uit te g^ven bun
del; activiteiten dus waar de
workshop mee naar buiten
treedt", aldus Ad de Waard.
Amateurschrijvers die geïnte
resseerd zijn in deelname aan
de groepen van de Literaire
Workshop kunnen zich opge
ven bij het adres Literaire
Workshop, LAK, Levendaal
150 III, Leiden. Nieuwe leden
ontvangen gelijk het eerste
nummer van Virus, bestemd
voor de eerste bijeenkomst op
maandag 16 oktober.
J. B. Jaspers in Academie
Leiden Het Leids Acade
misch Kunstcentrum organi
seert tot en met 22 oktober
een expositie van de kusnte-
naar J. B. Jaspers in het
Academiegebouw aan het Ra
penburg 73. Jaspers is een
veelzijdig kunstenaar die
niet bij een bepaalde kunst
stroming valt in te delen,
daar is zijn werk veel te
afwisselend voor. De exposi
tie in het Academiegebouw
lijkt dan ook uit het werk
van verschillende kunste
naars te zijn samengesteld.
J. B. Jaspers werd in 1924
geboren in Amsterdam. Hij is
vroeger ambtenaar gweest.
Hij heeft vier jaar figuur gete
kend aan de Vrije Academie
te Den Haag, onder begelei
ding van onder andere Livi-
nus van de Bundt. Verder
heeft hij enkel jaren getekend
bij „Amateur-ballet" in Rijs
wijk onder leiding van Ber
Mengels. Als schilder is hij
autodidact. Om zich niet vast
te leggen schilderde Jasper
bewust met verschillende
technieken en in verschillen
de stijlen. Hij houdt er niet
van zichzelf te herhalen, en
is bang om in een bepaald
straatje terecht te komen.
Door telkens iets nieuws te
beginnen wil hij zijn aandacht
niet laten verslappen. Het
moet „avontuurlijk" blijven.
Vaste ideeën vooreen schilde
rij heeft hij niet. De aanlei
ding ertoe kan overal van
daan komen. Hij begint soms
bijvoorbeeld zomaar met
twee tubetjes verf in een roes
zonder dat ij een vastomlijnd
voor ogen heeft. Na verloop
van tijd krijgt het schilderij
of de tekening voor hem meer
gestalte en begint hij bewust
Schets van J. B. Jaspers.
naar de eindvorm toe te wer
ken.
Deze werkzwijze kan resulte
ren in visionaire beelden of
abstracte schilderijen. Zijn
werk is expressionistisch, im
pressionistisch, abstract, sur
realistisch, realistisch en zo
voort. Hij beschildert boom
stronken en maakt ikonen.
Zelf zegt hij door Picasso,
Appel, impressionisten, ex
pressionisten en klassieken
beïnvloed te zijn. Voor hem
is kunst iets dat alle beperkin
gen, alle wetten en grenzen
te boven en te buiten gaat.
Hij eist voor een kunstenaar
dan ook vrijheid wat werken
betreft, dat is voor hem het
belangrijkste, zij het dat die
vrijheid dan wel binnen de
grenzen van het betamelijke
moet liggen. Belangstellenden
kunnen zich richten tot kunst
enaar, adres Bijsterveld 39 in
Bergen op Zoom, tel. 01640-
45005.
De schilderijen, tekeningen
en aquarellen van J. B. Jas
pers zijn dagelijks van 8.30
tot 17.30 uur in het Academie
gebouw te bezichtigen. Zater
dag en zondag gesloten.
LEIDEN In verband met
de Kinderboekenweek 1978
organiseert de Stichting
Openbare Bibliotheek Lei
den een aantal activiteiten
voor de kinderen in Leiden.
Voor de kinderen vanaf de
vijfde klas lagere school
wordt op woensdag 18 okto
ber een speurtocht door Lei
den georganiseerd. Wedstrijd-
formulieren met tal van op
drachten kunnen op 18 okto
ber vanaf 10.00 uur worden
afgehaald op de vestiging
Steenschuur 17. Als deze for
mulieren van 17.00 uur wor
den ingeleverd krijgen de
deelnemers een toegangs
kaart voor de feestmiddag op
donderdag 19 oktober in het
Leidse Volkshuis.
Er zullen op die middag dia's
over de uit te voeren opdrach
ten worden vertoond, er
wordt een film over oud Lei
den vertoond en verder wor
den de prijzen van de speur
tocht uitgereikt Voor de klei
ne kinderen vanaf 5 jaar wor
den op de ochtend van don
derdag 19 oktober in samen
werking met het Leidse
Volkshuis het schimmenspel
„De Bremer Stadsmuzikan
ten" en dia's van „Max en de
Maximonsters" vertoond.
Toegangsbewijzen zijn bij alle
vestigingen van de biblio
theek verkrijgbaar. Het filiaal
Zuid-West aan de Ed. van
Beinumstraat 2 houdt nog een
aparte bijeenkomst voor de
kinderen uit de wijk. (Andere
vestigingen: Plantage 6,
Steenschuur 17, Zweiland-
laan 5, Corantijnstraat 2a en
Breestraat 25).
Evenals in vorige jaren heb
ben de kinderen van alle jeug
dafdelingen van de biblio
theek in Leiden meegedaan
aan de verkiezing van hun
„fijnste boek". Dat is „De
kinderen van het achtste
woud" geworden, van Els Pel-
grom, die ook de landelijke
Gouden Griffel won dit jaar.
LE1DSCHENDAM Tot en
met 28 oktober exposeren in
„de Schakel" in het winkel
centrum Leidsenhage Anne
van de Laar met materieschil
derijen en Kea Tan met textie
le figuren. Kea Tan werd 49
jaar geleden in Amsterdam
geboren en woont nu in Loos
duinen. Haar opleiding ge
noot zij aan de Jan van Eycka-
cademie in Maastricht en aan
de Rietveldacademie in Am
sterdam. Zij exposeerde eer
der in Den Haag (Vereniging
van Nederlandse Gemeenten),
in Kijkduin, Rijswijk en Val
kenburg (Z.H.). „De Schakel"
is gratis te bezoeken op dins
dag, woensdag en vrijdag van
10.30 tot 12 en van 13.30 tot
16.30 uur, op maandag
donderdag van 13.30 tot 16.30
uur, zaterdags van 10.30 tot
16.30 en op de koopavonden.
