Gedeeltelijke staat van beleg
wordt in Rhodesië mogelijk
Iraanse premier
belooft vrijheid en
rechtvaardigheid
Meningen verdeeld
over vorderingen
in Camp David
Zuidafrikaanse
politiemannen
staan terecht
„Beste Brunojij begaafde antisemitische
Tekenen voor nieuwe speculatie Bordeauxwijn
Staat de postcode
in een advertentie of brief?1
Gebruikmdan alsu
reageert en...vergeet
ook uw eigen
postcode niet.
n
Buitenland
LEIDSE COURANT
MAANDAG 11 SEPTEMBER 1978 PAGINA 7
HAMBURG (DPA) Met de aanhef Beste Bruno"
gaat de satirische schrijver Efraim Kisjon in het
jongste nummer van het Westduitse weekblad „Der
Spiegel" in op de kritiek die de Oostenrijkse kanselier
Bruno Kreisky op de politiek van de Israëlische
regering heeft geleverd.
Terwijl hij Kreisky uitnodigt „ons te slaan, Bruno, want
wij zijn uw trommel", verwijst Kisjon naar Kreisky's
verweer dat hij door Trouw" onjuist is geciteerd en
citaten uit hun verband zijn gerukt.
Met je eeuwig verkeerd weergegeven woorden", aidus
de 58-jarige auteur, „straf je ons wel flink af, maar
af en toe bemiddel je achter de schermen en helpt onze
Russische broeders via Wenen naar de vrijheid
„Dat vonden we tenminste tot nu toe. Maar dezer dagen
is het joodse hanengevecht weer begonnen en vliegen
de veren in het rond, precies aan ae vooravond van
Camp David. Deze keer werden je niet voor de buiten
wereld bestemde aanmerkingen in een protestantse
Nederlandse krant geopenbaard".
„Met alle respect moeten we tegen je zeggen, dat men
zo'n hoop anti-joodse onzin in de westerse wereld niet
meer uitkraamt, behalve op grammofoonplaten van
veertig jaar geleden. Pas nu, beste vriend, is ons
duidelijk geworden, dat jij, die de slachting hebt over
leefd, een begaafde antisemitische autodidakt bent".
„Om misverstanden te voorkomen", vervolgt de in 1949
uit Hongarije naar Israël geëmigreerde Kisjon, „Wij
Israëliërs houden van anti-semieten. Hun bestaan alleen
al verschaft ons de rechtvaardiging om in ons eigen
nare land te wonen".
Elders schrijft hij: „Wanneer wij niet wisten. Bruno,
dat je een serieus staatsman bent, zouden wij je voor
een kleine, pardon grote, kruidenier versleten hebben.
Jij bent de grootste".
Het „beste Bruno" rechtvaardigt Kisjon door erop te
wijzen dat hij en Kreisky beiden ridder zijn in de
„Orden wider den tierischen Ernst" van de stad Aken.
Hij besluit: „Laat ons vrede sluiten, afgedwaalde broe
der. Laten wij deze joodse zaken niet zo „tierisch ernst"
opnemen. Ook wij willen niet persoonlijk zijn. Een paar
van onze beste vrienden zijn kanselier. Met vriendelijk
sjalom - Efraim Kisjon".
ALISBURY (UPI/RTR/AP) Premier Smith van
Ie blanke overgangsregering van Rhodesië heeft
isteren de invoering van een gedeeltelijke staat van
elcg aangekondigd. Na het neerschieten, vorige
reek, van een vliegtuig van Air Rhodesia door de
uerrillastrijdkrachten, als gevolg waarvan 48 inzit-
enden het leven verloren, noemde Smith scherpe
maatregelen noodzakelijk.
Je blanke minderheid in het land heeft de laatste
lagen zware druk op Smith uitgeoefend om een
lardere houding aan te nemen tegen de verzetsstrij
ders. Maar Smith verklaarde voor de televisie dat hij
niet emotioneel wilde reageren en zal proberen de
zaken „koel en logisch" te bekijken.
Smith noemde de toestand in Rhodesië de moeilijkste
crisis sinds jaren. Hij waarschuwde de buurlanden
Zambia, Mozambique en Botswana voor tegenacties
als die landen zouden blijven toestaan dat guerrilla
strijders vanuit deze landen aanvallen ondernemen
op doelen in Rhodesië. Anderzijds sloot hij niet uit
dat hij nieuwe contacten zal aanknopen met Joshua
Nkomo, de leider van het Patriottisch Front. Deson
danks zijn gisteren 19 vooraanstaande leden van de
Smith verklaarde geen algemene mobilisatie te over
wegen. Hij gaf geen bijzonderheden over de gedeelte
lijke staat van beleg, die op bepaalde gebied en in
het land toepasbaar wordt als dat nodig is, maar die
niet voor het hele land zal gelden. Het land kent al
een groot aantal wetten waardoor mensen kunnen
worden vastgehouden zonder vorm van proces en
doodstraffen kunnen worden uitgesproken tegen
guerrillastrijders.
BLOEMFONTEIN (Rtr) De
wijze waarop in Zuid-Afrika
zwarte gevangenen worden be-
iandeld, komt vandaag weer
an de orde, wanneer in
loemfontein voor het hoogge-
chtshof zes politiemannen en
fee burgers verschijnen op
■schuldiging van het doden
li een zwarte gevangene. Be-
Ive deze zaak komen er bin-
«nkort nog twee van dergelij-
it processen.
'De réchtszaak in Bloemfontein
begint bijna een jaar na de
dood van de zwarte leider Ste
ve Biko, die kort na de veilig-
leidspohtie hem had opgepakt,
jverleed aan hersenletsel. Zijn
lood leidde tot talloze protes-
en in en buiten Zuid-Afrika.
let proces gaat nu tegen twee
ilanke rechercheurs, vier
iwarte collega's en twee blanke
jurgers die verantwoordelijk
worden geacht voor de dood
van Jankie Mahlomola Matoba-
ko. die op 19 maart jl. in een
ziekenhuis te Bloemfontein
overleed, acht dagen nadat hij
met vier anderen onder ver
denking van een inbraak was
aangehouden. Volgens Zuida
frikaanse persberichten consta
teerde een plaatselijke rechter
bij het vooronderzoek naar de
inbraak dat Matobako gezwol
len geslachtsdelen en voeten
had.
Volgende maand moeten in
Durban drie politiemannen te
rechtstaan omdat zij een ge
vangene zouden hebben ge
dood. Komende week wordt
het gerechtelijk onderzoek her
vat naar de dood van een ande
re gevangene die van de vijfde
verdieping van het hoofdbu
reau van de veiligheidspolitie
te Port Elizabeth op straat viel.
ADVERTENTIE
pttpost
Gebruik'm goed.
Theodorakis kandiaat
burgemeester van Athene
ATHENE (AFP) Mikis Theo-
dorakis, de bekende Griekse
componist, is kandidaat na
mens de Griekse communisti
sche partij voor het burge
meesterschap van Athene. Dit
heeft het centrale comité van
de partij bekendgemaakt.
Theodorakis zal zich presente
ren aan het hoofd van een
„coalitie van democratische en
linkse krachten". De verkiezin
gen voor het burgemeester
schap van Athene moeten voor
het eind van dit jaar plaatsvin
den.
Russen lanceren
ruimteschip
naar Venus
MOSKOU (REUTER) De
Sovjet Unie heeft zaterdag een
onbemand ruimteschip naar
Venus gelanceerd. Dit heeft
het Sovjet-persbureau TASS
meegedeeld.
Aan boord van het vaartuig,
dat in december de planeet
moet bereiken, bevindt zich ap
paratuur die samen met Fran
se geleerden is gemaakt. De
instrumenten zullen gegevens
over de zonnewind, kosmische
stralen en andere soorten stra
ling in de ruimte naar de aarde
sturen.
Gaswinning
verwacht in
Drente
ASSEN De Nederlandse
Aardoliemaatschappij (NAM)
verwacht dat er in Drente nog
vele kleine gasvelden te vin
den zijn. Daarom blijft de
maatschappij in Drente actief
op zoek naar de winning van
aardgas, aldus drs H. Hooy-
kaas directeur van de NAAI
tijdens een lezing voor de Ne
derlandse Heidemaatschappij.
TEHERAN (DPA) De Iraanse premier, Jaafar
Sjarif-Emami, heeft gisteren op een speciale bijeen-
(omst van het parlement de bijna 35 miljoen Perzen
.politieke vrijheden en sociale rechtvaardigheid"
beloofd. Vrijdag was voor de hoofdstad Teheran en
elf andere Iraanse steden de staat van beleg afgekon
digd.
Sen van de afgevaardigden beschuldigde de premier
irvan, verantwoordelijk te zijn voor de vele doden
Üe de laatste dagen door het politie-optreden zijn
gevallen. Gisteren werd officieel meegedeeld dat het
er 95 waren. Volgens de oppositie zouden het er meer
dan 2000 zijn. Na de beschuldiging verlieten negen
parlementsleden uit protest de zaal.
Volgens de radio zijn ook in het weekeinde enkele
gevechten geleverd. Nadere bijzonderheden
rijn niet gegeven.
In de zuidelijke wijken van Teheran stonden gisteren
steeds pantserwagens op de grotere pleinen en
Voor openbare gebouwen. Enkele honderden militai
ren patrouilleerden met het machinegeweer in aan
slag.
De Bazaar, het economisch centrum van Teheran,
Uitgebrande autowrakken in Teheran geven de plaats aan
waar demonstranten en legereènheden met elkaar in
botsing kwamen.
bleef gesloten. Uit provinciesteden, waar ook de staat
van beleg van kracht is, kwam maar weinig nieuws
Met de bajonet op het geweer staan soldaten in de Iraanse
hoofdstad Teheran oog in oog met demonstranten. Later werd
het vuur op de demonstranten geopend.
binnen. In Maschad in het oosten van het land zouden
zich opnieuw schietpartijen hebben voorgedaan.
De sjah heeft tijdens het weekeinde zijn reis naar
Roemenië en Oost-Duitsland voor onbepaalde tijd
uitgesteld „In het hogere belang van het land", zoals
officieel werd meegedeeld.
De Amerikaanse president Jimmy Carter heeft gister
morgen tussen de besprekingen met Sadat en Begin
door kans gezien telefonisch contact te plegen met
de sjah van Iran. Onderwerp van gesprek was de
gespannen situatie in Iran. Dit heeft het Witte Huis
officieel bekendgemaakt.
Carter heeft in het telefoongesprek gewezen op het
belang van de „nauwe en vriendschappelijke" betrek
kingen tussen Washington en Teheran. De president
heeft de sjah zijn bezorgdheid meegedeeld over de
tientallen doden die bij de ongeregeldheden in ver
schillende Iraanse steden zijn gevallen. Carter heeft
de hoop uitgesproken dat een verder bloedvergieten
voorkomen kan worden. De Amerikaanse president
heeft de liberalisatie-politiek van de sjah toegejuicht,
zo deelde het Witte Huis mee.
THURMONT (REUTER) Premier Menachem
Begin heeft gisteren verklaard, dat de topconfe
rentie over het Midden-Oosten in Camp David
goed verloopt. In Egyptische kringen liet men
zich echter minder optimistisch uit.
Begin maakte zijn opmerking tijdens een bezoek
dat hij met president Sadat en hun beider
gastheer, president Carter, bracht aan het slag
veld van Gettysburg. De Israëlische minister
van defensie, Ezer Weizman die ook van de
partij was, zei: „Wij hebben nog twee of drie
dagen nodig om de zaken uit te kristalliseren".
Van Egyptische zijde toonde men zich weliswaar
niet geheel ontmoedigd, maar zag men voor het
ogenblik nog geen belangrijke aanwijzingen dat
de Egyptisch-Israëlische meningsverschillen
over de aard van een vredesregeling kunnen
worden overbrugd.
In zijn eerste officiële uitlating over het verloop
van de besprekingen in Camp David had Car
ters perschef Jody Powell zaterdag meegedeeld,
dat president Carter en de twee leiders uit het
Midden-Oosten voortgang hadden geboekt ten
aanzien van enkele kwesties, maar dat zij zich
nog voor aanzienlijke moeilijkheden geplaatst
zagen wat andere punten betrof. Egyptische
kringen zeiden gisteren dat de voortgang hoofd
zakelijk betrekking had op de vriendschappelij
ke en ontspannen sfeer, maar niet op de kwest
ies die aan de orde zijn. Volgens hen moest men
meer gewicht hechten aan de opmerking van
Powell, dat er nog aanzienlijke moeilijkheden
bestaan.
Conservatieven
liggen voor
op
Labour
LONDEN (Reuter) Een opi
niepeiling die in Engeland is
gehouden, vlak voordat pre
mier James Callaghan mee
deelde dat hij geen vervroegde
verkiezingen zou uitschrijven,
heeft aangetoond, dat de con
servatieve oppositie wat de
gunst van de kiezers betreft
vijf pet voorligt op de regeren
de Labourpartij.
Als Callaghan, zoals algemeen
was verwacht voor eind sep
tember of begin oktober de
kiezers naar de stembus had
geroepen, zouden de Conserva
tieven gemakkelijk hebben ge
wonnen en zou hun leidster,
Margaret Thatcher, premier
zijn geworden. Formeel behoe
ven er geen verkiezingen voor
het Lagerhuis te worden ge
houden vóór oktober van het
volgend jaar.
,,Veteranenziekte" steekt
kop weer op in de VS
NEW YORK (AFP) In enke
le Amerikaanse steden hebben
zich tegen het einde van de
afgelopen week enkele geval
len voorgedaan van het soort
longontsteking die „veteranen-
ziekte" wordt genoemd sinds
er bezoekers van een vetera-
nencongres in Philadelphia
door getroffen werden.
In Memphis in Tennessee is
vrijdagavond een man aan de
ziekte overleden en zijn vier
personen voor observatie opge
nomen. In Washington is een
27-jarige man opgenomen die
alle verschijnselen van de vete-
ranenziekte vertoont, maar'
wiens leven men waarschijnlijk
zal kunnen redden. De ziekte
heeft onlangs in de confectie-
kledingwijk van New York Ci-*
ty drie mensen het leven ge
kost.
Egyptische pers gemuilkorfd
CAIRO (AP) De weekbladen
van de Egyptische oppositie
waren de afgelopen week niet
te koop in de kiosken en de
redakties beschuldigen de re
gering ervan de e pers te muil
korven om te voorkomen dat
er kritiek wordt uitgeoefend
op president Sadat tijdens
diens verblijf in Camp David.
Al Ahrar, het orgaan van de
rechtse sociaal-liberalen, heeft
Sadat wel volledig gesteund bij
zijn vredespolitiek, maar heeft
de regering ook in verlegen
heid gebracht door aanvallen
op corruptie binnen het be-
stuur.
Al Ahali, de spreekbuis voor
de kleine linkse nationale pro
gressieve unie, heeft zich hevig
verzet tegen Sadats directe on
derhandelingen met Israël en
laat zich over binnenlandse
aangelegenheden evenmin
zachtzinnig uit Al Ahali ver
schijnt volgens plan woensdag.
(Van onze correspondent Jan Drummen)
10RDEAUX Nadat de dolle speculatie
'an de jaren 1973 en 1974 de Bordeaux
of ongekende prijzen opgedreven en ui-
dndelijk zowel producenten als hande
aars en consumenten de schrik op het lijf
ïad gejaagd, is de situatie enigszins gesta
biliseerd geworden. Nu evenwel maakt
®en zich in het gehele Zuidwestfranse
Mingebied ongerust over nieuwe tekenen,
die andermaal een wilde speculatie laten
i 72 voorzien.
In de laatste dagen van augustus werd een
vat (900 liter) simpele Bordeaux voor 4500
Ifanc (2250 gulden) van de hand gedaan
van en de betere kwaliteiten gingen zelfs weg
voor 5000 franc (dus 2500 gulden).
Hoewel een dergelijk prijspeil de wijnbou
wers en handelaars in beginsel tot verheu
gen zou moeten stemmen, blijkt veelal het
tegendeel waar. Want in heel het gebied
heeft men van de „dolle jaren 1973 en
1974" een nogal bittere smaak overgehou
den, die met de fijnste Bordeaux nauwe
lijks weg te spoelen blijkt. De in die
periode gehaalde prijzen hadden namelijk
binnen enkele maanden de vraag nagenoeg
helemaal doen opdrogen, met het gevolg
dat de koersen sneller beneden het norma
le tuimelden dan zij tevoren daarboven
geklommen waren. Tal van wijnhande
laars leden zware verliezen, gingen gebukt
onder een schuldenlast die hen noopte
enorme hoeveelheden wijn van de hand te
doen tegen prijzen die beneden hun aan
koopprijzen lagen.
Om een herhaling van dit verschijnsel
(waarvan sommigen zich nog niet finan
cieel hersteld hebben) te voorkomen, heeft
de bond van wijnbouwers en handelaars
besloten maatregelen te nemen. Maatrege
len, die op het eerste gezicht verwonderlijk
en paradoxaal lijken, omdat zij een te hoog
stijgen van de prijzen van het produkt
moeten voorkomen. De bond kent nu na
melijk een subsidie toe aan degenen, die
„redelijke prijzen" berekenen. Dat komt
erop neer, dat elk vat van 900 liter dat
verkocht wordt voor een prijs die schom
melt tussen 4600 en 4900 franc voor deze
matige prijs „beloond" wordt met een sub
sidie van 400 franc. De wijnbouwer strijkt
dan dus niettemin 5000 tot 5300 franc per
vat op. Een en ander heeft uiteraard ten
doel een gezond evenwicht tussen vraag en
aanbod te herstellen.
Aanvankelijk had de voorzitter van ge
noemde bond het recht van toezicht geëist
op elke transactie, terwijl hij tal van waar
schuwingen had laten horen. Dit had niet
temin maar een zeer gedeeltelijk resultaat,
en enkele weken geleden leek het gevaar
van een nieuwe „wilde hausse" geenszins
denkbeeldig te zijn. Kort daarop begon de
toestand evenwel ernstig te worden, omdat
de voorraad uitgeput raakte. Door de late
nachtvorsten van verleden jaar was de
kwantiteit in totaal minder dan de helft
van de normale, terwijl de oogst van dit
jaar zeker niet zeer goed zal zijn wat de
hoeveelheid betreft. De wijnkopers begin
nen dan ook al de „druiven aan de stok"
te kopen, anders gezegd: Zij kopen de
oogst op nog voor deze binnen is, hetgeen
in alle wijnverbouwende streken als een
zeer slecht teken geldt.
Bij dit alles komt een verontrustende da
ling in de consumptie van de „gewone"
Bordeaux en een enquête bij de Parijse
wijnverkopers zou uitgewezen hebben, dat
de Bordeaux-voor-dagelijks-verbinik veel
en veel minder verkocht wordt, namelijk
70 tot 80 procent minder. Dit zou een
gevolg zijn van het feit, dat andere wijnen
(zoals Beaujolais en Bourgogne) een realis
tischer prijspolitiek voeren.
Dit alles heeft de bond van wijnbouwers
en handelaren genoopt de subsidiepolitiek
in te voeren, uiteraard ook, omdat er geen
voldoende zgn. regulerende voorraad is.
Maar ten aanzien van deze politiek heerst
er nogal wat scepticisme en slechts de
praktijk zal uitwijzen of de „premie" van
400 franc per vat „redelijk geprijsde" Bor
deaux in staat zal blijken een nieuwe wilde
hausse de kop in te drukken en de markt
te kalmeren.
