Roeland Kerbosch bevestigt
„Apartheid" in Zuid-Afrika
„Virginie" verhaal
over ontvoering
TERUGBLIK
Extra sport op tv
hou r1
het l
scherm
in het
oog
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE DONDERDA*
RADIO VANAVOND
RADIO DONDERDAG
(Van de radio- en tv-redaktie)
HILVERSUM Omdat er in
Den Haag op parlementair ge
bied nog weinig te vertellen
valt, zullen de aangekondigde
twee uitzendingen deze week
van „Den Haag Vandaag" op
Ned. I worden vervangen door
extra sportuitzendingen.
Vanavond komt van 21.55 tot
22.10 uur een extra uitzending
over het wereldkampioenschap
wielrennen in West-Duitsland.
De oorspronkelijk voor de par
lementaire rubriek vastgestelde
zendtijd op donderdag 24 au
gustus wordt vastgeplakt aan
de al vastgestelde reportage
over de werelkampioenschap-
pen zwemmen. Met dien ver-_
stande echter, dat reclame en'
journaal die avond twintig mi
nuten eerder beginnen, dus om
22.48 in plaats van 23.08 uur.
Het is een vies praatje, aldus
Tros-Aktua, maar veel mensen
die van vakantie terugkeren
komen in een huis beestjes te
gen, die bekend staan als de
honde- en de kattevlo. Ze zijn
ongevaarlijk, maar wel onaan
genaam. Omdat het huisdier
tijdens de vakantie elders is
ondergebracht, heeft honger
hen uit hun schuilplaats gedre
ven en daar lopen ze dan nu
en bezorgen de ontsmettings-
dienst handenvol werk. Nou ja,
in de zomer mag je niet kies
keurig zijn ais je een aktualitei-
tenrubriek van drie kwartier
moet vullen. Er gebeurt im
mers praktisch niets nu veel
mensen die iets kunnen laten
gebeuren, nog altijd met va
kantie zijn.
Ook een herdenking van de
slag om Bastogne is dan zoge
zegd gevonden voedsel, al vindt
die ook pas in december plaats.
Er zijn al tal van films ge
maakt over de slag in de Ar
dennen, maar men schijnt daar
nog altijd niet genoeg van te
krijgen. Rond een uniek oor
logsmuseum, aldus Aktua,
maar niet veel unieker toch
dan dat- van Overloon, werden
de eervolle feiten weer eens
opgehaald. Daartoe waren veel
veteranen in Bastogne verza
meld in de authentieke unifor
men van die tijd. Duitse en
Amerikaanse bevelhebbers die
elkaar toen bloedig hebben be
streden werken nu broederlijk
samen aan weer een nieuwe
reconstructie. Men had er maar
een paar honderd gevechtswa
gens voor bij elkaar gekregen.
doorbraak begon heel wat an
ders, aldus Aktua, maar wat
wil je, toen was het immers
menens. Het betekende overi
gens geen heimwee naar de
oorlog. Veel om het lijf had het
allemaal niet.
Belangrijker was de discussie
tussen het Leger des Heils en
de Wereldraad van Kerken
naar aanleiding van het uittre
den van eerstgenoemde uit die
Wereldraad. Volgens de spre
ker van de wereldraad had een
telefoontje het misverstand, als
zouden door het leger gestorte
gelden in Rhodesië voor ge
welddadige doeleinden worden
besteed, kunnen wegnemen.
Eerder had men daar de in
druk, dat speciale brigades van
Ian Smith verantwoordelijk
waren voor de moord op zen
delingen. Of anders deserteurs
uit die gelederen, dat is moei
lijk te controleren. Het Leger
des Heils hield vol dat het door
de Wereldraad gesteunde guer
rillastrijders zijn geweest. Het
werd een nietes-welles gesprak,
waaruit je als kijker zom&ar
geen gevolgtrekkingen kon ma
ken.
En weer moest het de Tros
zijn, die iets deed aan hetscha-
ken op de Filippijnen. Welis
waar weer met behulp van een
partijstelling 'die Kortsjnoj al
lang probeert te vergeten, om
dat hij er opnieuw een verkeer
de greep in deed, zodat je
het als het nog eens voorkomt
Jongsma ervan gaat verden
ken dat hij iets tegen Kortsjnoj
heeft. Het kan ook^zijn dat
schaakblunders zeerLaantrek-
kelijk zijn voor televisie.
De NOS zendt vanavond de
gedramatiseerde documentaire
„Virginie" uit. Het verhaal
gaat over de ontvoering van
de achtjarige dochter van een
welgestelde reklame-man. Als
ze op weg van school naar huis
ontvoerd is, meldt de dader
zich al vrij snel en vraagt een
losgeld van 500.000 francs. De
familie van Virginie krijgt be
scherming van een inspekteur,
die zelf ook een dochtertje
heeft, waardoor er een soort
vriendschap tussen vader en
politieman ontstaat. Toen de
film in Frankrijk was ver
toond brak er een felle discus
sie uit of het wel wenselijk
was dit soort realistische ver
halen uit te zenden.
Ned. I, 19.50 uur.
Van gewest tot
gewest
Een van de onderwerpen die in
„Van gewest tot gewest" wordt
behandeld, is de Nieuwkoopse
Plassen. Dit iets ten noorden
van Woerden en Alphen aan
den Rijn gelegen plassengebied
is een uniek natuurreservaat.
Het ontstond duizenden jaren
geleden, en is een van de be
kende watersportgebieden. De
ze waterrecreatie bedreigt ei
genlijk het natuurgebied „Van
gewest tot gewest" laat in een
reportage zien hoe dit piassen-
gebied er in de vroege zomer
uitziet en wat het betekent zo'n
gebied te beheren.
Ned. I. 19.00 uur.
Jouw wereld, mijn
wereld.
In „Jouw wereld, mijn wereld"
komen Asta en haar vriendin
nen in aktie voor' gelijke rech
ten voor meisjes. Gevolg daar
van is dat ze vinden dat Liv's
vader een lesje moet leren om
dat hij broertje Tom van de
één jaar oude tweeling méér
Fred Astaire is in „Dancing time" te zien in een aantal filmfragmenten.
wordt ook geadverteerd om dansen Fred Astaire en Ginger AII'S fclir
voor Asta's moeder een echtge- Rogers verder.
!?t0 Vt De film laat interviews en film-
Ned. II, 19.00 uur. fragmenten zien. Fred Astaire
houdt zich tegenwoordig vooral
Dancing tim6 bezig met lezen al gaan de
geruchten dat hij binnenkort
In het tweede en laatste deel een film met John Travolta
Journalist Richard Barrington
vindt het in de Amerikaanse
comedy-serie „All's fair" hoog
tijd dat zijn vriendin Charley
bij hem intrekt. Charley heeft
echter haar twijfels.
Mor! TT oo no
RADIO/TELEVISIE leidse courant woensdag 23 augustus 1978
pagina
NEDERLAND 1
NOS
18.40 Staatsloterij (671, trekking
3)
18.45 Toeristische tips
18.50 Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
18.59 Van gewest tot gewest
19.50 Virginie, TV-film
21.37 Journaal
21.55 Den Haag vandaag
22.10 Panoramiek
22.40 Studio Sport
23.50 Journaal
NEDERLAND 2
IKON
18.59 Jouw wereld, mijn wereld
(Het meidenprotest, slot)
NOS
20.00 Journaal
Socutera
20.27 Werkloze jongeren
VARA
20.32 Dancing time, deel 2
21.22 VARA Visie Special (Zuid-
Afrika)
22.02 All's Fair, TV-serie
DUITSLAND 1
18.00 Therese soil bei uns blei
ben, jeugdfilm, deel 2.18.35
Lolek und Bolek (lm Ur-
wald). 18.50 Journaal. 19
Klamottenkugeln, Prof.
Balthazar. 19.15 Zwischen
18 und 20 (Karl und Richli).
19.40 Jens Claassens Irani-
sche Abenteur (Bei den Ka-
viar-Fischern am Kaspi-
schen Meer).
20.15 Hier und Heute
20.45 Trick urn 4tel vor 8 (Ein
Hauch von Magie)
21.00 Journaal
21.15 Wer kauft die Hochzeitskin-
der, TV-spel uit Polen
22.45 Titel, Thesen, Tempera-
mente, cultuurmagazine
23.30 Tagesthemen
DUITSLAND 2
18.00 Journaal. 18.10 Flugboot
121 SP, TV-serie (Freund
oder Feind). 18.35 Die Dreh-
scheibe. 19.20 Wenn einer
eine Reise tut.
20.00 Journaal
20.30 Der Sport-Spiegel
21.15 Bilanz, bedrijfsmagazine
22.00 Journaal
22.20 Starsky Hutch, TV-serie
23.05 Sieh mal.an
23.10 Sport (zwemmen, wielren-
nen)
00.25 United Jazz Rock Ensem
ble'
01.25 Journaal
DUITSLAND 3
19.30 Sesamstrasse
20.00 Journaal
20.15 Tier-Report (dolfijnen)
21.00 Journaal
21.15 Ein Leben auf den Salomo-
nen, documentaire
22.00 Als das Fernsehen noch
nicht das Fernsehen war
23.15 Sjostakowitsj-recital
ENGELAND
BBC 1:
18.05 Young Explorers (Chri
mas in the Sun). 18.35 Ci
tain Pugwash. 18.40 Jo
naal. 18.55 Reporting
land. 19.20 Taste for
venture (The Game
Genghis Khan). 19.50
Canadians, Amerikaa
speelfilm (1961) van B
Kennedy met Robert Ry
in Indianen-western.
21.10 Z-Cars, TV-serie, al
(Deserter)
22.00 Journaal
22.25 Loose Change, TV-<
afl. 3
23.15 Sport (atletiek)
23.55 Come dancing (competifi
00.35 The Sky at Night
BBC 2:
20.00 Journaal
20.05 Erica on Embroidery, afl
(Thinking big)
20.15 An ABC of Music (0 fori
gan)
20.30 Journaal
20.40 Rhythm on 2 (Fivepei
Piece, The Oldham Tinke
21.10 Brass Tacks, TV-serie (1
non-existent Junkies)
22.00 Quiet Wedding, Enge
speelfilm (1941) van A
hony Asquith met Marga
Lockwood en Peggy A
croft in satirische komei
23.20 The Bloxham Tapes (h]
nose)
00.10 Journaal
BELGIË
NEDERLANDS 1
18.15 Sesamstraat. 18.40 Be
boot. 18.45 De Man van
lantis, TV-serie. 19.30 Fi
pat en Patafil, tekenfil
19.35 Morgen. 19.45 Jo
naal.
20.15 Happy Days, TV-serie
20.40 Reizen naar het onbekt
de, TV-serie
21.05 Spel zonder grenzen
Lincoln, Engeland)
22.25 Journaal
22.35 Sport (wielrennen)
23.00 Sport (zwemmen)
BELGIË
NEDERLANDS 2
20.15 Midnight (Middernacht
rones), Amerikaanse spe
film (1939) van Mitchell
sen met John Barrymore|
Mary Astor.
21.45 De oude Shaman, Ca|
dees TV-spel
BELGIË FRANS 1
18.25 Gulp, voor kleuters. 18|
Les enfants des autres, f
serie over adoptie. 18.45i
penseé et les hommes (4
sofie en lekenmoraf
19.15 Antenne-Soir,
nieuws. 19.30 Journal
19.50 Comme en plein jol
TV-film van Robert Day n
Richard Boone en Suzanl
Pleshette. 21.05 Spel zq
der grenzen. 22.25 Jol
BELGIË FRANS 2
19.55 La semaine des quail
jeux, spelprogramma. I
20.05 Les nouvelles Aventur
de Vidocq, TV-serie, afl.
21.00 Parascape, afl. 2
DUITSLAND 1
11.00 Journaal. 11.05 Sport
(zwemmen). 13.05 Bilan,
bedrijfsmagazine. 13.50
Presseschau. 14 Journaal.
17.10 Journaal. 17.15 Sle -
Er - Es.
ENGELAND
ton. 11.05 Jackanory. 11
Help! It's the Hair Bd
Bunch. 11.40 The Islandet,
jeugdserie, afl. 6, slot. 12
On the Move. 12.25 Crick)
14.30 Mister Men. 14j
Journaal. 15.10 Crick)
17.20 Play School, vo,
kleuters. 17.45 Graham
Gang, TV-serie, afl. 4 (K|
nap).
BBC 2:
7.38 TV-cursussen. 12 PI
School. 17.30 Cricket.
HILVERSUM 1
18.30 Nws. TROS: 18.41 (S) Lichte
orkestmuz. 19.00 (S) Zomaar midden
in de week, gevar progr. 22.00 (S) Eer,
mondje Frans. 22.30 Nws. 22.40 Aktua 1
1V 23.00 (S) Swinging and dream,ng.
23.55 Nws.
HILVERSUM 2
NOS: 18.00 Nws. VARA: 18.11 (S) VA-
RA's Zomerkwartaal, actualsport en
muz 19.30 (S) Brassband magaz.
20.00 Nws. 20.05 (S) VARA-Klassiek:
klassieke orkestmuz. 21.20 (S) Het
zout in de pap, gedicnten. Zl 45
Klassieke kamermuz. NOS: 22.15 Op
school, voorlichtingsprogr. 23.00
Met het oog op morgen. 23.55 N\
HILVERSUM 3
NOS' 18.03 De vacaturebank. 18.10
Avondspits. 19.30 (S) Langs de li|
sport en muz. (19.38 Paardekoerst
19.52 NOS-Visrubriek). 22.55 Med^l
23.02 (S) NOS-jazz. 0.02 (S) Tak-
easy. 1.02 (S) Muzekuul. 2 02 (S) D,
wordt weer nachtwerk. -1.02-7.00 |j
De achternacht.
HILVERSUM 1
NCRV 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord. 7.08 (S) Te Deum Laudamus.
7.30 Nws. 7.41 Hier en nu. 7.55 (S)
Vandaag. donderdag. 8.24 Tegen
machteloosheid. 8.30 Nws. 8.36 Gym
nastiek voor de vrouw. 8.45 (S) Wie
weet waar Willem Wever woont. 9.45
(S) Onder de hoogtezon. 10.30 Nws.
10.33 (S) In 't zilver, programma voor
ouderen. 12.00 (S) Lichte muz. 12.15
Boer en tuinder. 12.26 Mededelingen.
12.30 Nws. 12.41 Hier en nu. 12.55 (S)
Middagpauzedienst. 13.15 (S) Een uur
natuur. 14.15 (S) NCRV-Globaal (15.30
Nws.) 17.30 Nws. 17.32 Hier en nu.
HILVERSUM 2
AVRO 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymnas
tiek. 7.20 AVRO-klok (8.00 Nws. 8.11
AVRO'S Radiojournaal). 8.45 De
groenteman. 8.50 Morgenwijding. NOS
9.00 Lust en pijn, informatief progr.
9.35 Waterstanden. AVRO 9.40 (S)
Klassieke orkestmuz. 10.00 Radio La-
waaipapegaai. 10.10 Arbeidsvitaminen
(11.00 Nws.ft1L03 AVRO'S Radiojcur-
AVRO'S Sportpanorama. 13.00 Nvt
13.11 AVRO'S Radiojournaal. 13T
Beursplein 5. 13.30 't Middagje AVRr
gevarieerd progr. (16.00 Nws. 16.1
AVRO'S Radiojournaal) 17.00-17.]
speciaal, jeugdprogr. 17.40 Nedl,
lands-lsraëlitisch Kerkgenootschi j
17.55 Mededelingen.
HILVERSUM 3
leder heel uur Nws. TROS 7.02 I
Vaak 'sochtends. 9.03 (S) De Hut]
van Gelderen Show. 11.03 (S) Verzot
platen. 12.03 (S) Boter. Klaas en f
zen. 14.03 (S) Adje s Gouden van
gen Club. 15.03 (S) TROS Top-50.
HILVERSUM 4
KRO 7.00 Nws. 7.02 (S) Badinerie. 9.|<
Nws. 9.02 (S) Aan woorden voorbij,
overweging. 9.10 (S) Radiophilharmj
nisch orkest. 10 00 (S) Klassieke M,
mermuz. 10.55 (S) Pianorecital. 12.1
(S) Rondom. reizen en trekka
Europa. 14.00 Nws. 14.02 (S) Kolla I
van alledaags en zeldzaam 15.00 (T
In maart van dit jaar zond
„VARA-Visie", een in het ge-
heim gemaakt documentaire
uit over Zuid-Afrika. De film
was naamloos omdat de ma
ker Roeland Kerbosch naar
het land wilde terugkeren om
een vervolg op de documen
taire te maken. Vanavond
(Ned. II, 21.22 uur) volgt in
een „VARA-Visie Special"
het tweede deel dat in op
dracht van de NOVIB en de
VARA gemaakt werd en de
titel „Apartheid, Inzicht, Uit
zicht" meekreeg.
De eerste film bestond voor
namelijk uit getuigenissen
van mensen die zich op een
of andere wijze verzetten te
gen het Zuidafrikaanse apart
heidsregime. In het deel dat
vanavond wordt uitgezonden
heeft Kerbosch een beeld wil
len schetsen van de leefom-
.standigheden van de zwarte
bevolking. De grote meerder
heid van de naar schatting 20
miljoen zwarten die 55 pro
cent van het werk verrichten
wordt gedwongen te wonen
in de zogenaamde dertien
thuislanden, waarvan er twee
beperkte onafhankelijkheid
kregen. Een zo'n thuisland als
Ciskei, waar Kerbosch beel
den van laat zien, ziet er ar
moedig, kaal en onvruchtbaar
uit Daar blijven kinderen en
vrouwen achter, hun mannen
werken heel de week elders
als arbeider of bediende in de
door blanken beheerste gebie
den waar ze in grote krotten
wijken onder onmenswaardi
ge omstandigheden samen
hokken. Kerbosch noemt die
situatie de grote apartheid
van de toekomst, de kleine
apartheid zoals die tot uiting
komt in het openbare leven
van de door blanken beheer
ste landsdelen heeft geen toe
komst meer.
Dat geldt ook voor de krot
tenwijken bij Johannesburg
en Kaapstad die door zwarten
zijn gebouwd om het reizen
naar de thuislanden overbo
dig te maken. De regering wil
ze afbreken en dwingt daar-
Zuidafrikaanse jongens in een thuisland.
mee de zwarten te gaan wo
nen in de thuislanden.
Kerbosch grootste verdienste
is ongetwijfeld dat hij inzicht
verschaft in de treurige lee
fomstandigheden van de
zwarte Zuidafrikaan. Hij il
lustreert dat ondermeer met
een opname van een wijn
boerderij: de mannen verdie
nen daar een uiterst karig
loon. Omdat wijn ook tot de
beloning behoort raken zij
verslaafd, zodat hun toestand
nog uitzichtlozer wordt. De
uitzichtloosheid klinkt ook op
uit de voorzichtige uitlatingen
van de zwarte journalist Per
cy Corbosa, hoofdredacteur
van het dagblad The Post.
Kans op beïnvloeding van de
blanken-openbare mening
met zijn krant acht hij uiterst
klein. Kerbosch sprak ook
met Alec Borain, vice-voorzit-
ter van de enige oppositiepar
tij in Zuid-Afrika, en de stu
dentenleider Steve Kahano-
vitz, (beiden blanken) die het
bestaande zonnige beeld niet
kunnen opvrolijken, ook al
laten zij andere hoopvollere
geluiden horen.
Kerbosch' documentaire eind
igt overigens niet somber. Ge
vluchte Afrikanen bouwen in
Zambiaanse kampen een
nieuw vrij bestaan op en hoe
zij dat in Zuid-Afrika zullen
doen laat zich slechts raden.
Zuid-Afrika wordt bij uitstek
het land genoemd „waar je
geweest moet zijn om er over
te kunnen oordelen", maar
deze documentaire verandert
nauwelijks het bestaande
beeld dat we van Zuid-Afrika
hebben. De fraaie en toch so
bere filmbeelden, die zonder
enige vooringenomenheid lij
ken te zijn geregistreerd kun
nen niet verhinderen dat Ker
bosch Zuid-Afrika heeft beke
ken met de ogen waarmee
men gewend is dat land te
bezien. En dat is jammer
want het leidt onherroepelijk
tot de overbekende conclusie
dat de blanken slecht zijn en
de zwarten goed en dat be
hoeft ook niet ontkend te
worden, blanken zijn slecht
terwijl ze de zwarten uitbui
ten, maar als Kerbosch' docu
mentaire daarentegen het
filmdagboek geworden zou
zijn dat hij zich voorstelde,
zou een uitspraak van Alec
Borain, die pleitte voor parti
cipatie van dé zwarten als
begin van veranderingen in
het apartheidssysteem, zon
der commentaar zijn gepas
seerd. Nu signaleert Kerbosch
deze tekorten aan democrati
sche gezindheid ten opzichte
van de zwarten, maar Keulen
en Aken zijn ook niet op één
dag gebouwd en net zo min
kan men eisen dat het apart
heidsbewind van de ene op de
andere dag wordt opgeheven.
In een toelichting bij zijn film
gaf Kerbosch toe dat zijn con
clusie totale economische
boycot van Zuid-Afrika als
middel tot verandering geen
haalbare kaart is. Als enige
mogelijkheid waartoe ook
dominee Meijers Naudee van
het Zuidafrikaanse instituut
heeft opgeroepen zou zijn
een communicatieboycot. Als
invloedrijke instantie zouden
de kerken hier en in Zuid-
Afrika daarin een belangrijke
rol kunnen spelen. Een derge
lijke boycot lijkt onlogisch,
maar als dat de enige moge
lijkheid is om de blanke Zuid
afrikaan tot andere gedach
ten te brengen zit er weinig
anders op.
paul van
velthüven