Conclaaf niet langer dan drie dagen Oliestaking in België mislukt SMITH NIET GEWENST IN ENGELAND Irak wil Egypte loskopen van Camp David VARA huldigt premature AOW'er Carmiggelt Buikspreker Edgar Bergen overleden KARDINAAL SIRI: Finse vliegtuigkaper na korte vrijheid thuis gearresteerd WONEN IN TOPFORM de stam ÜRUTGES Gevechten Beiroet opnieuw opgelaaid BUITENLAND .rOBER 1978 PAGINA, LAS VEGAS (RTR) De we reldberoemde buikspreker Ed gar Berger is zaterdag op 75-ja- rige leeftijd in een hotelkamer in Las Vegas overleden. Bergen behaalde wereldsuccessen met zijn „sprekende" pop Charlie McCarthy. Bergen, die bezig was met een afscheidstoernee, overleed in zijn slaap. Bergen kocht de pop Charley McCarthy voor 35 dollar. Ze trokken bijna 60 jaar samen op Bergen had de laatste jaren eigen radio- en televisiepro gramma's. Ook trad hij op in verscheidene films. Belgische gemeenten tegen bouw nieuwe kerncentrales BRUSSEL (AP) Een grote meerderheid in twee Belgische plaatsen heeft zich gisteren uit gesproken tegen de bouw van een nieuwe kerncentrale in de buurt van hun woonplaats, zo heeft de Belgische radio be kendgemaakt. Volgens het bericht bracht 75 procent van de bevolking van Andenne haar stem uit waarbij 84 procent tegenstemde. In Ohey liet 78 procent van de kiesgerechtigde bevolking haar stem horen en zei 90 procent nee. Het totaal aantal stemge rechtigden in de twee plaatsen bedraagt 18.700. Vrouw en dochter van diplomaat vermoord ANKARA (AP) De vrouw en dochter van de Oostenrijkse ge zant in Turkije, Heinz Laube, zijn door een nog onbekende man in de badplaats Fethiye doodgeschoten, zo heeft de Turkse radio gemeld. Het inci dent deed zich zaterdagmiddag voor op een stil stuk strand aan de Middellandse Zee. De vrouw van de gezant, Verena Laube, zijn 23-jarige dochter Andrea waren met vakantie in Fethiye. Laube zelf was in Efesus aan de kunst van de Aegeische Zee waar hij een officiële plechtig heid moest bijwonen. n weer in Begi goede conditie JERUZALEM (AP) De Israë lische premier Menachem Begin is weer in goede conditie en is gisterochtend uit het ziekenhuis ontslagen, zo heeft de regering zaterdagavond bekendgemaakt. Begin, die vrijdagavond met vermoeidheidsverschijnselen Proteststaking TEHERAN Een door de mos lem-oppositie uitgeroepen sta king heeft ervoor gezorgd dat duizenden winkels, bedrijven en banken in Teheran dicht bleven, terwijl het leven in vijf andere steden in Iran stilviel, ondanks de waarschuwing van het leger. Van geweld, botsingen of ande re incidenten werd niet direct iets vernomen. De Iraanse regering heeft zon dag een amnestie afgekondigd voor alle onderdanen die be trokken zijn geweest bij de „te gen de staat gerichte activitei ten". onder wie alle studenten en de dissidente shiïte moslem leider Ajatollah Khomeini. VATICAANSTAD - Volgens kardinaal Giuseppe Siri, aartsbisschop van Genua, die na de dood van paus Paulus een kort conclaaf heeft voorspeld, is van mening, dat het komende conclaaf twee a drie dagen zal duren. Kardinaal Siri, die bij drie conclaven is geweest, deed deze uit spraak in een interview met een krant in Genua. De kardinalen Alfrink en Willebrands, die dinsdagochtend naar Rome zullen vertrek ken, hebben gezegd geen idee te hebben over de duur van het conclaaf, dat 14 oktober zal beginnen. Volgens kardinaal Alfrink hopen kerk en wereld op een paus zoals Johannes Paulus: „Van zijn aard, zijn vriendelijkheid. Een dergelijke lach in de ogen". Hij zei wel, dat het niet gemakkelijk zal zijn zo iemand te vinden. Aangenomen wordt, dat het conclaaf op nieuw in de Sixtijnse kapel wordt gehouden. Het kacheltje voor de witte of zwarte rook is nog niet uit de kapel weggehaald. Twee Italiaanse kranten, de Milanese „Cor- riere della Sera" en het Turijnse „La Stampa" hebben te kennen gegeven, dat het Vaticaan er goed aan zou hebben gedaan een lijkschouwing te laten uitvoe ren. Het Milanese blad schrijft, dat er vele commentaren zijn geweest over de oorzaken van de dood van paus Johannes Paulus. Deze grensden aan insinuaties waaruit twij fel en achterdocht zouden blijken. Volgens het blad zijn er geen ernstige redenen voor een dergelijke twijfel. Juist daarom is het onbegrijpelijk waarom er,geen lijkschou wing is geweest. „La Stampa" schreef, dat er niets bijzon ders was in het plotselinge overlijden van een man van vijfenzestig jaar, die „overwel digd wordt door zijn reusachtige taak". Het feit, dat er geen lijkschouwing was, schijnt ■echter verdacht, aldus het blad. Volgens Radio Vaticana heeft paus Johan nes Paulus overwogen een reis naar Liba non te ondernemen in een poging vrede te brengen. Enkele uren voor zijn dood heeft hij lange tijd over de situatie in Libanon gepraat en duidelijk laten merken er graag iets aan te willen doen. Radio Vaticana heeft ook meegedeeld, dat de overleden paus mogelijk een schriftelijk testament heeft gemaakt, bestaande uit enkele aantekeningen. De paus had tegen twee secretarissen gezegd, dat zijn broer er enthousiast over was geweest, maar dat hij van plan was er een korte versie van te maken, veertien tot vijftien regels. OULU (AFP) De Finse politie heeft gisteren de Fin gear resteerd die zaterdag een supercaravelle van de Finse lucht vaartmaatschappij Finair had gekaapt en daarmee boven het noorden van Europa had rondgevlogen, waarbij in de nacht van zaterdag op zondag ook Schiphol was aangedaan. De politie overviel de man in zijn huis in het Noordfinse Oulu, nadat hem aanvankelijk was beloofd dat hij tot maandagoch tend bij zijn gezin kon doorbrengen. De politie vond het gistermiddag echter welletjes. De man is een 37-jarige za kenman, wiens firma onlangs failliet ging. Dit is waar schijnlijk de voornaamste re den geweest voor zijn actie van zaterdag. Na de tussen landing op Schiphol, waar het toestel zaterdagnacht bijtank te, verklaarde overste E.Ger ritsen van de luchtvaartdienst van de rijkspolitie dat de man na een ruzie de echtelij ke woning in dronkenschap had verlaten met een zakpis tool bij zich. De vrouw van de kaper weigerde tijdens de tussenlanding op Schiphol met haar man te praten. Deze verklaarde vervolgens terug naar Finland te willen vlie gen. Aan boord van het toe stel bevonden zich slechts drie bemanningsleden: twee vliegers en een stewardess. Bij aankomst van het toestel in Oulu kreeg de kaper een auto met chauffeur tot zijn Gistermiddag vloog de vliegtuigkaper (met bril) terug van zijn woonplaats Oulu naar Helsinki. Het avontuur was voorbij. Ditmaal was hij omringd door politiemensen. beschikking om met zijn vrouw naar huis te kunnen gaan. Ook kreeg hij een be drag van een half miljoen Finse marken mee. Tijdens de vlucht had hij bovendien tien flessen whisky gekregen. Het geld werd bij de arresta tie door de politie weer mee genomen. ADVERTENTIE BEWIJS VAN GOEDEBMAAK KIJKEN NAAR DE OOGSTRELENDE IDEEËN VAN TOPFORM, Rijswijk: Herenstraat 2 hoek Haagweg BEIROET (Reuter) Ondanks een bestand dat zaterdag een einde maakte aan een veldslag in het oosten van Beiroet, werd er gisteren weer met mortieren en automatische wapens ge schoten in de Libanese hoofd stad. De gevechten van zaterdag tus sen Syriërs en rechtse falangis- ten, waarbij in tien uur tijd zeker 250 mensen werden ge dood of gewond, werden de hevigste genoemd sinds er bijna twee jaar geleden een einde kwam aan de burgeroorlog. Gis termiddag werden er opnieuw granaten afgeschoten op drie christelijke districten in Oost- Beiroet, terwijl ook circa 15 projectielen belandden in het hoofdzakelijk Islamitische wes telijke gedeelte van de stad. Volgens de Arabische vredes macht die voornamelijk uit Sy rische militairen bestaat, vielen in het westelijke stadsdeel twee doden en 12 gewonden. Het radiostation van de rechtse Falangisten meldde dat militie leden van deze partij Syrische eenheden hadden omsingeld die de dag tevoren één van hun leiders zouden hebben gedood. Intussen probeerde president Elias Sarkis van Libanon een eind te maken aan de strijd tussen rechtse Libanese eenhe den en Syrische militairen van de Arabische vredesmacht. „Laat ons alstublieft naar huis gaan", zei den de bewakers van de Sint Pieter, toen het meer dan tijd was om de bronzen deu ren te sluiten, nadat gelegenheid was ge geven paus Johan nes Paulus de laatste eer te bewijzen. Ge schat wordt dat drie honderdduizend mensen daarvan ge bruik hebben ge maakt. De foto geeft daar een idee van, evenals van de slech te weersomstandia- heden, die het défilé begeleidden. WERKGELEGENHEID NIET AF TE DWINGEN Brussel (ANP) De poging van de Belgischt vakbonden om door de staking werkgelegenheid af te dwingen in de raffinage-sector is mislukt. Na drie weken staking zijn de werknemers in de olieindustrie vanmorgen weer aan het werk gegaan. Wel blijft de RBP-raffinaderij in Ant werpen, waarom alles was begonnen, bezet. Bij een stemming onder de arbeiders over de vraag of doorgestaakt moest worden, werd dit week einde niet de vereiste tweederde meerderheid verkregen. Drie weken geleden, toen de RBP-raffinaderij in Antwerpen, op last van de grote Occidental- baas in Amerika, haar poorten sloot en er ruim vierhonderd man op straat kwam, eisten de Belgische vakbonden dat de andere raffinaderij en en RBP-mensen in dienst zouden nemen. De bonden baseerden zich daarbij op afspraken, stammend uit 1959 en 1960, die pas in 1975 bij koninklijk besluit bekrachtigd waren, en waarbij de patroons in deze sector de verzekering hadden gegeven de werkgelegenheid zoveel mogelijk te zullen handhaven. Dat was nog in een tijd dat de olieraffinage in West-Europa en dus ook in Antwerpen nog in volle ontplooiing was en men moeilijk arbeiders voor deze sector kon vinden Van meet af aan hebben de bonden gesteld dat wel niet met zoveel woorden was vastgesteld dat de ontslagen RBP-arbeiders bij de andere raffi naderijen in dienst genomen moesten worden, maar dat dit wel moest als in de geest van die akkoorden werd gehandeld. De Belgische petro- leumfederatie, overkoepelend orgaan van de raffinage-patroons, legde die eis echter naast zich neer. Wat de bonden nu bereikt hebben is een flauwe afschaduwing van wat ze wilden: geduren de negen maanden zal uit de ontslagen RBP-ar- beiders een „wervingspool" gevormd worden, en van de raffinaderijen wordt verwacht dat ze uit die pool het eerste zullen putten als ze personeel nodig hebben. Ook zal bezien worden in hoeverre de werktijdverkorting die op 1 januari ingaat (38 uur) van invloed kan zijn op eventuele personeelsaanname. De Belgische oliestaking (de eerste maal dat een gehele sector werd platgelegd om op te komen voor werkgelegenheid) is dus mislukt. Een van de factoren van die mislukking is ook dat de staking niet effectief was. Vrijwel nergens in het land is er, sinds de arbeiders het werk neerlegden, gebrek aan benzine of stookolie geweest. Hier en daar bleek een enkele pomp wel eens droog te vallen, maar na een dag of wat was die dan toch weer bevoorraad, hetzij uit eigen land hetzij uit Nederland. Young: harde lijn tegen Botha WASHINGTON (AP) - De Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties Andrew Young heeft de nieuwe Zuid- Afrikaanse premier Pieter Bot ha vergeleken met de oude Amerikaanse planters uit het zuiden, die de harde lijn volgen bij hun racistische politiek. Hij zei dat Botha schoppend en krijsend de 20ste eeuw zal moe ten worden binnengesleurd. Young zal de regering van Bot ha echter nog wat tijd geven om hun posities vast te stellen voordat hij krachtige economi sche sancties tegen Zuid-Afrika gaat steunen. SALISBURY (AP-Reuter) De premier van een bezoek uitgenodigd en hij was van plan om, Rhodesië krijgt van Engeland zelfs geen toestem- in gezelschap van drie zwarte medewerkers, ming om een tussenlanding op Brits grondgebied daaraan gevolg te geven, te maken en de VS heeft een aanvrage van Ian Smith voor een visum op de lange baan gescho- Hritse besluit om Smith geen toestemming ven. te verlenen voor een tussenlanding, is een duide lijke wraakneming op diens eenzijdige onafhan- Ian Smith is door 27 Amerikaanse senatoren voor kelijkheidsverklaring in 1965. In de Britse verkla ring wordt niet gerept over de drie zwarte medewerkers van Smith: Moezorewa, Sithcle en Chirau. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministe rie van buitenlandse zaken heeft gezegd, dat Smith op 6 oktober in de VS had willen aanko men. De visumaanvrage wordt voorlopig in beraad gehouden en een definitieve beslissing zal genomen worden tegen de achtèrgronden van de ontwikkeling in zuidelijk Afrika. Dezelfde procedure geldt voor Jeremiah Chirau, die met Smith, ds. Sithole en bisschop Moezorewa deel uitmaakt van Rhodesische uitvoerende raad. Sithole en Moezorewa zullen wel de VS binnen mogen komen „omdat ze er al zijn geweest". BAGDAD (AP) - Irak heeft een fonds van negen miljard dollar voorgesteld om Egypte uit de akkoorden van Camp David los te kopen en Syrië aangeboden troepen naar de hoogte van Golan te sturen, waar Israël Syrisch gebied bezet houdt. Irak doet een beroep op de Syrische presi dent Assad deze stap te be antwoorden, maar Assad heeft nog niet gereageerd. Sy rië en Irak worden geregeerd door twee rivaliserende vleu gels van de Baath-partij. Sy rië leidt het standvastigheids- front tegen de toenadering tussen Egypte en Israël, ter wijl Irak een veel extremer standpunt inneemt. President Assad van Syrië is dezer dagen m Oost-Duitsland om steun te krijgen voor het standvastigheidsfront. Hij heeft daarvoor een rondreis langs Arabische hoofdsteden afgebroken. Koning Hoessein van Jordanië zet zijn reis door het Midden-Oosten voort. Hij was gisteren in Sa- oedi-Arabië. Het Egyptische dagblad Al Ahram heeft gemeld dat op 12 oktober in Washington de onderhandelingen tussen Isra ël en Egypte zullen beginnen die moeten leiden tot een de finitief vredesverdrag tussen beide landen. President Sadat zou tegenover de Amerikaan se onderminister Atherton de wens te kennen hebben gege ven dat de onderhandelingen onder de VN-vlag worden ge voerd. HILVERSUM. Alles en iedereen werkte zondagmiddag mee om kortebaanschrijver Simon Carmiggelt zes dagen voor het bereiken van zijn pensioengerechtige leeftijd een even prematuur als onvergetelijk carrièrefeestje aan te bieden. Zelfs de natuur liet het er niet bij zitten en droeg een camouflage-grijs dagje des Heren bij, dat als een onverbiddelijke huilebalk wonderwel kleurde bij het herfstige feestvarken, dat nog niet jarig was. Ook de VARA, die door producer - meester-interviewer Tony van Verre - nog eens speciaal werd bedankt - „ofschoon ik niet weet of deze omroepvereniging mijn gebaar in dank afneemt. De VARA is immers als de dood. dat er weer een lid bedankt" - had voor zijn melancholiek mompelende medewerker ferm in de bus geblazen en m Studio 1 een peloton artiesten laten opdraven om uit Carmiggelt's schuinschriften te citeren en luide de loftrompet te steken over zijn prijzenswaardige talenten. Enige milde cursieven werden geciteerd door Marnix Kappers en Gerard Cox, terwijl het 47-koppig Metropole-orkest en de legendarische swinggroep The Millers - eens toonaangevend voor fervente stappers in Mokum - de muzikale hartewensen van Carmiggelt nieuw overdonderend leven inbliezen. En uiteraard was er een verjaardagswens, voor deze gelegenheid vakkundig ingeblikt want welbespraakte vriend Wim Kan had het hondeweer allang zien aankomen en geoordeeld dat het voor een AOW'er strikt onverantwoord is om dan het huis te verlaten. Zijn woorden waren er niet minder welgemeend door: Laatst sprak ik een mijnheer. Hij had het over jou Simon. Zo'n man heefteen prachtig leven zei hij, niets te doen. Ik heb es zo'n stukje van hem overgeschreven. Voor de aardigheid. Het duurde precies dertien minuten. Neem daar dan zeven minuten bij voor het denkwerk, dan kom ik op twintig minuten werken per dag. Nou mij kunnen ze dag en nacht voor zo'n baan krijgen. Bovendien alles verandert in brood bij dit soort werk. Zorg en verdriet laten zich gemakkelijk ombuigen tot arbeid waaruit inkomsten worden genoten. Vrouw, kinderen, katten, kleinkinderen, cafébezoek, ergernis en wolkbreuk, zeven minuten denken, dertien minuten schrijven, twintig minuten werken per dag. Bezweet zal hij er nooit van worden". Toen Kan Carmiggelt indertijd wat beter leerde kennen dacht ie: „Die man houdt van steden vol grachten en koffiehuisjes en ik van woeste hoeven, onzalige boeven en kronkelende rivieren, maar het leek me geen onoverbrugbare kloof. Weer later hebben we in de bossen gewandeld en de nonnetjes gezien, die ergens diep in het woud gingen weldoen. Hij heeft ook alles wat Corrie en mij zo onbeschrijfelijk dierbaar is beschreven - van de lappen deken tot de ongedisciplineerde rivier. We hebben op een warme zomeravond hoog op de IJsseloever gezeten en gekeken naar de overkant waar een groepje koeien de Haagse.School van Jacob Maris uitbeeldde. En onze gesprekken waren toen niet meer zo artistiek en dolkomisch. Het waren geloof ik geen echte gesprekken meer - de stilte deed ons goed en af en toen zei iemand: „fijn, het weer" en dat was genoeg. En als je nou 65 wordt, zou Carmiggelt zeggen: „daar moeten we iets aan doen", maar bijgelovig als ik ben zal ik antwoorden: wil je daar alsjeblieft niets aan doen". En onze vriendschap is op deze manier geworden tot een soort natuurmonument". Carmiggelt had op zijn verjaardagfeest terecht het laatste woord: Hij keek intens vervuld van zijn eigen scepsis naar het gemêleerde gezelschap voor zich en zei: „De vrees dat ik zal gaan zingen is ongegrond". Ik vind het wel lief, dat dit allemaal voor mij gedaan wordt, want voor een oude man moet je immers lief zijn". Deze kanttekening benutte hij vervolgens voor een zorgvuldig ingestudeerde verhandeling over z'n oom van 78, die als timmerman in de provincie Gelderland werkzaam was en op z'n verjaardag door de moeder van Carmiggelt verrast werd met een gehoorapparaat. Hij heeft het één keer gebruikt, herinnert Carmiggelt zich. Dat was de keer dat ie op z'n fiets over de drukke rijksweg naar Arnhem reed en een vrachtwagenchauffeur hoorde roepen: „Ken je niet uitkijken, zak tabak". Kijk"zei mijn oom daarna „omdat ik hardhorend ben heb ik zulke dingen lange tijd niet meer gehoord. Waar heb ik dat ding dus voor nodig In zijn dankmonoloog liet Carmiggelt. ook nog zijn diffuus licht schijnen over de verhouding tussen mannen en vrouwen: „Vrouwen hebben het zwaar, maar mannen moeten scheren". Hij verdiepte zich tevens in de actuele politiek: „Nu de WD een huwelijk heeft gesloten met het CDA, begint Aantjes steeds meer te lijken op een wèduwnaar, die alsmaar roept: „Mijn eerste vrouw kon toch beter koken". Om zijn eigen opstelling in het leven nader te karakteriseren haalde Carmiggelt nog een uitspraak aan van een Franse schrijver die, toen hem gevraagd werd. welk schilderij hij zou redden, wanneer hij als enige in het Louvre in Parijs zou zijn op het moment dat dit museum in brand zou vliegen antwoordde: „Het schilderij, dat het dichtst bij de ingang hangt". „Ik zou", bekende Carmiggelt, „hetzelfde doen in het Rijksmuseum in Amsterdam". P.S. De radioluisteraar kan nog met volle teugen van dit verjaarsfeestje meegenieten en wel op zondagmiddag 8 oktober. Van half twaalf tot twee uur zet de VARA dan Carmiggelt via Hilversum Drie uitgebreid in de schijnwerper. Dan zullen ook de stemmen beluisterd kunnen worden van de mannen-broeders Robert Long en Herman van Veen, die zondagmiddag schitterden door afwezigheid „te druk, geen tijd", maar die hun mosterd na de feestmaaltijd alsnog over de band hebben toegespeeld. LEOTHURING

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 7