„Schrijf studenten in
ds woningzoekenden"
Abraham Kret: dominee
die burgemeester werd
Elf Veenders
naar Piet in
fietsten
Engeland
,eidse universiteit aan gemeente:
Kraakbond
Leiden
kraakt
aan woning
Langebrug
*STAD/REGIÖ
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1978 PAGINA 5
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
EEN KWART EEUW GESTELD IN ALLE VOLLE RECHTEN"
„Dag dominee", zei ik
tegen de burgemeester,
toen hij zijn orgelspel
beëindigd had. In plaats
van een bestemmings
plan te bestuderen, had
de burgemeester achter
'de speeltafel gezeten. Als
een meester op de ma
nualen. Een beste orga
nist, met een sterke
voorkeur voor tremolo
en Vox Humana en een
hang naar romantiek. Hij
speelde de liefdesverkla
ring van Maria Magdale-
na, zoals die in musical
Jesus Christ Superstar
geloofwaardig is ge
maakt. Het zal wel een
verwarrend verhaal
worden, vrees ik. Burge
meester Abraham Kret
is, krachtens rechten,
voornamelijk in zijn vrije
tijd geestelijk leidsman.
Sassenheims eerste bur
ger is op 13 september
a.s. 25 jaar Ned. Her
vormd predikant. Ik
sprak hem gistermiddag
in de Gereformeerde
kerk van Sassenheim,
vlak bij de doopvont
gezeten en nu en dan
opkijkend naar de „kan
selbunker", zo karakte
ristiek voor de reforma-
ljc en veenuers, ierug van oe lusirumiocnr naar tngeiand.
Op hun dooie akkertje
kwamen ze gisteravond
aanpeddelen. Anderhalf uur
achter op hun tijdschema,
waardoor de nachtrust van
de jongste kinderen die op
hun vaders mochten
wachten in gevaar kwam.
De heren hadden op de
terugweg nog even
aangelegd bij Drievliet, want
het was een hele ruk
geweest op de fiets van
Oostende, via Vlissingen
naar Roelofarendsveen.
Moe? Helemaal niet. Een
lang weekeinde lag achter
de rug. Vrijdagavond fietsen
r Hoek van Holland, de
volgende ochtend trappen
door het Engelse heuvelland
op Maplehurst aan, in
Sussex, ten zuiden van
Londen. Een zondagje bij
Piet van Rijn en maandag
vroeg weer op pad, naar
Dover. Een soort
pelgrimage, een sinds vijf
jaar vastgebakken traditie
die elf Veenders steevast
volgen.
De elf mannen, van 28 tot
41 jaar, presteerden het tot
nog toe elk jaar op één dag
naar het Groningse Baflo te
fietsen, waar Piet zijn
boerderij had sinds hij een
jaar of vijf geleden uit
Roelofarendsveen naar het
noorden trok. Zijn broers
Sjaak, Jan en Jos waren
daar altijd bij. Maar een
paar maanden terug
verkocht Piet z'n Groningse
hebben en houen en trok
naar Engeland waar hij
twee kapitale
boerenbedrijven had
gekocht Een bijzondere
man, die de aandacht in
Europa op zich vestigde.
Vrijdagavond kunt u dat
zelf zien, als deze
„landverhuizer" op de
beeldbuis komt. Ook de
Duitse en Engelse t.v. heeft
hem gevonden.
Maar voor de elf is het
bezoek aan Piet gewoon een
aardigheid gebleven: op de
racefiets, gevolgd door een
heuse bezemwagen met een
Van Berkel aan het stuur
(en op de kruispunten om
het verkeer even „lam" te
leggen als de Veense
karavaan naderde). Volgend
jaar gaan ze opnieuw naar
„Prince Farm", het domein
van Piet van Rijn, de grote
zoon van Alkemade die het
bij de Britten nu helemaal
gaat maken.
Itorische kerken uit de
jaren twintig. ,Jk zal nog
wel een keer in de kath
olieke kerk hier preken".
Dominee-burgemeester-orga
nist. De eerwaarde heer
Kret is edelachtbaar en
j bekwaam: „Ik ben een paar
Ijaar organist geweest van de
Leidse Oosterkerk". Voor de
foto hulde hij zich in zwarte
toga met witte bef; zijn
gebaar moest gecorrigeerd
worden, want aanvankelijk
had het iets zegenends, op
z'n Rooms en dan kon
iedereen misschien denken,
dat we weer een nieuwe
paus hadden. Nu is de heer
Kret niets te dol. Toen hij
een paar jaar geleden
uitgeroepen werd tot
„Grootste asbak van Sassen
heim", k6n hij zich die
carnavaleske eer veroorlo
ven als burgemeester. Niet
als dominee. Abraham Kret
kan veel aan, daartoe in
staat gesteld door zijn zeer
duidelijke „contactuele
eigenschappen". Je kunt
bijna- alle kanten met hem
uit: „Maar ik ben er zeker
van, dat de ambten van
burgemeester en predikant
elkaar zouden bijten als ik
beide ambten in dezelfde
plaats zou uitoefenen. Bij
uitzondering ga ik in Sas
senheim voor in een kerk
dienst".
Dominee Kret, die vier jaar
en drie weken geleden in
Sassenheim tot burgemees
ter werd benoemd, begon 25
jaar terug met een eigen
hervormde gemeente in
Krimpen aan de Lek. Kwek,
zei Sonneveld, maar domi
nee Kret had er acht jaar
volledige zielzorg. Dat waren
zijn „echte" dominees jaren.
Daarna - zo meende ik te
mogen signaleren - trad een
zekere ambtsverkoeling op.
„Is dat juist burgemeester?"
„Nee, nee, nee. Het waren
de omstandigheden. In '61
trok ik weer naar Leiden,
waar ik godsdienstleraar
werd en in '65 ben ik beroe
pen geweest in Amsterdam-
Si otermeer, in de Hoeksteen.
Daar heb ik voor bedankt.
Immers, een dominee kan
bedanken. In die jaren had
ik namelijk mijn ouders in
huis, vader was toen al
ernstig ziek. Ik wilde me
aan die zorg niet onttrek
ken. Daarom heb ik dat
beroep niet aanvaard. Maar
in de Hoeksteen ben ik nog
steeds te vinden op zonda
gen. Dat deed ik ook, padat
ik in '66 in de Leidse ge
meenteraad kwam en later
toen ik wethouder was".
De politiek kreeg dominee
Kret al in haar greep toen
hij in 1953 de konsekwenties
van de watersnoodramp in
Krimpen ondervond. Dat
werd een extra accent op
zijn aandacht voor het
menselijk aspect. ,Jk was
dominee, maar ik raakte
meteen al in de sfeer van
openbare werken. Het ging
erom mensen te helpen, niet
alleen geestelijk maar ook
materieel". Die politieke
belangstelling, als instru-
Burgemeester Kret: 25 jaar predikant
ment, heeft ds. Kret nooit
meer losgelaten. Maar meer
dan veertig keer per jaar is
hij actief als predikant,
staat hij op de kansel en
loopt mee in het dienstroos
ter van Amsterdam. „De
combinatie predikant-burge
meester komt in ons land
I praktisch niet voor; ik meen
I alleen in Friesland nog met
j een enkel geval. Ik heb alle
volle rechten behouden.
1 Sinds '61 ben ik „eervol
ontheven met de rechten als
van een emeritus". Ik mag
alle sacramenten bedienen.
Ik zou deze richting, van het
burgemeesterschap, niet zijn
opgegaan, als ik m'n predi
kantrechten had verloren.
Het predikant zijn is een
belangrijk deel van mijn
leven gebleven. Net zo goed
als ik hier in de gerefor
meerde kerk op het orgel
mag spelen wanneer ik
maar wil. En dat gebeurt
veel. Ik wil mijn gastpredi-
kantschap wel wat terug
schroeven. Ik ben dan pas
50 jaar, maar het geeft een
extra belasting. Voor '79 heb
ik alweer 24 beurten geno
teerd; ik weet nu ook al
waar ik in '79 op Kerstmis
zal preken. Weer in Amster
dam".
In Sassenheim vindt men
het zo langzamerhand
vanzelfsprekend, dat de
burgemeester ook dominee
is; hoedanigheden die de
heer Kret zorgvuldig uit
elkaar houdt. „Tja, ik ben
een Asbak geworden, want
alle Sassemers zijn Asbak
ken. Carnavalesk ben ik
alleen als burgemeester, als
ik het zo mag zeggen". De
heer Kret manoeuvreert
tussen de spaarzame klippen
door. Hij is bekwaam, zei ik
al. „Ik ben hier niet de
protestantse burgemeester,
ik ben de burgemeester. Je
kunt alle etiketten krijgen
die er bestaan: ik was AR,
ben nu CDA, ben burge
meester, ben dominee, ben
Kret Ik leef met alle groe
pen zoveel mogelijk gelijk
op. Uniek? Ja, dat is het
ook wel".
„Ik heb nu geroken aan het
burgemeestersambt, een
heerlijk beroep, een fijne
functie. Aan „kiezen" ben ik
nog lang niet toe. Ik zal op
den duur wat predikants-
weekeinden moeten minde
ren. Maar kiezen? Nee. Ik
ben wel de „pastorie"
ontgroeid. Het zou best eens
kunnen zijn, dat ik geen
geestelijk ambt heb ik
duidelijk nog te pakken".
Dat heeft Abraham Kret: de
kracht van het woord. Als
predikant en als burgemees
ter en als debater met een
politieke inzet Dat gebaar
op de preekstoel is hem niet
vreemd; het is des domi
nees. En bij de burgemees
ter wordt het onderstrepend;
de hand die samen met het
woord dingen en waarden
beklemtoont en op een rijtje
zet. Burgemeester Kret is
iemand met wie je kunt
praten en met wie je het
begrip gezelligheid kunt
onderhouden. Dominee Kret
maakt daarop geen uitzon
dering. Dan maar geen
herder Kret, want ook het
leraren kan de goede rich
ting doen behouden. Domi
nee Kret houdt de zilveren
datum sober: op 17 septem
ber staat hij in Krimpen op
de kansel en een week later
ziet men weer in de Hoek
steen de dominee die burge
meester werd.
)odelijk ongeval
ARMOND Gisteravond om j
iven uur heeft zich op de
>oorwegovergang te War- j
iond een dodelijk ongeval j
oorgedaan. De 85-jarige J.S.
it Warmond werd op de bevei-
gde overweg op de fiets ge-
repen door een trein uit de
ichting Leiden. Het slachtoffer
op slag overleden.
'ater Van Gendt
iverleden
'EIDEN Geheel onverwacht
in de nacht van 4 op 5
iptember pater Louis van
lendt (65) overleden. Pater
»an Gendt was sinds drie jaar
Is kapelaan verbonden aan de
lartebrugparochie. Behalve de
vele parochiale activiteiten gaf
fcj ook godsdienstonderricht
tón de Pancrasschool. Van
,969 tot 1975 was pater Van
»endt kapelaan aan de Willi-
jrordusparochie in Oegstgeest.
van 1945 tot 1950 heeft hij
- Ödsdienstles gegeven aan de
eenmalige rk hbs Bonaventu-
tó. Hij was voorts kapelaan in
f lotterdam en Delft en heeft
°ok enkele jaren les gegeven
an doofstommen in Amster-
LEIDEN De Leidse universiteits
raad wil dat ook studenten zich kun
nen laten inschrijven als woningzoe
kenden in Leiden. In de vergadering
van gisteravond werd zonder stem
ming een motie aangenomen, waarin
de raad er bij de gemeente op aan
dringt de bestaande regeling in die
zin te veranderen, dat ook iemand die
niet economisch gebonden is aan Lei
den, op de lijst kan. (Hierover loopt
op het ogenblik een proefproces bij
de Raad van State).
De raad vraagt de gemeente verder ook anders
zins te voorzien in woonruimte voor alleenstaan
den en tweepersoonshuishoudens. In de motie
signaleert de raad een grote woningnood onder
jongeren in het algemeen, maar speciaal onder
studenten. Op 23 augustus stonden 898 van de
ongeveer 3000 eerstejaars studenten op een
wachtlijst van de Stichting Leidse Studenten
huisvesting. Daarbij komen nog eens 781 oude
rejaars. De lange reistijden van deze mensen
hebben een negatieve invloed op hun studiere
sultaten, aldus de motie.
Een oplossing van deze woningnood wordt ern
stig bemoeilijkt doordat de panden aan het Piet
Paaltjenspad ontruimd moeten, worden en
nieuwbouw aan de Kaiserstraat nog niet moge
lijk is.
Daarnaast stelt de motie dat er volgens het
bouwplan van de gemeente 852 wooneenheden
minder komen dan nodig is, afgezien van spoor
studenten en daklozen. Hierdoor komen veel
woningzoekenden, waaronder erg veel jongeren,
niet aan bod. De algemene houding van de
gemeente ten opzichte van studenten werd door
een raadslid omschreven met: „De gemeente
houdt niet van studenten." Een ander raadslid
zei dat huisvesting voor studenten als zesde op
een lijstje van zeven woonruimteprioriteiten van
de gemeente stond vermeld.
Verder dringt de universiteitsraad er bij de
regering op aan de subsidienormen voor woon
ruimte ten behoeve van alleenstaanden en twee
persoonshuishoudens wat ruimer te maken, om
dat de bouwmogelijkheden voor deze groep
ernstig beperkt worden door te krappe normen.
Ondanks allerlei pogingen dichter bij een oplos
sing te komen, blijft de woningnood onder
studenten hoog. In Noordwijk kan de SLS 70
kamers toevoegen aan de 71 tijdelijk gehuurde
en in Katwijk krijgt de stichting de beschikking
over 80 kamers, Ook zijn er onderhandelingen
gaande over nieuwbouw in Oegstgeest (Haas-
wijk) en Leiderdorp en komen er in Leiderdorp
vijf flats beschikbaar voor gehuwde studenten.
De universiteit blijft echter overleg plegen met
Leiden en de randgemeentes, met de stichting
huisvesting werkende jongeren en met de rege
ring, om de woningnood verder op te kunnen
lossen. Verwacht wordt namelijk dat weer een
groter percentage studenten dan nu het geval
is, een beroep gaat doen op de stichting.
Overigens behandelde de universiteits
raad ait probleem, mede door het late
uur, niet al te uitvoerig. Bij de bespre
king van een witboek dat het college
van bestuur over de huisvestingsmoei
lijkheden aan het opstellen is, wordt
waarschijnlijk uitgebreider op de pro
blemen ingegaari.
NIEUWE KEUKEN VOOR ENDEGEEST
De eerste paal voor een nieuwe centrale .D1.aa,u,ao„
keuken voor het Leidse psychiatrische zie- Renovatie van de bestaande keuken bleek
kenhuis Endegeest in Oegstgeest wordt
donderdagmiddag om drie uur geslagen.
Nieuwbouw van de keuken is noodzakelijk oude bosgebi'
omdat de huidige keuken niet meer aan
redelijke warme maaltijd te vervaardigen.
Renovatie van de bestaande keuken bleek
financieel onmogelijk, zodat thans nieuw
bouw wordt gepleegd aan de rand van het
primaire eisen ten aanzien van hygiëne en een plek
bedrijfsorganisatie voldoet. Het is net keu
kenpersoneel vrijwel onmogelijk om een architect J. Brouwers.
de toekomst zal ook het centraal magazijn
een plek krijgen dicht bij de keuken. Op
de tekening het ontwerp van de Haagse
LEIDEN De Kraakbond
Leiden is deze week wederom
actief geweest bij het kraken
van een gemeentewoning aan
de Langebrug 101. Het pand
stond ai lange tijd leeg en
verkeert nog in goede staat.
„Om te voorkomen dat het
verkrot", zo zegt de Kraak
bond, „is het gekraakt".
Het pand is met behulp van de
Kraakbond gekraakt door een
echtpaar waarvan de vrouw al
vijf maanden zwanger is. Ze
staan al een half jaar inge
schreven bij het Bureau Huis
vesting. Voordien woonde het
gezin op een kamer van
tweeënhalf bij drie meter,
waarvoor zij een kale huurprijs
van 375 gulden betaalde. De
derde kraker is een jonge man
die geen dak meer boven zijn
hoofd had en ten einde raad
een woning moest kraken. Het
pand aan de Langebrug zal
door de krakers bewoonbaar
worden gemaakt Dit om ver
krotting tegen te gaan en om
te illustreren dat het hier een
positieve actie betreft. „Maar
vooral", stelt de Kraakbond
Leiden, „is deze actie een aan
klacht tegen de woningnood,
het wanbeleid van de gemeente
en het uitzuigen van huurders
door huisjesmelkers. Zolang
dit blijft zullen kraakactes
noodzakelijk blijven".
