VANENGELAND
PRINS CHARLES
Alfred Dregger kan voor
aardbeving in Hessen zorgen
UITSLAG VAN ZONDAG
KAN REGERING VERLAMMEN
POSITIE VAN HELMUT SCHMIDT IN HET GEDING
Bijna dertig
maar nog
steeds vrijgezel
WIESBADEN De beteke
nis van de verkiezingen, a.s.
zondag, in de deelstaat Hes
sen is hierin gelegen dat bij
machtsovername van CDU
in het Hessische parlement
het aantal door CDU-CSU
geregeerde deelstaten in de
Bondsraad (Eerste Kamer)
een meerderheid van twee
derde van het aantal stem
men zal krijgen.
De Bondsraad is de vertegen
woordiging van deelstaten
(Lander) in Bonn, die voor
een groot aantal wetten, o.a.
voor de begroting, zijn toe
stemming moet verlenen. Bij
een tweederde 1 neerderheid
van één partij is zijn invloed
zo groot gewonden, dat de
wetgevende functie van de
huidige sociaal-.Li berale coali
tie van SPD en FDP prak
tisch kan worclen geblok
keerd.
BUITENLAND
LEIDSE COURAN'
VRIJDAG 6 OKTOBER 1978 PAGINA 10
Lady Jane Welle sley.
WIESBADEN De toren van Dillen
burg, gebouwd op de plaats waar eens
het adellijk slot van de graven van
Nassau stond en waar Willem van
Oranje het levenslicht aanschouwde,
kijkt uit over het heuvelachtige land
schap tussen Westerwald en Taunusge-
bergte. Het is een streek rijk aan
historie, en ook nu weer wordt er
geschiedenis geschreven. In de met
fraaie vakwerkhuisjes omzoomde stra
ten van dorpen en dorpjes aan de voet
van de burcht kijkt op talloze plakka
ten een energiek gezicht met staalblau
we ogen en wilskrachtige kin de voor
bijgangers aan. „Dregger komt!", staat
erboven.
Een voor de tijd van de dag (17.30 uur)
opmerkelijk groot aantal mensen be
geeft zich in de kille septemberregen
naar de Stadthalle van Haiger, waar
de befaamde lijstaanvoerder van de
CDU in de deelstaat Hessen het woord
zal voeren. Aan geld schijnt de partij
geen gebrek te hebben: informatie-ma
teriaal is te kust en te keur te krijgen,
aangevuld met ballonnetjes, balpennen,
stickers en andere prullaria die via de
kinderen de ouders moeten aansporen
op 8 oktober het kruisje in het eerste
hokje van het stembiljet te plaatsen.
Vijf kwartier is de politicus aan het
woord, onderbroken door stormachtige
bijval uit het publiek. Zijn reden is
weloverwogen, gematigd van toon, en
wordt beheerst, ontspannen en met de
nodige humor over het voetlicht ge
bracht. Van de aartsconservatieve
vriend van J?ranz-Jozef Strauss uit het
verleden is niets meer overgebleven:
hier staat een liberaal van het midden
die zich in gemoede afvraagt waarom
de christendemocraten na 33 jaar oppo
sitie niet eens eindelijk het roer zouden
overnemen. „We hebben in het verleden
fouten gemaakt en zullen dat in de
toekomst ook doen. Maar op dit mo
ment is de CDU-Hessen toch het beste
wat er is, dat is toch gewoon klasse?"
Dregger zegt dit niet voor dovemanso
ren en hetzelfde geldt wanneer hij
spreekt over de gehate schoolhervor
mingen, de bestuurlijke herindeling of
de overmaat aan bureaucratie. Hij weet
waarmee succes te behalen valt: met
die onderwerpen die de burger recht
streeks aanspreken en die niets met „de
grote politiek" van doen hebben. De
uitwerking van de huidige verkiezingen
op de politieke situatie in Bonn ver
zwijgt hij zorgvuldig.
Keerpunt
Maar de verkiezingen in Hessen kunnen
een keerpunt gaan betekenen, niet al
leen voor de politieke constellatie in
deze deelstaat, van oudsher een bol
werk der sociaaldemocraten, maar ook
voor de overlevingskansen van de coali
tie in Bonn en voor het lot van de vrije
democraten van de liberale FDP die
in haar bestaan wordt bedreigd.
Voor Dregger, komende zondag onget
wijfeld de belangrijkste man in politiek
Duitsland, is het dit weekeinde erop
of eronder. Sinds zijn verkiezing als
CDU-voorzitter in 1967 heeft hij, gehol
pen door allerlei schandalen en schan
daaltjes bij de regeringspartijen, het
aantal stemmen voor dé christendemo
craten weten op te voeren van 26
procent 11 jaar geleden tot bijna 48
procent bij de gemeenteraadsverkiezin
gen van vorig jaar. De SPD moest toen
enorme klappen incasseren, terwijl de
FDP nog maar net het hoofd boven
water kon houden. Voor het eerst kwam
de CDU in plaatsen als de hoofdstad
Wiesbaden en in Frankfurt aan de
macht. Zou de CDU zondag de absolute
meerderheid behalen of zou zij bij
een eventueel wegvallen van de FDP
omdat deze de 5 procent-drempel niet
zou overschrijden de grootste partij
blijven, dan neemt de christendemo
craat Dregger voor het eerst na 33 jaar
de regeringsverantwoordelijkheid van
de sociaaldemocraten in Hessen over.
Een gebeurtenis die niet alleen voor
de deelstaat van belang is. Een dergelijk
succes voor Dregger zou hem wel eens
met één klap hoog in de hiërarchie van
de nationale CDU kunnen opstoten, en
hij zou zelfs de positie van de steeds
vaker bekritiseerde voorzitter Helmut
Kohl als kandidaat voor het kanselier
schap in 1980 kunnen bedreigen.
Vriendelijke dikzak
De immer gebruinde, in een sportief
corduroy-pak gestoken en met een on
miskenbaar glamour optredende ver
kiezingskandidaat Alfred Dregger is
zich van dit alles zeer wel bewust. De
door de wol geverfde politicus, niet vrij
van opportunisme, voert een welover
wogen campagne die vooral gericht is
op die kiezers die vroeger een andere
partij stemden (o,f helemaal niet stem-
dem) en die hij nu met gematigde
kritiek en enigszins symplistische alter
natieven over de streep wil helpen. Voor
zijn tegenstanders heeft hij slechts mil
de spot over. „Daarvan valt toch werke
lijk niets te verwachten! Die vriendelij
ke dikzak kan toch alleen maar glimla
chen!"
Met die vriendelijke dikzak wordt de
huidige minister-president Holger
Boerner bedoeld, een 47-jarige SPD'er
van 250 pond, die letterlijk en figuurlijk
zijn volle gewicht in de waagschaal
heeft geworpen. Hij is Dregger's ge
vaarlijkste tegenstander en vermoede
lijk de enige die in staat mag worden
geacht door diens koele berekening een
streep te zetten. Boerner is twee jaar
geleden, na de bank- en bouwschanda-
len die o.a. de toenmalige premier
Osswald de kop kostte, vanuit Bonn
(waar hij secretaris van de SPD was)
naar Wiesbaden gestuurd om daar het
geschokte vertrouwen in de sociaal-de
mocraten te herstellen. Zondag zal moe
ten blijken of hij daarin geslaagd is.
In tegenstelling tot Dregger, die toch
altijd wat koel en gedistantieerd over
komt en die ondanks zijn liberale ver
nisje een zeker fanatisme niet altijd
weet te verbergen, is Boemer een brok
vertrouwen uitstralende gemoedelijk
heid en betrouwbaarheid. Als hij stipt
op tijd een sporthal in een arbeiders
wijk in de buurt van Wiesbaden be
treedt, valt hem een warm applaus ten
deel dat anders schijnt te klinken dan
bij zijn CDU-tegenstander. Program
matisch heeft zijn betoog weinig te
bieden, maar de menselijke, eenvoudige
manier waarop hij zich tot zijn publiek
wendt, slaat aan. Dit is vooral het geval
wanneer de „Landesvater" laat blijken
één van hen te zijn (Boerner is vroeger
bouwvakarbeider geweest): „Alle hui
zen die ik heb gebouwd, zijn blijven
staan, maar niet omdat ik in wonderen
geloofde", luidt één van zijn succesfor
muleringen.
Anders dan Dregger, wie de naam Bonn
nauwelijks over de lippen komt, doet
Boerner aan het eind van zijn toespra
ken ook steevast een dringend beroep
op zijn toehoorders om de regeringscoa
litie in Wiesbaden te ondersteunen en
om daardoor vanuit Hessen „de rug
voor Helmut Schmidt vrij te houden".
„Ik wil niet dat deze kanselier volgend
jaar voor Strauss, Kohl en Dregger een
kniebuiging zal moeten maken", roept
hij met verheffing van stem uit. De SPD
speculeert met deze tactiek op de onge
looflijke populariteit die de huidige
bondskanselier volgens opiniepeilingen
de laatste tijd heeft weten op te bouwen
en die die van Adenauer op het hoogte
punt van zijn aanzien naar de kroon
steekt.
Ongewisse factor
De grote ongewisse factor in het politie
ke pokerspel dat in Hessen wordt ge
speeld, vormt het lot van de kleine FDP.
De liberalen zoeken vooral de kleine
marktplaatsjes op voor hun verkie
zingsmanifestaties, omdat anders zou
blijken hoe weinig mensen in hun
propaganda geïntersseerd zijn. De FDP
heeft in Hessen ook nauwelijks politici
van formaat die in staat zijn de kiezer
aan zich te binden, uit Bonn en uit
4andere deelstaten moeten hulptroepen
worden opgetrommeld om zondag de
vijfprocents-marge te kunnen halen.
Zoals vaker het geval is bij verkiezingen
zullen ook nu de weergoden een belang
rijke rol gaan spelen bij wat er uiteinde
lijk uit de stembus zal rollen. Slecht
weer en een geringe opkomst zijn gun
stig voor Dregger. Hoe groter de op
komst daarentegen, hoe meer wind ir
ue zeilen van de sociaal-liberale coalitie.
Zodat het merkwaardige beeld ontstaat
dat de „Marxistische academici van d€
SPD" (Dregger) en de „op goeie voet
met de communisten staande liberalen"
(Dregger) de zondag zullen aanvangen
met een gebedje om mooi weer.
AMI VAN VREE
Oppositieleider Alfred Dregger
Laura Jo Watkins
Davina Sheffield.
eens hardop betreurd dat
er geen Grace Kelly is om
voor Engeland te worden
wat zij van Monaco gewor
den is.
Ondanks de tekenen die in
andere richting wijzen, po
gen de Britse media man
moedig een bruid voor de
prins te vinden. Prinses Ma-
rie-Astrid van Luxemb urg,
dochter van het grootherto
gelijk paaris nimmer •lit
hun gedachten, hoewel
Buckingham Palace bij de
eerste geruchten meedeelde
dat de prins de dame nau
welijks kende. Als de media
het bij het rechte einde
hebben zullen Charles en
Marie-Astrid beiden eind
november te gast zijn bij
koning Boudewijn van Bel
gië op Laken. Marie-Astrid
is in alle opzichten aan
vaardbaar, behalve waar
het haar godsdienst betreft.
Zij is rooms-kathohek en
Charles als koning titu
lair hoofd van de Engelse
Kerkis anglicaan.
Norman St. John Stevas,
prominent lid van de con
servatieve partij en zelf
rooms-katholiek, heeft on
langs in het katholieke blad
The Universe" geschre
ven, dat Charles een rooms-
katholieke vrouw zou moe
ten mogen trouwen zonder
dat het hem zijn troon kost.
Charles is met katholieke
meisjes uit geweest en er
wordt gezegd dat hij eeps
badinerend tegenover een
rooms-katholieke bisschop
opmerkte: „Alle meisjes die
me liggen zijn rooms-kath
oliek. Wat stelt u zich voor
eraan te doen?"
Charles kreeg een tik op de
vingers van iemand in het
Vaticaan, toen hij erover
klaagde dat bepaalde kath
olieke voorschriften „node
loos benardheid" veroorza
ken. Hij had het toen over
het feit dat de katholieke
gescheiden barones Marie-
Christine von Reibnitz uit
Oostenrijkgeen toestem
ming voor een huwelijk in
de kerk kreeg om te trou
wen met zijn neef, prins
Michael van Kent, nadat ze
had gezegd dat eventuele
kinderen in zijn kerk, de
anglicaanse, gedoopt zou
den worden.
De meest recente vriendin
van Charles wordt te jong
gevonden voor meer dan
een etentje en de dansvloer.
Zij is de 19-jarige Elizabeth
Manners, nicht van de her
tog van Rutland, Charles
liep haar op het landgoed
van de hertog tegen het lijf.
Hij was er bekend, want hij
was ook al eens met een
dochter van His Grace uit
geweest. Elizabeth heeft het
moeilijk, want haar wordt
ook het hof gemaakt door
Londen Het opmerke
lijkste over de dertigste
verjaardag van de prins
van Wales op 14 november
is bet feit dat bij bem viert
als vrijgezel, ondanks de
meest geconcentreerde
aanval op de vrijheid van
een jongeman in onze tijd.
Al een jaar of tien wordt
de erfgenaam van de troon
vervolgd door de schoonste
vrouwen van bet konin
krijkvan wie er een paar
ongetwijfeld hopen de toe
komstige koningin van En
geland te worden en ande
ren, minder ambitieus,
vluchtiger dromen koeste
ren. Een flink aantal beeft
bem kunnen strikken of
is bet andersom? maar
bij lijkt zicb nog niet vast
gelegd te hebben.
Een die er wat van afweet
is de lieftallige, 23-jarige
lady Sarah Spencer, die
met hem (en vrienden) een
vakantie doorbracht in
Zwitserland. Lady Sarah is
de dochter van de rijke
graaf Spencer, die een de
zer dctgen tafelzilver op de
markt gaat gooien en er 5
miljoen dollar voor hoopt
te vangen. Zij is verwant
aan de hertogen van Marl
borough en wijlen sir Win
ston Churchill. Meisjes met
fraaier geloofsbrieven zijn
er niet
Op de vraag of zij conclu
sies uit haar vakantie ge
trokken had, veegde lady
Sarah de kansen van alle
vriendinnen met wie Char
les in 1978 is gezien van
tafel met de opmerking:
„Hij wil niet trouwen. Hij
is er nog niet klaar voor".
En zij spreekt als een lid
van die kleine groep de
dochters van aristocrati
sche vaders die, zoals de
prins zegt weten hoe het
er in koninklijke paleizen
toegaat en die dus bij uit
stek de categorie vormen
waaruit hij zijn koningin
zou kunnen kiezen. Een en
ander sluit een Amerikaan
se niet uit de prins heeft
Penelope Eastwood.
Fiona Caroline Mary Watson.
de markies van Blandford,
oudste zoon en erfgenaam
van de hertog van Marlbo
rough.
Blandford hjkt serieuze
plannen met Elizabeth te
hebben, Charles wil blijk
baar alleen goede vrienden
zijn.
Er circuleren ook regelma
tig geruchten over troonsaf
stand van koningin Eliza
beth ten gunste van Char
les, zodat hem de pijnlijke
figuur bespaard blijft van
een Eduard de Zevende,
wiens moeder, koningin
Victoria, maar niet van op
houden wist. Haar prins
van Wales kwam op de
troon toen hij al een oude
mam was. Prins Philip, d
gem aal van Elizabeth, heet
het gerucht de kop inge
drul et en gezegd dat de ko
ning in nimmer zal aftreder
Prir. is Charles stemt e
in: „Ik hoor noch trouw
nocl kroningsklokken in d(
nabi je toekomst" &o heet
men hem laten zeggen.
Van een viering van zijl
kroonjaar zal niet veel te
rech tkomen. Zijn moedei
heef t omstreeks die tijd pre
sideut Eanes van Portuga
op tx °zoek. Charles zal erbi,
inges chakeld worden en hi,
zal weer meer weten ovei
de werking van de mona.
chie.
Robert Must
