parlement gewonnen voor Camp David Meerderheid Israëlische Geen uitzicht op oplossing armoede in de wereld Tweede gevechtsronde in Nicaragua onvermijdelijke zaak Gewonde terroriste herkend als Speitel Aarzelingen bij Belgische oliestakers Owen rekent op oorlog in Rhodesië ^BUITENLAND LEIDSE COURANT (Van onze correspondent Aima Guillemop- MANAGUA De grootste volksopstand sedert de jaren vijftig in Midden-Amerika lijkt, voorlopig althans, de kop ingedrukt te zijn. De president van Nicaragua, Anas- tasio Somoza, heeft de storm van woede en gewapend geweld, die het land bijna vier weken lang heeft plat gelegd, kunnen bezweren. Na vier weken, vijf veldslagen algemene staking, zit Somoza nog steeds in het zadel. De stakingsleiders verschilden onderling nogal van mening. Sommigen geloofden, dat het burgerprotest en een economische boycot voldoende zouden zijn om Somoza ervan te overtuigen om maar op te stappen: anderen, zoals Alfonso Robelo, waren van mening, dat een dictatuur, die zichzelf 44 jaar in stand heeft weten te houden, niet zonder bloed vergieten omvergeworpen zou kunnen worden. De .huiver voor de staking, die veel zaken mensen uiteindelijk hadden, is verklaar baar: zij waren geschrokken toen Somoza na twee weken nog niet verdwenen was en bang dat zij de greep op het geweld zouden verliezen. Diezelfde zakenwereld staat ook nogal argwanend tegenover de meer vooruitstrevende en linkse groepering gen binnen het brede oppositiefront F^ Tot die linkse groeperingen behoort Lo Doces, die door het Sandinistisch Nation Bevrijdingsfront FSLN is aangewezen als vertegenwoordiger bij eventuele onderhan delingen. Nu is het niet helemaal duidelijk of de FSLN in zijn planning rekening heeft ge houden met de mogelijkheid van een neder laag. De Sandinisten hebben gezegd dat de recente verliezen in Masaya, Chinanadega en, recentelijk, Esteli niet meer waren dan taktische terugtochten. Wel is duidelijk dat het optreden van de regering, zoals het bombarderen en arresteren van de burger bevolking het elan van het volk nauwelijks heeft aangetast. Het is ook niet waarschijn- lijhk dat het speciale bataljon van de Nationale Garde, persoonlijk geleid door i' zoon van de president, tot in het oneindi- *1 -can doorvechten. «V gi ootste moeilijkheid voor de guerrilla's is, dat zij geen communicatiesysteem meer hebben. La Prensa, het enige onafhankelij ke dagblad staat onder censuur en de radio- en televisiestations worden gecontroleerd door de regering. Onlangs nog is de belang rijkste zendinstallatie van de Sandinisten ontdekt. Een tweede probleem is het gebrek aan munitie. Op zichzelf waren de Sandinisten vechtlustig genoeg om lang stand te kunnen houden tegen het keurbataljon van de van de Amerikaanse ambassade in Nicara gua had men weinig idee van de omvang van wat zich in het land afspeelde. Toen de regering Leon liet bombarderen belde een Amerikaans staatsburger wanhopig op met het verzoek om zijn vrouw te helpen Nationale Garde, maar het is erg moeilijk evacueren. Hij kreeg ten antwoord „dat het om het vreemde assortiment van jachtgewe ren en ongewone vuurwapens voortdurend van passende munitie te voorzien. Een derde probleem is de houding van de Amerikaanse regering. Carter heeft zich meet af aan tamelijk,dubbelzinnig opgesteld toen uit de staking de gevolgtrekking werd gemaakt, dat de oppositie tegen Somoza goeddeels het werk van de communisten was. Amerika blijft geld pompen in het bewind van Somoza, hoewel de militaire hulp wél is stil gelegd. Binnen de muren in Leon best meeviel". Pas na drie dagen nam de ambassade maatregelen om de Amerikaanse staatsburgers te evacueren. Het is niet bekend waarom het in Managua zo rustig is gebleven. De FSLN staat welis waar niet sterk in de hoofdstad, maai- dat werd van Masaya ook gedacht. Nu de eerste ronde voorbij is, is het uiterst waarschijnlijk dat Managua in de volgende ronde er bij betrokken wordt. Het is bekend dat daar plannen voor bestaan. Het is trouwens helemaal buiten kijf dat er een tweede ronde komt. De waarnemend minister van economische zaken drukte zich zo uit: „De formele oppositie wilde niet met de regering onder handelen, omdat zij steunde op de gewapen de opstand. Nu de gevechten voorbij zijn, kunnen wij dus onderhandelen. Toch geloof ik niet dat dit het Front en hen die het steunen, ervan zal weerhouden om door te gaan met gewapende acties. De privésector heeft niet geweten wat hij zich op de hals heeft gehaald toen hij besloot een deel van het Front te steunen. Zelfs in 1981, als wij verkiezingen uitschrijven, dan zullen wij nog met problemen rond het Front en zijn volgelingen te kampen hebben". Wat de minister niet schijnt te beseffen is, dat die problemen zich waarschijnlijk al vóór 1981 zullen voordoen. Gromiko naar Nederland NEW YORK (ANP) De Rus sische minister van buitenland se zaken, Andre Gromiko, zal binnen een jaar een bezoek aan Nederland brengen. Hij heeft dit meegedeeld aan minister Van der Klaauw, met wie hij gisteren in de wandelgangen van de Verenigde Naties in New York heeft gesproken. Het gesprek van minister Van der Klaauw in New York met Gromiko verliep, niet in een sfeer van confrontatie, maar in een geest van samenwerking, niettegenstaande het feit dat de Nederlandse bewindsman er op wees dat de kwestie van de mensenrechten in de Sovjet- Unie sterk in de aandacht van de Nederlandse publieke opinie staat. Minister Gromiko meende dat dit „een kunstmatig pro bleem" is. SWAPO krijgt geld van wereldraad GENÈVE (l'PI) - De Wereld- raad van Kerken heeft bekend gemaakt dat hij uit zijn spe ciaal fonds ter bestrijding van het racisme 434.000 dollar heeft toegewezen aan 29 bevrijdings- I beweging en op de wereld. Het grootste deel hiervan i 125.000 dollar gaat naar de j SWAPO in Namibië. De vorige maand bestemde de Wereldraad 85.000 dollar voor de zwarte guerrillastrijders van het Pa triottische Front, een bundeling van twee in Rhodesië strijdende guerrillabewegingen. Kritiek Brazilië op nucleair beleid NEW YORK (AFP) De Brazi liaanse minister van buitenland se zaken, Antonio Azeredo da Silveira, heeft gisteren voor de Verenigde Naties kritiek geuit op het beleid van bepaalde ont wikkelde landen, die willen ver hinderen dat ontwikkelingslan den toegang krijgen tot „de nucleaire technologie die zo on misbaar is voor hun ontwikke ling". De Braziliaanse minister was de eerste spreker na de opening van de jaarlijkse zitting van de algemene vergadering van de Verenigde Naties. Engeland zit Spaanse vissers du ars BRUSSEL (ANP) - De eerste visserijraad van de EG na de vakantie, gisteren in Brussel, is meteen al weer uitgelopen op ruzie. Eind vorige week was de Europese Commissie met Spanje tot een akkoord geko men over wat Spaanse vissers in Europese wateren zouden mogen vangen. Bepaald was dat Spaanse vis sers 4.500 ton zouden mogen vangen en dat daarvoor 240 licenties verstrekt zouden wor den. Dit onderhandelingsresultaat kwam gisteren in de raad en de Britse minister Silkin lag. traditiegetrouw, meteen al weer dwars. Hij wilde, tegen de acht andere ministers, die wel met het resultaat akkoord gingen in, slechts 175 licenties verstrekken en de Spanjaarden maar 4.000 ton in de Europese 200-mijlszo- ne laten vangen. De Duitse land bouwminister Ertl heeft gezegd, dat hij de zaak wil voorleggen aan de ministers van buiten landse zaken. Somoza aanvaardt bemiddeling VS MANAGUA IUPI) - Van offi- ciële zijde in Managua is verno men dat president Anastasio Somoza van Nicaragua een Amerikaans aanbod heeft aan vaard om vredesbesprekingen te helpen arrangeren tussen hem en zijn politieke tegenstan ders. Ontkend is dat de Amerikaanse reizende ambassadeur, William Jorden, in Nicaragua als spe ciaal afgezant van president Carter, Somoza had uitgeno digd om af te treden. Jorden heeft zaterdag en giste ren met president Somoza ge sproken. In Stuttgart-Stamheim is gisteren het proces begonnen tegen de 33-jarige voormalige advocaat Siegfried Haag samen met twee vermoedelijke samenzweerders, die ervan wordt verdacht het brem te zijn achter een reeks moordaanslagen en gijzelingen door de RAF. De meeste van de thans gezochte of inmiddels opgespoorde RAF-le- den behoorden tot de zogeheten Haag-Meyer- groep, die als opvolger van de Baader-Meinhof- groep wordt beschouwd. Haag wordt er ook van beschuldigd de aanslag op de Duitse ambassade in Stockholm in 1975 te hebben voorbereid. De zwaargewonde Westduitse terrorist. Michael Knoll. (Van onze correspondent Ami van Vree) BONN Hoewel vingerafdrukken ontbreken is de Westduitse politie op grond van andere bijzondere lichamelijke kenmerken er thans voor 100 procent zeker van dat de vrouw die zondag na een vuurgevecht in Dortmund werd overmeesterd de 26-jarige Angelika Speitel is, een van de meest gezochte terroristen die in verband wordt gebracht met de moorden op Buback, Ponto en Schleyer. De vrouw werd door een schot in het bovenbeen ernstig maar niet levensgevaarlijk gewond. Dit was wel het geval met haar begeleider, de 27-jarige Michael Knoll die door politiekogels werd getroffen in buik, maag en lever en wiens toestand nog altijd zeer zorgwekkend is. Tijdens de schietpartij van afgelopen zondag in een bos bij Dortmund, waarbij een 26-jarige wachtmeester van politie werd gedood en zijn collega gewond, wist een derde van terreurdaden verdachte man te ontkomen. Het gaat daarbij zeer waarschijnlijk om Christian Klar (gezocht i.v.m. de moord op Buback) of om Rolf Gerhard Heisier, een van de gevangenen die in 1975 in ruil voor de vrijlating van de politicus Lorenz op een vliegtuig naar Zuid-Jemen was gezet. Ondanks een intensieve zoekactie ontbreekt van de gevluchte man nog ieder spoor. De vingeraf drukken van de tot nu toe onbekende Knoll waren evenals die van een aantal andere terroristen, onder wie Klar en Heisier aangetroffen in de woning van het enkele weken geleden in Dussel- dorf doodgeschoten RAF-lid Willy Peter Stoll. Angelika Speitel heeft vroeger gewerkt op het bureau van de terroristenverdediger Klaus Crois sant. Vorig jaar dook zij onder en vertoefde waarschijnlijk ook enige tijd in het gezelschap van Knut Folkerts in Nederland waar zij onder de schuilnaam Ursula Dietrich auto's huurde ter voorbereiding van nieuwe terreuracties. Folkerts kon daarbij worden gearresteerd. j Stoet van stakende metaal arbeiders Een lange stoet van J stakende Franse me taalarbeiders ontre gelt het verkeer op de oostelijke autosnel weg in de omgeving van Metz. Dit bewijze van protest tegen het voornemen van de Franse regering om de staalindustrie te reor ganiseren. BRUSSEL (ANP) De vijfdui zend arbeiders van de Belgi sche olie-industrie zijn hun der de stakingsweek begonnen met de verzekering van hun vak bonden dat er „hardere acties" komen. Maar het lijkt erop dat de arbeiders zelf langzamer hand gaan twijfelen aan het slagen van hun actie. Honderd van de vijfhonderd arbeiders van de grootste Belgische raffi naderij SIBP te Antwerpen, hebben namelijk een petitie opgesteld waarin veel begrip voor de houding van de pa troons wordt getoond. Gisteren bleek ook elders dat lang niet alle arbeiders in deze sector het eens zijn met het door hun vakbonden uitgeroepen sta king. Een vijftiental meldde zich bijvoorbeeld bij de poort van het Esso-bedrijf' in Antwerpen om weer aan het werk te gaan. Slechts na een langdurige hefti ge discussie met postende sta kers, gingen ze weer naar huis. De staking, veertien dagen gele den uitgeroepen, begon om af te dwingen dat ontslagen arbei ders van de gesloten RBP-raffi- naderij in Antwerpen in dienst genomen zouden worden bij an dere raffinaderijen. De vakbon den beriepen zich daarbij op afspraken die in de jaren 1959 en '60 al gemaakt werden (in 1975 bekrachtigd door een ko ninklijk besluit) en waarbij de werkgevers beloofden om steeds met alle mogelijke mid delen te trachten de arbeiders in deze sector aan het werk te houden. WASHINGTON (UPI) Naar schatting 600 miljoen mensen over de hele wereld verspreid zullen tegen het jaar 2000 nog in absolute armoede gevangen zitten als er geen algemene gecoördineerde poging wordt ondernomen dit probleem te bestrijden. Dit heeft de presi dent van de Wereldbank, Ro bert McNamara, gisteren ver klaard. Hij zei dat dit schokkende voor- Treinstaking in Frankrijk aangekondigd PARIJS (Reuter) De voor naamste twee Franse bonden van spoorwegpersoneel hebben gisteren aangekondigd, dat zij mei ingang van zondag een nationale staking van vier da gen zullen houden. Deze actie is bedoeld om kracht bij te zetten aan eisen voor hogere lonen, betere arbeids voorwaarden en stopzetting van wat genoemd wordt de ontman teling van het openbaar vervoer per trein. Waarschijnlijk zal de staking van machinisten, con ducteurs en seinhuispersoneel er toe leiden dat veel treinen zullen uitvallen dan wel met veel vertraging zullen rijden. Von Manteuffel overleden INNSBRUCK IDPA) - De vroegere generaal van de Duit se pantsertroepen Hasso von Manteuffel is zondag op 81-jari- ge leeftijd in Reith in het Alp- bachtal overleden. Tijdens het Ardennen-offensief in december 1944 slaagde Von Manteuffel er met zijn vijfde pantserleger bijna in door te stoten naar het gestelde doel Antwerpen. De geallieerden wisten echter hun contact te herstellen en Hitiers laatste gro te aanval tot staan te brengen. uitzicht gebaseerd was op de optimistische theorie dat de oogmerken van economische groei in de ontwikkelingslanden bereikt zijn, de internationale handel zich uitbreidt en de ar mere landen de nodige fondsen kunnen lenen. Ondanks dat, zei hij, is het waarschijnlijk dat aan het einde van deze eeuw ca. 600 miljoen mensen in absolute armoede zullen leven hetgeen hij onduld baar noemde. Hij bood zelfs een slechter beeld: als de oogmerken van economische groei niet bereikt worden, zou het aantal slachtof fers van de armoede kunnen stijgen tot 1,3 miljard. Een groot struikelblok voor vermindering van de armoede is de groeiende neiging naar beschermende handelsbarrières zoals hoge ta rieven die door de industrielan den worden opgericht. „Buitensporig protectionisme is niet alleen oneerlijk, men treft LONDEN (UPI/Rtr) - De Brit se minister van buitenlandse zaken David Owen acht een militaire oplossing onvermij delijk als er in de naaste toe komst geen conferentie komt van alle betrokken partijen. Premier Smith acht praten ech ter weinig zin hebben. In een interview voor de BBC ver klaarde hij gisteravond dat hij bereid is te spreken met de Britten en Amerikanen, maar dat het vooruitzicht op een brede conferentie klein is. Hij noemde de leden van het Pa triottisch Front onverantwoor delijk en wispelturig. Als er gepraat wordt, aldus Smith, dan moet dit gebeuren met mensen die echt tellen. Om zich nog meer op de oorlog voor te bereiden gaat de rege- zichzelf. Als de ontwikkelings landen nog meer van de ontwik kelde landen importeren - en dat willen zij -, dan moeten zij in staat worden gesteld meer te exporteren opdat zij de buiten landse deviezen kunnen verdie nen die zij nodig hebben om te betalen". Verder is o.m. nodig een flinke toeneming van beschikbare fondsen voor ontwikkelingslan den uit particuliere en openbare bronnen en een intensieve in spanning om de armen te hel pen meer te produceren, aldus McNamara. Hij zei dat het menselijk poten tieel van de armen enorm blijft. „Als hun een realistische kans wordt gegeven, zullen zij ant woorden op de bijstand. Want niet minder dan iemand anders wensen zij het meest een einde aan de wanhoop, een begin van hoop en de belofte van een betere toekomst voor degenen van wie zij houden". ring van Rhodesië schietcursus- sen organiseren voor de Afri kaanse plattelandsbevolking, de mensen moeten leren strijd te leveren tegen „de indringers die nu nog proberen hun vrou wen en dochters, hun oogst en hun bezittingen te roven", aldus ds. Sithole, thans voorzitter van de uitvoerende raad van Rho- desie. Een legerwoordvoerder heeft gisteren in de hoofdstad Salis bury een balans bekend ge maakt van de aanvallen op Mo zambique van vorige week Daarbij zijn honderden guerril lastrijders omgekomen. De af gelopen drie maanden hebben Rhodesische troepen zeven maal acties uitgevoerd op grondgebied van Mozambique en Zambia. JERUZALEM Al op de eer ste dag van de debatten in het Israëlische parlement (Knesset) over de akkoorden van Camp David is gebleken dat premier Begin uiteindelijk de steun van veruit de meerderheid der afge vaardigden zal krijgen. Het ver zet tegen de akkoorden van zowel uiterst rechts als uiterst links zal waarschijnlijk margi naal blijven, maar heeft zich gisteren toch al met grote heftig heid gemanifesteerd. Dit heftige verzet leidde er zelfs toe dat mevrouw Geula Cohen, een af gevaardigde van de Heroet de partij van Begin zelf de zaal moest verlaten. Shimon Pe res, de leider van de parlements- fractie van de in oppositie zijn de arbeiderspartij, gaf Begin weliswaar de verzekering van zijn steun, maar die steun werd verleend met een „bezwaard hart" en met groot voorbehoud over de manier waarop de on derhandelingen zijn gevoerd. Peres kantte zich tegen de Israë lische onderhandelaars in Camp David die volgens hem het principe van de verdedigba re grenzen in de Sinai hadden prijsgegeven, de Israëlische ne derzetting in Rafia (Sinai) die van zo'n grote strategische bete kenis is, in de steek hadden gelaten en „de droom van de pioniers daar hadden vernie tigd". In zijn openingsrede had de Israëlische premier eerder te kennen gegeven dat men, „als men de door Egypte en de V.S. bij het begin van de topconfe rentie in Camp David ingedien de documenten had kunnen pu bliceren, geconstateerd zou heb ben dat de akkoorden die ui teindelijk uit de bus zijn geko men veel gunstiger voor Israël zijn dan de aanvangsopposities der gesprekspartners te zien gaven". „We hebben drie gevaren ver meden, aldus Begin: de organi satie van een referendum, de deelneming van de Palestijnse bevrijdingsorganisaties (plo) en de vorming van een Palestijnse staat. Na Camp David wordt in het Midden-Oosten veel diplomatie ke activiteit ontplooid. De Syri sche president Assad wordt in de komende vierentwintig uur in Jordanië verwacht. Koning Hoessein zal persoonlijke verte genwoordigers sturen naar een aantal Arabische landen voor overleg over Camp David. Alge meen wordt aangenomen dat koning Hoessein de figuur is waar alles om zal draaien. Hoes sein verklaarde na het bezoek van de Amerikaanse minister Vance die inmiddels bij te rugkeer van zijn goodwillreis in Washington toegegeven geen concrete resultaten te hebben geboekt in het Midden-Oosten dat de Israëliërs zich volledig uit Cisjordanië moeten teiug- trekken. Ook de minister F. Andriessen van Financiën (rechts) en directeur van de Nederlandse Bank, dr. J. Zijlstra, woonden de zittingen van de Wereldbank, die gisteren in Washington begonnen, bij. PRESIDENT MCNAMARA VAN DE WERELDBANK: De 53-jarige Geula Cohen, die in het Israëlische parlement voor de nodige opschudding zorgde door een felle aanval te doen op de verzoeningspolitiek van premier Begin. Geula Cohen, lid van Begins Likoedpartij en felle voorstandster van de vestiging van joodse nederzettingen in voormalig Arabisch gebied, moest, na een daartoe strekkende stemming, het parlement verlaten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 7